jubileum 2006

Met dank aan God
Leni’s
Brazilië zending
Eljakim
Parelsnoer 62
3162 VK Rhoon
telefoon 010-4162268
info@eljakim.nu
nr 3 van 2006
30 jarig jubileum
alweer 30 jaar zendelingswerk in Brazilië
Nieuwsbrief uit Brazilië, waar een kind op uw steun wacht

Colofon
Contactadres BZE Brazilië
Leni Flach, Rua Pr. Gerrit Flach 77
36370-000 Nazareno M.G., Brasil
Tel/Fax: 0055 35-3842 1427
Tel. 0055 35 3842 1397
E-mail: leun@ligbr.com.br
Contactadres BZE Nederland
Gerrit Barends (secretaris)
Parelsnoer 62, 3162 VK Rhoon
tel. 010-4162268
e-mail: info@eljakim.nu
www.eljakim.nu
Contactadres adreswijzigingen
BZE adressenadministratie
Postbus 1083,
1700 BB Heerhugowaard
Financiën
Giften, legaten en adoptiegelden t.b.v. het
zendingswerk in Brazilië kunnen overgemaakt
worden op:
ABN Amro Bank 55.85.27.434 en/of Postgiro
9634402 t.n.v. Stichting Eljakim Ministries,
Julianastraat 15, 7101 CC Winterswijk
De BZE is ingeschreven bij de KvK onder
de naam ‘Eljakim Ministries’ te Hoogvliet
onder nr. 24336987
Bestuur:
Voorzitter: Wouter Berkhof, Almelo
Vice-voorzitter: Leni Flach, Brazilië
Penningmeester: René Grevers, Winterswijk
Secretaris: Gerrit Barends, Rhoon
Alg. bestuurslid: Arie de Beer, Zuidland
Ontwerp: 1vision, Rijssen, www.1-vision.nl
Drukwerk: DCP, Almere, www.dcweb.nl
‘Opent Hij, niemand sluit;
sluit Hij, niemand opent’ Jesaja 22:22
30 jaar in Brazilië!
Ik ben me eens wat meer gaan verdiepen in het leven van Eljakim.
Natuurlijk begin je dan bij de betekenis van het woord Eljakim:
God richt op. Als we kijken wat er geschreven staat over Eljakim,
dan lezen we dat Eljakim een trouwe dienaar was, geworden tot
een betrouwbare steunpilaar en een vader voor de inwoners van
Jeruzalem en heel Judea. Eljakim heeft daardoor steeds meer
verantwoordelijkheden gekregen. Hij heeft de sleutel van het huis
van David gedragen en niemand zal kunnen openen of sluiten
zonder zijn toestemming.
Wat zien we hier een fantastische gelijkenis met het werk van
Eljakim in Brazilië. Met Gods hulp kunnen we rustig stellen dat
we ook tot een betrouwbare steunpilaar zijn geworden, dat we een
vader en moeder zijn geworden voor vele kinderen in Nazareno.
Ook zien we dat we steeds meer verantwoordelijkheden hebben
gekregen. God vertrouwt ons steeds meer toe. Het is God zelf
die voor ons de deuren opent en soms ook de deuren sluit. 30
jaar geleden hebben Leni en Gerrit Flach de roepstem van God
verstaan. Zij zijn getrouw geweest en zijn gegaan naar de plek
die God hen gewezen heeft. Natuurlijk is het niet altijd makkelijk
geweest, maar God is een waarmaker van zijn woord. De tekst uit
Jesaja 22 is voor ons dan ook werkelijkheid geworden. Wij kunnen
God daarvoor alleen maar de dank brengen. Mede namens Leni
willen wij allen die zich in wat voor zin ook hebben ingezet heel
hartelijk danken. Blijft u bidden voor dit bijzondere werk,
want zonder gebed kunnen en willen we het niet!
Het bestuur van Eljakim

