Download deze nieuwsbrief - Landschapsbeheer Flevoland
Download deze nieuwsbrief - Landschapsbeheer Flevoland
Download deze nieuwsbrief - Landschapsbeheer Flevoland
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Bedrijven in het groen<br />
Nieuwsbrief<br />
Heembeton Lelystad krijgt<br />
vogel- en vlinderbosje<br />
Heembeton Lelystad heeft besloten hun bedrijfsterrein te ‘vergroenen’. Hiermee<br />
wordt het bedrijf een mooi voorbeeld van het samengaan van economie en ecologie.<br />
Het bedrijfsterrein van Heembeton Lelystad krijgt een vervolg van de werkzaamheden<br />
die vorig jaar zijn gestart met de bouw van een oeverzwaluwwand.<br />
Binnenkort wordt een begin gemaakt met de aanleg van een vogel- en vlinderbosje.<br />
De bomen en struiken zijn er al…<br />
In 2007 ontstond het contact tussen<br />
Heembeton en <strong>Landschapsbeheer</strong><br />
<strong>Flevoland</strong>. De een was op zoek naar<br />
mogelijkheden het bedrijfsterrein meer<br />
aantrekkelijk te maken en de ander zocht<br />
partners voor het project “Bedrijven in<br />
het groen”. Directeur Alfred Heij van<br />
Heembeton wilde een meer groene<br />
omgeving voor zakelijke bezoekers,<br />
werknemers en omwonenden en vroeg<br />
<strong>Landschapsbeheer</strong> om advies en begeleiding<br />
in de aanleg daarvan. Hij ging met<br />
Lodewijk van Kemenade om tafel en het<br />
resultaat was een verrassend ontwerp<br />
waarin de hinder voor het bedrijf minimaal<br />
is en er toch ruimte wordt gemaakt<br />
voor planten en dieren.<br />
Oeverzwaluw<br />
Het bedrijfsterrein van Heembeton is<br />
gelegen aan de Lage Dwarsvaart op<br />
industrieterrein Noordersluis in Lelystad.<br />
Het Oostvaardersdiep en het IJsselmeer<br />
vervolg op pagina 2<br />
<strong>nieuwsbrief</strong> nummer 31<br />
februari 2009<br />
In dit nummer o.a.:<br />
• Vrijwilliger Ton Mesker<br />
• Lentebodes op de bouwplaats<br />
• Interview met Rinkje Tromp,<br />
Marketing Manager Toerisme<br />
<strong>Flevoland</strong><br />
• 'Op de kuierlatten'<br />
• Alarmtelling geven vernieuwde<br />
inzichten<br />
• Bosbeheer en vleermuizen<br />
• Subsidie voor rugstreeppadpoel
2<br />
natuur/landschap<br />
vervolg van pagina 1<br />
zijn dichtbij. Een zeer geschikte locatie<br />
voor de oeverzwaluw dus, want er is<br />
door de nabijheid van water volop<br />
gelegenheid insecten te vangen. Niet<br />
zo verwonderlijk dus dat de aanleg van<br />
een kunstmatige oeverzwaluwwand in<br />
de plannen werd opgenomen. Voor <strong>deze</strong><br />
oeverzwaluwwand heeft het bedrijf<br />
zelf betonelementen gemaakt. Aan de<br />
voorzijde bevinden zich de gaten voor<br />
de oeverzwaluwen en de achterzijde<br />
is dicht en vormt een afscheiding voor<br />
het bedrijfsterrein. Het voordeel van de<br />
nieuwe elementen is dat er veel minder<br />
ruimte nodig is om ze te kunnen plaatsen.<br />
<strong>Landschapsbeheer</strong> hoopt dat het<br />
bedrijf <strong>deze</strong> elementen ook elders weet<br />
te verkopen.<br />
Verdere plannen<br />
De plannen omvatten de aanplant van<br />
hagen en bomen en struiken voor een<br />
vogel- en vlinderbosje. Dit bosje wordt<br />
aangelegd op de plek waar zich eerst<br />
een zandhandel bevond. Op die plek was<br />
de grond nogal vast gereden en zat vol<br />
puin. Zulke grond is niet geschikt voor<br />
aanplant. Grond en puin werden afgevoerd<br />
en ervoor in de plaats kwam een<br />
dikke laag goede grond. De planning is<br />
‘t Kronkelveld in veilige haven -<br />
In 2003/2004 kende ’t Kronkelveld door<br />
het enthousiasme van buurtbewoners<br />
een voortvarende start. Tot nu toe heeft<br />
de gemeente Almere nooit de garantie<br />
gegeven dat het gebied zou kunnen blijven<br />
bestaan. De deur werd altijd open<br />
gehouden voor eventuele bebouwing en<br />
in 2008 leek het eind van ’t Kronkelveld<br />
even in zicht.<br />
Afgelopen jaar is er veel te doen geweest<br />
over bouwplannen in het huidige sportpark<br />
De Wierden en veranderingen rond<br />
de A6, waarin ook ‘t Kronkelveld zou<br />
opgaan. De teleurstelling onder vrijwilligers<br />
en bewoners was groot... Door hun<br />
inzet en werk van de afgelopen jaren is<br />
de natuurwaarde enorm verhoogd. Er is<br />
een poel met libellen, er huizen kikkers<br />
Er is een begin gemaakt met de aanleg van het vogel- en vlinderbosje.<br />
dat de aanplant voor 15 maart zal zijn<br />
gedaan.<br />
Kansen voor vogels<br />
De beplanting van de hagen en het<br />
vogel- en vlinderbosje bestaat straks uit<br />
bloeiende en vruchtdragende bomen en<br />
struiken. Op een oppervlakte van 25 x<br />
100 meter wordt aangeplant volgens het<br />
mantel- en kernprincipe. Dit betekent<br />
dat in het midden bomen zijn geplant<br />
met struiken als rand. Voor de kern zijn<br />
de Wilde appel, Wilde peer, Zoete kers<br />
en Mispel gekozen. Het stuk grond<br />
eromheen, de mantel, wordt beplant<br />
met Eenstijlige meidoorn, Tweestijlige<br />
en andere amfibieën en reeën komen<br />
drinken in de poel. Er loopt zelfs een<br />
vos. En zoiets moois zou plaats moeten<br />
maken voor bebouwing?<br />
Om te voorkomen dat ’t Kronkelveld zou<br />
verdwijnen werden acties door de vrijwilligers<br />
georganiseerd. Tijdens bijeenkomsten<br />
werd verteld hoe belangrijk het<br />
stukje natuur is, hoezeer het door mens<br />
en dier wordt gewaardeerd en er werd<br />
een handtekeningenactie op touw gezet.<br />
De bewonersvereniging heeft de petitie<br />
op 30 oktober 2008 aangeboden bij de<br />
Gemeenteraad, met een gunstig gevolg!<br />
De reactie van de vrijwilligers en bewoners<br />
heeft de wethouder doen besluiten<br />
dat ’t Kronkelveld voorlopig kan blijven<br />
bestaan. We willen alle betrokkenen feliciteren<br />
met dit resultaat.<br />
meidoorn, Egelantier, Rode kornoelje,<br />
Wilde kardinaalsmuts, Gelderse roos,<br />
Wegedoorn en Aalbes. Het is de bedoeling<br />
dat het bosje uitgroeit tot een leefgebied<br />
voor vogels en insecten.<br />
Colofon<br />
Wilt u naar aanleiding van <strong>deze</strong> <strong>nieuwsbrief</strong><br />
reageren? U kunt ons bellen, schrijven of<br />
e-mailen.<br />
Deze <strong>nieuwsbrief</strong> verschijnt 3 keer per jaar<br />
en is een uitgave van:<br />
<strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong><br />
Botter 14-03, 8232 JP Lelystad<br />
Tel. (0320) 294939, fax. (0320) 294930<br />
<strong>Flevoland</strong>@landschapsbeheer.net<br />
www.landschapsbeheer.net<br />
Samenstelling/foto's<br />
medewerkers <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong><br />
Eindredactie<br />
Martie Bax<br />
Ontwerp en lay-out<br />
Ruitervorm BNO<br />
Oplage<br />
2370 stuks<br />
<strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> maakt zich sterk voor<br />
behoud, beheer en ontwikkeling van natuur en<br />
landschap buiten de eigenlijke natuurgebieden. Ons<br />
werk wordt mede mogelijk gemaakt door bijdragen<br />
van het Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer<br />
en Voedselkwaliteit, de Provincie en de Nationale<br />
Postcode Loterij.
