You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
VERA
VOORWOORD WOUTER VAN BESIEN 5<br />
ANDRÉ POSMAN 7<br />
AVIEL VERBRUGGEN 8<br />
BAKI EMIRVELIOGLU 9<br />
BART STAES 9<br />
BERT D’HARTE 11<br />
BRAM VANDEKERCKHOVE 12<br />
CHRIS GORIS 13<br />
CHRIS VAN LANGENDONCK EN PETER DEMOOR 14<br />
DANIËL TERMONT 16<br />
DIRK HOLEMANS 17<br />
DIRK VAN MECHELEN 18<br />
ELISABET DOOMS 19<br />
ELKE DECRUYNAERE 19<br />
FILIP WATTEEUW 20<br />
FREYA PIRYNS 22<br />
GUIDO STEENKISTE 23<br />
ISABEL VERTRIEST 24<br />
ISABELLE DURANT 24<br />
JAMILA LAFKIOUI 25<br />
JAN DE MAESENEER 26<br />
JAN FIERS 27<br />
JAN MERTENS 28<br />
JOHAN MALCORPS 29<br />
JOS GEYSELS 30<br />
JOS STASSEN 31<br />
LEEN LAENENS 33<br />
LIESBET DE WEDER 34<br />
LOUIS DEPOORTER 35<br />
LUC BARBÉ 36<br />
LUC CARNIER 38<br />
LUC HEYERICK 39<br />
MAGDA AELVOET 40<br />
MARC HEUGHEBAERT 40<br />
MARLEEN VANDERPOORTEN 42<br />
MIA DEFRANCQ 43<br />
MIEKE VOGELS 44<br />
MONICA VAN KERREBROECK 45<br />
NORBERT DE BATSELIER 46<br />
OLIVIER DELEUZE 47<br />
PATRICK DEWAEL 47<br />
PAUL HEYERICK 48<br />
PAUL PATAER 49<br />
PIET VAN THEMSCHE 51<br />
RAOUL WIJNAKKER 52<br />
RENAAT LANDUYT 53<br />
ROB VAN OUDENHOVEN 54<br />
RUDI DAEMS 55<br />
TIM VANHOVE 56<br />
TINE HEYSE 56<br />
TINNE VAN DER STRAETEN 57<br />
WARD BOSMANS 58<br />
WERNER ANNAERT 59
VOORWOORD WOUTER VAN BESIEN<br />
Vera Dua: Het uitroepingsteken van <strong>Groen</strong><br />
Het was op een zaterdag in november toen <strong>het</strong> doek opging. Agalev was weg, en de<br />
nieuwe partij werd geboren. We konden <strong>het</strong> allemaal zien en lezen, maar <strong>het</strong> was Vera<br />
die, met <strong>het</strong> enthousiasme dat haar eigen is en ondertussen zwaaiend met haar arm,<br />
de vreugdekreet uitriep: <strong>Groen</strong> uitroepingsteken! (met een heerlijke Gentse R, diep<br />
vanuit de keel). Zo’n uitroepteken, dat lees je normaal eigenlijk niet hardop. Maar<br />
Vera deed <strong>het</strong> wel.<br />
Omdat dat ‘uitroepingsteken’ er niet toevallig stond. Het was een statement, na<br />
die voetveeg die we gekregen hadden in de verkiezingen enkele maanden eerder.<br />
Niemand moest denken dat ze van de groenen af waren. Iedereen mocht weten dat<br />
we er de volgende keer terug zouden staan, met bravoure. Want dat was haar plan<br />
en haar drijfveer. En dat heeft ze ook waar gemaakt. Het maakt haar plaats in de<br />
geschiedenis van onze partij legendarisch.<br />
Niet alleen dat, overigens. Lees dit <strong>boek</strong>, en de merites van Vera zullen je duidelijk<br />
worden, als voorzitster, als parlementslid, als minister, als Gents gemeenteraadslid.<br />
Omwille van zo’n carrière en zo’n verdienste vind ik dat we met de partij een speciale<br />
oorkonde moeten uitreiken. Vanaf nu schrijven we Vera altijd met een uitroepingsteken<br />
(en met Gentse R).<br />
VERA!
ANDRÉ POSMAN<br />
Ik heb Vera lange tijd gekend van op afstand,<br />
zoals zoveel Gentenaars. Tot op een dag zij, als<br />
ik me niet vergis, in <strong>het</strong> gezelschap van <strong>Groen</strong>!-e<br />
Patrick, provincieraadslid, een echte melomaan,<br />
op bezoek kwam naar een Rode-Pompconcert.<br />
Zij werd terstond steunend lid. Daarna was zij,<br />
naast burgemeester Beke, zowat de enige politica<br />
die regelmatig de concerten bijwoonde in De<br />
Rode Pomp, die aanwezig was met haar man<br />
op de grootse feesten van De Rode Pomp in de<br />
Bijloke, met <strong>het</strong> NOB dat nieuwe Belgische werken<br />
opvoerde. Vera hield van De Rode Pomp, en<br />
dat heeft in mijn ziel toch een bijzonder gevoelige<br />
snaar geraakt. Vera heeft in De Rode Pomp zelfs<br />
haar trouwfeest gehouden.<br />
Op een dag ook werd ik gevraagd op de lijst<br />
van <strong>Groen</strong>! te staan. Ik was stomverbaasd: ik,<br />
hardwerkende maar toch maar – in <strong>het</strong> moeilijke<br />
Vlaamse politieke universum – een onnozele<br />
cultuurworm, werd door Vera’s toedoen tot BV<br />
gemaakt. Ik kon er niet bij, heb haar gewaarschuwd,<br />
maar werd onherroepelijk tweemaal op<br />
de lijst gezet, leerde via Vera vele andere Gentse<br />
BV’s kennen, raakte zo een beetje uit mijn<br />
werkisolement. Nadien volgden bezoeken in haar<br />
mooie rustige woning Begijnhof Lange Violetten,<br />
ook lange diepe en eerlijke gesprekken, maar nog<br />
altijd niet genoeg. Ik heb daarna politiek mijn<br />
uiterste best gedaan, heb enkele onbegrepen<br />
maar fundamentele stukken geschreven in ons<br />
tijdschrift De Nieuwe Vlaamse Muziekrevue over<br />
de spirituele betekenis van de groene beweging,<br />
die ik nu eigenlijk, nu ik meer tijd heb, eens zou<br />
moeten uitwerken tot een essay. Misschien doe ik<br />
<strong>het</strong>, als Vera <strong>het</strong> me vraagt.<br />
Ondertussen is de tijd verder gegaan, is de Rode<br />
Pomp na 20 jaar werking honderd procent<br />
geschiedenis geworden en stapt Vera definitief<br />
uit de actieve politiek, hoor ik nu. Wat ik wil<br />
zeggen, is <strong>het</strong> volgende: Vera Dua is een unieke<br />
en verlichte politica. Omdat ze echt is, omdat ik<br />
ze nooit heb weten liegen, omdat ze zo makkelijk<br />
aanspreekbaar en benaderbaar is, omdat ze wist<br />
en meende wat ze zei. Zij is een van de eerste<br />
moeders in België die moeder natuur verdedigde<br />
met elke vezel van haar lichaam en met de<br />
volle kracht van haar brein, tot ze er letterlijk bij<br />
neerviel.<br />
Echt, ik ben fier dat ik haar ken.<br />
7
8 AVIEL VERBRUGGEN<br />
BAKI EMIRVELIOGLU<br />
BART STAES<br />
9<br />
In 1999 verstoorde Vera Dua mijn academische<br />
loopbaan om haar te vervoegen in de politiek.<br />
Haar telefoontje om kabinetschef te worden,<br />
vond me in <strong>het</strong> binnenland van China. Dagen<br />
van wikken en wegen leverden vier duidelijke<br />
redenen om neen te antwoorden, en één vage ja.<br />
Ik stemde toe.<br />
Velen dachten/denken dat Vera kennis zocht over<br />
milieuvraagstukken. Fout: <strong>het</strong> echte motief was<br />
“beter bestuur”, hoofdstuk 1 van <strong>het</strong> regeerakkoord,<br />
met als doel kabinetten overbodig maken.<br />
De politieke werkelijkheid was rauwer. De kanker<br />
der kabinetten zit diep en holt de werking van<br />
de administratie en de parlementaire democratie<br />
uit. Maar veranderen deed en doet <strong>het</strong> niet.<br />
Mijn eerste vergadering onder kabinetschefs<br />
was verhelderend: goed bestuur is voor dromers;<br />
hoofdstuk 1 is façade; politique politicienne<br />
bestuurt Vlaanderen.<br />
Onmiddellijk opstappen was er voor mij niet bij<br />
want een gegeven woord dient gerespecteerd. Ik<br />
wou een jaar blijven; Vera vond twee jaar beter.<br />
We schoten goed op met mekaar, zonder echte<br />
conflicten tijdens twee stressvolle jaren. Dat we<br />
toch geen politiek team werden, lag aan mij: voor<br />
alles wou ik wetenschapper blijven.<br />
In enkele dossiers werkten we heel nauw samen,<br />
zoals isvag en brc. We poogden strategie en<br />
duurzaamheid in <strong>het</strong> beleid te brengen. Veel tijd<br />
ook besteed aan Aquafin en de waterzuivering<br />
in Vlaanderen: de top vervangen en een toekomststrategie<br />
uitgetekend (door Vera’s opvolgers<br />
uitgevoerd). Het allergrootste deel van <strong>het</strong> werk<br />
kwam op Vera’s schouders terecht. Zij werkte heel<br />
hard, in grote openheid en bereidheid tot overleg.<br />
Vruchten plukken werd haar te weinig gegund,<br />
maar misschien is dit <strong>het</strong> lot van wie opkomt<br />
voor de belangen van de natuur en de toekomst.<br />
Aan Vera, haar medewerkers en een aantal<br />
ambtenaren houd ik aangename herinneringen<br />
over, heel anders dan aan de rest van mijn korte<br />
verblijf in de Vlaamse politiek. Maar Vlaanderen<br />
heeft veel buitenland waar de toekomst van de<br />
wereld wordt gemaakt en ik verheug me erop<br />
Vera er misschien terug te zien.<br />
İnsanlar Gider<br />
insanlar gider şarkıları kalır<br />
şarkılar var uzun<br />
yüzyıllar dolanır<br />
şarkılar var kısa<br />
söylendiği yerde kalır<br />
şarkılar var benim şarkılarım<br />
söyletmezler içimde kalır.<br />
Aziz Nesin<br />
Vera,<br />
Het duurde in <strong>het</strong> begin een tijdje eer ik jou<br />
bij je voornaam durfde aanspreken, mevrouw<br />
Dua. Ik herinner me nog heel goed hoe <strong>het</strong> voor<br />
mij begon dankzij jou. In al die tijd heb ik veel<br />
gezien, veel gehoord en veel geleerd en dit ook<br />
mede dankzij jou. Ik voelde me begrepen en<br />
ondersteund door jou. Vera, afscheid nemen is<br />
niet mijn ding. Ik wens je enorm veel succes in<br />
alles! Hosçakal.<br />
Gent, 24 mei 2011<br />
Vera is een monument<br />
Het overvalt me een beetje. Men vraagt me een<br />
bijdrage te leveren voor <strong>het</strong> Liber Amicorum<br />
van Vera Dua. Precies of we afscheid van elkaar<br />
nemen. Oh ja, Vera verlaat de actieve politiek. Ze<br />
is sinds 2009 geen parlementslid meer en nam<br />
nu ook afscheid uit de Gentse gemeenteraad.<br />
Maar eerlijk gezegd, <strong>het</strong> jongste jaar heb ik Vera<br />
ontzettend veel ontmoet. Na haar afscheid van<br />
<strong>het</strong> Vlaams Parlement zette ze zich terug aan <strong>het</strong><br />
studeren en focuste op veel van de thema’s waar<br />
ook ik mee bezig ben: voedselveiligheid, <strong>het</strong> tot<br />
stand brengen van een eerlijker landbouwbeleid,<br />
de onrechtvaardige verhoudingen op wereldvlak<br />
inzake voedselbeleid, de negatieve impact van<br />
de wto, de impact van voedselvoorziening op<br />
planeet Aarde. Kortom <strong>het</strong> zoeken naar een meer<br />
rechtvaardige voedselvoorziening ten gunste van<br />
boeren en boerinnen hier en in de derde wereld,<br />
ten gunste van consumenten, ten gunste van <strong>het</strong><br />
milieu en <strong>het</strong> klimaat. En dus ontmoetten we<br />
elkaar de jongste jaren en maanden op talloze colloquia<br />
en studiemomenten. Ze werd één van de<br />
trekkers van Terra Reversa, legde contacten met<br />
de brede civiele samenleving die actief is op deze<br />
terreinen en ze lag zelf aan de basis van de uiterst<br />
geslaagde studiedag “The future of Farms and Food<br />
in Europe” op 2 februari 2011 in <strong>het</strong> Europees
10 BERT D’HARTE<br />
11<br />
parlement. Ik ben er zeker van dat we samen<br />
hand-in-hand, schouder-aan-schouder nog lang<br />
<strong>het</strong>zelfde pad zullen bewandelen.<br />
Vera is een monument in de politiek. Toen ik<br />
zelf nog niet verkozen was als Europarlementslid<br />
volgde ik haar doen en laten in de Kamer<br />
van Volksvertegenwoordigers en <strong>het</strong> Vlaams<br />
parlement. Toen al wist ik dat als de groenen ooit<br />
regeringsverantwoordelijkheid zouden dragen zij<br />
een kandidaat-minister was: een dossiervreetster,<br />
een punctueel iemand en iemand die alle pro’s<br />
en contra’s van een beslissing zorgvuldig afweegt.<br />
Ik had met haar te doen toen ze tussen 1999 en<br />
2003 zich steevast moest verdedigen tegen de<br />
eigen coalitiepartners, niet in <strong>het</strong> minst tegen<br />
sommige liberale collega’s die openlijk de kaart<br />
van de industriële landbouw en de agro-industrie<br />
trokken. De Volksunie bestond toen nog en<br />
vanuit <strong>het</strong> Europees parlement maakte ik haar<br />
<strong>het</strong> leven lastig door de Europese Commissie<br />
tot zeer precieze uitspraken te dwingen over hoe<br />
Vlaanderen de nitraatrichtlijn moest toepassen.<br />
Ik dwong de Commissie ertoe openlijk te verklaren<br />
dat de Mestactieplannen van de Vlaamse<br />
Regering niet voldeden aan de Europese vereisten.<br />
Dat waren parlementaire acties die in se haar<br />
positie in de Vlaamse Regering versterkten, want<br />
zo kreeg ze extra argumenten tegen haar liberale<br />
collega’s in om toch verder te gaan dan wat de<br />
coalitiepartners eigenlijk wilden. Dat Vera <strong>het</strong><br />
bij <strong>het</strong> rechte eind had bleek in september 2005<br />
toen <strong>het</strong> Europees Hof van Justitie Vlaanderen<br />
veroordeelde.<br />
Vera is een monument in de politiek. Na de<br />
catastrofale nederlaag in de parlementsverkiezingen<br />
van 2003 trad ze terug als minister. Ze<br />
nam haar plaats terug in op de banken van <strong>het</strong><br />
Vlaams parlement als gewoon parlementslid. De<br />
partij was in opperste verwarring. We bleven<br />
zakken in de peilingen. Er moest iets gebeuren.<br />
Toen stond Vera terug op, gelouterd door <strong>het</strong><br />
verlies, maar sterk in geest en gedachten. Op<br />
<strong>het</strong>zelfde congres waar ik werd aangeduid als<br />
lijsttrekker voor de Europese verkiezingen, werd<br />
zij de eerste voorzitter van <strong>Groen</strong>! Samen namen<br />
we de handschoen op om onze partij naar een<br />
verkiezingsoverwinning te leiden in juni 2004.<br />
Voor velen leek <strong>het</strong> een “mission impossible”.<br />
Maar Vera kreeg de steun van honderden, zoniet<br />
duizenden militanten. Ze bracht terug fierheid<br />
bij onze gemeenteraadsleden, schepenen en burgemeesters.<br />
Ze leefde als een politieke hulpdienst<br />
die overal naar toe trok en de groenen terug tot<br />
leven wekte met liters en liters politieke zuurstof.<br />
