110523 Toelichting aansluitkit DigiInkoop overheden 1.0 - Forum ...
110523 Toelichting aansluitkit DigiInkoop overheden 1.0 - Forum ...
110523 Toelichting aansluitkit DigiInkoop overheden 1.0 - Forum ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong><br />
Versie <strong>1.0</strong><br />
Datum 23 mei 2011<br />
Status definitief
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
Colofon<br />
Projectnaam <strong>DigiInkoop</strong><br />
Versienummer <strong>1.0</strong><br />
Contactpersoon<br />
Organisatie Logius<br />
Postbus 96810<br />
2509 JE Den Haag<br />
0900 555 4555 (10 ct p/m)<br />
servicecentrum@logius.nl<br />
Bijlage(n) Digipoort<br />
Digikoppeling<br />
Digikoppeling_standaarden<br />
Diginetwerk<br />
Gegevens_standaarden<br />
PDF Voorbeeld PVA Digipoort<br />
PDF Totaaloverzicht bedrijfsprofielen Digikoppeling<br />
leveranciers vs_1<br />
Pagina 2 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
Inhoud<br />
Colofon ..........................................................................................2<br />
Inhoud ...........................................................................................3<br />
Inleiding ........................................................................................5<br />
1.1 Doel en doelgroep van de <strong>aansluitkit</strong>........................................ 5<br />
1.2 Suggesties............................................................................ 6<br />
1.3 Leeswijzer ............................................................................ 6<br />
1.4 Gerelateerde documentatie ..................................................... 7<br />
1 Over <strong>DigiInkoop</strong> ....................................................................8<br />
1.1 Wie doen er mee?.................................................................. 8<br />
1.2 Wie spelen een rol bij <strong>DigiInkoop</strong>? ........................................... 9<br />
1.3 Wat kost <strong>DigiInkoop</strong>? ............................................................. 9<br />
1.4 Aansluitkosten....................................................................... 9<br />
1.5 Inkoopkanalen voor <strong>DigiInkoop</strong> ............................................. 11<br />
2 Het aansluitproces voor <strong>DigiInkoop</strong> ....................................13<br />
2.1 Planning ............................................................................. 13<br />
2.2 Stap 1. Startbijeenkomst met Logius...................................... 14<br />
2.3 Stap 2. Uitvoeren impactanalyse en opstellen plan van aanpak.. 14<br />
2.4 Stap 3: Aanvragen Diginetwerk aansluiting ............................. 15<br />
2.5 Stap 4. Aanvragen Digikoppeling aansluiting ........................... 16<br />
2.6 Stap 5: Aanvragen PKIoverheid certificaat .............................. 17<br />
2.7 Stap 6: Opdracht Digipoort productieaansluiting en exploitatie .. 18<br />
2.8 Stap 7 en 8: Realisatie pilot test en ketentest ......................... 18<br />
2.9 Checklist............................................................................. 19<br />
3 Technische werking van <strong>DigiInkoop</strong> ....................................20<br />
3.1 OverheidsIdentificatieNummer .............................................. 20<br />
3.2 E-Bouwstenen ..................................................................... 21<br />
3.3 Digipoort ............................................................................ 21<br />
3.4 Digikoppeling ...................................................................... 22<br />
3.5 Aanpassingen t.o.v. e-Factureren .......................................... 23<br />
4 Berichtenstandaarden <strong>DigiInkoop</strong> .......................................25<br />
Pagina 3 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
4.1 De binnen <strong>DigiInkoop</strong> ondersteunde berichten......................... 26<br />
5 Meer informatie over <strong>DigiInkoop</strong>.........................................27<br />
6 Bijlage A: Begrippenlijst ......................................................28<br />
Pagina 4 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
Inleiding<br />
Vanaf 1 januari 2011 mogen bedrijven facturen voor de Rijksoverheid<br />
elektronisch indienen. Een besluit van de Ministerraad ligt hieraan ten<br />
grondslag. Overheidsorganisaties worden daarbij verplicht Digipoort te<br />
gebruiken om e-facturen te ontvangen. Digipoort is het 'elektronische<br />
postkantoor' van de overheid. Bedrijven die zijn aangesloten, leveren hun<br />
facturen voor de overheid elektronisch aan bij Digipoort. Digipoort<br />
controleert of de e-factuur betrouwbaar, leesbaar en verwerkbaar is. En<br />
zorgt dat de e-factuur snel bij de juiste overheidsorganisatie terechtkomt.<br />
Met de komst van <strong>DigiInkoop</strong> blijft het echter niet bij e-factureren.<br />
Overheden en bedrijven kunnen vrijwel alle berichten in het inkoopproces<br />
elektronisch aan elkaar versturen. Net als bij e-factureren wordt voor<br />
<strong>DigiInkoop</strong> gebruik gemaakt van Digipoort voor de verwerking van alle<br />
berichtenverkeer tussen de bedrijven en <strong>overheden</strong>.<br />
Het Ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie stimuleert<br />
elektronisch factureren (e-factureren) door zelf het goede voorbeeld te<br />
geven als “launching customer”. Het ministerie van Binnenlandse Zaken<br />
stimuleert met de aanleg van Digipoort-voorzieningen de ontwikkeling van<br />
het Rijksinkoopportaal/-systeem ‘<strong>DigiInkoop</strong>”; een voorziening voor alle<br />
ministeries om digitaal bij leveranciers bestelorders te plaatsen.<br />
Logius beheert de communicatievoorzieningen die nodig zijn om<br />
<strong>DigiInkoop</strong> mogelijk te maken. Deze voorzieningen: Digipoort,<br />
Digikoppeling (onderdeel van het NUP) en Diginetwerk kunt u daarnaast<br />
voor tal van andere e-overheidstoepassingen gebruiken. Logius helpt u<br />
om op snelle en efficiënte wijze aan te sluiten zodat ook uw organisatie<br />
kan profiteren van de voordelen van <strong>DigiInkoop</strong>.<br />
Deze toelichting op de <strong>aansluitkit</strong> is een verzameling van documenten die<br />
u nodig heeft om aan te kunnen sluiten op <strong>DigiInkoop</strong>. Het document dat<br />
voor u ligt maakt u wegwijs in de documentatie en biedt op hoofdlijnen<br />
inzicht in de activiteiten die nodig zijn om <strong>DigiInkoop</strong> mogelijk te maken.<br />
1.1 Doel en doelgroep van de <strong>aansluitkit</strong><br />
De toelichting op de <strong>aansluitkit</strong> is een globaal document met generieke<br />
informatie. De geboden informatie is voor diverse typen functionarissen<br />
binnen uw organisatie relevant:<br />
Onderwerp Rol<br />
Aansluitstappen / Planning Projectleider / business<br />
Over <strong>DigiInkoop</strong> Projectleider / business<br />
Technische werking <strong>DigiInkoop</strong> Technisch teamleider / architect<br />
Digipoort Architect / functioneel ontwerper<br />
Diginetwerk Architect / netwerkspecialist<br />
Digikoppeling Architect / integratie specialist<br />
Gegevensstandaarden / UBL /<br />
SETU (HR-XML)<br />
Architect / informatie analist/<br />
integratie specialist / software<br />
developer / applicatie beheerder<br />
PKIoverheid Architect / security specialist /<br />
integratie specialist / software<br />
developer /<br />
Pagina 5 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
