13.09.2013 Views

Download deze nieuwsbrief - Landschapsbeheer Flevoland

Download deze nieuwsbrief - Landschapsbeheer Flevoland

Download deze nieuwsbrief - Landschapsbeheer Flevoland

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Bedrijven in het groen<br />

Nieuwsbrief<br />

Heembeton Lelystad krijgt<br />

vogel- en vlinderbosje<br />

Heembeton Lelystad heeft besloten hun bedrijfsterrein te ‘vergroenen’. Hiermee<br />

wordt het bedrijf een mooi voorbeeld van het samengaan van economie en ecologie.<br />

Het bedrijfsterrein van Heembeton Lelystad krijgt een vervolg van de werkzaamheden<br />

die vorig jaar zijn gestart met de bouw van een oeverzwaluwwand.<br />

Binnenkort wordt een begin gemaakt met de aanleg van een vogel- en vlinderbosje.<br />

De bomen en struiken zijn er al…<br />

In 2007 ontstond het contact tussen<br />

Heembeton en <strong>Landschapsbeheer</strong><br />

<strong>Flevoland</strong>. De een was op zoek naar<br />

mogelijkheden het bedrijfsterrein meer<br />

aantrekkelijk te maken en de ander zocht<br />

partners voor het project “Bedrijven in<br />

het groen”. Directeur Alfred Heij van<br />

Heembeton wilde een meer groene<br />

omgeving voor zakelijke bezoekers,<br />

werknemers en omwonenden en vroeg<br />

<strong>Landschapsbeheer</strong> om advies en begeleiding<br />

in de aanleg daarvan. Hij ging met<br />

Lodewijk van Kemenade om tafel en het<br />

resultaat was een verrassend ontwerp<br />

waarin de hinder voor het bedrijf minimaal<br />

is en er toch ruimte wordt gemaakt<br />

voor planten en dieren.<br />

Oeverzwaluw<br />

Het bedrijfsterrein van Heembeton is<br />

gelegen aan de Lage Dwarsvaart op<br />

industrieterrein Noordersluis in Lelystad.<br />

Het Oostvaardersdiep en het IJsselmeer<br />

vervolg op pagina 2<br />

<strong>nieuwsbrief</strong> nummer 31<br />

februari 2009<br />

In dit nummer o.a.:<br />

• Vrijwilliger Ton Mesker<br />

• Lentebodes op de bouwplaats<br />

• Interview met Rinkje Tromp,<br />

Marketing Manager Toerisme<br />

<strong>Flevoland</strong><br />

• 'Op de kuierlatten'<br />

• Alarmtelling geven vernieuwde<br />

inzichten<br />

• Bosbeheer en vleermuizen<br />

• Subsidie voor rugstreeppadpoel


2<br />

natuur/landschap<br />

vervolg van pagina 1<br />

zijn dichtbij. Een zeer geschikte locatie<br />

voor de oeverzwaluw dus, want er is<br />

door de nabijheid van water volop<br />

gelegenheid insecten te vangen. Niet<br />

zo verwonderlijk dus dat de aanleg van<br />

een kunstmatige oeverzwaluwwand in<br />

de plannen werd opgenomen. Voor <strong>deze</strong><br />

oeverzwaluwwand heeft het bedrijf<br />

zelf betonelementen gemaakt. Aan de<br />

voorzijde bevinden zich de gaten voor<br />

de oeverzwaluwen en de achterzijde<br />

is dicht en vormt een afscheiding voor<br />

het bedrijfsterrein. Het voordeel van de<br />

nieuwe elementen is dat er veel minder<br />

ruimte nodig is om ze te kunnen plaatsen.<br />

<strong>Landschapsbeheer</strong> hoopt dat het<br />

bedrijf <strong>deze</strong> elementen ook elders weet<br />

te verkopen.<br />

Verdere plannen<br />

De plannen omvatten de aanplant van<br />

hagen en bomen en struiken voor een<br />

vogel- en vlinderbosje. Dit bosje wordt<br />

aangelegd op de plek waar zich eerst<br />

een zandhandel bevond. Op die plek was<br />

de grond nogal vast gereden en zat vol<br />

puin. Zulke grond is niet geschikt voor<br />

aanplant. Grond en puin werden afgevoerd<br />

en ervoor in de plaats kwam een<br />

dikke laag goede grond. De planning is<br />

‘t Kronkelveld in veilige haven -<br />

In 2003/2004 kende ’t Kronkelveld door<br />

het enthousiasme van buurtbewoners<br />

een voortvarende start. Tot nu toe heeft<br />

de gemeente Almere nooit de garantie<br />

gegeven dat het gebied zou kunnen blijven<br />

bestaan. De deur werd altijd open<br />

gehouden voor eventuele bebouwing en<br />

in 2008 leek het eind van ’t Kronkelveld<br />

even in zicht.<br />

Afgelopen jaar is er veel te doen geweest<br />

over bouwplannen in het huidige sportpark<br />

De Wierden en veranderingen rond<br />

de A6, waarin ook ‘t Kronkelveld zou<br />

opgaan. De teleurstelling onder vrijwilligers<br />

en bewoners was groot... Door hun<br />

inzet en werk van de afgelopen jaren is<br />

de natuurwaarde enorm verhoogd. Er is<br />

een poel met libellen, er huizen kikkers<br />

Er is een begin gemaakt met de aanleg van het vogel- en vlinderbosje.<br />

dat de aanplant voor 15 maart zal zijn<br />

gedaan.<br />

Kansen voor vogels<br />

De beplanting van de hagen en het<br />

vogel- en vlinderbosje bestaat straks uit<br />

bloeiende en vruchtdragende bomen en<br />

struiken. Op een oppervlakte van 25 x<br />

100 meter wordt aangeplant volgens het<br />

mantel- en kernprincipe. Dit betekent<br />

dat in het midden bomen zijn geplant<br />

met struiken als rand. Voor de kern zijn<br />

de Wilde appel, Wilde peer, Zoete kers<br />

en Mispel gekozen. Het stuk grond<br />

eromheen, de mantel, wordt beplant<br />

met Eenstijlige meidoorn, Tweestijlige<br />

en andere amfibieën en reeën komen<br />

drinken in de poel. Er loopt zelfs een<br />

vos. En zoiets moois zou plaats moeten<br />

maken voor bebouwing?<br />

Om te voorkomen dat ’t Kronkelveld zou<br />

verdwijnen werden acties door de vrijwilligers<br />

georganiseerd. Tijdens bijeenkomsten<br />

werd verteld hoe belangrijk het<br />

stukje natuur is, hoezeer het door mens<br />

en dier wordt gewaardeerd en er werd<br />

een handtekeningenactie op touw gezet.<br />

De bewonersvereniging heeft de petitie<br />

op 30 oktober 2008 aangeboden bij de<br />

Gemeenteraad, met een gunstig gevolg!<br />

De reactie van de vrijwilligers en bewoners<br />

heeft de wethouder doen besluiten<br />

dat ’t Kronkelveld voorlopig kan blijven<br />

bestaan. We willen alle betrokkenen feliciteren<br />

met dit resultaat.<br />

meidoorn, Egelantier, Rode kornoelje,<br />

Wilde kardinaalsmuts, Gelderse roos,<br />

Wegedoorn en Aalbes. Het is de bedoeling<br />

dat het bosje uitgroeit tot een leefgebied<br />

voor vogels en insecten.<br />

Colofon<br />

Wilt u naar aanleiding van <strong>deze</strong> <strong>nieuwsbrief</strong><br />

reageren? U kunt ons bellen, schrijven of<br />

e-mailen.<br />

Deze <strong>nieuwsbrief</strong> verschijnt 3 keer per jaar<br />

en is een uitgave van:<br />

<strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong><br />

Botter 14-03, 8232 JP Lelystad<br />

Tel. (0320) 294939, fax. (0320) 294930<br />

<strong>Flevoland</strong>@landschapsbeheer.net<br />

www.landschapsbeheer.net<br />

Samenstelling/foto's<br />

medewerkers <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong><br />

Eindredactie<br />

Martie Bax<br />

Ontwerp en lay-out<br />

Ruitervorm BNO<br />

Oplage<br />

2370 stuks<br />

<strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> maakt zich sterk voor<br />

behoud, beheer en ontwikkeling van natuur en<br />

landschap buiten de eigenlijke natuurgebieden. Ons<br />

werk wordt mede mogelijk gemaakt door bijdragen<br />

van het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer<br />

en Voedselkwaliteit, de Provincie en de Nationale<br />

Postcode Loterij.