Samen met Vlaams parlementslid Jos Stassen en<br />
ondervoorzitter Tinne Van der Straeten en met de<br />
niet aflatende steun van Chris Vanlangendonck<br />
van <strong>het</strong> communicatiebureau Link vormden we<br />
een stevig kwintet, uitstekend ondersteund door<br />
onze persverantwoordelijke Sylvie Fabré. De<br />
periode oktober 2003-november 2007 waren<br />
de meest plezierige en meest intense van mijn<br />
politieke loopbaan. Onder <strong>het</strong> deskundige leiderschap<br />
van Vera slaagden we erin onze zetels in <strong>het</strong><br />
Vlaamse, <strong>het</strong> Brusselse en <strong>het</strong> Europese parlement<br />
te behouden, en in 2007 heroverden we ook<br />
onze zetels in Kamer en Senaat. Uren hebben we<br />
gepraat, uren hebben we ’s avonds en ’s nacht met<br />
elkaar getelefoneerd. In die periode zijn we van<br />
politieke vrienden echte vrienden geworden: in<br />
moeilijke politieke en andere momenten kan ik<br />
steeds bij Vera terecht voor een luisterend oor, een<br />
wenk of wat goede raad. Zoiets is goud waard.<br />
Vera is een monument. Vera zorgde binnen<br />
de partij voor een hecht partijbestuur en een<br />
politieke raad vol vechtlust, beide met de radicale<br />
wil <strong>het</strong> groene gedachtegoed politiek opnieuw<br />
te doen opleven in Vlaanderen. Daarin is Vera<br />
geslaagd. En de successen die later Mieke Vogels<br />
en nu ook Wouter Van Besien <strong>boek</strong>en zijn alleen<br />
maar mogelijk omdat <strong>het</strong> monument Vera Dua<br />
op <strong>het</strong> juiste moment steeds haar verantwoordelijkheid<br />
opnam. Dank Vera. Dit is geen afscheid.<br />
Dit is de start van iets heel nieuws. Het ga je goed.<br />
Vera<br />
Ludo, Marjet, Magda, Wilfried<br />
Voor mij, de founding fathers en mothers<br />
Anders Gaan Leven<br />
Luc, Marc en Vera<br />
Gladiatoren in de gemeenteraad<br />
Ongelijke strijd<br />
Maar o zo dapper!<br />
Vera en de bomen<br />
Vera en de vrouwen<br />
Vera en nie zeveren<br />
Ik mag even in haar spoor<br />
Twintig jaar later<br />
Vera spreekt<br />
Terra Reversa<br />
Lees dat eens<br />
En zie, zo simpel kan <strong>het</strong> zijn<br />
Ik ben terug<br />
Bedankt, Vera
12 BRAM VANDEKERCKHOVE<br />
CHRIS GORIS<br />
13<br />
VERA mijn Vedette, mijn Voorbeeld<br />
VOLLE zinnen schieten me tekort. VEEL<br />
beelden schieten voorbij.<br />
Vastberaden.<br />
Vrolijk, die aanstekelijke lach. Het was vaak ook<br />
lachen naast jou in de Gentse gemeenteraad.<br />
Zoals die keer dat ik de raad al proestend buiten<br />
holde. Het zal nu wel ‘serieuzer’zijn.<br />
Vreewijs, wat is een Gent een wreed wijze stad.<br />
Daar zorgde jij mee voor.<br />
Veelzijdig.<br />
Verantwoordelijk, uren, dagen, weken heb je<br />
getelefoneerd. Problemen ging je nooit uit de weg.<br />
Verbindend.<br />
Verdiensten. 100 op 100 op de Agalev/<strong>Groen</strong>!schaal.<br />
Verdiepend, inhoud voorop.<br />
Vergeten. Ontelbaar zijn de anekdotes van een<br />
vergeten gsm, jas of sjaal. Je mensen vergat je<br />
daarentegen nooit!<br />
Verwondering, Vuur en Vonken. Tot op je laatste<br />
dag in de politiek ben je je steeds blijven opwinden<br />
over <strong>het</strong> vele onrecht, over hoe sommigen<br />
onze wereld kapot maken. Uniek!<br />
Vrouw.<br />
Dé Voorzitster, die de partij door de woestijn<br />
leidde. Je nam iedereen op sleeptouw. Je deur<br />
stond altijd open. Ik zie me daar in Brussel nog<br />
keer op keer staan met één of andere verzuchting.<br />
Toen gingen we naar <strong>het</strong> terras. En jij luisteren.<br />
Oplossingen bleven nooit lang uit.<br />
Vriendschap.<br />
Volks, in de voorbije campagnes deden we regelmatig<br />
een ‘Gentse markt’ samen. Daar ontelbare<br />
keren ‘Vera’ gehoord. Niet mevrouw Dua, maar<br />
altijd Vera. Ons Vera!<br />
Voila, Vera.<br />
Verdorie, ik zal je missen.<br />
Ik zag Vera voor <strong>het</strong> eerst op een bijeenkomst van<br />
de Agalev-vrouwen op <strong>het</strong> einde van de jaren ’80.<br />
Het eerste wat ik ‘zag’, was een klein vrouwtje…<br />
Wist ik veel wat ze allemaal in haar mars had (en<br />
heeft). Mijn eerste gedacht over haar heb ik gauw<br />
moeten bijstellen! Later solliciteerde ik voor de<br />
functie van privé-secretaresse toen ze minister<br />
werd. Ik werd aangenomen en <strong>het</strong> werd een<br />
boeiende tijd.<br />
Vera had/heeft een grote vakkennis, ze kende<br />
haar materie vaak beter dan haar medewerkers.<br />
Daarnaast had ze politiek inzicht. Ze zag de<br />
mogelijkheden en valkuilen beter dan wie ook op<br />
<strong>het</strong> kabinet. Ze kon voorspellen wat de reactie<br />
van de andere partijen in de meerderheid of de<br />
oppositie zou zijn. Ik heb daar met bewondering<br />
naar gekeken. Vera liet geen brief, dossier of wat<br />
dan ook passeren zonder ze zelf gelezen te hebben.<br />
Zo ging er veel terug naar de betreffende kabinetsmedewerker<br />
voor verbetering of aanpassing.<br />
Ook op taalfouten en slecht gevormde zinnen<br />
was ze streng.<br />
Vera had/heeft een ongelooflijke drive en<br />
begeestering. Toen haar afscheid van de politiek<br />
bekend werd, hoorde ik haar in een interview in<br />
De Ochtend op Radio 1 weer op dreef komen,<br />
met humor en indringende stem. Helemaal de<br />
Vera zoals ik haar op <strong>het</strong> kabinet meemaakte.<br />
We zijn geen vriendinnen geworden, maar Vera<br />
toonde waardering voor mijn werk, gaf af en toe<br />
een schouderklopje of een compliment. Ik heb<br />
haar maar enkele keren kwaad meegemaakt, maar<br />
altijd kwam ze zich iets later verontschuldigen<br />
voor haar ‘uitvliegen’.<br />
Vera lacht(e) veel en graag. Het was prettig haar<br />
‘Gents’ te horen als ze met familie telefoneerde.<br />
Toen ze er, als gevolg van de slechte verkiezingsuitslag<br />
in 2003, mee stopte als minister was ik van<br />
slag. Het kabinet was in rouw. Ik denk trouwens<br />
dat <strong>het</strong> hele kabinet haar graag gezien heeft,<br />
ondanks de meningsverschillen en problemen die<br />
er ook waren.<br />
Vera, bedankt dat ik de kans gekregen heb vier<br />
jaren met jou samen te werken. Op professioneel<br />
vlak waren <strong>het</strong> de mooiste jaren van mijn leven.<br />
Het ga je verder goed met je nieuwe uitdagingen<br />
en met je familiale bezigheden!
14 CHRIS VAN LANGENDONCK EN PETER DEMOOR<br />
15<br />
April 2003 – onverdachte tijden<br />
Chris en Peter in de Link cafetaria – Peter<br />
gebogen over de krant.<br />
Peter: “Met Agalev gaat <strong>het</strong> niet goed hoor. Die<br />
gaan klop krijgen.”<br />
Chris: “Tja.”<br />
Peter: “Nu moeten we zeker op hen stemmen, zie<br />
dat ze verdwijnen!”<br />
Chris: “Mmm.”<br />
Juli 2003 op Link<br />
Annick (Link secretariaat): “Chris, je moet<br />
terugbellen naar Paskal Deboosere.”<br />
Chris: “Van?”<br />
Annick: “Agalev.”<br />
Chris: “Agalev????”<br />
Even later, Chris en Peter aan de telefoon<br />
Chris: “Sus, ik denk dat Agalev ons nodig heeft. Soit,<br />
ze willen met ons praten.”<br />
Peter: “Dat lijkt me in hun geval een goed idee. Ze<br />
hebben slaag gekregen, hè? Een land zonder groene<br />
partij, dat kan toch niet. Bel terug, sus.”<br />
Oktober 2003<br />
Chris: “We zijn er uit, Peter. Vera is de nieuwe<br />
voorzitter.”<br />
Peter: “Ik zag haar net op TV, was erg geruststellend.<br />
Ik dacht: ‘Oef, iemand houdt die partij toch recht.’”<br />
November 2003 – op <strong>het</strong> congres<br />
Vera: “Chris, herhaal de lijnen nog eens gauw voor<br />
ik <strong>het</strong> podium op stap.”<br />
Vera (tegen <strong>het</strong> aanwezige entourage op dat<br />
moment): “Voilà se, zo eenvoudig kan <strong>het</strong> zijn.”<br />
“Het valt zeer te betwijfelen of <strong>het</strong> nieuw project<br />
voor Agalev dat gisteren werd voorgesteld de partij<br />
kan redden. De partij is bezig met een langgerekte<br />
doodsstrijd. Dat is intellectueel de enige mogelijke<br />
conclusie.”<br />
– Peter Vandermeersch, DS, 9 november 2003<br />
Ondertussen<br />
Vera: “Is <strong>het</strong> al beter in de liefde, Chris?”<br />
Chris: “Goh, Vera…”<br />
13 juni 2004 – Keizer Karellaan, Brussel – twee<br />
auto’s naast elkaar voor <strong>het</strong> rode licht. In één<br />
auto: Vera. In de andere: Chris. Vera draait<br />
raampje naar beneden.<br />
Vera: “Chris, een uitslag uit Gent, iemand telde:<br />
18%!!! Het zal ni waar zijn he????!!!”<br />
Later die avond – Peter en Chris kijkend naar <strong>het</strong><br />
late verkiezingsdebat.<br />
Peter: “Ze deed dat weer geweldig, Vera.”<br />
Chris: “Ik stel voor dat we nog ene drinken.”<br />
Voorjaar 2006<br />
Vera (aan de telefoon): “Chris, je moet toch even tot<br />
in Gent komen.”<br />
Chris: “Ik kom af, Vera.”<br />
Het afscheid viel voor de tweede keer zwaar.<br />
Chris: “Ik mis <strong>het</strong> eigenlijk wel, hoor.”<br />
Peter: “Suuuusss!!! Ni beginnen hè!?!”<br />
Najaar 2006<br />
Chris: “Vera heeft gebeld.”<br />
Peter: “En?”<br />
Chris: “Ik zei ja.”<br />
Voorjaar 2007<br />
Chris: “Vera, we moeten de klimaatminister eisen.”<br />
Vera: “Chris, ge zijt zot.”<br />
10 juni 2007<br />
Vera: “Ik ben er ni gerust in.”<br />
Chris: “Vera, dat zeg je vaker.”<br />
Diezelfde avond<br />
Peter: “Iedereen die zegt dat dit een slechte uitslag<br />
is, heeft <strong>het</strong> niet goed voor. Links is weggeveegd en<br />
<strong>Groen</strong>! is blijven staan! Ge moet <strong>het</strong> maar doen!!”<br />
Gentse Feesten 2010<br />
Chris: “Weet je nog, Vera?”<br />
Vera: “Oh, Chris!”<br />
Ettelijke uren later<br />
Chris: “Nijge madam he, Vera?!”<br />
Peter: “Wree nijge madam, sus.”
16 DANIËL TERMONT<br />
DIRK HOLEMANS<br />
17<br />
Vera,<br />
Van mensen verrassen ken je iets. Ik had net nog<br />
maar met een paar vrienden zitten gokken welke<br />
plaats je zou innemen op de lijst van de gemeenteraadsverkiezingen<br />
in 2012 en lap, madam trekt<br />
uit de politiek. Van een verrassing gesproken!<br />
Dat je afscheid genomen had van de nationale<br />
politiek was mij duidelijk, maar dat je onze<br />
Gentse gemeenteraad ook vaarwel zou zeggen,<br />
was wel een donderslag bij heldere hemel.<br />
Hoe dan ook ben ik er van overtuigd dat jij,<br />
als authentieke Gentse, jouw stad nooit zult<br />
verloochenen. Net zo min zal jouw aandacht voor<br />
duurzaamheid en ons leefmilieu verslappen.<br />
In mijn politieke herinneringen aan jou zal<br />
jouw stunt, als Vlaams minister van Leefmilieu,<br />
om Chef Raoni van de Kyapo-indianen uit <strong>het</strong><br />
Braziliaanse Amazonewoud naar Sint Denijs-<br />
Westrem te halen om er de eerste boom van <strong>het</strong><br />
parkbos te planten, mij altijd bijblijven. Temeer<br />
je er ook Prins Laurent hebt bijgehaald. Je<br />
bewees jouw reputatie van de kleine grote madam<br />
die koppig en doortastend telkens haalde wat ze<br />
wou. Ik was <strong>het</strong> niet altijd eens met jou, maar<br />
had (en heb) toch veel respect voor je inzet en<br />
doorzettingsvermogen.<br />
Ik wens jou oprecht nog heel veel plezier en succes<br />
in de nieuwe uitdagingen die je professioneel<br />
aangaat en nog veel plezier in je verdere leven.<br />
Als ik een motto voor jou mag zoeken, zou ik<br />
zeggen “liever echte bomen dan de spreekwoordelijke<br />
hoge bomen die veel wind vangen”.<br />
All the best.<br />
Vera heeft de groene partij een belangrijke<br />
boodschap geleerd. Ze lijkt eenvoudig en evident,<br />
maar dat is ze helemaal niet. Het gaat er om wat<br />
je moet doen als je met je partijboot in woelige<br />
wateren komt, of nog erger, als je partijboot<br />
gekapseisd is en je overgestapt bent op een nieuw<br />
groen! bootje. De verleidingen zijn dan groot,<br />
om bijvoorbeeld te gaan schuilen bij een grotere<br />
progressieve partij, of om populistisch te worden<br />
en alleen nog goed-nieuws-boodschappen te<br />
brengen.<br />
Maar dat moet je dus allemaal niet doen. Wat<br />
wel: je benoemt jezelf op een vernieuwende wijze<br />
die de eigenheid versterkt: wij zijn de ecologisten!<br />
En je gaat terug tot de essentiële elementen van<br />
de ideologie van de ecologisten. Ten eerste benoemen<br />
dat de groene denkstroming de enige is die<br />
uitgaat van de eindigheid van onze planeet aarde,<br />
grenzen erkent en aanvaardt. Daarnaast: dat er<br />
leven na ons is. In alles wat we doen, moeten we<br />
de toekomstige generaties indachtig zijn. Zoals<br />
de Indianenstammen – waar Vera wel eens graag<br />
komt – waarvan sommige steeds denken in<br />
functie van zeven generaties ver. Concreet: wat<br />
betekent dit voor mijn klein-klein-klein-kleinklein-kleinkind<br />
(Allez Vera, je bent op goede<br />
weg als grootmoeder). Last but not least staan<br />
ecologisten voor solidariteit, zowel in eigen land<br />
als tussen de rijke en arme landen. De Noord-<br />
Zuiddimensie staat in de groene analyse gegrift.<br />
Dit alles tesamen met een vechtlust die onuitputbaar<br />
lijkt, en je hebt één brok geloofwaardigheid,<br />
authenticiteit en een warme boodschap. En dat<br />
slaat aan bij de kiezer, of beter, slaat over naar <strong>het</strong><br />
hart en <strong>het</strong> hoofd van de kiezer. Een les om nooit<br />
te vergeten, in mindere én in goede tijden!<br />
Merci,Vera!
