HISTORIOGRAFIE 22
Hoofdstuk 2. De historiografie van de Master <strong>Thesis</strong> 2.1 Historiografische verantwoording In dit historiografische hoofdstuk zal ik de volgende drie terreinen van mijn onderzoeksvraag met elkaar in verband brengen: in de eerste plaats volgt hier de geschiedschrijving van het Rotterdams Interbellum, de daarop volgende paragraaf is gewijd aan de jazzhistoriografie, om te eindigen met een historiografie van culturele bijdragen van de transatlantische scheepvaart, over de Rotterdamse haven, de maritieme activiteiten en dergelijke. Uit de eerdere essayistische verkenning van de his- toriografie is gebleken, dat er niet zozeer sprake is van een debat, alswel juist een hiaat. We hebben te maken met wetenschappelijke lacunes In deze thesis verbind ik grofweg drie, of liever vier zaken, die met elkaar verbonden zijn, maar niet eerder in samenhang beschreven zijn; die juist door hun verband een verklarend inzicht geven in het historische proces van verspreiding én ontwikkeling van jazz. Om de historiografie van een relatief omvangrijk onderzoeksterrein te verkennen en het overzicht te bewaren, heb ik deze in een viertal onderwerpen opgedeeld: Rotterdams Interbellum, de jazzgeschiedenis in die periode, etnische kwesties en migratie, en passagiersvaart van de Holland Amerika Lijn. In het onderstaande hier volgende drie paragrafen worden de relevante auteurs op deze terreinen overzichtelijk gemaakt, met hun voornaamste bevindingen en conclusies. 2.2 Historiografie van het Rotterdams Interbellum De geschiedschrijving over Rotterdam is omvangrijk, doordat velen zich hierbij bezigen en er steeds aandacht is voor allerlei aspecten van de stad. Over haven, handel, economie, demografie, politiek, kunst en cultuur door de eeuwen heen is steeds weer geschreven; ook waar het de periode 1918-1940 betreft. Hiermee samenhangend, mag gezegd worden dat de interesse in de geschiedenis van deze stad buitengewoon is: liefhebbers en geïnteresseerden willen het fijne weten van de Rotterdamse historie. De historiografie bestaat derhalve uit meer dan enkel wetenschappelijke publicaties. Het befaamde boek Karakter (1938), van Ferdinand Bordewijk, geeft een beeld van het leven in de stad, een persoonlijke kijk op de maatschappij en het werk in diverse sociale lagen. In deze klassieker, over en vanuit het Rotterdams Interbellum, wordt de contemporaine stad in ogenschouw genomen en getypeerd. Uitkijkend over de havenactiviteiten, zegt hoofdpersoon Katadreuffe tegen zijn beminde juffrouw Te George: ‘Het stiefkind onder onze grote steden. En toch het beste en het fierste. Bent u het niet met me eens?’. ‘Ik vind Amsterdam nòg mooier’, zei ze. ‘Nee’, zei hij, ‘ik niet. Rotterdam vind ik ònze stad. Juist omdat ze niet speciaal Nederlands is. Amsterdam is onze nationale stad, Rotterdam onze internationale. Ik voel voor het internationale, daarom voel ik voor deze stad. En dat stempel heeft hij gekregen van de zee, want de zee gaat over de grenzen, de zee is op de wereld de enige werkelijke kosmopoliet’. 24 Juist deze typering sluit aan op het hier te plegen onderzoek naar de betekenis van de havenstad. Bordewijk laat ook het uitgaansleven van de middenklasse aan bod 24 F. Bordewijk, Karakter. Roman van zoon en vader (Amsterdam 2007; eerste druk 1938) 234. 23
- Page 1 and 2: JAZZ OVER DE OCEAAN
- Page 3 and 4: “Rotterdam danst!” Rotterdam wi
- Page 5 and 6: Inhoudsopgave 1. Inleiding 7 1.1 Al
- Page 7 and 8: INLEIDING 7
- Page 9 and 10: 1.2 Vraagstelling, doelstelling en
- Page 11 and 12: 1.3 Definities en theoretische conc
- Page 13 and 14: achtste-noten, met sowieso veel ach
- Page 15 and 16: 1.3.2. De betrokkenheid van een net
- Page 17 and 18: dichtbevolkt gebied door omliggende
- Page 19 and 20: horecagigant Dirk Reese, met de fun
- Page 21: 1.5 Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt
- Page 25 and 26: Amerika gemaakt. Oost-Europese jode
- Page 27 and 28: vraag naar dansmuziek voldoen. Daar
- Page 29 and 30: geschiedenis te verklaren; het inzi
- Page 31 and 32: an art form by the people of my own
- Page 33 and 34: hieronder kort de nieuwste vormen v
- Page 35 and 36: 2.4 Historiografie van de Holland A
- Page 37 and 38: Historicus Ferry de Goey, die zich
- Page 39 and 40: 2.5 Deelconclusie: De lacune in de
- Page 41 and 42: ROTTERDAM INTERBELLUM 41
- Page 43 and 44: kunstenaars [uitoefende], dat sommi
- Page 45 and 46: Zijn vraagstelling richt zich op
- Page 47 and 48: 28 februari 1931, dat ‘de zakenma
- Page 49 and 50: 3.1.2 Negro-Palace Mephisto Het eni
- Page 51 and 52: Een ander noemenswaardig Rotterdams
- Page 53 and 54: In 1926 speelden The Original Rambl
- Page 55 and 56: De muziek van de familie Valkhoff i
- Page 57 and 58: Rooij (1906-1959) in speelde. 149 N
- Page 59 and 60: 3.3.3 Amerikaanse solisten met Rott
- Page 61 and 62: In datzelfde jaar speelde de Amerik
- Page 63 and 64: UIT DE KOLONIËN 63
- Page 65 and 66: Met de soevereiniteitsoverdracht in
- Page 67 and 68: Wat betreft cultuuruitwisseling doo
- Page 69 and 70: Casablanca op de Zeedijk te beluist
- Page 71 and 72: Ook de jazzgeschiedenis staat bol v
- Page 73 and 74:
RADIO EN PLATEN 73
- Page 75 and 76:
pen. Doorvoer concentreerde zich in
- Page 77 and 78:
Het werd in de jaren 1920 steeds dr
- Page 79 and 80:
individuele uitvinders en musici de
- Page 81 and 82:
5.4 Studenten beschikten over het n
- Page 83 and 84:
HOLLAND AMERIKA LIJN 83
- Page 85 and 86:
Klemann toonde in een economisch-hi
- Page 87 and 88:
uit de passagiersvaart te compenser
- Page 89 and 90:
6.2 Muziek aan boord van de Holland
- Page 91 and 92:
Harry van Dijk zocht vanuit New Yor
- Page 93 and 94:
tot de voornaamste activiteit van d
- Page 95 and 96:
Hoofdstuk 7. Conclusie Jazzmuziek w
- Page 97 and 98:
De verhalen van muzikanten spelen e
- Page 99 and 100:
EPILOOG 99
- Page 101 and 102:
8.2 Het internationale netwerk in k
- Page 103 and 104:
Hoofdstuk 9. Bronvermelding 9.1 Arc
- Page 105 and 106:
Joode, T. de, Jazz onder het mes (A
- Page 107 and 108:
Wolffram, K., Tanzdielen und Vergn
- Page 109 and 110:
Hoofdstuk 10: Samenvattingen en bij
- Page 111 and 112:
10.3 Persoonsregister artiesten Arm
- Page 113 and 114:
Dankwoord Ik ben aan velen dank ver