organisatie<br />

Website natuur,<br />

erf en tuin:<br />

www.natuurerfentuin.nl<br />

<strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> is druk bezig om een nieuwe<br />

website te ontwikkelen. Op <strong>deze</strong> website is uitgebreide<br />

informatie te vinden over allerlei verschillende onderwerpen<br />

die betrekking hebben op eigen omgeving, erf en<br />

tuin. De items die u kunt terugvinden op de site zijn o.a.<br />

vlinders, huiszwaluw, kerkuil, solitaire bijen en wespen,<br />

ooievaar. Op de website staat allerlei interessante informatie<br />

om zelf actief aan de slag te gaan op het erf of bij<br />

u in de tuin.<br />

De informatie is overzichtelijk. De website geeft een korte<br />

omschrijving van het onderwerp, waarna ingegaan wordt<br />

op informatie om zelf aan de slag te gaan. Verder zijn de<br />

belangrijkste sites genoemd waar aanvullende informatie<br />

te vinden is over het onderwerp. Verschillende mensen<br />

zijn geïnterviewd om ervaringen uit te wisselen.<br />

Eigen ervaringen<br />

Het is de bedoeling dat in de loop van het jaar meer informatie<br />

op <strong>deze</strong> site vermeld wordt en meer onderwerpen<br />

beschreven worden. Heeft u ervaring in een van de onderwerpen,<br />

dan kunt u dat natuurlijk aan ons mailen of doorbellen.<br />

Interessante ervaringen zullen we op de website<br />

plaatsen. Ook als u nog een interessant onderwerp mist,<br />

bel ons gerust. Wellicht vormt het een mooie aanvulling<br />

op de website.<br />

Voor informatie kunt u contact opnemen met Margriet<br />

Brouwer, 0320-294936.<br />

Foto: Edwin Bax<br />

column<br />

Eerste ……<br />

In de vorige <strong>nieuwsbrief</strong> mocht ik mij voorstellen. Als ik dit schrijf<br />

zijn de eerste 100 dagen voorbij. Na <strong>deze</strong> 100 dagen mag je even<br />

kort terugkijken op 2008 en gelet op het nieuwe jaar een doorkijkje<br />

gegeven naar ontwikkelen voor 2009.<br />

De eerste 100 dagen<br />

De eerste 100 dagen heb ik als zeer plezierig ervaren. De overstap<br />

van Provincie naar <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> heeft zeer goed<br />

uitgepakt. De medewerkers van landschapsbeheer hebben mij<br />

goed opgevangen. Toch moest ik vanzelfsprekend even wennen. De<br />

stichting is wat kleiner dan de Provincie. Eindverantwoordelijkheid<br />

is nieuw. Zeker op het gebied van personeel, huisvesting, pensioenen<br />

etc etc. Het eerste overleg met de Provincie (mijn vorige werkgever)<br />

is apart. Je zit aan de andere kant van de tafel maar weet<br />

nog ongeveer hoe het daar werkt. Ook de eerste snelle kennismakingsbezoekjes<br />

verliepen naar wens. Tijdens veel van <strong>deze</strong> bezoekjes<br />

hoor ik het nuttige werk wat <strong>Landschapsbeheer</strong> allemaal doet<br />

en verzet. Dat doet mij heel goed. Ik heb gelukkig de juiste keuze<br />

gemaakt en zit vol enthousiasme om het eerste volledige jaar in<br />

te gaan.<br />

Het eerste volledige jaar<br />

De stichting draait goed. Mijn eerste bestuursvergadering verliep<br />

goed. Een leuke sfeer en direct een gevoel van wederzijds vertrouwen.<br />

De huidige administratieve systemen draaien naar behoren,<br />

maar de externe financiers (met name Provincie en Europa) stellen<br />

hoge eisen aan <strong>deze</strong> systemen. Om aan <strong>deze</strong> eisen ook in de toekomst<br />

te kunnen voldoen zullen wij onze projectenadministratie<br />

onder handen nemen.<br />

De herkenbaarheid van <strong>Landschapsbeheer</strong> staat ook op de agenda.<br />

Door middel van verschillende projecten en uitingen zullen we<br />

proberen <strong>deze</strong> te vergroten.<br />

<strong>Landschapsbeheer</strong> zal haar kennis op een breder terrein gaan<br />

inzetten. Vanzelfsprekend voor het grootste deel in <strong>Flevoland</strong>,<br />

maar mijn landelijke en Europese netwerk zal ik daarbij zeker niet<br />

vergeten.<br />

Wat ik ook oppak is de wens om zoveel mogelijk de projecten<br />

meerjarig te maken. Het helpt ons om meerjarig met projecten<br />

bezig te zijn (continuïteit) en de financiers om niet elk jaar een<br />

beschikking te hoeven afgeven (efficiency).<br />

Kortom mijn eerste indrukken en ervaringen zijn erg positief, ik wil<br />

daar graag op voortborduren. Het schijnt dat na 100 dagen het<br />

echte werk begint. Ik heb helaas nog lang niet iedereen in <strong>deze</strong><br />

eerste dagen kunnen ontmoeten, maar u hoort van mij en van<br />

<strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong>!<br />

Geert Gielen<br />

directeur<br />

3


4<br />

vrijwilligers<br />

Ton Mesker<br />

"Het is veel leuker dan ik toen dacht."<br />

Ongeveer een jaar geleden vroeg <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> vrijwilligers<br />

voor het onderhoud en beheer van het voormalige gronddepot in Zeewolde.<br />

Ton Mesker, in het dagelijks leven werkzaam bij de branchevereniging van auto<br />

leasemaatschappijen, meldde zich aan. Gewoon omdat je iets doet voor je dorp,<br />