De <strong>aansluitkit</strong> is alleen bedoeld voor <strong>overheden</strong> die gebruik willen maken<br />
van <strong>DigiInkoop</strong>. Speciaal voor bedrijven biedt Logius ook de “<strong>DigiInkoop</strong><br />
<strong>aansluitkit</strong> voor bedrijven”. Beide <strong>aansluitkit</strong>s zijn beschikbaar op<br />
http://www.logius.nl/producten/projecten/digiinkoop/.<br />
1.2 Suggesties<br />
Logius vindt het belangrijk dat gebruikers van deze <strong>aansluitkit</strong> snel en<br />
probleemloos de juiste informatie kunnen vinden en toepassen. Logius<br />
ontvangt daarom graag uw suggesties om de documentatie te verbeteren.<br />
Stuur s.v.p. uw suggesties naar servicecentrum@logius.nl.<br />
1.3 Leeswijzer<br />
<strong>DigiInkoop</strong> is een dienst waarin de<br />
doelgroepen en voorzieningen als<br />
schakels in een keten met elkaar<br />
verbonden zijn met Logius als<br />
tussenschakel.<br />
De <strong>DigiInkoop</strong> keten kent dan ook een<br />
aantal die gebruik maken van een<br />
samenstel aan ICT-producten die ieder<br />
een bepaalde rol in de keten vervullen.<br />
Op meerdere plekken in dit document<br />
wordt voor een toelichting op deze<br />
ICT-producten doorverwezen naar<br />
andere documenten en bronnen.<br />
Hoofdstuk 2 geeft een inleiding in<br />
<strong>DigiInkoop</strong>.<br />
Hoofdstuk 3 beschrijft het stappenplan voor de aansluiting op <strong>DigiInkoop</strong>.<br />
Hoofdstuk 4 gaat in op de technische werking van <strong>DigiInkoop</strong> en de<br />
gerelateerde producten en diensten.<br />
Hoofdstuk 5 gaat in op de berichtenstandaarden voor <strong>DigiInkoop</strong><br />
Bijlage A bevat een overzicht van begrippen die in dit document<br />
gehanteerd worden.<br />
Hoofdstuk 2 en 3 zijn bestemd voor managers of projectleiders. Hoofdstuk<br />
4 en 5 zijn geschreven voor technisch specialisten.<br />
Pagina 6 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
1.4 Gerelateerde documentatie<br />
Dit document vormt een toelichting op de documentatieset ofwel de<br />
‘<strong>aansluitkit</strong>’ voor <strong>DigiInkoop</strong>. De totale documentatieset is te vinden op<br />
http://www.logius.nl/producten/projecten/digiinkoop/. In de onderstaande<br />
figuur vindt u het totaaloverzicht van de beschikbare documentatie voor<br />
<strong>DigiInkoop</strong>.<br />
Pagina 7 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
1 Over <strong>DigiInkoop</strong><br />
De overheid heeft besloten voor <strong>DigiInkoop</strong> gebruik te maken van<br />
Digipoort. In samenwerking met het programma EBF (Elektronisch<br />
Bestellen en Factureren) van het ministerie van Binnenlandse Zaken<br />
maakt Logius Digipoort geschikt voor inkoop, bestellingen en facturatie.<br />
Hiermee wordt Digipoort de berichtenverkeervoorziening van het<br />
Rijksinkoopportaal. Meer informatie over het EBF-programma kunt u<br />
vinden op www.ebf2.nl<br />
<strong>DigiInkoop</strong> leidt tot minder fouten, snellere verwerking en forse<br />
kostenbesparingen. En is uw overheidorganisatie eenmaal aangesloten op<br />
<strong>DigiInkoop</strong> via Digipoort? Dan kunt u al uw leveranciers de mogelijkheid<br />
van Elektronisch bestellen en factureren aanbieden. Zonder dat u er<br />
omkijken naar heeft. Want Logius zorgt voor de correcte verwerking van<br />
de berichten via Digipoort.<br />
Digipoort is een samenhangend geheel van afspraken over koppelvlakken,<br />
gegevens standaarden, processen, authenticatie, services en techniek.<br />
Tezamen vormt dit de infrastructuur voor de uitwisseling van berichten<br />
tussen bedrijven en overheid. Digipoort ondersteunt naast <strong>DigiInkoop</strong> en<br />
e-factureren nog verschillende andere processen voor de verwerking van<br />
diverse soorten berichten, zoals de aangifte omzetbelasting. Een complete<br />
lijst van de processen vindt u hier:<br />
http://www.logius.nl/producten/gegevensuitwisseling/digipoort/aansluiten<br />
/voor-bedrijven/.<br />
Binnen Digipoort zijn keuzes gemaakt die specifiek van toepassing zijn op<br />
<strong>DigiInkoop</strong>. Dit is vertaald naar een verwerkingsproces voor <strong>DigiInkoop</strong>.<br />
Ontvangers en verzenders sluiten (met hun software) hun processen en<br />
voorzieningen aan op het verwerkingsproces voor <strong>DigiInkoop</strong> binnen<br />
Digipoort.<br />
1.1 Wie doen er mee?<br />
Steeds meer overheidsorganisaties sluiten aan op Digipoort. Ook in het<br />
bedrijfsleven is de animo groot. Voor een actuele lijst met alle bedrijven<br />
en <strong>overheden</strong> die nu al e-factureren kunnen ontvangen gaat u naar<br />
http://www.logius.nl/producten/projecten/e-factureren/wie-doen-er-mee/.<br />
Pagina 8 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
1.2 Wie spelen een rol bij <strong>DigiInkoop</strong>?<br />
Bij een succesvol EBF proces zijn verschillende partijen betrokken.<br />
Allereerst bent u dat als overheidspartij; de ontvanger of verzender van<br />
de berichten. Daarnaast spelen bedrijven een belangrijke rol. Dit kunnen<br />
bedrijven zijn die berichten verzenden of ontvangen. Maar ook<br />
leveranciers van software en services die hun klanten met programmatuur<br />
ondersteunen voor het verzenden en ontvangen van EBF berichten met de<br />
overheid. Een andere categorie bedrijven zijn intermediairs. Dit zijn<br />
bedrijven die namens andere bedrijven elektronische berichten willen<br />
verzenden en ontvangen en daarvoor hun dienstverlening aansluiten op<br />
de koppelvlakafspraken en gebruik maken van digitale voorzieningen. Alle<br />
aangesloten bedrijven wisselen direct hun berichten uit met de<br />
intermediair en daarmee indirect met de Digipoort van Logius. Speciaal<br />
voor elk bedrijf biedt Logius een passende manier om op Digipoort te<br />
kunnen aansluiten. Meer hierover kunt u lezen in de Aansluitkit <strong>DigiInkoop</strong><br />
voor Bedrijven.<br />
Ook Certificaat Service Providers (CSP’s) spelen een rol bij <strong>DigiInkoop</strong>.<br />
Dit zijn organisaties waarbij u een certificaat kunt kopen. Deze heeft u<br />
nodig voor authenticatie in het kader van Digipoort en Digikoppeling. U<br />
dient eerst abonnee te worden bij een CSP alvorens u certificaten kunt<br />
afnemen. Een lijst van alle CSP’s is te vinden op:<br />
http://www.logius.nl/producten/toegang/pkioverheid/aansluiten/toegetred<br />
en-csps/<br />
Logius heeft Digipoort geschikt gemaakt om EBF berichten te verzenden<br />
en ontvangen. Logius bewaakt in deze context de generieke<br />
toepasbaarheid van de producten en standaarden voor het gebruik door<br />
de overheid en het bedrijfsleven.<br />
1.3 Wat kost <strong>DigiInkoop</strong>?<br />
Wilt u <strong>DigiInkoop</strong>? Dan hebt u te maken met een aantal kosten. Logius<br />
onderscheidt kosten voor de aansluiting en kosten voor het gebruik van<br />
Digipoort.<br />
1.4 Aansluitkosten<br />
Dit zijn kosten die Logius in rekening brengt voor de aansluiting op<br />
<strong>DigiInkoop</strong>. In de volgende hoofdstukken wordt uitgelegd wat er nodig is<br />
om deze aansluitingen te realiseren. Meer informatie over de kosten en de<br />
verrekening van de kosten is uitgewerkt in de PDC (Producten en Diensten<br />
Catalogus)<br />
U hebt bij het aansluiten de keus uit verschillende aansluitpakketten:<br />
• Basis aansluitpakket<br />
• Plus aansluitpakket<br />
• Adviesdiensten<br />
Het Basis aansluitpakket kost € 2500,00 per aansluiting. Hierbij<br />
inbegrepen zijn:<br />
Een startbijeenkomst verzorgd door Logius<br />
Telefonische ondersteuning van het Logius Service centrum<br />
