nieuwsbrief februari 2011 - De Vereniging Nederlands Nieuw ...
nieuwsbrief februari 2011 - De Vereniging Nederlands Nieuw ...
nieuwsbrief februari 2011 - De Vereniging Nederlands Nieuw ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Voorwoord<br />
Allereerst alle goeds toegewenst voor het komende jaar en uiteraard in goede<br />
gezondheid. Dit is de eerste gelegenheid in dit jaar dat ik dat kan doen aan alle<br />
leden tegelijk. Laat maar van harte gemeend.<br />
In 2012 is het 50 jaar geleden dat de laatste militairen uit voormalig <strong>Nederlands</strong><br />
<strong>Nieuw</strong>-Guinea zijn vertrokken. Ondanks het feit dat ons vertrek bij de Papoea’s<br />
slechte herinneringen oproept vinden wij het als vereniging het toch juist om hieraan<br />
op een gepaste wijze aandacht aan te besteden in het komende jaar.<br />
Op welke manier wij dit onder uw aandacht willen brengen is nog niet aan te<br />
geven, maar wij hebben gemeend om hiervoor een jubileumcommissie in het leven<br />
te roepen onder voorzitterschap van ons bestuurslid Cor van Vliet. Verder zullen<br />
hiervan deel uit maken de heren: Andreas van Schelfhout en Jan van Gils. Met de<br />
overige kandidaten zijn we nog in gesprek. Aan de zijlijn zullen onze penningmeester<br />
Jaap van Hensbergen en adviseur Loek Habraken tevens hun bijdrage leveren.<br />
Ook zullen wij proberen om bij het V-fonds extra gelden aan te vragen voor de<br />
activiteiten die in gang zullen worden gezet en samenhangen met deze terugblik.<br />
Op dit moment zijn wij druk in de weer om een goede locatie te vinden in het land.<br />
In de <strong>Nieuw</strong>sbrief zullen wij u regelmatig op de hoogte houden van de ontwikkelingen<br />
voor deze speciale herdenking.<br />
Terwijl ik dit voorwoord aan het schrijven ben realiseer ik mij dat dit het laatste<br />
voorwoord is van mijn hand. Zoals jullie wellicht weten zal ik na bijna 13 jaar<br />
afscheid nemen van het bestuur van onze vereniging. Tijdens de Algemene<br />
Ledenvergadering op 18 mei <strong>2011</strong> zal in mijn plaats een nieuw bestuurslid worden<br />
benoemd.<br />
Alles overziende heb ik met veel plezier en genoegen deze club mogen leiden en ik<br />
ben er trots op dat er nu een bestuur zit dat er in kwalitatief opzicht mag zijn. Met<br />
heel veel respect kijk ik terug op de fijne samenwerking binnen ons bestuur en dat<br />
wij dit alles voor onze leden mogen doen.<br />
Ook is het aangenaam om te zien en te horen dat onze sobats dankbaar zijn voor<br />
het vele werk dat het bestuur voor hen doet.<br />
Tot zover deze informatie en ik zie jullie weer tijdens de komende reünie op 14 en<br />
15 april a.s. en de Algemene Ledenvergadering op 18 mei <strong>2011</strong> in Soesterberg.<br />
Uw voorzitter,<br />
Judo Peperkamp.<br />
1
Inhoudsopgave<br />
Heden en verleden (deel 20) pag. 03 t/m 04<br />
Tempo Doeloe pag. 05 t/m 06<br />
Het stripverhaal van Nico Kors pag. 07 t/m 09<br />
Mijn baan voor weinig geld pag. 10 t/m 15<br />
Dagboek van Pieter Pijnenburg pag. 16 t/m 18<br />
Zomaar een kleine selectie uit actueel <strong>De</strong>fensie nieuws pag.19<br />
Van het bestuur pag. 20 t/m 21<br />
Voor uw agenda pag. 22 t/m 23<br />
Berichten van leden en organisaties pag. 23 t/m 25<br />
Oproepen pag. 26 t/m 27<br />
Boekenrubriek pag. 27 t/m 29<br />
Musea pag. 29 t/m 30<br />
<strong>Nieuw</strong>jaarsreceptie 16 januari <strong>2011</strong> pag. 31<br />
2
Heden en verleden (deel 20)<br />
Geschreven door Arie Sluijs<br />
Het nieuwe jaar is al weer een heel eind op weg maar omdat<br />
dit het eerste verhaal van <strong>2011</strong> is de allerbeste wensen voor<br />
het bestuur en alle leden van de vereniging <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-<br />
Guinea Militairen 1945-1962.<br />
In de Telegraaf van 23 oktober las ik het artikel van Hans Kuitert<br />
“50 jaar trauma” waarin documentaire maker Kees Maaswinkel en journalist<br />
Andreas Schelfhout hun verhaal vertellen. Beide gaan nog gebukt onder het<br />
gebrek aan begeleiding en waardering over wat er vijftig jaar geleden door<br />
onze militairen in voormalig <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea werd gedaan.<br />
Als ik mezelf bij de kop neem heb ik daar weinig problemen mee gehad, bij<br />
terugkomst op Schiphol stonden alleen mijn ouders en broers en zussen<br />
boven op het balkon, ik had niet anders verwacht. Direct kon ik de draad<br />
weer oppakken, en na een paar dagen liep ik weer met mijn vader aardappelen<br />
te venten in Amsterdam. Zo ging dat, je wist niet beter.<br />
Maar ik kan me best indenken dat het voor elke sobat anders is. Ging je als<br />
vrijwilliger of werd je aangewezen om naar <strong>Nieuw</strong>-Guinea toe te gaan. Ik<br />
was een vrijwilliger, andere moesten. Wat heb je meegemaakt, waar heb je<br />
voorgestaan, speelde heimwee een rol? Zo zijn er nog wel een paar dingen op<br />
te noemen. Het zal zeker zo zijn dat er sobats zijn die met een trauma zitten.<br />
Maar toch vind ik het vreemd dat daar nooit over wordt gesproken, ook niet<br />
op de vele reünies die ik de afgelopen<br />
jaren heb bezocht.<br />
En juist op een reünie is het de plek om<br />
het daar met elkaar over te hebben. Ik<br />
was op Sorong gelegerd en misschien is<br />
daar minder voorgevallen als op andere<br />
plaatsen. <strong>De</strong> helft van mijn tijd zaten we<br />
op het eiland Jefman om het vliegveld<br />
te bewaken. Dat vond ik geweldig want<br />
ik was altijd al gek met vliegtuigen, die<br />
tik had ik al omdat ik vlak bij Schiphol<br />
woonde. Ik zat goed op het eiland Jefman<br />
en daar gebeurde nooit wat.<br />
Natuurlijk worden tegenwoordig de<br />
militairen bij thuiskomst heel anders ontvangen hoewel het toch beroepsmilitairen<br />
zijn. Je weet dus dat je uitgezonden kunt worden. In onze tijd was er<br />
inderdaad veel minder aandacht, begeleiding en waardering. Dat blijkt wel<br />
uit het feit dat tegenwoordig direct bij terugkeer een onderscheiding wordt<br />
opgespeld. Velen uit onze tijd moesten hier jaren op wachten. Zelf kreeg ik<br />
bijvoorbeeld ( maar ik weet dat er veel anderen zijn die hetzelfde is overkomen)<br />
pas op 17 april 1998, met een begeleidend schrijven ondertekend<br />
door de toenmalige minister Voorhoeve, dus 36 later, mijn <strong>Nieuw</strong>-Guinea<br />
kruisje.<br />
Het is allemaal vijftig jaar geleden moeten we maar denken en in de jaren is<br />
op alle gebied heel erg veel veranderd. Kijk alleen maar eens naar de ontwikkeling<br />
van onze legers. Een groot leger met alle specialiteiten hoeven de<br />
3
Europese landen er niet meer op<br />
na te houden. We willen naar één<br />
Europa dus kan ieder land met een<br />
kleine krijgsmacht volstaan. Maar<br />
dan wel gespecialiseerd op een<br />
bepaalde taak (we hoeven niet overal<br />
goed in te zijn). <strong>De</strong> taken zijn verdeeld<br />
en toch heb je een sterk leger<br />
met minder kosten. Veel minder<br />
hoge militairen rijden in een auto en<br />
misschien kunnen ze in de toekomst<br />
wel gaan fietsen ( een heel moderne<br />
elektrische fiets bedoel ik natuurlijk)<br />
Over fietsen gesproken op Jefman hadden we één fiets hoe we daaraan zijn<br />
gekomen, geen idee, maar die fiets was er. Meestal werd de fiets alleen gebruikt<br />
voor boodschappen tussen de hangaar, en het dag en nachtverblijf of<br />
wachtlokaal.<br />
Als we weer waren afgelost op Jefman en weer in de Remoe kazerne waren<br />
aangeland werd door de sobats waarvan hun dienstijd er bijna opzat nieuwsgierig<br />
gekeken of ze al op de lijst stonden. En op een dag was het dan zover,<br />
je stond erop. Eindelijk stond ook de naam Arie Sluijs naast Louwie Meulendijks<br />
en Piet van Reij op de lijst. En met zijn drieën gingen we richting Biak.<br />
Wordt vervolgd<br />
4<br />
Hearrwei 17<br />
9073 GA Marrum (FRL)<br />
www.hopandgo.nl<br />
Hop and Go<br />
Bed en Breakfast<br />
Goede reis en tot ziens.<br />
Wij bieden prachtige kamers en een<br />
heerlijk ontbijt in huiselijke sfeer.<br />
Hop en Go is de ideale plek om te<br />
overnachten tijdens uw fiets of<br />
wandeltocht in het prachtige<br />
natuurrijke waddengebied.<br />
Informeer naar de mogelijkheden!<br />
Wij heten u van harte welkom.<br />
Joop & Gre Hop<br />
Tel: 0518-411725<br />
Mob: 06-50600015<br />
E-mail: joop.hop@gmail.com
Tempo Doeloe<br />
Door Gerrit van Faassen<br />
“Tempo Doeloe” is eigenlijk hetzelfde als ”goeie ouwe tijd” in<br />
onze taal. In Nederland maar ook in Indië en <strong>Nieuw</strong>-Guinea<br />
kun je daar vraagtekens bij plaatsen. Was het wel zo goed? Of<br />
onthouden we misschien alleen de prettige dingen en vergeet je<br />
liefst alle rottige zaken? Ik ben nu 75 jaar en zie terug naar de tijd van toen.<br />
Tempo doeloe, bijna 55 jaar geleden, 1955 – 1957. Eenentwintig maanden<br />
dienen bij de Marine. Ik ben anders gaan denken over de militair van nu.<br />
Dienstplichtige militairen zijn er niet meer, alleen beroeps.<br />
Inde loop der jaren ben ik in de gemeente Hardenberg meer en meer betrokken<br />
geraakt bij de veteranen. Vanaf 1998 zit ik in de plaatselijke Stichting<br />
Indië monument. We houden elk jaar op 15 augustus een plechtige herdenking<br />
en het Indië plantsoen hier in Hardenberg. In het jaar 2005 organiseerden<br />
we onder de titel “van mobilisatie tot kolonisatie een grote expositie in de<br />
plaatselijke oudheidkamer”.Een expositie die ruim 3000 bezoekers trok.<br />
Met de “eens marinier altijd marinier” Henk Euverman uit Bruchterveld (pas<br />
lid geworden van onze vereniging) kregen we de gemeenteraad om en hebben<br />