organisatie<br />
Website natuur,<br />
erf en tuin:<br />
www.natuurerfentuin.nl<br />
<strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> is druk bezig om een nieuwe<br />
website te ontwikkelen. Op <strong>deze</strong> website is uitgebreide<br />
informatie te vinden over allerlei verschillende onderwerpen<br />
die betrekking hebben op eigen omgeving, erf en<br />
tuin. De items die u kunt terugvinden op de site zijn o.a.<br />
vlinders, huiszwaluw, kerkuil, solitaire bijen en wespen,<br />
ooievaar. Op de website staat allerlei interessante informatie<br />
om zelf actief aan de slag te gaan op het erf of bij<br />
u in de tuin.<br />
De informatie is overzichtelijk. De website geeft een korte<br />
omschrijving van het onderwerp, waarna ingegaan wordt<br />
op informatie om zelf aan de slag te gaan. Verder zijn de<br />
belangrijkste sites genoemd waar aanvullende informatie<br />
te vinden is over het onderwerp. Verschillende mensen<br />
zijn geïnterviewd om ervaringen uit te wisselen.<br />
Eigen ervaringen<br />
Het is de bedoeling dat in de loop van het jaar meer informatie<br />
op <strong>deze</strong> site vermeld wordt en meer onderwerpen<br />
beschreven worden. Heeft u ervaring in een van de onderwerpen,<br />
dan kunt u dat natuurlijk aan ons mailen of doorbellen.<br />
Interessante ervaringen zullen we op de website<br />
plaatsen. Ook als u nog een interessant onderwerp mist,<br />
bel ons gerust. Wellicht vormt het een mooie aanvulling<br />
op de website.<br />
Voor informatie kunt u contact opnemen met Margriet<br />
Brouwer, 0320-294936.<br />
Foto: Edwin Bax<br />
column<br />
Eerste ……<br />
In de vorige <strong>nieuwsbrief</strong> mocht ik mij voorstellen. Als ik dit schrijf<br />
zijn de eerste 100 dagen voorbij. Na <strong>deze</strong> 100 dagen mag je even<br />
kort terugkijken op 2008 en gelet op het nieuwe jaar een doorkijkje<br />
gegeven naar ontwikkelen voor 2009.<br />
De eerste 100 dagen<br />
De eerste 100 dagen heb ik als zeer plezierig ervaren. De overstap<br />
van Provincie naar <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> heeft zeer goed<br />
uitgepakt. De medewerkers van landschapsbeheer hebben mij<br />
goed opgevangen. Toch moest ik vanzelfsprekend even wennen. De<br />
stichting is wat kleiner dan de Provincie. Eindverantwoordelijkheid<br />
is nieuw. Zeker op het gebied van personeel, huisvesting, pensioenen<br />
etc etc. Het eerste overleg met de Provincie (mijn vorige werkgever)<br />
is apart. Je zit aan de andere kant van de tafel maar weet<br />
nog ongeveer hoe het daar werkt. Ook de eerste snelle kennismakingsbezoekjes<br />
verliepen naar wens. Tijdens veel van <strong>deze</strong> bezoekjes<br />
hoor ik het nuttige werk wat <strong>Landschapsbeheer</strong> allemaal doet<br />
en verzet. Dat doet mij heel goed. Ik heb gelukkig de juiste keuze<br />
gemaakt en zit vol enthousiasme om het eerste volledige jaar in<br />
te gaan.<br />
Het eerste volledige jaar<br />
De stichting draait goed. Mijn eerste bestuursvergadering verliep<br />
goed. Een leuke sfeer en direct een gevoel van wederzijds vertrouwen.<br />
De huidige administratieve systemen draaien naar behoren,<br />
maar de externe financiers (met name Provincie en Europa) stellen<br />
hoge eisen aan <strong>deze</strong> systemen. Om aan <strong>deze</strong> eisen ook in de toekomst<br />
te kunnen voldoen zullen wij onze projectenadministratie<br />
onder handen nemen.<br />
De herkenbaarheid van <strong>Landschapsbeheer</strong> staat ook op de agenda.<br />
Door middel van verschillende projecten en uitingen zullen we<br />
proberen <strong>deze</strong> te vergroten.<br />
<strong>Landschapsbeheer</strong> zal haar kennis op een breder terrein gaan<br />
inzetten. Vanzelfsprekend voor het grootste deel in <strong>Flevoland</strong>,<br />
maar mijn landelijke en Europese netwerk zal ik daarbij zeker niet<br />
vergeten.<br />
Wat ik ook oppak is de wens om zoveel mogelijk de projecten<br />
meerjarig te maken. Het helpt ons om meerjarig met projecten<br />
bezig te zijn (continuïteit) en de financiers om niet elk jaar een<br />
beschikking te hoeven afgeven (efficiency).<br />
Kortom mijn eerste indrukken en ervaringen zijn erg positief, ik wil<br />
daar graag op voortborduren. Het schijnt dat na 100 dagen het<br />
echte werk begint. Ik heb helaas nog lang niet iedereen in <strong>deze</strong><br />
eerste dagen kunnen ontmoeten, maar u hoort van mij en van<br />
<strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong>!<br />
Geert Gielen<br />
directeur<br />
3
4<br />
vrijwilligers<br />
Ton Mesker<br />
"Het is veel leuker dan ik toen dacht."<br />
Ongeveer een jaar geleden vroeg <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> vrijwilligers<br />
voor het onderhoud en beheer van het voormalige gronddepot in Zeewolde.<br />
Ton Mesker, in het dagelijks leven werkzaam bij de branchevereniging van auto<br />
leasemaatschappijen, meldde zich aan. Gewoon omdat je iets doet voor je dorp,<br />
fysiek bezig bent en iets over de natuur leert…<br />
Toen Ton als vrijwilliger begon, wist hij<br />
niet zoveel van de natuur. Zijn ouders<br />
waren echte stadsmensen. Ze hadden<br />
wel een tuin, maar daar werd eigenlijk<br />
niet zoveel mee gedaan. Hij kreeg het<br />
dus niet van thuis mee. Ook beroepsmatig<br />
raakte hij niet bij landschap<br />
en natuur betrokken. “Ik ben leidinggevende<br />
geweest bij een auto leasemaatschappij<br />
en dat is de wereld van<br />
strakke pakken, mantelpakjes, targets en<br />
statistieken. Ik was daar de baas, in <strong>deze</strong><br />
vrijwilligersgroep ben ik niet de baas en<br />
dat is ook leuk!”<br />
Ton vertelt enthousiast over het schoonmaken<br />
van de poelen. Voor de voortplanting<br />
van bijvoorbeeld kikkers is het<br />
belangrijk dat het water goed op temperatuur<br />
is. De zon moet het wateroppervlak<br />
kunnen beschijnen. “We hebben<br />
bomen en struiken weggehaald die<br />
voor teveel schaduw zorgden en uit de<br />