Zending in Brazilië door: Truus en Henk Sutter
De Pinkstergemeente Hoogvliet was altijd
sterk geïnteresseerd geweest voor zending.
In de jaren 1970 en 1971 was ze o.a. lid van de z.g. Congo-
Zending en ondersteunde zij de familie Vernaud in de
Congo in Afrika. Het penningmeesterschap had br. J.W.
Embregts mij toevertrouwd, hoewel ik nog maar kort
“bekeerd”en bij de gemeente was. Doordat deze zending
overgenomen werd door de Assemblies of God in de
U.S.A. hielden onze werkzaamheden op. Echter in 1973
kwam het Nederlandse echtpaar Klaas en Jannie van der
Raa met hun 3 kinderen plotseling uit Brazilië terug en
vroeg om hulp aan onze gemeente. Wij zorgden voor
woning, inventaris, leeftocht, enz. voor hen. Een staaltje
van gemeentelijke liefde en inzet die mij (als kortgeleden
bekeerde) versteld deed staan. Toen Klaas van der Raa
in 1976 naar Brazilië terugkeerde nam hij 2 Hoogvlietse
families mee, n.l. het echtpaar Gerrit en Leni Flach met
hun 4 kinderen en het echtpaar Anton en Beitske van
de Laan met 1 kind. Beide echtparen hadden al lang een
verlangen om voor de Heer in de zending te werken, waar
ook op deze aardbol. Toen zich de gelegenheid voordeed
om bij Klaas v.d. Raa te gaan werken in zijn zendingswerk,
resp. als leraar op de timmermansafdeling (Flach) en als
drukker (Anton) grepen zij dit met beide handen aan,
daar zij wisten dat dit leiding van God was.
Zendingswerk in Brazilië
Zoals met zo veel zendelingen, die hen voor waren gegaan
om via en bij Klaas v.d. Raa te beginnen liep dit niet naar
menselijke wens. Eerst vertrok de fam. v.d. Laan, terug
naar Nederland. Sterk gedesillusioneerd en vele mensen,
die daar part noch deel aan hadden, verwijtend. Gerrit
en Leni Flach met hun 4 kinderen vertrokken ook van
het zendingswerk van Klaas v.d. Raa in São João del Rei,
doch zij vestigden zich in de kleine plaats Nazareno in
de staat Minas Gerais. Nou ja, vestigen!! Zij huurden een
huisje, maakten zich bekend bij vreemde mensen in het
dorp en nodigden hen uit om naar de huissamenkomsten
te komen, die zij in hun kleine huisje wilden gaan geven.
Daar zij geen ondersteuning van wie dan ook hadden,
vroegen zij onze gemeente of er collectes voor hen
gehouden konden worden. Terzelfder tijd werd onze
gemeentelijke bijdrage in werk, propaganda en financiën
(ondergetekende was penningmeester en P.R. man van
de Brazilië Zending) door de Stichting De Brug, waar
Klaas v.d. Raa als zendeling bij betrokken was, niet langer
op prijs gesteld. Wij konden daardoor de fam. Flach gaan
ondersteunen.
Zendingswerk fam. Flach
De eerste 10 jaar deed de fam. Flach het zware
opbouwwerk. Dwars tegen de Rooms-Katholieke
pastoor en de pesterijen van de bevolking in bleven zij
evangeliseren en huissamenkomsten houden. Het duurde
>>

