16.09.2013 Views

nieuwsbrief februari 2011 - De Vereniging Nederlands Nieuw ...

nieuwsbrief februari 2011 - De Vereniging Nederlands Nieuw ...

nieuwsbrief februari 2011 - De Vereniging Nederlands Nieuw ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Voorwoord<br />

Allereerst alle goeds toegewenst voor het komende jaar en uiteraard in goede<br />

gezondheid. Dit is de eerste gelegenheid in dit jaar dat ik dat kan doen aan alle<br />

leden tegelijk. Laat maar van harte gemeend.<br />

In 2012 is het 50 jaar geleden dat de laatste militairen uit voormalig <strong>Nederlands</strong><br />

<strong>Nieuw</strong>-Guinea zijn vertrokken. Ondanks het feit dat ons vertrek bij de Papoea’s<br />

slechte herinneringen oproept vinden wij het als vereniging het toch juist om hieraan<br />

op een gepaste wijze aandacht aan te besteden in het komende jaar.<br />

Op welke manier wij dit onder uw aandacht willen brengen is nog niet aan te<br />

geven, maar wij hebben gemeend om hiervoor een jubileumcommissie in het leven<br />

te roepen onder voorzitterschap van ons bestuurslid Cor van Vliet. Verder zullen<br />

hiervan deel uit maken de heren: Andreas van Schelfhout en Jan van Gils. Met de<br />

overige kandidaten zijn we nog in gesprek. Aan de zijlijn zullen onze penningmeester<br />

Jaap van Hensbergen en adviseur Loek Habraken tevens hun bijdrage leveren.<br />

Ook zullen wij proberen om bij het V-fonds extra gelden aan te vragen voor de<br />

activiteiten die in gang zullen worden gezet en samenhangen met deze terugblik.<br />

Op dit moment zijn wij druk in de weer om een goede locatie te vinden in het land.<br />

In de <strong>Nieuw</strong>sbrief zullen wij u regelmatig op de hoogte houden van de ontwikkelingen<br />

voor deze speciale herdenking.<br />

Terwijl ik dit voorwoord aan het schrijven ben realiseer ik mij dat dit het laatste<br />

voorwoord is van mijn hand. Zoals jullie wellicht weten zal ik na bijna 13 jaar<br />

afscheid nemen van het bestuur van onze vereniging. Tijdens de Algemene<br />

Ledenvergadering op 18 mei <strong>2011</strong> zal in mijn plaats een nieuw bestuurslid worden<br />

benoemd.<br />

Alles overziende heb ik met veel plezier en genoegen deze club mogen leiden en ik<br />

ben er trots op dat er nu een bestuur zit dat er in kwalitatief opzicht mag zijn. Met<br />

heel veel respect kijk ik terug op de fijne samenwerking binnen ons bestuur en dat<br />

wij dit alles voor onze leden mogen doen.<br />

Ook is het aangenaam om te zien en te horen dat onze sobats dankbaar zijn voor<br />

het vele werk dat het bestuur voor hen doet.<br />

Tot zover deze informatie en ik zie jullie weer tijdens de komende reünie op 14 en<br />

15 april a.s. en de Algemene Ledenvergadering op 18 mei <strong>2011</strong> in Soesterberg.<br />

Uw voorzitter,<br />

Judo Peperkamp.<br />

1


Inhoudsopgave<br />

Heden en verleden (deel 20) pag. 03 t/m 04<br />

Tempo Doeloe pag. 05 t/m 06<br />

Het stripverhaal van Nico Kors pag. 07 t/m 09<br />

Mijn baan voor weinig geld pag. 10 t/m 15<br />

Dagboek van Pieter Pijnenburg pag. 16 t/m 18<br />

Zomaar een kleine selectie uit actueel <strong>De</strong>fensie nieuws pag.19<br />

Van het bestuur pag. 20 t/m 21<br />

Voor uw agenda pag. 22 t/m 23<br />

Berichten van leden en organisaties pag. 23 t/m 25<br />

Oproepen pag. 26 t/m 27<br />

Boekenrubriek pag. 27 t/m 29<br />

Musea pag. 29 t/m 30<br />

<strong>Nieuw</strong>jaarsreceptie 16 januari <strong>2011</strong> pag. 31<br />

2


Heden en verleden (deel 20)<br />

Geschreven door Arie Sluijs<br />

Het nieuwe jaar is al weer een heel eind op weg maar omdat<br />

dit het eerste verhaal van <strong>2011</strong> is de allerbeste wensen voor<br />

het bestuur en alle leden van de vereniging <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-<br />

Guinea Militairen 1945-1962.<br />

In de Telegraaf van 23 oktober las ik het artikel van Hans Kuitert<br />

“50 jaar trauma” waarin documentaire maker Kees Maaswinkel en journalist<br />

Andreas Schelfhout hun verhaal vertellen. Beide gaan nog gebukt onder het<br />

gebrek aan begeleiding en waardering over wat er vijftig jaar geleden door<br />

onze militairen in voormalig <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea werd gedaan.<br />

Als ik mezelf bij de kop neem heb ik daar weinig problemen mee gehad, bij<br />

terugkomst op Schiphol stonden alleen mijn ouders en broers en zussen<br />

boven op het balkon, ik had niet anders verwacht. Direct kon ik de draad<br />

weer oppakken, en na een paar dagen liep ik weer met mijn vader aardappelen<br />

te venten in Amsterdam. Zo ging dat, je wist niet beter.<br />

Maar ik kan me best indenken dat het voor elke sobat anders is. Ging je als<br />

vrijwilliger of werd je aangewezen om naar <strong>Nieuw</strong>-Guinea toe te gaan. Ik<br />

was een vrijwilliger, andere moesten. Wat heb je meegemaakt, waar heb je<br />

voorgestaan, speelde heimwee een rol? Zo zijn er nog wel een paar dingen op<br />

te noemen. Het zal zeker zo zijn dat er sobats zijn die met een trauma zitten.<br />

Maar toch vind ik het vreemd dat daar nooit over wordt gesproken, ook niet<br />

op de vele reünies die ik de afgelopen<br />

jaren heb bezocht.<br />

En juist op een reünie is het de plek om<br />

het daar met elkaar over te hebben. Ik<br />

was op Sorong gelegerd en misschien is<br />

daar minder voorgevallen als op andere<br />

plaatsen. <strong>De</strong> helft van mijn tijd zaten we<br />

op het eiland Jefman om het vliegveld<br />

te bewaken. Dat vond ik geweldig want<br />

ik was altijd al gek met vliegtuigen, die<br />

tik had ik al omdat ik vlak bij Schiphol<br />

woonde. Ik zat goed op het eiland Jefman<br />

en daar gebeurde nooit wat.<br />

Natuurlijk worden tegenwoordig de<br />

militairen bij thuiskomst heel anders ontvangen hoewel het toch beroepsmilitairen<br />

zijn. Je weet dus dat je uitgezonden kunt worden. In onze tijd was er<br />

inderdaad veel minder aandacht, begeleiding en waardering. Dat blijkt wel<br />

uit het feit dat tegenwoordig direct bij terugkeer een onderscheiding wordt<br />

opgespeld. Velen uit onze tijd moesten hier jaren op wachten. Zelf kreeg ik<br />

bijvoorbeeld ( maar ik weet dat er veel anderen zijn die hetzelfde is overkomen)<br />

pas op 17 april 1998, met een begeleidend schrijven ondertekend<br />

door de toenmalige minister Voorhoeve, dus 36 later, mijn <strong>Nieuw</strong>-Guinea<br />

kruisje.<br />

Het is allemaal vijftig jaar geleden moeten we maar denken en in de jaren is<br />

op alle gebied heel erg veel veranderd. Kijk alleen maar eens naar de ontwikkeling<br />

van onze legers. Een groot leger met alle specialiteiten hoeven de<br />

3


Europese landen er niet meer op<br />

na te houden. We willen naar één<br />

Europa dus kan ieder land met een<br />

kleine krijgsmacht volstaan. Maar<br />

dan wel gespecialiseerd op een<br />

bepaalde taak (we hoeven niet overal<br />

goed in te zijn). <strong>De</strong> taken zijn verdeeld<br />

en toch heb je een sterk leger<br />

met minder kosten. Veel minder<br />

hoge militairen rijden in een auto en<br />

misschien kunnen ze in de toekomst<br />

wel gaan fietsen ( een heel moderne<br />

elektrische fiets bedoel ik natuurlijk)<br />

Over fietsen gesproken op Jefman hadden we één fiets hoe we daaraan zijn<br />

gekomen, geen idee, maar die fiets was er. Meestal werd de fiets alleen gebruikt<br />

voor boodschappen tussen de hangaar, en het dag en nachtverblijf of<br />

wachtlokaal.<br />

Als we weer waren afgelost op Jefman en weer in de Remoe kazerne waren<br />

aangeland werd door de sobats waarvan hun dienstijd er bijna opzat nieuwsgierig<br />

gekeken of ze al op de lijst stonden. En op een dag was het dan zover,<br />

je stond erop. Eindelijk stond ook de naam Arie Sluijs naast Louwie Meulendijks<br />

en Piet van Reij op de lijst. En met zijn drieën gingen we richting Biak.<br />

Wordt vervolgd<br />

4<br />

Hearrwei 17<br />

9073 GA Marrum (FRL)<br />

www.hopandgo.nl<br />

Hop and Go<br />

Bed en Breakfast<br />

Goede reis en tot ziens.<br />

Wij bieden prachtige kamers en een<br />

heerlijk ontbijt in huiselijke sfeer.<br />

Hop en Go is de ideale plek om te<br />

overnachten tijdens uw fiets of<br />

wandeltocht in het prachtige<br />

natuurrijke waddengebied.<br />

Informeer naar de mogelijkheden!<br />

Wij heten u van harte welkom.<br />

Joop & Gre Hop<br />

Tel: 0518-411725<br />

Mob: 06-50600015<br />

E-mail: joop.hop@gmail.com


Tempo Doeloe<br />

Door Gerrit van Faassen<br />

“Tempo Doeloe” is eigenlijk hetzelfde als ”goeie ouwe tijd” in<br />

onze taal. In Nederland maar ook in Indië en <strong>Nieuw</strong>-Guinea<br />

kun je daar vraagtekens bij plaatsen. Was het wel zo goed? Of<br />

onthouden we misschien alleen de prettige dingen en vergeet je<br />

liefst alle rottige zaken? Ik ben nu 75 jaar en zie terug naar de tijd van toen.<br />