we nu al vanaf 2008 een lokale veteranen dag en op 14 januari een<br />
Chinees-Indisch buffet bij ons restaurant de “Lange Muur”, waar we 70 aanmeldingen<br />
voor kregen. Met een aantal veteranen hebben we een werkgroep<br />
van tien man en vergaderen we maandelijks met koffie en zonder zaalhuur<br />
in het gemeentehuis. In de gemeente Hardenberg staan 232 veteranen<br />
geregistreerd en als werkgroep zetten we ons in om vooral jongeren erbij te<br />
betrekken. Onze werkgroep geeft voorlichting op scholen. We vertellen daar<br />
over <strong>Nieuw</strong>-Guinea (Euverman en ik) en andere veteranen spreken over hun<br />
tijd in Libanon en Bosnië. Veel mensen hier wisten niets over veteranen maar<br />
dankzij ons werk komt hier nu verandering in. We schrijven ook stukjes in de<br />
plaatselijke kranten en blijven onszelf promoten. Dit vond ik wel aardig om<br />
jullie te laten weten. En dan ga ik nu weer terug naar die tijd van toen<br />
Tempo Doeloe<br />
<strong>De</strong> Martin Mariners<br />
In 1943, tijden de Tweede Wereldoorlog werden de eerste Mariners als vliegboot<br />
in dienst genomen door de Amerikaanse Luchtmacht. <strong>De</strong>ze vliegboten<br />
konden alleen op het water worden gebruikt, omdat ze geen wielen hadden.<br />
Na de oorlog werd een<br />
groot aantal omgebouwd<br />
tot amfibie en<br />
kregen ze wielen zodat<br />
ze ook op land konden<br />
starten en landen. Het<br />
toestel werd daardoor<br />
ongeveer 1900 kilogram<br />
zwaarder en dit<br />
leidde onder ongunstige<br />
omstandigheden tot<br />
rampzalige gevolgen. Catalina A-1<br />
5
<strong>De</strong> Mariners gingen de totaal opgevlogen zeer betrouwbare Catalina’s vervangen.<br />
Toen ik in 1956 op BIAK aan kwam vlogen er nog drie Catalina’s. <strong>De</strong> rest<br />
stond op de dump. Voor de veel grotere “Martin Mariner” was op Boroekoe<br />
het M.V.K. Biak geen hangar. Die hangar zou in de loop van dat jaar door de<br />
fa Kuipers uit Nunspeet worden gebouwd.<br />
<strong>De</strong> Mariner was 24 meter lang met een spanwijdte van 36 meter. Net zoals de<br />
“Cat”was hij tweemotorig en in de neus en de staartkoepel uitgerust met2x2<br />
punt 50 mitrailleurs. <strong>De</strong> Mariner kon ook worden gebruikt als bommenwerper<br />
en had ruimte voor 30 mariniers. Een dergelijk groot toestel was bij de MLD<br />
nodig door de toenemende infiltraties van Indonesische para’s. <strong>De</strong> eerste<br />
Mariner was al op één <strong>februari</strong> 1956 vertrokken naar Biak vanaf vliegkamp<br />
Valkenburg. <strong>De</strong>ze vlucht bracht vele problemen met zich. Tijdens een tussenstop<br />
moest zelfs één van de motoren worden vervangen. En die motor moest<br />
uit Nederland worden overgevlogen. Dit pech vliegtuig kwam daarom pas op<br />
14 maart op M.V.K Biak. Ik zie hem nog komen aanvliegen en landen op<br />
Boroekoe ik was er toen net drie dagen.<br />
In onze opleiding in het M.O.K. kregen we een keer les schildwacht van, een<br />
ouwe korporaal van de Mariniers die het enige had meegemaakt met de ploppers<br />
in Indië. Hij zei ons hoe te handelen als je, je op wacht bedreigt voelde.<br />
Schiet eerst goed raak en roep dan “halt of ik schiet”. Want zo zei hij “als<br />
die vent dood is, krijg je achteraf geen gelul, dan sta je in je recht, want je<br />
bent als puppes drie de baas als je wacht loopt”. Van die wijze les maakte ik<br />
geen gebruik toen ik op een keer wacht liep in april 1956 op Boroekoe en bij<br />
de vliegtuigdump een flink lawaai hoorde. Ik zag bij een afgedankte CAT de<br />
kleppen op en neer gaan. Ik dacht “verrek, wat gebeurt daar nu?” Toen ik<br />
ging kijken bleek dat er twee <strong>Nederlands</strong>e zeelui in zaten die met de CAT aan<br />
het spelen waren. Toen ik dicht bij ze kwam verzamelde ik al mijn moed en<br />
met mijn Lee Enfield in de aanslag<br />
riep ik met stemverheffing: “Halt,<br />
of ik schiet:” Dat deden ze “teroes”.<br />
Toen bleek dat ze niet wisten dat ze<br />
op verboden terrein waren. Ik heb<br />
ze begeleid naar het wachtgebouw<br />
waar de O.O. van dienst zei dat hij<br />
niks had gezien en dat niemand in<br />
de wacht iets had gezien. En kon<br />
dus geen ongewenst bezoek zijn<br />
6<br />
Mariner 1-1<br />
en ik moest dus last hebben van<br />
de zon. Hij gaf de beide jongens,<br />
opvarenden van een <strong>Nederlands</strong><br />
vrachtschip dat in de haven voor anker lag, een strootje en zei zoiets als<br />
“Goeie reis naar Holland”. En mij gaf hij de opdracht nog maar een rondje te<br />
lopen. Later heb ik nog ontiegelijk vaak schildwacht gelopen maar nooit één<br />
schot gelost. Ik voelde me als kajoe beter op mijn gemak dan als schildwacht<br />
en was altijd erg blij als de wacht erop zat.<br />
Het Mariner verhaal krijgt een vervolg.<br />
<strong>De</strong> groeten van de kajoe
Het stripverhaal van Nico Kors<br />
door Ed van Tuijl<br />
Het vliegveld van Merauke<br />
stelde weinig tot<br />
niets voor. Een beetje<br />
lange aanloop van zo’n<br />
DC 3 en de vraag was<br />
al gauw, haalt ie het of<br />
haalt ie het niet?<br />
Van die lange smalle<br />
ijzeren platen vol gaten.<br />
Aan elkaar gehaakt tot<br />
één geheel. Ziedaar de<br />
landingsbaan. Ooit nam<br />
zo’n plane de bocht te<br />
ruim en knalde tegen Tenten Moppa strip Merauke<br />
de pas nieuw gebouwde<br />
verkeerstoren aan. Geen<br />
nood. Een zuster van het plaatselijke ziekenhuisje repareerde de zaak met<br />
pleisters. Het kon allemaal op dat vliegveldje. Officieel Moppa Airport. In de<br />
volksmond gewoon ‘de strip’. In Kaimana, Fak Fak en op Sorong zal het niet<br />
anders geweest zijn.<br />
Voor de mannen van de D-compagnie een plek waar je weinig te zoeken had.<br />
Of het moest zijn om te repatten. Maar de meeste jongens kwamen er toch<br />
méér dan hun lief was. Ze moesten de zaak bewaken. Waartegen en waarvoor<br />
is niemand ooit echt duidelijk geworden. Maar er waren daar in Merauke<br />
wel meer dingen waarvan alleen het kader de indruk wekte dat ze wisten<br />
waarmee ze bezig waren. Maar goed, je moest. Dus ging je met de gevechtsgroep<br />
één keer per zoveel weken zeven dagen naar de strip. Ook Nico Kors<br />
deed zijn plicht. Een uit de kluiten gewassen Haarlemmer. Een mannetjesputter.<br />
Veel vlees op de botten. Tot groot vermaak van al die muskieten die de<br />
strip bevolkten. Nico was voor hen een heerlijk prikbord. In de grote slaaptent<br />
pareerde hij geduldig hun aanvallen. Dikke bulten. Flinke jeuk. Nou had<br />
Kors op zich niks tegen jeuk. Maar niet van de muskieten!<br />
Connie en Pendeck<br />
Schuttersputten<br />
Behalve waken in de schuttersputten<br />
bestond er een aanvullende verdedigende<br />
taak. Die enkele keer in de<br />
week dat zo’n Dakota hard remmend<br />
nét voor de laatste plaat tot stilstand<br />
kwam, reed er een jeep achter hem<br />
aan. Waarom? Joost mag het weten.<br />
Nico wist het in ieder geval niet. Hij<br />
is er in zijn Merauke periode ook<br />
nooit achter gekomen. En die periode<br />
van Nico was een beste. Twee<br />
7
keer bereikte hij zijn repat datum. Maar even zo vaak werd dat uitgesteld. Je<br />
zal het maar treffen.<br />
Nico maalde er niet om. Hij deed zijn plicht. Ook op de strip. Twee uur op,<br />
vier uur af. Spieden vanuit de schuttersput. En wie zo nu en dan door slaap<br />
werd overmand die maakte dankbaar gebruik van die twee superjachthonden,<br />
Connie en Pendeck. Dus geen streep of ster die het in zijn hoofd haalde<br />
om stiekem de wacht te controleren. Tien tegen een dat ze al snel een grommende<br />
Connie aan hun broek hadden hangen. Twee legendarische honden.<br />
En die krengen lieten niet los. Net als die keer dat ze achter het paard van de<br />
dokter aangingen. Ja, de dokter had een paard. <strong>De</strong> dokter had trouwens niet<br />
alleen een paard maar ook een baard. Telkens als Nico dat span zag kreeg<br />
hij het idee dat Jezus in aantocht was. Kortom, geen gezicht. Ook niet op die<br />
dag dat de dokter zonodig op zijn paard het kazerneterrein op moest komen<br />
en moest afmeren bij de officierskantine. Toen Connie en Pendeck de tophit<br />
in de gaten kregen, keken ze elkaar aan en dachten hetzelfde. Aanvallen. Het<br />
verdrijven van zo’n magere kamponghond, daar was allang geen lol meer<br />
aan. Maar dit was nog een uitdaging. Dit was spanning, sensatie. Welke hond<br />
zwicht er niet voor? Om een lang verhaal kort te maken. <strong>De</strong> honden joegen<br />
het paard de stuipen op het lijf. Het paardenbeest sloeg op hol. Knalde in<br />
volle vaart tegen het hek en brak zijn nek. Ze hebben ‘m nog een dag of twee<br />
klem tussen wat zandzakken gelegd. Vergeefse moeite. In de kazerne van<br />
Merauke stond een week lang paardenvlees op het menu.<br />
<strong>De</strong> poepdoos<br />
Maar we dwalen af. We gaan weer naar de strip. Waar Nico zijn plicht vervulde.<br />
Zijn dagelijkse dingen deed. Ook zijn dagelijkse behoeften trouwens.<br />
Hij was ook maar een mens. Maar poepen op de strip was al net zo basic als<br />
het hele leven daar. Een gat in de grond. Dat was de poepdoos. Op je hurken.<br />
Je gat over de rand en persen maar. Dan plonsde het en spetterde het. In het<br />
slechtste geval weer net zo hard tegen je billen. Als Nico een beetje aan de<br />
dunne was dan had hij na een bezoek aan dat poepgat letterlijk én figuurlijk<br />
overal schijt aan.<br />
<strong>De</strong> strip vervulde trouwens nog een andere functie. Als strafmiddel. <strong>De</strong> een of<br />
de andere sergeant had een keer bedacht dat je Jan Soldaat aardig kon pesten<br />
door hem lopend,<br />