18 DIRK VAN MECHELEN<br />
ELISABET DOOMS<br />
ELKE DECRUYNAERE<br />
19<br />
Vera leerde ik voor <strong>het</strong> eerst goed kennen als<br />
een gedreven woordvoerster van Agalev in de<br />
Commissie Milieu en Natuurbehoud in de<br />
periode 1995-1999. Ik was voorzitter van de<br />
commissie en als liberaal geen lid van de meerderheid.<br />
Het gaf ons wel wat ruimte om een eigen<br />
agenda op te zetten en de toenmalige milieuminister<br />
meer dan <strong>het</strong> vuur aan de schenen te leggen.<br />
Zo organiseerden we <strong>het</strong> beruchte, maar ook<br />
uitermate boeiende debat over de financiering<br />
van <strong>het</strong> milieubeleid in Vlaanderen, dat een zeer<br />
interessant eindrapport opleverde.<br />
Het was ook de periode van de grote decreten:<br />
Het eerste map-decreet, <strong>het</strong> Natuurdecreet en<br />
vanzelfsprekend <strong>het</strong> Bosdecreet. Het leverde<br />
mij een legendarische rel op met Vera toen ik<br />
op artikel 90 een amendement indiende dat<br />
<strong>het</strong> gekende artikel 90bis opleverde. Toen dit<br />
door de meerderheid werd gesteund, verliet ze<br />
met veel kabaal en een toegesmeten deur de<br />
commissiezitting.<br />
Het ironische van <strong>het</strong> verhaal is echter dat, toen<br />
we in 1999 samen als minister deel uitmaakten<br />
van de regering Dewael I, één van de eerste<br />
uitvoeringsbesluiten die zij moest nemen toch<br />
wel ging over de uitvoering van artikel 90bis.<br />
Daar we in de ministerraad – een beetje op <strong>het</strong><br />
hoekje – naast elkaar zaten, schoten we echter al<br />
snel uitstekend met elkaar op. Inmiddels kennen<br />
we beiden nu ook alles van de problematiek van<br />
de isolatie (dubbele beglazing) van huisjes in<br />
begijnhoven.<br />
Het ga je goed, Vera. Dat tasje koffie ga ik nu<br />
echt eens komen drinken. En groetjes aan je lieve,<br />
charmante dochter!<br />
Een grote leidster<br />
Een grote leider herkent men aan zijn/haar<br />
gevolg. Keizerin Theodora en keizer Justinianus<br />
werden met ministers vereeuwigd in mozaïek;<br />
Hadrianus en zijn militaire raadgevers keken in<br />
128 vanaf een Noord-Afrikaans heuveltje naar<br />
de kampactiviteiten van hun soldaten; Chinese<br />
keizers (van Han tot Ming) waren bedrijvig in <strong>het</strong><br />
bijeenhouden en verstoppen van de helpers; exkeizer<br />
Wilhem II en zijn medestanders vluchtten<br />
naar Nederland.<br />
Wij groenen mogen ons gelukkig prijzen. Onze<br />
leidster aanschouwde ons niet vanop een heuvel,<br />
maar vocht mee. Onze leidster dwong ons de<br />
straat op te komen terwijl we op sommige<br />
momenten ons liever in <strong>het</strong> donksterse hoekje<br />
verstopten zélfs – en vooral – tijdens campagnes;<br />
Onze leidster verzamelde de medestanders op <strong>het</strong><br />
perron van <strong>het</strong> Sint-Pietersstation, om dan op<br />
kop van de groep gelijk te gaan halen in Brussel.<br />
Zo’n leidster, Vera, verdient een mozaïek.<br />
Vera,<br />
Onze eerste kennismaking? Op partijbestuurweekend<br />
in de Ceder roken we buiten samen een<br />
sigaretje wanneer je plots roept: ‘Bukken’. Als een<br />
minister zoiets beveelt dan doe je dat. Dus daar<br />
zitten we dan, gehurkt tussen de geparkeerde<br />
auto’s als twee betrapte pubers. Blijkt dat er geen<br />
scherpschutter te bespeuren valt, wel een voorbij<br />
kuierende groep bejaarde dames. Dat <strong>het</strong> geen<br />
zicht is, groenen die roken…<br />
Fast forward: enkele jaren later. Intussen ben<br />
je minister af maar wel voorzitter van de partij.<br />
Jong Agalev bezint over zijn rol en neemt een<br />
diepte-interview met je af. Daarin lees ik dat je<br />
me bewonderde voor mijn standvastigheid toen<br />
ik ontslag nam uit <strong>het</strong> Partijbestuur in 2003. We<br />
hebben daar denk ik nooit over gepraat maar<br />
dat lezen heeft me erg gesterkt tijdens moeilijke<br />
politieke momenten die later nog kwamen.<br />
2006: Ik vond <strong>het</strong> fantastisch toen we samen<br />
verkozen werden voor de gemeenteraad.<br />
2007: Daar samen met jou op de banken zitten<br />
en je aan <strong>het</strong> werk zien, was bijzonder leerrijk.<br />
Hoe je met een kwinkslag meer bereikt dan<br />
met een drammerige tussenkomst bijvoorbeeld.
20 FILIP WATTEEUW<br />
21<br />
Of hoe je met een stevige dossierkennis en een<br />
gezonde portie bluf op een bijzonder sympathieke<br />
wijze een politieke tegenstrever helemaal<br />
schaakmat weet te zetten. De wetenschap dat je<br />
letterlijk achter me stond in de gemeenteraadszaal<br />
hielp me over mijn onzekerheid als kersvers<br />
fractievoorzitter heen.<br />
Ik vind <strong>het</strong> zeer spijtig dat je nu stopt, dat weet<br />
je. Maar ik ben je tegelijk erg dankbaar voor de<br />
voorbije 4,5 jaren. Mijn bewondering voor jouw<br />
gedrevenheid is groot. Samen campagne voeren<br />
was een plezier. ‘Ons Vera’ ben je duidelijk niet<br />
alleen voor groenen maar voor veel Gentenaars.<br />
Het afscheid valt me zwaar maar ik weet dat we<br />
elkaar nog tegen <strong>het</strong> lijf gaan lopen. Meer nog, ik<br />
houd je eraan dat ik je nog kan bellen om advies<br />
te vragen en reken erop dat je me weet wonen als<br />
er jou iets niet afgaat. Dat is nu een beetje mijn<br />
grootste zorg, dat ik je erfenis in Gent, wat je hier<br />
hebt opgebouwd, niet verpruts. Dat is wat ik je in<br />
wederdienst voor je steun en advies wil geven, een<br />
gerust gevoel de komende jaren. Zodat je jezelf<br />
volledig kunt wijden aan je nieuwe uitdaging.<br />
Het ga je goed!<br />
Tot gauw,<br />
Elke<br />
Hip Hip <strong>Groen</strong>!<br />
8 oktober 2006. Om 18u begint de overwinning<br />
zich af te tekenen. We halen 12,1 procent. Drie<br />
procent vooruit en twee zetels extra. Dit was<br />
niet verwacht. Gewoonweg schitterend. Na een<br />
intense campagne volgt dus toch de beloning.<br />
Aan die campagne hebben wij samen meer dan<br />
een jaar gewerkt. Jij als lijsttrekker, ik als campagneleider.<br />
We zijn er toen voor <strong>het</strong> eerst in geslaagd<br />
om met <strong>Groen</strong>! in Gent een echt opvallende en<br />
aansprekende campagne te voeren. Dankzij de<br />
organisatie – dat maak ik mezelf toch wijs – maar<br />
natuurlijk ook omwille van de perfecte afwerker<br />
die jij was. Uit de evaluatie die ik toen schreef:<br />
“We zijn ook door de campagne van de sp.a zeer snel<br />
in <strong>het</strong> debat geraakt. We hebben dit goed kunnen<br />
aanhouden door onze focus op ‘meebesturen’. De<br />
grote geloofwaardigheid van Vera zorgde er voor dat<br />
we daar zelfs zeer ver konden in gaan.”<br />
Zeer intens was <strong>het</strong> zeker. Iedere vrijdagavond was<br />
<strong>het</strong> vergaderen geblazen in <strong>het</strong> fractiesecretariaat.<br />
Samen met Marc, Ron, Bram, John, Wouter…<br />
bergen werk verzettend maar ook met discussies<br />
op <strong>het</strong> scherp van de snee. Meestal heel productief.<br />
Maar ook wel vermoeiend en soms al eens<br />
uitmondend in momenten vol onbegrip. Tja…zo<br />
is dat nu eenmaal. Maar allebei beseften we steeds,<br />
dat de campagne wel <strong>het</strong> belangrijkste bleef.<br />
In die campagne werkten we met een jong<br />
maar fantastisch reclamebureau. Hun naam<br />
liet een professionele, strak geleide organisatie<br />
vermoeden. ktkw - Member of the ktkw World<br />
Group. Indrukwekkend!! Alleen wie wist waar<br />
de afkorting voor stond - King Seys and the<br />
Knight Writer – besefte dat ktkw een hoog<br />
weirdogehalte had. Maar die jonge gasten zetten<br />
ons wel mee op de kaart. En typerend, jij vond<br />
hen goed en dus haalde je hen zelfs naar Brussel.<br />
Hip Hip <strong>Groen</strong>!<br />
En dan die foto’s. Een professionele fotograaf<br />
met <strong>Groen</strong>!e sympathieën. Dynamiek wou hij in<br />
de foto’s. Dus alle kandidaten aan <strong>het</strong> lopen en<br />
springen. Nooit voorheen hadden we zulke goede<br />
foto’s. Alleen…bij jou werkte <strong>het</strong> niet. Ik kon er<br />
mee lachen, jij veel minder. Tot Chris V.L., jouw<br />
steun en toeverlaat, te hulp kwam. Zij knipoogde<br />
naar de fotograaf, glimlachte even en toen lukte<br />
<strong>het</strong> wel. Maar niet lopend. Gewoon staand. Wel<br />
een goede foto!<br />
Folders heb ik toen geschreven en herschreven. Ik<br />
herinner me <strong>het</strong> plezier dat jij en Chris hadden<br />
toen ik één van jullie mantra’s systematisch<br />
begon toe te passen. In artikels altijd ‘positief<br />
binnenkomen’. Iets wat in <strong>het</strong> eeuwig kritische<br />
<strong>Groen</strong>! Gent niet altijd even vanzelfsprekend was.<br />
Chris zei: ‘Hij heeft <strong>het</strong> door’. Jij vond dat meer<br />
dan gewoon grappig.<br />
Die campagne van 2006 is één van de zaken in<br />
mijn ‘<strong>Groen</strong>! loopbaan’ waar ik echt fier op ben.<br />
Maar <strong>het</strong> is ook <strong>het</strong> moment waar wij wellicht <strong>het</strong><br />
nauwst hebben samengewerkt. En met resultaat!!!<br />
Hip Hip <strong>Groen</strong>! Hip Hip Vera!
22 FREYA PIRYNS<br />
GUIDO STEENKISTE<br />
23<br />
Lieve Vera,<br />
Als ik <strong>het</strong> mij goed herinner, heb ik je de eerste<br />
maal in levenden lijve ontmoet op <strong>het</strong> congres<br />
waar je je ontslag als minister aankondigde. Niet<br />
meteen iets waar jij aan herinnerd wil worden in<br />
dit <strong>boek</strong> misschien. Maar ik doe <strong>het</strong> toch, omdat<br />
die dag meteen mijn beeld over jou bepaalde. Ik<br />
zag een vrouw met een openheid, uitstraling,<br />
kracht, vastberadenheid die ik bewonderde. Dat<br />
beeld heb je daarna keer op keer alleen maar<br />
bevestigd en ik was dan ook trots en blij dat jij<br />
<strong>het</strong> was die me vier jaar later onder je vleugels <strong>het</strong><br />
federaal parlement inloodste.<br />
Ik zou hier een resem anekdotes kunnen<br />
ophalen. Over hoe Tinne, Els en ik je <strong>het</strong> leven<br />
zuur maakten omdat je <strong>het</strong> waagde een bal te<br />
organiseren op <strong>het</strong> zomerweekend. Over hoe je<br />
op een belangrijk moment plots bij mij op de<br />
stoep stond. Over hoe Isabelle Durant vond dat<br />
een glas wijn tijdens de middag niet kon op mijn<br />
eerste dag in de senaat. Maar niet alle verhalen<br />
zijn geschikt om aan de grote klok te hangen en<br />
ik ben er bovendien zeker van dat jouw geheugen<br />
minstens zo goed is als dat van mij.<br />
En dus houd ik <strong>het</strong> bij een gedicht (van Herman<br />
de Coninck). Ik wens je niks minder toe namelijk:<br />
Ligstoel<br />
Ik lig hier <strong>het</strong> bevlogene van zwaluwen te bestuderen.<br />
Soms wordt er een hele zwerm<br />
overgesmeten, ik probeer te begrijpen<br />
wie dit doet, de wind niet, maar ook<br />
zij niet, ze hebben geen wij,<br />
alleen gewirwar. Ze proberen uit<br />
hun staart weg te vliegen,<br />
knip-knip door <strong>het</strong> heelal, hier waren ze al,<br />
hier waren we al. Ik lig te snorkelen<br />
aan mijn luchtpijp. Ik zie dat <strong>het</strong> goed is.<br />
Ik wil er mijn handtekening wel onder zetten.<br />
Dikke kus,<br />
Freke<br />
Vera ken ik <strong>het</strong> best uit de periode 1999-2003,<br />
<strong>het</strong> deel van onze regeringsdeelname waarin zij<br />
een markante rol speelde. Elke donderdagmiddag<br />
aten we samen om de Ministerraden voor te<br />
bereiden. Ze at, luisterde aandachtig, verlegde<br />
de focus, schudde strategieën uit de mouw, bulderlachte,<br />
fulmineerde, ondervroeg, formuleerde,<br />
doorzag, nodigde uit, wees aan en af, won en<br />
verloor.<br />
Haar materies lagen moeilijk in die regering, de<br />
<strong>Groen</strong>en waren pragmatisch en moeilijk tegelijk,<br />
maar first things first, ze zou en ze moest jagen<br />
op bossen in Vlaanderen, de boeren biologischer<br />
leren telen en hun mest leren verwerken, normen<br />
halen en oppervlaktes natuur herwinnen.<br />
Want naast politica was en, blijkt nu weer, is ze<br />
wetenschapper. Meten is weten en nitraatcijfers<br />
in de bodem liegen niet. Die moeten omlaag en<br />
dat zullen ze geweten hebben. Vera ook. De tocht<br />
was lang, de strijd ongelijk, de middelen slecht<br />
verdeeld.<br />
Als politica streed ze in die tijd tot de uitputting<br />
toe. Niets was te veel om anderen te overtuigen,<br />
<strong>het</strong> parlement, de collega ministers, de pers, de<br />
vertegenwoordigers van de bevriende en andere<br />
groepen die <strong>het</strong> beleid willen veranderen, beïnvloeden,<br />
of er dicht op willen zitten om te weten.<br />
En soms werd <strong>het</strong> te veel. Moe was ze, toen ze in<br />
2003 de verkiezingsnederlaag vertaalde in haar<br />
ontslag als minister. Ook toen was er niemand die<br />
haar kon overtuigen te blijven.<br />
Vera richtte zich na iedere veldslag weer op. Ook<br />
nu weer. Ze werd voorzitter om de partij weer<br />
op te bouwen. Haar geloofwaardigheid deed<br />
de partij deugd. Haar rechtlijnigheid vertaalde<br />
zich in vele media-optredens waar ze sympathie<br />
vergaarde om verkiezingen te winnen en de<br />
partij weer op de kaart te zetten. De campagne<br />
“Vera zoekt…” betekende in Vlaanderen iets<br />
en weer schoven kiezers, leden en potentiële<br />
kandidaten aan. De partij bereikte de haven die<br />
zij in gedachte had. De nieuwe schwung zal altijd<br />
verbonden zijn met haar naam.<br />
In de herinneringen zullen we mekaar treffen. En<br />
als <strong>het</strong> even kan ook daarbuiten. Als ze daar tijd<br />
voor heeft.
24 ISABEL VERTRIEST<br />
ISABELLE DURANT<br />
JAMILA LAFKIOUI<br />
25<br />
Vera,<br />
We zullen U missen,<br />
De meest authentieke<br />
Gentse ecologiste én ecologe.<br />
Met een blik op de wereld, een hart voor milieu,<br />
Een plek voor en door vrouwen, politiek inzicht<br />
én strategie. Een mix waar menig politieke<br />
tegenstander schrik van had (heeft). Niet voor<br />
niks schreeuwde de BB een anti-Vera betoging<br />
bijeen.<br />
En ik begrijp <strong>het</strong>: politiek een beetje meespelen<br />
is niks voor jou. Een raspaard stel je niet op aan<br />
de zijlijn. Gent zal wat minder groen kleuren en<br />
<strong>Groen</strong> minder Gents.<br />
Vera,<br />
De strijd is niet gestreden, té vroeg om op de<br />
lauweren te rusten. Er is nog veel te doen en er<br />
zijn veel fora voor getalenteerde vrouwen als jij.<br />
Van de politiek van de Wetstraat terug naar de<br />
Politiek van de samenleving. We’ll meet again,<br />
Veel succes én plezier<br />
La politique est un drôle de monde. Tu y as<br />
consacré beaucoup de temps et d’énergie. Moi<br />
aussi. Et je sais que si aujourd’hui tu as envie<br />
d’autre chose, il faut surtout que tu n’oublies rien<br />
des moments drôles et parfois tristes que nous<br />
avons partagés. Je t’en offre quelques uns.<br />
Kigali, 1996 : avec Pierre Jonckheer et sans Jean-<br />
Claude refoulé en Belgique, nous découvrons<br />
un pays traumatisé par le génocide. Le soir, pour<br />
faire passer toutes nos émotions, on se boit quelques<br />
verres de whisky de la bouteille ac<strong>het</strong>ée dans<br />
l’avion. Nous mettons des visages et des couleurs<br />
sur les textes que vous discutez à la Commission<br />
spéciale Rwanda du Sénat avec un certain…Guy<br />
Verhofstadt.<br />
1999-2003 : tiens, on se retrouvera avec ce<br />
gantois que tu connais bien, à la table du comité<br />
de concertation Etat fédéral/Régions au 16 rue de<br />
la Loi. Dossiers difficiles pour nous deux : le bruit<br />
des avions fait l’objet de toutes les pressions, de<br />
tous les côtés, dans nos partis, dans nos gouvernements,<br />
dans nos régions…<br />
On partagera des moments tristes, comme le<br />
décès de notre ami Wilfried Bervoets, mais aussi<br />
des moments drôles et des plaisanteries dans les<br />
couloirs du Sénat quelques années plus tard.<br />
Comme moi, tu as couru du régional au fédéral,<br />
du parlement au gouvernement et puis retour<br />
au législatif. On a connu les moments de succès<br />
et de déroute électorale. Mais grâce à une bonne<br />
dose de courage (reprendre un parti quand il a<br />
perdu, c’est un beau challenge) et d’humour, on a<br />
pu rebondir, repartir.<br />
Si aujourd’hui moi je découvre les sphères<br />
européennes, toi tu découvres les joies d’être<br />
grand-mère. J’espère que ce sera aussi bientôt<br />
mon tour.<br />
Bonne route pour la suite, chère Véra.<br />
Dag Vera,<br />
Ik ken jou als een charmante, spontane, toffe,<br />
Gentse ‘madame’, die goed kan luisteren naar de<br />
mensen rondom haar maar als <strong>het</strong> moet, ook kritisch<br />
kan reageren en zeker niet op haar mondje is<br />
gevallen... Vera, dat je een intelligente vrouw bent,<br />
dat zou je moeten weten en dat jouw ‘wijsheid’ als<br />
‘<strong>Groen</strong>!e vrouw’ ver buiten de partijgrenzen reikt,<br />
is ook niet verwonderlijk ... jouw reilen en zeilen<br />
wordt nog steeds gevolgd door menig publiek,<br />
zelfs tot in de woonkamer van mijn eigen moeder<br />
ben je geraakt, die jou steeds herkent op televisie<br />
... dus je fanclub is groter dan je dacht!<br />
Ik heb altijd <strong>het</strong> gevoel gehad dat je eerder een<br />
pragmatische vrouw bent van <strong>het</strong> ‘<strong>Groen</strong>!gezond’<br />
verstand en dit liever vertaalt in ‘concrete daden’<br />
dan in ‘grote theorieën’ ... dit is een kwaliteit die<br />
ik altijd heb weten appreciëren in jou!<br />
Afscheid nemen is <strong>het</strong> niet echt want wellicht<br />
zullen we elkaar in <strong>het</strong> Gentse nog tegenkomen,<br />
althans dat hoop ik ten zeerste ... alleen wil ik je<br />
nog heel veel geluk wensen in datgene wat je gaat<br />
doen en vooral heel veel vreugde met je familie en<br />
vrienden. Geniet er met volle teugen van!
