Hand-out presentatie Roy Kessels.pdf - StudieArena
Hand-out presentatie Roy Kessels.pdf - StudieArena
Hand-out presentatie Roy Kessels.pdf - StudieArena
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Het lerend vermogen van mensen met een dementie<br />
prof. dr. <strong>Roy</strong> <strong>Kessels</strong><br />
klinisch neuropsycholoog<br />
Afdeling Medische Psychologie & AlzheimerCentrum Nijmegen, UMC St Radboud<br />
Neuro- & Revalidatiepsychologie, Radboud Universiteit Nijmegen<br />
Vincent van Gogh voor Geestelijke Gezondheid, Venray<br />
Wat is leren?<br />
Mevrouw Jansen:<br />
• 83 jaar, sinds 1 jaar ziekte van Alzheimer<br />
• Vergeet alledaagse gesprekken, oriëntatie<br />
in tijd gestoord, koken lukt niet meer,<br />
apparaten bedienen probleem<br />
• Forse geheugenstoornis<br />
• Wel steunende echtgenoot<br />
• Kleiner gaan wonen (flat bij zorginstelling)<br />
• Na verhuizing:<br />
• Na gewenning weg vinden in huis<br />
• Eenvoudige handelingen gaan goed<br />
• Koffiezetten met Senseo-apparaat eigengemaakt (briefje ernaast)<br />
• Herkent de nieuwe vriendelijke buurvrouw op de galerij<br />
• Echtgenoot durft haar korte tijd alleen te laten<br />
LEERBAARHEID<br />
Leren = veranderingen in de hersenen<br />
Het opnemen, opslaan en opdiepen van kennis (geheugen)<br />
Hippocampus<br />
15-05-11<br />
1
15-05-11<br />
3
15-05-11<br />
4
Geheugenstoornissen bij ernstige Alzheimerdementie (MMSE 5-12)<br />
Onbewust geheugen<br />
<strong>Kessels</strong>, Remmerswaal, Wilson, 2011<br />
R<strong>out</strong>ines: eerder geleerde vaardigheden of gewoontes<br />
Emotioneel geheugen: ook intact bij Alzheimerdementie<br />
Dus: bij (Alzheimer)dementie niet alle vormen van leren<br />
geheugen gestoorden<br />
• Automatisch geheugen (herkennen van eerder geziene informatie)<br />
• Emotioneel geheugen: positieve en negatieve ervaringen beter onthouden<br />
dan neutrale<br />
• R<strong>out</strong>ines: eenmaal geleerde vaardigheden (fietsen, de weg vinden in de<br />
buurt), vaste teksten (bijv. gebeden)<br />
Kunnen we het (bewuste) geheugen dan nog trainen?<br />
15-05-11<br />
5
Het leren van vaardigheden: relevant voor ADL-functioneren<br />
Optimaliseren van lerend vermogen bij dementie<br />
• Alleen oefenen of trainen helpt niet<br />
• Gebruik maken van intacte functies (automatische/<br />
onbewuste geheugen)<br />
• En hierdoor het lerend vermogen optimaliseren<br />
! Het (opnieuw) leren van vaardigheden<br />
! Automatisch gedrag uitlokken<br />
! Gewenst en ongewenst gedrag aanpassen<br />
Het leren van vaardigheden<br />
Vaardigheden: complexe taken zoals gebruiken nieuwe magnetron,<br />
koffiezetapparaat e.d.<br />
- Opdelen in deelstapjes<br />
- Deelstapjes oefenen<br />
- Deelstapjes aan elkaar plakken als een keten<br />
- De ene stap roept als het ware de volgende stap automatisch op<br />
15-05-11<br />
6
Change language