fysiek bezig bent en iets over de natuur leert…<br />

Toen Ton als vrijwilliger begon, wist hij<br />

niet zoveel van de natuur. Zijn ouders<br />

waren echte stadsmensen. Ze hadden<br />

wel een tuin, maar daar werd eigenlijk<br />

niet zoveel mee gedaan. Hij kreeg het<br />

dus niet van thuis mee. Ook beroepsmatig<br />

raakte hij niet bij landschap<br />

en natuur betrokken. “Ik ben leidinggevende<br />

geweest bij een auto leasemaatschappij<br />

en dat is de wereld van<br />

strakke pakken, mantelpakjes, targets en<br />

statistieken. Ik was daar de baas, in <strong>deze</strong><br />

vrijwilligersgroep ben ik niet de baas en<br />

dat is ook leuk!”<br />

Ton vertelt enthousiast over het schoonmaken<br />

van de poelen. Voor de voortplanting<br />

van bijvoorbeeld kikkers is het<br />

belangrijk dat het water goed op temperatuur<br />

is. De zon moet het wateroppervlak<br />

kunnen beschijnen. “We hebben<br />

bomen en struiken weggehaald die<br />

voor teveel schaduw zorgden en uit de<br />

poel is het overschot aan waterplanten<br />

verwijderd. Van die waterplanten werd<br />

weer een broeihoop gemaakt voor<br />

slangen. Dat was helemaal nieuw voor<br />

mij. En Lodewijk van Kemenade, die<br />

ons begeleidt, legt altijd heel helder uit<br />

waarom iets wordt gedaan zonder er<br />

een technisch verhaal van te maken. Het<br />

is voor iedereen begrijpelijk, dat is fijn.”<br />

De vrijwilligersgroep komt eens per<br />

2 maanden bij elkaar. “We hebben een<br />

lekker team”, zegt Ton,“We zijn op zo’n<br />

dag 3 à 4 uurtjes bezig en steken met z’n<br />

allen de handen flink uit de mouwen.<br />

Het is vreselijk leuk, dankbaar werk en<br />

er ligt geen druk op. Moet je een keertje<br />

overslaan omdat je andere verplichtingen<br />

hebt, dan is het niet zo erg. Ik merk<br />

alleen wel dat het voor mij een evenement<br />

is wat ik niet graag wil missen.<br />

Ik probeer zaken toch zo te plannen dat<br />

ik die dag beschikbaar ben. Ja, ik kijk er<br />

echt naar uit. Het is veel leuker dan ik<br />

toen dacht.”<br />

7e Natuurwerkdag trekt weer veel kinderen<br />

De eerste zaterdag van november werd de<br />

Natuurwerkdag georganiseerd. Het was voor de<br />

7e keer en opnieuw was het een groot succes met<br />

540 deelnemers, waarvan 350 kinderen. Fijn dat de<br />

<strong>Flevoland</strong>se jeugd zo massaal meedoet!<br />

Het weer zat mee, al begon het op het eind van<br />

de middag zachtjes te regenen. Veel klussen zijn<br />

geklaard en daar profiteert de natuur weer van.<br />

In <strong>Flevoland</strong> waren twee zogenaamde ‘sterlocaties’.<br />

Zo bezocht Martin Gaus het Bergbos in Lelystad.<br />

Hij was verrukt dat zoveel mensen kwamen helpen.<br />

De vrijwilligers in het Beatrixpark in Almere kregen<br />

hulp van Klaas Wilting, die liet zien dat het een echte<br />

werkdag is. De nodige bomen zijn door hem omgezaagd.<br />

In uw agenda van 2009 kunt u alvast de eerste zaterdag<br />

van november voor de “Natuurwerkdag” reserveren.<br />

Met enthousiaste mensen de natuur in, nuttig<br />

werk verrichten en plezier maken. Wie wil dat nou<br />

niet?


overheid/bedrijfsleven<br />

Lentebodes op de bouwplaats<br />

Op verschillende bouwplaatsen in <strong>Flevoland</strong> liggen grote zand-<br />

hopen: vanaf eind maart en later in het jaar de ideale nestel-<br />

plaats van oeverzwaluwen. Voor <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong><br />

altijd een periode om bouwondernemers te wijzen op <strong>deze</strong><br />

mooie, maar voor hen soms lastige vogels. Door samen te<br />

werken zorgen we dat de vogels de beste kansen krijgen.<br />

Oeverzwaluwen komen rond maart weer in het land.<br />

Al snel zijn ze op zoek naar steile zandwanden waar<br />

zij hun meter lange nestgang in kunnen graven.<br />

Vroeger broedden ze vooral in de meanderende buitenbochten<br />

van de rivier, maar kunstmatige wanden<br />

en bouwplaatsen zijn in <strong>Flevoland</strong> veel belangrijker.<br />

Vrijwilligers gaan in maart weer alle kunstmatige<br />

betonnen wanden af om de gaten van vorig jaar dicht<br />

te stoppen. Oeverzwaluwen willen wel elk jaar een<br />

verse wand.<br />

Al 3 ijsvogelwanden gemaakt bij cursus -<br />

De cursus ijsvogelwanden maken is met<br />

meer dan 10 deelnemers al geslaagd te<br />

noemen.<br />

Het moet het begin worden van een<br />

groep mensen die kansen voor broedplaatsen<br />

gaat onderzoeken en daarnaast<br />

ook daadwerkelijk <strong>deze</strong> ijsvogelwanden<br />

gaat realiseren.<br />

Niet iedere oever is geschikt voor de ijsvogelwand,<br />

dus is er in <strong>deze</strong> cursus goed<br />

naar de randvoorwaarden gekeken waaraan<br />

een ijsvogelwand moet voldoen.<br />

Het moet een rustige plek zijn, beschut<br />

door wat opgaande begroeiing, die kan<br />

dienen als rust- en visplek. Riet en andere<br />

watervegetatie moet er niet te veel zijn.<br />

IJsvogels moeten er gezien worden en<br />

er moet helder viswater in de buurt zijn.<br />

Zoek uit wie de eigenaar is en overleg<br />

hiermee of het maken van een ijsvogelwand<br />

op die plek kan en mag. Daarmee<br />

maak je een goed begin, want overleg is<br />

het sleutelwoord voor een goede ijsvogelwand.<br />

Nu heeft er volgens experts de afgelopen<br />

winter een ware slachting plaats gevonden<br />

onder de ijsvogels. Meer dan 50%<br />

van alle ijsvogels heeft <strong>deze</strong> koudeperiode<br />

waarschijnlijk niet overleeft.<br />

De oeverzwaluwen inspecteren ook bouwterreinen.<br />

Gezocht wordt naar steile zandwanden. Vooral in de<br />

weekenden als de rust op de bouwplaats is weergekeerd,<br />

slaan de vogels hun slag. ’s Maandags worden<br />

de aannemers dan met broedende vogels geconfronteerd<br />

en mogen ze pas na het broedseizoen die zandwanden<br />

weer afgraven: broedende vogels zijn bij wet<br />

beschermd.<br />

<strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> wil graag de vogels<br />

goede broedkansen geven, en de bouwondernemers<br />

zo min mogelijk frustreren. Vandaar dat we al jaren in<br />

het voorjaar bouwplaatsen bezoeken om te zien of er<br />

steile wanden aanwezig zijn. Indien ze aanwezig zijn<br />

gaan we op zoek naar de aannemer met de vraag of<br />

hij bezwaar heeft tegen de vogels in die wand. Zo ja,<br />

dan adviseren we om de wand af te vlakken voordat<br />

de vogels er zijn, zo niet dan vragen we om de wand<br />

ook echt zo te laten staan. De aannemers waarderen<br />

ons werk en zijn vaak ook wel bereid om na het<br />

afvlakken van een zandhoop een andere zandhoop<br />

met een steile wand te creëren die wel tot september<br />

kan blijven liggen. Voor de aannemer gunstig maar<br />

ook voor de vogels.<br />

Ziet u dus een steile zandwand waar de oeverzwaluw<br />

in kan gaan nestelen? Wilt u als aannemer meer<br />

weten hoe u de oeverzwaluw een nestplek kan<br />

geven? Meld het aan Jan Nagel van <strong>Landschapsbeheer</strong><br />

<strong>Flevoland</strong>, dan kan hij samen met u actie ondernemen,<br />

0320-294936.<br />

Nu lijkt het maken van een broedwand<br />

voor de ijsvogels iets minder zinvol, maar<br />

dat is niet zo. Er zijn volop goede leefgebieden<br />

voor de ijsvogel, waar geen<br />

mogelijkheid is om te broeden. En daar<br />

gaan we wat aan doen.<br />

Tijdens de cursus ijsvogelwanden maken<br />

hebben we naast de theorie gelijk ook in<br />

de praktijk drie ijsvogelwanden gemaakt.<br />

Met schep, zaag en takkenschaar is<br />

op drie plekken hard gewerkt voor de<br />

ijsvogel. Hopelijk maakt een paartje ijsvogels<br />

daar komend voorjaar gebruik van.<br />

5


6<br />

agenda<br />

Activiteiten winter/voorjaar 2009<br />

Aanmelden bij <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong>: (0320) 294939, via www.landschapsbeheer.net /activiteiten of bij de contactpersoon.<br />