Tempo doeloe, bijna 55 jaar geleden, 1955 – 1957. Eenentwintig maanden<br />

dienen bij de Marine. Ik ben anders gaan denken over de militair van nu.<br />

Dienstplichtige militairen zijn er niet meer, alleen beroeps.<br />

Inde loop der jaren ben ik in de gemeente Hardenberg meer en meer betrokken<br />

geraakt bij de veteranen. Vanaf 1998 zit ik in de plaatselijke Stichting<br />

Indië monument. We houden elk jaar op 15 augustus een plechtige herdenking<br />

en het Indië plantsoen hier in Hardenberg. In het jaar 2005 organiseerden<br />

we onder de titel “van mobilisatie tot kolonisatie een grote expositie in de<br />

plaatselijke oudheidkamer”.Een expositie die ruim 3000 bezoekers trok.<br />

Met de “eens marinier altijd marinier” Henk Euverman uit Bruchterveld (pas<br />

lid geworden van onze vereniging) kregen we de gemeenteraad om en hebben<br />

we nu al vanaf 2008 een lokale veteranen dag en op 14 januari een<br />

Chinees-Indisch buffet bij ons restaurant de “Lange Muur”, waar we 70 aanmeldingen<br />

voor kregen. Met een aantal veteranen hebben we een werkgroep<br />

van tien man en vergaderen we maandelijks met koffie en zonder zaalhuur<br />

in het gemeentehuis. In de gemeente Hardenberg staan 232 veteranen<br />

geregistreerd en als werkgroep zetten we ons in om vooral jongeren erbij te<br />

betrekken. Onze werkgroep geeft voorlichting op scholen. We vertellen daar<br />

over <strong>Nieuw</strong>-Guinea (Euverman en ik) en andere veteranen spreken over hun<br />

tijd in Libanon en Bosnië. Veel mensen hier wisten niets over veteranen maar<br />

dankzij ons werk komt hier nu verandering in. We schrijven ook stukjes in de<br />

plaatselijke kranten en blijven onszelf promoten. Dit vond ik wel aardig om<br />

jullie te laten weten. En dan ga ik nu weer terug naar die tijd van toen<br />

Tempo Doeloe<br />

<strong>De</strong> Martin Mariners<br />

In 1943, tijden de Tweede Wereldoorlog werden de eerste Mariners als vliegboot<br />

in dienst genomen door de Amerikaanse Luchtmacht. <strong>De</strong>ze vliegboten<br />

konden alleen op het water worden gebruikt, omdat ze geen wielen hadden.<br />

Na de oorlog werd een<br />

groot aantal omgebouwd<br />

tot amfibie en<br />

kregen ze wielen zodat<br />

ze ook op land konden<br />

starten en landen. Het<br />

toestel werd daardoor<br />

ongeveer 1900 kilogram<br />

zwaarder en dit<br />

leidde onder ongunstige<br />

omstandigheden tot<br />

rampzalige gevolgen. Catalina A-1<br />

5


<strong>De</strong> Mariners gingen de totaal opgevlogen zeer betrouwbare Catalina’s vervangen.<br />

Toen ik in 1956 op BIAK aan kwam vlogen er nog drie Catalina’s. <strong>De</strong> rest<br />

stond op de dump. Voor de veel grotere “Martin Mariner” was op Boroekoe<br />

het M.V.K. Biak geen hangar. Die hangar zou in de loop van dat jaar door de<br />

fa Kuipers uit Nunspeet worden gebouwd.<br />

<strong>De</strong> Mariner was 24 meter lang met een spanwijdte van 36 meter. Net zoals de<br />

“Cat”was hij tweemotorig en in de neus en de staartkoepel uitgerust met2x2<br />

punt 50 mitrailleurs. <strong>De</strong> Mariner kon ook worden gebruikt als bommenwerper<br />

en had ruimte voor 30 mariniers. Een dergelijk groot toestel was bij de MLD<br />

nodig door de toenemende infiltraties van Indonesische para’s. <strong>De</strong> eerste<br />

Mariner was al op één <strong>februari</strong> 1956 vertrokken naar Biak vanaf vliegkamp<br />

Valkenburg. <strong>De</strong>ze vlucht bracht vele problemen met zich. Tijdens een tussenstop<br />

moest zelfs één van de motoren worden vervangen. En die motor moest<br />

uit Nederland worden overgevlogen. Dit pech vliegtuig kwam daarom pas op<br />

14 maart op M.V.K Biak. Ik zie hem nog komen aanvliegen en landen op<br />

Boroekoe ik was er toen net drie dagen.<br />

In onze opleiding in het M.O.K. kregen we een keer les schildwacht van, een<br />

ouwe korporaal van de Mariniers die het enige had meegemaakt met de ploppers<br />

in Indië. Hij zei ons hoe te handelen als je, je op wacht bedreigt voelde.<br />

Schiet eerst goed raak en roep dan “halt of ik schiet”. Want zo zei hij “als<br />

die vent dood is, krijg je achteraf geen gelul, dan sta je in je recht, want je<br />

bent als puppes drie de baas als je wacht loopt”. Van die wijze les maakte ik<br />

geen gebruik toen ik op een keer wacht liep in april 1956 op Boroekoe en bij<br />

de vliegtuigdump een flink lawaai hoorde. Ik zag bij een afgedankte CAT de<br />

kleppen op en neer gaan. Ik dacht “verrek, wat gebeurt daar nu?” Toen ik<br />

ging kijken bleek dat er twee <strong>Nederlands</strong>e zeelui in zaten die met de CAT aan<br />

het spelen waren. Toen ik dicht bij ze kwam verzamelde ik al mijn moed en<br />

met mijn Lee Enfield in de aanslag<br />

riep ik met stemverheffing: “Halt,<br />

of ik schiet:” Dat deden ze “teroes”.<br />

Toen bleek dat ze niet wisten dat ze<br />

op verboden terrein waren. Ik heb<br />

ze begeleid naar het wachtgebouw<br />

waar de O.O. van dienst zei dat hij<br />

niks had gezien en dat niemand in<br />

de wacht iets had gezien. En kon<br />

dus geen ongewenst bezoek zijn<br />

6<br />

Mariner 1-1<br />

en ik moest dus last hebben van<br />

de zon. Hij gaf de beide jongens,<br />

opvarenden van een <strong>Nederlands</strong><br />

vrachtschip dat in de haven voor anker lag, een strootje en zei zoiets als<br />

“Goeie reis naar Holland”. En mij gaf hij de opdracht nog maar een rondje te<br />

lopen. Later heb ik nog ontiegelijk vaak schildwacht gelopen maar nooit één<br />

schot gelost. Ik voelde me als kajoe beter op mijn gemak dan als schildwacht<br />

en was altijd erg blij als de wacht erop zat.<br />

Het Mariner verhaal krijgt een vervolg.<br />

<strong>De</strong> groeten van de kajoe


Het stripverhaal van Nico Kors<br />

door Ed van Tuijl<br />

Het vliegveld van Merauke<br />

stelde weinig tot<br />

niets voor. Een beetje<br />

lange aanloop van zo’n<br />

DC 3 en de vraag was<br />

al gauw, haalt ie het of<br />

haalt ie het niet?<br />

Van die lange smalle<br />

ijzeren platen vol gaten.<br />

Aan elkaar gehaakt tot<br />

één geheel. Ziedaar de<br />

landingsbaan. Ooit nam<br />

zo’n plane de bocht te<br />

ruim en knalde tegen Tenten Moppa strip Merauke<br />

de pas nieuw gebouwde<br />

verkeerstoren aan. Geen<br />

nood. Een zuster van het plaatselijke ziekenhuisje repareerde de zaak met<br />

pleisters. Het kon allemaal op dat vliegveldje. Officieel Moppa Airport. In de<br />

volksmond gewoon ‘de strip’. In Kaimana, Fak Fak en op Sorong zal het niet<br />

anders geweest zijn.<br />

Voor de mannen van de D-compagnie een plek waar je weinig te zoeken had.<br />

Of het moest zijn om te repatten. Maar de meeste jongens kwamen er toch<br />

méér dan hun lief was. Ze moesten de zaak bewaken. Waartegen en waarvoor<br />

is niemand ooit echt duidelijk geworden. Maar er waren daar in Merauke<br />

wel meer dingen waarvan alleen het kader de indruk wekte dat ze wisten<br />

waarmee ze bezig waren. Maar goed, je moest. Dus ging je met de gevechtsgroep<br />

één keer per zoveel weken zeven dagen naar de strip. Ook Nico Kors<br />

deed zijn plicht. Een uit de kluiten gewassen Haarlemmer. Een mannetjesputter.<br />

Veel vlees op de botten. Tot groot vermaak van al die muskieten die de<br />

strip bevolkten. Nico was voor hen een heerlijk prikbord. In de grote slaaptent<br />

pareerde hij geduldig hun aanvallen. Dikke bulten. Flinke jeuk. Nou had<br />

Kors op zich niks tegen jeuk. Maar niet van de muskieten!<br />

Connie en Pendeck<br />

Schuttersputten<br />

Behalve waken in de schuttersputten<br />

bestond er een aanvullende verdedigende<br />

taak. Die enkele keer in de<br />

week dat zo’n Dakota hard remmend<br />

nét voor de laatste plaat tot stilstand<br />

kwam, reed er een jeep achter hem<br />

aan. Waarom? Joost mag het weten.<br />

Nico wist het in ieder geval niet. Hij<br />

is er in zijn Merauke periode ook<br />

nooit achter gekomen. En die periode<br />

van Nico was een beste. Twee<br />

7


keer bereikte hij zijn repat datum. Maar even zo vaak werd dat uitgesteld. Je<br />

zal het maar treffen.<br />

Nico maalde er niet om. Hij deed zijn plicht. Ook op de strip. Twee uur op,<br />

vier uur af. Spieden vanuit de schuttersput. En wie zo nu en dan door slaap<br />

werd overmand die maakte dankbaar gebruik van die twee superjachthonden,<br />

Connie en Pendeck. Dus geen streep of ster die het in zijn hoofd haalde<br />

om stiekem de wacht te controleren. Tien tegen een dat ze al snel een grommende<br />

Connie aan hun broek hadden hangen. Twee legendarische honden.<br />

En die krengen lieten niet los. Net als die keer dat ze achter het paard van de<br />

dokter aangingen. Ja, de dokter had een paard. <strong>De</strong> dokter had trouwens niet<br />

alleen een paard maar ook een baard. Telkens als Nico dat span zag kreeg<br />

hij het idee dat Jezus in aantocht was. Kortom, geen gezicht. Ook niet op die<br />

dag dat de dokter zonodig op zijn paard het kazerneterrein op moest komen<br />

en moest afmeren bij de officierskantine. Toen Connie en Pendeck de tophit<br />

in de gaten kregen, keken ze elkaar aan en dachten hetzelfde. Aanvallen. Het<br />

verdrijven van zo’n magere kamponghond, daar was allang geen lol meer<br />

aan. Maar dit was nog een uitdaging. Dit was spanning, sensatie. Welke hond<br />

zwicht er niet voor? Om een lang verhaal kort te maken. <strong>De</strong> honden joegen<br />

het paard de stuipen op het lijf. Het paardenbeest sloeg op hol. Knalde in<br />

volle vaart tegen het hek en brak zijn nek. Ze hebben ‘m nog een dag of twee<br />

klem tussen wat zandzakken gelegd. Vergeefse moeite. In de kazerne van<br />

Merauke stond een week lang paardenvlees op het menu.<br />

<strong>De</strong> poepdoos<br />

Maar we dwalen af. We gaan weer naar de strip. Waar Nico zijn plicht vervulde.<br />

Zijn dagelijkse dingen deed. Ook zijn dagelijkse behoeften trouwens.<br />

Hij was ook maar een mens. Maar poepen op de strip was al net zo basic als<br />

het hele leven daar. Een gat in de grond. Dat was de poepdoos. Op je hurken.<br />