26 JAN DE MAESENEER<br />
JAN FIERS<br />
27<br />
Vera Dua: politiek, wetenschap<br />
en betrokkenheid…<br />
Vera heb ik leren kennen in <strong>het</strong> kader van de<br />
inter-sch(o)ol-werking in 1969. We probeerden<br />
in Gent over de verschillende scholen en<br />
onderwijsnetten heen een leerlingenwerking op<br />
te zetten rond maatschappelijk relevante thema’s:<br />
meer rechtvaardigheid voor ontwikkelingslanden,<br />
solidariteit met bevrijdingsbewegingen in<br />
Afrika en Latijns-Amerika, organisatie van<br />
Vredesmarsen om middelen voor projecten in de<br />
“derde wereld” te verzamelen…. Aandacht voor<br />
milieu stond toen echt in een beginstadium, maar<br />
Vera maakte snel duidelijk dat dit voor haar een<br />
heel belangrijk thema was. Het was dan ook niet<br />
verwonderlijk dat ze de studie “landbouwingenieur”<br />
aan de Universiteit Gent aanvatte. In de<br />
discussies over hoe de wereld “anders en beter”<br />
moest worden, liet Vera zich niet onbetuigd: een<br />
scherpe analyse, nooit dogmatisch, aandacht<br />
voor verschillende standpunten, maar vanuit een<br />
fundamentele bekommernis voor mensenrechten,<br />
sociale rechtvaardigheid, vrede, milieu… Vera<br />
had een mening en verdedigde die. Maar er was<br />
altijd meer dan de “maatschappelijke analyse”,<br />
Vera had en heeft steeds veel belangstelling voor<br />
de mensen waarmee ze leeft en werkt.<br />
Dat Vera in de politiek ging, baarde geen verwondering<br />
- was er niet ergens één of andere oom ook<br />
in de politiek gegaan? Dat Vera voor een groene<br />
partij ging, was een evidentie. In de politiek gebruikte<br />
ze haar wetenschappelijke deskundigheid<br />
als “doctor” om te zoeken naar de beste oplossingen<br />
voor de toenemende milieu-problemen.<br />
Maar haar interesse was breder dan enkel <strong>het</strong><br />
milieu: welzijn en gezondheidszorg konden<br />
ook op haar belangstelling rekenen. Ontelbare<br />
parlementaire vragen heeft ze gesteld, steeds goed<br />
gedocumenteerd. Vera is één van de politici in<br />
België die geprobeerd heeft om de grenzen te<br />
verkennen van hoe je politiek en wetenschap kan<br />
verzoenen en vanuit deze achtergrond zoeken<br />
naar haalbare, onderbouwde en rechtvaardige<br />
oplossingen. Dat er grenzen zijn aan de mate<br />
waarin de wetenschap de politiek stuurt, heeft<br />
Vera zeker ook als minister kunnen ervaren. Vera<br />
stond haar “mannetje” en werd een gerespecteerd,<br />
betrouwbaar en deskundig minister. Maar ook in<br />
die fase bleven persoonlijke contacten belangrijk,<br />
ook al was de tijd soms erg beperkt. Ze gaf ook<br />
toen duidelijk aan de politiek te relativeren: er<br />
was steeds “leven naast de politiek”.<br />
Dat ze vandaag uit de politiek stapt ligt in<br />
dezelfde lijn: er komt meer ruimte en aandacht<br />
voor andere aspecten van <strong>het</strong> leven, voor vrienden<br />
en familie. Dit is wellicht <strong>het</strong> belangrijkste wat<br />
we van Vera hebben geleerd: een sterk maatschappelijk<br />
engagement, om authentiek te zijn en te<br />
blijven, vraagt aandacht en betrokkenheid bij de<br />
mensen rondom jou. Bedankt, Vera dat we die<br />
betrokkenheid in zo vele hartelijke ontmoetingen,<br />
al meer dan 40 jaren en vandaag nog, mogen<br />
delen.<br />
Vera Dua. Icoon van <strong>Groen</strong>!<br />
Als iemand er voor gezorgd heeft dat <strong>Groen</strong>!<br />
salonfähig is geworden, dan Vera wel. Ze maakte<br />
van haar zwakheden (die kleine gestalte, dat<br />
Gents accent) charmes, en veroverde de sympathie<br />
van iedereen, ook al deelden ze haar mening<br />
niet. Enkel met de boeren liep <strong>het</strong> fout, maar<br />
passons.<br />
Ze veroverde de media, en kreeg exposure<br />
zoals geen enkele groene voor of na haar, en<br />
zette daarmee <strong>Groen</strong>! op de kaart, (zelfs de<br />
naam mag aan haar worden toegeschreven, met<br />
‘uitroepingsteken’).<br />
Zelf ben ik Vera in de loop van vele jaren<br />
meermaals tegengekomen, krijger van vele<br />
oorlogen als ze is. Van grote principiële discussies,<br />
toen een kleine gemeente zoals Oosterzele, waar<br />
ik even schepen was, samen met haar duizenden<br />
mensen op de been kon brengen tegen de<br />
inplanting van een terrein voor motocrossers, tot<br />
piepkleine dingetjes zoals een dag op werkbezoek<br />
met drie lokale mandatarissen, of godbetert, een<br />
sluikstortopruimactie, waar ze niet te beroerd was<br />
om blikjes en flessen mee uit een berm te vissen<br />
(in volle verkiezingsstrijd).
28 JAN MERTENS<br />
JOHAN MALCORPS<br />
29<br />
Ze was (en is) immers steeds benaderbaar en<br />
toegankelijk, zelfs volks (wat nu ook niet van<br />
iedereen binnen <strong>Groen</strong>! kan worden gezegd). Dat<br />
maakt <strong>het</strong> nog iets duidelijker: ze maakte <strong>Groen</strong>!<br />
ook bereikbaar voor ‘de gewone man’.<br />
Vera, ik wens je nog een verder rijk en gevuld<br />
leven toe, en tot in den draai.<br />
Misschien vergeet je niets, denk ik wel eens. Alles<br />
is er nog, elke minuut, elke plek. Terugkijken op<br />
de weg tot nu toe. Alle gezichten van Vera. De<br />
licht hulpeloze blik waarmee ze naast me komt<br />
staan en me verleidt om weer snel een tekstje<br />
te schrijven, al of niet tsjeverig, “want jij kunt<br />
dat toch zo goed…”. De eeuwig twijfelende Vera,<br />
onrustig en prikkelbaar, net voor een interview<br />
dat ze weer eens moet geven voor de camera. En<br />
net daarna de nooit teleurstellende Vera, die met<br />
een groot naturel en een rustige maar gedreven<br />
volharding voor de zoveelste keer de ‘mantra van<br />
drie’ uit haar mond laat rollen. Vera die toch<br />
liever aan <strong>het</strong> kleine tafeltje zit dan aan <strong>het</strong> grote<br />
bureau en weer eens niet weet welke stapel papier<br />
ze waar in welke tas heeft zitten. Vera die, nadat<br />
je een uitgebreide en uitgebalanceerde nota hebt<br />
gemaakt voor <strong>het</strong> PB, ter plekke zelf mee begint<br />
te discussiëren en toch weer iets heel anders zegt.<br />
Het zijn de kleine dingen, die <strong>het</strong> grote omcirkelen.<br />
De jaren voor en de jaren na de zondvloed.<br />
De jaren na, die van de woestijn, en de uittocht.<br />
Op een bepaalde manier waren <strong>het</strong> de mooiste,<br />
hoe moeilijk ook. Ik heb <strong>het</strong> allemaal gezien. En<br />
niets zal ik vergeten. Wat Vera heeft gedaan, voor<br />
ons, voor de groene politiek, velen beseffen <strong>het</strong><br />
nog altijd niet. Voor mij zal <strong>het</strong> altijd een grote<br />
eer zijn, dat ik erbij mocht zijn, en dat ik haar een<br />
heel klein beetje heb mogen helpen.<br />
Misschien vergeet je veel, denk ik wel eens. In de<br />
politiek heerst <strong>het</strong> nu, soms <strong>het</strong> genadeloze nu. Er<br />
zal wel geen alternatief zijn voor de eenzaamheid<br />
die blijkbaar je lot is in die wereld. Sommigen<br />
zijn goed in vergeten, <strong>het</strong> snel maken van rekensommetjes,<br />
en <strong>het</strong> innemen van plekken. Volgens<br />
sommigen moet <strong>het</strong> zo zijn. Ik geloof hen niet.<br />
Vera is eigenlijk niet zo goed in afscheid nemen.<br />
Vera is eigenlijk wel goed in loslaten. Zeker als je<br />
tussendoor ook haar verschillende gezichten kunt<br />
zien. Dan zie je beter hoe ze van A naar B gaat.<br />
Misschien vergeet je genoeg, denk ik wel eens.<br />
Hoe mooi <strong>het</strong> is, als je met iemand je dromen<br />
kunt delen. Net genoeg vergeten. Zo kun je<br />
genoeg verdriet overhouden om verder te gaan.<br />
Ik moet nog steeds glimlachen als ik haar <strong>het</strong><br />
woord zie nemen. Hoe ze <strong>het</strong> telkens weer doet,<br />
laat dat vooral blijven. En met die dromen zit<br />
<strong>het</strong> wel goed, ze krijgen enkel een andere ruimte<br />
en andere bewegingen. En familie zal ze altijd<br />
blijven, dus dat zit ook goed. Voor de rest van<br />
de eeuwigheid gaan we nog veel ‘dringend eens<br />
bijpraten’, over onze dromen, over de <strong>boek</strong>en en<br />
<strong>het</strong> leven natuurlijk. En zo hoef ik nooit meer te<br />
vergeten dan nodig.<br />
Vera was amper vier jaar minister. Van milieu, natuur<br />
en landbouw. Ze zorgde voor een trendbreuk<br />
in <strong>het</strong> beleid. En dat is een understatement. Dat<br />
zien we nu. Dat besef was er veel minder toen.<br />
Binnen de partij en de milieubeweging had men<br />
de lat na de dioxine-kiesoverwinning in 1999<br />
hoog gelegd, veel te hoog. We zeurden te veel over<br />
wat we nog niet bereikten en hadden te weinig<br />
oog voor de bakens die toen effectief verzet werden.<br />
Ik beken zelf mee schuld. Terwijl <strong>het</strong> voor de<br />
gemiddelde burger in Vlaanderen al veel te snel<br />
en te fel ging. La Flandre profonde was duidelijk<br />
niet mee. Meer zelfs, men voelde zich bedreigd.<br />
De groene verwezenlijkingen waren niet min.<br />
Landbouw werd ondergeschikt aan volksgezondheid.<br />
Voor <strong>het</strong> eerst werd er echt gesaneerd in<br />
de varkenssector, met een warme hand, maar<br />
met een duidelijk perspectief. De uitstoot van<br />
dioxines door verbrandingsovens en de industrie<br />
werd ferm aangepakt. Doelstellingen werden<br />
vastgelegd om <strong>het</strong> gebruik van pesticiden te<br />
verminderen. Duizenden hectaren natuurgebied<br />
werden afgebakend, bossen aangekocht, gronden<br />
in natuurbeheer gegeven. Er kwam een grootschalig<br />
onderzoek naar milieu en gezondheid.<br />
En veel betondossiers werden misschien niet<br />
definitief afgevoerd, maar wel duidelijk on hold<br />
gezet: nieuwe autowegen, de uitbreiding van de
30 luchthaven van Deurne, de afbraak van <strong>het</strong> dorp JOS GEYSELS<br />
JOS STASSEN<br />
31<br />
Doel. En als kers op de taart: de (federale) wet op<br />
de kernuitstap.<br />
Maar <strong>het</strong> ging allemaal niet zonder slag of stoot.<br />
Er werd gekibbeld in de regering en tussen de<br />
partijen in <strong>het</strong> parlement. De open debatcultuur,<br />
weet je nog wel. De perceptie keerde zich onverbiddelijk<br />
tegen ons. Maar Vera vocht terug, na<br />
2003. Een jaar later, bij de Vlaamse verkiezingen,<br />
stond <strong>Groen</strong>! er weer, gehavend, maar niet verslagen.<br />
En vier jaar later was er de triomfantelijke<br />
herintrede in Kamer en Senaat. Een nooit gezien<br />
huzarenstuk: een partij die uit <strong>het</strong> parlement<br />
verdwijnt, maar ook weer terugkeert.<br />
Het was een hectische periode. En nu pas, na<br />
zoveel jaren, beginnen we te beseffen wat groene<br />
ministers, wat Vera, in de periode tussen 1999 en<br />
2003 wist te bewerken. Het volstaat de grafieken<br />
te bekijken die terugblikken op <strong>het</strong> milieu- en<br />
natuurbeleid de voorbije jaren. Overal zie je de<br />
knik: de periode voor en na Vera. Ook binnen<br />
de sector weet men dit maar al te goed. Ook al<br />
wordt <strong>het</strong> zelden uitgesproken.<br />
Laat dit een aansporing zijn om ambitieus te<br />
blijven: er moeten nog knikken komen, nog<br />
breuken in <strong>het</strong> beleid. Maar laat ons wel met de<br />
voeten op de grond blijven en er voor zorgen dat<br />
we bij de volgende omslag veel meer mensen mee<br />
hebben in ons hoopvolle groene verhaal.<br />
Een ode aan Vera<br />
of Vera!<br />
1. Een kleine vrouw met grote dossierkennis,<br />
een wandelaar die niet naast haar schoenen<br />
loopt.<br />
2. Een liefhebber van de discussie, niet van<br />
<strong>het</strong> conflict. Liever de dans van de overtuiging<br />
dan de decibels van de scheldpartij.<br />
Liever de bevrijdende lach dan de zure<br />
bekeringsdrift.<br />
3. Toen ik haar eens achtervolgde om zich als<br />
minister beter te profileren, gaf ze er in een<br />
interview zo’n geweldige lap op dat ze ’s<br />
morgens vroeg belde met de mededeling dat<br />
ik <strong>het</strong> waarschijnlijk zo niet bedoeld had.<br />
‘Dewael stalkt mij’, stond er in de krant. Ik<br />
denk dat ze <strong>het</strong> eigenlijk over mij had.<br />
4. Stadsbewoonster die van vuurwerk houdt<br />
maar in Brussel liefst niet de metro gebruikt.<br />
5. Koppig genoeg om urenlang met Karel De<br />
Gucht in de clinch te gaan over de principes<br />
en de wetgeving van de ruimtelijke ordening<br />
terwijl de rest van de vergadering amper kan<br />
volgen.<br />
6. Altijd om 12u ’s middags honger krijgt en<br />
dan ‘eerst’ iets moet eten.<br />
7. Vera van veerkrachtig. Na de electorale<br />
dreun in 2003 slaagde ze er als voorzitter in<br />
om samen met Jos Stassen en anderen bij<br />
de volgende verkiezingen de tweede beste<br />
uitslag ooit te behalen.<br />
8. Mist Luc Lemiengre even hard als ik.<br />
9. Kijkt graag naar de hemel om vogels te<br />
ontdekken,<br />
niet om hem te bestormen.<br />
1O. Weet wanneer ze moet stoppen. Beter een<br />
goeie herinnering dan een slechte herhaling.<br />
11. Tot binnenkort.<br />
Vera zoekt 280.000 mensen, die …<br />
‘Nog altijd niet boven die domme kiesdrempel!’<br />
Het was januari 2004, een dik half jaar na de<br />
desastreuse verkiezingsnederlaag van Agalev en<br />
enkele maanden na de start van <strong>Groen</strong>! en dus<br />
ook van de start van <strong>het</strong> voorzitterschap van<br />
Vera. Weer was er de zoveelste opiniepeiling – Le<br />
Soir, La Libre Belgiqiue, VRT en de Standaard<br />
– waarin we niet boven de 4%, laat staan 5%<br />
geraakten.<br />
‘Nog altijd niet boven de kiesdrempel, waarom<br />
hebben we dat toch goedgekeurd in de Kamer?<br />
Wat waren we toch arrogant geworden.’, zuchtte<br />
Vera.<br />
‘Wat had je gedacht, zei Chris, dat we zomaar<br />
in één keer er gaan terug staan? Vergeet niet, de<br />
mensen zagen ons niet meer graag, ze waren echt<br />
kwaad op ons. Dat veeg je zomaar niet weg in<br />
enkele maanden.’<br />
‘Maar de mensen gaan ons toch een beetje graag<br />
moeten zien op 13 juni, repliceerde Vera, anders<br />
kunnen we na die verkiezingen hier <strong>het</strong> licht uit<br />
doen.’
