klikken - Adrie Jonk Groep

,rleB
.#'

TYPE-R LEEFT
IN NEDERLAND.
Sterker rog, het is na
20 jaar springlevend.
Na onze oproep aan rijders van deze hardcore
Honda's werden we overstelpt met tientallen
e-mails. Met bewondering hebben we ze doorgelezen
Vrijwel elke aanmelding was voorzien
van een gloedvol betoog over het betreffende
exemplaar, over Honda en Type-R. Prachtig die
merkbeleving, dat 'ons'-gevoel. Maar voor zo
veel auto's hadden we geen plaats. We hebben
mensen moeten teleurstellen, maar dat gaan we
hier rechtzetten.
En ja, we weten het, er zijn meer
TVpe-R's. Zeker als we de verschillende
facelifts en de vierdeurs Civic hadden
opgeroepen. Liefst hadden we natuurlijk
de ongrijpbare vader van de Type-Rfamilie
in ons midden gehad. De sensei,
de NSX TVpe-R. De eerste Honda met de Type-R-badge op
het koetswerk. Maar dit mythische figuur laat zichvrijwel
nooit zren.In de hele Benelux rijdt er geen één, en ook in het
autogekke Engeland rijden er minder dan een handvol. Zelfs
in fapan is het een superster die zeldenin de openbaarheid
verschijnt. We proberen dan ook niet wanhopig de volledige
TVpe-R-familie bij elkaar te brengen, maar proberen wel
een volledig beeld van het DNA van de Type-R te krijgen.
Dat moet lukken met zevenraszuivere exemplaren van de
, ,Integra, de Civic en de Accord . Ze zijn onze gidsen door het
", ''l I goo0 ioeren.:Iankend klimmen we o-hotg. Gaat u mee?
' De eerste passen naar een sportiever imago zette Honda
in 1997 met de,Integra (DC2), een coupé op Civic-basis .Zljn
nijdige galnrden ,r het liefhebberstrottoir en lie-
. ,.,, ten-een sbare ind achter. Dat doet dit in perfecte
,,,:,;,,r,',,i.i,;1;;::t, verkerende exemplaar van-,Wilbert Stadhouders uit
ook. De felrode Recaro's grijpen het lijf vast alsof ze eÍ
jaren:naar hebben gesmacht om dat eens te doen. De zitpositie
is sportief en de toerenteller met een schaalverdeling
tot 10.000 verleidelijk. Met een licht entrefzeker schakelende
close-ratio vijfversnellingsbakis de 1.8 DOHC VTEC
met handbewerkte cilinderkop aan het werk te zetten. De
titanium pookknop geeft een kil handje en is de zweep om
de viercilinder mee af te ranselen. Dat moet, want de 1,8 lit
levert 190 pk pas bij 8000 toeren per minuut en 178 Nm bij
7300 toeren. De viercilinder lijkt ervan te genieten, zeker a
bij meer dan 6000 toeren per minuut het scherpere nokker
asprofiel de kleppen mag bespelen. Daar trekt hij loeihard
en klinkt hij zo kwaadaardig, dat de begrenzeÍ bij een kleir
9000 toeren als een ME-peloton de razernij beëindigt.
De motor maakt overdonderende indruk, het weggedrag
van de slechts 1120 kg wegende ITR (internetjargon) vult d
prima aan. Hij heeft een dunnere voorruit plus dikker plaa
staal voor de wielkuipen en de C-stijl. Het resultaat is een
stijf en responsief chassis waarmee je direct vanaf de eerstr
meters kunt lezen en schrijven. Het Torsen-differentieel tu
sen de aangedreven voorwielen zorgtvoor lekker veel lever
digheid in de besturing. Ie voelt het zoeken naar de juiste
wielsnelheden in het Momo-stuurtje. Hij heeft onnoemlijk
veel tractie. Zolanghet gaspedaal op de bodem blijft, hoe
meer de voortrein je de bocht insleurt. Door in een krappe
bocht heel vroeg op het gas te gaan, trekt het sper de neus
zoveÍ naar binnen dat de kont zelfs wil meesturen. Een
sensatie, ook voor de verstokte prediker van achterwielaan
drijving. En laten we de grote woorden maar gebruiken: dir
is een van de beste voorwielaandrijvers ooit gemaakt.