Je gat over de rand en persen maar. Dan plonsde het en spetterde het. In het<br />

slechtste geval weer net zo hard tegen je billen. Als Nico een beetje aan de<br />

dunne was dan had hij na een bezoek aan dat poepgat letterlijk én figuurlijk<br />

overal schijt aan.<br />

<strong>De</strong> strip vervulde trouwens nog een andere functie. Als strafmiddel. <strong>De</strong> een of<br />

de andere sergeant had een keer bedacht dat je Jan Soldaat aardig kon pesten<br />

door hem lopend,<br />

vanaf de kazerne, naar<br />

de strip te sturen. Liefst<br />

rond een uur of twee.<br />

Zodat het middagslaapje<br />

erbij inschoot. En<br />

vlak voor vertrek nog<br />

even de veldfles leeg<br />

laten lopen. Zou zo’n<br />

satanisch trekje tijdens<br />

de opleiding zijn aangeleerd<br />

of werden ze er<br />

domweg op gekeurd?<br />

Nu nog, zou je bij wijze<br />

<strong>De</strong> poepdoos<br />

van vergelding, het<br />

8


kader op weg naar ’t Harde<br />

zo om en nabij Nunspeet<br />

moeten laten uitstappen<br />

en het laatste stuk moeten<br />

laten lopen.<br />

Nico en al die andere gestraften<br />

hadden er wel wat<br />

op gevonden. Eenmaal uit<br />

het zicht hielden ze gewoon<br />

een Chinees aan en liftten<br />

mee. Het kader dacht dat<br />

te ondervangen. Na vertrek<br />

van de boosdoener werd Slaaptent van binnen<br />

het tijdstip even doorgebeld<br />

naar de strip. Maar<br />

Nico en zijn medegestraften waren ook niet van gisteren. Gewoon meerijden,<br />

vlak voor de strip uitstappen, alsnog je middagdutje in het gras, en vervolgens<br />

zogenaamd doodmoe arriveren.<br />

<strong>De</strong> Brand<br />

Hoewel de landingsbaan dus vrij kort was, werd het gras op de strip altijd vrij<br />

lang. Om de zoveel tijd moesten een paar koelies met zo’n kapmesje de zaak<br />

korten. Een heidens karwei.<br />

Kors en zijn maten, altijd bereid tot het helpen van de medemens, hadden<br />

daar het volgende op gevonden. Wat kerosine sprenkelen en de aansteker<br />

erbij. Waar de Papoea’s ’n dag over deden, brandde nu in tien minuten plat.<br />

Maar d’r was één probleem. In een mum van tijd stond de halve strip in de<br />

fik. Brandalarm. Fase rood. Een eind verderop stond immers de hele voorraad<br />

vliegtuigbrandstof in depot. Genoeg om heel Merauke zwart te blakeren. <strong>De</strong><br />

mannen van het tweede peloton blusten zich een ongeluk. Het was vechten<br />

tegen de bierkaai. Vanuit de kotta werd een peloton gevangenen aangevoerd.<br />

In die blauwe outfit, op blote voeten. Ga dan maar eens een grasbrand<br />

blussen. Koppen snellen konden ze als de beste. Maar blussen was wel iets<br />

anders. Er kwam zowaar een aantal brandblussers ergens vandaan. Maar die<br />

krengen hadden, zo te zien, de afgelopen vijfentwintig jaar alleen maar aan<br />

de haak gehangen voor het geval dat. Nu was dat geval ineens aanwezig.<br />

Nooit gecontroleerd natuurlijk. Het enige dat eruit kwam was een stroperig<br />

straaltje wit spul. <strong>De</strong> brand naderde angstig snel de kerosineopslag. Nico en<br />

zijn maten begonnen ernstig rekening te houden met het starten van plan<br />

B. Oftewel inpakken en weg wezen. Zo snel en zo ver mogelijk. Maar toen<br />

gebeurde dat kleine wondertje. <strong>De</strong> straffe wind draaide. <strong>De</strong> vlammen vonden<br />

geen nieuw droog gras meer en doofden min of meer vanzelf. <strong>De</strong> aalmoezenier<br />

had het over de hand van onze lieve heer.<br />

“Het vuur is waarschijnlijk ontstaan door de brandende zon op een verdwaalde<br />

glasscherf”, zo rapporteerde het strip kader aan de kazerne. “Dat zal het<br />

ongetwijfeld geweest zijn”, zo beaamde de gevechtsgroep van het tweede<br />

peloton volmondig. <strong>De</strong> ware toedracht werd pas veel later bekend. Tijdens<br />

een goed glas bier op een reünie in ’t Harde.<br />

9


Mijn baan voor weinig geld<br />

door Louis van Diessen<br />

Misschien ben ik de enige met deze mening, maar het moet maar eens gezegd<br />

worden. <strong>De</strong> militaire dienst was voor mij de slechts betalende baan ooit.<br />

En bovendien nog een gedwongen baan ook. Een baan ook nog waarin je had<br />

niks te zeggen. Ik werd gewoon opgeroepen om 6 december 1960 naar de<br />

Frederik Hendrikkazerne in Blerick te komen, en daar ging je, richting drillers,<br />

en gedecoreerde oud KNIL en Korea instructeurs.<br />

Dus lichting 60-6 was het begin van mijn carrière in het leger, infanterist bij<br />

de stoottroepen.<br />

Voor 1 gulden per dag plus kleding, kost en inwoning werd je elke dag afgeknepen,<br />

afgesnauwd toegeschreeuwd en met de belachelijkste opdrachten<br />

opgezadeld. O ja, je mocht ook nog in het dikke pak rondlopen en voor gek<br />

staan met die lange overjas. Knopen tot boven dicht, anders kreeg je een<br />

douw. Iedereen moest je herkennen als een rekruut. Haren kort alsof je onder<br />

de luizen zat en daar was <strong>Nederlands</strong> hoop dan. Ik kan me nog herinneren<br />

dat ik me dood stond te schamen op het perron van Blerick in die groene<br />

halve zolen kleding. Met die lange winterjas bijna tot aan mijn voeten. Als ze<br />

je nu zo zouden zien deden ze je direct een dwangbuis aan en zetten ze je op<br />

transport naar een inrichting.<br />

Je kreeg in het begin als rekruut maar 1 vrij vervoertje per twee weken.<br />

En als je het weekend thuis was geweest kreeg je een paar dubbeltjes extra<br />

omdat je dan uit de kost was op de kazerne. Rare toestanden, moeilijk om er<br />

aan te wennen. Psychiatrische hulp was nog net niet noodzakelijk maar het<br />

kwam wel op het randje.<br />

Discipline<br />

Wie heeft niet die brullende sergeant meegemaakt die rood van woede stond<br />

te schreeuwen, met druppels spuug uit zijn mond, van wie die verdomde<br />

boomstam was die daar onder het bed lag. Het bleek een lucifer van het merk<br />

Zwaluw te zijn, dus de kleinste die er in de handel was. Toch moest er een<br />

gat van anderhalve meter diep gegraven worden om die lucifer te begraven,<br />

belachelijk, en<br />

voor een salaris<br />

van 1 gulden per<br />

dag! Maar noodzakelijk<br />

voor de<br />

discipline volgens<br />

het kader.<br />

Er was een<br />

sergeant bij die<br />

behoorlijk uit zijn<br />

mond stonk en<br />

de onhebbelijke<br />

gewoonte had om<br />

vlak bij je gezicht<br />

Moe? Waarvan?<br />

te schreeuwen<br />

10


waardoor zijn onsmakelijke aroma als een walm om je heen hing. Je moest<br />

het maar verdragen want het waren je meerderen.<br />

Bij ons was de pelotonssergeant ene sergeant met de naam d’Hond, een<br />

beroeps, hij zei steeds gekscherend, zeg maar hondje, maar je moest het niet<br />

wagen want dan blafte hij je toe waar de honden geen brood van lusten.<br />

Een elke keer weer terugkerend grapje was de vraag van de onderofficieren<br />

wie er goed was in houtbewerken, als je dit geintje niet kende, stapte je<br />

enthousiast naar voren om je aan te melden, en dan mocht je met tafels en<br />

stoelen gaan sjouwen of iets dergelijks. <strong>De</strong> sergeanten hadden er een kinderlijk<br />

genoegen in om dit soort grapjes uit te halen. <strong>De</strong> vraag wie er verstand<br />

van sanitair had, was ook populair. Nou die mocht dan de latrines gaan<br />

schrobben.<br />

Bovendien waren in de staf een aantal, dat ons middenin de winter van januari<br />

1961 met open wagens van Blerick naar de Harskamp vervoerden om daar<br />

de, “vuurdoop’’ te ondergaan.<br />

Nou ik kan je verzekeren dat het een ware marteling was achter op die dikke<br />

Daf. Het enige wat je kon doen was met je rug naar de rijrichting gaan zitten<br />

en wegduiken achter je buurman zodat je de snijdende vrieswind niet in je<br />

gezicht kreeg, en zo gingen we op weg naar de vuurdoop. Klagen hielp niet.<br />

Daar werd je hard van werd gezegd. Zelf zaten de officieren en onderofficieren<br />

lekker warm bij de chauffeur weliswaar onder een zeilen cabine maar wel met<br />

de kachel aan. Sadisme of psychopathische afwijkingen bij de leiding moest<br />

je maar verdragen als rekruut. Protesteren was insubordinatie en dat werd<br />

streng gestraft.<br />

En dat allemaal voor 1 gulden per dag.<br />

Drillen<br />

En zo werden we gedrild tot een stelletje makke schapen, althans dat was de<br />

bedoeling. Van thuis kregen we gelukkig wat geld mee, zo kon je in de kantine<br />

en bij de Cadiwagen toch de beroemde gevulde koeken en pennywafels<br />

kopen. Ook de warme chocomel was in trek. Je werd wel uitdrukkelijk gewaarschuwd<br />

dat je toch vooral normaal eten moest gebruiken en dat je niet kon<br />

leven van penny wafels en gevulde koeken.<br />

Alsof je, je voor 1 gulden per dag vol kon proppen met dat spul.<br />

Hoera gered van de armoede<br />

Gelukkig kwam er een einde aan ons chronische geldgebrek want we gingen<br />

naar <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong> Guinea! Wij dachten dus geen geldzorgen meer te<br />

hebben, maar o wat een bittere teleurstelling.<br />

<strong>De</strong> soldij, of eigenlijk wedde, dat was amper 100 gulden per maand voor een<br />

soldaat. Het leek een heel kapitaal maar je moest er veel van betalen.<br />

Je persoonlijke verzorging zoals tandenborstels, tandpasta, zeep om je te<br />

wassen, de Life boy zeep die ontsmettend werkte, scheergerei, lekkere luchtjes,<br />

zonnebrand crème enz.<br />

Ook je naaigarnituur, postbenodigdheden, fotoartikelen e.d. Je pajong, onmisbaar<br />

omdat het elke dag wel regende, hobbyspullen bv. om te vissen, buitenmodel<br />

kleding zoals een kepie.<br />

Je drankjes, hapjes, tabak, kosten van de kapper, vervoer etc. Een militaire<br />

wasserij was er niet dus moest je zelf de kleding wassen of een waskoelie be-<br />