32 LEEN LAENENS<br />
33<br />
‘Ik heb misschien iets’, kwam Guido tussen. ‘We<br />
zijn een kleine partij, die een eigen verhaal heeft,<br />
met een duidelijke inhoud, en die vecht voor haar<br />
overleving. We hebben nu ook een voorzitter<br />
zoals onze partij: klein, met veel inhoud en zeer<br />
combattief. We moeten dan ook Vera 100%<br />
uitspelen in die campagne.’ ‘Daarom’, ging<br />
Guido verder, ‘stel ik voor dat we beginnen met<br />
een actie Vera zoekt 280.000 mensen die, vul maar<br />
in: betaalbaar willen wonen, die gezond willen<br />
leven…’.<br />
‘Schitterend’, riep Chris. Zij had, zoals altijd,<br />
onmiddellijk begrepen wat dat voor ons kon<br />
betekenen. ‘Dat is geweldig, Guido, dat zijn drie<br />
vliegen in één klap: we vertellen iets over ons zelf,<br />
over onze eigen inhoud, we zeggen tegen de mensen<br />
dat we hen nodig hebben om te overleven en<br />
we spelen met Vera onze beste troef uit!’<br />
Iedereen was onmiddellijk enthousiast en deed<br />
voorstellen hoe we Vera zoekt 280.000 mensen<br />
die … zouden organiseren: ‘We gaan spandoeken<br />
hangen boven de brug van de Brusselse ring’, ‘We<br />
zetten zoekertjes in de Metro’, ‘We maken een<br />
website’, ‘We gaan er mee naar de stations bij de<br />
ochtendspits’.<br />
‘Wacht even’, zei Vera, ‘misschien moet ik ook<br />
akkoord gaan. Ik heb er echt nooit van gedroomd<br />
om als persoon en boegbeeld uitgespeeld te<br />
worden. Maar als jij, Chris, denkt dat de beste<br />
manier is om ons terug op de kaart te zetten, dan<br />
moet <strong>het</strong> maar.’ Want zo was Vera, alles zou ze<br />
doen om <strong>Groen</strong>! te laten overleven.<br />
Een kleine gebeurtenis, op een koude maandagochtend<br />
in <strong>het</strong> vroege voorjaar van 2004.<br />
Het begin van de heropstanding met een mooi<br />
resultaat bij de Vlaamse en Europese verkiezingen<br />
van 13 juni 2004.<br />
In die periode heeft Vera haar plaats in de<br />
geschiedenis gemaakt. Want zonder haar was er<br />
geen volwaardige groene onafhankelijke partij in<br />
Vlaanderen en Brussel…<br />
Het ga je goed, Vera!<br />
Vera, ons Vera<br />
Jouw spontane dappere en integere verschijning<br />
als militant, als gemeenteraadslid, als senator, als<br />
minister heeft alles te maken met wie je bent: een<br />
spontane dappere, integere, intelligente vrouw.<br />
Je laat een indrukwekkende voetafdruk na in de<br />
partij. Hoewel je schoenmaat onderdoet voor<br />
de mijne en we niet houden van een te grote<br />
ecologische footprint wil ik voor één keer een<br />
uitzonderlng maken.<br />
Daarvoor zeg ik: “Een dikke kus van dank voor<br />
Vera.We zullen je warme inbreng missen... Veel<br />
succes bij “ons” middenveld, maak ze daar wat<br />
groener...<br />
Vera, dit schreef je in mijn liber amicorum toen<br />
ik <strong>het</strong> partijbestuur verliet en voorzitter werd bij<br />
OWW. Ik had toen niet gedacht dat ik dit zou<br />
gebruiken om jou te danken maar weet dat elk<br />
woord voor jou van toepassing is.<br />
Je weet dat we meer delen, de noodzaak voor<br />
een duurzame ontwikkeling, agro- ecologie, en<br />
een transitie (landbouw). Om maar die drie te<br />
noemen.<br />
Daar ga jij je in de toekomst in verdiepen. De<br />
academisch wereld heeft nood aan je kritische<br />
geest. Ook <strong>het</strong> middenveld heeft je nodig want<br />
er dreigt bloedarmoede. Nu beide nog verbinden,<br />
holistisch denken omzetten in een holistische<br />
samenwerken.<br />
We hadden en hebben een gezamenlijke droom<br />
die ik wil verwoorden met Toon Tellegen<br />
Een vliegje in de herfst,<br />
vliegt tussen de takken van een berk-<br />
geur van bladeren,<br />
natte aarde-<br />
en tussen die takken is niets<br />
en tussen die en die,<br />
<strong>het</strong> vliegje denkt misschien:<br />
de spin is een verzinsel, <strong>het</strong> eerste web<br />
moet nog worden uitgevonden!<br />
Het wordt donker,<br />
de maan komt op,<br />
oud bos,<br />
slingerende paden, nauwelijks lanen,<br />
de moed om te verdwalen<br />
bijna gemist.
34 LIESBET DE WEDER<br />
LOUIS DEPOORTER<br />
35<br />
Dag Vera,<br />
Als verzamelaar van alle bijdragen aan dit <strong>boek</strong>,<br />
las ik al heel wat mooie, grappige, serieuze,<br />
ontroerende, en vooral heel persoonlijke stukjes.<br />
Wat kan ik daar nu nog aan toevoegen?<br />
Misschien dat <strong>het</strong> enthousiasme waarmee de<br />
meeste mensen reageerden toen ik ze om een<br />
tekstje vroeg, echt veelzeggend is over hoe geliefd<br />
en inspirerend jij voor hen bent. Maar dat kan<br />
natuurlijk niemand verbazen. Een eigen persoonlijke<br />
inbreng dan maar.<br />
Ik weet niet hoe lang ik je precies ken. In mijn<br />
herinnering was je er eigenlijk altijd al bij, bij<br />
Agalev. Ik weet wel dat ik naar je opkeek al van<br />
bij <strong>het</strong> begin. Ooit nam ik als ambtenaar deel<br />
aan een vormingssessie ‘Leidinggeven voor<br />
vrouwen’ – jaja, toen al ;-) Eén van de opdrachten<br />
was: ‘Welke vrouwelijke leidersfiguur bewonder<br />
je en is een beetje je voorbeeld?’ Ik noemde twee<br />
namen, één ervan was de jouwe. Als gewoon lid<br />
uit Merelbeke volgde ik je vooral op afstand, ik<br />
herinner me wel een debat over landbouw waar je<br />
zwaar scoorde.<br />
Later verhuisde ik naar Gent en kregen we meer<br />
contact, eerst in Gent Sint-Pieters -herinner<br />
je je de vergaderingen met twee man en een<br />
paardekop? Daarna op ‘groot’ Gents niveau en<br />
in een eindeloze reeks campagnes waarin je je<br />
troepen zelfverzekerd en combattief aanvoerde,<br />
met de vlag voorop. Uiteindelijk werd ik zelfs<br />
je parlementair medewerkster, wat voor mij een<br />
stap werd naar een nog groter engagement voor<br />
de partij. Daar leerde ik je nog wat beter kennen,<br />
hoewel je ook altijd een beetje ‘sfinx’ bleef voor<br />
mij.<br />
En nu ben je weg. Niet uit Gent, niet uit onze<br />
verhalen en herinneringen, maar wel uit de arena.<br />
Wat iedereen betreurt maar ook begrijpt, ik ook.<br />
Na zoveel jaren hard aan de kar trekken, gunnen<br />
we je de mentale rust en tijd voor andere dingen<br />
van harte.<br />
Toch hoop ik dat je ons nog af en toe een bezoekje<br />
brengt, dat we je mogen blijven verwelkomen<br />
op <strong>het</strong> <strong>Groen</strong>! etentje, op de nieuwjaarsreceptie<br />
en op andere ‘warme’ partij-activiteiten. Want<br />
jouw warmte en aanwezigheid kan die alleen<br />
maar beter maken!<br />
Vera Dua kan terugkijken op een unieke loopbaan<br />
in de Belgische politiek. Anderen zullen in dit <strong>boek</strong><br />
uitvoerig terugblikken op <strong>het</strong> belang van deze<br />
Gentse dame voor de milieubeweging, de partij en<br />
<strong>het</strong> milieubeleid in ons land.<br />
Ik wil even stilstaan bij de relatie van Vera Dua<br />
met… water. Geen geslaagd huwelijk, dat kan ik u<br />
wel vertellen. Vera heeft mij ooit gezegd dat water<br />
niet echt haar ding was. Er zijn nochtans momenten<br />
geweest dat <strong>het</strong> water soms bijna letterlijk aan<br />
de lippen stond. Een terugblik.<br />
Iedereen kent wel <strong>het</strong> verhaal van haar avontuur<br />
op dat kleine bootje in de Stille Zuidzee tijdens de<br />
acties tegen de Franse kernproeven rond Mururoa.<br />
‘Louis,’ vertrouwde ze me tijdens een interview<br />
voor de <strong>Groen</strong>!krant toe, ‘we dachten dat we<br />
gingen sterven’. Ik probeerde me <strong>het</strong> voor te stellen,<br />
stuurloos ronddobberend, ver van huis, met…..<br />
Marc Van Peel. Er zijn mooiere manieren om de<br />
pijp aan Maarten te geven, dacht ik toen.<br />
Gelukkig ze is na veel vijven en zessen thuis geraakt.<br />
Maar haar lijdensweg was nog niet ten einde, want<br />
hoe hoger ze klom op de politieke ladder, hoe<br />
groter ook de verplichtingen. Zo moest ze jaarlijks<br />
haar weerzin tegen water overwinnen om deel te<br />
kunnen nemen aan…. The Big Jump. Ze deed <strong>het</strong><br />
telkens met verve. Maar als je de bewuste foto’s<br />
nog eens ziet, let eens op <strong>het</strong> gezicht van Vera net<br />
voordat ze in <strong>het</strong> water van de Leie ploft. Neen,<br />
genieten was er niet echt bij.<br />
En dan <strong>het</strong> toppunt, of moet ik zeggen <strong>het</strong><br />
dieptepunt. De fameuze bootactie van <strong>Groen</strong>!<br />
Gent tijdens de dramatische campagne in 2003.<br />
Bedoeling was om met een tiental kajakken en<br />
bootjes de Gentse reien af te varen met vlaggen en<br />
met als eregast Vera Dua. Nu, Vera was er niet gerust<br />
in. En terecht. Want hoewel we van goede wil<br />
zijn bij <strong>Groen</strong>! Gent, we blinken niet altijd uit in<br />
organisatorische discipline. Het resultaat was een<br />
chaos die best te vergelijken was met de ondergang<br />
van de Spaanse armada. Klap op de vuurpeil was<br />
dat zowel VTM als VRT alles op film vastlegden<br />
(voor een keer dat we erin waren geslaagd om de<br />
nationale zenders naar Gent te halen). Ik zie <strong>het</strong><br />
nog altijd voor mij. Een haar angst uitschreeuwende<br />
Vera te midden van de chaos van bootjes en<br />
verbijsterde toeristen die vanop de kant toekeken.<br />
Het commentaar van de journalist van de VRT:<br />
‘Zoals u ziet, beste kijker, de campagne van Agalev<br />
is zoals de partij momenteel is: chaos!’. Een week<br />
later verdween Agalev uit <strong>het</strong> federale parlement...<br />
Alle gekheid op een stokje, Vera bedankt voor alles!
36 LUC BARBÉ<br />
37<br />
Wees gerust, Vera. Het gaat er goed mee, <strong>het</strong> gaat<br />
goed met Neigembos. Zoals je ooit zei: één van<br />
de mooiste bossen van Vlaanderen. Je hebt er als<br />
bosexpert vele uren gezworven en <strong>het</strong> grondig<br />
bestudeerd. Ik heb <strong>het</strong> geluk op een paar honderd<br />
meter van dit groene pareltje te wonen. Het<br />
beleid van <strong>het</strong> Vlaams Gewest heeft voor meer diversiteit<br />
gezocht. Er zijn minder beuken en meer<br />
andere boomsoorten. De recreatiedruk valt best<br />
mee, de voorjaarsflora met massa’s boshyacint en<br />
zeldzame soorten als eenbes en goudveil blijft elk<br />
jaar verbazen. Buizerds en wespendieven zwerven<br />
hier rond en uit een recente inventarisatie van<br />
een Natuurpunter blijkt hoe groot de diversiteit<br />
wel is inzake nachtvlinders. Maar jij bent dus<br />
gek van bomen. Ik ook, maar niet zoals jij, zo erg<br />
heb ik er niet van. Ik heb natuurlijk hier rond<br />
<strong>het</strong> huis bomen geplant, en me al vaak verbaasd<br />
hoe snel die groeien, en hoe de diversiteit van<br />
een weilandje toeneemt na enkele jaren maaien<br />
en afvoeren. Ik zie bijna elke zomer wel eens de<br />
hazelworm, om maar een voorbeeld te geven, al<br />
hoeft <strong>het</strong> niet altijd zo speciaal te zijn. Een egel in<br />
de boomgaard is ook al fijn.<br />
Restjes lippenstift<br />
op een al verbruind klokhuis.<br />
De egel twijfelt.<br />
Eigenlijk weet ik niet of jij via je fascinatie voor<br />
bomen en natuur bij Agalev terecht gekomen<br />
bent. Nu ja, dat hoor ik wel nog eens. Het is<br />
ondertussen bijna twinitig jaar geleden dat we<br />
in <strong>het</strong> Vlaams parlement en de Kamer gingen<br />
zetelen (kijken bij jou twintigers en dertigers ook<br />
op als ik hen vertel over ons fameus ‘dubbelmandaat’,<br />
<strong>het</strong> feit dat we in twee parlementen zitting<br />
hadden?). We hebben fijn samengewerkt in de<br />
commissie leefmilieu, een boeiende tijd, met ‘den<br />
Bats’ als minister. Achteraf bekeken stukken en<br />
stukken beter dan al zijn opvolgers (behalve jij<br />
natuurlijk !). Maar een socialist, geen ecologist.<br />
Wat jij later als voorganger ook zo sterk benadrukte,<br />
<strong>het</strong> ecologische, <strong>het</strong> groene. Die zorg voor<br />
<strong>het</strong> eigen verhaal had je van bij <strong>het</strong> begin, van in<br />
1991. Na die jaren samen in <strong>het</strong> parlement zijn<br />
onze wegen enigszins uit elkaar gegaan, jij richting<br />
Vlaanderen, ik richting Agalev-Ecolofractie<br />
en later kabinet Deleuze, om elkaar dan weer te<br />
ontmoeten in <strong>het</strong> landelijk Partijbestuur, van<br />
2005 tot 2007. Die verschrikkelijke jaren zonder<br />
federale parlementsleden, sleuren en trekken was<br />
dat. Waar je ongelooflijk focuste op dé doelstelling:<br />
opnieuw verkozenen hebben in Kamer en<br />
Senaat. Wat ook lukte. Achteraf bekeken was dat<br />
helemaal niet evident. Een krachttoer die je – en<br />
af toe zijn grote woorden op hun plaats – een heel<br />
terechte en definitieve plaats geeft in de geschiedenis<br />
van de partij. Het is al gezegd, maar <strong>het</strong> kan<br />
niet kwaad dit te herhalen: bedankt ervoor, Vera.<br />
Je beëindigt nu je laatste mandaat in de partij.<br />
Je hebt meer dan je werk gedaan voor de partij.<br />
Natuurlijk zal je niet stil zitten. Ik hoop alvast<br />
dat er wat meer tijd vrijkomt om door de bossen<br />
en de natuur te dwalen. Want hoe sociaal geïnspireerd<br />
we wel zijn, hoe verontwaardigd jij zeker<br />
ook bent over bijvoorbeeld de stijgende armoede<br />
in Vlaanderen, jij behoort tot die groenen wiens<br />
blik treurig wordt als ze op de radio horen dat de<br />
veldleeuweriken en geelgorsen aan <strong>het</strong> verdwijnen<br />
zijn. Dat kunnen genieten van de schoonheid van<br />
natuur is heel belangrijk voor jou, en gelukkig<br />
voor meer en meer mensen. Nu, ik wil niet<br />
vervallen in een romantisch escapisme. De natuur<br />
is niet alleen mooi en bulkend van levenskracht,<br />
maar af en toe ook hard en wreed.<br />
Aan de kant van de straat<br />
een vogeljong, bijna dood.<br />
Van de ouders geen spoor.<br />
Is dat nu niet precies een heel specifiek en belangrijk<br />
punt van <strong>het</strong> groene verhaal: <strong>het</strong> aanvaarden<br />
van grenzen, <strong>het</strong> beseffen dat we sterfelijk zijn,<br />
<strong>het</strong> afblokken van elk escapisme? Dat is geen<br />
fatalisme, integendeel. Dat betekent geloven en<br />
investeren in ontwikkeling op persoonlijk en<br />
maatschappelijk vlak, maar wel wetende dat er<br />
grenzen zijn – je gebruikte dat woord zo vaak<br />
! – dat eindigheid inherent is aan <strong>het</strong> leven. Dat<br />
betekent je in blijdschap kunnen verwonderen<br />
over dat stuntelig fladderende mereljong dat pas<br />
<strong>het</strong> nest uitgevlogen is, zonder daarom de ogen<br />
te sluiten als je <strong>het</strong> enkele dagen later stervend<br />
aan de kant van de straat ziet liggen. Het scherpe<br />
bewustzijn van grenzen en eindigheid maakt<br />
<strong>het</strong> juist een stuk makkelijker om met de zeven<br />
miljard mensen op deze wereld samen te leven.<br />
Je jarenlange inzet voor de groene zaak heeft dat<br />
bewustzijn mee helpen percoleren in de samenleving<br />
en dat is minstens even belangrijk als je werk<br />
in <strong>het</strong> parlement, de partij en de regering.<br />
Geniet nog intens, Vera, van <strong>het</strong> vele mooie dat<br />
achter jou ligt en van <strong>het</strong> vele mooie dat er nu is<br />
en nog gaat komen.