poel is het overschot aan waterplanten<br />
verwijderd. Van die waterplanten werd<br />
weer een broeihoop gemaakt voor<br />
slangen. Dat was helemaal nieuw voor<br />
mij. En Lodewijk van Kemenade, die<br />
ons begeleidt, legt altijd heel helder uit<br />
waarom iets wordt gedaan zonder er<br />
een technisch verhaal van te maken. Het<br />
is voor iedereen begrijpelijk, dat is fijn.”<br />
De vrijwilligersgroep komt eens per<br />
2 maanden bij elkaar. “We hebben een<br />
lekker team”, zegt Ton,“We zijn op zo’n<br />
dag 3 à 4 uurtjes bezig en steken met z’n<br />
allen de handen flink uit de mouwen.<br />
Het is vreselijk leuk, dankbaar werk en<br />
er ligt geen druk op. Moet je een keertje<br />
overslaan omdat je andere verplichtingen<br />
hebt, dan is het niet zo erg. Ik merk<br />
alleen wel dat het voor mij een evenement<br />
is wat ik niet graag wil missen.<br />
Ik probeer zaken toch zo te plannen dat<br />
ik die dag beschikbaar ben. Ja, ik kijk er<br />
echt naar uit. Het is veel leuker dan ik<br />
toen dacht.”<br />
7e Natuurwerkdag trekt weer veel kinderen<br />
De eerste zaterdag van november werd de<br />
Natuurwerkdag georganiseerd. Het was voor de<br />
7e keer en opnieuw was het een groot succes met<br />
540 deelnemers, waarvan 350 kinderen. Fijn dat de<br />
<strong>Flevoland</strong>se jeugd zo massaal meedoet!<br />
Het weer zat mee, al begon het op het eind van<br />
de middag zachtjes te regenen. Veel klussen zijn<br />
geklaard en daar profiteert de natuur weer van.<br />
In <strong>Flevoland</strong> waren twee zogenaamde ‘sterlocaties’.<br />
Zo bezocht Martin Gaus het Bergbos in Lelystad.<br />
Hij was verrukt dat zoveel mensen kwamen helpen.<br />
De vrijwilligers in het Beatrixpark in Almere kregen<br />
hulp van Klaas Wilting, die liet zien dat het een echte<br />
werkdag is. De nodige bomen zijn door hem omgezaagd.<br />
In uw agenda van 2009 kunt u alvast de eerste zaterdag<br />
van november voor de “Natuurwerkdag” reserveren.<br />
Met enthousiaste mensen de natuur in, nuttig<br />
werk verrichten en plezier maken. Wie wil dat nou<br />
niet?
overheid/bedrijfsleven<br />
Lentebodes op de bouwplaats<br />
Op verschillende bouwplaatsen in <strong>Flevoland</strong> liggen grote zand-<br />
hopen: vanaf eind maart en later in het jaar de ideale nestel-<br />
plaats van oeverzwaluwen. Voor <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong><br />
altijd een periode om bouwondernemers te wijzen op <strong>deze</strong><br />
mooie, maar voor hen soms lastige vogels. Door samen te<br />
werken zorgen we dat de vogels de beste kansen krijgen.<br />
Oeverzwaluwen komen rond maart weer in het land.<br />
Al snel zijn ze op zoek naar steile zandwanden waar<br />
zij hun meter lange nestgang in kunnen graven.<br />
Vroeger broedden ze vooral in de meanderende buitenbochten<br />
van de rivier, maar kunstmatige wanden<br />
en bouwplaatsen zijn in <strong>Flevoland</strong> veel belangrijker.<br />
Vrijwilligers gaan in maart weer alle kunstmatige<br />
betonnen wanden af om de gaten van vorig jaar dicht<br />
te stoppen. Oeverzwaluwen willen wel elk jaar een<br />
verse wand.<br />
Al 3 ijsvogelwanden gemaakt bij cursus -<br />
De cursus ijsvogelwanden maken is met<br />
meer dan 10 deelnemers al geslaagd te<br />
noemen.<br />
Het moet het begin worden van een<br />
groep mensen die kansen voor broedplaatsen<br />
gaat onderzoeken en daarnaast<br />
ook daadwerkelijk <strong>deze</strong> ijsvogelwanden<br />
gaat realiseren.<br />
Niet iedere oever is geschikt voor de ijsvogelwand,<br />
dus is er in <strong>deze</strong> cursus goed<br />
naar de randvoorwaarden gekeken waaraan<br />
een ijsvogelwand moet voldoen.<br />
Het moet een rustige plek zijn, beschut<br />
door wat opgaande begroeiing, die kan<br />
dienen als rust- en visplek. Riet en andere<br />
watervegetatie moet er niet te veel zijn.<br />
IJsvogels moeten er gezien worden en<br />
er moet helder viswater in de buurt zijn.<br />
Zoek uit wie de eigenaar is en overleg<br />
hiermee of het maken van een ijsvogelwand<br />
op die plek kan en mag. Daarmee<br />
maak je een goed begin, want overleg is<br />
het sleutelwoord voor een goede ijsvogelwand.<br />
Nu heeft er volgens experts de afgelopen<br />
winter een ware slachting plaats gevonden<br />
onder de ijsvogels. Meer dan 50%<br />
van alle ijsvogels heeft <strong>deze</strong> koudeperiode<br />
waarschijnlijk niet overleeft.<br />
De oeverzwaluwen inspecteren ook bouwterreinen.<br />
Gezocht wordt naar steile zandwanden. Vooral in de<br />
weekenden als de rust op de bouwplaats is weergekeerd,<br />
slaan de vogels hun slag. ’s Maandags worden<br />
de aannemers dan met broedende vogels geconfronteerd<br />
en mogen ze pas na het broedseizoen die zandwanden<br />
weer afgraven: broedende vogels zijn bij wet<br />
beschermd.<br />
<strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> wil graag de vogels<br />
goede broedkansen geven, en de bouwondernemers<br />
zo min mogelijk frustreren. Vandaar dat we al jaren in<br />
het voorjaar bouwplaatsen bezoeken om te zien of er<br />
steile wanden aanwezig zijn. Indien ze aanwezig zijn<br />
gaan we op zoek naar de aannemer met de vraag of<br />
hij bezwaar heeft tegen de vogels in die wand. Zo ja,<br />
dan adviseren we om de wand af te vlakken voordat<br />
de vogels er zijn, zo niet dan vragen we om de wand<br />
ook echt zo te laten staan. De aannemers waarderen<br />
ons werk en zijn vaak ook wel bereid om na het<br />
afvlakken van een zandhoop een andere zandhoop<br />
met een steile wand te creëren die wel tot september<br />
kan blijven liggen. Voor de aannemer gunstig maar<br />
ook voor de vogels.<br />
Ziet u dus een steile zandwand waar de oeverzwaluw<br />
in kan gaan nestelen? Wilt u als aannemer meer<br />
weten hoe u de oeverzwaluw een nestplek kan<br />
geven? Meld het aan Jan Nagel van <strong>Landschapsbeheer</strong><br />
<strong>Flevoland</strong>, dan kan hij samen met u actie ondernemen,<br />
0320-294936.<br />
