Schouwen en Duiveland - Provincie Zeeland

• 22 •
K W A L I T E I T S T E A M P R O V I N C I E Z E E L A N D
Massa / ruimte
Cultuurhistorische elementen
van de Noormannen. Het binnenterrein van deze ringwalburg is nooit
bebouwd geweest. In de Middeleeuwen ontstond hierbij het plaatsje
Burgh.
Dreischor is een van de gaafste voorbeelden van een kerkringdorp in
Zeeland. Deze dorpsvorm is typisch voor het oudland. Beschermde
stads- of dorpsgezichten op Schouwen-Duiveland zijn Dreischor, Zierikzee,
Noordgouwe en Brouwershaven. Zierikzee was een invloedrijke
en rijke handelsstad. Uit deze rijke periode zijn veel gebouwen
bewaard gebleven. Niet voor niets noemt stad zichzelf ‘Monumentenstad’.
Ook het middeleeuwse stratenpatroon is bewaard gebleven.
De (historische) boerderijen en erven zijn mede bepalend voor het
landschap. Met name in de open gebieden vormen de boerenerven
belangrijke ruimtelijke elementen. Van de voor Schouwen unieke
stolpboerderijen is het laatste exemplaar in de februariramp van 1953
verloren gegaan. Markant gegeven is ook de ligging van de boerderijen
die dateren van voor de verkaveling: deze liggen gedraaid ten
opzichte van de nieuwe perceelrichting.
Een laatste kenmerkende bebouwingsvorm zijn de kleine arbeidershuisjes
in het buitengebied. Soms liggen deze kaal in de polder, soms
aan een dijk; de dijkhuisjes.
Ontsluiting
De hoofdwegen op Schouwen-Duiveland doorsnijden soms de elementen
waaruit het landschap is opgebouwd. Deze wegen zijn dan
ook niet beplant en zijn daardoor niet nadrukkelijk in het landschap
aanwezig. Ze voegen zich naar de openheid van de polders. Waar de
wegen op een dijk liggen zijn ze wel prominent aanwezig.
De verbindingen met de omringende eilanden worden aan de westzijde
gevormd door kunstwerken uit de Deltawerken; de Brouwersdam
en de Oosterscheldekering. De N57, ofwel de Dammenroute, leidt
van noord naar zuid. Aan de noordoostzijde is er de Grevelingendam
– ook onderdeel van de Deltawerken – met aansluitend de Philipsdam.
Hierover loopt de N59. Deze loopt verder van oost naar west
over het eiland, en sluit bij Serooskerke aan op de N57. Ten oosten
van Zierikzee loopt de N59 over de dam die in 1610 Schouwen met
Duiveland verbond. De Zeelandbrug tussen Zierikzee en Colijnsplaat
(Noord-Beveland), met daarop de N256, is de kortste verbinding met
Goes en de snelweg A58. De dammen en brug vormen de entrees
tot Schouwen-Duiveland. De sfeer op de kunstwerken en de zichten