Kleinschalig natuurbeheer<br />

Oostelijk <strong>Flevoland</strong><br />

Bergbos Lelystad<br />

In het Bergbos in Lelystad voeren vrijwilligers allerlei klussen uit<br />

om het bos natuurlijker en gevarieerder te maken. Activiteiten:<br />

za 14 maart. van 13.00-16.00 uur de laatste zaagactiviteit.<br />

Ma 20 april 19.00 uur reuzenberenklauw bestrijden en op<br />

ma 15 juni om 19.00 uur gaan we de orchideeënveldjes maaien.<br />

Verzamelen op de parkeerplaats aan de Bronsweg. Bel of mail<br />

Jan Nagel (0320-294939) nagel@landschapsbeheer.net<br />

Kwelstrook Batavia<br />

In Lelystad bij Bataviastad langs de Houtribweg ligt een bijzon-<br />

dere natuurstrook. Om uw kennis van het gebied te vergroten<br />

worden korte cursussen georganiseerd. Deze avonden worden<br />

gehouden in het kantoor van het IVN aan de Botter 11-37.<br />

Di 3 maart theorieavond planten en dieren, do 5 maart libellen-<br />

lezing, do 12 en 19 maart zangvogelcursus met op zat 4 april de<br />

excursie, zon 5 april kunt u inventariseren, do 23 april is de<br />

vlinderlezing, 3 mei inventariseren.<br />

Verzamelplaats is de fietsbrug tussen de Boeier en Bataviastad.<br />

Gewerkt wordt van 9.30 tot 12.30 uur. U kunt ook meewerken<br />

aan de ontwikkeling van het informatiebord en excursies.<br />

Voor meer informatie of opgave, neem contact op met Petra<br />

Borsch 06-53994608 of mail naar borsch@landschapsbeheer.net<br />

Eiland/dorpsbos Biddinghuizen<br />

Natuurlijk, kleinschalig beheer op het natuureiland en in het<br />

dorpsbos. Activiteiten: do 19 maart meidoorns planten, do 21 mei<br />

bestrijding reuzenberenklauw, do 18 juni bestrijding reuzen-<br />

berenklauw. Verzamelen bij het gebouw van de ijsclub, nabij de<br />

Sportlaan 13.00 uur.<br />

Dorpsbos Swifterbant<br />

Natuurlijk, kleinschalig beheer in het dorpsbos. Activiteiten:<br />

di 17 maart snoeien bosrand, di 19 mei bestrijding reuzenberen-<br />

klauw, di 16 juni bestrijding reuzenberenklauw. We verzamelen<br />

in de Zwanebloem, bij de kruising met de Bisontocht. Informatie<br />

en aanmelden bij Lodewijk van Kemenade, (0320-294939)<br />

kemenade@landschapsbeheer.net. Start 13.00 uur.<br />

Zuidelijk <strong>Flevoland</strong><br />

Stadsboerderij Almere<br />

Op en rond het erf van de stadboerderij van Almere vinden gere-<br />

geld onderhoudswerkzaamheden plaats. Op za 28 febr. wordt<br />

er gesnoeid. Verzamelen om 10.00 uur op de Stadsboerderij,<br />

Kemphaanpad 14, Almere<br />

Vroege Vogelbos Almere<br />

Werk mee aan een natuurlijker en gevarieerder bos. Activiteiten:<br />

za. 21 febr. onderhoud bosranden, boomopslag verwijderen,<br />

za. 16 mei onderhoud bosranden, za. 20 juni onderhoud bosran-<br />

den, 10.00-12.30 uur, verzamelen bij de schaapskooi, Muiderweg 8.<br />

Aanmelden bij <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> via flevoland@land-<br />

schapsbeheer.net of 0320-294939.<br />

Bosrand Almere Buiten<br />

Help mee dit gebied aantrekkelijker te maken voor mens, plant<br />

en dier. Activiteiten: za. 28 februari wordt er in het bos gewerkt:<br />

bomen zagen en takkenrillen maken. Van het stamhout worden<br />

weer knuppelpaden gemaakt. 28 maart, 25 april en 30 mei<br />

wordt er o.a. gewerkt aan de beek, 27 juni worden de bospaden<br />

toegankelijk gemaakt. Er wordt gewerkt van 10.00-12.30 uur.<br />

Verzamelplaats is de witte brug aan het Moutmolenpad.<br />

Meer info: www.bosrandgroep.nl. Opgeven bij André Heuzer:<br />

06 27025087 of andre@heuzer.nl.<br />

Kronkelveld Almere Haven<br />

Kom ook helpen om dit ecologische gebied natuurlijker en land-<br />

schappelijk mooier te maken. Activiteiten: za 21 feb wordt er<br />

geknot en opslag gestoken, 28 mrt wordt de broeihoop gekeerd,<br />

25 april wordt er gezeisd voor de ontwikkeling van de zomer-<br />

bloeiers, 23 mei wordt er gewerkt aan de steile wand voor insec-<br />

ten en gemaaid. De groep werkt van 10.00-12.00 uur. Opgeven<br />

bij Sia Schipper tel: (036) 5319360 of sia.schipper@planet.nl.<br />

Polderpark Almere<br />

Kleinschalig beheer en onderhoud van de vlindertuin.<br />

Activiteiten: za. 21 feb., 21 mrt., 16 april en 16 mei, 20 juni (10.00-<br />

13.00 uur). Verzamelen onder de pergola in de vlindertuin.<br />

Informatie en aanmelden bij Arie Verweij 06 45446076 of<br />

arieverweij1947@gmail.com<br />

Lumièrepark Almere<br />

Lekker bezig zijn, iets leren over de natuur, gezond en goedkoper<br />

dan de sportschool. Activiteiten: zo 15 mrt. griend riet zeisen en<br />

17 mei bosrand maaien en onderhoud aan paden, 21 juni wild<br />

struinpad vrijhouden van vegetatie 10.00-12.00 uur. Contact en<br />

informatie of opgave bij Roelof van der Valk: tel. (036) 5375504,<br />

of vrijwilligersgroeplumierepark@hotmail.com<br />

Beatrixpark Almere<br />

Buurtbewoners van het Beatrixpark zetten zich vrijwillig in voor<br />

kleinschalig onderhoud in delen van het park, voor meer variatie<br />

in planten en dieren. Activiteiten: za. 7 febr. en 7 mrt wordt er<br />

gezaagd, 4 april wordt er gewerkt in de cirkeltuin, 2 mei pad<br />

onderhoud bij poelen en bomenpad, 6 juni maaien in de bos-<br />

rand van gras en ruigte. Er wordt gewerkt van 13.30-16.30 uur.<br />

Aanmelden via beatrixpark@yahoo.com of Diana Stam:<br />

(036) 5334180.