Nu lijkt het maken van een broedwand<br />
voor de ijsvogels iets minder zinvol, maar<br />
dat is niet zo. Er zijn volop goede leefgebieden<br />
voor de ijsvogel, waar geen<br />
mogelijkheid is om te broeden. En daar<br />
gaan we wat aan doen.<br />
Tijdens de cursus ijsvogelwanden maken<br />
hebben we naast de theorie gelijk ook in<br />
de praktijk drie ijsvogelwanden gemaakt.<br />
Met schep, zaag en takkenschaar is<br />
op drie plekken hard gewerkt voor de<br />
ijsvogel. Hopelijk maakt een paartje ijsvogels<br />
daar komend voorjaar gebruik van.<br />
5
6<br />
agenda<br />
Activiteiten winter/voorjaar 2009<br />
Aanmelden bij <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong>: (0320) 294939, via www.landschapsbeheer.net /activiteiten of bij de contactpersoon.<br />
Kleinschalig natuurbeheer<br />
Oostelijk <strong>Flevoland</strong><br />
Bergbos Lelystad<br />
In het Bergbos in Lelystad voeren vrijwilligers allerlei klussen uit<br />
om het bos natuurlijker en gevarieerder te maken. Activiteiten:<br />
za 14 maart. van 13.00-16.00 uur de laatste zaagactiviteit.<br />
Ma 20 april 19.00 uur reuzenberenklauw bestrijden en op<br />
ma 15 juni om 19.00 uur gaan we de orchideeënveldjes maaien.<br />
Verzamelen op de parkeerplaats aan de Bronsweg. Bel of mail<br />
Jan Nagel (0320-294939) nagel@landschapsbeheer.net<br />
Kwelstrook Batavia<br />
In Lelystad bij Bataviastad langs de Houtribweg ligt een bijzon-<br />
dere natuurstrook. Om uw kennis van het gebied te vergroten<br />
worden korte cursussen georganiseerd. Deze avonden worden<br />
gehouden in het kantoor van het IVN aan de Botter 11-37.<br />
Di 3 maart theorieavond planten en dieren, do 5 maart libellen-<br />
lezing, do 12 en 19 maart zangvogelcursus met op zat 4 april de<br />
excursie, zon 5 april kunt u inventariseren, do 23 april is de<br />
vlinderlezing, 3 mei inventariseren.<br />
Verzamelplaats is de fietsbrug tussen de Boeier en Bataviastad.<br />
Gewerkt wordt van 9.30 tot 12.30 uur. U kunt ook meewerken<br />
aan de ontwikkeling van het informatiebord en excursies.<br />
Voor meer informatie of opgave, neem contact op met Petra<br />
Borsch 06-53994608 of mail naar borsch@landschapsbeheer.net<br />
Eiland/dorpsbos Biddinghuizen<br />
Natuurlijk, kleinschalig beheer op het natuureiland en in het<br />
dorpsbos. Activiteiten: do 19 maart meidoorns planten, do 21 mei<br />
bestrijding reuzenberenklauw, do 18 juni bestrijding reuzen-<br />
berenklauw. Verzamelen bij het gebouw van de ijsclub, nabij de<br />
Sportlaan 13.00 uur.<br />
Dorpsbos Swifterbant<br />
Natuurlijk, kleinschalig beheer in het dorpsbos. Activiteiten:<br />
di 17 maart snoeien bosrand, di 19 mei bestrijding reuzenberen-<br />
klauw, di 16 juni bestrijding reuzenberenklauw. We verzamelen<br />
in de Zwanebloem, bij de kruising met de Bisontocht. Informatie<br />
en aanmelden bij Lodewijk van Kemenade, (0320-294939)<br />
kemenade@landschapsbeheer.net. Start 13.00 uur.<br />
Zuidelijk <strong>Flevoland</strong><br />
Stadsboerderij Almere<br />
Op en rond het erf van de stadboerderij van Almere vinden gere-<br />
geld onderhoudswerkzaamheden plaats. Op za 28 febr. wordt<br />
er gesnoeid. Verzamelen om 10.00 uur op de Stadsboerderij,<br />
Kemphaanpad 14, Almere<br />
Vroege Vogelbos Almere<br />
Werk mee aan een natuurlijker en gevarieerder bos. Activiteiten:<br />
za. 21 febr. onderhoud bosranden, boomopslag verwijderen,<br />
za. 16 mei onderhoud bosranden, za. 20 juni onderhoud bosran-<br />
den, 10.00-12.30 uur, verzamelen bij de schaapskooi, Muiderweg 8.<br />
Aanmelden bij <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> via flevoland@land-<br />
schapsbeheer.net of 0320-294939.<br />
Bosrand Almere Buiten<br />
Help mee dit gebied aantrekkelijker te maken voor mens, plant<br />
en dier. Activiteiten: za. 28 februari wordt er in het bos gewerkt:<br />
bomen zagen en takkenrillen maken. Van het stamhout worden<br />
weer knuppelpaden gemaakt. 28 maart, 25 april en 30 mei<br />
wordt er o.a. gewerkt aan de beek, 27 juni worden de bospaden<br />
toegankelijk gemaakt. Er wordt gewerkt van 10.00-12.30 uur.<br />
Verzamelplaats is de witte brug aan het Moutmolenpad.<br />
Meer info: www.bosrandgroep.nl. Opgeven bij André Heuzer:<br />
06 27025087 of andre@heuzer.nl.<br />
Kronkelveld Almere Haven<br />
Kom ook helpen om dit ecologische gebied natuurlijker en land-<br />
schappelijk mooier te maken. Activiteiten: za 21 feb wordt er<br />
geknot en opslag gestoken, 28 mrt wordt de broeihoop gekeerd,<br />
25 april wordt er gezeisd voor de ontwikkeling van de zomer-<br />
bloeiers, 23 mei wordt er gewerkt aan de steile wand voor insec-<br />
ten en gemaaid. De groep werkt van 10.00-12.00 uur. Opgeven<br />
bij Sia Schipper tel: (036) 5319360 of sia.schipper@planet.nl.<br />
Polderpark Almere<br />
Kleinschalig beheer en onderhoud van de vlindertuin.<br />
Activiteiten: za. 21 feb., 21 mrt., 16 april en 16 mei, 20 juni (10.00-<br />
13.00 uur). Verzamelen onder de pergola in de vlindertuin.<br />
Informatie en aanmelden bij Arie Verweij 06 45446076 of<br />
arieverweij1947@gmail.com<br />
Lumièrepark Almere<br />
Lekker bezig zijn, iets leren over de natuur, gezond en goedkoper<br />
dan de sportschool. Activiteiten: zo 15 mrt. griend riet zeisen en<br />
17 mei bosrand maaien en onderhoud aan paden, 21 juni wild<br />
struinpad vrijhouden van vegetatie 10.00-12.00 uur. Contact en<br />
informatie of opgave bij Roelof van der Valk: tel. (036) 5375504,<br />
of vrijwilligersgroeplumierepark@hotmail.com<br />
Beatrixpark Almere<br />
Buurtbewoners van het Beatrixpark zetten zich vrijwillig in voor<br />
kleinschalig onderhoud in delen van het park, voor meer variatie<br />
in planten en dieren. Activiteiten: za. 7 febr. en 7 mrt wordt er<br />
gezaagd, 4 april wordt er gewerkt in de cirkeltuin, 2 mei pad<br />
onderhoud bij poelen en bomenpad, 6 juni maaien in de bos-<br />
rand van gras en ruigte. Er wordt gewerkt van 13.30-16.30 uur.<br />
Aanmelden via beatrixpark@yahoo.com of Diana Stam:<br />
(036) 5334180.