Aansluitdocumentatie<br />
Pagina 9 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
Het Plus aansluitpakket kost € 7500,00 per aansluiting. Naast de<br />
dienstverlening uit het Basispakket is dan ook inbegrepen:<br />
Een bijeenkomst met door u aan te wijzen leveranciers met wie u<br />
wilt starten met <strong>DigiInkoop</strong><br />
Expertsessies<br />
Extra ondersteuning van het Logius Service centrum en experts<br />
van Logius<br />
Mocht ook het Pluspakket niet toereikend zijn en u meer of andere<br />
dienstverlening nodig heeft, dan maken wij graag een offerte met daarin<br />
de gewenste activiteiten. De verrekening vindt plaats op uurbasis.<br />
Bedrijven hoeven niet te betalen voor de aansluiting op Digipoort.<br />
Deze kosten worden door de overheid betaald.<br />
Kosten voor het gebruik van Digipoort<br />
Voor het gebruik van Digipoort betaalt u € 0,59 per bericht. Een bericht is<br />
als volgt gedefinieerd:<br />
- Het aanleveren van een factuur of bestelling inclusief bijlage*<br />
- De verwerking van het bericht via Digipoort<br />
- De aflevering van het bericht bij de ontvangende partij<br />
* De totale berichtgrootte is gebonden aan een maximum van 20MB.<br />
Een belangrijke voorwaarde bij de berichtprijs is dat bedrijven en<br />
<strong>overheden</strong> aansluiten op Digipoort en op Digikoppeling conform de<br />
aansluitprocedures zoals beschreven in de Aansluitkit <strong>DigiInkoop</strong> en dat<br />
inkoopberichten voldoen aan de UBL en SETU (HR-XML) standaarden.<br />
Overige kosten<br />
Naast de aansluitkosten en berichtkosten is het mogelijk dat uw<br />
organisatie ook andere kosten zal maken om <strong>DigiInkoop</strong> mogelijk te<br />
maken. Denkt u hierbij aan licentiekosten, certificaatkosten, kosten voor<br />
hardware of kosten voor inhuur van extern personeel. Vaak zijn deze<br />
investeringen niet alleen nodig voor <strong>DigiInkoop</strong> maar ook voor de<br />
informatisering van andere processen binnen uw organisatie of andere<br />
berichtstromen. Niettemin is het raadzaam om alle kosten op een rijtje te<br />
zetten om een duidelijk beeld te verkrijgen van de totale investering die<br />
nodig is.<br />
Pagina 10 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
1.5 Inkoopkanalen voor <strong>DigiInkoop</strong><br />
<strong>DigiInkoop</strong> ondersteunt verschillende inkoopkanalen en inkoopberichten.<br />
Overheden kunnen met de <strong>DigiInkoop</strong> voorzieningen ook als leverancier<br />
optreden en vanuit die hoedanigheid zaken doen met andere <strong>overheden</strong>.<br />
Dit is relevant wanneer een overheid zaken inkoopt bij een andere<br />
overheid. In de onderstaande modellen wordt een beeld gegeven van de<br />
relevante inkoopberichten in verschillende situaties en de mogelijke<br />
inkoopkanalen:<br />
Pagina 11 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
Zie de baseline presentatie waarin van de verschillende soorten berichten<br />
gedetailleerde modellen opgenomen zijn. Deze zijn relevant voor de<br />
bepaling van de inkoopkanalen.<br />
Pagina 12 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
2 Het aansluitproces voor <strong>DigiInkoop</strong><br />
Dit hoofdstuk beschrijft de aansluitstappen voor <strong>DigiInkoop</strong>. Hier wordt<br />
een overall beeld gegeven van wat er nodig is om een overheidsinstantie<br />
aan te sluiten op Digipoort, Digikoppeling en Diginetwerk ten behoeve van<br />
<strong>DigiInkoop</strong>.<br />
Bij elke stap is aangegeven welke activiteiten uitgevoerd moeten worden<br />
om de betreffende stap te realiseren. Voor de details wordt verwezen naar<br />
de specifieke documentatie die bij elke stap is genoemd. Aan het eind van<br />
dit hoofdstuk vindt u een checklist met alle aansluitstappen.<br />
In de <strong>aansluitkit</strong> vindt u ook een voorbeeld PVA en een draaiboek<br />
Diginetwerk. Deze producten kunt u gebruiken als input voor een<br />
technisch projectleider. Het beschrijft in detail alle stappen die gedaan<br />
moeten worden om de voorbereidingen voor Diginetwerk en Digikoppeling<br />
uit te voeren.<br />
2.1 Planning<br />
Onderstaand model geeft inzicht in het stappenplan en de doorlooptijd van<br />
de stappen die nodig zijn om als overheid aan te sluiten op de<br />
voorzieningen voor <strong>DigiInkoop</strong>. De werkelijke doorlooptijden kunnen<br />
variëren op basis van externe invloeden en de drukte bij Logius.<br />
De doorlooptijden zijn indicatief en geven een beeld van de minimale tijd<br />
die nodig is om een stap te doorlopen. Houdt u dus rekening met een<br />
minimale doorlooptijd van 16 weken voor het totale aansluitproces.<br />
Naast dit aansluitproces zullen er ook acties nodig zijn om de<br />
Digikoppeling adapter in te richten, te configureren en aan te sluiten op<br />
het BackOffice systeem van uw organisatie, het BackOffice systeem aan te<br />
passen en organisatieveranderingen door te voeren. Onderstaande<br />
planning gaat hier niet op in en geeft slechts een beeld van de stappen die<br />
gezet moeten worden om aan te sluiten.<br />
Indien er al Digikoppelingen in productie zijn dan zou het proces van<br />
aansluiten aanzienlijk sneller uitgevoerd kunnen worden. Een uitgebreide<br />
planning en een voorbeeld PVA zijn opgenomen in de <strong>aansluitkit</strong>.<br />
Pagina 13 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
Aansluitproces <strong>overheden</strong><br />
*exclusief doorlooptijden optimalisering van processen<br />
Processtap/week nummer 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16<br />
Stap 1: Startbijeenkomst met Logius<br />
Stap 2: Uitvoeren impactanalyse en opstellen plan van aanpak<br />
Stap 3: Aanvragen aansluiting Diginetwerk<br />
- Contact opnemen met Logius<br />
Stap 4: Aanvragen aansluiting Digikoppeling<br />
- Invullen aanvraagformulier inclusief aanvraag OIN<br />
- Optioneel: verkrijgen Digikoppeling adapter<br />
- Opstellen Collaboration Protocol Agreement<br />
- Versturen consumption request<br />
Stap 5: Aanvragen PKI Overheid certificaat<br />
- Abonnement nemen bij CSP<br />
Stap 6: Aanvragen aansluiting Digipoort<br />
- Invullen account aanvraagformulier Digipoort<br />
Stap 7: Realisatie pilot test over Digipoort<br />
Stap 8: Realisatie ketentest over Digipoort<br />
2.2 Stap 1. Startbijeenkomst met Logius<br />
Voor de aansluiting op <strong>DigiInkoop</strong> werkt Logius nauw samen met het<br />
Ministerie van Economische Zaken en het Ministerie van Binnenlandse<br />
Zaken. Wellicht hebt u al contact gehad over aansluiten op <strong>DigiInkoop</strong>,<br />
wellicht heeft uw organisatie zelf besloten de stap te maken om het<br />
inkoopproces binnen uw organisatie te willen digitaliseren. Hoe dan ook u<br />
heeft waarschijnlijk behoefte aan meer informatie over wat het betekent<br />
en wat het kost om aan te sluiten op de voorzieningen die <strong>DigiInkoop</strong><br />
mogelijk maken.<br />
Ons Team Implementatie Support kan voor u een startbijeenkomst<br />
organiseren waarin de achtergronden van <strong>DigiInkoop</strong>, de aansluitstappen<br />
en een nadere toelichting op de <strong>DigiInkoop</strong> bouwstenen wordt gegeven.<br />
Op die manier wordt snel duidelijk wat u kunt verwachten van het<br />
aansluitproces en de ondersteuning van Logius.<br />
2.3 Stap 2. Uitvoeren impactanalyse en opstellen plan van aanpak<br />
Op grond van de informatie uit de startbijeenkomst raden wij u aan eerst<br />
te bezien wat de aansluiting op <strong>DigiInkoop</strong> betekent voor uw organisatie<br />