vanaf de kazerne, naar<br />
de strip te sturen. Liefst<br />
rond een uur of twee.<br />
Zodat het middagslaapje<br />
erbij inschoot. En<br />
vlak voor vertrek nog<br />
even de veldfles leeg<br />
laten lopen. Zou zo’n<br />
satanisch trekje tijdens<br />
de opleiding zijn aangeleerd<br />
of werden ze er<br />
domweg op gekeurd?<br />
Nu nog, zou je bij wijze<br />
<strong>De</strong> poepdoos<br />
van vergelding, het<br />
8
kader op weg naar ’t Harde<br />
zo om en nabij Nunspeet<br />
moeten laten uitstappen<br />
en het laatste stuk moeten<br />
laten lopen.<br />
Nico en al die andere gestraften<br />
hadden er wel wat<br />
op gevonden. Eenmaal uit<br />
het zicht hielden ze gewoon<br />
een Chinees aan en liftten<br />
mee. Het kader dacht dat<br />
te ondervangen. Na vertrek<br />
van de boosdoener werd Slaaptent van binnen<br />
het tijdstip even doorgebeld<br />
naar de strip. Maar<br />
Nico en zijn medegestraften waren ook niet van gisteren. Gewoon meerijden,<br />
vlak voor de strip uitstappen, alsnog je middagdutje in het gras, en vervolgens<br />
zogenaamd doodmoe arriveren.<br />
<strong>De</strong> Brand<br />
Hoewel de landingsbaan dus vrij kort was, werd het gras op de strip altijd vrij<br />
lang. Om de zoveel tijd moesten een paar koelies met zo’n kapmesje de zaak<br />
korten. Een heidens karwei.<br />
Kors en zijn maten, altijd bereid tot het helpen van de medemens, hadden<br />
daar het volgende op gevonden. Wat kerosine sprenkelen en de aansteker<br />
erbij. Waar de Papoea’s ’n dag over deden, brandde nu in tien minuten plat.<br />
Maar d’r was één probleem. In een mum van tijd stond de halve strip in de<br />
fik. Brandalarm. Fase rood. Een eind verderop stond immers de hele voorraad<br />
vliegtuigbrandstof in depot. Genoeg om heel Merauke zwart te blakeren. <strong>De</strong><br />
mannen van het tweede peloton blusten zich een ongeluk. Het was vechten<br />
tegen de bierkaai. Vanuit de kotta werd een peloton gevangenen aangevoerd.<br />
In die blauwe outfit, op blote voeten. Ga dan maar eens een grasbrand<br />
blussen. Koppen snellen konden ze als de beste. Maar blussen was wel iets<br />
anders. Er kwam zowaar een aantal brandblussers ergens vandaan. Maar die<br />
krengen hadden, zo te zien, de afgelopen vijfentwintig jaar alleen maar aan<br />
de haak gehangen voor het geval dat. Nu was dat geval ineens aanwezig.<br />
Nooit gecontroleerd natuurlijk. Het enige dat eruit kwam was een stroperig<br />
straaltje wit spul. <strong>De</strong> brand naderde angstig snel de kerosineopslag. Nico en<br />
zijn maten begonnen ernstig rekening te houden met het starten van plan<br />
B. Oftewel inpakken en weg wezen. Zo snel en zo ver mogelijk. Maar toen<br />
gebeurde dat kleine wondertje. <strong>De</strong> straffe wind draaide. <strong>De</strong> vlammen vonden<br />
geen nieuw droog gras meer en doofden min of meer vanzelf. <strong>De</strong> aalmoezenier<br />
had het over de hand van onze lieve heer.<br />
“Het vuur is waarschijnlijk ontstaan door de brandende zon op een verdwaalde<br />
glasscherf”, zo rapporteerde het strip kader aan de kazerne. “Dat zal het<br />
ongetwijfeld geweest zijn”, zo beaamde de gevechtsgroep van het tweede<br />
peloton volmondig. <strong>De</strong> ware toedracht werd pas veel later bekend. Tijdens<br />
een goed glas bier op een reünie in ’t Harde.<br />
9
Mijn baan voor weinig geld<br />
door Louis van Diessen<br />
Misschien ben ik de enige met deze mening, maar het moet maar eens gezegd<br />
worden. <strong>De</strong> militaire dienst was voor mij de slechts betalende baan ooit.<br />
En bovendien nog een gedwongen baan ook. Een baan ook nog waarin je had<br />
niks te zeggen. Ik werd gewoon opgeroepen om 6 december 1960 naar de<br />
Frederik Hendrikkazerne in Blerick te komen, en daar ging je, richting drillers,<br />
en gedecoreerde oud KNIL en Korea instructeurs.<br />
Dus lichting 60-6 was het begin van mijn carrière in het leger, infanterist bij<br />
de stoottroepen.<br />
Voor 1 gulden per dag plus kleding, kost en inwoning werd je elke dag afgeknepen,<br />
afgesnauwd toegeschreeuwd en met de belachelijkste opdrachten<br />
opgezadeld. O ja, je mocht ook nog in het dikke pak rondlopen en voor gek<br />
staan met die lange overjas. Knopen tot boven dicht, anders kreeg je een<br />
douw. Iedereen moest je herkennen als een rekruut. Haren kort alsof je onder<br />
de luizen zat en daar was <strong>Nederlands</strong> hoop dan. Ik kan me nog herinneren<br />
dat ik me dood stond te schamen op het perron van Blerick in die groene<br />
halve zolen kleding. Met die lange winterjas bijna tot aan mijn voeten. Als ze<br />
je nu zo zouden zien deden ze je direct een dwangbuis aan en zetten ze je op<br />
transport naar een inrichting.<br />
Je kreeg in het begin als rekruut maar 1 vrij vervoertje per twee weken.<br />
En als je het weekend thuis was geweest kreeg je een paar dubbeltjes extra<br />
omdat je dan uit de kost was op de kazerne. Rare toestanden, moeilijk om er<br />
aan te wennen. Psychiatrische hulp was nog net niet noodzakelijk maar het<br />
kwam wel op het randje.<br />
Discipline<br />
Wie heeft niet die brullende sergeant meegemaakt die rood van woede stond<br />
te schreeuwen, met druppels spuug uit zijn mond, van wie die verdomde<br />
boomstam was die daar onder het bed lag. Het bleek een lucifer van het merk<br />
Zwaluw te zijn, dus de kleinste die er in de handel was. Toch moest er een<br />
gat van anderhalve meter diep gegraven worden om die lucifer te begraven,<br />
belachelijk, en<br />
voor een salaris<br />
van 1 gulden per<br />
dag! Maar noodzakelijk<br />
voor de<br />
discipline volgens<br />
het kader.<br />
Er was een<br />
sergeant bij die<br />
behoorlijk uit zijn<br />
mond stonk en<br />
de onhebbelijke<br />
gewoonte had om<br />
vlak bij je gezicht<br />
Moe? Waarvan?<br />
te schreeuwen<br />
10
waardoor zijn onsmakelijke aroma als een walm om je heen hing. Je moest<br />
het maar verdragen want het waren je meerderen.<br />
Bij ons was de pelotonssergeant ene sergeant met de naam d’Hond, een<br />
beroeps, hij zei steeds gekscherend, zeg maar hondje, maar je moest het niet<br />
wagen want dan blafte hij je toe waar de honden geen brood van lusten.<br />
Een elke keer weer terugkerend grapje was de vraag van de onderofficieren<br />
wie er goed was in houtbewerken, als je dit geintje niet kende, stapte je<br />
enthousiast naar voren om je aan te melden, en dan mocht je met tafels en<br />
stoelen gaan sjouwen of iets dergelijks. <strong>De</strong> sergeanten hadden er een kinderlijk<br />
genoegen in om dit soort grapjes uit te halen. <strong>De</strong> vraag wie er verstand<br />
van sanitair had, was ook populair. Nou die mocht dan de latrines gaan<br />
schrobben.<br />
Bovendien waren in de staf een aantal, dat ons middenin de winter van januari<br />
1961 met open wagens van Blerick naar de Harskamp vervoerden om daar<br />
de, “vuurdoop’’ te ondergaan.<br />
Nou ik kan je verzekeren dat het een ware marteling was achter op die dikke<br />
Daf. Het enige wat je kon doen was met je rug naar de rijrichting gaan zitten<br />
en wegduiken achter je buurman zodat je de snijdende vrieswind niet in je<br />
gezicht kreeg, en zo gingen we op weg naar de vuurdoop. Klagen hielp niet.<br />
Daar werd je hard van werd gezegd. Zelf zaten de officieren en onderofficieren<br />
lekker warm bij de chauffeur weliswaar onder een zeilen cabine maar wel met<br />
de kachel aan. Sadisme of psychopathische afwijkingen bij de leiding moest<br />
je maar verdragen als rekruut. Protesteren was insubordinatie en dat werd<br />
streng gestraft.<br />
En dat allemaal voor 1 gulden per dag.<br />
Drillen<br />
En zo werden we gedrild tot een stelletje makke schapen, althans dat was de<br />
bedoeling. Van thuis kregen we gelukkig wat geld mee, zo kon je in de kantine<br />
en bij de Cadiwagen toch de beroemde gevulde koeken en pennywafels<br />
kopen. Ook de warme chocomel was in trek. Je werd wel uitdrukkelijk gewaarschuwd<br />
dat je toch vooral normaal eten moest gebruiken en dat je niet kon<br />
leven van penny wafels en gevulde koeken.<br />
Alsof je, je voor 1 gulden per dag vol kon proppen met dat spul.<br />
Hoera gered van de armoede<br />
Gelukkig kwam er een einde aan ons chronische geldgebrek want we gingen<br />
naar <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong> Guinea! Wij dachten dus geen geldzorgen meer te<br />
hebben, maar o wat een bittere teleurstelling.<br />
<strong>De</strong> soldij, of eigenlijk wedde, dat was amper 100 gulden per maand voor een<br />
soldaat. Het leek een heel kapitaal maar je moest er veel van betalen.<br />
Je persoonlijke verzorging zoals tandenborstels, tandpasta, zeep om je te<br />
wassen, de Life boy zeep die ontsmettend werkte, scheergerei, lekkere luchtjes,<br />
zonnebrand crème enz.<br />
Ook je naaigarnituur, postbenodigdheden, fotoartikelen e.d. Je pajong, onmisbaar<br />
omdat het elke dag wel regende, hobbyspullen bv. om te vissen, buitenmodel<br />
kleding zoals een kepie.<br />
Je drankjes, hapjes, tabak, kosten van de kapper, vervoer etc. Een militaire<br />
wasserij was er niet dus moest je zelf de kleding wassen of een waskoelie be-<br />
11
talen. Ook moesten<br />
we de crème voor<br />
onze gerimpelde<br />
en beschimmelde<br />
voeten tijdens de<br />
patrouilles opgelopen,<br />
zelf betalen.<br />
<strong>De</strong> zalf van de GGD<br />
hielp niet en stonk<br />
als de pest. En<br />
bovendien ook nog,<br />
als je uitgaanskleding<br />
versleten was<br />
moest je de vervanging<br />
ervan betalen!<br />
Dat allemaal van<br />
die miezerige<br />
100 gulden in de<br />