De Buitenkans Almere-Buiten<br />
Wilt u eens meewerken om de bosstrook bij <strong>deze</strong> nieuwe eco-<br />
logische wijk gevarieerder te maken? Activiteiten zijn op de<br />
eerste zaterdag van de maand, 13.30-16.00 uur. Verzamelen bij<br />
de ingang van de wijk aan de Ambt Dorknoperlaan. Voor meer<br />
informatie over werkzaamheden neem contact op met Nellie de<br />
Groot mail naar nelliedegroot@planet.nl<br />
De Hoekwierde - Almere<br />
Eens meewerken om het vogelbosje aan de Hoekwierde verder<br />
ecologisch gevarieerder te maken? U bent van harte welkom op<br />
de 2 e zaterdag van de maand: 14 feb, 14 maart, 11 april, 9 mei en<br />
13 juni. Er wordt gewerkt van 9.30 tot 12.30 uur. Verzamelen bij<br />
de gezamenlijke ruimte aan de Hoekwierde - Centraal Wonen.<br />
Opgeven bij Petra Borsch 06-53994608 of mail naar<br />
borsch@landschapsbeheer.net<br />
Nieuw: Het Hannie Schaftpark<br />
Op elke laatste zondagmiddag van de maand eens lekker een<br />
middag buiten in het bos werken. Kom dan naar het Hannie<br />
Schaftpark, daar wordt een nieuw natuur natuurpad aangelegd.<br />
Er wordt gewerkt op 22 feb, 29 maart, 26 april, 31 mei, 28 juni van<br />
13.30 tot 16.30 uur. Verzamelen bij de kruising van het Humber-<br />
pad - 5 meipad. Opgeven bij Petra Borsch 06-53994608 of mail<br />
naar borsch@landschapsbeheer.net<br />
Wilgen knotten in Almere<br />
Samen met de enthousiaste wilgenknotgroep de Knoot wilgen<br />
knotten. Dit kan tot ongeveer half maart elke zaterdagochtend.<br />
Meer info: www.deknoot.nl. Opgeven bij Theo Haasnoot:<br />
wilgenknotter@hotmail.com of (036) 5364796.<br />
De Havenkikkers - Almere<br />
Dit is de jeugdbeheerclub voor jongeren van 8 tot 12 jaar. Zij<br />
gaan helpen bij het onderhoud en gaan op excursie naar en in<br />
het Vroege Vogelbos en Kronkelveld. De kinderen zijn welkom op<br />
de laatste woensdag van de maand van 14.00 tot 16.00 uur.<br />
De locaties wisselen, dus voor meer info of opgave neem<br />
contact op met Petra Borsch 06-53994608 of mail naar<br />
borsch@landschapsbeheer.net<br />
De Buitenkikkers - Almere<br />
Dit is de jeugdbeheerclub voor jongeren van 8 tot 12 jaar. Zij<br />
gaan helpen bij het onderhoud en gaan op excursie in het<br />
Molenbuurtpark op onderzoek naar stadsnatuur. Vanaf april<br />
start de groep, zo wordt er gekeken naar waterdieren, bodemdiertjes<br />
en gaan de kinderen opzoek naar vogels die in de stad<br />
leven. Gewerkt wordt op de 1e woensdag van de maand van<br />
14.00 - 16.00 uur. Verzamelen bij het buurthuis (NOSKULTURA).<br />
Voor meer info of opgave neem contact op met Petra Borsch<br />
06-53994608 of mail naar borsch@landschapsbeheer.net<br />
Zeewolde<br />
Kleinschalig natuurbeheer op diverse locaties in Zeewolde.<br />
Activiteiten: za 9 mei, reuzenberenklauw bestrijden, controle<br />
geringde bomen, za 6 juni, reuzenberenklauw bestrijden.<br />
Informatie en aanmelden bij IVN, Cees Meijer, ceesmeijer1@mac.<br />
com. Verzamelen bij ingang Gronddepot aan de Gelderse weg,<br />
13.00 uur.<br />
Soortenbeheer<br />
Oeverzwaluwen<br />
Op de woensdagmiddagen in maart, dat is de 4e , 11e , 18e en 25e .<br />
Gaan we bestaande oeverzwaluwwanden onderhouden. Dan<br />
vullen we nestgaten bij kunstwanden weer met vers zand en<br />
steken we bij natuurlijke oeverzwaluwwanden de wand weer<br />
vers af. Daardoor kunnen oeverzwaluwen weer goed broeden.<br />
Bel of mail Jan Nagel (0320-294939) nagel@landschapsbeheer.net<br />
als je mee wilt. Aanvang 13.00 uur kantoor <strong>Landschapsbeheer</strong><br />
<strong>Flevoland</strong>.<br />
Ringslangen<br />
Samen met vrijwilligers neemt <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong><br />
verschillende maatregelen om de ringslang te beschermen en de<br />
verdere verspreiding te bevorderen. Za. 11 april en 23 mei:<br />
Monitoren van de zonnende dieren: 14.00-16.00 uur.<br />
Verzamelen bij de Lage Knarsluis aan de Knardijk bij Lelystad.<br />
Bevers<br />
Samen met vrijwilligers zoekt <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> elk<br />
jaar de beverburchten op. Bekeken wordt of ze nog belopen zijn.<br />
Activiteiten: za 21 feb. inventariseren van regio Almere.<br />
14.00 uur bij de Trekvogel aan de Oostvaardersdiep 16 Almere.<br />
Aanmelden bij <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> via <strong>Flevoland</strong>@landschapsbeheer.net<br />
of 0320-294939.<br />
Rugstreeppad<br />
In opdracht van de gemeente Almere worden de rugstreeppadden<br />
in Almere-Poort geteld. Dit is ’s nachts en op de fiets.<br />
Verzamelen bij het Groenhorstcollege. 19 en 26 mei om 21.45 uur.<br />
Weidevogels<br />
Voor de mensen die graag weidevogels willen beschermen<br />
wordt op 23 februari, 2 en 9 maart de cursus weidevogelbescherming<br />
georganiseerd. We staan stil bij de broedbiologie van de<br />
verschillende weidevogels, hoe je nesten kunt zoeken, maar ook<br />
wat er in het voorjaar allemaal gebeurt op het land. In Bant<br />
wordt <strong>deze</strong> cursus gegeven. Bel of mail Jan Nagel (0320-294939)<br />
nagel@landschapsbeheer.net als je de cursus wilt volgen.<br />
7
8<br />
interview<br />
Rinkje Tromp, Marketing Manager Toerisme <strong>Flevoland</strong><br />
"<strong>Flevoland</strong> is mooi, dat willen we iedereen laten zien"<br />
Kenmerkend landschap, heel veel natuur, moderne steden en de<br />
oudere cultuur van bijvoorbeeld Schokland… Rinkje Tromp is er<br />
trots op en vindt dat iedereen <strong>Flevoland</strong> zou moeten proeven.<br />
Rinkje is getrouwd en moeder van drie tieners.<br />
Het gezin woont in Lelystad, al 20 jaar lang.<br />
Sinds 2 jaar vervult ze de functie van Marketing<br />
Manager van Toerisme <strong>Flevoland</strong>, een onderdeel van<br />
Ontwikkelingsmaatschappij <strong>Flevoland</strong>.<br />
“Wij willen <strong>Flevoland</strong> op de markt zetten als een<br />
recreatief aantrekkelijke provincie. In marketingtermen<br />
betekent dit dat je je moet onderscheiden.<br />
<strong>Flevoland</strong> doet dit. Het is hier ruim met heel veel<br />
natuur. De verschillen in de polders zijn ook interessant.<br />