38 LUC CARNIER<br />
LUC HEYERICK<br />
39<br />
Het is al vele jaren geleden dat ik nog eens iets<br />
mocht schrijven dat te maken heeft met jouw<br />
partij. Destijds schreef ik soms halve nummers<br />
van <strong>Groen</strong>sel vol. Herinner je je nog dat de<br />
jaarlijkse kaas- en wijnavond van <strong>Groen</strong>sel enkele<br />
keren plaatsvond in jullie grote huis aan de<br />
Waterkluiskaai?<br />
Waar ik in <strong>het</strong> bijzonder goede herinneringen aan<br />
heb, is dat jij een van de weinige was in de partij<br />
waarmee ik eens lekker Gents kon spreken. Moet<br />
je weten dat ik een Gentse migrant van de twee<br />
generatie ben, want mijn ouders waren – hoe kan<br />
<strong>het</strong> ook anders – West-Vlamingen. Wijlen mijn<br />
vader sprak trouwens vol lof over jou nadat hij<br />
eens een heel goed gesprek met jou had over de<br />
dingen des levens.<br />
Ik herinner mij ook een tentoonstelling in <strong>het</strong><br />
Groot-Begijnhof. Je had heel wat Gentse groenen<br />
uitgenodigd om toen ook eens langs te lopen<br />
bij jou. Ik geloof echter dat mijn zoon en ik de<br />
enigen waren die toen op die uitnodiging waren<br />
ingegaan.<br />
Het laatste dat ik voor jou kon doen was de<br />
deelneme aan een aflossingstriathlon onder de<br />
naam Vera’s team. Ludo liep en ik fietste mij de<br />
longen uit <strong>het</strong> lijf. Wie de loper was, weet ik niet<br />
meer. Ons trio haalde <strong>het</strong> beste resultaat van de<br />
politieke ploegen.<br />
Wat ik nooit zal vergeten is jouw ontspannen,<br />
ongedwongen naturel dat jou karakteriseerde<br />
toen je minister was. Je ging in jouw bloedeigen<br />
stijl de discussie met tegenstanders niet uit de<br />
weg. Je bleef altijd jezelf.<br />
Zoals je weet heb ik sinds enkele jaren niets mee<br />
te maken met de partijpolitiek. Men schoof<br />
mij stil doch kordaat van mijn stoel in <strong>het</strong><br />
fractiesecretariaat waar ik de job van mijn leven<br />
had gevonden. Ik liep daarbij wonden op die nog<br />
niet zijn geheeld. Het duurde tot vorig jaar dat ik<br />
<strong>het</strong> nog eens over mijn hart kreeg om eens voor<br />
jouw partij te stemmen (weliswaar voor iemand<br />
van buiten Gent). En zie: ik werd gestraft want<br />
een jaar later is er nog geen regering.<br />
Het is echt spijtig, Vera, dat je uit de politiek<br />
stapt. Want echt waar, de volgende keer had ik<br />
echt graag nog eens voor jou gestemd.<br />
Met erg veel vriendschap, Luc Carnier<br />
Vera en ik kennen elkaar al heel lang en goed,<br />
vooral buiten de politiek. Zij is mijn schoonzus<br />
en een heel goede vriendin. In de jaren zeventig<br />
van vorige eeuw hebben we een aantal jaren<br />
samengewoond en geleefd in wat toen in die<br />
post-68-periode een ‘commune’ genoemd werd.<br />
Aan die samenlevingsvorm denken we toch nog<br />
altijd met genoegen terug en de groepsleden<br />
houden jaarlijks nog een soort reünie.<br />
Nadat Vera haar politieke carrière was gestart, ben<br />
ik haar in die slipstream gevolgd en lid geworden<br />
van Agalev en later <strong>Groen</strong>!. Eén keer heeft Vera<br />
me kunnen overtuigen om mee op de lijst voor<br />
<strong>het</strong> Vlaams parlement te gaan staan, maar verder<br />
reikten mijn politieke ambities en engagement<br />
eigenlijk niet.<br />
De laatste jaren zaten we af en toe in<br />
de Onderwijscommissie van de Gentse<br />
gemeenteraad tegenover elkaar. Een merkwaardig<br />
gevoel wanneer ik dan op de kritische vragen en<br />
bedenkingen van Vera als groen raadslid namens<br />
<strong>het</strong> stadsbestuur daarop repliek moest geven. Als<br />
departementshoofd van Onderwijs en Opvoeding<br />
van de stad Gent zullen mijn antwoorden wel<br />
eens gebotst hebben met mijn lidmaatschap van<br />
de groene oppositiepartij en heb ik ondanks<br />
onze vriendschapsband Vera ook wel eens<br />
tegengesproken. Die vriendschap is daardoor<br />
nooit in <strong>het</strong> gedrang gekomen, maar ik ga <strong>het</strong><br />
na <strong>het</strong> afscheid van Vera als actieve politica toch<br />
wat comfortabeler vinden om daar mijn rol van<br />
loyale ambtenaar te blijven vervullen. Het blijft<br />
een beetje een dubbel gevoel, want we zullen haar<br />
scherpe analyse van sommige beleidsopties ook<br />
wel missen in de gemeenteraad.
40 MAGDA AELVOET<br />
MARC HEUGHEBAERT<br />
41<br />
Lieve Vera,<br />
Voor mij blijf je onafscheidelijk verbonden met<br />
de verkiezingscampagne van 2004: ‘De bal ligt<br />
in jouw kamp’. Met deze woorden ben je erin<br />
geslaagd de sympathie van de stille kiezer te<br />
activeren tot een stem voor <strong>Groen</strong>! Het was een<br />
huzarenstukje na onze dramatische nederlaag<br />
in 2003 onze partij niet alleen een nieuwe naam<br />
maar ook een geloofwaardig nieuw elan te geven.<br />
Voor mij en ik vermoed voor heel velen is dit <strong>het</strong><br />
meest betekenisvolle wat je gerealiseerd hebt: <strong>het</strong><br />
politiek project van de groene beweging redden<br />
en opnieuw op de sporen zetten. Daarvoor wil ik<br />
je ongelooflijk hard bedanken. Het is zwaar werk<br />
geweest dit voor elkaar te krijgen en je opvolgers<br />
weten <strong>het</strong> schip op koers te houden.<br />
Ik wens ons klein ‘madammeke’ van Gent,<br />
gerespecteerd door vriend en vijand, nog boeiende<br />
uitdagingen in nieuwe omgevingen altijd<br />
timmerend aan de groene zaak. Het ga je goed!<br />
Alice in Wonderland<br />
Ruim zevenentwintig jaar voeren we dezelfde politieke<br />
strijd. Ik kan dus ver terug kijken in mijn<br />
herinneringen. Vera stond er in die hele lange<br />
periode tussen 1984 en nu en nam omzeggens op<br />
elk belangrijk moment van Agalev/<strong>Groen</strong>! Gent<br />
een doorslaggevende rol op.<br />
Zo was ze de hoofdfiguur in de politieke<br />
doorbraak van Agalev in Gent op <strong>het</strong> einde van<br />
de jaren tachtig. Ik was zelf amper een paar jaar<br />
bij Agalev toen ze in beeld kwam.<br />
Wijlen Luc Lemiengre wist perfect dat hij een erg<br />
bekwame vrouw moest vinden om Agalev Gent<br />
uit de moeilijke situatie van begin jaren tachtig<br />
te krijgen. Zelf zat hij na de gemeenteraadsverkiezingen<br />
in 1983 alleen en wat eenzaam in de<br />
gemeenteraad. De kopplaatsen op de lijsten voor<br />
de federale verkiezingen waren bezet door niet-<br />
Gentenaars wat voor Agalev Gent een belangrijke<br />
handicap was.<br />
Met Vera vond hij de persoon die <strong>het</strong> engagement,<br />
de kracht, de inhoud en de stijl had om dat waar<br />
te maken. Het was een kwestie van tijd en eind<br />
jaren tachtig kwam de doorbraak er ook via een<br />
tweetrapsraket. Eerst was er de overwinning bij<br />
de gemeenteraadsverkiezingen van 1988. Met<br />
Vera als lijsttrekker stegen we van één naar drie<br />
zetels. Drie jaar later kreeg Agalev Gent met haar<br />
eindelijk ook de eerste parlementair.<br />
Telkens was <strong>het</strong> een succes. Want vriend en vijand<br />
erkenden haar dossierkennis en haar gedrevenheid.<br />
Het leverde haar in de Gentse gemeenteraad<br />
de geuzennaam van ‘Alice in Wonderland’ op. De<br />
toenmalige politieke klasse was <strong>het</strong> niet gewoon<br />
om kritische vragen te krijgen rond de haven en<br />
de milieuproblematiek. Zeker niet als die geloofwaardig<br />
en met verve werden gebracht in een stijl<br />
die iedereen aansprak en tot repliek dwong.<br />
In <strong>het</strong> parlement werd ze <strong>het</strong> politieke boegbeeld<br />
van een moeilijke strijd voor een andere<br />
landbouw. Maar ook in andere dossiers toonde<br />
ze haar gedrevenheid. Als studiemedewerker<br />
mocht ik voor haar tientallen amendementen op<br />
de wooncode uitwerken. Ze kleurde daarmee <strong>het</strong><br />
debat over die nieuwe wooncode die toen in <strong>het</strong><br />
parlement werd voorgelegd.<br />
En zo ging <strong>het</strong> verder: Vlaams minister van<br />
landbouw en milieu nadat Agalev de grote<br />
verkiezingsoverwinning in 1999 had kunnen<br />
verzilveren in de paarsgroene regering.<br />
Voorzitter van de partij wanneer die op haar<br />
dieptepunt zat. Ze zou alles doen om <strong>het</strong> groene<br />
gedachtegoed te laten overleven. Haar vechterskarakter<br />
loodste <strong>Groen</strong>! door die moeilijke periode.<br />
Haar laatste krachttoer was <strong>het</strong> lijsttreksterschap<br />
in Gent met een nieuwe verkiezingsoverwinning.<br />
Ze slaagde er eens te meer in om op geloofwaardige<br />
manier <strong>het</strong> sterke Gentse groene stadsverhaal<br />
aan haar figuur als lijsttrekker te koppelen.<br />
De politieke rol van Vera in Agalev/<strong>Groen</strong>! is<br />
op geen enkele manier te onderschatten. Op elk<br />
belangrijk moment voor de partij stond ze er. Ze<br />
was een grote Gentse madam met een ontzettende<br />
politieke geloofwaardigheid. En dat kom je<br />
niet veel tegen.<br />
31 mei 2011
42 MARLEEN VANDERPOORTEN<br />
MIA DEFRANCQ<br />
43<br />
Een krantenbericht van enkele maanden geleden<br />
met de titel “Vera Dua stapt uit de politiek” trok<br />
onmiddellijk mijn aandacht. Omdat ik Vera<br />
ken natuurlijk. Maar ook omdat ze maar net<br />
iets ouder is dan ikzelf en omdat de redenen die<br />
ze opgaf voor mij ook heel (h)erkenbaar waren:<br />
bezig willen zijn met iets helemaal anders, ook<br />
graag meer tijd hebben voor bejaarde ouders<br />
en kleinkinderen is de wens van veel van mijn<br />
generatiegenoten.<br />
Sinds de verkiezingen van 2009 zetelde Vera niet<br />
meer in <strong>het</strong> Vlaams parlement. Tot dan had ik<br />
haar daar elke week haar betoog weten volhouden<br />
voor een meer milieubewuste en duurzame<br />
samenleving. Haar overtuiging straalde van haar<br />
af, was een deel van Vera zelf. Zonder ooit naar<br />
fanatisme of orthodoxie te leiden.<br />
Soms praatten we even over de kleinkindjes,<br />
gezellig. Want ook dát was Vera: de ongedwongenheid<br />
die snel overliep in gezelligheid was nooit<br />
ver weg…<br />
Ik heb heel graag samengewerkt met Vera in de<br />
Vlaamse regering die in 1999 aantrad: zij was in<br />
die regering minister van Leefmilieu, ik minister<br />
van Onderwijs en Vorming.<br />
Ik heb voor mijn onderwijsbeleid trouwens altijd<br />
veel steun gehad van Vera, en ook van Mieke,<br />
bij <strong>het</strong> nemen van beslissingen die alleen in een<br />
paars-groene regering mogelijk waren: <strong>het</strong> Gelijke<br />
Onderwijskansen-decreet, <strong>het</strong> Participatiedecreet<br />
en een aantal maatregelen m.b.t. de loopbaan<br />
van de leraar zouden in anders samengestelde<br />
regeringen niet evident geweest zijn.<br />
De sfeer in de toenmalige paars-groene regering<br />
was vriendschappelijk. Patrick Dewael leidde de<br />
ploeg als een bekwame teamleider en er was veel<br />
respect en ook vertrouwen over de partijgrenzen<br />
heen. Vera was een heel goede vakminister,<br />
maar heeft zich nadien ook als voorzitter en als<br />
parlementslid blijvend laten gelden.<br />
Vera dwingt respect af bij politieke vrienden en<br />
tegenstanders. Maar bovenal was ze altijd een<br />
fijne collega. Ik wens haar oprecht veel plezier en<br />
succes met de nieuwe uitdaging die ze aangaat.<br />
En ik wens haar ook oprecht meer tijd voor diegenen<br />
die haar zo lief zijn. Het ga je goed, Vera!<br />
Vera heb ik leren kennen in 1970 als medestudente<br />
aan <strong>het</strong> Gentse boerenkot en sindien<br />
koester ik onze vriendschap.<br />
We waren slechts met zeven “porren” op ongeveer<br />
120 macho’s. Landbouwwetenschappen was<br />
toen nog schier een monopolie van mannen. De<br />
proffen keken toen wat geamuseerd toe op dat<br />
vrouwelijk schoon dat op de eerste banken zat.<br />
Als vrouw tussen al die jonge mannen leerden we<br />
vlug ons “vrouwke” staan. Vera was toen al een<br />
“barricade springster” en erg sociaal geëngageerd,<br />
heel pienter en heel kritisch.<br />
Toen ze me in Dakar is komen opzoeken heb<br />
ik haar eerste zwart-Afrika cultuurschok meegemaakt.<br />
Ik herinner me nog steeds hoe haar dochter<br />
Anneke en zijzelf omringd werden door tientallen<br />
nieuwsgierige Senegalese dorpsbewoners in een<br />
godvergeten broussedorp. Het waren precies twee<br />
witte vreemde eenden in de zwarte bijt.<br />
Tja, dat soort belangstelling en populariteit was<br />
ze toen (nog) niet gewoon en <strong>het</strong> pakte toch<br />
eventjes op de adem.<br />
Ze vond <strong>het</strong> lastig om geconfronteerd te worden<br />
met zwarte armoede (letterlijk en figuurlijk)<br />
zonder dat ze daar zelf iets kon aan doen. Ze<br />
voelde dan ook aan dat haar maatschappelijke<br />
bijdrage tot een betere wereld best eerst in eigen<br />
land gebeurde.<br />
Ik heb haar altijd heel erg bewonderd, niet <strong>het</strong><br />
minst voor haar veelzijdigheid, eenvoud, rechtlijnigheid,<br />
enthousiasme en gedrevenheid alsook<br />
voor haar ontwapenende nederigheid om toe te<br />
geven iets niet te weten of niet aan te kunnen.<br />
Vera, “vaert wel ende levet scone”
44 MIEKE VOGELS<br />
MONICA VAN KERREBROECK<br />
45<br />
Wij, Vera en ondergetekende, zijn lid van de<br />
dansende generatie groenen. Als we er definitief<br />
<strong>het</strong> bijltje bij neerleggen, dan zal <strong>het</strong> al dansend<br />
zijn. Kijkend Vlaanderen zal op de dag van ons<br />
heengaan de samenvatting van onze carrière zien,<br />
opgehangen aan Vera’s slangendansje en mijn<br />
Vogeltjesdans.<br />
Politieke tegenstanders en perswaarnemers zullen<br />
een laatste keer grinniken en er <strong>het</strong> bewijs in<br />
lezen dat groenen toch niet echt serieuze politici<br />
zijn. Onze jonge opvolgers zullen lichtjes rood<br />
aanlopen, beschaamd over zo veel frivoliteit van<br />
de oudjes. Benieuwd of <strong>het</strong> afscheidsfilmpje<br />
van Jean-Luc Dehaene wordt opgehangen aan<br />
zijn stierendans of toch eerder aan zijn Dexiavoorzitterschap?<br />
Maar beste lezer, <strong>het</strong> had nog<br />
veel erger kunnen zijn!<br />
In 1991 vierden we ons tien jaar in <strong>het</strong> federale<br />
parlement. Tien jaar eerder deden Marjet Van<br />
Puymbroeck, Ludo Dierckx en Fernand<br />
Geyselings hun intrede in <strong>het</strong> parlement. In<br />
1991 waren we tien jaar en twee verkiezingen<br />
later. Agalev wint op zwarte zondag samen met<br />
<strong>het</strong> Vlaams Blok de verkiezingen. Niet minder<br />
dan vijftien parlementsleden trekken naar Brussel,<br />
ook Vera zetelt voor <strong>het</strong> eerst in de kamer. We<br />
willen onze tien jaar vieren maar de verkiezingen<br />
hebben er voor gezorgd dat de partijkas leeg<br />
is. Waarom zouden we <strong>het</strong> eigen talent niet<br />
aanspreken om <strong>het</strong> podium te vullen?<br />
In de zotte nadagen van de verkiezingsoverwinning<br />
plannen we een optreden met de vrouwelijke<br />
verkozenen. We zullen dansen op de muziek<br />
van Madonna en ‘Like a virgin’ lijkt de perfecte<br />
song voor onze performance.<br />
Waarom één en ander toch niet is doorgegaan<br />
weet ik niet meer. Bezwaar van de mannen allicht<br />
en ook wel een klein beetje medelijden met de<br />
volgende generatie.<br />
Vera: waarheidslievend en rechtuit!<br />
Eerlijk, klein van gestalte, maar niet minder<br />
kordaat,<br />
Rad van tong, met de nodige stadseigen accenten,<br />
Als groen fanaat, koos je natuurlijk voor de<br />
groentjes van de Reep.<br />
Dans en beweging, in <strong>het</strong> spoor van Nicole<br />
Delvaux – uit de school van Béjart!<br />
Uit een goed Gents nest,<br />
Aan uw stad altijd trouw!<br />
Aan studiekeuze geen enkel probleem:<br />
Wetenschappen liggen op de hoogste plank<br />
Onderzoek richt uw geslaagde wetenschappelijke<br />
carrière.<br />
Milieubewustzijn of … heelmaking van de<br />
schepping<br />
Activeren uw politieke keuze:<br />
Naar Brussel voor een politiek mandaat!<br />
Fietsend intussen in Gent met de “triporteur”,<br />
Op elke protestmeeting in de vuurlinie,<br />
Richt je al uw energie op de milieu- en<br />
landbouwproblematiek.<br />
Aandacht speciaal voor fietsers en voetgangers –<br />
maar je<br />
Laat wel chauffeurs en parkings <strong>het</strong> ontgelden …<br />
Landbouw krijgt eindelijk als minister, Vera Dua,<br />
een landbouwingenieur<br />
met kennis van zaken<br />
Sindsdien blijven<br />
Ecologische voetafdruk<br />
Antiracisme<br />
Stadsbosaanleg<br />
Onderzoek naar duurzaamheid uw grote<br />
bekommernis!<br />
Naast de allereerste zorg voor hen die dichtbij<br />
staan: je eigen mama, de kleinkinderen.<br />
Sterkte, Vera, overtuigde politica: dank om een<br />
hartelijke, loyale collega en<br />
trouw groentje … ook van de Reep.