maand! Ik hield er<br />
niks van over.<br />
Je zult zeggen kreeg je dan niets van <strong>De</strong>fensie, ja natuurlijk wel, het leger<br />
was erg gul voor zijn manschappen. Gratis werd verstrekt, het blanco, geweervet,<br />
dungareekleding, jungleboots, pendeks, corned beef, marinekaas,<br />
haring in tomatensaus, zouttabletten, munitie, handgranaten, jodium salicyl,<br />
lempoeder en een keer per maand een blikje sigaretten, Miss Blanche,<br />
Richmond of Ball. En ook stonden overal op de Remoekazerne in Sorong zgn.<br />
donkey, s met ijswater, gratis. Nou ik moet zeggen een mok met ijskoude<br />
lem, dat was wel lekker.<br />
Improviseren<br />
Op patrouille was er voor ons geen gelegenheid om geld uit te geven en dan<br />
hielden we over. Maar dat werd binnen de kortste keren, na terugkomst, weer<br />
uitgegeven in de plaatselijke kroegen. We dachten dat het niet op kon maar<br />
het tegendeel werd iedere keer waar.<br />
Na het primitieve eten van halfgare rijst met zoute vis of deng deng tijdens<br />
een patrouille wilden wij wel weer eens iets lekkers op ons bord hebben. Je<br />
schoot echt niet altijd een varken of kasuaris.<br />
Bij Toko Tio kon je lekkere schotels nasi en bami kopen en naar binnen werken<br />
met een literfles Heineken. En meestal bleef het niet bij één fles.<br />
In de winkel van de toko had je de meest walgelijke ingeblikte etenswaren<br />
zoals vliegen, mieren, sprinkhanen, wormen en andere vieze beesten. Dat<br />
aten we maar niet!<br />
Extraatje<br />
Dikwijls hadden we zware diensten en kwamen dagenlang niet uit de kleding<br />
maar nooit kregen we een extraatje of bonus, geen enkele vorm van waardering.<br />
We moesten het doen met die zielige 100 gulden per maand! Ook tijdens<br />
en na acties was nooit een beloning in de vorm van een geldbedrag, dat<br />
had volgens mij toch wel stimulerend gewerkt. Er was toch immers een kans<br />
12
om doodgeschoten te worden voor dat geringe bedrag. Alleen de gulden per<br />
dag werd verhoogd naar FL. 1,25 maar werd pas uitbetaald bij het afzwaaien.<br />
Dus geen extraatjes<br />
Het enige voordeel van de acties was dat de uitgaanskleding niet gebruikt<br />
werd en dus ook niet kon verslijten. Wij deden het maar met wat we hadden<br />
en bijverdienen was er niet bij. Al had je wel van die slimmerds die voor geld<br />
een karweitje voor je deden, voor mij hebben ze nooit iets hoeven te doen, ik<br />
had dat geld zelf hard zat nodig. Toen we dachten terug te gaan naar Nederland<br />
moesten we verplicht 6 maanden langer dienen door diverse militaire<br />
omstandigheden. Maar geen enkele geldelijke beloning, bonus of zoiets voor<br />
dit gedwongen langer verblijf in de tropen. Het was dus overwerk dat niet<br />
betaald werd. Zoiets moet je eens in de burgermaatschappij doen, dan zetten<br />
ze je vast voor slavernij. Ook de beloofde vakantie liep ik mis. Als je een<br />
bepaalde tijd dienst gedaan had bestond het recht op vakantie, je kon dan<br />
kiezen waar je naar toe wilde, de mogelijkheid was er ook om te vliegen naar<br />
Hollandia om daar een week of zo door te brengen op kosten van het leger.<br />
Maar nee, hoor voor mij en vele anderen die meegedaan hadden aan de acties<br />
tegen de Indonesische parachutisten en infiltranten was dit niet meer mogelijk.<br />
Je mocht daar wel je leven wagen maar verder je mond houden. Ook<br />
geen enkele compensatie of iets anders voor het mislopen van deze begeerde<br />
week verlof. Nee, je werd gewoon gezegd dat de leiding dit besloten had en<br />
dat was it.<br />
Niet te veel over doormekkeren anders kom je nog achter de wacht ook, zei<br />
een bevriende sergeant.<br />
Ik moest op een keer na acties bij de kapitein komen en hij zei me dat de<br />
pelotonscommandant erg tevreden was over mijn manier van optreden tijdens<br />
de acties.<br />
Weliswaar met taalgebruik wat niet in het handboek soldaat voorkwam maar<br />
wel erg effectief volgens hem. Ik was erg verbaasd, ik heb er geen moment<br />
aan gedacht om een uitslover te zijn, ik deed gewoon mijn dienst zoals anders,<br />
zo ben ik nu eenmaal.<br />
Als beloning mocht ik op de schietbaan bij Joop van Zijl tijdens een opname<br />
voor de tv de groeten naar het thuisfront doen. Op de schietbaan werd op de<br />
achtergrond hevig geschoten door ons peloton zodat het thuisfront dacht dat<br />
het er nog erg gevaarlijk was. Dat is me later verteld door mijn familie, die<br />
schrokken zich toen wezenloos door dat geknal. <strong>De</strong> dag ervoor was er al een<br />
hoop paniek, er was een agent aan de deur die vroeg of zij een zoon in <strong>Nieuw</strong><br />
Guinea hadden, ze dachten direct dat ik gesneuveld was. Je zou er een hartaanval<br />
van krijgen zei mijn moeder later. Maar de agent kwam vertellen dat ik<br />
op tv zou komen. Een beetje meer takt had mogelijk moeten zijn.<br />
Ik had liever een geldelijke beloning gehad dan die opname, maar daar was<br />
geen sprake van.<br />
Een paar tientjes en paniek thuis, mijn moeder is er dagen van overstuur<br />
geweest. Het enige wat ik er nog van heb is een DVD en die heb ik zelf nog<br />
betaald bij het instituut voor beeld en geluid.<br />
Maar mijn kleinkinderen zien opa wel toen hij net zo oud was als zij nu, rond<br />
de 20 jaar.<br />
En ze vonden het wel vet, zoals dit nu heet als ze onder de indruk zijn.<br />
13
Afzwaaien<br />
Toen we eindelijk naar huis mochten had ik niks als de kleding die ik bij aankomst<br />
aan had. Die was bewaard in de droogkamer op Sorong. Omdat ik meer<br />
als 20 kg afgevallen was kun je wel begrijpen hoe slobberig deze kleding om<br />
mijn lijf hing. <strong>De</strong> souvenirs die ik bij elkaar verzameld had, trommels, krissen,<br />
diverse schelpen, pajongs, peniskokers enz. kon ik niet meenemen omdat ik<br />
het vervoer niet kon betalen.<br />
Het enige dat ik meenam was mijn fotoalbum, een zwart gelakt juwelenkistje<br />
met een danseres erin die ronddraaide op de muziek van een speeldoosje,<br />
een armband van alpaca voor mijn vriendin, je reinste kitsch. Ook nam ik<br />
mijn vlijmscherp geslepen parang mee terug, die heb ik nu nog, maar die valt<br />
jammer genoeg onder de verboden wapens. Zo ging ik op 13 oktober 1962<br />
op Biak het vliegtuig in, zonder een cent en met kleren aan mijn lijf die niet<br />
pasten. <strong>De</strong> strijders uit het oerwoud in lompen, zoals een bedelaar.<br />
Ik voelde me nu net zo als toen in Blerick op het station in die stomme lange<br />
overjas.<br />
<strong>De</strong> fl.1.25 per dag die we nog te goed hadden zouden pas uitgekeerd worden<br />
bij het groot verlof.<br />
Ik had ze nu nodig, het is toch mijn geld? Ik had wel een officiële pas gekregen<br />
van de kapitein met de verklaring dat ik mijn diensttijd goed vervuld had<br />
van 6 december 1960 tot 3 december 1962 en dat dit mee zou mogen helpen<br />
bij het vinden van een baan in de burgermaatschappij. Ik heb er nooit iets aan<br />
gehad.<br />
Tijdens de vlucht in de DC 8 probeerden we de tijd te korten met kaarten en<br />
in het bijzonder zwikken. Verlies en winst werden genoteerd want geld had<br />
niemand. Grote bedragen werden gewonnen en verloren maar niemand heeft<br />
ooit een cent gekregen of betaald.<br />
Aangekomen op Schiphol werden we met 8 man in een militair volkswagenbusje<br />
geladen en een voor een gedropt op adressen in de route van Amsterdam<br />
naar het zuiden. Ik was de laatste en stapte in Tilburg na bijna 2 jaar<br />
dienst berooid uit het busje, maar werd uitbundig ontvangen door mijn vriendin,<br />
familie buren en vrienden.<br />
Gelukkig was ik de dag erop jarig en ontving de nodige cadeaus in geld waardoor<br />
ik in ieder geval andere kleding aan kon schaffen. En voorlopig maar<br />
even leven op kosten van mijn ouders.<br />
Ik had niets, nog geen pakje shag en moest alles lenen zoals een fiets e.d. Tot<br />
overmaat van ramp kwam die beruchte winter van 1963 eraan, nu bekend als,<br />
de hel van “63’’ zodat ik flink op kosten werd gejaagd.<br />
Weer gewoon burger en dus een goed betaalde baan<br />
Heel vlug ging ik naar het bedrijf waar ik al werkte voor mijn diensttijd en kon<br />
daar gelukkig direct weer beginnen. Zo heb ik me zelf weer opgewerkt in de<br />
maatschappij, van het leger helemaal geen ondersteuning alleen de fl. 1.25<br />
per dag kreeg ik later op mijn rekening. Toen het echter hard nodig was er<br />
helemaal niets van de regering. We werden gewoon aan ons lot overgelaten<br />
en dat wringt nog steeds bij de meerderheid van de <strong>Nieuw</strong> -Guinea veteranen.<br />
Later bestond de mogelijkheid om fl. 1000 te ontvangen als je twee jaar in<br />
dienst was geweest, maar daar kwam ik drie dagen aan te kort. Zes december<br />
1960 opgekomen en drie december 1962 afgezwaaid! Mijn redenering dat<br />
14
tropenjaren dubbel telden, omdat ik van mei 1961 tot en met oktober 1962<br />
toch 17 maanden overzee was geweest, werd afgewezen, dat was alleen voor<br />
beroeps en niet voor dienstplichtige militairen. Over discriminatie gesproken.<br />
Dit verhaaltje is absoluut niet om te klagen, verre van dat, laat daar geen<br />
misverstand over zijn. Ik heb het gewoon verteld zoals ik het ervaren heb, wel<br />
op een satirische manier, maar geheel volgens de waarheid.<br />
Daarom is het naar mijn mening een pluspunt dat er de laatste jaren veel<br />
meer aandacht voor de veteranen gekomen is.<br />
Al is het nogal verschillend hoe de diverse gemeentes met bijvoorbeeld de<br />
plaatselijke veteranendag omgaan. Bij ons in Tilburg bijvoorbeeld was het in<br />
2010 een groot fiasco. <strong>De</strong> vorige keren was de veteranendag in het restaurant<br />