Het noorden is weer heel anders dan het zuiden<br />
bijvoorbeeld. We hebben ‘oernatuur’, niet echt natuurlijk,<br />
maar bij de Oostvaardersplassen krijg je wel dat<br />
gevoel. Verder zijn we net een eiland… Aan alle kanten<br />
is er water. Het geeft weer leuke mogelijkheden om<br />
naar het land te kijken.”<br />
<strong>Flevoland</strong> biedt veel, maar volgens Rinkje kan het<br />
beter en mooier. Het is belangrijk de wensen van<br />
bezoekers en bewoners te kennen. Op zich kan het<br />
oorspronkelijke beheer van landschap en natuur blijven<br />
bestaan, maar het is wel belangrijk na te denken<br />
over verbeteringen die aan de wensen van de consument<br />
tegemoet komen. Je zou bijvoorbeeld kunnen<br />
zorgen voor een goede bewegwijzering in gebieden,<br />
bankjes plaatsen bij mooie uitzichten en borden<br />
plaatsen met informatie over landschap en natuur.<br />
Zo laat je mensen genieten van de rust en het mooie<br />
landschap. Ze beleven <strong>Flevoland</strong>…<br />
“Het landschap van <strong>Flevoland</strong> is vooral mooi aan<br />
de randen. Daarbinnen is het erg agrarisch ingericht,<br />
maar ook dit verandert”, vertelt Rinkje. “Op de<br />
Vakantiebeurs vertelde een man dat hij het zo jammer<br />
vindt dat in Noordoostpolder bermen en bosschages<br />
verdwijnen. Na 30 jaar worden Populieren<br />
weggehaald, de inrichting rond boerderijen verandert<br />
en zo zijn er meer veranderingen waardoor het markante<br />
landschap verdwijnt. Er wordt wel aandacht<br />
aan besteed, bijvoorbeeld door nieuwe erfsingels aan<br />
te leggen, maar niet iedereen weet of ziet dit. Het is<br />
belangrijk dat het voor de consument zichtbaar is.<br />
Hierin kan <strong>Landschapsbeheer</strong> iets betekenen. Het kan<br />
door bijvoorbeeld een project als ‘Kuierlatten’, want<br />
daarmee kun je precies laten zien wat er verandert.”<br />
We moeten met elkaar zorg dragen voor landschap en<br />
natuur. Toerisme <strong>Flevoland</strong> probeert mensen hiervan<br />
bewust te maken. “We willen dat mensen op pad<br />
gaan. Op onze website en in het magazine zijn excursieprogramma’s<br />
prominent aanwezig. Mooie plekjes<br />
moeten onder de aandacht worden gebracht.”<br />
Het idee van een reizende landschapstentoonstelling<br />
kan daar ook aan bijdragen. Deze tentoonstelling kan<br />
geplaatst worden in gemeentehuizen, rusthuizen of<br />
bijvoorbeeld bij Walibi. “Een grote attractie als Walibi<br />
is interessant. De toeristen die daar komen en die<br />
nu vooral de Randmeren bezoeken mogen wel wat<br />
meer geïnformeerd worden over ons landschap en de<br />
natuur”, vindt Rinkje.<br />
“We moeten ons stinkende best doen het landschap<br />
mooi te houden en nog mooier te maken. Daar hebben<br />
wij allemaal profijt van.”<br />
Cadeautjes - <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> besloot dit<br />
jaar geen kerstkaarten te versturen, maar in plaats<br />
daarvan het geld te besteden aan een goed doel.<br />
De keus viel op de Stichting Uit En Toch Thuis uit<br />
Swifterbant. Deze kleinschalige opvang voor kinderen<br />
met een handicap krijgt geen subsidie en is dus<br />
helemaal afhankelijk van giften van donateurs en<br />
sponsors. De cheque van <strong>Landschapsbeheer</strong> was dan<br />
ook een welkome verrassing. Voor de vrijwilligers van<br />
<strong>Landschapsbeheer</strong> kwam een verrassing per post. Als<br />
dank voor hun enthousiasme en enorme inzet kregen<br />
zij een t-shirt met opgedrukt logo.
ommetjes<br />
'Op de kuierlatten'<br />
Wandelen over boerenland<br />
Struinen door het boerenland. Niet over<br />
geplaveide paden, maar langs dijken,<br />
over akkers, door boomgaarden en bossen<br />
en langs cultuurhistorische bezienswaardigheden…<br />
Onder de noemer ‘Op de kuierlatten’ zijn<br />
in <strong>Flevoland</strong> twaalf verrassende wandelroutes<br />
over boerenland uitgezet. Soms<br />
over het weiland van melkveehouders,<br />
soms over de akkers van akkerbouwers,<br />
soms een combinatie daarvan. Hoe<br />
verschillend de wandelingen ook zijn,<br />
ze garanderen allen een ongekende<br />
natuurbeleving en bewijzen dat landbouw,<br />
natuur en cultuur bijzonder goed<br />
samengaan. De wandelroutes zijn een<br />
aanrader voor wandelaars die graag<br />
buiten de gebaande paden treden.<br />
Bij sommige wandelpaden bevindt de<br />
startlocatie zich op het erf. Wie ‘Op de<br />
Kuierlatten’ gaat, proeft niet alleen de<br />
<strong>Flevoland</strong>se natuur, maar ook het boerenleven!<br />
Steun door de provincie<br />
Eind 2008 heeft de provincie <strong>Flevoland</strong><br />
de subsidie boerenlandpaden toegekend.<br />
Boeren die sinds 2007 een wandelpad<br />
over het boerenland hebben liggen<br />
kunnen vanaf 2007 jaarlijks een vergoeding<br />
voor openstelling van hun land ten<br />
behoeve van een Kuierlattenwandelpad<br />
ontvangen. De subsidieregeling geldt<br />
minimaal voor een periode van 7 jaar.<br />
Momenteel is circa 40 kilometer boerenlandpad<br />
gerealiseerd. De doelstelling<br />
is om in totaal 80 kilometer in<br />
<strong>Flevoland</strong> te realiseren. De Stichting Op<br />
de kuierlatten zorgt voor de contracten<br />
en de uitbetalingen. Stichting Op de<br />
kuierlatten is samen met de bij haar<br />
aangesloten boeren verantwoordelijk<br />
voor de ‘Kuierlatten’ en wordt daarbij<br />
ondersteund door <strong>Landschapsbeheer</strong><br />
<strong>Flevoland</strong>. Gemeente Noordoostpolder<br />
heeft meegefinancierd.<br />
Nieuwe ommetjes<br />
Boeren die in <strong>Flevoland</strong> een wandelpad<br />
willen ontwikkelen, zijn bij Stichting Op<br />
de kuierlatten aan het goede adres. De<br />
stichting geeft advies en informatie om<br />
ervoor te zorgen dat de routes die worden<br />
toegelaten, voldoen aan de gestelde<br />
eisen en de gewenste kwaliteit.<br />
Belangrijke eisen zijn bijvoorbeeld dat de<br />
route een lokaal ommetje vormt, dat het<br />
pad grotendeels onverhard is en dat het<br />
pad aantrekkelijk is om te lopen, doordat<br />
het een combinatie aanbiedt van<br />
akkers en akkerranden, water, natuur,<br />