11


talen. Ook moesten<br />

we de crème voor<br />

onze gerimpelde<br />

en beschimmelde<br />

voeten tijdens de<br />

patrouilles opgelopen,<br />

zelf betalen.<br />

<strong>De</strong> zalf van de GGD<br />

hielp niet en stonk<br />

als de pest. En<br />

bovendien ook nog,<br />

als je uitgaanskleding<br />

versleten was<br />

moest je de vervanging<br />

ervan betalen!<br />

Dat allemaal van<br />

die miezerige<br />

100 gulden in de<br />

maand! Ik hield er<br />

niks van over.<br />

Je zult zeggen kreeg je dan niets van <strong>De</strong>fensie, ja natuurlijk wel, het leger<br />

was erg gul voor zijn manschappen. Gratis werd verstrekt, het blanco, geweervet,<br />

dungareekleding, jungleboots, pendeks, corned beef, marinekaas,<br />

haring in tomatensaus, zouttabletten, munitie, handgranaten, jodium salicyl,<br />

lempoeder en een keer per maand een blikje sigaretten, Miss Blanche,<br />

Richmond of Ball. En ook stonden overal op de Remoekazerne in Sorong zgn.<br />

donkey, s met ijswater, gratis. Nou ik moet zeggen een mok met ijskoude<br />

lem, dat was wel lekker.<br />

Improviseren<br />

Op patrouille was er voor ons geen gelegenheid om geld uit te geven en dan<br />

hielden we over. Maar dat werd binnen de kortste keren, na terugkomst, weer<br />

uitgegeven in de plaatselijke kroegen. We dachten dat het niet op kon maar<br />

het tegendeel werd iedere keer waar.<br />

Na het primitieve eten van halfgare rijst met zoute vis of deng deng tijdens<br />

een patrouille wilden wij wel weer eens iets lekkers op ons bord hebben. Je<br />

schoot echt niet altijd een varken of kasuaris.<br />

Bij Toko Tio kon je lekkere schotels nasi en bami kopen en naar binnen werken<br />

met een literfles Heineken. En meestal bleef het niet bij één fles.<br />

In de winkel van de toko had je de meest walgelijke ingeblikte etenswaren<br />

zoals vliegen, mieren, sprinkhanen, wormen en andere vieze beesten. Dat<br />

aten we maar niet!<br />

Extraatje<br />

Dikwijls hadden we zware diensten en kwamen dagenlang niet uit de kleding<br />

maar nooit kregen we een extraatje of bonus, geen enkele vorm van waardering.<br />

We moesten het doen met die zielige 100 gulden per maand! Ook tijdens<br />

en na acties was nooit een beloning in de vorm van een geldbedrag, dat<br />

had volgens mij toch wel stimulerend gewerkt. Er was toch immers een kans<br />

12


om doodgeschoten te worden voor dat geringe bedrag. Alleen de gulden per<br />

dag werd verhoogd naar FL. 1,25 maar werd pas uitbetaald bij het afzwaaien.<br />

Dus geen extraatjes<br />

Het enige voordeel van de acties was dat de uitgaanskleding niet gebruikt<br />

werd en dus ook niet kon verslijten. Wij deden het maar met wat we hadden<br />

en bijverdienen was er niet bij. Al had je wel van die slimmerds die voor geld<br />

een karweitje voor je deden, voor mij hebben ze nooit iets hoeven te doen, ik<br />

had dat geld zelf hard zat nodig. Toen we dachten terug te gaan naar Nederland<br />

moesten we verplicht 6 maanden langer dienen door diverse militaire<br />

omstandigheden. Maar geen enkele geldelijke beloning, bonus of zoiets voor<br />

dit gedwongen langer verblijf in de tropen. Het was dus overwerk dat niet<br />

betaald werd. Zoiets moet je eens in de burgermaatschappij doen, dan zetten<br />

ze je vast voor slavernij. Ook de beloofde vakantie liep ik mis. Als je een<br />

bepaalde tijd dienst gedaan had bestond het recht op vakantie, je kon dan<br />

kiezen waar je naar toe wilde, de mogelijkheid was er ook om te vliegen naar<br />

Hollandia om daar een week of zo door te brengen op kosten van het leger.<br />

Maar nee, hoor voor mij en vele anderen die meegedaan hadden aan de acties<br />

tegen de Indonesische parachutisten en infiltranten was dit niet meer mogelijk.<br />

Je mocht daar wel je leven wagen maar verder je mond houden. Ook<br />

geen enkele compensatie of iets anders voor het mislopen van deze begeerde<br />

week verlof. Nee, je werd gewoon gezegd dat de leiding dit besloten had en<br />

dat was it.<br />

Niet te veel over doormekkeren anders kom je nog achter de wacht ook, zei<br />

een bevriende sergeant.<br />

Ik moest op een keer na acties bij de kapitein komen en hij zei me dat de<br />

pelotonscommandant erg tevreden was over mijn manier van optreden tijdens<br />

de acties.<br />

Weliswaar met taalgebruik wat niet in het handboek soldaat voorkwam maar<br />

wel erg effectief volgens hem. Ik was erg verbaasd, ik heb er geen moment<br />

aan gedacht om een uitslover te zijn, ik deed gewoon mijn dienst zoals anders,<br />

zo ben ik nu eenmaal.<br />

Als beloning mocht ik op de schietbaan bij Joop van Zijl tijdens een opname<br />

voor de tv de groeten naar het thuisfront doen. Op de schietbaan werd op de<br />

achtergrond hevig geschoten door ons peloton zodat het thuisfront dacht dat<br />

het er nog erg gevaarlijk was. Dat is me later verteld door mijn familie, die<br />

schrokken zich toen wezenloos door dat geknal. <strong>De</strong> dag ervoor was er al een<br />

hoop paniek, er was een agent aan de deur die vroeg of zij een zoon in <strong>Nieuw</strong><br />

Guinea hadden, ze dachten direct dat ik gesneuveld was. Je zou er een hartaanval<br />

van krijgen zei mijn moeder later. Maar de agent kwam vertellen dat ik<br />

op tv zou komen. Een beetje meer takt had mogelijk moeten zijn.<br />

Ik had liever een geldelijke beloning gehad dan die opname, maar daar was<br />

geen sprake van.<br />

Een paar tientjes en paniek thuis, mijn moeder is er dagen van overstuur<br />

geweest. Het enige wat ik er nog van heb is een DVD en die heb ik zelf nog<br />

betaald bij het instituut voor beeld en geluid.<br />

Maar mijn kleinkinderen zien opa wel toen hij net zo oud was als zij nu, rond<br />

de 20 jaar.<br />

En ze vonden het wel vet, zoals dit nu heet als ze onder de indruk zijn.<br />

13


Afzwaaien<br />

Toen we eindelijk naar huis mochten had ik niks als de kleding die ik bij aankomst<br />

aan had. Die was bewaard in de droogkamer op Sorong. Omdat ik meer<br />

als 20 kg afgevallen was kun je wel begrijpen hoe slobberig deze kleding om<br />

mijn lijf hing. <strong>De</strong> souvenirs die ik bij elkaar verzameld had, trommels, krissen,<br />

diverse schelpen, pajongs, peniskokers enz. kon ik niet meenemen omdat ik<br />

het vervoer niet kon betalen.<br />

Het enige dat ik meenam was mijn fotoalbum, een zwart gelakt juwelenkistje<br />

met een danseres erin die ronddraaide op de muziek van een speeldoosje,<br />

een armband van alpaca voor mijn vriendin, je reinste kitsch. Ook nam ik<br />

mijn vlijmscherp geslepen parang mee terug, die heb ik nu nog, maar die valt<br />

jammer genoeg onder de verboden wapens. Zo ging ik op 13 oktober 1962<br />

op Biak het vliegtuig in, zonder een cent en met kleren aan mijn lijf die niet<br />

pasten. <strong>De</strong> strijders uit het oerwoud in lompen, zoals een bedelaar.<br />

Ik voelde me nu net zo als toen in Blerick op het station in die stomme lange<br />

overjas.<br />

<strong>De</strong> fl.1.25 per dag die we nog te goed hadden zouden pas uitgekeerd worden<br />

bij het groot verlof.<br />

Ik had ze nu nodig, het is toch mijn geld? Ik had wel een officiële pas gekregen<br />

van de kapitein met de verklaring dat ik mijn diensttijd goed vervuld had<br />

van 6 december 1960 tot 3 december 1962 en dat dit mee zou mogen helpen<br />

bij het vinden van een baan in de burgermaatschappij. Ik heb er nooit iets aan<br />

gehad.<br />

Tijdens de vlucht in de DC 8 probeerden we de tijd te korten met kaarten en<br />

in het bijzonder zwikken. Verlies en winst werden genoteerd want geld had<br />

niemand. Grote bedragen werden gewonnen en verloren maar niemand heeft<br />

ooit een cent gekregen of betaald.<br />

Aangekomen op Schiphol werden we met 8 man in een militair volkswagenbusje<br />

geladen en een voor een gedropt op adressen in de route van Amsterdam<br />

naar het zuiden. Ik was de laatste en stapte in Tilburg na bijna 2 jaar<br />

dienst berooid uit het busje, maar werd uitbundig ontvangen door mijn vriendin,<br />

familie buren en vrienden.<br />

Gelukkig was ik de dag erop jarig en ontving de nodige cadeaus in geld waardoor<br />

ik in ieder geval andere kleding aan kon schaffen. En voorlopig maar<br />

even leven op kosten van mijn ouders.<br />

Ik had niets, nog geen pakje shag en moest alles lenen zoals een fiets e.d. Tot<br />

overmaat van ramp kwam die beruchte winter van 1963 eraan, nu bekend als,<br />

de hel van “63’’ zodat ik flink op kosten werd gejaagd.<br />

Weer gewoon burger en dus een goed betaalde baan<br />

Heel vlug ging ik naar het bedrijf waar ik al werkte voor mijn diensttijd en kon<br />

daar gelukkig direct weer beginnen. Zo heb ik me zelf weer opgewerkt in de<br />

maatschappij, van het leger helemaal geen ondersteuning alleen de fl. 1.25<br />

per dag kreeg ik later op mijn rekening. Toen het echter hard nodig was er<br />

helemaal niets van de regering. We werden gewoon aan ons lot overgelaten<br />

en dat wringt nog steeds bij de meerderheid van de <strong>Nieuw</strong> -Guinea veteranen.<br />

Later bestond de mogelijkheid om fl. 1000 te ontvangen als je twee jaar in<br />

dienst was geweest, maar daar kwam ik drie dagen aan te kort. Zes december<br />

1960 opgekomen en drie december 1962 afgezwaaid! Mijn redenering dat<br />

14


tropenjaren dubbel telden, omdat ik van mei 1961 tot en met oktober 1962<br />

toch 17 maanden overzee was geweest, werd afgewezen, dat was alleen voor<br />

beroeps en niet voor dienstplichtige militairen. Over discriminatie gesproken.<br />

Dit verhaaltje is absoluut niet om te klagen, verre van dat, laat daar geen<br />

misverstand over zijn. Ik heb het gewoon verteld zoals ik het ervaren heb, wel<br />

op een satirische manier, maar geheel volgens de waarheid.<br />

Daarom is het naar mijn mening een pluspunt dat er de laatste jaren veel<br />

meer aandacht voor de veteranen gekomen is.<br />

Al is het nogal verschillend hoe de diverse gemeentes met bijvoorbeeld de<br />

plaatselijke veteranendag omgaan. Bij ons in Tilburg bijvoorbeeld was het in<br />