‘Wij hebben vooral ook genoten van
de huisbezoeken samen met Leni’...
Vervolg artikel door: Truus en Henk Sutter....
maanden voor de eerste bezoekster kwam. Een enigszins
gestoorde dorpelinge. Flach kocht met onze financiële
hulp een oude auto en een versleten omroepinstallatie,
die hij beide opknapte en waarmee ze luid en duidelijk
(inmiddels spraken zij aardig Portugees) het Evangelie
verkondigden. Toen eindelijk iemand van onze gemeente,
op dringend verzoek van Gerrit en Leni, hen zou komen
bezoeken in Brazilië, meenden wij dat de voorganger,
broeder J.W. Embregts er het beste als eerste heen kon. Zo
geschiedde in 1986. Twee jaar later mocht ikzelf, samen
met mijn vrouw, erheen. Tot die tijd coördineerden
en leidden wij n.l. het werk in Nederland voor het
zendingswerk van Gerrit en Leni, t.w. het laten ontwerpen,
drukken en versturen van rondschrijfbrieven, het houden
van propagandadagen op alle mogelijke landdagen
zoals Opwekking, E.O.dagen, Zendingsdagen, enz.
(+/- 7 dagen per jaar), kleding inzamelen en verzenden
naar Nazareno, financiële administratie, adoptie-
administratie, enz. Uiteraard zette onze gehele gemeente
zich hiervoor in, vooral voor de jaarlijkse te organiseren
rommelmarkt, waarvan de opbrengst bestemd was voor
de zending van de fam. Flach. Toen wij in 1988 in Brazilië
aankwamen troffen wij een geweldig zendingswerk aan.
Een korte opsomming:
Nazareno
- Kerkgebouw met daarboven kantoorruimte
(oude semi-internaat).
- Nieuw semi-internaat voor 150 kinderen,
met aangebouwde studentenkamers.
- Boerderij met veel land, waar vele
gewassen groeiden zoals rijst, bruine
bonen, groenten en vruchten. Ook varkens werden
er gefokt. Eveneens visvijvers waren in wording, voor
afwisseling van vlees. Alles bestemd voor kinderen, enz.
- De fam. Flach woonde zelf in een
(groter) huurhuis in Nazareno.
Ibituruna
- Huidige kerkgebouwtje gehuurd;
eigen vrouwelijke voorganger.
- In aanbouw, ca. 20% gereed, eigen kerkgebouw,
semi-internaat voor 200 kinderen; dokterspost,
bouw wordt door eigen mensen gedaan;
stenen worden gemaakt van zand en cement in
steenvorm en daarna gedroogd in de zon.
Madre de Deus
- Kerkgebouw met woning voor Braziliaanse
voorganger met vrouw. Geheel opgeknapt
en verbouwd door eigen mensen.
Pie Dade do Rio Grande
- Gehuurd kerkzaaltje met eigen inventaris. Eigen
voorgangersechtpaar; Hij van Duitse afkomst, zij van
Indiaanse afkomst, allebei Braziliaans.

Alles bij elkaar totaal in deze dorpen, ca. 200 à 250
gelovigen, die elkaar regelmatig ontmoeten en kennen
en gezellige dagen houden. Verder ca. 10 studenten, 4
voorgangersechtparen, ca. 6 leidsters en 2 kooksters in
het semi-internaat. Het geheel geleid door Gerrit en Leni
Flach, uiteraard elk met eigen inbreng. Kinderen Flach
deden muzikale begeleiding, tezamen met Braziliaanse
musici. Wij hebben genoten van de gemeenten en
mensen. Vooral ook van de huisbezoeken die wij daar
samen met Leni aflegden. Gerrit was naast voorganger
en leider van de zendingsposten ook zakelijk. Hij
zorgde voor de nodige gelden in samenwerking met
ondergetekende. Hij maakte voorstellen op papier, geheel
met berekeningen van de kosten. Wij dienden die in
bij diverse geldschieters en charitatieve instellingen,
zoals Ned. Postzegelfonds, Tear Fund, E.O., I.C.C.O.,
Stichting Oecumenische Hulp, e.d. Van deze instellingen
hebben we vele honderdduizenden guldens gekregen
voor de goed onderbouwde zendingsplannen en
hebben we veel kunnen bouwen, grond kunnen kopen,
alsmede inventarissen voor semi-internaat en kerken
en auto’s voor vervoer van boerderijproducten en
andere materialen, enz., enz. We ontvingen die gelden
in guldens; wisselden dit in dollars, brachten het naar
Brazilië ( er ging altijd wel bij tijd en wijle een zendeling
of een betrouwbare christen naar Brazilië, dan wel eigen
volk) en Gerrit ontving het daar. Bij de wisselkantoren
(legaal!) werden hogere koersen gegeven dan door de
banken en Gerrit kende de weg. Daardoor werden de
gedoneerde bedragen in Cruzeiro’s veel hoger en kon
hij er in Brazilië meer mee doen dan hier was berekend.
Vergeet ook niet dat alle voorgangers, Braziliaanse
medewerksters, boerderij personeel, betaald moesten
worden en zoals bekend kan een zendingswerk nooit geld
genoeg hebben, daar de verspreiding van het evangelie
altijd gepaard dient te gaan met materiële giften. Al met
al was het een mooi uitgegroeid zendingswerk en de
zendelingen Gerrit en Leni Flach werden door bevolking
en diverse gemeentelijke en staatsinstellingen voor hun
werk respectvol behandeld en stonden in hoog aanzien.
Zendingswerk in nood
Helaas werd Gerrit in 1989 zeer ziek. Er openbaarde zich
longkanker en wel zodanig dat operatie niet mogelijk was.
Dat was de diagnose die door de longarts in Nederland
werd gesteld, nadat wij Gerrit en Leni naar Nederland
hadden kunnen laten vervoeren en opnemen. (Op zich
een heel apart verhaal) Daar hij niet operabel bleek en
ook een chemokuur geen oplossing bood, kon hij naar
“huis”. De gemeente had daarvoor gezorgd. Met vele,
vele broeders en zusters en hulp van de Heer was een
5-kamerflat in Hoogvliet gehuurd, geheel gemeubileerd,
gestoffeerd (en wat al niet meer) en voor de inmiddels
voltallige fam. Flach beschikbaar gesteld. Na enige weken
overleed onze alom gewaardeerde en geliefde broeder
Gerrit Flach. Hij werd begraven in zijn geboorteplaats >>