en de impact daarvan te beschrijven. Denkt u hierbij aan strategische<br />
overwegingen, architectuurkeuzen, berichtvolumes, benodigde<br />
investeringen en consequenties voor de huidige inrichting van uw<br />
processen. Het is raadzaam in deze fase een projectleider of vast<br />
aanspreekpunt <strong>DigiInkoop</strong> te benoemen die als contactpersoon kan<br />
optreden voor Logius en andere partijen die een rol spelen in de<br />
aansluiting op <strong>DigiInkoop</strong>. Bepaal ook wie in uw organisatie bij dit traject<br />
betrokken moet zijn. Denk hierbij aan een architect, technisch teamleider,<br />
functioneel ontwerper maar ook aan een netwerkspecialist, integratie<br />
specialist, software developer, applicatie beheerder en security specialist.<br />
Pagina 14 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
i. Voorwaarden, geen.<br />
ii. Resultaten, inzicht in de impact, aansluit strategie bepaald,<br />
Betrokken personen zijn allemaal bekend, wijzigingen op huidige<br />
systemen zijn in kaart gebracht.<br />
iii. Verantwoordelijk, de aan te sluiten organisatie.<br />
Hebt u uw projectorganisatie ingericht en is de planning bekend, dan<br />
stuurt u het aanvraagformulier voor de aansluiting op Digipoort aan<br />
Logius. Logius kan u nu de ondersteuning van ons implementatieteam<br />
aanbieden. In dit team zitten experts die u kunnen adviseren over de te<br />
realiseren stappen. Logius kan het project echter niet voor u uitvoeren<br />
daarvoor zult u capaciteit moeten reserveren binnen uw eigen organisatie.<br />
Advies: Diginetwerk en Digikoppeling zijn bedoeld om een<br />
gestandaardiseerde elektronische koppeling te maken tussen<br />
overheidsorganisaties. De opzet is dat een overheidsorganisatie met één<br />
enkele koppeling met meerdere overheidsorganisaties kan communiceren.<br />
Bij de planning van de aansluiting op Digipoort/EBF is het daarom<br />
belangrijk om de volgende vragen te beantwoorden:<br />
• Is er binnen uw bedrijfsnetwerk al een voorziening ingericht die<br />
toegang tot Diginetwerk en/of Digikoppeling mogelijk maakt, en<br />
kan deze ook worden ingezet voor EBF?<br />
• Is het mogelijk om een nieuwe aansluiting op Diginetwerk en/of<br />
Digikoppeling zodanig in te richten dat deze generiek kan worden<br />
ingezet voor andere toepassingen?<br />
Als een van deze vragen met ‘ja’ kan worden beantwoord dan kan er<br />
waarschijnlijk aanmerkelijk op de kosten en de doorlooptijd wat betreft de<br />
initiële aanschaf en/of het beheer van de benodigde infrastructuur voor<br />
Diginetwerk en Digikoppeling bespaard worden.<br />
Let op: Logius levert niet de software die nodig is om de Digikoppeling te<br />
realiseren. Verder is er altijd programmatuur nodig om de gegevens uit de<br />
Digikoppeling adapter over te brengen naar de relevante BackOffice<br />
systemen. De aanschaf en ontwikkeling van deze software moet onderdeel<br />
zijn van het plan van aanpak. In deze toelichting op de <strong>aansluitkit</strong> wordt<br />
hieraan geen aandacht besteed omdat de variëteit in applicaties te groot<br />
is. In het aansluitproces wordt er vanuit gegaan dat men voor stap 6 klaar<br />
is met de ontwikkeling en het testen van de software.<br />
2.4 Stap 3: Aanvragen Diginetwerk aansluiting<br />
Diginetwerk is het private netwerk voor de hele overheid. Om optimaal<br />
gebruik te kunnen maken van <strong>DigiInkoop</strong> dient u aan te sluiten op<br />
Diginetwerk.<br />
De aansluiting op Diginetwerk is altijd maatwerk. Neemt u voor meer<br />
informatie contact op met het Servicecentrum van Logius.<br />
i. Voorwaarden, de aan te sluiten partij moet een<br />
overheid zijn (Rijksoverheid, Provincie, Gemeente,<br />
Waterschap, ZBO, Agentschap of een andere<br />
organisatie met een publiekrechtelijke taak).<br />
ii. Resultaten, de verbinding is opgeleverd door de<br />
technici en getest door de aan te sluiten overheid.<br />
Pagina 15 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
iii. Verantwoordelijk, dit betreft een gezamenlijk initiatief<br />
van Logius en de aan te sluiten organisatie.<br />
Eindverantwoording ligt bij de aan te sluiten<br />
organisatie.<br />
Wij adviseren u de aanvraag voor Diginetwerk te combineren met de<br />
aanvraag voor Digikoppeling, zie stap 4.<br />
2.5 Stap 4. Aanvragen Digikoppeling aansluiting<br />
Voor de aansluiting op de Digikoppeling doorloopt u drie stappen:<br />
1. Aanvragen van Digikoppeling (inclusief OIN) <br />
2. Maken van de Collaboration Protocol Agreements (CPA’s)<br />
<br />
3. Doen van een Consumption request in het serviceregister <br />
Digikoppeling wordt automatisch door het Servicecentrum voor uw<br />
aangevraagd op basis van het aanvraagformulier voor <strong>DigiInkoop</strong>. U vindt<br />
dit formulier op onze website:<br />
http://www.logius.nl/producten/projecten/digiinkoop/.<br />
Op basis van deze aanvraag ontvangt u het OIN. Dit nummer heeft u<br />
nodig om een PKIoverheid certificaat te kunnen aanvragen.<br />
ii. Voorwaarden, de aan te sluiten partij moet een overheid zijn<br />
(Rijksoverheid, Provincie, Gemeente, Waterschap, ZBO,<br />
Agentschap of een andere organisatie met een publiekrechtelijke<br />
taak)<br />
iii. Resultaten, er is een OIN verstrekt aan de organisatie of het<br />
organisatieonderdeel dat wil aansluiten of aan de overkoepelende<br />
organisatie voor een algemene aansluiting en uw organisatie is<br />
ingeschreven in het serviceregister<br />
iv. Verantwoordelijk, aanvraag door de aan te sluiten organisatie,<br />
levering door Logius<br />
Indien u in het bezit bent van een OIN of wanneer u dit heeft<br />
aangevraagd, krijgt u automatisch toegang tot het serviceregister. Het<br />
serviceregister bevat een overzicht van alle diensten (services) die door<br />
de geregistreerde partijen worden aangeboden of afgenomen. U vindt hier<br />
bijvoorbeeld de exacte specificaties van diensten die nodig zijn voor<br />
Digipoort, zoals de Afleverservice, de Aanleverservice en de<br />
Statusinformatieservice.<br />
De volgende stap in de aansluiting op Digikoppeling is het opstellen van<br />
Collaboration Protocol Agreements (CPA’s). Met behulp van de informatie<br />
in het serviceregister en de daaraan gerelateerde CPA creatievoorziening<br />
kunt U de CPA’s aanmaken. Het aanmaken van de CPA is onderdeel van<br />
de aansluiting op basis van de gehanteerde ebMS standaard en een<br />
specialistische taak voor uw integratie specialist.<br />
Een CPA is een standaard formaat waarin is vastgelegd op welke wijze de<br />
configuratiegegevens van een bericht kunnen worden uitgewisseld.<br />
Organisaties die met veel ketenpartners berichten uitwisselen hebben er<br />
baat bij deze informatie op een eenduidige en gestructureerde manier te<br />
kunnen vastleggen.<br />
Pagina 16 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
Van u wordt verwacht dat u de service Aanleveren en de service Afleveren<br />
conform de aangeleverde specificaties uit het serviceregister en de<br />
aangemaakte CPA implementeert. Digipoort kan dan de aangeleverde<br />
berichten bij de aangesloten partijen afleveren. Voor het raadplegen van<br />
de (verwerkings) status van ingestuurde berichten moet de<br />
Statusinformatieservice worden geïmplementeerd. Hiervoor is geen CPA<br />
nodig aangezien voor deze service de WUS standaard geldt i.p.v. de ebMS<br />
standaard.<br />
Als laatste stap doet u een consumption request voor de aflever- en<br />
aanleverservices in het serviceregister. Het doel hiervan is dat uniform<br />