De Buitenkans Almere-Buiten<br />

Wilt u eens meewerken om de bosstrook bij <strong>deze</strong> nieuwe eco-<br />

logische wijk gevarieerder te maken? Activiteiten zijn op de<br />

eerste zaterdag van de maand, 13.30-16.00 uur. Verzamelen bij<br />

de ingang van de wijk aan de Ambt Dorknoperlaan. Voor meer<br />

informatie over werkzaamheden neem contact op met Nellie de<br />

Groot mail naar nelliedegroot@planet.nl<br />

De Hoekwierde - Almere<br />

Eens meewerken om het vogelbosje aan de Hoekwierde verder<br />

ecologisch gevarieerder te maken? U bent van harte welkom op<br />

de 2 e zaterdag van de maand: 14 feb, 14 maart, 11 april, 9 mei en<br />

13 juni. Er wordt gewerkt van 9.30 tot 12.30 uur. Verzamelen bij<br />

de gezamenlijke ruimte aan de Hoekwierde - Centraal Wonen.<br />

Opgeven bij Petra Borsch 06-53994608 of mail naar<br />

borsch@landschapsbeheer.net<br />

Nieuw: Het Hannie Schaftpark<br />

Op elke laatste zondagmiddag van de maand eens lekker een<br />

middag buiten in het bos werken. Kom dan naar het Hannie<br />

Schaftpark, daar wordt een nieuw natuur natuurpad aangelegd.<br />

Er wordt gewerkt op 22 feb, 29 maart, 26 april, 31 mei, 28 juni van<br />

13.30 tot 16.30 uur. Verzamelen bij de kruising van het Humber-<br />

pad - 5 meipad. Opgeven bij Petra Borsch 06-53994608 of mail<br />

naar borsch@landschapsbeheer.net<br />

Wilgen knotten in Almere<br />

Samen met de enthousiaste wilgenknotgroep de Knoot wilgen<br />

knotten. Dit kan tot ongeveer half maart elke zaterdagochtend.<br />

Meer info: www.deknoot.nl. Opgeven bij Theo Haasnoot:<br />

wilgenknotter@hotmail.com of (036) 5364796.<br />

De Havenkikkers - Almere<br />

Dit is de jeugdbeheerclub voor jongeren van 8 tot 12 jaar. Zij<br />

gaan helpen bij het onderhoud en gaan op excursie naar en in<br />

het Vroege Vogelbos en Kronkelveld. De kinderen zijn welkom op<br />

de laatste woensdag van de maand van 14.00 tot 16.00 uur.<br />

De locaties wisselen, dus voor meer info of opgave neem<br />

contact op met Petra Borsch 06-53994608 of mail naar<br />

borsch@landschapsbeheer.net<br />

De Buitenkikkers - Almere<br />

Dit is de jeugdbeheerclub voor jongeren van 8 tot 12 jaar. Zij<br />

gaan helpen bij het onderhoud en gaan op excursie in het<br />

Molenbuurtpark op onderzoek naar stadsnatuur. Vanaf april<br />

start de groep, zo wordt er gekeken naar waterdieren, bodemdiertjes<br />

en gaan de kinderen opzoek naar vogels die in de stad<br />

leven. Gewerkt wordt op de 1e woensdag van de maand van<br />

14.00 - 16.00 uur. Verzamelen bij het buurthuis (NOSKULTURA).<br />

Voor meer info of opgave neem contact op met Petra Borsch<br />

06-53994608 of mail naar borsch@landschapsbeheer.net<br />

Zeewolde<br />

Kleinschalig natuurbeheer op diverse locaties in Zeewolde.<br />

Activiteiten: za 9 mei, reuzenberenklauw bestrijden, controle<br />

geringde bomen, za 6 juni, reuzenberenklauw bestrijden.<br />

Informatie en aanmelden bij IVN, Cees Meijer, ceesmeijer1@mac.<br />

com. Verzamelen bij ingang Gronddepot aan de Gelderse weg,<br />

13.00 uur.<br />

Soortenbeheer<br />

Oeverzwaluwen<br />

Op de woensdagmiddagen in maart, dat is de 4e , 11e , 18e en 25e .<br />

Gaan we bestaande oeverzwaluwwanden onderhouden. Dan<br />

vullen we nestgaten bij kunstwanden weer met vers zand en<br />

steken we bij natuurlijke oeverzwaluwwanden de wand weer<br />

vers af. Daardoor kunnen oeverzwaluwen weer goed broeden.<br />

Bel of mail Jan Nagel (0320-294939) nagel@landschapsbeheer.net<br />

als je mee wilt. Aanvang 13.00 uur kantoor <strong>Landschapsbeheer</strong><br />

<strong>Flevoland</strong>.<br />

Ringslangen<br />

Samen met vrijwilligers neemt <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong><br />

verschillende maatregelen om de ringslang te beschermen en de<br />

verdere verspreiding te bevorderen. Za. 11 april en 23 mei:<br />

Monitoren van de zonnende dieren: 14.00-16.00 uur.<br />

Verzamelen bij de Lage Knarsluis aan de Knardijk bij Lelystad.<br />

Bevers<br />

Samen met vrijwilligers zoekt <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> elk<br />

jaar de beverburchten op. Bekeken wordt of ze nog belopen zijn.<br />

Activiteiten: za 21 feb. inventariseren van regio Almere.<br />

14.00 uur bij de Trekvogel aan de Oostvaardersdiep 16 Almere.<br />

Aanmelden bij <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> via <strong>Flevoland</strong>@landschapsbeheer.net<br />

of 0320-294939.<br />

Rugstreeppad<br />

In opdracht van de gemeente Almere worden de rugstreeppadden<br />

in Almere-Poort geteld. Dit is ’s nachts en op de fiets.<br />

Verzamelen bij het Groenhorstcollege. 19 en 26 mei om 21.45 uur.<br />

Weidevogels<br />

Voor de mensen die graag weidevogels willen beschermen<br />

wordt op 23 februari, 2 en 9 maart de cursus weidevogelbescherming<br />

georganiseerd. We staan stil bij de broedbiologie van de<br />

verschillende weidevogels, hoe je nesten kunt zoeken, maar ook<br />

wat er in het voorjaar allemaal gebeurt op het land. In Bant<br />

wordt <strong>deze</strong> cursus gegeven. Bel of mail Jan Nagel (0320-294939)<br />

nagel@landschapsbeheer.net als je de cursus wilt volgen.<br />

7


8<br />

interview<br />

Rinkje Tromp, Marketing Manager Toerisme <strong>Flevoland</strong><br />

"<strong>Flevoland</strong> is mooi, dat willen we iedereen laten zien"<br />

Kenmerkend landschap, heel veel natuur, moderne steden en de<br />

oudere cultuur van bijvoorbeeld Schokland… Rinkje Tromp is er<br />

trots op en vindt dat iedereen <strong>Flevoland</strong> zou moeten proeven.<br />