2010 een groot fiasco. <strong>De</strong> vorige keren was de veteranendag in het restaurant<br />

van het Willem II stadion tot volle tevredenheid van een ieder.<br />

Maar nu moesten we naar een nieuwe wijk <strong>De</strong> Reeshof en wel in een tent omdat<br />

die er toch stond voor een feest van <strong>De</strong> Schotjes. Wij zaten in een soort<br />

van voorprogramma van de Schotjes, herdenking in een tent, dat gaf al geen<br />

lekker gevoel, we werden behandeld alsof we maar opvulling waren, maar er<br />

waren ook nog andere onvolkomenheden.<br />

Geen voorzieningen voor rolstoelen, alles moest nog klaar gezet worden. Bij<br />

de aanvangstijd terwijl de veteranen al in de tent op zoek waren naar een<br />

stoel. Een stoel die we uiteindelijk zelf moesten pakken van een stapel. Het<br />

eerste uur geen koffie of thee te krijgen, de ceremoniemeester had totaal<br />

geen aandacht voor de veteranen en had alleen oog voor de bobo, s tot hij er<br />

op gewezen werd dat het een veteranendag was. Het toppunt was tijdens de<br />

minuut stilte voor de gevallenen, toen begonnen de speakers van de geluidsinstallatie<br />

vrolijk te schallen. Toen ben ik maar naar huis gegaan.<br />

Een schande, en weinig<br />

respectvol. Onze tijdelijke<br />

burgemeester, Ivo Opstelten,<br />

schaamde zich diep<br />

en kwam overal bij ons<br />

zijn excuus maken voor de<br />

chaos. Ik heb de voorzitter<br />

van de SP aangesproken<br />

en die heeft vragen gesteld<br />

in de gemeenteraad maar<br />

tot op heden heb ik er nog<br />

niets van gehoord.<br />

Het zal wel weer in de<br />

doofpot komen.<br />

Engelse broek<br />

Maar landelijk gaat het<br />

gelukkig een stuk beter.<br />

Het dat geeft zeker een<br />

goed gevoel.<br />

15


Dagboek van Pieter Pijnenburg<br />

Pieter Pijnenburg, verbleef van 14 <strong>februari</strong> tot 15 juni 1962 als militair<br />

(6 I.B.<strong>De</strong>lta Compagnie) in voormalig <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea en was<br />

gelegerd in de plaats Merauke. In dit dagboek beschrijft hij van dag tot dag<br />

gebeurtenissen in dat verre land. Dit deel van zijn dagboek bevat een stukje<br />

tekst over een gebeurtenis van bijna iedere dag van de jaar1961. Dit jaar dus<br />

precies vijftig jaar geleden. Dat is dan ook de reden dat we dit in de komende<br />

nummers van onze <strong>Nieuw</strong>sbrief plaatsen. Het dagboek begint op 30 januari<br />

1961 als hij vertrekt naar de kazerne in legerplaats Oirschot.<br />

Februari 1961<br />

ma di wo do vrij zat zon<br />

1 2 3 4 5<br />

6 7 8 9 10 11 12<br />

13 14 15 16 17 18 19<br />

20 21 22 23 24 25 26<br />

27 28<br />

16


1 <strong>februari</strong><br />

Ruzie met een sergeant in Oirschot<br />

2 <strong>februari</strong><br />

Om half vijf op en om half zeven naar huis met inschepingverlof<br />

4 <strong>februari</strong><br />

Nog met mijn meisje Toosje uitgeweest. Een schat van een meid.<br />

6 <strong>februari</strong><br />

Telegram gekregen, balen zeg!<br />

7 <strong>februari</strong><br />

Afscheid van Toosje genomen.<br />

8 <strong>februari</strong><br />

Mijn rotzooitje ingepakt en om elf uur met de bus naar Oirschot.<br />

9 <strong>februari</strong><br />

Rotzooi ingeleverd en omgekleed in burger. Er zijn al twee ploegen vertrokken.<br />

10 <strong>februari</strong><br />

Om half acht op, de sergeant kwam brood op bed brengen. <strong>De</strong> rest van de<br />

dag gekaart en geslapen.<br />

11 <strong>februari</strong><br />

Vandaag ongeveer fl.35,00 gewonnen met kaarten. Een en twintigen.<br />

12 <strong>februari</strong><br />

Datum vertrek naar <strong>Nederlands</strong><br />

<strong>Nieuw</strong>-Guinea. Om half tien<br />

opgestaan. Twaalf uur eten en<br />

daarna met de bus naar Schiphol.<br />

13 <strong>februari</strong><br />

Geland op Fairbanks, Alaska. Op<br />

Anchorage lag teveel sneeuw,<br />

maar na enige uren wachten<br />

toch naar Anchorage. Je adem<br />

werd afgesneden door de snerpende<br />

kou toen we het vliegtuig<br />

uitstapten. Op de luchthaven de<br />

zaak een beetje onveilig gemaakt<br />

door o.a. met <strong>Nederlands</strong>e centen de automaat daar te plunderen. <strong>De</strong><br />

centen pasten precies. Toen weer ingestapt en op naar Tokyo.<br />

14 <strong>februari</strong><br />

Landing op Tokio. Van Tokio naar Biak wat nog acht uur vliegen was en waar<br />

we s’avonds om elf uur aankwamen.<br />

17


15 <strong>februari</strong><br />

Doorgebracht op Biak.<br />

16 <strong>februari</strong><br />

Van Biak naar Hollandia. Daar op vrijdag geland. Eerste indruk, warm en<br />

benauwt. Verder naar Merauke over de bloemkool bush. Aankomst 17<br />

<strong>februari</strong>. Op de strip in Merauke.<br />

18 <strong>februari</strong><br />

Onder de draad doorgekropen en de stad (kota) wezen verkennen. Maar dat<br />

mocht ik niet dus werd ik opgewacht door een sergeant die mij maar meteen<br />

voor een week kamer wacht maakte.<br />

21 <strong>februari</strong><br />

Nou, hier zit ik dan als kamer wacht, de kamer een beetje gepoetst en toen<br />

maar op bed gaan liggen. Dat mocht natuurlijk ook weer niet.<br />

23 <strong>februari</strong><br />

Nog steeds kamer wacht. Het is best een leuk baantje. Alleen s ‘avonds niet<br />

want dan moet je zorgen dat de jongens om tien uur op bed liggen en om<br />

kwart over tien het licht uitdoen.<br />

24 <strong>februari</strong><br />

Ik moet de kamer een goede beurt geven, daar heb ik nu echt geen zin in. Ik<br />

weet wel wie ik liever een beurt geef. Wee ruzie met de sergeant dus.<br />

25 <strong>februari</strong><br />

Met een paar andere jongens de fillersdoop gekregen. Ben vol witte verf en<br />

zwarte schoensmeer gesmeerd. Gewoon laten doen dan hebben ze re het<br />

minste plezier van. Toen ze waren uitgeraasd meteen maar met zeep en een<br />

harde borstel de mandiehokken opgezocht.<br />

Wordt vervolgd<br />

18


Zomaar een kleine selectie uit actueel <strong>De</strong>fensie nieuws<br />

Nederlanders verkennen KUNDUZ<br />

Ter voorbereiding op de komende geïntegreerde<br />

politie trainingsmissie zijn vorige<br />

week de eerste 30 functionarissen in de<br />

Afghaanse provincie Kunduz aangekomen.<br />

Het team bestaat uit een aantal verkenners<br />

dat snel terugkeert en personen die achterblijven<br />

om de <strong>Nederlands</strong>e missie voor te bereiden.<br />

Het verkenningsteam verzamelt voor het verdere voorbereidingstraject<br />

in Nederland. Zeven personen blijven<br />

achter om het contact tussen Afghanistan en Nederland<br />

te onderhouden<br />

Op de Noordzee zijn vijf explosieven geruimd<br />

door de mijnenjager Hr. Ms. Hellevoetsluis.<br />

<strong>De</strong> explosieven bevonden zich in de drukbe-<br />

varen aanvoerroute naar de Rotterdamse<br />

haven.<br />

Hr. Ms. <strong>De</strong> Ruyter bracht een werkbezoek<br />

aan Port Victoria, de hoofdstad van de<br />

Seychellen. Het schip is vlaggenschip van de<br />

Standing NATO Maritime Group 2 (SNMG2).<br />

<strong>De</strong> staf van deze NAVO-eenheid staat o.l.v.<br />

de <strong>Nederlands</strong>e commandeur M.Hijmans.<br />

Bedoeling van dit bezoek is om de banden<br />

met de autoriteiten en commandanten van de krijgsmacht<br />

van de Seychellen te versterken.<br />

19


Van het bestuur<br />

Wij gedenken<br />

Met eerbied en in gepaste stilte brengen we een laatste eresaluut aan<br />

A.W. de Kort, Tilburg † 5 juni 2010<br />

D.B. Verhoeven, Heusden † 2 juli 2010<br />

N.J. Ridder, Noordwijk † 3 december 2010<br />

L.L. de Smissaert † december 2010<br />

L.L. de Pagter, Almere † 10 december 2010<br />

G.J. Poelarends † 25 december 2010<br />

R.W.G. Tillemans † 8 januari <strong>2011</strong><br />

M. Dunlop † 13 januari <strong>2011</strong><br />

Op 16 september 2010 is Cornelis Rovers (Kees), in een verzorgingstehuis<br />

waar hij sinds december 2009 verbleef, overleden.<br />

Kees werd geboren op 28 juli 1942 in Hillegom en ging in 1961<br />

in militaire dienst. Avonturier als hij was wist hij zich al snel<br />

op te geven om als vrijwilliger zijn diensttijd door te brengen<br />

in voormalig <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea. <strong>De</strong> langste tijd was hij<br />

door gelegerd in Biak bij de LUA in de Bravo compagnie. Na zijn<br />

terugkeer in Nederland vervulde hij verschillende functies in de maatschappij.<br />

Hij was gelukkig als hij maar lekker bezig kon zijn.<br />

Na zijn pensionering ging de gezondheid achteruit. In 2007 kreeg hij een<br />

herseninfarct waardoor zijn gezichtsvermogen grotendeels verdween. Na een<br />

revalidatieperiode van vier maanden kon hij gelukkig door de inzet van zijn<br />

vrouw en kinderen verder thuis worden verzorgd. Tot het moment dat hij werd<br />

opgenomen in het verpleeghuis.<br />

Vijf sobats van onze vereniging hebben<br />

op waardige wijze de laatste eer kunnen<br />

bewijzen door een erewacht te vormen bij<br />

de crematie plechtigheid.<br />

Volgens zijn vrouw, die de sociale commissie<br />

dankbaar is heeft Kees hiermee het<br />

afscheid gekregen dat hij zo graag wilde.<br />

Na de plechtigheid bij de koffietafel werd<br />

aan mevrouw Rovers de Papoea vlag overhandigd<br />

namens onze vereniging.<br />

Teksten overlijdensberichten<br />

Als aan het bestuur of leden van de sociale commissie daartoe een verzoek<br />

wordt gedaan plaatst de redactie een aparte tekst voor overledenen.<br />

Sociale commissie<br />

Als u contact wilt met een lid van de sociale commissie kunt u het voor u dichtst<br />

bij wonend lid van deze commissie vinden in de lijst aan de binnenkant<br />

van de omslag van deze <strong>Nieuw</strong>sbrief. Voor de namen van de leden van de<br />