bos(stroken), dijken, bermen, vertier op<br />
het erf zoals een boerderijwinkel, koffieshop,<br />
struinen in kassen, kijkje nemen in<br />
de koeienstal.<br />
In 2009 staan er in <strong>Flevoland</strong> drie<br />
nieuwe ommetjes gepland. Ommetjes<br />
die zijn geselecteerd uit kansrijke inzendingen<br />
naar aanleiding van de landelijke<br />
prijsvraag ‘Win je eigen ommetje’.<br />
Er komt een nieuw ommetje bij Bant<br />
over het erf van het ecologische akkerbouwbedrijf<br />
Buitenbant en geprobeerd<br />
wordt om een ommetje bij Marknesse<br />
vanuit het dorp richting Voorsterbos<br />
te realiseren. De derde nieuwe wandeling<br />
is gepland in een nog aan te leggen<br />
natuurontwikkelingsstrook langs<br />
de Hanzelijn bij Swifterbant. Deze<br />
ommetjes krijgen begeleiding van<br />
<strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> in de uitvoering.<br />
Heeft u nog een idee?<br />
Nieuwe ideeën met als doel mens en<br />
natuur, boer en burger dichter bij elkaar<br />
te brengen zijn altijd welkom. Met name<br />
in Zuidelijk <strong>Flevoland</strong> zou de Stichting<br />
graag één of meer nieuwe paden over<br />
boerenland realiseren. Het gaat om<br />
ommetjes waarvoor het initiatief en<br />
kennis in een dorp of buurt of bij agrariers<br />
zelf aanwezig zijn. Dat betekent dat<br />
het bedenken, het maken én het uiteindelijke<br />
beheren van de ommetjes door<br />
de initiatiefnemers zelf gebeurt, met<br />
ondersteuning van Stichting Op de kuierlatten<br />
en <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong>.<br />
9
10<br />
interview medewerker<br />
Alarmtelling geven vernieuwde inzichten<br />
Alarmtellingen tonen aan dat grutto’s in de kop van de Noordoostpolder graag<br />
in de bollenvelden vertoeven. Grasland als voer- en schuilplek is voor grutto’s<br />
minder interessant. Een bijzondere ontdekking, volgens Jan Nagel.<br />
Als je in de buurt komt van een grutto<br />
met jongen dan begint <strong>deze</strong> van nature<br />
heftig te alarmeren. Bij een alarmtelling<br />
let je goed op waar je de grutto’s met<br />
jongen aantreft op het land en dat breng<br />
je in kaart. Alarmtellingen starten halverwege<br />
april in vijf telronden, die je om<br />
de twee weken uitvoert. De eerste twee<br />
keer breng je het aantal broedparen in<br />
beeld. De laatste drie tellingen lopen<br />
er grutto’s met jongen en vertonen de<br />
ouders het alarmerende gedrag. Niet<br />
alleen worden de alarmerende grutto’s<br />
goed in kaart gebracht, ook de toestand<br />
van het graslandgebruik (gemaaid, of<br />
beweid, etc.) en de andere gewassen<br />
worden genoteerd. Als we <strong>deze</strong> kaarten<br />
later over elkaar heen leggen weten we<br />
precies waar de grutto’s hun kuikens<br />
mee naar toe nemen om ze op te laten<br />
groeien. Wat doen we hiermee?<br />
Gruttokuikens moeten per dag 10.000<br />
insecten kunnen eten om volwassen<br />
te worden. In ongemaaid, kruidenrijk<br />
grasland zijn veel insecten te vinden en<br />
daar zal een grutto logischerwijs zijn<br />
jongen mee naar toe nemen. Grutto’s<br />
hebben per paar 1,4 ha kuikenbiotoop<br />
nodig. Beweide percelen met een lage<br />
veedichtheid, percelen met hergroei en<br />
vluchtstroken zijn ook geschikt. Als er<br />
een goede combinatie van bovenstaande<br />
maatregelen is te vinden, wordt verondersteld<br />
dat voldoende gruttokuikens<br />
hier volwassen kunnen worden.<br />
In het werkgebied van de agrarische<br />
natuurvereniging “de kop van de nop”<br />
is 433 hectare geïnventariseerd op weidevogels<br />
en alarmerende grutto’s. Bij<br />
de eerste twee tellingen zijn 36 gruttobroedparen<br />
waargenomen, er zou dus 50<br />
ha. gruttovriendelijk beheer moeten zijn.<br />
Echter, er is maar 18 ha gruttovriendelijk<br />
beheer. Ruimschoots te weinig gruttovriendelijke<br />
maatregelen. Er zou dus te<br />
weinig voedsel moeten zijn voor grutto-<br />
Informatiepaneel A6 - Voor veel mensen<br />
van buiten <strong>Flevoland</strong> is het uitzicht over<br />
de A6 de eerste kennismaking van ons<br />
landschap. Reden om langs de snelweg<br />
aandacht te vragen voor ons bijzondere<br />
landschap. <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong><br />
heeft daarom een informatiebord op de<br />
parkeerplaats de Oeverwal geplaatst<br />
(traject Lelystad-Noord naar de Noordoostpolder).<br />
Informatie over de geschiedenis<br />
van dit landschap met zijn rivierduinen,<br />
oeverwallen en de bewoners van<br />
6.000 jaar geleden komt uitgebreid aan<br />
de orde.<br />
kuikens. Maar uit de alarmtelling blijkt<br />
het tegenovergestelde. 75% van de grutto-ouders<br />
alarmeerden (terwijl bij 50%<br />
al verondersteld wordt dat het goed is<br />
gegaan!). De grutto’s met jongen bleken<br />
een voorkeur voor tulpen- en lelievelden<br />
te hebben. Een bijzondere ontdekking.<br />
Tulpen en lelies zijn half open gewassen,<br />
die regelmatig worden beregend.<br />
Dus is er dekking en voedsel te vinden<br />
gezien de vochttoestand. Doordat er<br />
veel van <strong>deze</strong> gewassen in het gebied<br />
van de kop van de Noordoostpolder zijn<br />
te vinden en er te weinig gruttovriendelijk<br />
graslandbeheer is, is het wellicht<br />
een uitvlucht voor de grutto’s, die dit<br />
jaar goed uitpakt. Het zal pas duidelijk<br />
worden als er voldoende beheersmaatregelen<br />
op grasland worden genomen<br />
en er kan worden vergeleken. Op dit<br />
moment is niet te meten hoe nuttig de<br />
speciale beheersmaatregelen op grasland<br />
zijn. Je krijgt een beetje het gevoel<br />
dat het er niet veel toe doet. Het zou<br />
dan eigenlijk al vele jaren goed moeten<br />
gaan met de grutto in de kop van de<br />
Noordoostpolder, want tulpen en lelies<br />
zijn er volop. Misschien is alleen nestbescherming<br />
op grasland voldoende om<br />
hier een gezonde gruttopopulatie op<br />
peil te houden. Het zou een bijzondere<br />
uitkomst zijn, waarmee grutto’s een<br />
lang leven beschoren is in de kop van de<br />
Noordoostpolder.<br />
Maar hoe twijfelachtig is <strong>deze</strong> theorie?
