IFKS Magazine 2012 - IFKS skûtsjesilen

De vierde editie van skûtsjesilen Langwar (14 en 15 april jl.) werd een prachtig
zeilfestijn in een nog vrijwel winters landschap. Henk Regts won de hoofdprijs.
henk regts wInt frIs langwar
De skûtsjes trotseren
een schrale
voorjaarszon, in
een schilderachtig
decor, waar
kort daarvoor nog
volop werd
geschaatst. (Foto
Corneel
Timmermans).
De voorspellingen waren niet verkeerd, zaterdagochtend
windkracht 2/3 en later op de dag toenemend.
Beide dagen droog weer in het vooruitzicht.Wedstrijdleider
Sieb Bandstra waarschuwde op het palaver.
‘Zwemvesten zijn verplicht, niet vanwege de wind maar
omdat het water nog steenkoud is, mocht je er in
kukelen.’
De vloot was in poule A en B verdeeld, met een
onderverdeling in vier lengteklassen. De A-poule startte
om kwart voor tien. Poule B volgde om elf uur. Zon
en bescheiden wind wisselden elkaar af. Tussen de
middag werd een dampende stamppot geserveerd in
de plaatselijke horeca. Bij de start van 13.30 uur ging
een aantal skûtsjes te vroeg over de startlijn. Op de
algehele terugroep keerde aanvankelijk niet iedereen
terug, dus werd de herstart uitgesteld. Om kwart over
drie ging de laatste wedstrijd van de dag van start. De
beste 11 skûtsjes van de A en de beste 11 van de
B-poule mochten zondagmiddag de grote finale varen.
Op zondagochtend was de kleine finale voor de resterende
skûtsjes.
Op het winterpalaver van Stichting Foar de Neiteam had scheepsont-
werper ir. Niels Moerke een stevige boodschap. De huidige generatie
skûtsjesilers weet te weinig van allerlei details aan boord die een rol
spelen. Dat kost seconden per route, dus minuten per wedstrijd.
Ir. Niels Moerke werkt met zijn bedrijf Van Oossanen in Wageningen
met verfijnde computerprogramma’s. Daar kan geen cliché tegenop.
Het veel gehoorde ‘lengte loopt’ klopt lang niet altijd. Scheepsontwerpers
onderscheiden tegenwoordig drukweerstand en wrijvingsweerstand.
Bij lage snelheden speelt de wrijvingsweerstand bij een groot
oppervlak een belangrijke rol, bij hoger tempo neemt de drukweerstand
in verhouding toe.
Omvaren is soms beter
Een vaak verwaarloosde factor bij het Skûtsjesilen is de drukweerstand
die wordt veroorzaakt door de golfopbouw op ondiep water. Dat is een
Houden en keren
Zondag stond er een stevige wind van 4 tot 5 Bft.
Bovendien voelde het door de lage lucht- en watertemperatuur
buiten koud aan. De wedstrijdleiding was blij
met het uiterst comfortabele startschip van de KWS
(Sneek). Comfortabel was het niet op de skûtsjes. Een
aantal strandde met averij. Deze kleine finale werd
gewonnen door Sietse Broersma, gevolgd door Koos
Lamme en Rinze Herrema.
Het was houden en keren. In de grote finale ging het
skûtsje van Anko van der Plas in een windvlaag bijna
op één oor. De spanning zat met name in de eindfase.
Het werd een man tegen man gevecht tussen Ut en
Thus-schipper Henk Regts en Tony Brundel van de
Lytse Lies. In het laatste rak kwam Brundel langszij.
Maar met slechts 35 seconden voorsprong kon Henk
Regts de wedstrijd alsnog op zijn naam schrijven.
Debuterend schipper Froukje Meijer op de Jonge
Jasper werd verrassend derde.
wInterpalaver: ‘lengte loopt’ klopt nIet altIjd
rem, die het tempo met wel 2,5% kan drukken. Hoe groter diepgang
het schip heeft, des te meer weerstand. Je kunt beter een stukje omvaren,
dan over een droogte te scharrelen. Heel relevant tijdens de finale
bij het strand van Lemmer. Je zou als adviseur op elk water een dieptekaart
bij de hand moeten hebben.
De variabelen die bij het knikken van de romp een rol spelen, zijn te ingewikkeld
om met de natte vinger te hanteren. Je kunt beter eerst tekenen
en rekenen en daarna pas de flex in een schip zetten, stelde Moerke.
Stabiliteit en optimaal reven, is ook van veel groter belang dan skûtsjesilers
kennelijk denken. Een slagzij van 20 procent is optimaal, nog
schuiner remt.
We komen, aldus Niels Moerke, tot een wetenschappelijke benadering
van de skûtsjes. Dat is prachtig en de wedstrijden worden er boeiender
van.
17