‘...Door de Heer zijn al uw inspanningen
nooit tevergeefs...’

1. Groepsfoto Cebem.
Toen nog in de kerk
van Nazareno
2. Een van de eerste
huisbezoeken van Leni Flach
3. Leni op bezoek bij
een dorp waar veel afrikaanse
slaven wonen
4. Jongens Flach in
lofprijs team Rhema
5. Doopdienst met Gerrit
Flach in de Rio Grande
5. Oude kerk in Nazareno
>

Slot artikel door: Truus en Henk Sutter....
Vlaardingen. Allen die hem kenden in Nederland waren
hevig aangeslagen. Vanzelfsprekend was dit ook in
Brazilië het geval. Het zendingswerk in Nazareno en in de
andere gemeenten, die daarbij behoorden, veranderde in
chaos. Velen gingen weg, anderen bleven nog enige tijd,
doch de leiding ontbrak geheel. Fondsen die er waren
voor bepaalde werkzaamheden verdwenen, evenals
materialen, die nodig waren voor de bouw van de kerk
en semi-internaat in Ibituruna. N.a.v. één van de laatste
verzoeken van Gerrit was de vroegere zendelingsfamilie
K. de Feijter gevraagd of zij de werkzaamheden in
Nazareno e.o. wilde voortzetten, evt. later met Leni. Na
enige tijd van nadenken waren zij daartoe bereid en na
regeling van hun zaken hier in Nederland gingen zij naar
Brazilië. Het werd zeer zwaar voor hen. Medewerking
van de nog aanwezige leidsters en leiders moest
afgedwongen worden en met heel veel moeite en veel
gebed kon Krijn er enige vooruitgang boeken. Enige tijd
later voegde Leni met Ismael en Talita zich bij hen. Helaas
lukte de samenwerking niet goed en de fam. De Feijter
keerde terug naar Nederland.
Nieuwe episode
Enige maanden daarvoor was br. J.W. Embregts enige tijd
daarheen gegaan om zo mogelijk te helpen bij het weer
op de rails zetten van de meeste noodzakelijke dingen.
In 1992 gingen mijn vrouw en ik weer naar Leni in
Nazareno. Zij woonde toen in het semi-internaat, daar zij
geen woning kon huren. Ismaël verbleef ook daar. Talita
was inmiddels getrouwd met een Braziliaanse officier
van het leger en woonde in Rio de Janeiro. Doordat haar
privé gelden waren geschonken voor het bouwen van een
huis, was dat in wording. Er stonden muren en het dak
zat erop. Daarboven zou in de toekomst nog een etage
komen, waar Ruben, haar oudste zoon met zijn vrouw
zou komen te wonen, zodra hij van de Bijbelschool in
Nederland afkwam. Het zendingswerk bestond toen
uit een goed functionerende kerk met een Brazilaans
voorgangerechtpaar in Nazareno, het semi-internaat in
enigszins vervallen toestand gaf onderdak aan ca. 120
kinderen en verder was er een andere betere en grotere
boerderij met eigen grond, waarvoor geld gegeven was
door een wat rijkere broeder in Hoogvliet. Ook was er
een (christelijke) boerenfamilie met hulp die voor de
noodzakelijke werkzaamheden zorgde en waren de
velden bepoot met bruine bonen en rijst. Leni’s plan
was om er ook een paar koeien te houden, waardoor de
kinderen in het internaat eveneens melk konden krijgen,
naast de groenten, bonen en rijst. De koeien waren al
gekocht en kwamen juist op het moment dat wij op de
boerderij waren, aan. Het waren prachtige roodbonte
dieren en Leni was in de wolken. Later bleek dat de
koeien meer voer vroegen dan ze melk gaven. Pie Dade
do Rio Grande was gesloten. In Madre de Deus was
nog wel een voorgangerechtpaar, doch zij deden meer
aan hun textielwinkeltje dan aan het kerkwerk. Ook

