Schouwen en Duiveland - Provincie Zeeland

• 24 •
jaar zijn met name nog te vinden in het hoger gelegen duingebied.
Ook in de hoger gelegen delen van de kernen kunnen nog oudere
bomen aangetroffen worden.
Het Waterschap is op dit moment druk bezig met de uitvoering van
het groenstructuurplan. Een groot deel van de hier omschreven kenmerken
betreft dus werk in uitvoering.
De polder van Schouwen is een zeer open gebied met weinig beplantingen.
In de herverkaveling na de Ramp zijn vooral de nieuwe erven
in het agrarische landschap beplant. De erven zijn als groene eilandjes
in de leegte. Aan de randen van de poelgebieden, vooral in het
zuidoostelijke deel van de polder, zijn wegbeplantingen aanwezig in
de vorm van singels /hagen en soms laanbeplantingen. Het natte en
zilte poelgebied De Prunje daarentegen, is geheel vrij van opgaande
beplanting.
Een belangrijk opgaand element is de Schouwsedijk. Deze dijk markeert
de voormalige grens van het eiland Schouwen. De Schouwsedijk
is vrij recent opnieuw beplant, deze beplanting zal de landschappelijke
betekenis krijgen die passend is bij het cultuurhistorische
belang van de dijk.
In het gebied van de Gouwepolders ontstaat vooral beslotenheid
door de relatief hoge dijken, die niet allemaal beplant zijn. Het eiland
van Dreischor werd tegen het water beschermd door de Dreischorsedijk.
Deze is niet beplant en daardoor niet sterk beeldbepalend.
Ook op Duiveland zijn de dijken niet beplant. Soms is er wel wegbeplanting
aanwezig, soms niet. Hierdoor is de leesbaarheid van het
landschap niet groot en ontstaat een vrij rommelig beeld. Het nog in
uitvoeringsfase verkerende Groenstructuurplan van het Waterschap
voorziet echter wel in het beplanten van de dijken. Dit zal de leesbaarheid
van het landschap ten goede komen.
Bos komt niet veel voor op Schouwen-Duiveland, alleen de duinen
en duinzoom kennen grootschalige beplantingen. Hier is zelfs het
grootste bos van Zeeland te vinden, de boswachterij Westenschouwen.
Daarnaast is het reeds genoemde Schuddebeurs een ‘bos’.
Enkele andere grotere aanplanten zijn te vinden bij de verschillende
kreekrestanten. Op de kaart lijkt er meer bos voor te komen langs de
noordkust, dit zijn echter de beplantingen van de hier gelegen recreatieparken.
K W A L I T E I T S T E A M P R O V I N C I E Z E E L A N D
Natuur
Op Schouwen-Duiveland is veel natuur van waarde op (inter)nationaal
niveau te vinden. Aan de zuidzijde van het eiland is het plan Tureluur
tot ontwikkeling gebracht. Dit plan richt zich op de verbetering van
de relatie tussen binnendijkse- en buitendijkse natuur aan de randen
van de Oosterschelde. De aanleg hiervan is nodig ter compensatie
van het verlies aan slikken en schorren in de Oosterschelde door de
zandhonger. De Prunje is het grootste aaneengesloten gebied van
plan Tureluur waar landbouwgrond is omgezet naar natte natuur met
een brak karakter. Van zeer hoge natuurwaarde zijn de aan de Oosterscheldkust
grenzende inlagen en karrevelden. Hier vindt men kenmerkende
zilte dan wel zoete, natte vegetaties. Beide vormen ideale
foerageergebieden voor allerlei weide- en kustvogels.
De Kop van Schouwen is een natuurgebied met een heel ander karakter.
De uitgestrekte vlakke duingraslanden en het op zeer korte
afstand van elkaar voorkomen van oude en jonge duinen maken het
een waardevol duingebied. De voor Schouwen zo typische elzenmeeten
zijn hier nog te vinden. Sommige elzenmeeten zijn omheind door
een houtwal. Ook in de rest van de binnenduinrand komen nog veel
houtwallen voor. Ook deze zijn van grote natuur- en cultuurhistorische
waarde.
De reeds genoemde vroongronden zijn voornamelijk bestemd tot natuurreservaat.
Een bijzonder stukje natuur in de Kop van Schouwen
zijn de inlagen van de Zoeten en de Zouten Haard, gelegen achter de
smalle duin rij ten noorden van Renesse.
Landgoederen
In het eerder genoemde dorp Schuddebeurs liggen nog enkele historische
buitenplaatsen. Er lagen onder andere de buitens Welgelegen,
Bleyckzigt, Mon Plaisir, Weelzicht en Heesterlust.
Relicten
Een typerende historische teelt voor Schouwen-Duiveland is de meekrapteelt.
Uit de wortels van deze plant werd een rode kleurstof gewonnen.
Voor de verwerking van de wortels tot deze kleurstof waren
meestoven nodig, droogschuren die vaak door een coöperatie van
boeren werden gebouwd. Er zijn nu nog twee van deze meestoven te
vinden, bij Capelle en Noordgouwe.
Een cultuurhistorisch waterstaatswerk dat op Schouwen-Duiveland
nog op meerdere plekken aanwezig is, zijn de Muralt muurtjes bovenop
de primaire waterkering. Deze zijn aangelegd als dijkverhoging
in de jaren ‘10 en ‘20 van de twintigste eeuw, zodat de dijken niet
verbreed hoefden te worden.
Op Schouwen-Duiveland zijn nog twee vliedbergen over; één ten zuiden
van Scharendijke en één ten noorden van Zierikzee.
Enkele welen zijn te vinden op Schouwen-Duiveland, voornamelijk
langs de dijken van de Gouwepolders. Ook op Duiveland zijn er nog
enkele te vinden. De meeste welen liggen onbeplant in de openheid
van de polders. Sommige zijn erg slecht herkenbaar.