geregistreerd staat wie welke services afneemt. Logius kan op deze<br />
manier bijhouden wie op basis van welke service is aangesloten.<br />
Omgekeerd kan een afnemende organisatie zien bij welke instanties hij<br />
diensten afneemt.<br />
i. Voorwaarden, de aan te sluiten partij moet een overheid zijn<br />
(Rijksoverheid, Provincie, Gemeente, Waterschap, ZBO,<br />
Agentschap of een andere organisatie met een publiekrechterlijke<br />
taak).<br />
ii. Resultaten, de aan te sluiten partij is opgenomen in het<br />
serviceregister en heeft zijn services gepubliceerd.<br />
iii. Verantwoordelijk, de aan te sluiten organisatie zelf.<br />
Voor het opzetten van de Digikoppeling is een uitgebreid voorbeeld plan<br />
beschikbaar op http://www.logius.nl/producten/projecten/digiinkoop/<br />
2.6 Stap 5: Aanvragen PKIoverheid certificaat<br />
Om e-facturen te kunnen ontvangen via de Digipoort en om een Digipoort<br />
aansluiting te kunnen aanvragen heeft u een PKIoverheid certificaat<br />
nodig. Het certificaat kunt u aanvragen bij een Certificate Service Provider<br />
(CSP).<br />
Overheden worden gevraagd altijd het OIN in het certificaat op te nemen.<br />
PKIoverheid certificaten worden alleen uitgegeven door erkende CSP’s.<br />
Om een certificaat af te nemen bij een CSP moet u een aantal stappen<br />
doorlopen en moet een bestuurder van de organisatie een legitimatie<br />
procedure doorlopen om aan te tonen dat deze persoon de wettelijke<br />
vertegenwoordiger is. Informeert u bij uw CSP op welke wijze u een<br />
certificaat kunt verkrijgen.<br />
Het certificaat kan worden gebruikt voor de volgende doeleinden:<br />
1. Het opzetten van een tweezijdige SSL-verbinding.<br />
2. Het ondertekenen van de berichtenvelop (signature) ten behoeve<br />
van de authenticatie van de verzender. Deze authenticatie wordt<br />
uitgevoerd door Digipoort.<br />
3. Het ondertekenen van de berichtinhoud als bewijs dat het bericht<br />
authentiek is.<br />
Meer informatie over het verkrijgen van een PKIoverheid certificaat is te<br />
vinden op www.pkioverheid.nl<br />
i. Voorwaarden, de aanvrager moet beschikken over een OIN, zie<br />
paragraaf 3.5.<br />
Pagina 17 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
ii. Resultaten, de aanvrager beschikt over certificaten voor test en<br />
productie(dit kan fysiek 1 certificaat zijn).<br />
iii. Verantwoordelijk, aanvraag door de aan te sluiten organisatie,<br />
levering door de gekozen CSP.<br />
Een uitgebreid overzicht van de stappen om Digikoppeling te<br />
implementeren is ook in de vorm van een interactieve Wiki beschikbaar.<br />
Deze is beschikbaar op:<br />
https://wiki.noiv.nl/xwiki/bin/view/Stelselhandboek/Digikoppeling_Stappe<br />
nplanImplementatie<br />
2.7 Stap 6: Opdracht Digipoort productieaansluiting en exploitatie<br />
Als u bovenstaande stappen heeft doorlopen heeft u in technische zin alle<br />
voorbereidingen getroffen om de aansluiting op Digipoort tot stand te<br />
brengen. De ervaring leert echter dat het nog wel wat tijd kan kosten om<br />
de koppeling correct te configureren en technisch te testen. Wanneer de<br />
technische tests van de koppeling zijn geslaagd kunnen we verder met de<br />
productieaansluiting. Om voor een adequate administratie te kunnen<br />
zorgen vragen wij u het exploitatieformulier EBF in te sturen. Hiermee<br />
geeft u decharge aan het aansluittraject en de opdracht om in productie te<br />
gaan, ofwel te starten met de exploitatie.<br />
Het aanvraagformulier kunt u downloaden van onze website:<br />
http://www.logius.nl/producten/gegevensuitwisseling/digipoort/aansluiten<br />
i. Voorwaarden, de aan te sluiten partij moet beschikken over een<br />
PKIoverheid certificaat en zijn aangesloten op de Digikoppeling<br />
van Digipoort.<br />
ii. Resultaten, de aan te sluiten partij is opgenomen in de<br />
configuratie van Digipoort. Hiermee zijn de endpoints van de<br />
services van de afnemer vastgelegd.<br />
iii. Verantwoordelijk, aanvraag door de aan te sluiten organisatie,<br />
levering door Digipoort.<br />
2.8 Stap 7 en 8: Realisatie pilot test en ketentest<br />
Voor de realisatie van de pilot test en de ketentest heeft u een leverancier<br />
nodig die inkoop berichten op elektronische wijze met u wilt uitwisselen.<br />
Wij adviseren u tijdig contact op te nemen met de leverancier van uw<br />
keuze en deze keuze aan Logius door te geven zodat tijdig kan worden<br />
begonnen met de voorbereidingen.<br />
Ons implementatie team kan u vertellen op welke wijze het testtraject kan<br />
worden ingezet en wat de migratiemogelijkheden zijn.<br />
Na succesvolle afronding van de test kan uw e-factuur door uw<br />
leveranciers worden verzonden over Digipoort. Vanaf dat moment brengt<br />
Logius het gebruik van Digipoort in rekening aan u als deelnemer. Zie ook<br />
paragraaf 2.3.<br />
Hebt u geen leverancier waarmee u een eventuele test zou kunnen<br />
uitvoeren? Neemt u dan contact op met Logius. Wij kunnen u hierbij<br />
wellicht ook helpen.<br />
Pagina 18 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
2.9 Checklist<br />
De onderstaande checklist kan u gedurende het aansluitproces helpen<br />
vaststellen of u alle nodige activiteiten voor het succesvol in gebruik<br />
nemen van een Digipoort koppeling heeft uitgevoerd.<br />
Check Resultaten na de activiteiten<br />
Abonnee bij een CSP<br />
Certificaat ontvangen van de CSP<br />
Werking van het certificaat getest<br />
Digikoppeling adapter ingekocht en geconfigureerd<br />
Software ontwikkeld om de berichten uit te wisselen tussen de Digikoppeling<br />
adapter en de betreffende BackOffice systemen<br />
Aangemeld bij Logius voor ondersteuning tijdens het testen<br />
Connectiviteit getest (eerste reactie van de Digipoort ontvangen)<br />
SSL verbinding getest vanuit deelnemer en vanuit de Digipoort<br />
Koppelvlak getest (eerste bericht geaccepteerd voor verwerking door Digipoort)<br />
Inhoud van het bericht afgestemd met de versturende partijen (afstemmen<br />
Eerste Ketentest in overleg met de verzendende(bedrijf), ontvangende(overheid) en<br />
verwerkende partij (Logius)<br />
Monitoring van het eerste productiebericht succesvol<br />
Pilot fase doorlopen<br />
Decharge voor de aansluiting, opdracht voor productie<br />
Pagina 19 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
3 Technische werking van <strong>DigiInkoop</strong><br />
Overheidsorganisaties die aansluiten op Digipoort implementeren de<br />
koppelvlakafspraken en maken hun eigen systemen geschikt voor het<br />
ontvangen, verwerken en versturen van elektronische inkoop berichten.<br />
Als de overheidsorganisatie is aangesloten op Digipoort kunnen bedrijven<br />
die zaken doen met deze overheidsorganisatie meedoen. Bedrijven<br />
moeten daarvoor beschikken over software en digitale services die<br />
geschikt zijn (gemaakt) voor <strong>DigiInkoop</strong>. Bedrijven, Intermediairs en<br />
Leveranciers van software en services passen daarvoor de<br />
koppelvlakafspraken toe op hun producten en diensten.<br />
De onderstaande figuur illustreert de relatie tussen de koppelvlakken voor<br />
bedrijven, Digipoort en de koppelvlakafspraken met de overheid.<br />
Figuur 3: Relatie tussen de koppelvlakken voor bedrijven en overheid<br />
3.1 OverheidsIdentificatieNummer<br />
Voor het gebruik van de Digipoort dient u zich als overheid bij Logius te<br />
identificeren. Bedrijven identificeren zich op basis van het Kamer van<br />
Koophandel nummer. Overheidsorganisaties doen dit op basis van het<br />
Overheidsidentificatienummer (OIN). Het OIN is gebaseerd op het Finummer<br />