van het Willem II stadion tot volle tevredenheid van een ieder.<br />
Maar nu moesten we naar een nieuwe wijk <strong>De</strong> Reeshof en wel in een tent omdat<br />
die er toch stond voor een feest van <strong>De</strong> Schotjes. Wij zaten in een soort<br />
van voorprogramma van de Schotjes, herdenking in een tent, dat gaf al geen<br />
lekker gevoel, we werden behandeld alsof we maar opvulling waren, maar er<br />
waren ook nog andere onvolkomenheden.<br />
Geen voorzieningen voor rolstoelen, alles moest nog klaar gezet worden. Bij<br />
de aanvangstijd terwijl de veteranen al in de tent op zoek waren naar een<br />
stoel. Een stoel die we uiteindelijk zelf moesten pakken van een stapel. Het<br />
eerste uur geen koffie of thee te krijgen, de ceremoniemeester had totaal<br />
geen aandacht voor de veteranen en had alleen oog voor de bobo, s tot hij er<br />
op gewezen werd dat het een veteranendag was. Het toppunt was tijdens de<br />
minuut stilte voor de gevallenen, toen begonnen de speakers van de geluidsinstallatie<br />
vrolijk te schallen. Toen ben ik maar naar huis gegaan.<br />
Een schande, en weinig<br />
respectvol. Onze tijdelijke<br />
burgemeester, Ivo Opstelten,<br />
schaamde zich diep<br />
en kwam overal bij ons<br />
zijn excuus maken voor de<br />
chaos. Ik heb de voorzitter<br />
van de SP aangesproken<br />
en die heeft vragen gesteld<br />
in de gemeenteraad maar<br />
tot op heden heb ik er nog<br />
niets van gehoord.<br />
Het zal wel weer in de<br />
doofpot komen.<br />
Engelse broek<br />
Maar landelijk gaat het<br />
gelukkig een stuk beter.<br />
Het dat geeft zeker een<br />
goed gevoel.<br />
15
Dagboek van Pieter Pijnenburg<br />
Pieter Pijnenburg, verbleef van 14 <strong>februari</strong> tot 15 juni 1962 als militair<br />
(6 I.B.<strong>De</strong>lta Compagnie) in voormalig <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea en was<br />
gelegerd in de plaats Merauke. In dit dagboek beschrijft hij van dag tot dag<br />
gebeurtenissen in dat verre land. Dit deel van zijn dagboek bevat een stukje<br />
tekst over een gebeurtenis van bijna iedere dag van de jaar1961. Dit jaar dus<br />
precies vijftig jaar geleden. Dat is dan ook de reden dat we dit in de komende<br />
nummers van onze <strong>Nieuw</strong>sbrief plaatsen. Het dagboek begint op 30 januari<br />
1961 als hij vertrekt naar de kazerne in legerplaats Oirschot.<br />
Februari 1961<br />
ma di wo do vrij zat zon<br />
1 2 3 4 5<br />
6 7 8 9 10 11 12<br />
13 14 15 16 17 18 19<br />
20 21 22 23 24 25 26<br />
27 28<br />
16
1 <strong>februari</strong><br />
Ruzie met een sergeant in Oirschot<br />
2 <strong>februari</strong><br />
Om half vijf op en om half zeven naar huis met inschepingverlof<br />
4 <strong>februari</strong><br />
Nog met mijn meisje Toosje uitgeweest. Een schat van een meid.<br />
6 <strong>februari</strong><br />
Telegram gekregen, balen zeg!<br />
7 <strong>februari</strong><br />
Afscheid van Toosje genomen.<br />
8 <strong>februari</strong><br />
Mijn rotzooitje ingepakt en om elf uur met de bus naar Oirschot.<br />
9 <strong>februari</strong><br />
Rotzooi ingeleverd en omgekleed in burger. Er zijn al twee ploegen vertrokken.<br />
10 <strong>februari</strong><br />
Om half acht op, de sergeant kwam brood op bed brengen. <strong>De</strong> rest van de<br />
dag gekaart en geslapen.<br />
11 <strong>februari</strong><br />
Vandaag ongeveer fl.35,00 gewonnen met kaarten. Een en twintigen.<br />
12 <strong>februari</strong><br />
Datum vertrek naar <strong>Nederlands</strong><br />
<strong>Nieuw</strong>-Guinea. Om half tien<br />
opgestaan. Twaalf uur eten en<br />
daarna met de bus naar Schiphol.<br />
13 <strong>februari</strong><br />
Geland op Fairbanks, Alaska. Op<br />
Anchorage lag teveel sneeuw,<br />
maar na enige uren wachten<br />
toch naar Anchorage. Je adem<br />
werd afgesneden door de snerpende<br />
kou toen we het vliegtuig<br />
uitstapten. Op de luchthaven de<br />
zaak een beetje onveilig gemaakt<br />
door o.a. met <strong>Nederlands</strong>e centen de automaat daar te plunderen. <strong>De</strong><br />
centen pasten precies. Toen weer ingestapt en op naar Tokyo.<br />
14 <strong>februari</strong><br />
Landing op Tokio. Van Tokio naar Biak wat nog acht uur vliegen was en waar<br />
we s’avonds om elf uur aankwamen.<br />
17
15 <strong>februari</strong><br />
Doorgebracht op Biak.<br />
16 <strong>februari</strong><br />
Van Biak naar Hollandia. Daar op vrijdag geland. Eerste indruk, warm en<br />
benauwt. Verder naar Merauke over de bloemkool bush. Aankomst 17<br />
<strong>februari</strong>. Op de strip in Merauke.<br />
18 <strong>februari</strong><br />
Onder de draad doorgekropen en de stad (kota) wezen verkennen. Maar dat<br />
mocht ik niet dus werd ik opgewacht door een sergeant die mij maar meteen<br />
voor een week kamer wacht maakte.<br />
21 <strong>februari</strong><br />
Nou, hier zit ik dan als kamer wacht, de kamer een beetje gepoetst en toen<br />
maar op bed gaan liggen. Dat mocht natuurlijk ook weer niet.<br />
23 <strong>februari</strong><br />
Nog steeds kamer wacht. Het is best een leuk baantje. Alleen s ‘avonds niet<br />
want dan moet je zorgen dat de jongens om tien uur op bed liggen en om<br />
kwart over tien het licht uitdoen.<br />
24 <strong>februari</strong><br />
Ik moet de kamer een goede beurt geven, daar heb ik nu echt geen zin in. Ik<br />
weet wel wie ik liever een beurt geef. Wee ruzie met de sergeant dus.<br />
25 <strong>februari</strong><br />
Met een paar andere jongens de fillersdoop gekregen. Ben vol witte verf en<br />
zwarte schoensmeer gesmeerd. Gewoon laten doen dan hebben ze re het<br />
minste plezier van. Toen ze waren uitgeraasd meteen maar met zeep en een<br />
harde borstel de mandiehokken opgezocht.<br />
Wordt vervolgd<br />
18
Zomaar een kleine selectie uit actueel <strong>De</strong>fensie nieuws<br />
Nederlanders verkennen KUNDUZ<br />
Ter voorbereiding op de komende geïntegreerde<br />
politie trainingsmissie zijn vorige<br />
week de eerste 30 functionarissen in de<br />
Afghaanse provincie Kunduz aangekomen.<br />
Het team bestaat uit een aantal verkenners<br />
dat snel terugkeert en personen die achterblijven<br />
om de <strong>Nederlands</strong>e missie voor te bereiden.<br />
Het verkenningsteam verzamelt voor het verdere voorbereidingstraject<br />
in Nederland. Zeven personen blijven<br />
achter om het contact tussen Afghanistan en Nederland<br />
te onderhouden<br />
Op de Noordzee zijn vijf explosieven geruimd<br />
door de mijnenjager Hr. Ms. Hellevoetsluis.<br />
<strong>De</strong> explosieven bevonden zich in de drukbe-<br />
varen aanvoerroute naar de Rotterdamse<br />
haven.<br />
Hr. Ms. <strong>De</strong> Ruyter bracht een werkbezoek<br />
aan Port Victoria, de hoofdstad van de<br />
Seychellen. Het schip is vlaggenschip van de<br />
Standing NATO Maritime Group 2 (SNMG2).<br />
<strong>De</strong> staf van deze NAVO-eenheid staat o.l.v.<br />
de <strong>Nederlands</strong>e commandeur M.Hijmans.<br />
Bedoeling van dit bezoek is om de banden<br />
met de autoriteiten en commandanten van de krijgsmacht<br />
van de Seychellen te versterken.<br />
19
Van het bestuur<br />
Wij gedenken<br />
Met eerbied en in gepaste stilte brengen we een laatste eresaluut aan<br />
A.W. de Kort, Tilburg † 5 juni 2010<br />
D.B. Verhoeven, Heusden † 2 juli 2010<br />
N.J. Ridder, Noordwijk † 3 december 2010<br />
L.L. de Smissaert † december 2010<br />
L.L. de Pagter, Almere † 10 december 2010<br />
G.J. Poelarends † 25 december 2010<br />
R.W.G. Tillemans † 8 januari <strong>2011</strong><br />
M. Dunlop † 13 januari <strong>2011</strong><br />
Op 16 september 2010 is Cornelis Rovers (Kees), in een verzorgingstehuis<br />
waar hij sinds december 2009 verbleef, overleden.<br />
Kees werd geboren op 28 juli 1942 in Hillegom en ging in 1961<br />
in militaire dienst. Avonturier als hij was wist hij zich al snel<br />
op te geven om als vrijwilliger zijn diensttijd door te brengen<br />
in voormalig <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea. <strong>De</strong> langste tijd was hij<br />
door gelegerd in Biak bij de LUA in de Bravo compagnie. Na zijn<br />
terugkeer in Nederland vervulde hij verschillende functies in de maatschappij.<br />
Hij was gelukkig als hij maar lekker bezig kon zijn.<br />
Na zijn pensionering ging de gezondheid achteruit. In 2007 kreeg hij een<br />
herseninfarct waardoor zijn gezichtsvermogen grotendeels verdween. Na een<br />
revalidatieperiode van vier maanden kon hij gelukkig door de inzet van zijn<br />
vrouw en kinderen verder thuis worden verzorgd. Tot het moment dat hij werd<br />
opgenomen in het verpleeghuis.<br />
Vijf sobats van onze vereniging hebben<br />
op waardige wijze de laatste eer kunnen<br />
bewijzen door een erewacht te vormen bij<br />
de crematie plechtigheid.<br />
Volgens zijn vrouw, die de sociale commissie<br />
dankbaar is heeft Kees hiermee het<br />
afscheid gekregen dat hij zo graag wilde.<br />
Na de plechtigheid bij de koffietafel werd<br />
aan mevrouw Rovers de Papoea vlag overhandigd<br />
namens onze vereniging.<br />
Teksten overlijdensberichten<br />
Als aan het bestuur of leden van de sociale commissie daartoe een verzoek<br />
wordt gedaan plaatst de redactie een aparte tekst voor overledenen.<br />
Sociale commissie<br />
Als u contact wilt met een lid van de sociale commissie kunt u het voor u dichtst<br />
bij wonend lid van deze commissie vinden in de lijst aan de binnenkant<br />
van de omslag van deze <strong>Nieuw</strong>sbrief. Voor de namen van de leden van de<br />
sociale commissie ziet de binnenzijde van de omslag.<br />