De Integra:is een hardcore straatracer en dat is een
activiteit die ze in nachtelijk Tokyo nog wel eens willen
bezigen. Als er een auto is die daar ook geregeld tot de
verbazing sprak, dan is het de eerste Civic Type-R (EI(g)
wel. Fxclusief geleverd in |apan, maar gelukki gztjn ze door
fans naar Nederland gehaald. Tim van Pareen is er daar
éénvan. Hij gebruikt zijn TVpe-R uit 1997 stevig, afgaande
op het slijtpatroon van zijnbanden. Al snel wordt duidelijk
waarom. Want of je sukkelt voort in deze Civic of je vlucht
alsof je zojuist de Nederlandsche Bank hebt beroofd. De 1.(
viercilinder
7500 krukas
minder dan
boven schre

EKYtT.
I YNE
e gespleten per'
ronlijkheid van
rze Type-R's komt
lor VTEC, Variable
alve Tinning and Lift
lectronic Controlled
ystem. De VTEGotoren
hebben
yee hovenliggende
rkkenassen. Per
linder ziin eritwee
rlaat- en twee uitatkfeppen,
die ech' ,
!r zowel aan inlaat'
s door
ri
orden bediend. De
ui tu,.'
te malre
il r dêr sècun-da'iien
o[ 'el
:il el
eide kleppen tegeliik
tet eenzeltde ope'
e
ÍÍ,edruk wenken op
en',kfèihré'zuiqer in
ch dan
lang
peÍ! en sÍuiten laat.
là Era t,
le l,in Fl .
aanzuiggeluid doet omstanders huiveren. De auto begint te
trillen en het is wachten tot de motorkap met een daverende
klap door motoronderdelen wordt versplinterd. Dat gebeurt
niet. Stug doorhalen tot 8700, de volgende versnelling inleggen
en de run naar het rood begint opnieuw.
In deze Civic is een tandje opschakelen een actie waarop
je je verheugt. Het mechaniek schakelt met grote precisie.
De zitpositie is ultralaag en het lijkt alsof je iezelf, aan
het chassis vastschroeft. De carrosserie is op strategische
punten doorgelast voor meer stijfheid, el van isolatiemateriaal
ontdaan. De 1090 kg wegende Civic heeft een perfect
stuurgevoel. De lichte besturing is scherp en de voortrein
reageert er hyperalert op. De balans is minder perfect
uitgewogen als bij de IntegÍa, maar hoekiger. Het Torsendifferentieel
drukt ook een stempel op het weggedrag. Het
trekt hem zonder drama elke hoek uit en de reacties op gas
liften zijngiftiger. Het gaspedaal een centimeter omhoog
en gelijk is daar een reactie van de kont. Lekker scherp, dat
maakt de Civic een gloeiendhete hatchback.
Het neurotische van de Civic heeft de tweede generatie
(DCs) Integra TVpe-R niet. Hij opereert anders. Christian
Solcher heeft dit exemplaar, bouwja ar 2003, uit |apan laten
overkomen. In Europa is deze lDM-versie nooit geleverd. Bij
het wegrijden is duidelijk dat dit een zwaar kaliber TVpe-R
is. Niet in gewicht (f lB0 kg), maar het is de 2,O-liter K20-motor
die zijnkoppel over een breed toerengebied uitsmeert.
Hij perst er 220 pk bij 8000 toeren per minuut uit en het
maximum koppel van 206 Nm 1000 toeren eerder. Onderin
is hij al wakker en voelt snel aart, en heeft ook dat duivelse
VTEC-omslagpunt. De begÍenzeÍ kapt de boel bii 9000 toeren
af, maar in de racerij kan dit blokwel 11.000 toeren aan.
lJiteraard is er een trap in de rug als de hoge nokken bij
6500 toeren hun opzwepende werk gaan doen. Deze vette
\,/I nïr E,.TO.'E 4 N,,MET ND,A T.YPE:R ,,..lFtgFTAgF..
.t
.a
tweeliter produceert een vol, zwaar geluid. Intimiderend,
zoals hij ook rijdt. Zeker als de baan wat vochtig is. Dan
springt de neus door het sperdifferentieel zo eenhalve
meter opzij. Het is een auto die concentratie van zilnbestuurder
vraagt. Het is armpje drukken met de aangedreven
voorwielen, de lijn bepalen en de voortrein erop vastzetten
met het gaspedaal. Nog beter is het om voor het insturen
van het gas te gaan. De neus hapt dan naar binnen, de
voorwielen komen door de gewichtsverplaatsing onder druk
te staan en dan moet je gebruik maken van het sperdifferentieel
door al heel vroeg uit te accelereren. Een voorwielaandrijver
met zo veel diepgang verveelt nooit. Deze Integra
TVpe-R is een verduveld snelle trackduy auto. I(ooi erin,
semi-slicks eronder en gáán.