en nu ook wel bekend als het RSIN nummer van de KVK (zie<br />
ook: link). Bedrijven kunnen bij u het OIN nummer opvragen voor<br />
vermelding op het inkoopbericht. Hebt u nog geen OIN? Dan kunt u dit<br />
nummer aanvragen bij Logius.<br />
Pagina 20 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
3.2 E-Bouwstenen<br />
Voor <strong>DigiInkoop</strong> wordt gebruik gemaakt van de E-Bouwstenen Digipoort,<br />
Digikoppeling en Diginetwerk. Deze bouwstenen zijn bij Logius in beheer.<br />
In het onderstaande model wordt de relatie weergegeven tussen de –E-<br />
Bouwstenen die nodig zijn voor <strong>DigiInkoop</strong>. Om gebruik te kunnen maken<br />
van <strong>DigiInkoop</strong> zijn aansluitingen op Digipoort, Digikoppeling en<br />
Diginetwerk vereist.<br />
Het PKIoverheid certificaat wordt geleverd door zogenaamde CSP’s. Input<br />
voor het certificaat is het OIN dat als onderdeel van Digikoppeling wordt<br />
uitgeleverd. Digikoppeling levert ook de toegang tot het Serviceregister<br />
wat weer nodig is om de services binnen Digipoort in gebruik te nemen.<br />
Er zijn afzonderlijke handreikingen en bijlagen voor Digipoort,<br />
Digikoppeling en Diginetwerk beschreven die te vinden zijn op<br />
http://www.logius.nl/digikoppeling/ & http://www.logius.nl/diginetwerk/.<br />
In de onderstaande paragrafen worden de in het model gebruikte<br />
begrippen nader toegelicht.<br />
3.3 Digipoort<br />
Digipoort is “hét elektronische postkantoor van de overheid”. Via één<br />
elektronische ingang kunnen verschillende berichtenstromen lopen,<br />
waaronder belastinggegevens richting Belastingdienst, inklaringsgegevens<br />
richting Douane en statistische gegevens richting Centraal Bureau<br />
Statistiek. In dit document hebben we het over de stroom ‘Inkoop<br />
berichten’ richting verschillende <strong>overheden</strong> die aangesloten zijn. Voor<br />
<strong>DigiInkoop</strong> is Digipoort gekozen als de centrale infrastructuur. Elke<br />
organisatie hoeft maar eenmaal aan te sluiten op Digipoort om met alle<br />
aangesloten <strong>overheden</strong> berichten uit te kunnen wisselen.<br />
Digipoort heeft verschillende koppelvlakken voor bedrijven en <strong>overheden</strong><br />
(zoals SMTP, FTP, SOAP, ebMS, WUS & HTTPS) Voor <strong>DigiInkoop</strong> wordt het<br />
ebMS en WUS koppelvlak voor <strong>overheden</strong> gebruikt. Conform de opzet van<br />
Digikoppeling, en overeenkomstig met de basisregistraties, worden alle<br />
transactionele berichten middels ebMS uitgewisseld en worden alle<br />
bevragingsberichten middels WUS afgehandeld.<br />
Pagina 21 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
Meer informatie over andere informatiestromen kunt u vinden in<br />
‘Handreiking Digipoort’ in de map Digipoort in de <strong>aansluitkit</strong> en op<br />
www.logius.nl/digipoort.<br />
Gebruiksvoorwaarden Digipoort<br />
Om Digipoort te gebruiken hoeft u als organisatie niet vooraf de<br />
gebruiksvoorwaarden te ondertekenen. Wel moet u voordat u Digipoort<br />
gaat gebruiken op de hoogte zijn van, en instemmen met de<br />
gebruiksvoorwaarden. Bij het gebruik van Digipoort committeert u zich<br />
automatisch aan deze gebruiksvoorwaarden. Wanneer u Digipoort al<br />
gebruikt voor andere gegevensstromen, heeft u deze voorwaarden al<br />
geaccepteerd.<br />
De voorwaarden zijn beschreven in ‘Gebruiksvoorwaarden Digipoort’ in de<br />
map Digipoort van de <strong>aansluitkit</strong>.<br />
Betrouwbaarheid<br />
Digipoort bewaart informatie ten behoeve van traceerbaarheid,<br />
onweerlegbaarheid en foutafhandeling. Dat betreft echter nooit de inhoud<br />
van de factuur of daarvan afgeleide informatie. De informatie die Digipoort<br />
wel bewaart is opgeslagen in een zogenaamde Audit Trail. Jaarlijks<br />
ontvangt Logius ook een Third Party Mededeling 1<br />
Zekerheid<br />
Om onweerlegbaarheid vast te kunnen stellen behandelt de Digipoort elke<br />
factuur in een eigen proces. Van dit proces wordt een Audit trail<br />
opgeslagen en het kenmerk van het proces wordt ook afgegeven aan het<br />
aanleverende bedrijf.<br />
Privacy<br />
Digipoort kijkt tijdens verwerking niet naar de inhoud van de berichten en<br />
slaat ook geen afschrift van de berichten op. Zodra een bericht is<br />
afgeleverd wordt het verwijderd uit Digipoort.<br />
Informatie beveiliging<br />
De verbinding tussen het bedrijf en Digipoort wordt altijd 2-zijdig beveiligd<br />
met behulp van SSL.<br />
3.4 Digikoppeling<br />
Koppelvlakken<br />
Voor Digipoort zijn verschillende koppelvlakken beschikbaar, maar voor<br />
<strong>DigiInkoop</strong> is het van belang dat u het ebMS en WUS koppelvlak heeft<br />
geïmplementeerd. Het zou dus kunnen, wanneer u al Digipoort gebruikt<br />
voor een andere informatiestroom, dat u één of beide koppelvlakken al<br />
heeft geïmplementeerd.<br />
Services<br />
Voor <strong>DigiInkoop</strong> implementeert u als overheid de Afleverservice, de<br />
Aanleverservice en de statusinformatie service.<br />
U kunt hieronder in het figuur de samenhang van de gebruikte services<br />
zien.<br />
1 Een Third Party Mededeling is een verklaring van een onafhankelijke,<br />
derde partij over de kwaliteit van een IT-dienst.<br />
Pagina 22 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
Raadpleeg voor de actuele specificaties van de services het Serviceregister<br />
op https://serviceregister.overheid.nl. De accountgegevens worden als<br />
onderdeel van de Digikoppeling aanvraag aan de betreffende overheid<br />
verstrekt. Meer informatie over het serviceregister is te vinden op:<br />
http://www.logius.nl/producten/gegevensuitwisseling/digikoppeling/docu<br />
mentatie/serviceregister-en-cpa-creatievoorziening/<br />
Bijlagen in Digipoort<br />
In Digipoort kunnen bij een bericht ook altijd bijlagen worden<br />
meegestuurd. Tot een maximum van 20MB kunnen alle typen bestanden<br />
worden toegevoegd als bijlage bij een bericht. Denk hierbij aan een<br />
specificatie van een factuur in een spreadsheet. Een pakbon in de vorm<br />
van een pdf, een xml of tekstbestand met aanvullende informatie.<br />
3.5 Aanpassingen t.o.v. e-Factureren<br />
Ten opzichte van e-factureren zijn er voor <strong>DigiInkoop</strong> de nodige<br />
aanvullingen gedaan in Digipoort:<br />
1. Er is aanleverservice geïntroduceerd waarmee <strong>overheden</strong><br />
berichten kunnen sturen (Push) aan Digipoort.<br />
2. Met de aanleverservice kunnen <strong>overheden</strong> net als bedrijven<br />
facturen en andere berichten insturen aan andere <strong>overheden</strong>.<br />
3. Er is een nieuwe versie van de Statusinformatieservice.<br />
4. De Bezorgservice is niet meer in gebruik.<br />
5. Er is een afleverservice geïntroduceerd waarmee we push<br />
berichten aan bedrijven ondersteunen, bedrijven hoeven berichten<br />
dus niet meer op te halen en berichten aan bedrijven zijn<br />
daadwerkelijk bij het bedrijf afgeleverd als de statusinformatie dit<br />
aangeeft.<br />
6. De Portal van Digipoort is herzien n.a.v. bovenstaande wijzigingen<br />
en ook is de Logius Huisstijl toegepast<br />
7. Er zijn nieuwe berichtsoorten toegevoegd om alle mogelijke<br />
inkoopberichten te ondersteunen. Een volledig overzicht van de<br />
berichtsoorten staat in par 5.1.<br />
8. Er zijn nieuwe versies van de UBL en HRXML standaard gereleased<br />
en toegepast in de validatie van berichten voor <strong>DigiInkoop</strong>.<br />
Meer details van deze wijzigingen vind u in de specifieke documenten die<br />