klaagden zij over het huis waarin ze woonden, één geheel
vormend met de kerkzaal. Hun werd toegezegd dat ze
een verbouwing konden uitvoeren, die zijzelf zouden
doen, doch door ons de gelden voor de materialen, enz.
zouden worden gegeven. Op dat moment leken zij zeer
tevreden. Later pakte dit zodanig slecht uit, dat Madre de
Deus als christengemeente opgeheven diende te worden.
In Ibituruna stond alleen een niet afgebouwd deel van de
kerk, dat helaas niet bruikbaar was. Wel had de voorganger
van de materialen die van ons waren een eenvoudig huisje
gebouwd, waar eveneens huissamenkomsten werden
gegeven. In ieder geval iets. Terug in Nederland hebben
we bij de E.O. en de Wilde Ganzen aanvragen ingediend
voor een autobusje en boerderijgereedschappen, enz. Dit
werd later allemaal goedgekeurd. De werkzaamheden
in Nederland werden voortgezet. P.R. op landdagen,
lezingen in gemeenten, rommelmarkten, enz. werden
weer met veel enthousiasme gedaan, o.a. door een team
broeders en zuster, dat daaraan regelmatig werkte en
periodiek samenkwam om plannen te maken, te bidden
voor het werk en te telefoneren met Leni, waardoor
zij ook geestelijk gesteund werd. Dit team werd door
ondergetekende geleid.
Overgeven van leiding en beheer
Inmiddels waren jaren voorbijgegaan en in Hoogvliet
was een opvolging van een andere voorganger op
komst. Ondergetekende, die inmiddels de leeftijd van
70 jaar had bereikt, wilde wel gaarne een andere leiding
voor het team in Nederland, wat tevens overgave van
diverse werkzaamheden zou betekenen. Het bleek dat
de toekomstige nieuwe voorganger, Jan Derk de Bruin,
dit wel op zich wilde nemen. Dit werd gerealiseerd,
waarna een afscheidsdienst gehouden werd voor
ondergetekende, die toen 25 jaar het werk in Nederland
voor de diverse zendingen had gedaan, waarvan 20 jaar
voor Brazilië. Dat nieuwe bezems schoonvegen, bleek
uit de voornoemde overname van het team al gauw. De
naam werd veranderd van Brazilië-Zending Hoogvliet-
Spijkenisse in Eljakim enz. Ruben die inmiddels van de
Bijbelschool af kwam, werd als vervanger van Leni naar
Brazilië gezonden en Jan Derk ging eveneens spoedig
daarna polshoogte nemen. Nu Leni al 30 jaar werkzaam
is in Brazilië en zij alle “ups” en “downs” aan den lijve
ondervonden heeft, rest ons slechts onze allergrootste
bewondering uit te spreken voor deze moedige en sterke
Godsvrouw, die wist dat de Here haar altijd geleid en
geholpen heeft en daarbij meestal de juiste hulp van
vrienden, broeders en zusters, enz. heeft gegeven. God
behoede en zegene haar rijkelijk.
Haar vrienden,
Truus en Henk Sutter Hoogvliet, September2006
■

