nationale identiteit - DOEN

mening zijn dat het Fries een ‘echte’ taal is.
en nu kunnen we over de methoden van
het dialectonderzoek praten. het belangrijkste
middel is de dialectenquête. die bevat meestal een
aantal woorden en soms ook zinnen. Bij elk van
die woor-
den of zin-
nen wordt
de vraag
g e s t e l d :
hoe luidt
dit in uw
d i a l e c t ?
Wan-
n e e r
het erg moeilijk is het gevraagde materiaal door
een directe vraag te ontlokken, kunnen van een
zin twee of meer varianten gegeven worden, en
dan luidt de vraag: aan welke zin geeft u in uw
dialect de voorkeur?
BraBant
Bijvoorbeeld: in het Nederlands zijn twee
bijzinvolgorden mogelijk, ‘tante laat zeggen dat
Nieuwsbrief april 2008
ze niet kan komen’ en ‘tante laat zeggen dat ze
niet komen kan’. in veel Nederlandse dialecten is
alleen de tweede variant zin grammaticaal. dus
in één keer kan een uitspraak van een woord,
een mogelijke zinconstructie of de aanduiding
van een bepaald begrip worden gevraagd.
maar zouden we nu alleen die eerste zin
ter vertaling aanbieden, dan bestaat de kans dat
de invuller vergeet dat in zijn dialect alleen de
tweede variant mogelijk is. en als we zo precies
mogelijke resultaten willen krijgen dan moeten
we een authentieke informant kiezen die zo min
mogelijk door het Nederlands beïnvloed werd.
dat is meestal een oude man (vrouwen blijken
‘netter’ te praten) die altijd op het platteland
heeft gewoond.
Wat wordt uiteindelijk met de resultaten
gedaan? de dialectenquête wordt een instrument
voor het tekenen van een kaart van het Neder-
landse taalgebied. maar niet alleen taalkaarten
zijn het product van het onderzoek. er worden
ook allerlei woordenboeken gemaakt.
39