20
Welkom aan onze nieuwe leden<br />
Mevr.C. Rovers M. Monnickendamplein 6 2033 VA Haarlem<br />
Mevr. G van de Berg Dieptol 143 8332 BM Steenwijk<br />
Mevr. L.M.W. Meeuws <strong>De</strong>ken Kempslaan 19 5591 BB Heeze<br />
G.Th. Huiskes Zandinksweg 10 7642 NR Wiierden<br />
H.W.Branderhorst Operettelaan 467 4543 BR Utrecht<br />
D.H.Maarsen Kennemerpark 42 2051 KL Overveen<br />
L. van Hese Marijkestraat 50 4461 VJ Goes<br />
Th.C.van Dijk Eindstraat 92 5801 CR Venray<br />
B.H.Jansen Warnerstraat 8 7011 BM Gaanderen<br />
J.A.M. Jacobs Laan der Hesperiden 50 1076 DN Amsterdam<br />
A.L.P.Bongaards Soestdijkseweg zuid 196 3721 AH Bilthoven<br />
J.P.Kon M.Simonszhof 54 1216 LM Hilversum<br />
R.J.H.Smit Rupel 9 1186 LB Amstelveen<br />
J.Velstra Aardappelland 35 9502 EN Drachten<br />
F.L.Uuldriks Zielhorsterlaan 16 3822 AK Amersfoort<br />
M.Spaans Graaf Janslaan 29 2263 TL Leidschendam<br />
H.Ven Bremlaan 9 5271 KE St. Michielsgestel<br />
A.L.Willemse Tolhuislaan 82 4875 AM Etten-Leur<br />
P.R.Blogg Hebestraat 6 1829 JE Ouddorp<br />
A.G.W.H.Dijck Wilgenlaan1 5087 KK Diessen<br />
J.J.P.Schottert Perzikengaard 8 3941 LR Doorn<br />
R.F.Johansen Brabis 2 5641 JV Eindhoven<br />
E.J.O.Nazarski Beeklaan 5 6088 EK Roggel<br />
D.H.Block Schubertstraat 4 1741 HS Schagen<br />
H.A.Klip <strong>De</strong> C.van Opijnenstraat 11 4001 VL Tiel<br />
J.J.F.van de Staay Sandbergstraat 12 7731 DG Ommen<br />
Onderscheidingen<br />
Het bestuur wil graag op de hoogte worden gehouden van het verkrijgen van<br />
Koninklijke en Militaire Onderscheidingen door leden van onze <strong>Vereniging</strong>. <strong>De</strong><br />
redactie wil het verkrijgen van een onderscheiding graag in de <strong>Nieuw</strong>sbrief<br />
vermelden. Daarom vragen we onze leden om ons op de hoogte te houden.<br />
Een verkrijger van een onderscheiding kan het zelf aan de redactie melden<br />
maar ook anderen kunnen ons hierop attenderen. We plaatsen het bericht het<br />
liefst met een foto van de uitreiking van de onderscheiding aan betrokkene.<br />
Een melding kunt u doen rechtstreeks naar de redactie (zie colofon)<br />
Richtlijn voor het dragen van draaginsignes en herinneringsspelden<br />
Veteranen die deelnemen aan een ceremonieel eerbetoon mogen op hun verenigingstenue<br />
of net burgertenue het volgende dragen:<br />
Links op de borst: groot model onderscheidingen (bij voorkeur opgemaakt)<br />
en bij voorkeur ten behoeve van enige uniformiteit:<br />
Rechts op de revers: Draaginsigne Veteranen, de “zilveren anjer” van ZKH<br />
Prins Bernhard en de overige herinneringsspelden.<br />
Hierbij wordt aangetekend dat het tenue te allen tijde een nette en verzorgde<br />
uitstraling dient te hebben.<br />
21
Voor uw agenda / Bijzondere bijeenkomsten<br />
Onze Reünie/herdenkingsbijeenkomst zal ook dit jaar in de Tonnet kazerne<br />
in ‘t Harde worden georganiseerd op de donderdag 14 april en de vrijdag 15<br />
april. <strong>De</strong> uitnodiging om de Reünie te bezoeken wordt met deze <strong>Nieuw</strong>sbrief<br />
32 verzonden. Het bestuur vraagt u om de strook voor de datum van deelname<br />
z.s.m. aan ons op te sturen of de datum van uw komst te vermelden op<br />
de bank overschrijving.<br />
<strong>De</strong> Algemene Ledenvergadering in <strong>2011</strong> zal worden gehouden in<br />
Soesterberg op 18 mei <strong>2011</strong>.<br />
Voor deze vergadering ontvangen de leden van de vereniging in de maand<br />
april een uitnodiging met agenda. Wilt u tijdens de ALV deelnemen aan de<br />
lunch maak dan z.s.m. maar in ieder geval voor 10 mei een bedrag van<br />
€12,50 per persoon over op onze rekening o.v.v. lunch Soesterberg.<br />
rek. nr. 924556<br />
t.n.v.Ver <strong>Nieuw</strong>-Guinea Militairen<br />
Ravelstraat 4,<br />
6815 HB te Arnhem<br />
vanderedactievanderadctievanderedactievanderedactievanderedactievan<br />
Brieven<br />
<strong>De</strong> redactie ontving van Frederik Wind de onderstaande brief:<br />
Ik, Frederik Wind, ex milicienmarinier, was van twee januari 1953 tot en met<br />
26 januari 1954, gestationeerd op BIAK. In die tijd hebben wij een schietbaan<br />
op Biak aangelegd en op het eiland Owni een voortgezet trainingskamp opgezet.<br />
In de periode 1953/1959 waren in <strong>Nieuw</strong>-Guinea mariniers en landmachtpersoneel<br />
aanwezig.<br />
Helaas is op de website alleen maar informatie te vinden vanaf 1960. Waarom<br />
wordt er niets over de periode 1953/1959 vermeld?<br />
Ook wij die in die periode daar waren hebben onder spanning gefunctioneerd.<br />
Wij zijn met de MS van Kinsbergen naar Kokas/Fak Fak gevaren en hebben<br />
ook daar het een en ander meegemaakt. Ik was mitrailleurschutter en heb<br />
toen 2 uur op en vier uur af op een berg gezeten. Dat hebben we vier weken<br />
lang moeten doen. Als we naar de kampong wilden moest dat altijd met<br />
vier man i.v.m. de veiligheid, omdat daar de plaatselijke bevolking (indo’s en<br />
chinezen) niet te vertrouwen waren. In het binnenland hebben we nog echte<br />
koppensnellers ontmoet. <strong>De</strong> Papoea’s daar kregen in de Tweede Wereldoorlog<br />
voor iedere Jap die zij om brachten een gouden tand. Nogmaals ik begrijp niet<br />
dat er over de periode 1953/1959 geen materiaal is. <strong>De</strong> militairen van die tijd<br />
hebben in voormalig <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea ook het een en ander beleefd.<br />
Kan er aan dit gebrek aan informatie over deze periode niet iets gedaan worden?<br />
Ik woon thans in Engeland en woonde daarvoor acht jaar op Cyprus. <strong>De</strong><br />
groeten van F. Wind fredrikwind@ymail.com<br />
(Naschrift van de redactie. Het klopt uiteraard dat we weinig vermelden over<br />
de door Frederik Wind genoemde periode 1953/1959. Dat komt domweg door<br />
het feit dat de meeste van onze leden (in ieder geval de landmacht leden) pas<br />
22
in 1960 naar <strong>Nieuw</strong>-Guinea vertrokken. Maar redactie en bestuur willen graag<br />
de leemte vullen met verhalen/informatie van militairen die in <strong>Nieuw</strong>-Guinea<br />
waren in de genoemde periode. Maar daarvoor is hulp nodig van die leden die<br />
daar iets over kunnen vertellen. Frederik Wind kan dat zeker)<br />
Stuur uw reacties naar de redactie. Adres zie colofon.<br />
BERICHTEN van LEDEN en ORGANISATIES<br />
• Bericht van Wim Elgers<br />
Ridders Militaire Willemsorde overleden<br />
Ridder der 4 e klasse der Militaire Willemsorde mevrouw Brunita Josepha<br />
(Jos) Mulder-Gemmeke is maandag 20 december op 88-jarige leeftijd in haar<br />
woonplaats <strong>De</strong>n Haag overleden. Ze is op 27 december met uitgebreid militair<br />
ceremonieel begraven. <strong>De</strong>ze taak werd vervuld door 17 Pantserinfanteriebataljon<br />
van 13 Gemechaniseerde Brigade uit Oirschot.<br />
Op 24 december is ridder Militaire Willemsorde der 4 e klasse Hendrik<br />
(Henk) Geert de Jonge begraven in het Rotterdamse Oud-Kralingen. Hij<br />
overleed op 12 december.<br />
Mevrouw Mulder-Gemmeke en Koningin Wilhelmina waren de enige vrouwen<br />
die de Militaire Willemsorde mochten ontvangen. Mevrouw Mulder-Gemmeke<br />
werd op 22 juli 1955 benoemd tot Ridder(4 e klasse) in de Militaire Willemsorde<br />
voor haar verzetswerk. Zij was een van de oprichters van het illegale<br />
blad ‘Je maintendrai’ tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook verzorgde zij herhaaldelijk<br />
transporten van radiozenders en andere middelen vanuit Engeland<br />
naar verzetsgroepen in Nederland.<br />
Geheim agent. Tijdens het vervoer per fiets van in haar kleding verstopte<br />
microfilms naar Brussel begaf de verzetsstrijdster zich door vijandelijke<br />
linies. Daarbij werd ze beschoten, maar wist het er levend af te brengen. <strong>De</strong><br />
films waren bestemd voor de <strong>Nederlands</strong>e spionagedienst in Londen. Na een<br />
opleiding in Londen tot geheimagent, werd mevrouw Mulder-Gemmeke op 10<br />
maart 1945 bij <strong>Nieuw</strong>koop per parachute gedropt door een bommenwerper.<br />
Bij de landing viel ze in de ijskoude nacht in een sloot en liep permanente<br />
rugschade op. Verzetsmensen wisten haar te redden, maar ze liep wel een<br />
infectie op.<br />
<strong>De</strong> heer de Jonge ontving zijn Militaire Willemsorde op 7 oktober 1948. <strong>De</strong><br />
Jonge, die na de KMA in 1938 werd bevorderd tot tweede luitenant bij het<br />
Regiment Kustartillerie, was Engelandvaarder en richtte de spionagegroep<br />
Albrecht op. Ook stimuleerde hij anderen om dergelijke groepen op te zetten.<br />
Op 1 september 1943 werd hij in de Pyreneeën opgepakt. In Duitsland<br />
belandde hij in verschillende gevangenissen en concentratiekampen tot de<br />
bevrijding in 1945.<br />
Met het overlijden van mevrouw B.J.Mulder-Gemmeke en de heer de Jonge,<br />
zijn er nog 6 <strong>Nederlands</strong>e Ridders in de Militaire Willemsorde in leven<br />
• Bericht van Joop de Ruiter<br />
<strong>De</strong> 928 e Afd. Lt.Lua- <strong>Nieuw</strong>-Guinea organiseert haar 4 e reunie op:<br />
Vrijdag 15 april<br />
23
Locatie Kumpulan op landgoed Bronbeek in Arnhem<br />
<strong>De</strong> aan de organisatie bekende personen hebben al een uitnodiging ontvangen<br />
Info: Joop de Ruiter. Telefoon 050-5034550 mail: joop.de ruiter@hetnet.nl<br />
• Marien Sandifort uit Ouddorp “een kort verslag van mijn reis naar<br />
<strong>Nieuw</strong>-Guinea”<br />
Na vijftig jaar weer terug naar <strong>Nieuw</strong>-<br />
Guinea. Er is heel veel veranderd in die<br />
jaren maar ook vandaag aan de dag is die<br />
reis nog een hele onderneming. Toen we<br />