46 NORBERT DE BATSELIER<br />
OLIVIER DELEUZE<br />
PATRICK DEWAEL<br />
47<br />
Beste Vera,<br />
Ik heb je steeds gewaardeerd als een politica met<br />
inhoud, met visie, met kennis! Ook een politica<br />
die kordaat, maar correct haar mening ventileert.<br />
In de periode 1992-1995 heb ik als Vlaams<br />
Minister voor leefmilieu ondervonden dat je<br />
(o.a. inzake <strong>het</strong> mestactieplan, maar ook in <strong>het</strong><br />
duinenbesluit en bij vele andere discussies) alle<br />
dossiers ter harte nam en belangrijke algemene<br />
bemerkingen en kritieken lanceerde, maar tevens<br />
concrete, haast punctuele aanpassingen voorstelde.<br />
Je maakte mij toen <strong>het</strong> leven lastig maar<br />
je versterkte in de toenmalige coalitie, waarvan<br />
ik viceminister-president was, niet onaardig mijn<br />
positie. Ik heb aan jouw tussenkomsten dus<br />
geen nare herinneringen overgehouden, maar ze<br />
steeds positief aangewend. Jij gaf daarvoor ook de<br />
mogelijkheid.<br />
Toen ik, als voorzitter van <strong>het</strong> Vlaams parlement,<br />
je dan later hoorde repliceren als toenmalig<br />
bevoegd Minister over diezelfde problematiek<br />
kon ik ook voelen dat je enige moeite had met<br />
de compromissen die je moest sluiten. Het<br />
ministerschap zat je daarom misschien niet echt<br />
als gegoten.<br />
Als voorzitter van <strong>Groen</strong>! zou je dan later<br />
opnieuw blijk geven van visie, gedrevenheid<br />
en bezieling, van inzet, doorzettingsvermogen,<br />
geestdrift en enthousiasme en dat vanuit een niet<br />
makkelijke uitgangspositie. Dit zijn allemaal<br />
eigenschappen die ik sterk wist te waarderen.<br />
Maar ik vond jou ook steeds gewoon een toffe<br />
collega, een opgewekte, lachende, levenslustige<br />
vrouw. Steeds joviaal en ongecompliceerd.<br />
Rechtuit, maar niet verwijtend. Hard en toch<br />
vriendelijk.<br />
Vera, ik apprecieer jou erg, én als gewezen collega<br />
én als persoon!<br />
Ik wens jou verder zeker nog <strong>het</strong> allerbeste...<br />
In 1995 zijn Vera en ikzelf gaan zeilen in de Stille<br />
Oceaan op onze beroemde Kaunitauni boot<br />
gedurende 2 weken, om de laatste nucleaire test<br />
van Frankrijk te beletten. We zijn mislukt, maar<br />
<strong>het</strong> was onze fout niet.<br />
De boot is in panne gevallen, <strong>het</strong> leger van<br />
Nieuw-Zeeland heeft slechte wisselstukken met<br />
<strong>het</strong> vliegtuig geparachuteerd, en de regering<br />
van de Tonga-eilanden heeft ons een hulpboot<br />
gestuurd; die is ook in panne gevallen.<br />
Sommigen van ons (Vera en ik waren niet alleen,<br />
helaas) wilden zelf <strong>het</strong> Franse leger ter hulp<br />
roepen.<br />
Vera en ik niet: er was genoeg bier en andere<br />
stimulerende producten op onze Kaunitauni<br />
speciaal voorbereid door de Fiji-eilanden.<br />
De beste herinnering van onze professionele<br />
samenwerking. Al de rest was zonder belang.<br />
Nen dikke kus<br />
Ik heb Vera Dua beter leren kennen in de periode<br />
1999-2003. De kiezer had in 1999 <strong>het</strong> politieke<br />
landschap ingrijpend gewijzigd. De toenmalige<br />
CVP koos voor de oppositie. Het paars-groene<br />
project stond in de steigers. Onze respectievelijke<br />
achterbannen bekeken <strong>het</strong> aanvankelijk met<br />
argusogen. Tijdens de onderhandelingen groeide<br />
echter <strong>het</strong> vertrouwen tussen de partners.<br />
Vera was hieraan niet vreemd. Altijd goedgeluimd<br />
en uitermate hoffelijk in de omgang, met een<br />
stevige dossierkennis en veel groene vastberadenheid.<br />
Klein maar dapper, een echte kuitenbijter.<br />
En dat kan pijn doen…J.<br />
Tijdens die boeiende periode hebben we echt<br />
gepoogd de synthese te maken. Je bouwt geen<br />
economisch paradijs op een ecologisch kerkhof.<br />
Economie en ecologie: hand in hand.<br />
Er bestaat van ons beiden een grappige foto.<br />
Vera had in de pers (geïnspireerd door slechte<br />
raadgevers?) stevig naar mij uitgehaald. We waren<br />
oprecht boos op mekaar. Op die foto kijken we<br />
beiden – stug – een andere kant uit. Die bladzijde<br />
hebben we snel omgeslagen.
48 PAUL HEYERICK<br />
PAUL PATAER<br />
49<br />
Vandaag blik ik graag terug op die periode waarin<br />
politiek bedreven werd in een sfeer van hechte<br />
vriendschap. Als je <strong>het</strong> vergelijkt met de huidige<br />
impasse … Een mens zou er zowaar melancholisch<br />
van worden.<br />
Bedankt Vera voor je inzet en vriendschap. Het<br />
ga je goed!<br />
Dag Vera,<br />
Op <strong>het</strong> einde van een politieke carrière past<br />
<strong>het</strong> om even terug te blikken hoe <strong>het</strong> allemaal<br />
begonnen is. Eigenlijk is de microbe al beginnen<br />
groeien nog van vóór ik jou kende. Immers in de<br />
naweeën van mei ‘68 ben je als humaniora-student<br />
actief geworden in <strong>het</strong> scholierenparlement.<br />
Was dit niet de eerste confrontatie met <strong>het</strong> begrip<br />
‘parlement’?<br />
Nadien hebben we ook samen een hele weg<br />
afgelegd: samenwonen in commune, dochter,<br />
pleegdochter, ontdekken van de wereld, meer en<br />
meer duidelijk inzicht verwerven in de groene<br />
noden... We volgden eerst de geboorte van de<br />
groene partij Agalev op afstand maar meer en<br />
meer werden we allebei actief, ikzelf als provincieraadslid<br />
en als ‘gespreksleider’ (toen mochten<br />
we <strong>het</strong> woordje ‘voorzitter’ nog niet gebruiken)<br />
van de ‘stuurgroep’ (nu ‘politieke raad’), jij als gemeenteraadslid<br />
en later als parlementair. Voor jou<br />
werd dit de start van een twintigjarige politieke<br />
carrière met als hoogtepunten een ministerfunctie<br />
en <strong>het</strong> partijvoorzitterschap.<br />
Ons gezamenlijk leven was toen al uit elkaar<br />
gegroeid maar politiek bleven we geestesgenoten<br />
en konden we elkaar blijven vinden. Vriendschap,<br />
steun, motivatie, discussies, … maakten deel uit<br />
van zowel de moeilijke als de vreugdevolle momenten<br />
rond de kleine (en grote) partijproblemen<br />
en rond de overheersende groene politieke items.<br />
Bij jouw politieke afscheid mag je terugkijken op<br />
de vele stenen en steentjes die je hebt bijgedragen<br />
in de uitbouw en de versterking van <strong>Groen</strong>! en in<br />
de globale ‘vergroening’ van de politieke wereld.<br />
Het heeft dikwijls veel energie, bloed, zweet en<br />
tranen gekost maar de impulsen die je hebt gegeven,<br />
zullen zeer waardevol blijven voor degenen<br />
die <strong>het</strong> roer en <strong>het</strong> initiatief nu overnemen.<br />
Via andere maatschappelijke engagementen zul<br />
je de weg van de ‘duurzame ontwikkeling’ verder<br />
bereiden en hopelijk kunnen ook hierrond onze<br />
gedachtenwisselingen inspirerend blijven werken.<br />
Intussen kan er wellicht ook meer tijd vrijkomen<br />
om aan onze kleinkinderen Jinte en Stern de<br />
groene verhalen verder door te vertellen.<br />
Denkend aan Vera.<br />
Als ultiem bewijs van mijn volgzaamheid heb<br />
ik aanvaard Vera op te volgen in de Gentse<br />
gemeenteraad. Dat is voor mij een ware eer en<br />
genoegen (cliché), ook al ben ik geen wissel op<br />
de toekomst (cliché). Vera is opvolgbaar, maar<br />
niet vervangbaar. Daarvoor is ze te uniek. Ze is<br />
onmogelijk te vatten in clichés.<br />
Opgegroeid, zij <strong>het</strong> met mate, in een ‘groene’<br />
school aan de Gentse Reep, bleek ze alles in huis<br />
te hebben voor een meer dan geslaagd politiek<br />
curriculum. Monica Van Kerrebroeck en Mieke<br />
Van Hecke, die eveneens in St.-Bavo deerlijk<br />
hebben huisgehouden, werden wel beroemd,<br />
maar moesten toch de duimen leggen voor onze<br />
Vera. Geen van beiden werd ooit minister of<br />
partijvoorzitter.<br />
Waaraan heeft Vera die ophefmakende loopbaan<br />
te danken? Er is vooreerst haar naam. Die klinkt<br />
als een klok. Als men Martens, De Clerck,<br />
Janssens of Peeters heet en men voelt zich politiek<br />
geroepen, dan start men al met een flinke<br />
handicap. Vera Dua niet dus. Haar voornaam
50 PIET VAN THEMSCHE<br />
51<br />
maakte haar al voorbestemd tot waarachtigheid<br />
en <strong>het</strong> verkondigen van politieke waarheden als<br />
een koe. De boeren en andere koewachters zullen<br />
<strong>het</strong> geweten hebben.<br />
Haar familienaam bevestigt dan weer onherroepelijk<br />
haar Gentse roots. ‘Dua’ heeft een<br />
uitgesproken Gentse politieke resonantie. Ooit<br />
heeft een statige oerburgerlijke CVP-senator met<br />
de naam André Dua in Gent rondgedwaald. De<br />
koninklijke kring ‘God en Vaderland’ was zijn<br />
bakermat. Het is mij niet bekend of Vera ooit op<br />
zijn schoot heeft gezeten. Het valt te betwijfelen.<br />
Goddelijkheid en Patriottisme zijn niet haar<br />
meest bekende troefkaarten. Ooit heeft <strong>het</strong> letterwoord<br />
D.U.A. een raadselachtige stempel gedrukt<br />
op <strong>het</strong> diepe geheim van de ‘diefte’ van De<br />
Rechtvaardige Rechters uit de Sint-Baafskatedraal.<br />
Zou een stukje onpeilbaarheid van Vera daardoor<br />
zijn te verklaren ?<br />
Hoe dan ook, met een Dua vooraan op een<br />
kieslijst is in Gent succes verzekerd. Bij iedere<br />
rechtgeaarde Gerntenaar trilt iets bij de klank van<br />
Dua, Vera Dua.<br />
Maar er is natuurlijk meer dan een naam. Er<br />
is ook de uitstraling van de figuur. Hoe is<br />
anders mijn toetreding tot <strong>Groen</strong>! indenkbaar<br />
en verklaarbaar. In de zomer van 2006, in de<br />
naluwte van de Gentse Feesten, heb ik met Vera<br />
gedachten gewisseld in een convent van <strong>het</strong><br />
begijnhof O.L.Vr. ter Hooyen, even nadat ik de<br />
sociaal-democratie vaarwel had gezegd wegens<br />
te weinig sociaal en te weinig democratisch. Dat<br />
gesprek was doorslaggevend. Kort nadien werd ik<br />
voorgedragen om de <strong>Groen</strong>!-lijst voor de gemeenteraadsverikiezingen<br />
vanonderen te duwen.<br />
<strong>Groen</strong>!-Gent won twee zetels. In de allereerste<br />
plaats dankzij Vera. Ik ben Vera en de hele partij<br />
dankbaar dat ik dit mocht mee maken.<br />
Het was op een persconferentie in de Wetstraat<br />
16. Pinxten en Colla trachtten uit te leggen wat<br />
de stand van zaken was van de dioxinecontaminatie.<br />
Ik zat onderuit gezakt op de eerste rij.<br />
Achteraan de zaal stond een klein dametje van<br />
Agalev te roepen wat een schande dit wel was en<br />
dat wij bedriegers waren. Het was mijn eerste<br />
kennismaking met Vera Dua.<br />
Ik heb Vera Dua beter leren kennen toen ik voor<br />
de Vlaamse regering de regionalisering van de<br />
landbouw begeleidde. We konden <strong>het</strong> goed met<br />
elkaar vinden. Na een tijdje vroeg ze mij haar<br />
landbouwkabinet te coördineren.<br />
Een tjeef op een groen kabinet. Ik was er de enige<br />
die (heel consequent) een das droeg. Zo heb ik<br />
Vera goed leren kennen: Vera die haar e-mails<br />
beantwoordt, Vera die worstelt met (en geniet<br />
van) nicotine, Vera die lacht, Vera die bezorgd<br />
is, Vera die ondoorgrondelijk is, Vera die belt<br />
met haar dochter of met Peter. Vera die schippert<br />
tussen pragmatisme en groene dogma’s, Vera<br />
die eigenlijk hield van de landbouw en door de<br />
boeren en buitenlui werd uitgespuwd. Iets wat ze<br />
zelf heel erg vond. Discussies over paling vissen<br />
en vuurtje stoken in de tuin.<br />
Over veel zaken zijn Vera en ik <strong>het</strong> niet eens, dat<br />
is niet erg want dan heb je een debat, tenminste<br />
als je bereid bent om te luisteren naar mekaars<br />
argumenten. En dat heeft ze altijd gedaan.<br />
Toen ik vernam dat ze helemaal met de politiek<br />
stopte sms’te ik: word je nu een grand old lady?.<br />
Zij antwoordde misschien word ik nu wel een<br />
wise old lady.