Rinkje is getrouwd en moeder van drie tieners.<br />

Het gezin woont in Lelystad, al 20 jaar lang.<br />

Sinds 2 jaar vervult ze de functie van Marketing<br />

Manager van Toerisme <strong>Flevoland</strong>, een onderdeel van<br />

Ontwikkelingsmaatschappij <strong>Flevoland</strong>.<br />

“Wij willen <strong>Flevoland</strong> op de markt zetten als een<br />

recreatief aantrekkelijke provincie. In marketingtermen<br />

betekent dit dat je je moet onderscheiden.<br />

<strong>Flevoland</strong> doet dit. Het is hier ruim met heel veel<br />

natuur. De verschillen in de polders zijn ook interessant.<br />

Het noorden is weer heel anders dan het zuiden<br />

bijvoorbeeld. We hebben ‘oernatuur’, niet echt natuurlijk,<br />

maar bij de Oostvaardersplassen krijg je wel dat<br />

gevoel. Verder zijn we net een eiland… Aan alle kanten<br />

is er water. Het geeft weer leuke mogelijkheden om<br />

naar het land te kijken.”<br />

<strong>Flevoland</strong> biedt veel, maar volgens Rinkje kan het<br />

beter en mooier. Het is belangrijk de wensen van<br />

bezoekers en bewoners te kennen. Op zich kan het<br />

oorspronkelijke beheer van landschap en natuur blijven<br />

bestaan, maar het is wel belangrijk na te denken<br />

over verbeteringen die aan de wensen van de consument<br />

tegemoet komen. Je zou bijvoorbeeld kunnen<br />

zorgen voor een goede bewegwijzering in gebieden,<br />

bankjes plaatsen bij mooie uitzichten en borden<br />

plaatsen met informatie over landschap en natuur.<br />

Zo laat je mensen genieten van de rust en het mooie<br />

landschap. Ze beleven <strong>Flevoland</strong>…<br />

“Het landschap van <strong>Flevoland</strong> is vooral mooi aan<br />

de randen. Daarbinnen is het erg agrarisch ingericht,<br />

maar ook dit verandert”, vertelt Rinkje. “Op de<br />

Vakantiebeurs vertelde een man dat hij het zo jammer<br />

vindt dat in Noordoostpolder bermen en bosschages<br />

verdwijnen. Na 30 jaar worden Populieren<br />

weggehaald, de inrichting rond boerderijen verandert<br />

en zo zijn er meer veranderingen waardoor het markante<br />

landschap verdwijnt. Er wordt wel aandacht<br />

aan besteed, bijvoorbeeld door nieuwe erfsingels aan<br />

te leggen, maar niet iedereen weet of ziet dit. Het is<br />

belangrijk dat het voor de consument zichtbaar is.<br />

Hierin kan <strong>Landschapsbeheer</strong> iets betekenen. Het kan<br />

door bijvoorbeeld een project als ‘Kuierlatten’, want<br />

daarmee kun je precies laten zien wat er verandert.”<br />

We moeten met elkaar zorg dragen voor landschap en<br />

natuur. Toerisme <strong>Flevoland</strong> probeert mensen hiervan<br />

bewust te maken. “We willen dat mensen op pad<br />

gaan. Op onze website en in het magazine zijn excursieprogramma’s<br />

prominent aanwezig. Mooie plekjes<br />

moeten onder de aandacht worden gebracht.”<br />

Het idee van een reizende landschapstentoonstelling<br />

kan daar ook aan bijdragen. Deze tentoonstelling kan<br />

geplaatst worden in gemeentehuizen, rusthuizen of<br />

bijvoorbeeld bij Walibi. “Een grote attractie als Walibi<br />

is interessant. De toeristen die daar komen en die<br />

nu vooral de Randmeren bezoeken mogen wel wat<br />

meer geïnformeerd worden over ons landschap en de<br />

natuur”, vindt Rinkje.<br />

“We moeten ons stinkende best doen het landschap<br />

mooi te houden en nog mooier te maken. Daar hebben<br />

wij allemaal profijt van.”<br />

Cadeautjes - <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> besloot dit<br />

jaar geen kerstkaarten te versturen, maar in plaats<br />

daarvan het geld te besteden aan een goed doel.<br />

De keus viel op de Stichting Uit En Toch Thuis uit<br />

Swifterbant. Deze kleinschalige opvang voor kinderen<br />

met een handicap krijgt geen subsidie en is dus<br />

helemaal afhankelijk van giften van donateurs en<br />

sponsors. De cheque van <strong>Landschapsbeheer</strong> was dan<br />

ook een welkome verrassing. Voor de vrijwilligers van<br />

<strong>Landschapsbeheer</strong> kwam een verrassing per post. Als<br />

dank voor hun enthousiasme en enorme inzet kregen<br />

zij een t-shirt met opgedrukt logo.


ommetjes<br />

'Op de kuierlatten'<br />

Wandelen over boerenland<br />

Struinen door het boerenland. Niet over<br />

geplaveide paden, maar langs dijken,<br />

over akkers, door boomgaarden en bossen<br />

en langs cultuurhistorische bezienswaardigheden…<br />

Onder de noemer ‘Op de kuierlatten’ zijn<br />

in <strong>Flevoland</strong> twaalf verrassende wandelroutes<br />

over boerenland uitgezet. Soms<br />

over het weiland van melkveehouders,<br />

soms over de akkers van akkerbouwers,<br />

soms een combinatie daarvan. Hoe<br />

verschillend de wandelingen ook zijn,<br />

ze garanderen allen een ongekende<br />

natuurbeleving en bewijzen dat landbouw,<br />

natuur en cultuur bijzonder goed<br />

samengaan. De wandelroutes zijn een<br />

aanrader voor wandelaars die graag<br />

buiten de gebaande paden treden.<br />

Bij sommige wandelpaden bevindt de<br />

startlocatie zich op het erf. Wie ‘Op de<br />

Kuierlatten’ gaat, proeft niet alleen de<br />

<strong>Flevoland</strong>se natuur, maar ook het boerenleven!<br />

Steun door de provincie<br />

Eind 2008 heeft de provincie <strong>Flevoland</strong><br />

de subsidie boerenlandpaden toegekend.<br />

Boeren die sinds 2007 een wandelpad<br />

over het boerenland hebben liggen<br />

kunnen vanaf 2007 jaarlijks een vergoeding<br />

voor openstelling van hun land ten<br />

behoeve van een Kuierlattenwandelpad<br />

ontvangen. De subsidieregeling geldt<br />

minimaal voor een periode van 7 jaar.<br />

Momenteel is circa 40 kilometer boerenlandpad<br />

gerealiseerd. De doelstelling<br />

is om in totaal 80 kilometer in<br />

<strong>Flevoland</strong> te realiseren. De Stichting Op<br />

de kuierlatten zorgt voor de contracten<br />

en de uitbetalingen. Stichting Op de<br />

kuierlatten is samen met de bij haar<br />

aangesloten boeren verantwoordelijk<br />

voor de ‘Kuierlatten’ en wordt daarbij<br />

ondersteund door <strong>Landschapsbeheer</strong><br />

<strong>Flevoland</strong>. Gemeente Noordoostpolder<br />

heeft meegefinancierd.<br />

Nieuwe ommetjes<br />

Boeren die in <strong>Flevoland</strong> een wandelpad<br />

willen ontwikkelen, zijn bij Stichting Op<br />

de kuierlatten aan het goede adres. De<br />

stichting geeft advies en informatie om<br />

ervoor te zorgen dat de routes die worden<br />

toegelaten, voldoen aan de gestelde<br />

eisen en de gewenste kwaliteit.<br />

Belangrijke eisen zijn bijvoorbeeld dat de<br />

route een lokaal ommetje vormt, dat het<br />

pad grotendeels onverhard is en dat het<br />

pad aantrekkelijk is om te lopen, doordat<br />

het een combinatie aanbiedt van<br />

akkers en akkerranden, water, natuur,<br />

bos(stroken), dijken, bermen, vertier op<br />

het erf zoals een boerderijwinkel, koffieshop,<br />

struinen in kassen, kijkje nemen in<br />

de koeienstal.<br />

In 2009 staan er in <strong>Flevoland</strong> drie<br />

nieuwe ommetjes gepland. Ommetjes<br />

die zijn geselecteerd uit kansrijke inzendingen<br />

naar aanleiding van de landelijke<br />

prijsvraag ‘Win je eigen ommetje’.<br />

Er komt een nieuw ommetje bij Bant<br />

over het erf van het ecologische akkerbouwbedrijf<br />

Buitenbant en geprobeerd<br />

wordt om een ommetje bij Marknesse<br />

vanuit het dorp richting Voorsterbos<br />

te realiseren. De derde nieuwe wandeling<br />

is gepland in een nog aan te leggen<br />

natuurontwikkelingsstrook langs<br />

de Hanzelijn bij Swifterbant. Deze<br />

ommetjes krijgen begeleiding van<br />

<strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> in de uitvoering.<br />

