Gerrichhauzen en Partners | Circus Nederland

Daarnaast vormt het terrein een forse
stedenbouwkundige barrière tussen
de twee wijken waardoor de lokale
verkeersstructuur verre van efficiënt
is. Waar de stad één gebied zou kunnen
vormen is zij nu scherp doorsneden
door het spoor en wordt het verkeer
over één smalle brug heen en weer
geleid.
Tot het jaar 2005 was de situatie dan
ook vergelijkbaar met andere spoorlocaties
in Nederland. De vraag naar
treinverkeer blijft toenemen, ProRail
probeerde beetje bij beetje het aantal
spoorbewegingen te verhogen en de
bewoners en gemeente verzetten zich
hiertegen. Elke poging om de capaciteit
te verhogen leverde bezwaren,
juridische procedures, veel ergernis
en uiteindelijk een stoplap op
(geluidschermpje hier, nieuwe wissel
daar) die de situatie voor niemand
écht duurzaam verbeterde.
INTERMEZZO 2
HET ARNHEMSE RANGEERTERREIN:
HOE BEWONERS DE TREIN AAN HET ROLLEN KRIJGEN
Siddharth Khandekar
Het rangeerterrein West is een bijzondere plek in Arnhem.
Aanrijdend vanuit het westen rijdt men door een kloof met aan
weerszijden de wijken Heijenoord en Lombok. op een zeker
moment verbreedt het spoor zich en daar ligt het opstelterrein
als een grote vlakte midden in de stad. Hoe bijzonder ook,
de situatie is verre van ideaal. De vele wissels en de afremmende
treinen veroorzaken veel geluidsoverlast voor de bewoners.
Juist de aanwezigheid van het opstelterrein veroorzaakt veel
extra ‘spoorbewegingen’ door op- en afkoppelende treinen.
Een positieve
benadering
In 2004 besloten de bewoners, verenigd
in de Stichting Geluidshinder
Arnhem West (SGAW) dat een nieuwe
aanpak nodig was: in plaats van negatief
te reageren op elk nieuw voorstel
van ProRail zou een positieve insteek
misschien meer effect sorteren. Het
idee was om zelf een visie op het rangeerterrein
in de wijk te ontwikkelen:
welke ingrepen maken dat wij écht
blij zijn met de invulling én geen last
meer hebben van hinder? Met een
klein steuntje in de rug van de
Stichting Experimenten
Volkshuisvesting (financieel) en
Gerrichhauzen en Partners (procesbegeleiding)
zetten de bewoners
hun ideeën in twee ontwerpsessies
op papier. Zoals verwacht kon worden
leverde dit een veelheid aan voorstellen
op: van een ‘Arnhemse Ponte
Vecchio’ tot ‘welkom in Arnhem’
borden in de kloof in het westen van
het gebied.
Uiteindelijk werden de ideeën van de
bewoners vastgelegd in een bondig
en visueel gericht document. De visie
op hoofdlijnen: overkluizing van de
kloof, uitplaatsing en bebouwing van
het rangeerterrein en een glazen dak
over het traject naar Arnhem CS.
Vervolgens werd de visie gepresenteerd
aan de buitenwereld. Als bewoners
kan je natuurlijk goede ideeën en
enthousiasme aandragen maar de
professionele kennis, de capaciteit,
de financiële slagkracht en de juridische
bevoegdheden ontbreken om het
initiatief tot de laatste baksteen zelf uit
te voeren. Daarvoor zijn in ieder geval
de gemeente en een ontwikkelende
partij nodig. En in dit geval natuurlijk
ook ProRail als beheerder van het spoor.
Een initiatief met
ingebouwd draagvlak
Bij de presentatie van de ideeën waren
niet alleen de gemeente en ProRail
aanwezig. Er waren ook ingenieurs
om aan te geven dat de ideeën geen
luchtkastelen waren, een projectmanager
uit Rotterdam die liet zien dat
overkluizing van een rangeerterrein al
eerder is gedaan en ontwikkelaars die
aangaven dat een locatie in het glooiende
Arnhem-West goede opbrengsten
kan genereren. Maar dat was natuurlijk
27