sociale commissie ziet de binnenzijde van de omslag.<br />

20


Welkom aan onze nieuwe leden<br />

Mevr.C. Rovers M. Monnickendamplein 6 2033 VA Haarlem<br />

Mevr. G van de Berg Dieptol 143 8332 BM Steenwijk<br />

Mevr. L.M.W. Meeuws <strong>De</strong>ken Kempslaan 19 5591 BB Heeze<br />

G.Th. Huiskes Zandinksweg 10 7642 NR Wiierden<br />

H.W.Branderhorst Operettelaan 467 4543 BR Utrecht<br />

D.H.Maarsen Kennemerpark 42 2051 KL Overveen<br />

L. van Hese Marijkestraat 50 4461 VJ Goes<br />

Th.C.van Dijk Eindstraat 92 5801 CR Venray<br />

B.H.Jansen Warnerstraat 8 7011 BM Gaanderen<br />

J.A.M. Jacobs Laan der Hesperiden 50 1076 DN Amsterdam<br />

A.L.P.Bongaards Soestdijkseweg zuid 196 3721 AH Bilthoven<br />

J.P.Kon M.Simonszhof 54 1216 LM Hilversum<br />

R.J.H.Smit Rupel 9 1186 LB Amstelveen<br />

J.Velstra Aardappelland 35 9502 EN Drachten<br />

F.L.Uuldriks Zielhorsterlaan 16 3822 AK Amersfoort<br />

M.Spaans Graaf Janslaan 29 2263 TL Leidschendam<br />

H.Ven Bremlaan 9 5271 KE St. Michielsgestel<br />

A.L.Willemse Tolhuislaan 82 4875 AM Etten-Leur<br />

P.R.Blogg Hebestraat 6 1829 JE Ouddorp<br />

A.G.W.H.Dijck Wilgenlaan1 5087 KK Diessen<br />

J.J.P.Schottert Perzikengaard 8 3941 LR Doorn<br />

R.F.Johansen Brabis 2 5641 JV Eindhoven<br />

E.J.O.Nazarski Beeklaan 5 6088 EK Roggel<br />

D.H.Block Schubertstraat 4 1741 HS Schagen<br />

H.A.Klip <strong>De</strong> C.van Opijnenstraat 11 4001 VL Tiel<br />

J.J.F.van de Staay Sandbergstraat 12 7731 DG Ommen<br />

Onderscheidingen<br />

Het bestuur wil graag op de hoogte worden gehouden van het verkrijgen van<br />

Koninklijke en Militaire Onderscheidingen door leden van onze <strong>Vereniging</strong>. <strong>De</strong><br />

redactie wil het verkrijgen van een onderscheiding graag in de <strong>Nieuw</strong>sbrief<br />

vermelden. Daarom vragen we onze leden om ons op de hoogte te houden.<br />

Een verkrijger van een onderscheiding kan het zelf aan de redactie melden<br />

maar ook anderen kunnen ons hierop attenderen. We plaatsen het bericht het<br />

liefst met een foto van de uitreiking van de onderscheiding aan betrokkene.<br />

Een melding kunt u doen rechtstreeks naar de redactie (zie colofon)<br />

Richtlijn voor het dragen van draaginsignes en herinneringsspelden<br />

Veteranen die deelnemen aan een ceremonieel eerbetoon mogen op hun verenigingstenue<br />

of net burgertenue het volgende dragen:<br />

Links op de borst: groot model onderscheidingen (bij voorkeur opgemaakt)<br />

en bij voorkeur ten behoeve van enige uniformiteit:<br />

Rechts op de revers: Draaginsigne Veteranen, de “zilveren anjer” van ZKH<br />

Prins Bernhard en de overige herinneringsspelden.<br />

Hierbij wordt aangetekend dat het tenue te allen tijde een nette en verzorgde<br />

uitstraling dient te hebben.<br />

21


Voor uw agenda / Bijzondere bijeenkomsten<br />

Onze Reünie/herdenkingsbijeenkomst zal ook dit jaar in de Tonnet kazerne<br />

in ‘t Harde worden georganiseerd op de donderdag 14 april en de vrijdag 15<br />

april. <strong>De</strong> uitnodiging om de Reünie te bezoeken wordt met deze <strong>Nieuw</strong>sbrief<br />

32 verzonden. Het bestuur vraagt u om de strook voor de datum van deelname<br />

z.s.m. aan ons op te sturen of de datum van uw komst te vermelden op<br />

de bank overschrijving.<br />

<strong>De</strong> Algemene Ledenvergadering in <strong>2011</strong> zal worden gehouden in<br />

Soesterberg op 18 mei <strong>2011</strong>.<br />

Voor deze vergadering ontvangen de leden van de vereniging in de maand<br />

april een uitnodiging met agenda. Wilt u tijdens de ALV deelnemen aan de<br />

lunch maak dan z.s.m. maar in ieder geval voor 10 mei een bedrag van<br />

€12,50 per persoon over op onze rekening o.v.v. lunch Soesterberg.<br />

rek. nr. 924556<br />

t.n.v.Ver <strong>Nieuw</strong>-Guinea Militairen<br />

Ravelstraat 4,<br />

6815 HB te Arnhem<br />

vanderedactievanderadctievanderedactievanderedactievanderedactievan<br />

Brieven<br />

<strong>De</strong> redactie ontving van Frederik Wind de onderstaande brief:<br />

Ik, Frederik Wind, ex milicienmarinier, was van twee januari 1953 tot en met<br />

26 januari 1954, gestationeerd op BIAK. In die tijd hebben wij een schietbaan<br />

op Biak aangelegd en op het eiland Owni een voortgezet trainingskamp opgezet.<br />

In de periode 1953/1959 waren in <strong>Nieuw</strong>-Guinea mariniers en landmachtpersoneel<br />

aanwezig.<br />

Helaas is op de website alleen maar informatie te vinden vanaf 1960. Waarom<br />

wordt er niets over de periode 1953/1959 vermeld?<br />

Ook wij die in die periode daar waren hebben onder spanning gefunctioneerd.<br />

Wij zijn met de MS van Kinsbergen naar Kokas/Fak Fak gevaren en hebben<br />

ook daar het een en ander meegemaakt. Ik was mitrailleurschutter en heb<br />

toen 2 uur op en vier uur af op een berg gezeten. Dat hebben we vier weken<br />

lang moeten doen. Als we naar de kampong wilden moest dat altijd met<br />

vier man i.v.m. de veiligheid, omdat daar de plaatselijke bevolking (indo’s en<br />

chinezen) niet te vertrouwen waren. In het binnenland hebben we nog echte<br />

koppensnellers ontmoet. <strong>De</strong> Papoea’s daar kregen in de Tweede Wereldoorlog<br />

voor iedere Jap die zij om brachten een gouden tand. Nogmaals ik begrijp niet<br />

dat er over de periode 1953/1959 geen materiaal is. <strong>De</strong> militairen van die tijd<br />

hebben in voormalig <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea ook het een en ander beleefd.<br />

Kan er aan dit gebrek aan informatie over deze periode niet iets gedaan worden?<br />

Ik woon thans in Engeland en woonde daarvoor acht jaar op Cyprus. <strong>De</strong><br />

groeten van F. Wind fredrikwind@ymail.com<br />

(Naschrift van de redactie. Het klopt uiteraard dat we weinig vermelden over<br />

de door Frederik Wind genoemde periode 1953/1959. Dat komt domweg door<br />

het feit dat de meeste van onze leden (in ieder geval de landmacht leden) pas<br />

22


in 1960 naar <strong>Nieuw</strong>-Guinea vertrokken. Maar redactie en bestuur willen graag<br />

de leemte vullen met verhalen/informatie van militairen die in <strong>Nieuw</strong>-Guinea<br />

waren in de genoemde periode. Maar daarvoor is hulp nodig van die leden die<br />

daar iets over kunnen vertellen. Frederik Wind kan dat zeker)<br />

Stuur uw reacties naar de redactie. Adres zie colofon.<br />

BERICHTEN van LEDEN en ORGANISATIES<br />

• Bericht van Wim Elgers<br />

Ridders Militaire Willemsorde overleden<br />

Ridder der 4 e klasse der Militaire Willemsorde mevrouw Brunita Josepha<br />

(Jos) Mulder-Gemmeke is maandag 20 december op 88-jarige leeftijd in haar<br />

woonplaats <strong>De</strong>n Haag overleden. Ze is op 27 december met uitgebreid militair<br />

ceremonieel begraven. <strong>De</strong>ze taak werd vervuld door 17 Pantserinfanteriebataljon<br />

van 13 Gemechaniseerde Brigade uit Oirschot.<br />

Op 24 december is ridder Militaire Willemsorde der 4 e klasse Hendrik<br />

(Henk) Geert de Jonge begraven in het Rotterdamse Oud-Kralingen. Hij<br />

overleed op 12 december.<br />

Mevrouw Mulder-Gemmeke en Koningin Wilhelmina waren de enige vrouwen<br />

die de Militaire Willemsorde mochten ontvangen. Mevrouw Mulder-Gemmeke<br />

werd op 22 juli 1955 benoemd tot Ridder(4 e klasse) in de Militaire Willemsorde<br />

voor haar verzetswerk. Zij was een van de oprichters van het illegale<br />

blad ‘Je maintendrai’ tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook verzorgde zij herhaaldelijk<br />

transporten van radiozenders en andere middelen vanuit Engeland<br />

naar verzetsgroepen in Nederland.<br />

Geheim agent. Tijdens het vervoer per fiets van in haar kleding verstopte<br />

microfilms naar Brussel begaf de verzetsstrijdster zich door vijandelijke<br />

linies. Daarbij werd ze beschoten, maar wist het er levend af te brengen. <strong>De</strong><br />

films waren bestemd voor de <strong>Nederlands</strong>e spionagedienst in Londen. Na een<br />

opleiding in Londen tot geheimagent, werd mevrouw Mulder-Gemmeke op 10<br />

maart 1945 bij <strong>Nieuw</strong>koop per parachute gedropt door een bommenwerper.<br />

Bij de landing viel ze in de ijskoude nacht in een sloot en liep permanente<br />

rugschade op. Verzetsmensen wisten haar te redden, maar ze liep wel een<br />

infectie op.<br />

<strong>De</strong> heer de Jonge ontving zijn Militaire Willemsorde op 7 oktober 1948. <strong>De</strong><br />

Jonge, die na de KMA in 1938 werd bevorderd tot tweede luitenant bij het<br />

Regiment Kustartillerie, was Engelandvaarder en richtte de spionagegroep<br />

Albrecht op. Ook stimuleerde hij anderen om dergelijke groepen op te zetten.<br />

Op 1 september 1943 werd hij in de Pyreneeën opgepakt. In Duitsland<br />

belandde hij in verschillende gevangenissen en concentratiekampen tot de<br />

bevrijding in 1945.<br />

Met het overlijden van mevrouw B.J.Mulder-Gemmeke en de heer de Jonge,<br />

zijn er nog 6 <strong>Nederlands</strong>e Ridders in de Militaire Willemsorde in leven<br />

• Bericht van Joop de Ruiter<br />

<strong>De</strong> 928 e Afd. Lt.Lua- <strong>Nieuw</strong>-Guinea organiseert haar 4 e reunie op:<br />

Vrijdag 15 april<br />

23


Locatie Kumpulan op landgoed Bronbeek in Arnhem<br />

<strong>De</strong> aan de organisatie bekende personen hebben al een uitnodiging ontvangen<br />

Info: Joop de Ruiter. Telefoon 050-5034550 mail: joop.de ruiter@hetnet.nl<br />

• Marien Sandifort uit Ouddorp “een kort verslag van mijn reis naar<br />

<strong>Nieuw</strong>-Guinea”<br />

Na vijftig jaar weer terug naar <strong>Nieuw</strong>-<br />

Guinea. Er is heel veel veranderd in die<br />

jaren maar ook vandaag aan de dag is die<br />

reis nog een hele onderneming. Toen we<br />

aankwamen in Biak waar ik indertijd gelegerd<br />

was werden we opgevangen door onze<br />

gids Chris Padwa. We gingen al snel op verkenning<br />

op dit nog altijd mooie eiland waar-<br />

Marien Sandifort met<br />

Silas en zijn vrouw<br />

24<br />

door de herinneringen opborrelden. Overal<br />

werden we door de bevolking warm opgevangen<br />

en het leek wel of ze erg blij waren<br />

ons te zien. Zelfs de Indonesische militairen<br />

van kamp Sorido waren erg hartelijk. We<br />

mochten overal komen en ook foto’s maken. Wel waren zij erg verwonderd dat<br />

we na vijftig jaar nog belangstelling hadden voor onze verblijfplaats van toen.<br />