nieuw project<br />
Bosbeheer en vleermuizen<br />
Veldonderzoek naar de vleermuizen in <strong>Flevoland</strong> heeft<br />
duidelijk gemaakt dat boombewonende vleermuizen<br />
als rosse vleermuis, ruige dwergvleermuis, watervleermuis<br />
en grootoorvleermuis verblijfplaatsen hebben in<br />
de <strong>Flevoland</strong>se bossen. Ten opzichte van 10 jaar ervoor<br />
lijkt de situatie daarmee verbeterd.<br />
Deze vleermuizen leven in holten en scheuren van<br />
bomen zoals inrottingsgaten, loszittende bast en<br />
spechtegaten. Holten die in de jonge <strong>Flevoland</strong>se bossen<br />
nog relatief schaars zijn. Als we de boombewonende<br />
vleermuizen goed willen beschermen zal vooral<br />
gewerkt moeten worden aan de bescherming van<br />
die holle bomen; reden om ons onderzoeksrapport<br />
niet in de kast te leggen maar om de bosbeheerders<br />
te informeren. Gesprekken met soms gecombineerde<br />
veldbezoeken zijn gevoerd met Staatsbosbeheer, Het<br />
Flevo-landschap en de gemeente Noordoostpolder.<br />
Gezocht is naar de manier waarop de bosbeheerders<br />
nu het bosbeheer uitvoeren en welke mogelijkheden<br />
er liggen om de vleermuizen meer kansen te geven.<br />
In de praktijk blijken veel organisaties te werken met<br />
de Gedragscode van het Bosschap. Een beschrijving<br />
van de manier waarop bosbeheerders omgaan met<br />
hun bos. Er staat bijvoorbeeld in hoe zij beslissen<br />
welke bomen gekapt mogen worden en hoe zij rekening<br />
houden met de aanwezige (beschermde) planten<br />
en dieren. Een van de artikelen in <strong>deze</strong> gedragscode<br />
beschrijft dat ‘bomen met holten en scheuren<br />
gespaard moeten worden, tenzij dit vanuit een onvei-<br />
Uit ons onderzoek naar de vleermuizen in<br />
<strong>Flevoland</strong> in 2005-2007 blijkt dat de boom-<br />
bewonende vleermuizen vaste voet hebben<br />
gekregen. Daarmee wordt het ook belangrijker<br />
om het bosbeheer eens tegen het licht te hou-<br />
den. Kunnen de bosbeheerders meer rekening<br />
houden met <strong>deze</strong> vleermuizen? Reden om<br />
bosbeheerders te spreken over hun beheer en<br />
welke kansen zij zien.<br />
lige situatie ongewenst is’. Een erg gunstig artikel<br />
voor de vleermuizen!<br />
Veldbezoeken met de blesser (degene die beslist<br />
welke boom gekapt moet worden) leert dat het<br />
onderzoeken of een boom holten of scheuren heeft<br />
niet makkelijk is en ook nog in de werkwijze van de<br />
blesser geïntegreerd moet worden. Nu kijkt hij vooral<br />
naar de vorm van de boom, de kroonaansluiting en<br />
welke soort boom het is. Er komt dus nog een dimensie<br />
bij. Fysiek is het blessen zwaar werk: lange tijd<br />
naar boven staren is niet echt een pretje. Logisch dat<br />
de blesser niet altijd open staat om ook naar holten in<br />
de bomen te moeten zoeken. Uit de gesprekken komt<br />
ook naar voren dat de beheerders van kleine bosgebiedjes<br />
het zoeken naar de holten en scheuren sneller<br />
meenemen in hun werkwijze dan beheerders van hele<br />
grote boscomplexen.<br />
Al met al zijn er goede kansen om vleermuizen meer<br />
kansen te geven in de <strong>Flevoland</strong>se bossen. Het vraagt<br />
echter tijd om organisaties en personen te stimuleren<br />
om iets anders te werken. <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong><br />
zal dan ook nog even doorgaan met dit project<br />
dat betaald wordt door de Nationale Postcodeloterij.<br />
Wie meer informatie wil hebben kan contact opnemen<br />
met Jeroen Reinhold (0320-294932) of het boekje<br />
Vleermuizen en bosbeheer in <strong>Flevoland</strong> downloaden<br />
van de website.<br />
11
12<br />
soortenbeheer<br />
Subsidie voor een rugstreeppadpoel<br />
In het agrarisch gebied van de Noordoostpolder<br />
klinkt op vochtige, warme<br />
zomeravonden het geroep van de rugstreeppad.<br />
De mannetjes lokken de<br />
vrouwtjes naar het water om eieren af te<br />
zetten. Hoewel het aantal plekken waar<br />
de dieren roepen groot is, is er lang niet<br />
altijd sprake dat de dieren ook succesvol<br />
jonge dieren voortbrengen. In de sloten<br />
en tochten komen maar zelden jonge<br />
dieren uit het water, terwijl in de poelen,<br />
wortelspoelinstallaties en tuinvijvers<br />
vaak wel jonge dieren geboren worden.<br />
Om de rugstreeppad betere kansen te<br />
bieden is vooral de aanleg van kleine,<br />
geïsoleerde poelen belangrijk. Reden<br />
om <strong>deze</strong> pad extra aandacht te geven<br />
en subsidie van maximaal € 1.500,= te<br />
verstrekken voor de aanleg van een rugstreeppadpoel.<br />
Deze subsidie is te verkrijgen<br />
via <strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong>.<br />
Rugstreeppadden zijn echte pioniers:<br />
ze leven graag in weinig begroeide<br />
poelen. De poel moet dus regelmatig<br />
geschoond worden. Ook hiervoor kan op<br />
termijn subsidie verkregen worden<br />
via de provincie in het kader van de<br />
Subsidieverordening Agrarisch Natuurbeheer<br />
(SAN).<br />
Boeren, burgers en bedrijven in het buitengebied<br />
van de Noordoostpolder die<br />
Start nieuw natuurproject in Swifterbant<br />
Op dinsdag 17 februari is <strong>Landschapsbeheer</strong><br />
<strong>Flevoland</strong>, in samenwerking met<br />
de gemeente Dronten en een aantal<br />
Swifterbantse burgers, in Swifterbant<br />
van start gegaan met een nieuwe vrijwilligersgroep.<br />
Deze vrijwilligers gaan<br />
het bos bij de Bloemenwijk, nabij de<br />
Zwanebloem, kleinschalig en natuurvriendelijk<br />
beheren.<br />
Er staan allerlei afwisselende klussen<br />
op het programma, zoals snoeien voor<br />
een afwisselende bosrand, maaien en<br />
bomen ringen of omlieren. De groep zal<br />
soms ook actief zijn op andere plekken<br />
in het dorpsbos. Door <strong>deze</strong> kleinschalige<br />
werkzaamheden ontstaat meer variatie<br />
en daardoor meer ruimte voor planten<br />
en dieren.<br />
De werkdagen zijn elke derde dinsdag<br />
van de maand en beginnen om 13.00 uur<br />
Het is vreemd gesteld met de rugstreeppad.<br />
Deze pad is zwaar beschermd in<br />
Europa en daarmee ook in Nederland.<br />
In de Noordoostpolder is de soort daarentegen<br />
vrij algemeen, maar volgens<br />
deskundigen van RAVON is de populatie<br />
niet stabiel: extra maatregelen<br />
zijn nodig om een stabiele populatie te<br />
krijgen zodat ook nieuwe ontwikkelingen<br />
in de Noordoostpolder makkelijker<br />
doorgang kunnen krijgen. Reden voor<br />
<strong>Landschapsbeheer</strong> om samen met de<br />
Provincie <strong>Flevoland</strong> de rugstreeppad<br />
meer kansen te bieden: subsidie voor de<br />
aanleg van rugstreeppadpoelen en het<br />
beheer ervan.<br />
belangstelling hebben voor de aanleg<br />
van een poel kunnen contact opnemen<br />
met Jeroen Reinhold of Tiem van Veen<br />
(0320-294936). U krijgt dan nadere informatie<br />
over de subsidievoorwaarden en<br />
consequenties van het aanleggen van<br />
een poel.<br />
en gaan door tot ongeveer 16.00 uur.<br />
Er wordt niet alleen gewerkt, ook natuurbeleving<br />
is belangrijk. Dit betekent dat er<br />
ook tijd en aandacht is voor uitleg over<br />
het doel van werkzaamheden, voor een<br />
excursie of bijvoorbeeld een planteninventarisatie.<br />
Het project wordt grotendeels gefinancierd<br />
door de gemeente Dronten. De<br />
gemeente Dronten vindt het belangrijk<br />
dat bewoners meer betrokken worden<br />
bij hun directe woonomgeving.<br />
<strong>Landschapsbeheer</strong> <strong>Flevoland</strong> ondersteunt<br />
de vrijwilligers vanuit haar kennis<br />
en ervaring in het kleinschalige natuurbeheer<br />
en zorgt voor veilig gereedschap<br />
en deskundige begeleiding. Belangstellenden<br />
kunnen zich aanmelden per<br />
e-mail: kemenade@landschapsbeheer.<br />
net of door te bellen naar (0320-294939).