de specificaties vormen voor deze componenten.<br />
Pagina 23 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
Schematisch ziet de wijziging na de release van 13-01-2011 er als volgt<br />
uit:<br />
Concreet betekent dit voor Overheden dat met de introductie van deze<br />
release meer soorten berichten kunnen worden ontvangen en dat ook<br />
berichten worden doorgelaten die zijn gevalideerd zonder uitsluiting van<br />
elementen. Berichten die op de nieuwe koppelvlakken worden aangeboden<br />
kunnen dus naast de elementen uit het functioneel model in potentie alle<br />
elementen bevatten die in de gegevensstandaard zijn opgenomen. Wel is<br />
de afspraak gemaakt dat alleen wordt gekeken en alleen rechten kunnen<br />
worden ontleend aan de elementen die zijn gespecificeerd in het<br />
functioneel model. Uiteraard staat het partijen vrij om onderling<br />
aanvullende afspraken te maken over het gebruik van de<br />
gegevensstandaarden.<br />
Pagina 24 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
4 Berichtenstandaarden <strong>DigiInkoop</strong><br />
Één van de belangrijkste zaken die u moet realiseren is het<br />
aanpassen/aanvullen van uw bedrijfsprocessen en softwaresystemen om<br />
in plaats van papieren nu gestructureerde computerbestanden (xml) te<br />
kunnen ontvangen en verwerken.<br />
Om gegevens te kunnen uitwisselen tussen verschillende organisaties zal<br />
het bericht aan bepaalde definities moeten voldoen.<br />
Er zijn hiervoor twee zaken afgesproken: Het vocabulaire en de gebruikte<br />
elementen van het xml-bericht moeten identiek zijn tussen alle zenders en<br />
ontvangers( één gezamenlijk functioneel basis gegevensmodel). Dit<br />
betreft afspraken over het formaat van de inkoop berichten en niet de<br />
wijze van transport, deze zijn vastgelegd in de koppelvlak afspraken.<br />
Deze afspraken noemen we ‘standaarden’ en worden beheerd door<br />
standaarden organisaties. Er worden momenteel twee standaarden voor<br />
inkoop berichten via de Digipoort ondersteund, UBL2.0 en SETU (HR-XML)<br />
(voor de uitzendbranche). Bovenop deze twee standaarden is het<br />
functioneel basis gegevensmodel opgesteld wat de overeenkomsten van<br />
de verschillende standaarden samenbrengt en vanuit het functioneel<br />
model een mapping heeft naar de onderliggende standaarden.<br />
Het functioneel basis gegevensmodel en de UBL2.0 set wordt beheerd<br />
door Logius. De HR-XML set wordt beheerd door SETU. Hieronder worden<br />
deze standaarden uitgebreider omschreven.<br />
Let op: Beide standaarden worden ondersteund door de Digipoort en<br />
moeten verwerkbaar zijn door de overheidsorganisaties.<br />
UBL2.0<br />
<strong>DigiInkoop</strong> maakt gebruik van de gegevensstandaard ‘UBL 2.0’<br />
(Universal Business Language, versie 2.0). UBL is een XML bibliotheek<br />
met bedrijfsdocumenten (inkooporders, facturen, etc.). UBL wordt<br />
inmiddels een aantal jaren gebruikt door Europese <strong>overheden</strong> voor digitale<br />
communicatie met bedrijven. UBL is ontwikkeld door OASIS. Voor de<br />
Nederlandse markt heeft Logius de specificaties opgesteld en zullen deze<br />
ook blijven beheren. In deze specificaties zijn nadere eisen gesteld aan de<br />
internationale structuur. Deze set is te downloaden op de website van<br />
Logius. Link<br />
HR-XML<br />
HR-XML is een andere technische standaard die ook geaccepteerd wordt<br />
door de Digipoort. HR-XML is een standaard samengesteld voor en door<br />
de wereldwijde HR/uitzendbranche. De Nederlandse versie van de HR-XML<br />
subset voor facturering wordt beheerd door Stichting Elektronische<br />
Transacties Uitzendbranche (SETU) en wordt daarom ook aangeduid als<br />
SETU (HR-XML).<br />
Documentatie over deze HR-XML factuur vindt u op de website van SETU<br />
(www.setu.nl). U dient hier wel voor in te loggen, maar een account kunt<br />
u (gratis) zelf aanmaken. Hier vindt u documentatie over HR-XML set voor<br />
<strong>DigiInkoop</strong>, inclusief schema definities (.xsd’s) en voorbeeldberichten.<br />
In de <strong>aansluitkit</strong> vindt u ook een folder ‘Gegevensstandaarden’ met de<br />
documentatie die van belang is bij het creëren van een UBL 2.0 of SETU<br />
(HR-XML) bericht<br />
Pagina 25 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
Aan de hand van deze documentatie kunt u uw systemen inrichten om te<br />
kunnen werken met <strong>DigiInkoop</strong> berichten.<br />
Let op: U dient te kiezen voor de ‘Standard for Invoicing 1.1’(meest<br />
gebruikelijke versie). Deze wordt door Digipoort ondersteund. Stem echter<br />
goed af met de partij waarmee u berichten uit wilt wisselen om er zeker<br />
van de zijn dat de gekozen versie ook verwerkbaar is voor hen. Informatie<br />
over de verschillen kunt u bij SETU opvragen.<br />
4.1 De binnen <strong>DigiInkoop</strong> ondersteunde berichten<br />
Berichtnaam Unieke<br />
afkorting<br />
UBL bericht HR-XML Richting<br />
t.o.v.<br />
overheid<br />
Offerte aanvraag OA RFQ StaffingOrder Outbound<br />
Offerte O Quotation HumanResource Inbound<br />
Afwijzing A Quotation<br />
Cancelation<br />
HumanResource Outbound<br />
Bestelling B Order StaffingOrder Outbound<br />
Bestel Bevestiging BB OrderResponce HumanResource Inbound<br />
Advance Shipping Notice ASN DespatchAdvice Nvt Inbound<br />
Time Card TC Nvt Time Card Outbound<br />
Voorstel factuur VF Invoice Nvt Outbound<br />
Factuur F Invoice Invoice Inbound<br />
Naast deze berichten die tussen overheid en leverancier(mogelijk ook een<br />
andere overheid) worden uitgewisseld zijn er nog een 3-tal die <strong>DigiInkoop</strong><br />
uitwisselt met het financieel systeem van de overheid. Dit betreft de<br />
Budget Check, Bestelling Verplichting en de Factuur is Akkoord berichten:<br />
Berichtnaam Unieke<br />
afkorting<br />
UBL bericht HR-XML Richting<br />
t.o.v.<br />
overheid<br />
Budget Check<br />
BC 2 berichten:<br />
commitment en<br />
application respons<br />
geen Intern<br />
Bestelling Verplichting BV Zelfde berichten<br />
als bij<br />
BudgteCheck<br />
geen Intern<br />
Factuur is akkoord FA Invoice Invoice Intern<br />
Pagina 26 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
5 Meer informatie over <strong>DigiInkoop</strong><br />
Mocht u na het lezen van deze <strong>Toelichting</strong> op de Aansluitkit<br />
voor <strong>DigiInkoop</strong> nog meer informatie nodig hebben, kijkt u dan<br />
op onze website:<br />
http://www.logius.nl/producten/projecten/digiinkoop/.<br />
Naast de complete set documentatie over <strong>DigiInkoop</strong> vindt u<br />
hier ook actuele informatie over bedrijven en <strong>overheden</strong> die<br />
aansluiten, links naar relevante websites en antwoorden op de<br />
meest gestelde vragen<br />
Pagina 27 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
6 Bijlage A: Begrippenlijst<br />
Begrip <strong>Toelichting</strong><br />
Digikoppeling Digikoppeling is de 'postbode' voor de overheid. Digikoppeling bestaat uit een set standaarden<br />
voor elektronisch berichtenverkeer tussen overheidsorganisaties. Als u deze standaarden<br />
implementeert in uw eigen software, dan kunt u eenvoudig digitaal berichten uitwisselen met<br />
collega-overheidsorganisaties. Via internet of met een andere verbinding. De standaarden zijn<br />
eind 2007 goedgekeurd door het College Standaardisatie en worden de komende jaren over<br />
de hele overheid uitgerold. Ontwikkelingen binnen de elektronische overheid zitten in een<br />
stroomversnelling. De dienstverlening naar burgers en bedrijven neemt sterk toe. Hierdoor<br />