Ook op het kamp was niet zoveel veranderd al waren de gebouwen behoorlijk<br />

in verval geraakt.<br />

Veel wegen zijn in tegenstelling tot vijftig jaar geleden geasfalteerd en ook<br />

heeft de bevolking net zoals hier mobieltjes waar ze druk gebruik van maken.<br />

Ook zijn er op de weg heel veel motoren en alles wat daar op lijkt te zien.<br />

Echt veel is er niet veranderd.<br />

Ik ben niet zo’n schrijver maar dit verhaaltje vertel ik jullie toch, en zeker aan<br />

hen die Biak van toen kennen, met een speciale reden. En wel de volgende.<br />

Beste sobats herinneren jullie je SILAS nog op de fiets met één arm? Hij<br />

werkte in de ziekenboeg, weten jullie dat nog?<br />

Het was heel bijzonder om hem met zijn vrouw na vijftig jaar weer te ontmoeten.<br />

Die ontmoeting was een heel emotioneel moment, voor hem en voor ons.<br />

Een moment dat ik voor altijd in mijn hart sluit. Samen met hem hebben we<br />

in de kerk gezeten. Het is heel mooi dat hij na een dergelijk lange tijd je naam<br />

en vriendschap van toen nog herinnerd.<br />

Iedereen die hem kent (zie foto) van toen roep ik op om een kaartje te<br />

sturen. Zijn adres is:<br />

Silas Rumbarar<br />

Vc.Sungai Brantas<br />

No Sungai 8933 Biak<br />

Republic Indonesia<br />

Na Biak zijn we nog naar Kaimana gegaan<br />

om na vier weken via Bali weer naar het<br />

koude Nederland terug te keren. Een bijzonder<br />

woord van dank aan Ad en Nel Bouterse<br />

en ook Alex Bezemer voor hun begeleiding.<br />

Kazerne BIAK 2010


• Ad en Nel Bouterse “een kort verslag van onze reis naar <strong>Nieuw</strong>-Guinea”<br />

Van twintig oktober tot één december<br />

maakten we een reis door voormalig<br />

<strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea en Indonesië.<br />

Het is al weer een poosje geleden en<br />

zijn de <strong>Nederlands</strong>e en veteranenwerkzaamheden<br />

weer normale kost geworden.<br />

Onze reis had deze keer meerdere<br />

doelen. In het verleden bezochten we<br />

vaak alleen scholen maar deze keer<br />

hadden we ook kontact met een arts en<br />

verpleegkundige. Voor de arts hadden<br />

we een operatie set en paracetamol<br />

meegenomen. Ze waren daar (ik moet<br />

bijna zeggen helaas) bijzonder blij mee.<br />

Eigenlijk moet het toch niet zo zijn dat<br />

deze spullen daar niet normaal beschikbaar<br />

zijn. Maar mensen blij maken<br />

geeft toch altijd weer een goed gevoel.<br />

Voor deze reis was er echter ook een bijzondere gebeurtenis voorzien. We<br />

konden namelijk tien voormalige koelies en oud leden van het PVK ontmoeten.<br />

Leden van het vroegere Papoea Vrijwilligers Korps. Zij kwamen uit de<br />

kampongs waar zij nu wonen naar onze tijdelijke verblijfplaats in Kaimana<br />

toe. Ze wisten allemaal hun rang en legernummer nog uit het hoofd.<br />

Aan vijf van deze Papoea’s heb ik een kleine veteranenspeld met een oorkonde<br />

uitgereikt. Ik heb dit gedaan namens het bestuur van de <strong>Vereniging</strong><br />

<strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea Militairen 1945-1962, als voorzitter van de sociale<br />

commissie van onze vereniging.<br />

<strong>De</strong> andere koelies en PVK leden die we nog kunnen vinden zullen in <strong>2011</strong><br />

deze waardering ontvangen. Een echtgenote van een PVK lid kwam namens<br />

haar man die pas was overleden naar ons toe. Aan haar heb ik de veteranenspeld<br />

en oorkonde postuum uitgereikt.<br />

Zeker voor haar maar ook voor mij was<br />

deze uitreiking een zeer emotioneel<br />

moment van ons verblijf daar. Ik heb<br />

door die ontmoeting met deze oude<br />

Papoea vrienden van ons geleerd dat er<br />

nog veel mensen in leven zijn die ons in<br />

de jaren zestig dierbaar waren en veel<br />

voor ons betekenden. Onze missie van<br />

toen was voor deze bewoners van het<br />

toenmalige <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea<br />

bedoeld. Wij waren daar voor hun vrij-<br />

Ad Bouterse reikt de<br />

veteranenspeld uit aan Lucas<br />

Noucenie<br />

Ad Bouterse met Alexander<br />

Rumbiak die van hem een<br />

oorkonde heeft ontvangen<br />

heid die we helaas door allerlei politieke<br />

verwikkelingen nooit hebben kunnen<br />

realiseren.<br />

25


OPROEPEN<br />

• OPROEP van Ed van Tuijl<br />

In de afgelopen jaren verschenen nieuwsbrieven heb ik een aantal malen geschreven<br />

over de legerplaats Merauke. Maar ik wil niet elke keer over Merauke<br />

schrijven. Daarom nodig ik de lezers van de <strong>Nieuw</strong>sbrief uit om mij aan te<br />

geven of ze nog een leuk verhaal over hun legerplaats ( bv Fak Fak, Kaimana,<br />

Sorong, Biak of andere) hebben of daar een opmerkelijke gebeurtenis hebben<br />

meegemaakt. Vooral de verhalen dus van jongens die in een andere legerplaats<br />

dan Merauke zaten ontvang ik graag. Dan worden deze plaatsen ook<br />

eens belicht.<br />

Wie zijn verhaal kwijt wil kan mij mailen. Ik neem dan contact met je op om<br />

via één of een paar telefonische interviews jouw verhaal om te zetten in een<br />

artikel voor de <strong>Nieuw</strong>sbrief. Ik heb dat ook gedaan voor “het Stripverhaal” van<br />

Nico Kors, dat in deze <strong>Nieuw</strong>sbrief is te lezen.<br />

Het door mij gemaakte artikel wordt altijd van te voren opgestuurd zodat je<br />

weet wat er in komt te staan. Dus geen verrassingen achteraf.<br />

En als je dan ook nog een paar leuke foto’s bij dat verhaal hebt dan kan de<br />

redactie die aan het artikel toevoegen.<br />

Mijn mail adres: evt@hetkontakt.nl<br />

Geen mail? Dan een briefje naar:<br />

Ed van Tuijl, Polderstraat 13, 2965BA <strong>Nieuw</strong>poort<br />

• OPROEP van Frans VOS<br />

Oproep voor de reünie van MKS (Militie Kaderschool) op 3 mei <strong>2011</strong> in Doorn<br />

Het is <strong>2011</strong> en dus precies vijftig jaar geleden dat we opkwamen in de VBH<br />

kazerne in Doorn. En bijna iedereen werd uitgezonden naar <strong>Nederlands</strong><br />

<strong>Nieuw</strong>-Guinea.<br />

Twee oude baksmaten, Edwin Jansen en Sjaak van der Male, organiseren deze<br />

reünie op 3 mei in Doorn.<br />

Maar we zoeken nog een aantal maten waarvan we de adressen niet hebben.<br />

Het zijn: Bos, Buitenhuis, Hardeman, de Kluiver, Koeleman, Roozendaal,<br />

Vente, Rutten, Buijs en Verheij van Wijck.<br />

En misschien zijn er ook nog wel maten waar we de namen niet van kennen.<br />

Zij kunnen zich natuurlijk ook melden voor de reünie.<br />

Voor deelname aan de reünie gaarne kontact opnemen met één van de onderstaande<br />

maten:<br />

Frans Vos 0165-543635 fransvos@home.nl<br />

Edwin Jansen 0317422335 jansen-edwin@hetnet.nl<br />

Sjaak van der Male 0317613852 male@casema.nl<br />

• OPROEP van Louis van Diessen<br />

<strong>De</strong> sobats van het eerste peloton van de Acie op Sorong zijn nog steeds op<br />

zoek naar de toen witharige kok die met de andere koks de maaltijden in<br />

Teminaboean verzorgden. Zijn collega, s waren Wout Wanrooy en Jos Smits.<br />

Zijn bijnaam was Marietje, je weet hoe dat in het leger iedereen kreeg een<br />

bijnaam. Volgens informatie van een oud commando kapitein zou hij van Kuyk<br />

of een naam die daarop lijkt moeten heten. Mogelijk kwam hij uit Gelderland<br />

uit de buurt van Winssen. Reacties naar: louisvandiessen@home.nl<br />

26


• OPROEP van Henk Hoogink<br />

MKS (Militie Kaderschool 61/1) heeft kortgeleden haar eerste reünie gehouden.<br />

Maar we missen nog een aantal maten.<br />

Ben Barendsen/den Haag, A.M.Hartog/omgeving Zwolle- Kampen, Groeneveld,<br />

Jaspers/omgeving Souburg- Goes, Henk Ket/den Haag, Cas van Dorp/<br />

omgeving den Haag- Leiden, C.van Noort/Leiden?,Henk van Brueghem/Veenendaal?,<br />

Jan Rensink/Raalte en Mols/Sittard?<br />

Reactie graag naar<br />

Henk Hoogink,<br />

IJsselkade 92,6981LG Doesburg, telefoon 0313475806,<br />

e-mail: h.y.hoogink@wxs.nl<br />

• OPROEP van Wim van <strong>De</strong>lden<br />

Het is vijftig jaar geleden dat we als militair naar <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea<br />

vertrokken en door geruime tijd doorbrachten. Wij willen graag met een<br />

groep van 10 tot 12 personen nog één keer , nu het nog mogelijk is teruggaan.<br />

Zijn er nog mensen die belangstelling hebben om mee te gaan. Zo,ja<br />

neem dan met mij contact op.<br />

Wim van <strong>De</strong>lden te Grave. Telefoon 0486472692. Mail wimtres@kpnmail.nl<br />

* BEKENDMAKING<br />

<strong>De</strong> Rooms-katholieke Geestelijk Verzorging, in samenwerking met de Stichting<br />

Militaire Lourdes Bedevaart, nodigt u uit deel te nemen aan de Militaire<br />

Bedevaart naar Lourdes <strong>2011</strong>/. Met als thema “Verenigd door één Vader en<br />

hetzelfde gebed”, ontmoeten militairen uit tientallen landen elkaar in een<br />

ambiance van bezinning en gebed, gelardeerd met lichtere momenten van<br />

gezelligheid en kameraadschap.<br />

Informatie: website www.militaire bedevaart.nl<br />

BOEKEN RUBRIEK<br />

<strong>De</strong> redactie wil in deze rubriek voor veteranen interessante boeken vermelden<br />