aankwamen in Biak waar ik indertijd gelegerd<br />
was werden we opgevangen door onze<br />
gids Chris Padwa. We gingen al snel op verkenning<br />
op dit nog altijd mooie eiland waar-<br />
Marien Sandifort met<br />
Silas en zijn vrouw<br />
24<br />
door de herinneringen opborrelden. Overal<br />
werden we door de bevolking warm opgevangen<br />
en het leek wel of ze erg blij waren<br />
ons te zien. Zelfs de Indonesische militairen<br />
van kamp Sorido waren erg hartelijk. We<br />
mochten overal komen en ook foto’s maken. Wel waren zij erg verwonderd dat<br />
we na vijftig jaar nog belangstelling hadden voor onze verblijfplaats van toen.<br />
Ook op het kamp was niet zoveel veranderd al waren de gebouwen behoorlijk<br />
in verval geraakt.<br />
Veel wegen zijn in tegenstelling tot vijftig jaar geleden geasfalteerd en ook<br />
heeft de bevolking net zoals hier mobieltjes waar ze druk gebruik van maken.<br />
Ook zijn er op de weg heel veel motoren en alles wat daar op lijkt te zien.<br />
Echt veel is er niet veranderd.<br />
Ik ben niet zo’n schrijver maar dit verhaaltje vertel ik jullie toch, en zeker aan<br />
hen die Biak van toen kennen, met een speciale reden. En wel de volgende.<br />
Beste sobats herinneren jullie je SILAS nog op de fiets met één arm? Hij<br />
werkte in de ziekenboeg, weten jullie dat nog?<br />
Het was heel bijzonder om hem met zijn vrouw na vijftig jaar weer te ontmoeten.<br />
Die ontmoeting was een heel emotioneel moment, voor hem en voor ons.<br />
Een moment dat ik voor altijd in mijn hart sluit. Samen met hem hebben we<br />
in de kerk gezeten. Het is heel mooi dat hij na een dergelijk lange tijd je naam<br />
en vriendschap van toen nog herinnerd.<br />
Iedereen die hem kent (zie foto) van toen roep ik op om een kaartje te<br />
sturen. Zijn adres is:<br />
Silas Rumbarar<br />
Vc.Sungai Brantas<br />
No Sungai 8933 Biak<br />
Republic Indonesia<br />
Na Biak zijn we nog naar Kaimana gegaan<br />
om na vier weken via Bali weer naar het<br />
koude Nederland terug te keren. Een bijzonder<br />
woord van dank aan Ad en Nel Bouterse<br />
en ook Alex Bezemer voor hun begeleiding.<br />
Kazerne BIAK 2010
• Ad en Nel Bouterse “een kort verslag van onze reis naar <strong>Nieuw</strong>-Guinea”<br />
Van twintig oktober tot één december<br />
maakten we een reis door voormalig<br />
<strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea en Indonesië.<br />
Het is al weer een poosje geleden en<br />
zijn de <strong>Nederlands</strong>e en veteranenwerkzaamheden<br />
weer normale kost geworden.<br />
Onze reis had deze keer meerdere<br />
doelen. In het verleden bezochten we<br />
vaak alleen scholen maar deze keer<br />
hadden we ook kontact met een arts en<br />
verpleegkundige. Voor de arts hadden<br />
we een operatie set en paracetamol<br />
meegenomen. Ze waren daar (ik moet<br />
bijna zeggen helaas) bijzonder blij mee.<br />
Eigenlijk moet het toch niet zo zijn dat<br />
deze spullen daar niet normaal beschikbaar<br />
zijn. Maar mensen blij maken<br />
geeft toch altijd weer een goed gevoel.<br />
Voor deze reis was er echter ook een bijzondere gebeurtenis voorzien. We<br />
konden namelijk tien voormalige koelies en oud leden van het PVK ontmoeten.<br />
Leden van het vroegere Papoea Vrijwilligers Korps. Zij kwamen uit de<br />
kampongs waar zij nu wonen naar onze tijdelijke verblijfplaats in Kaimana<br />
toe. Ze wisten allemaal hun rang en legernummer nog uit het hoofd.<br />
Aan vijf van deze Papoea’s heb ik een kleine veteranenspeld met een oorkonde<br />
uitgereikt. Ik heb dit gedaan namens het bestuur van de <strong>Vereniging</strong><br />
<strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea Militairen 1945-1962, als voorzitter van de sociale<br />
commissie van onze vereniging.<br />
<strong>De</strong> andere koelies en PVK leden die we nog kunnen vinden zullen in <strong>2011</strong><br />
deze waardering ontvangen. Een echtgenote van een PVK lid kwam namens<br />
haar man die pas was overleden naar ons toe. Aan haar heb ik de veteranenspeld<br />
en oorkonde postuum uitgereikt.<br />
Zeker voor haar maar ook voor mij was<br />
deze uitreiking een zeer emotioneel<br />
moment van ons verblijf daar. Ik heb<br />
door die ontmoeting met deze oude<br />
Papoea vrienden van ons geleerd dat er<br />
nog veel mensen in leven zijn die ons in<br />
de jaren zestig dierbaar waren en veel<br />
voor ons betekenden. Onze missie van<br />
toen was voor deze bewoners van het<br />
toenmalige <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea<br />
bedoeld. Wij waren daar voor hun vrij-<br />
Ad Bouterse reikt de<br />
veteranenspeld uit aan Lucas<br />
Noucenie<br />
Ad Bouterse met Alexander<br />
Rumbiak die van hem een<br />
oorkonde heeft ontvangen<br />
heid die we helaas door allerlei politieke<br />
verwikkelingen nooit hebben kunnen<br />
realiseren.<br />
25
OPROEPEN<br />
• OPROEP van Ed van Tuijl<br />
In de afgelopen jaren verschenen nieuwsbrieven heb ik een aantal malen geschreven<br />
over de legerplaats Merauke. Maar ik wil niet elke keer over Merauke<br />
schrijven. Daarom nodig ik de lezers van de <strong>Nieuw</strong>sbrief uit om mij aan te<br />
geven of ze nog een leuk verhaal over hun legerplaats ( bv Fak Fak, Kaimana,<br />
Sorong, Biak of andere) hebben of daar een opmerkelijke gebeurtenis hebben<br />
meegemaakt. Vooral de verhalen dus van jongens die in een andere legerplaats<br />
dan Merauke zaten ontvang ik graag. Dan worden deze plaatsen ook<br />
eens belicht.<br />
Wie zijn verhaal kwijt wil kan mij mailen. Ik neem dan contact met je op om<br />
via één of een paar telefonische interviews jouw verhaal om te zetten in een<br />
artikel voor de <strong>Nieuw</strong>sbrief. Ik heb dat ook gedaan voor “het Stripverhaal” van<br />
Nico Kors, dat in deze <strong>Nieuw</strong>sbrief is te lezen.<br />
Het door mij gemaakte artikel wordt altijd van te voren opgestuurd zodat je<br />
weet wat er in komt te staan. Dus geen verrassingen achteraf.<br />
En als je dan ook nog een paar leuke foto’s bij dat verhaal hebt dan kan de<br />
redactie die aan het artikel toevoegen.<br />
Mijn mail adres: evt@hetkontakt.nl<br />
Geen mail? Dan een briefje naar:<br />
Ed van Tuijl, Polderstraat 13, 2965BA <strong>Nieuw</strong>poort<br />
• OPROEP van Frans VOS<br />
Oproep voor de reünie van MKS (Militie Kaderschool) op 3 mei <strong>2011</strong> in Doorn<br />
Het is <strong>2011</strong> en dus precies vijftig jaar geleden dat we opkwamen in de VBH<br />
kazerne in Doorn. En bijna iedereen werd uitgezonden naar <strong>Nederlands</strong><br />
<strong>Nieuw</strong>-Guinea.<br />
Twee oude baksmaten, Edwin Jansen en Sjaak van der Male, organiseren deze<br />
reünie op 3 mei in Doorn.<br />
Maar we zoeken nog een aantal maten waarvan we de adressen niet hebben.<br />
Het zijn: Bos, Buitenhuis, Hardeman, de Kluiver, Koeleman, Roozendaal,<br />
Vente, Rutten, Buijs en Verheij van Wijck.<br />
En misschien zijn er ook nog wel maten waar we de namen niet van kennen.<br />
Zij kunnen zich natuurlijk ook melden voor de reünie.<br />
Voor deelname aan de reünie gaarne kontact opnemen met één van de onderstaande<br />
maten:<br />
Frans Vos 0165-543635 fransvos@home.nl<br />
Edwin Jansen 0317422335 jansen-edwin@hetnet.nl<br />
Sjaak van der Male 0317613852 male@casema.nl<br />
• OPROEP van Louis van Diessen<br />
<strong>De</strong> sobats van het eerste peloton van de Acie op Sorong zijn nog steeds op<br />
zoek naar de toen witharige kok die met de andere koks de maaltijden in<br />
Teminaboean verzorgden. Zijn collega, s waren Wout Wanrooy en Jos Smits.<br />
Zijn bijnaam was Marietje, je weet hoe dat in het leger iedereen kreeg een<br />
bijnaam. Volgens informatie van een oud commando kapitein zou hij van Kuyk<br />
of een naam die daarop lijkt moeten heten. Mogelijk kwam hij uit Gelderland<br />
uit de buurt van Winssen. Reacties naar: louisvandiessen@home.nl<br />
26
• OPROEP van Henk Hoogink<br />
MKS (Militie Kaderschool 61/1) heeft kortgeleden haar eerste reünie gehouden.<br />
Maar we missen nog een aantal maten.<br />
Ben Barendsen/den Haag, A.M.Hartog/omgeving Zwolle- Kampen, Groeneveld,<br />
Jaspers/omgeving Souburg- Goes, Henk Ket/den Haag, Cas van Dorp/<br />
omgeving den Haag- Leiden, C.van Noort/Leiden?,Henk van Brueghem/Veenendaal?,<br />
Jan Rensink/Raalte en Mols/Sittard?<br />
Reactie graag naar<br />
Henk Hoogink,<br />
IJsselkade 92,6981LG Doesburg, telefoon 0313475806,<br />
e-mail: h.y.hoogink@wxs.nl<br />
• OPROEP van Wim van <strong>De</strong>lden<br />
Het is vijftig jaar geleden dat we als militair naar <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea<br />
vertrokken en door geruime tijd doorbrachten. Wij willen graag met een<br />
groep van 10 tot 12 personen nog één keer , nu het nog mogelijk is teruggaan.<br />
Zijn er nog mensen die belangstelling hebben om mee te gaan. Zo,ja<br />
neem dan met mij contact op.<br />
Wim van <strong>De</strong>lden te Grave. Telefoon 0486472692. Mail wimtres@kpnmail.nl<br />
* BEKENDMAKING<br />
<strong>De</strong> Rooms-katholieke Geestelijk Verzorging, in samenwerking met de Stichting<br />
Militaire Lourdes Bedevaart, nodigt u uit deel te nemen aan de Militaire<br />
Bedevaart naar Lourdes <strong>2011</strong>/. Met als thema “Verenigd door één Vader en<br />
hetzelfde gebed”, ontmoeten militairen uit tientallen landen elkaar in een<br />
ambiance van bezinning en gebed, gelardeerd met lichtere momenten van<br />
gezelligheid en kameraadschap.<br />
Informatie: website www.militaire bedevaart.nl<br />
BOEKEN RUBRIEK<br />
<strong>De</strong> redactie wil in deze rubriek voor veteranen interessante boeken vermelden<br />