Bij een 30-jarig bestaan door J.W. Embregts
30 Jaar! Wat lijkt dat een enorme tijd. En
toch, de jaren zijn zó voorbijgevlogen dat het
je moeite kost alle herinneringen weer op te
halen. Het meeste wat over de geschiedenis
van de familie Flach te vertellen valt heb ik
mogen neerleggen in het boek: “Onder de
rook van de superpijp” en dat heb ik er dus
weer eens bij nageslagen.
Ze hadden er een hard hoofd in
Het was onder mijn voorgangerschap dat het toen nog
jonge gezin Flach zich meldde met de mededeling een
roeping te voelen om naar Brazilië te gaan. Omdat
de enige ervaring die zij hadden was van 2 jaar
zondagsschool in de gemeente had onze toenmalige
broederraad er eerlijk gezegd een hard hoofd in. In
feite hadden ze niet veel steun van ons toen ze in
1976 vertrokken en daarbij alle schepen achter zich
verbrandden.
Volledig bewezen als zendingswerkers
Als er één ding duidelijk is, dan is het dat ze er in
geslaagd zijn in enkele jaren ons vertrouwen volledig
te winnen. Vertrokken als timmerman-zendingswerker
wist br. Gerrit Flach zich te ontplooien tot een volledige
zendingswerker en samen met zijn vrouw Leni heeft hij
in Nazareno en omstreken een volledig zendingswerk
ontwikkeld met meerdere gemeenten en een bloeiend
kinderwerk in een groot semi-internaat. Toen ik na
10 jaar namens onze gemeente voor de eerste keer het
werk ter plaatse mocht bezoeken was ik bijzonder onder
de indruk van wat ze daar tot stand hadden weten te
brengen, inclusief een goede naam onder de plaatselijke
bevolking. Met eigen handen hadden ze er een kerk en
een semi-internaat gebouwd. De sociale status van de
plaats Nazareno was door hun werk gestegen en zij
vonden hierin erkenning door een ereburgerschap van
de gemeente en de vernoeming van de straat waarin het
semi-internaat ligt naar “Rua Pr. Gerrit Flach”. Tragisch
was dat br. Flach door gezondheidsomstandigheden na
verloop van tijd uitgeschakeld raakte en in 1989 door
de Heer werd thuisgehaald. Het was een geweldige klap
voor het zendingswerk en het heeft jaren gekost om er
weer orde in te krijgen. Veel respect riep de houding
van zr. Leni Flach en haar kinderen op door hun besluit
om door te gaan, hoeveel hun dat ook kostte. In een
overgangsperiode hebben br. en zr. De Feyter het werk
in Nazareno geleid en toen zoon Ruben Flach in 1992
zijn opleiding aan de centrale Pinkster Bijbelschool had
voltooid, heeft hij met zijn vrouw Mirjam jarenlang,
naast zijn moeder, het werk geleid.
Hij heeft hieraan Zijn kracht verleend

‘Maar het belangrijkste was de
onmisbare hulp en zegen van de Heer!’
In al die jaren is er een intens
contact geweest tussen de
thuisgemeente en de familie Flach.
De leden van de Pinkstergemeente
Hoogvliet hebben een enorme inzet
getoond in het geregeld zorgen
voor huisvesting als het gezin
overkwam naar Nederland, in de
landelijke promotie van vooral het
semi-internaat met alles op het
gebied van de adoptieregelingen
en door de vele rommelmarkten
om geld in te zamelen. Speciale
vermelding verdient daarbij br.
H. Sutter die heel veel voor het
zendingswerk heeft gedaan. Maar
het belangrijkste was de onmisbare
hulp en zegen van de Heer, die in
feite aan dit werk de kracht heeft
verleend.
J.W. Embregts