<strong>De</strong> zomer van 1962<br />

Boek geschreven door Andreas Schelfhout<br />

Boek beschrijft de laatste gevechten om <strong>Nederlands</strong><br />

<strong>Nieuw</strong>-Guinea<br />

Andreas Schelfhout: “<strong>De</strong> zomer van 1962”,<br />

ISBN 978-90-8759-196-0, 16,50 euro.<br />

Te koop/te bestellen bij iedere boekhandel, bij de<br />

uitgever en via internet.<br />

Uitgeverij U2pi BV, Koningin Julianalaan 198, 2274 JP<br />

Voorburg, e-mail: info@jouwboek.nl.<br />

Steun de Papoea’s door dit boek te bestellen voor<br />

€19,14 ( €16,50 voor het boek en €2,64 verzending)<br />

Overmaken naar de Stichting Papoea Steunfonds<br />

Rekeningnummer 6887 onder vermelding van “<strong>De</strong> zomer van 1962”<br />

Van dit boek is al door het enorme succes de vijfde druk in bewerking. In dit<br />

boek werd door de Minister van <strong>De</strong>fensie een opvallende inleiding geschreven.<br />

27


<strong>De</strong> Terugkeer<br />

Op 22 september werd in het Indisch Herinnerings-centrum<br />

Bronbeek de terugkeer gepresenteerd. Het stripboek<br />

gaat over de Tweede Wereldoorlog in Zuidoost Azië<br />

en de Indonesische onafhankelijkheid en wordt als Nationaal<br />

Geschenk 2010 aangeboden aan alle derde klassen<br />

in het voortgezet onderwijs. Tekenaar Eric Heuvel en<br />

scenarioschrijver Ruud van der Rol geven in dit boek een<br />

indruk van de koloniale samenleving in vooroorlogse<br />

Indië. Dit werd door de makers gedaan in de vorm van<br />

een stripboek voor jongeren. Het boek is dus ook<br />

bestemd voor jongeren van 14 tot 16 jaar in het voortgezet<br />

onderwijs. <strong>De</strong> versie voor de scholen heeft een educatief katern, waarin<br />

belangrijke thema’s uit de strip worden toegelicht aan de hand van foto’s,<br />

kaartjes, dagboekfragmenten en interviews.<br />

Een boekhandelversie (zonder educatief katern)verschijnt in het najaar bij<br />

Uitgeverij Luitingh.<br />

Informatie Uitgeverij Luitingh, Amsterdam tel. 020-5307340.<br />

www.uitgeverijluitingh.nl<br />

Informatie: www.indischherinneringscentrum.nl<br />

28<br />

Papoea’s Een volk in verdrukking!<br />

Als <strong>Nieuw</strong>-Guinea veteraan heeft het de schrijver Henk<br />

Bartels altijd dwars gezeten dat de Papoea’s destijds -<br />

noodgedwongen - door Nederland in de steek moesten<br />

worden gelaten. Maar voormalig <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-<br />

Guinea nu West Papoea is altijd in zijn gedachten gebleven.<br />

Hij schreef veel artikelen met West Papoea als<br />

achtergrond. Ook verscheen van hem het boek Tamara<br />

en Engelen van het Oerwoud. <strong>De</strong> schrijver hoopt dat<br />

met dit boek de Papoea’s een beetje uit de vergetelheid<br />

worden gehaald.<br />

Papoea’s Een volk in verdrukking! Henk Bartels.<br />

Paperback 132 pagina’s geïllustreerd €14,95.<br />

ISBN: 978-94-6089-551-7 Uitgever Boekscout, SOEST<br />

info@boekscout.nl<br />

<strong>De</strong> jongens van Toedjoe Poeloe Doea<br />

Eenmalige herdruk “<strong>De</strong> jongens van Toedjoe Poeloe<br />

Doea”<br />

Herinneringsalbum van het bataljon 3-14 R.I.<br />

3e Infanterie Brigade groep, 1e Divisie “7 <strong>De</strong>cember”<br />

West-Java 1946-1950


MUSEA<br />

Krakepoot<br />

“Krakepoot” vertelt het verhaal van Wies Koppijn. Een<br />

dramatisch verhaal over een beschadigd leven. Geboren<br />

in Indië aan het begin van de Tweede Wereldoorlog.<br />

Gerepatrieerd naar het Nederland van de eind jaren<br />

veertig van de vorige eeuw. Daar trouwt ze met een<br />

<strong>Nederlands</strong>e straaljagerpiloot eind jaren vijftig. Net<br />

zwanger van hun eerste kind, verongelukt haar man<br />

met een Hawker Hunter straaljager. Net twintig moet ze<br />

dan haar leven nieuw vorm geven.<br />

ISBN 978-90-8708-128-7 www.uitgeverijbetelgeuze.nl<br />

Ontsnapt uit Arnhem<br />

“Ontsnapt uit Arnhem” van de schrijver Godfrey Freeman,<br />

is het opmerkelijke, waar gebeurde verhaal van<br />

een jonge Royal Air Force-piloot die meevocht in de<br />

Slag om Arnhem. Dit adembenemende verhaal vertelt<br />

de persoonlijke ervaringen van een bescheiden maar<br />

ongelooflijk dappere soldaat die uit handen van de Duitsers<br />

wist te ontsnappen.<br />

ISBN 978-90-453-1121-0 BBNC uitgevers bv / BBNC<br />

Publishers<br />

<strong>De</strong> redactie wil in deze rubriek voor veteranen musea en interessante<br />

tentoonstellingen vermelden<br />

Welke militaire musea zijn er in Nederland?<br />

Hieronder vermelden we enkele van de musea.<br />

Informatie over deze musea is te vinden op internet.<br />

Militaire luchtvaartmuseum, Soesterberg www.militaireluchtvaartmuseum.nl<br />

Marine en mariniersmuseum, <strong>De</strong>n Helder www.defensie.nl/marine/cultureel<br />

Marechausseemuseum, Buren www.marechausseemuseum.nl<br />

Stoottroepenmuseum, Assen www.stoottroepers.nl/RSPB-Museum<br />

Legermuseum, <strong>De</strong>lft www.legermuseum.nl<br />

Cavaleriemuseum, Amersfoort www.cavaleriemuseum.nl<br />

Artilleriemuseum, ’t Harde www.nederlandsartilleriemuseum.nl<br />

Bronbeek, Arnhem www.defensie.nl/cdc/bronbeek<br />

29


Legermuseum <strong>De</strong>lft.<br />

Voor volledige informatie over dit Museum raadpleeg de website<br />

www.legermuseum.nl<br />

• Toernooi ridders t/m 15 augustus <strong>2011</strong>.<br />

Familietentoonstelling van een fantastische wereld vol riddertoernooien en<br />

middeleeuws muziek<br />

Museum Bronbeek Arnhem<br />

• Vaste expositie “Het verhaal van Indië”<br />

Museum Bronbeek en het Indisch Herinneringscentrum Bronbeek hebben<br />

een nieuwe vaste tentoonstelling met de naam “Het verhaal van Indië” in<br />

het museum ingericht. <strong>De</strong> <strong>Nederlands</strong> koloniale geschiedenis in de Indonesische<br />

archipel staat hierin centraal. Vanaf 17 augustus2010 is deze tentoonstelling<br />

permanent geopend.<br />

Voor volledige informatie over dit museum raadpleeg de website<br />

www.bronbeek.nl<br />

Adverteerders<br />

<strong>De</strong> redactie vraagt om adverteerders in onze <strong>Nieuw</strong>sbrief. Als u een gegadigde<br />

weet laat hem of haar dan contact opnemen met de redactie.<br />

(adres zie colofon)<br />

Onderwerpen voor de <strong>Nieuw</strong>sbrief<br />

Hebt u een verhaal (met foto’s) over <strong>Nieuw</strong>-Guinea of hebt u iets interessants<br />

te melden, neem contact op met de redactie.<br />

<strong>De</strong> redactie wil graag in het bezit komen van foto’s van gebruikt materieel<br />

(voertuigen, wapens, uniformen e.d.) op <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea in de<br />

periode 1945-1962.<br />

Ook is er belangstelling voor foto’s van de kazernepoorten in de verschillende<br />

plaatsen op <strong>Nederlands</strong> <strong>Nieuw</strong>-Guinea. Hebt u een dergelijke foto neem dan<br />

even contact op met de redactie. Hebt u een verhaal m.b.t. op <strong>Nieuw</strong>-Guinea,<br />

een verhaal van toen of een verhaal van nu, stuur het naar de redactie. <strong>De</strong><br />

redactie bekijkt dan of het geschikt is voor plaatsing in de <strong>Nieuw</strong>sbrief.<br />

Meegestuurde foto’s worden altijd geretourneerd.<br />

Ook vermeldingen van sportprestaties van onze leden nemen we graag op als<br />

ze echt bijzonder zijn.<br />

Website informatie<br />

Onder dit kopje vermeldt de redactie interessante websites.<br />

Als u een voorstel heeft attendeer de redactie dan daarop.<br />

www.stichtingmanusiapapua.nl<br />

30


<strong>Nieuw</strong>jaarsreceptie 16 januari <strong>2011</strong><br />

Vanaf het middaguur druppelden weer heel wat leden binnen in de “The Black<br />

Horse” in Roosendaal om de traditionele <strong>Nieuw</strong>jaarsreceptie van onze vereniging<br />

bij te wonen. <strong>De</strong> gasten werden eerst verwelkomd door Toon Dielemans<br />

en later door onze vicevoorzitter Bram Meurs die in zijn toespraakje wees op<br />

het feit dat deze receptie al voor de zeventiende achtereenvolgende keer hier<br />

gevierd werd. En dit alles mogelijk gemaakt door de tomeloze inzet van de<br />

Dielemansen. Om deze inzet nog eens te benadrukken werd aan Toon en zijn<br />

echtgenote José als blijk van waardering een fles edel vocht en een boeket<br />

bloemen overhandigd.<br />

Het werd in de loop van de middag een<br />

gezellige boel; het was druk aan de bar<br />

en het altijd vlot spelende duo “CAR-<br />

BON” zorgde er wel voor dat de voetjes<br />

van de vloer gingen. Ook aan de tafels<br />

werd gezellig bij gepraat. <strong>De</strong> stemming<br />

zat er goed in.<br />

Aan het eind van de middag werd de<br />

Sterke verhalen<br />

loterij gehouden. Ofschoon iets minder<br />

dan vorige jaren, werden er heel wat<br />

loten verkocht. <strong>De</strong> trekking werd, in het bijzijn van een notaris, verricht door<br />

Toon en zijn kleindochter Ilona. Veel van de prijzen werden ter beschikking<br />

gesteld door de Roosendaalse middenstand. Sommige prijzen waren zwaar<br />

van gewicht maar over het algemeen zeer gewaardeerd. En uiteindelijk ging<br />

het ook om het goede doel. <strong>De</strong> opbrengst van de loterij ten gunste van de<br />

Lepra Stichting in Merauke bedroeg ruim € 2200,-<br />

Tegen zes uur werd het koude en warm buffet<br />

alle eer aangedaan; de gerechten waren weer<br />

heerlijk en menig veteraan deed zich ook aan<br />

een tweede portie tegoed.<br />

Rond 19.30 uur kwam er een einde aan deze gezellige<br />

middag en ging men weer voldaan huiswaarts.<br />

Helaas ondervonden enkele aanwezigen<br />

vertraging in hun thuisreis vanwege het uitvallen<br />

van treinen van de N.S.<br />

Aan de borreltafel<br />

Toon Dielmans<br />

met kleindochter<br />

31

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!