52 RAOUL WIJNAKKER<br />
RENAAT LANDUYT<br />
53<br />
Als schepen van leefmilieu leerde ik Vera Dua<br />
kennen in de Gentse gemeenteraad waar haar<br />
intrede in 1989 niet onopgemerkt voorbijging,<br />
wel integendeel.<br />
Ze bleek in de oppositie een harde tante te zijn.<br />
Als vogelkijkster in jongere tijden ging ze er<br />
hard tegenaan want voor haar moest iedereen<br />
zonder pardon anders gaan leven. Ze was immers<br />
boegbeeld van een zweeppartij!<br />
Ze kwam onvermijdelijk nu en dan – en méér<br />
dan mij lief was – met mij in aanvaring. Ze had<br />
toen reeds de strenge blik van de recente foto naar<br />
aanleiding van haar afscheid van de politiek.<br />
Ze geloofde in de maakbaarheid van de<br />
samenleving.Dat sprak mij wel aan. Het was<br />
<strong>het</strong> credo van de in haar verborgen romanitica.<br />
In volle gemeenteraad gaf ik haar dan ook <strong>het</strong><br />
koosnaampje Alice in Wonderland.<br />
Ze is meer dan eens kwaad op mij geweest, ik<br />
nooit op haar want ik bewonderde haar verbeten<br />
inzet vooral in andere oorden dan de Gentse<br />
gemeenteraad die te klein voor haar was.<br />
Tijdens een fietstocht langs de Schelde op 24<br />
juni 2002 schreef ik voor haar een parodie van de<br />
tekst van Emmanuel Hiel op de muziek van Peter<br />
Benoit De Schelde:<br />
Door de Vlaamse landen,<br />
Naar de wijde, vuile zee,<br />
Stroomt de vieze Schelde,<br />
Kwel en tranen brengt ze mee!<br />
Des zuchten wij:<br />
Oh Schelde! Oh Schelde!<br />
Oh! stervende, modderige vloed!<br />
Wees gegroet!<br />
Ze meldde mij de goede ontvangst.<br />
Op haar knieën.<br />
Van juli 1999 tot juni 2003, in die periode had ik<br />
wekelijks contact met Vera. Ze zat recht tegenover<br />
mij. Ik had dus tijd om haar te bekijken. En ik<br />
kon haar helemaal zien. Ze zat al vlug met haar<br />
knieën opgetrokken in haar stoel. Niet om groter<br />
te worden. Niet omdat ze de toerist uithing (dat<br />
was de term dat ze voor mij als minister van<br />
Toerisme reserveerde). Wel omdat ze er op haar<br />
gemak zat.<br />
Neen, ze was gewoon niet onder de indruk van de<br />
minister-president en zijn schilderij met dollars<br />
op de achtergrond. Minister zijn was weer eens<br />
iets anders. Meer moest daar niet achter worden<br />
gezocht. Vera wou gewoon beleid voeren, invloed<br />
hebben om een aantal cruciale dossiers eens<br />
grondig aan te pakken.<br />
De boeren en vooral hun bond zullen <strong>het</strong><br />
geweten hebben. Hoe ze ook aanklopten bij de<br />
collega’s, Vera Dua moesten ze steeds opnieuw<br />
ondergaan. Er zaten nochtans wat zwaargewichten<br />
in die Vlaamse regering: Patrick Dewael,<br />
Steve Stevaert, Bert Anciaux en Mieke Vogels.<br />
Voor Vera telde enkel haar gewicht. De haantjes<br />
in de regering kregen in de kortste keren een<br />
respons. En ze had tenslotte een lief dat nog veel<br />
groter was dan hen. Waarmee ze de natuur in kon.<br />
Puur natuur is ze gebleven. Ook in de moeilijke<br />
tijden op <strong>het</strong> einde. Met Vera is de politiek een<br />
topvrouw kwijt.<br />
31 mei 2011.
54 ROB VAN OUDENHOVEN<br />
RUDI DAEMS<br />
55<br />
Geachte Mevrouw Dua,<br />
Beste Vera,<br />
Liefste Vera,<br />
Ons Vera,<br />
Het is al meer dan 10 jaar geleden dat ik <strong>het</strong><br />
geluk heb gehad om met jou richting Brazilië te<br />
vliegen en dit in <strong>het</strong> kader van <strong>het</strong> programma<br />
“Via Vanoudenhoven”. Op bezoek bij Raoni. 7<br />
vluchten op en 7 vluchten terug. Het zou één van<br />
de mooiste reizen van mijn leven worden. En dit<br />
heeft natuurlijk te maken met <strong>het</strong> reisgezelschap.<br />
Ik wilde enkel op reis gaan met boeiende medemensen.<br />
Interessante mensen, mensen naar wie ik<br />
opkeek – figuurlijk dan hé, Vera. Ja, sorry, toeme<br />
toch ! Het moet nu toch eens gedaan zijn om<br />
met je gestalte te lachen. Als <strong>het</strong> een troost mag<br />
wezen. Heb nog twee grote madammen tijdens<br />
mijn werkzaamheden ontmoet: Jodie Foster en<br />
Kylie Minogue en geloof <strong>het</strong> of niet, maar die zijn<br />
nog kleiner dan jij !<br />
Maar goed, Ik weet dat je de eerste opnamedagen<br />
in België nog wat vloekte, maar één ding moet<br />
mij van <strong>het</strong> hart. Zelfs vandaag nog heeft de hele<br />
ploeg, Hendrik, Ibbe, Jef, Hans...., <strong>het</strong> over “Ons<br />
Vera”. Je was “één van ons” en een grotere eer kan<br />
je als televisiemaker niet hebben. Ons Vera voor<br />
altijd !<br />
Dikke kus,<br />
Rob<br />
(En ik denk dat ik één van de enige op deze wereld<br />
ben, enfin, dat mag ik toch hopen, die jou in <strong>het</strong><br />
midden van de Jungle in lingerie heeft zien dansen!)<br />
veraatje,<br />
als naïeve pacifist en beetje anarchist leerde ik je<br />
kennen<br />
je striemende interpellaties over boer en milieu<br />
gingen me door been en merg<br />
snel zette je me met de voeten op de grond:<br />
verantwoordelijkheid toen je minister werd<br />
wat een eer, maar wat een gevecht, vallen en<br />
opstaan<br />
<strong>het</strong> paarsgroene teamgevoel gaf ons adrenaline<br />
milieudecreten om U tegen te zeggen<br />
de vermaledijde 3 D’s<br />
met de moed der wanhoop tegen Dewael en de<br />
zijnen<br />
Drogenbos hield <strong>het</strong> voor bekeken, Deurne bleef<br />
spartelen als een klein kind, met tranen van blijdschap<br />
lazen we de leefbaarheidsstudie over Doel<br />
des te groter was de verslagenheid als ook dat de<br />
havenbonzen niet kon doen keren<br />
een zaal vol stomende boeren: wederzijds respect<br />
groeide naarmate de avond vorderde<br />
toch zag ik je nooit zo verslagen als na de boerenbetoging<br />
in gent<br />
en toen kwam 2003…<br />
je ging even weg<br />
maar als geen ander pakte je verantwoordelijkheid<br />
en loodste ons door de zwaarste periode ooit<br />
klein ben je, maar zo groot, wat ben ik blij dat<br />
onze wegen mekaar kruisten.<br />
rudi daems,<br />
vriend, eeuwige bondgenoot en even oranje<br />
‘knipperlicht’
56 TIM VANHOVE<br />
TINE HEYSE<br />
TINNE VAN DER STRAETEN<br />
57<br />
Toen ik haar leerde kennen in 2005, veroverde<br />
Vera al snel mijn hart. Campagne voeren met haar<br />
is dan ook een zegen: haar glimlach is meer waard<br />
dan duizend affiches of een dozijn persberichten.<br />
Maar ook buiten campagnetijd hing ik aan haar<br />
lippen. Ik smulde van de manier waarop ze<br />
in de gemeenteraad een of andere schepen op<br />
uitermate sympathieke wijze compleet overklaste.<br />
Het was ook altijd heerlijk nagenieten met<br />
kleurrijke partijverhalen na de gemeenteraad in<br />
Café Den Turk. Ik blijf uitermate trots op Vera:<br />
ze stond haar mannetje in de harde politieke<br />
wereld en blijft een voorbeeld voor feministen<br />
van elk geslacht. Nog steeds klopt mijn hart nog<br />
een beetje sneller als ik Vera zie. Nu is Vera vooral<br />
mijn groene buurvrouw en dat is altijd een beetje<br />
thuiskomen. Dankjewel voor alles, Vera!<br />
Beste Vera,<br />
Lang geleden waren we beiden “zure regen<br />
madammen”. Ik herinner me nog een avond bij<br />
Elcker-ik Gent waar we samen uitgenodigd waren<br />
en met dia’s – zo ging dat toen – <strong>het</strong> probleem<br />
van de zure regen moesten uitleggen op een<br />
vorming. Jij bent veel vroeger dan ik politiek<br />
actief geworden en werd één van dé gezichten van<br />
Agalev/<strong>Groen</strong>!.<br />
Toen je minister werd, zat ik op een bevoorrechte<br />
plaats en kon ik volgen waar jij voor ging. Ik<br />
ben nog altijd fier op wat jij als groene minister<br />
realiseerde en op <strong>het</strong> spoor zette. En ik zal jou<br />
altijd bewonderen om jouw strijdlust om de<br />
partij, toen <strong>het</strong> slecht ging, weer recht te krijgen.<br />
En gelukkig is <strong>het</strong> jou/ons gelukt.<br />
Leuk om jou ook nog als gemeenteraadslid te<br />
mogen meemaken. Je deed er tussenkomsten in<br />
de voor jou zo typische stijl: met dossierkennis en<br />
no-nonsense.<br />
Een nieuw engagement lokt je nu. Veel succes<br />
hiermee. En voldoening. Hopelijk komen we<br />
mekaar nog heel veel tegen.<br />
Met veel warmte, Tine.<br />
Beste Vera,<br />
Een mooie herinnering of een anekdote neerschrijven<br />
op een halve A4 was de opdracht die<br />
in mijn mailbox toekwam. Het zou raar kunnen<br />
klinken, maar ik bewaar de mooiste herinneringen<br />
aan de periode 2003-2004. Een donkere<br />
periode voor de partij, maar met een gouden<br />
randje. Eerst leek <strong>het</strong> alsof er alleen maar puin<br />
geruimd kon worden, maar dat was buiten jou<br />
& je team gerekend natuurlijk. Loutere damage<br />
control stond niet in <strong>het</strong> woorden<strong>boek</strong>, wel <strong>het</strong><br />
timmeren aan een heropstanding.<br />
De tijd was kort, <strong>het</strong> werk intensief. Het was voor<br />
mij een hele eer om toen mee te kunnen draaien<br />
met jou, met Bart, Sylvie, Jos, Chris. Met dat ene<br />
doel voor ogen: geen Vlaanderen zonder groene<br />
partij. Ik ben jou, en de collega’s, erg dankbaar<br />
voor de kansen die ik toen kreeg. Pas achteraf<br />
heb ik beseft dat <strong>het</strong> ook niet evident moet zijn<br />
geweest voor een controlefreak als jij. Zoals die<br />
keer toen jullie mij naar een debat op VTM<br />
stuurden tegen Steven Stevaert over de slimme<br />
kilometerheffing. Alles liep goed. De opluchting<br />
toen Sylvie je belde, sprak <strong>boek</strong>delen.<br />
Toen ik zoveel jaar later, in 2007, zelf verkozen<br />
werd, was jouw raad om een dossiervreter te<br />
worden. Want naar dossiervreters wordt altijd<br />
geluisterd. Ik kan me vandaag niet gelukkiger<br />
prijzen dan die raad gevolgd te hebben.<br />
Het is een beetje raar om iets te schrijven voor<br />
jouw “afscheid”. Er is misschien een afscheid<br />
van de politiek, ook bij mij. Maar sindsdien<br />
hebben we elkaar nog vaak gezien, gehoord, zelfs<br />
rond dossiers van gedachten gewisseld. En er is<br />
de Universiteit Gent waar we opnieuw collega’s<br />
zullen zijn. Vooral: de strijd is nog niet gestreden.<br />
Dus laten we samen nog wat verder timmeren<br />
aan een ecologische weg (voor onze kinderen en<br />
kleinkinderen, weet je wel).<br />
Het ga je meer dan goed!
58 WARD BOSMANS<br />
WERNER ANNAERT<br />
59<br />
Uitstappen En Intreden<br />
Beste Vera,<br />
Je hebt openbaar gemaakt dat je uit de politiek<br />
stapt. Bedoeld is partijpolitiek.<br />
Ik kan me goed voorstellen wat dit betekent voor<br />
jou. Ik heb iets dergelijks ook al een paar keer<br />
meegemaakt, zij <strong>het</strong> dan op veel bescheidener<br />
schaal. Het is bewust afscheid nemen van iets<br />
wat je zeer dierbaar is, waar je met hart en ziel<br />
aan verknocht bent. Maar je beseft dat <strong>het</strong> tijd<br />
is om te stoppen. Het aan anderen over te laten.<br />
Weggaan. Anders loop je toch maar in de weg.<br />
Maar uitstappen betekent niet afdalen naar de<br />
diepte van een dal. In tegendeel. Het is klimmen<br />
naar de top van de berg, om van daar uit te kijken<br />
over <strong>het</strong> landschap met de vraag: waar kan ik nu<br />
opnieuw beginnen?<br />
Ik ben zeer aangenaam verrast door wat je bent<br />
gaan doen. Van begin af aan opnieuw aanpakken.<br />
Bij een bescheiden groep als Terra Reversa, bij<br />
<strong>het</strong> Transitienetwerk Middenveld, bij CDO, en<br />
misschien nog andere. Want je hebt nog altijd<br />
de kracht van een boerentrekpaard, met de<br />
hoop dat de vergelijking niet misvalt bij een<br />
landbouwspecialist.<br />
Opnieuw aan <strong>het</strong> werk op <strong>het</strong> terrein dat je zo<br />
dierbaar is om uit te leggen wat <strong>het</strong> probleem is<br />
met landbouw, voedsel en biodiversiteit. Terug<br />
werken aan een visie op problemen en oplossingen<br />
om die boodschap te verspreiden.<br />
Ik zie je graag in ons gezelschap. Je dynamiseert.<br />
Je bent een vrouw om naar op te kijken.<br />
Ik beken. Ik heb altijd wat geamuseerd gekeken<br />
naar politieke partijen. Hoe je <strong>het</strong> draait of keert,<br />
<strong>het</strong> politieke spel is wel degelijk een spel en<br />
doet soms meer aan discussies tussen supporters<br />
denken dan aan inhoudelijk onderbouwde<br />
gesprekken. Dus ook naar politici keek ik zo. Het<br />
was dan ook met enig scepticisme dat ik inging<br />
op een telefoontje van <strong>het</strong> kabinet van kersvers<br />
minister Vera Dua voor een gesprek over de<br />
functie als mogelijk kabinetsadviseur. Drie jaar<br />
later en na intens samenwerken met Vera, wist ik<br />
<strong>het</strong> wel zeker: er bestaan wel degelijk politici die<br />
ratio kunnen combineren met een hart.<br />
Ik stond er ook versteld van hoe zij op een heel<br />
spontane manier in slaagde om een heel team als<br />
bezeten voor haar te laten werken. Door haar natuurlijke<br />
manier van omgaan met mensen was er<br />
altijd veel sympathie voor haar. Met de glimlach<br />
klopten we vele uurtjes. En <strong>het</strong> ‘thuisfront’ deed<br />
wel eens lastig, tot ze zelf Vera hadden ontmoet.<br />
Ook zij waren dan direct gewonnen voor haar. Il<br />
faut le faire.<br />
Als jonge broekje, ik was nog maar 26 toen ik op<br />
<strong>het</strong> kabinet begon, heb ik veel opgestoken van<br />
haar. Bijvoorbeeld dat een veldslag verliezen niet<br />
zo erg is, zolang de oorlog maar wordt gewonnen<br />
(mijn excuus voor de pacifisten onder ons). Toen<br />
<strong>het</strong> Vlaamse afvalplan in de zomer van 2002<br />
moest goedgekeurd worden, stonden er in <strong>het</strong><br />
ontwerp nog zoveel vervelende voorstellen dat<br />
ik Vera op <strong>het</strong> hart drukte <strong>het</strong> absoluut niet door<br />
de regering te laten goedkeuren. Ik vertrok die<br />
vrijdagochtend met vakantie naar Italië en weet<br />
nog goed dat ze me rond de middag zelf opbelde<br />
om te zeggen dat <strong>het</strong> ontwerpplan integraal<br />
was goedgekeurd. Ze verontschuldigde zich er<br />
bijna voor. Typisch Vera, welke andere minister<br />
belt zelf een adviseur op om omstandig uit te<br />
leggen waarom <strong>het</strong> dossier niet volledig naar de<br />
zin van die adviseur werd goedgekeurd? Echter,<br />
Vera overtuigde me dat <strong>het</strong> ontwerpplan op dat<br />
moment kritische reacties kon krijgen. Hierdoor<br />
zouden wij nog de door ons gewenste wijzigingen<br />
kunnen aanbrengen. En zo geschiedde, <strong>het</strong> plan<br />
werd enkele maanden later definitief goedgekeurd,<br />
met zowat alle door ons gewenste aanpassingen.<br />
Haar voorspelling kwam uit en ik had een goede<br />
levensles geleerd. Twee zelfs, want sinds ik zelf<br />
de verantwoordelijkheid draag over een team<br />
medewerkers probeer ik deze ook nauw te betrekken<br />
bij al onze activiteiten en steek ik er tijd in<br />
om hen uit te leggen waarom sommige van hun<br />
voorstellen <strong>het</strong> niet gehaald hebben. En ik heb de<br />
indruk (of hoop dat althans) dat mijn collega’s dat<br />
ook waarderen. Merci, Vera!