Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Door DIANE<br />
PALM, DIACONAAL<br />
CONSULENT CIS<br />
over DIACONALE<br />
VERBONDENHEID<br />
MET ISRAëL<br />
de gzb in israël<br />
24 25<br />
Ruim twee jaar geleden werd het werk van het Centrum voor Israëlstudies (een samenwerkingsverband<br />
van de <strong>GZB</strong>, de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Christelijke Hogeschool<br />
Ede) uitgebreid met een diaconale gerichtheid op Israël. De kerk is namelijk niet alleen op een<br />
theologische manier verbonden met dit land en volk, maar kan ook daadwerkelijk iets betekenen<br />
voor de mensen die er nu wonen.<br />
Israël,<br />
land van<br />
mElk En<br />
honing?<br />
In de wereld en in de kerk wordt regelmatig<br />
over de politieke situatie van Israël gesproken.<br />
Maar wat veel mensen niet weten, is dat er in<br />
Israël zelf ook veel wordt gesproken over de<br />
sociale ontwikkelingen in het land. Veel mensen<br />
hebben moeite om hun hoofd boven water te<br />
houden. Eén op de drie gezinnen in Jeruzalem<br />
leeft onder de armoedegrens. Vooral de nieuwe<br />
immigranten, de ultra-orthodoxe Joden en de<br />
Arabische bevolking loopt het risico in de cirkel<br />
van de armoede te belanden.<br />
Yad elie<br />
Tegen deze achtergrond kwamen we een aantal<br />
jaren geleden in contact met de Joodse organisatie<br />
Yad Elie en ontstond er een bijzondere<br />
samenwerking. Yad Elie laat het niet bij cijfers<br />
over armoede, maar biedt concreet hulp aan<br />
kinderen uit deze kwetsbare gezinnen. Op verschillende<br />
Joodse én Arabische scholen zorgt ze<br />
ervoor dat leerlingen een gezonde en voedzame<br />
maaltijd krijgen. Maar Yad Elie doet meer; ze<br />
stimuleert de ontmoeting tussen Joodse en<br />
Arabische leerkrachten en ouders. Op deze<br />
manier wordt er in het klein ook gebouwd aan<br />
verzoening.<br />
Drie voorbeelden<br />
Wat betekent het voedselproject van Yad Elie<br />
voor de ontwikkeling van een kind? Drie voorbeelden<br />
uit de praktijk…<br />
Op een Joodse basisschool is het tijd voor de<br />
lunch. Een deel van de leerlingen heeft van thuis<br />
niets meegekregen. Aan één van de tafeltjes zit<br />
een meisje dat zich schaamt voor haar situatie.<br />
Yad Elie zorgt ervoor dat juist deze kinderen een<br />
volwaardige maaltijd krijgen en na de pauze<br />
weer met volle aandacht in de klas kunnen zitten.<br />
Ondertussen krijgen de ouders voorlichting<br />
over het belang van (gezond) voedsel voor de<br />
ontwikkeling van hun kind.<br />
Op een Arabische meisjesschool in het oosten<br />
van Jeruzalem komen dagelijks 1600 leerlingen<br />
door de poort. Dankzij de steun van Yad Elie is<br />
“Ik kan met drie woorden zeggen wat deze<br />
maaltijd voor mij betekent: voedsel is leven.”<br />
één leslokaal ingericht als keuken. De meisjes<br />
leren hier een gezonde maaltijd bereiden. Een<br />
deel van het voedsel wordt meegegeven aan<br />
kinderen van de armste gezinnen in de buurt.<br />
Op een Joodse avondschool wordt lesgegeven<br />
aan jongeren die door persoonlijke omstandigheden<br />
niet (meer) deelnemen aan het ‘normale’<br />
onderwijssysteem. Met hulp van Yad Elie staat<br />
er iedere avond een maaltijd klaar voordat de<br />
lessen beginnen. Sommige jongeren hebben<br />