<strong>De</strong> zomer van 1962<br />
Boek geschreven door Andreas Schelfhout<br />
Boek beschrijft de laatste gevechten om <strong>Nederlands</strong><br />
<strong>Nieuw</strong>-Guinea<br />
Andreas Schelfhout: “<strong>De</strong> zomer van 1962”,<br />
ISBN 978-90-8759-196-0, 16,50 euro.<br />
Te koop/te bestellen bij iedere boekhandel, bij de<br />
uitgever en via internet.<br />
Uitgeverij U2pi BV, Koningin Julianalaan 198, 2274 JP<br />
Voorburg, e-mail: info@jouwboek.nl.<br />
Steun de Papoea’s door dit boek te bestellen voor<br />
€19,14 ( €16,50 voor het boek en €2,64 verzending)<br />
Overmaken naar de Stichting Papoea Steunfonds<br />
Rekeningnummer 6887 onder vermelding van “<strong>De</strong> zomer van 1962”<br />
Van dit boek is al door het enorme succes de vijfde druk in bewerking. In dit<br />
boek werd door de Minister van <strong>De</strong>fensie een opvallende inleiding geschreven.<br />
27
<strong>De</strong> Terugkeer<br />
Op 22 september werd in het Indisch Herinnerings-centrum<br />
Bronbeek de terugkeer gepresenteerd. Het stripboek<br />
gaat over de Tweede Wereldoorlog in Zuidoost Azië<br />
en de Indonesische onafhankelijkheid en wordt als Nationaal<br />
Geschenk 2010 aangeboden aan alle derde klassen<br />
in het voortgezet onderwijs. Tekenaar Eric Heuvel en<br />
scenarioschrijver Ruud van der Rol geven in dit boek een<br />
indruk van de koloniale samenleving in vooroorlogse<br />
Indië. Dit werd door de makers gedaan in de vorm van<br />
een stripboek voor jongeren. Het boek is dus ook<br />
bestemd voor jongeren van 14 tot 16 jaar in het voortgezet<br />
onderwijs. <strong>De</strong> versie voor de scholen heeft een educatief katern, waarin<br />
belangrijke thema’s uit de strip worden toegelicht aan de hand van foto’s,<br />
kaartjes, dagboekfragmenten en interviews.<br />
Een boekhandelversie (zonder educatief katern)verschijnt in het najaar bij<br />
Uitgeverij Luitingh.<br />
Informatie Uitgeverij Luitingh, Amsterdam tel. 020-5307340.<br />
www.uitgeverijluitingh.nl<br />
Informatie: www.indischherinneringscentrum.nl<br />
28<br />
Papoea’s Een volk in verdrukking!<br />
Als <strong>Nieuw</strong>-Guinea veteraan heeft het de schrijver Henk<br />
Bartels altijd dwars gezeten dat de Papoea’s destijds -<br />
noodgedwongen - door Nederland in de steek moesten<br />
worden gelaten. Maar voormalig <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-<br />
Guinea nu West Papoea is altijd in zijn gedachten gebleven.<br />
Hij schreef veel artikelen met West Papoea als<br />
achtergrond. Ook verscheen van hem het boek Tamara<br />
en Engelen van het Oerwoud. <strong>De</strong> schrijver hoopt dat<br />
met dit boek de Papoea’s een beetje uit de vergetelheid<br />
worden gehaald.<br />
Papoea’s Een volk in verdrukking! Henk Bartels.<br />
Paperback 132 pagina’s geïllustreerd €14,95.<br />
ISBN: 978-94-6089-551-7 Uitgever Boekscout, SOEST<br />
info@boekscout.nl<br />
<strong>De</strong> jongens van Toedjoe Poeloe Doea<br />
Eenmalige herdruk “<strong>De</strong> jongens van Toedjoe Poeloe<br />
Doea”<br />
Herinneringsalbum van het bataljon 3-14 R.I.<br />
3e Infanterie Brigade groep, 1e Divisie “7 <strong>De</strong>cember”<br />
West-Java 1946-1950
MUSEA<br />
Krakepoot<br />
“Krakepoot” vertelt het verhaal van Wies Koppijn. Een<br />
dramatisch verhaal over een beschadigd leven. Geboren<br />
in Indië aan het begin van de Tweede Wereldoorlog.<br />
Gerepatrieerd naar het Nederland van de eind jaren<br />
veertig van de vorige eeuw. Daar trouwt ze met een<br />
<strong>Nederlands</strong>e straaljagerpiloot eind jaren vijftig. Net<br />
zwanger van hun eerste kind, verongelukt haar man<br />
met een Hawker Hunter straaljager. Net twintig moet ze<br />
dan haar leven nieuw vorm geven.<br />
ISBN 978-90-8708-128-7 www.uitgeverijbetelgeuze.nl<br />
Ontsnapt uit Arnhem<br />
“Ontsnapt uit Arnhem” van de schrijver Godfrey Freeman,<br />
is het opmerkelijke, waar gebeurde verhaal van<br />
een jonge Royal Air Force-piloot die meevocht in de<br />
Slag om Arnhem. Dit adembenemende verhaal vertelt<br />
de persoonlijke ervaringen van een bescheiden maar<br />
ongelooflijk dappere soldaat die uit handen van de Duitsers<br />
wist te ontsnappen.<br />
ISBN 978-90-453-1121-0 BBNC uitgevers bv / BBNC<br />
Publishers<br />
<strong>De</strong> redactie wil in deze rubriek voor veteranen musea en interessante<br />
tentoonstellingen vermelden<br />
Welke militaire musea zijn er in Nederland?<br />
Hieronder vermelden we enkele van de musea.<br />
Informatie over deze musea is te vinden op internet.<br />
Militaire luchtvaartmuseum, Soesterberg www.militaireluchtvaartmuseum.nl<br />
Marine en mariniersmuseum, <strong>De</strong>n Helder www.defensie.nl/marine/cultureel<br />
Marechausseemuseum, Buren www.marechausseemuseum.nl<br />
Stoottroepenmuseum, Assen www.stoottroepers.nl/RSPB-Museum<br />
Legermuseum, <strong>De</strong>lft www.legermuseum.nl<br />
Cavaleriemuseum, Amersfoort www.cavaleriemuseum.nl<br />
Artilleriemuseum, ’t Harde www.nederlandsartilleriemuseum.nl<br />
Bronbeek, Arnhem www.defensie.nl/cdc/bronbeek<br />
29
Legermuseum <strong>De</strong>lft.<br />
Voor volledige informatie over dit Museum raadpleeg de website<br />
www.legermuseum.nl<br />
• Toernooi ridders t/m 15 augustus <strong>2011</strong>.<br />
Familietentoonstelling van een fantastische wereld vol riddertoernooien en<br />
middeleeuws muziek<br />
Museum Bronbeek Arnhem<br />
• Vaste expositie “Het verhaal van Indië”<br />
Museum Bronbeek en het Indisch Herinneringscentrum Bronbeek hebben<br />
een nieuwe vaste tentoonstelling met de naam “Het verhaal van Indië” in<br />
het museum ingericht. <strong>De</strong> <strong>Nederlands</strong> koloniale geschiedenis in de Indonesische<br />
archipel staat hierin centraal. Vanaf 17 augustus2010 is deze tentoonstelling<br />
permanent geopend.<br />
Voor volledige informatie over dit museum raadpleeg de website<br />
www.bronbeek.nl<br />
Adverteerders<br />
<strong>De</strong> redactie vraagt om adverteerders in onze <strong>Nieuw</strong>sbrief. Als u een gegadigde<br />
weet laat hem of haar dan contact opnemen met de redactie.<br />
(adres zie colofon)<br />
Onderwerpen voor de <strong>Nieuw</strong>sbrief<br />
Hebt u een verhaal (met foto’s) over <strong>Nieuw</strong>-Guinea of hebt u iets interessants<br />
te melden, neem contact op met de redactie.<br />
<strong>De</strong> redactie wil graag in het bezit komen van foto’s van gebruikt materieel<br />
(voertuigen, wapens, uniformen e.d.) op <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea in de<br />
periode 1945-1962.<br />
Ook is er belangstelling voor foto’s van de kazernepoorten in de verschillende<br />
plaatsen op <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea. Hebt u een dergelijke foto neem dan<br />
even contact op met de redactie. Hebt u een verhaal m.b.t. op <strong>Nieuw</strong>-Guinea,<br />
een verhaal van toen of een verhaal van nu, stuur het naar de redactie. <strong>De</strong><br />
redactie bekijkt dan of het geschikt is voor plaatsing in de <strong>Nieuw</strong>sbrief.<br />
Meegestuurde foto’s worden altijd geretourneerd.<br />
Ook vermeldingen van sportprestaties van onze leden nemen we graag op als<br />
ze echt bijzonder zijn.<br />
Website informatie<br />
Onder dit kopje vermeldt de redactie interessante websites.<br />
Als u een voorstel heeft attendeer de redactie dan daarop.<br />
www.stichtingmanusiapapua.nl<br />
30
<strong>Nieuw</strong>jaarsreceptie 16 januari <strong>2011</strong><br />
Vanaf het middaguur druppelden weer heel wat leden binnen in de “The Black<br />
Horse” in Roosendaal om de traditionele <strong>Nieuw</strong>jaarsreceptie van onze vereniging<br />
bij te wonen. <strong>De</strong> gasten werden eerst verwelkomd door Toon Dielemans<br />
en later door onze vicevoorzitter Bram Meurs die in zijn toespraakje wees op<br />
het feit dat deze receptie al voor de zeventiende achtereenvolgende keer hier<br />
gevierd werd. En dit alles mogelijk gemaakt door de tomeloze inzet van de<br />
Dielemansen. Om deze inzet nog eens te benadrukken werd aan Toon en zijn<br />
echtgenote José als blijk van waardering een fles edel vocht en een boeket<br />
bloemen overhandigd.<br />
Het werd in de loop van de middag een<br />
gezellige boel; het was druk aan de bar<br />
en het altijd vlot spelende duo “CAR-<br />
BON” zorgde er wel voor dat de voetjes<br />
van de vloer gingen. Ook aan de tafels<br />
werd gezellig bij gepraat. <strong>De</strong> stemming<br />
zat er goed in.<br />
Aan het eind van de middag werd de<br />
Sterke verhalen<br />
loterij gehouden. Ofschoon iets minder<br />
dan vorige jaren, werden er heel wat<br />
loten verkocht. <strong>De</strong> trekking werd, in het bijzijn van een notaris, verricht door<br />
Toon en zijn kleindochter Ilona. Veel van de prijzen werden ter beschikking<br />
gesteld door de Roosendaalse middenstand. Sommige prijzen waren zwaar<br />
van gewicht maar over het algemeen zeer gewaardeerd. En uiteindelijk ging<br />
het ook om het goede doel. <strong>De</strong> opbrengst van de loterij ten gunste van de<br />
Lepra Stichting in Merauke bedroeg ruim € 2200,-<br />
Tegen zes uur werd het koude en warm buffet<br />
alle eer aangedaan; de gerechten waren weer<br />
heerlijk en menig veteraan deed zich ook aan<br />
een tweede portie tegoed.<br />
Rond 19.30 uur kwam er een einde aan deze gezellige<br />
middag en ging men weer voldaan huiswaarts.<br />
Helaas ondervonden enkele aanwezigen<br />
vertraging in hun thuisreis vanwege het uitvallen<br />
van treinen van de N.S.<br />
Aan de borreltafel<br />
Toon Dielmans<br />
met kleindochter<br />
31