groeit de noodzaak van samenwerking tussen overheidsinstellingen en vindt er steeds meer<br />
informatie-uitwisseling plaats. De Nederlandse Overheids Referentie Architectuur (NORA)<br />
beschrijft de principes en de benodigde bouwstenen voor die samenwerking. Eén van die<br />
bouwstenen is Digikoppeling (voorheen Overheidsservicebus) die zich richt op het<br />
vergemakkelijken van de informatie-uitwisseling en daarmee de samenwerking.<br />
Diginetwerk Diginetwerk verbindt (bestaande) fysieke netwerken van overheidsorganisaties met elkaar. Zo<br />
ontstaat er één besloten netwerk van overheidsnetwerken. Daarbinnen kunt u veilig gegevens<br />
uitwisselen met andere <strong>overheden</strong>. Dignetwerk levert connectiviteit en bespaart u tijd en<br />
geld. Want u hebt nog maar één aansluiting nodig om gegevens te kunnen uitwisselen met<br />
diverse overheidsorganisaties.<br />
Digipoort Overheidstransactiepoort; Digipoort heeft een centrale rol als digitale toegangspoort van<br />
bedrijven naar overheidsinstellingen. Het is een gratis overheidsdienst, regelt authenticatie<br />
via certificaten, heeft beveiligde verbindingen (2-SSL), gestandaardiseerde koppelvlakken en<br />
is een enkelvoudig aansluitpunt (eenmalige aansluiting). Digipoort hanteert standaard<br />
techniek, zoals webservices, het SOAP protocol en XML berichten.<br />
EbMS ebXML Messaging Service. EbMS is een ebXML specificatie dat een standaard biedt om<br />
berichten op een veilige en betrouwbare manier te verzenden. Digikoppeling ebMS 2.0 is een<br />
specifieke uitwerking voor de Nederlandse overheid van deze internationale standaard<br />
HRM Human Resource Management. Ook wel Personeel en Organisatie (P&O).<br />
XML eXtensible Markup Language (XML) is een standaard voor het definiëren van formele markup-<br />
talen voor de representatie van gestructureerde gegevens in de vorm van platte tekst. Deze<br />
representatie is zowel machineleesbaar als leesbaar voor de mens. XML is een bepaalde<br />
manier om gegevens gestructureerd vast te leggen. Deze manier is gedefinieerd en mag door<br />
iedereen worden gebruikt. Het is ontworpen om zowel door een programma als door een<br />
mens leesbaar te zijn.<br />
XML is niet alleen geschikt om gegevens in op te slaan maar wordt veel gebruikt om gegevens<br />
via het internet te versturen. Het is Platform onafhankelijk, uitbreidbaar en interoperabel<br />
tussen systemen.<br />
In XML Schema kan men schema’s maken voor bijvoorbeeld XML-documenten, waarmee deze<br />
documenten formeel worden gespecificeerd, en op grond waarvan zij kunnen worden<br />
gevalideerd, bijvoorbeeld door XML-validators.<br />
Een XML Schema geeft hiervoor onder meer aan wat de elementen zijn van een XML-<br />
document, waar zij voorkomen, wat de kenmerken zijn waaraan ze moeten voldoen, etc. Een<br />
Pagina 28 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
XML Schema kan onder meer aangeven wat voor soort tags in een XML-document mogen<br />
voorkomen. XSD Schema Definition Language. In XML Schema kan men schema’s maken<br />
voor bijvoorbeeld XML-documenten, waarmee deze documenten formeel worden<br />
gespecificeerd, en op grond waarvan zij kunnen worden gevalideerd, bijvoorbeeld door XML-<br />
validators.<br />
HTTP HyperText Transfer Protocol; protocol voor communicatie tussen webclient (meestal<br />
HTTPs Secure http protocol<br />
webbrowser) en een webserver op inter- en intranet.<br />
Logius Logius is de dienst digitale overheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken en<br />
PKIoverheid<br />
Koninkrijksrelaties. Logius beheert overheidsbrede ICT-oplossingen en gemeenschappelijke<br />
standaarden, die de communicatie tussen <strong>overheden</strong>, burgers en bedrijven vereenvoudigen.<br />
Met oog voor de samenhang in de infrastructuur van de e-overheid.<br />
Public Key Infrastructure voor de overheid, kortweg PKIoverheid, maakt betrouwbare digitale<br />
communicatie mogelijk.<br />
SOAP Simple Object Acces Protocol. SOAP is een communicatie protocol voor communicatie tussen<br />
webservices, een format voor berichtverzendingen, gebaseerd op XML. SOAP is een protocol<br />
om webservices te benaderen.<br />
SSL Secure Sockets Layer (SSL) en Transport Layer Security (TLS) (zijn opvolger), zijn encryptie-<br />
protocollen die communicatie op het internet beveiligen.<br />
Webservice Een webservice kan omschreven worden als een applicatiecomponent die toegankelijk is via<br />
standaard webprotocollen ( SOAP & XML). Een webservice maakt het mogelijk om op afstand<br />
(meestal over het Internet) vanaf een client-computer een dienst op te vragen aan een<br />
server, bijvoorbeeld het maken van een berekening, het leveren van gegevens of het<br />
uitvoeren van een taak. WS Applicatiecomponent die toegankelijk is via standaard<br />
webprotocollen (SOAP & XML) met de mogelijkheid vanaf een client-computer een dienst op<br />
te vragen aan een server.<br />
Webservices Een webservice is een combinatie tussen data en technologie en maakt het mogelijk om op<br />
afstand via internet vanaf de eigen computer een dienst op te vragen aan een server. In de<br />
koppelvlakspecificaties zijn regels opgesteld om met Digipoort te communiceren via<br />
webservices.<br />
WSDL WebService Description Language; Een WSDL-document is een XML-document, bestaande uit<br />
een verzameling definities. Aanbieders van webservices publiceren een WSDL-document,<br />
zodat klanten na het lezen van dit document technisch gezien exact weten hoe ze gebruik<br />
kunnen maken van de webservice.<br />
WUS WUS is een acroniem voor WSDL, UDDI en SOAP: WUS dus. Daarmee<br />
wordt een familie van internationale standaarden van OASIS en W3C<br />
bedoelt; deze worden ook vaak met WS6* aangeduid. Deze standaarden<br />
gaan over application6to6application webservices, die informatie over<br />
heterogene middleware platforms en applicaties kunnen dragen.<br />
Alle Digikoppeling webservices die op WUS gebaseerd zijn, moeten aan<br />
deze koppelvlakstandaard conformeren. Doel van de Koppelvlakstandaard<br />
WUS is het eenduidig en bruikbaar definiëren van het koppelvlak voor<br />
WUS. Er zijn daarvoor de volgende onderwerpen relevant: WSDL met<br />
adressering en naamgeving, beveiliging, binaire data, resulterende<br />
berichtheaders, profielen van Digikoppeling en compliancevoorzieningen.<br />
Pagina 29 van 30
definitief | <strong>Toelichting</strong> <strong>aansluitkit</strong> <strong>DigiInkoop</strong> <strong>overheden</strong> | 23 mei 2011<br />
Afkorting <strong>Toelichting</strong><br />
ASN Advance Shipping Notice (Berichtsoort)<br />
AuSP Authentication Service Provider<br />
BPEL Business Process Execution Language<br />
BPMN Business Process Modelling Notation<br />
BSP Billing Service Provider<br />
BZK Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties<br />
CPA Collaboration Protocol Agreement<br />
cXML Commerce XML<br />
EBF Elektronisch Bestellen en Factureren<br />
ebXML Electronic Business using eXtensible Markup Language<br />
ebXML electronic business using eXtensible Markup Language<br />
EF Elektronisch Factureren<br />
EZ Ministerie van Economische Zaken<br />
HR-XML human resources management XML<br />
PI Proces Infrastructuur<br />
SNO Service Niveau Overeenkomst<br />
SETU SETU is een acroniem voor Stichting Elektronische Transacties Uitzendbranche<br />
UBL Universal Business Language<br />
WUS WUS is een acroniem voor WSDL, UDDI en SOAP<br />
XBRL eXtensible Business Reporting Language<br />
XML EXtensible Markup Language<br />
Pagina 30 van 30