een lange werkdag achter de rug, zonder een<br />
volwaardig ontbijt of lunch. Eén van de leerlingen<br />
zegt: ‘Ik kan met drie woorden zeggen<br />
wat deze maaltijd voor mij betekent: voedsel<br />
is leven.’<br />
Drie redenen<br />
Van de praktijk in Jeruzalem naar de lessen die<br />
we in Nederland de afgelopen jaren geleerd hebben.<br />
Waarom is de <strong>GZB</strong> (onder andere) via het<br />
Centrum voor Israëlstudies actief op diaconaal<br />
terrein? Drie redenen:<br />
- In de eerste plaats is de noodzaak van een<br />
diaconale betrokkenheid op Israël gebleken.<br />
Onderzoeken tonen aan dat de armoede in Israël<br />
groeit: circa 20 procent van samenleving<br />
leeft onder de armoedegrens (= de helft van<br />
het gemiddeld beschikbare inkomen). Veel<br />
mensen – zowel aan Joodse als Arabische zijde<br />
– zijn niet in staat om de stijgende kosten van<br />
het dagelijks levensonderhoud het hoofd te<br />
bieden. Israël heeft een armoedeproblematiek<br />
die we niet zomaar voor kennisgeving<br />
kunnen aannemen.<br />
- In de tweede plaats levert de diaconale<br />
presentie een wezenlijke bijdrage aan de<br />
Joods-christelijke ontmoeting. Daar waar de<br />
kerk op een onvoorwaardelijke manier laat<br />
zien dat ze betrokken is op Israël, groeit het<br />
vertrouwen en ontstaan er openingen voor<br />
(wederkerige) relaties. Dat is ook gebleken uit<br />
die contacten die we via het diaconale werk<br />
hebben opgebouwd. In de diaconale presentie<br />
krijgt het ‘luisteren, dienen en getuigen’<br />
(de kernwoorden van het Centrum voor Israëlstudies)<br />
een natuurlijke eenheid.<br />
- In de derde plaats geeft de diaconale presentie<br />
een gedifferentieerde kijk op Israël. Onze<br />
verbondenheid krijgt concreet een gezicht<br />
in mensen van zowel Joodse als Arabische<br />
afkomst. In het diaconaat kom je in het<br />
bijzonder op plekken waar de pijn van het<br />
land gevoeld wordt. Het is goed dat de kerk<br />
daar is en luistert naar zowel het verhaal<br />
van Joodse gelovigen als van Arabische/<br />
Palestijnse christenen.<br />
diverse projecten<br />
De <strong>GZB</strong> is op diverse manieren betrokken op Israël. Zo verleent Corrie van Maanen mede namens de<br />
<strong>GZB</strong> al jarenlang zorg voor de Russische Joden die als immigranten in Israël kwamen. In overleg met de<br />
diaconaal consulent van het CIS wordt steeds gekeken welke concrete projecten gesteund kunnen worden.<br />
In 2011 en 2012 heeft de <strong>GZB</strong> bijgedragen aan projecten van Musalaha, een organisatie die zich inzet voor<br />
verzoening tussen (messiaanse) Joden en Palestijnse christenen. Ook het kinderwerk van de Anglicaanse<br />
kerk in Nablus wordt financieel ondersteund.<br />
ToerusTing<br />
Als diaconaal consulent heb ik<br />
in de afgelopen periode de kans<br />
gekregen om in gemeenten te<br />
vertellen over de noodzaak en<br />
de betekenis van diaconale presentie<br />
in Israël. Gemeenteleden<br />
geven aan dat deze toerusting<br />
hen op een andere manier naar<br />
Israël heeft leren kijken. Graag<br />
ben ik bereid om ook in uw<br />
gemeente iets te vertellen<br />
over het werk dat we in Israël<br />
doen. Neem daarvoor gerust<br />
contact op met de <strong>GZB</strong> of via<br />
www.centrumvoorisraelstudies.nl.<br />
Diana Palm,<br />
diaconaal consulent