2002, Ruben, Mirjam, Emely en Levi in Brazilië
‘wanneer hij opendoet, kan niemand sluiten,
wanneer hij sluit, kan niemand openen.’
(NBV Jes.22:22)
Een grote waarheid
Gedurende de afgelopen 30 jaar is deze tekst de drijfveer
en basis geweest van het werk van de Brazilië Zending.
Door alle situaties heen is het dan ook een grote waarheid
gebleken. Wanneer een werk van God is, houdt het stand
en brengt het vrucht. Toen in 1989 de oprichter, mijn
vader, overleed, maakten heel wat mensen zich zorgen
over de toekomst van het werk. Het werk van God blijkt
echter niet aan mensen gebonden te zijn. Als familie
zongen we destijds bij de afscheidsdienst na een aantal
maanden in Nederland te zijn geweest een lied met de
titel “wij gaan door”. Niet alleen de familie ging door,
maar ook de achterban, de gemeenten, de vrienden, die
visie hadden voor de mensen in Brazilië.
Wij kunnen niet zwijgen
Intussen zijn ook wij als gezin, na 10 jaar Brazilië,
alweer drie jaar terug in Nederland en heeft de BZE
heel wat veranderingen doorgemaakt. Het werk groeit,
zowel in Nederland als in Brazilië en dat is goed nieuws.
Terugkijkend op 30 jaar zijn er veel markante momenten
geweest. De oprichting van verschillende gemeenten
waarbij echt gepionierd moest worden. Kilometers
zandweg om samenkomst te houden, soms voor 4
mensen. Waarom? Omdat er gedrevenheid was zoals
ook bij Paulus: ‘…want de liefde van Christus dringt ons’.
Steeds weer het verlangen om mensen in aanraking te
brengen met de liefde van God en Zijn reddingsplan. We
kunnen niet zwijgen als er nog mensen verloren gaan.
Gelijk in het begin van het werk werd duidelijk dat er niet
alleen het ‘levende brood’ gegeven kon worden zonder
ook in te gaan op de honger naar voedsel die er was. Het
semi-internaat heeft een ongekende rol gespeeld in heel
veel levens van kinderen, waarvan er velen nu een goed
bestaan hebben. Een verhaal wat mij nog altijd helder
voor ogen staat was de ontmoeting met een vrouw, ver van
Nazareno. Ik sprak in een gemeente van een bevriende
zendeling, zo’n 150 Km van Nazareno. Ik stelde mij voor
en deed de preek. Na de samenkomst kwam er een vrouw
naar mij toe met de vraag of ik misschien familie was van
ene pastor Geraldo (Gerrit Flach). Na mijn bevestigende
woorden werd zij zeer enthousiast en vertelde mij dat
zij een aantal jaren geleden voor korte tijd in Nazareno
had gewoond. Haar man was politieagent en werd
binnen korte tijd weer verplaatst naar een andere stad.
Op de laatste zondag voor haar verhuizing had zij een
samenkomst bijgewoond in de gemeente in Nazareno,
daarna verhuisde ze. In haar nieuwe woonplaats liet
hetgeen ze gehoord had haar niet meer los en ze besloot
ook daar een evangelische gemeente te bezoeken, kwam

‘wees standvastig en onwankelbaar
en zet u volledig in voor het werk
van de Heer!’
tot bekering en gaf haar leven aan de Here Jezus. Terwijl
ze het vertelde dacht ik: ‘hier staat de vrucht van het
werk van een zendeling die zelf al gestorven is, waarvan
hij zelf niet wist dat het er was’. Ik was geëmotioneerd.
Ik besef dat in het werk van onze Heer, de vruchten niet
altijd direct zichtbaar zijn. Maar op een dag staan we met
z’n allen voor de troon van God, dan zullen de vruchten
getoond worden, en zullen we God de eer geven voor
zijn werk. Ik stond stil bij de tekst die overigens mijn
levenstekst is: ...‘wees standvastig en onwankelbaar en
zet u volledig in voor het werk van de Heer, in het besef
dat door de Heer uw inspanningen nooit tevergeefs zijn.’
(1Cor.15:58 NBV)
Inspanning hebben deze 30 jaar gevraagd van vele
mensen. Niet alleen wij als familie, maar vele Braziliaanse
en Nederlandse medewerkers hebben deel aan dit werk,
deel aan een geschiedenis van 30 jaar. Vele vrienden
die door de jaren heen gegeven hebben zodat het werk
gedaan kon worden. Aan allen onze welgemeende
dankbaarheid. Ik wens de Brazilië Zending Eljakim
nog vele vruchtbare jaren toe, soms zichtbaar, soms
niet. Soms zal het makkelijk gaan maar soms ook heel
moeilijk, maar zolang Hij opent, sluit niemand.
Blijf daarom standvastig en onwankelbaar doorgaan.
Soli Deo Gloria.
Ruben Flach en familie.
Al 30 jaar niet aflatend voor de kinderen
Lieve Leni,
We kennen je nu zo’n vier jaar en zijn heel blij dat jij op
ons pad bent gekomen. We bewonderen je, omdat je niet
aflatend, al dertig jaar jouw leven geeft voor kinderen die
jouw zorg nodig hebben.
Ik hoop dat je hiermee nog heel lang doorgaat en ik beloof,
zo lang ik het kan, je op mijn manier te ondersteunen.
Mark, Nicole, Sam en Sarah
Mark van Schaick B.V.

‘De Heer voorziet in alles,
keer op keer!’

‘Opent Hij, niemand sluit;
sluit Hij, niemand opent’ Jesaja 22:22
Heel erg bedankt Leni!