Heeft u nog een idee?<br />

Nieuwe ideeën met als doel mens en<br />

natuur, boer en burger dichter bij elkaar<br />

te brengen zijn altijd welkom. Met name<br />

in Zuidelijk <strong>Flevoland</strong> zou de Stichting<br />

graag één of meer nieuwe paden over<br />

boerenland realiseren. Het gaat om<br />

ommetjes waarvoor het initiatief en<br />

kennis in een dorp of buurt of bij agrariers<br />

zelf aanwezig zijn. Dat betekent dat<br />

het bedenken, het maken én het uiteindelijke<br />

beheren van de ommetjes door<br />

de initiatiefnemers zelf gebeurt, met<br />

ondersteuning van Stichting Op de kuierlatten<br />

en <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong>.<br />

9


10<br />

interview medewerker<br />

Alarmtelling geven vernieuwde inzichten<br />

Alarmtellingen tonen aan dat grutto’s in de kop van de Noordoostpolder graag<br />

in de bollenvelden vertoeven. Grasland als voer- en schuilplek is voor grutto’s<br />

minder interessant. Een bijzondere ontdekking, volgens Jan Nagel.<br />

Als je in de buurt komt van een grutto<br />

met jongen dan begint <strong>deze</strong> van nature<br />

heftig te alarmeren. Bij een alarmtelling<br />

let je goed op waar je de grutto’s met<br />

jongen aantreft op het land en dat breng<br />

je in kaart. Alarmtellingen starten halverwege<br />

april in vijf telronden, die je om<br />

de twee weken uitvoert. De eerste twee<br />

keer breng je het aantal broedparen in<br />

beeld. De laatste drie tellingen lopen<br />

er grutto’s met jongen en vertonen de<br />

ouders het alarmerende gedrag. Niet<br />

alleen worden de alarmerende grutto’s<br />

goed in kaart gebracht, ook de toestand<br />

van het graslandgebruik (gemaaid, of<br />

beweid, etc.) en de andere gewassen<br />

worden genoteerd. Als we <strong>deze</strong> kaarten<br />

later over elkaar heen leggen weten we<br />

precies waar de grutto’s hun kuikens<br />

mee naar toe nemen om ze op te laten<br />

groeien. Wat doen we hiermee?<br />

Gruttokuikens moeten per dag 10.000<br />

insecten kunnen eten om volwassen<br />

te worden. In ongemaaid, kruidenrijk<br />

grasland zijn veel insecten te vinden en<br />

daar zal een grutto logischerwijs zijn<br />

jongen mee naar toe nemen. Grutto’s<br />

hebben per paar 1,4 ha kuikenbiotoop<br />

nodig. Beweide percelen met een lage<br />

veedichtheid, percelen met hergroei en<br />

vluchtstroken zijn ook geschikt. Als er<br />

een goede combinatie van bovenstaande<br />

maatregelen is te vinden, wordt verondersteld<br />

dat voldoende gruttokuikens<br />

hier volwassen kunnen worden.<br />

In het werkgebied van de agrarische<br />

natuurvereniging “de kop van de nop”<br />

is 433 hectare geïnventariseerd op weidevogels<br />

en alarmerende grutto’s. Bij<br />

de eerste twee tellingen zijn 36 gruttobroedparen<br />

waargenomen, er zou dus 50<br />

ha. gruttovriendelijk beheer moeten zijn.<br />

Echter, er is maar 18 ha gruttovriendelijk<br />

beheer. Ruimschoots te weinig gruttovriendelijke<br />

maatregelen. Er zou dus te<br />

weinig voedsel moeten zijn voor grutto-<br />

Informatiepaneel A6 - Voor veel mensen<br />

van buiten <strong>Flevoland</strong> is het uitzicht over<br />

de A6 de eerste kennismaking van ons<br />

landschap. Reden om langs de snelweg<br />

aandacht te vragen voor ons bijzondere<br />

landschap. <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong><br />

heeft daarom een informatiebord op de<br />

parkeerplaats de Oeverwal geplaatst<br />

(traject Lelystad-Noord naar de Noordoostpolder).<br />

Informatie over de geschiedenis<br />

van dit landschap met zijn rivierduinen,<br />

oeverwallen en de bewoners van<br />

6.000 jaar geleden komt uitgebreid aan<br />

de orde.<br />

kuikens. Maar uit de alarmtelling blijkt<br />

het tegenovergestelde. 75% van de grutto-ouders<br />

alarmeerden (terwijl bij 50%<br />

al verondersteld wordt dat het goed is<br />

gegaan!). De grutto’s met jongen bleken<br />

een voorkeur voor tulpen- en lelievelden<br />

te hebben. Een bijzondere ontdekking.<br />

Tulpen en lelies zijn half open gewassen,<br />

die regelmatig worden beregend.<br />

Dus is er dekking en voedsel te vinden<br />

gezien de vochttoestand. Doordat er<br />

veel van <strong>deze</strong> gewassen in het gebied<br />

van de kop van de Noordoostpolder zijn<br />

te vinden en er te weinig gruttovriendelijk<br />

graslandbeheer is, is het wellicht<br />

een uitvlucht voor de grutto’s, die dit<br />

jaar goed uitpakt. Het zal pas duidelijk<br />

worden als er voldoende beheersmaatregelen<br />

op grasland worden genomen<br />

en er kan worden vergeleken. Op dit<br />

moment is niet te meten hoe nuttig de<br />

speciale beheersmaatregelen op grasland<br />

zijn. Je krijgt een beetje het gevoel<br />

dat het er niet veel toe doet. Het zou<br />

dan eigenlijk al vele jaren goed moeten<br />

gaan met de grutto in de kop van de<br />

Noordoostpolder, want tulpen en lelies<br />

zijn er volop. Misschien is alleen nestbescherming<br />

op grasland voldoende om<br />

hier een gezonde gruttopopulatie op<br />

peil te houden. Het zou een bijzondere<br />

uitkomst zijn, waarmee grutto’s een<br />

lang leven beschoren is in de kop van de<br />

Noordoostpolder.<br />

Maar hoe twijfelachtig is <strong>deze</strong> theorie?