Dan de vierdeurs Integra TVpe-R (DBB) uit 1996 van
Sander Noordzij. Een zeldzaamheid in Nederland en hier
ook nooit geleverd met de Type-R-badge. Hij is onderhuids
vrijwel identiek aan de coup é, maar lijkt verschillend door
onder meer de twee extra portieren en deze grote 'aquaria'
in plaats van de geniepig kijkende ronde koplampen. Het
karakter is vergelijkbaar met dat van de coupé. Volslagen
schizofreen. Met de ontwapenende ogen van een labrador
vraagt hrj zijnbestuurder om hem toeren te voeren. Bij meer
dan 5800 omwentelingen volgt de ontlading, dan wordt het
een pitbull. De 1.8 mag in fapan zo'rr 10 pk meer leveren en
komt daardoor op 200 pk. De Europese versie is geknepen
omwille van de strenge Europese emissie- en geluidseisen.
Het metalig, snijdende geluid maakt een gesprek aan
boord vaII de vierdeurs Integra onmogelijk als we met 190
km/h over het rechte stuk gaan. De ]apanse versies werden
begrensd op 180 km lh, maar deze moet nu meer dan220
km/h kunnen halen. Tijdens het insturen van een lange
rechterbocht is te merken dat de vierdeurs een vijf centimeter
grotere wielbasis heeft. Stabiel volgt hij de lijn en op gas

VOLLE TOEREN MET HONDA TYPE.R
volgen. Overstuur is er beperkt en hij laat zich minder mak- fapanners. Het zijn luidruchtige rasentertainers. Heersers
kelijk op het gas sturen. Er is reactie op gas liften, maar min- van de toerenberg en helaas ookwitte raven in het hedender
enthousiast dan voorheen. Daardoor is het geen saaie daagse tijdsgewricht. Uit de lieÍhebbersbomen geschoten
machine geworden, maar hij is wel minder ondeugend. door de noodzakelijke jacht naar schonere en zuiniSere motoren.
Gelukkig zijn er mensen die deze schizofrene Honda's
Bij de introductie in 2007 ging er een teleurgestelde zucht op waarde weten te schatten. Braaf bij weinig toeren, maar
fuwmw$mrmxx
Èmpmxnm$fum#d
&&&
ffi#tr" gs*s, qJ
mqmRmx.
ËË$ffiNff" V#X'ffi?ffiffi#ffi
sffaffisfi* BamppeB
*rmms *ss&m
Hffi&ffisffi Hmeg
AGGORD INTEGRA
TYPE-R (GHr) TYPE-R (DGz)
1998-2003 1995-2000
228 kmlh 233 km/h
rgt
n
...7,.2 s . .
v_ier-in-lijn .,21:57 cm3 - vier-in-lijn _,1797 cm3
212pk (1s6 kW)/ 190 pk (140 kW)/
72OO min{ 8000 min{
215 Nm/6700 minj 178 Nm/7300 min'1
handgesch. vijfbak handgesch. vijfbak
1344 kg .
1120 kg
All e q eqev e ns zijn f ab ri eksgeqevens
INTEGRA
TYPE-R (DGs)
2001-2006
180 km/h (begr.)
6,2.'.s
vier-i n-l ij n, 199.p.cm3
22o pk (162kw)l
8000 min-l
206 Nm/7000 minr
handgesch. zesbak
1180 kg
GIVIG
TYPE-R (EP3)
2001-2006
235 km/h
6,8 s
vier-in-lijn ,1998 cm3
2OO pk (147 Rw)l
74OO min'l
195 Nm/5900 minj
handgesch. zesbak
1170 kg
CIVIG
TYPE-R (FNz)
2007-2010
235 kmlh
6,6 s
vi9r-! n- I
e| 8 g m3
ltn .1
201 pk (148 kW)/
7800 minr
193 Nm/5600 mini
handgesch. zesbak
1301 kg
INTEGRA
TYPE-R (DB8)
1995-2000
180 km/h (begr.)
6,5 s
vier-in-lijn ,1797 cm3
200 pk (147 kw)l
8000 minr
181 Nm/7500 min-l
handgesch. vijfbak
1160 kq
GIVIG
TYPE-R (EKe)
1997-2000
180 km/h (begr.)
6,4 :..
vie r-i n-- I ij n,.l 59 5, cr
182 pk (134 kW)/
8200 mini
160 Nm/7500 mir
handgesch. vijfbal
1090 kq