nieuw project<br />

Bosbeheer en vleermuizen<br />

Veldonderzoek naar de vleermuizen in <strong>Flevoland</strong> heeft<br />

duidelijk gemaakt dat boombewonende vleermuizen<br />

als rosse vleermuis, ruige dwergvleermuis, watervleermuis<br />

en grootoorvleermuis verblijfplaatsen hebben in<br />

de <strong>Flevoland</strong>se bossen. Ten opzichte van 10 jaar ervoor<br />

lijkt de situatie daarmee verbeterd.<br />

Deze vleermuizen leven in holten en scheuren van<br />

bomen zoals inrottingsgaten, loszittende bast en<br />

spechtegaten. Holten die in de jonge <strong>Flevoland</strong>se bossen<br />

nog relatief schaars zijn. Als we de boombewonende<br />

vleermuizen goed willen beschermen zal vooral<br />

gewerkt moeten worden aan de bescherming van<br />

die holle bomen; reden om ons onderzoeksrapport<br />

niet in de kast te leggen maar om de bosbeheerders<br />

te informeren. Gesprekken met soms gecombineerde<br />

veldbezoeken zijn gevoerd met Staatsbosbeheer, Het<br />

Flevo-landschap en de gemeente Noordoostpolder.<br />

Gezocht is naar de manier waarop de bosbeheerders<br />

nu het bosbeheer uitvoeren en welke mogelijkheden<br />

er liggen om de vleermuizen meer kansen te geven.<br />

In de praktijk blijken veel organisaties te werken met<br />

de Gedragscode van het Bosschap. Een beschrijving<br />

van de manier waarop bosbeheerders omgaan met<br />

hun bos. Er staat bijvoorbeeld in hoe zij beslissen<br />

welke bomen gekapt mogen worden en hoe zij rekening<br />

houden met de aanwezige (beschermde) planten<br />

en dieren. Een van de artikelen in <strong>deze</strong> gedragscode<br />

beschrijft dat ‘bomen met holten en scheuren<br />

gespaard moeten worden, tenzij dit vanuit een onvei-<br />

Uit ons onderzoek naar de vleermuizen in<br />

<strong>Flevoland</strong> in 2005-2007 blijkt dat de boom-<br />

bewonende vleermuizen vaste voet hebben<br />

gekregen. Daarmee wordt het ook belangrijker<br />

om het bosbeheer eens tegen het licht te hou-<br />

den. Kunnen de bosbeheerders meer rekening<br />

houden met <strong>deze</strong> vleermuizen? Reden om<br />

bosbeheerders te spreken over hun beheer en<br />

welke kansen zij zien.<br />

lige situatie ongewenst is’. Een erg gunstig artikel<br />

voor de vleermuizen!<br />

Veldbezoeken met de blesser (degene die beslist<br />

welke boom gekapt moet worden) leert dat het<br />

onderzoeken of een boom holten of scheuren heeft<br />

niet makkelijk is en ook nog in de werkwijze van de<br />

blesser geïntegreerd moet worden. Nu kijkt hij vooral<br />

naar de vorm van de boom, de kroonaansluiting en<br />

welke soort boom het is. Er komt dus nog een dimensie<br />

bij. Fysiek is het blessen zwaar werk: lange tijd<br />

naar boven staren is niet echt een pretje. Logisch dat<br />

de blesser niet altijd open staat om ook naar holten in<br />

de bomen te moeten zoeken. Uit de gesprekken komt<br />

ook naar voren dat de beheerders van kleine bosgebiedjes<br />

het zoeken naar de holten en scheuren sneller<br />

meenemen in hun werkwijze dan beheerders van hele<br />

grote boscomplexen.<br />

Al met al zijn er goede kansen om vleermuizen meer<br />

kansen te geven in de <strong>Flevoland</strong>se bossen. Het vraagt<br />

echter tijd om organisaties en personen te stimuleren<br />

om iets anders te werken. <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong><br />

zal dan ook nog even doorgaan met dit project<br />

dat betaald wordt door de Nationale Postcodeloterij.<br />

Wie meer informatie wil hebben kan contact opnemen<br />

met Jeroen Reinhold (0320-294932) of het boekje<br />

Vleermuizen en bosbeheer in <strong>Flevoland</strong> downloaden<br />

van de website.<br />

11


12<br />

soortenbeheer<br />

Subsidie voor een rugstreeppadpoel<br />

In het agrarisch gebied van de Noordoostpolder<br />

klinkt op vochtige, warme<br />

zomeravonden het geroep van de rugstreeppad.<br />

De mannetjes lokken de<br />

vrouwtjes naar het water om eieren af te<br />

zetten. Hoewel het aantal plekken waar<br />

de dieren roepen groot is, is er lang niet<br />

altijd sprake dat de dieren ook succesvol<br />

jonge dieren voortbrengen. In de sloten<br />

en tochten komen maar zelden jonge<br />

dieren uit het water, terwijl in de poelen,<br />

wortelspoelinstallaties en tuinvijvers<br />

vaak wel jonge dieren geboren worden.<br />

Om de rugstreeppad betere kansen te<br />

bieden is vooral de aanleg van kleine,<br />

geïsoleerde poelen belangrijk. Reden<br />

om <strong>deze</strong> pad extra aandacht te geven<br />

en subsidie van maximaal € 1.500,= te<br />

verstrekken voor de aanleg van een rugstreeppadpoel.<br />

Deze subsidie is te verkrijgen<br />

via <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong>.<br />

Rugstreeppadden zijn echte pioniers:<br />

ze leven graag in weinig begroeide<br />

poelen. De poel moet dus regelmatig<br />

geschoond worden. Ook hiervoor kan op<br />

termijn subsidie verkregen worden<br />

via de provincie in het kader van de<br />

Subsidieverordening Agrarisch Natuurbeheer<br />

(SAN).<br />

Boeren, burgers en bedrijven in het buitengebied<br />

van de Noordoostpolder die<br />

Start nieuw natuurproject in Swifterbant<br />

Op dinsdag 17 februari is <strong>Landschapsbeheer</strong><br />

<strong>Flevoland</strong>, in samenwerking met<br />

de gemeente Dronten en een aantal<br />

Swifterbantse burgers, in Swifterbant<br />

van start gegaan met een nieuwe vrijwilligersgroep.<br />

Deze vrijwilligers gaan<br />

het bos bij de Bloemenwijk, nabij de<br />

Zwanebloem, kleinschalig en natuurvriendelijk<br />

beheren.<br />

Er staan allerlei afwisselende klussen<br />

op het programma, zoals snoeien voor<br />

een afwisselende bosrand, maaien en<br />

bomen ringen of omlieren. De groep zal<br />

soms ook actief zijn op andere plekken<br />

in het dorpsbos. Door <strong>deze</strong> kleinschalige<br />

werkzaamheden ontstaat meer variatie<br />

en daardoor meer ruimte voor planten<br />

en dieren.<br />

De werkdagen zijn elke derde dinsdag<br />

van de maand en beginnen om 13.00 uur<br />

Het is vreemd gesteld met de rugstreeppad.<br />

Deze pad is zwaar beschermd in<br />

Europa en daarmee ook in Nederland.<br />

In de Noordoostpolder is de soort daarentegen<br />

vrij algemeen, maar volgens<br />

deskundigen van RAVON is de populatie<br />

niet stabiel: extra maatregelen<br />

zijn nodig om een stabiele populatie te<br />

krijgen zodat ook nieuwe ontwikkelingen<br />

in de Noordoostpolder makkelijker<br />

doorgang kunnen krijgen. Reden voor<br />

<strong>Landschapsbeheer</strong> om samen met de<br />

Provincie <strong>Flevoland</strong> de rugstreeppad<br />

meer kansen te bieden: subsidie voor de<br />

aanleg van rugstreeppadpoelen en het<br />

beheer ervan.<br />

belangstelling hebben voor de aanleg<br />

van een poel kunnen contact opnemen<br />

met Jeroen Reinhold of Tiem van Veen<br />

(0320-294936). U krijgt dan nadere informatie<br />

over de subsidievoorwaarden en<br />

consequenties van het aanleggen van<br />

een poel.<br />

en gaan door tot ongeveer 16.00 uur.<br />

Er wordt niet alleen gewerkt, ook natuurbeleving<br />

is belangrijk. Dit betekent dat er<br />

ook tijd en aandacht is voor uitleg over<br />

het doel van werkzaamheden, voor een<br />

excursie of bijvoorbeeld een planteninventarisatie.<br />

Het project wordt grotendeels gefinancierd<br />

door de gemeente Dronten. De<br />

gemeente Dronten vindt het belangrijk<br />

dat bewoners meer betrokken worden<br />

bij hun directe woonomgeving.<br />

<strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> ondersteunt<br />

de vrijwilligers vanuit haar kennis<br />

en ervaring in het kleinschalige natuurbeheer<br />

en zorgt voor veilig gereedschap<br />

en deskundige begeleiding. Belangstellenden<br />

kunnen zich aanmelden per<br />

e-mail: kemenade@landschapsbeheer.<br />

net of door te bellen naar (0320-294939).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!