Npforum nr 3 2010 - Nieuwspoort

Nieuw Kamerlid Ed Groot ‘baalt van kwalijke uitruil’ in formatie
Van commentator tot ‘rode
rekenmeester’
Een half jaar geleden kon Ed Groot niet vermoeden hoe verrassend en radicaal zijn loopbaan in korte
tijd zou veranderen. In een paar maanden tijd werd hij van onafhankelijk commentator bij het
Financieele Dagblad tot nummer 17 op de lijst, ‘Rode Rekenmeester’ in de verkiezingscampagne en
vervolgens Tweede Kamerlid voor de PvdA. Van journalist tot Kamerlid. Waar kun je voor een interview
dan beter afspreken dan in Nieuwspoort?
Ed Groot (52) zakt met een
zucht in een van de diepe
fauteuils in de sociëteit van
het perscentrum. “Ik hol
van afspraak naar afspraak”,
zegt hij vermoeid. Kennismaking,
inwerken in een
relatief nieuwe wereld en
een brede portefeuille
(Financiën en Europese
Zaken). Hij was in het verleden
al eens enkele jaren
speechschrijver voor de
bewindslieden van het
ministerie van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid,
dus het Haagse is in zekere
zin ook een herontmoeting.
Ed Groot is een lange man
met donkergrijs haar en een
wat barse stem. Hij lijkt
soms diep na te denken,
drukt zich vervolgens kort
en krachtig uit en gluurt
dan met priemende ogen
naar zijn gesprekspartner
om te toetsen of zijn boodschap
is geland. Een intellectueel
die niet geneigd
lijkt te zijn om slaafs de
publieke opinie te volgen of
automatisch een partijstandpunt
te vertolken.
Reden te meer of zich af te
vragen wat zijn drijfveer is
16 - oktober 2010 - Nieuwspoort Nieuws 3
in de politiek en wat standpunten
met hem door te
nemen.
“Het is heel snel gegaan”,
beaamt hij. “Ik werd
gepolst door Wouter Bos. Ik
kende Job Cohen een beetje
van een handelsmissie in
China. Het was een enorme
stap waarbij ik eerst diep
moest ademhalen. Wat de
doorslag heeft gegeven,
was het minderhedendebat.
‘De kopvoddentax, die is in de
media wel afgedaan als een slip
of the tongue van Wilders,
maar dat staat gewoon in zijn
verkiezingsprogramma!’
Ik vind dat van de grote
stromingen in de politiek
de PvdA daar het meest
positief in staat. Het immigratiedebat
heeft te lang te
weinig aandacht gehad. Van
links tot rechts, ook in de
PvdA, wilde men de problemen
eerst niet zien. Maar er
is geen reden om de problemen
niet op te lossen. Er is
evenmin reden om bevolkingsgroepen
in een
bepaalde hoek te drukken.
Ik ben overigens optimistisch
dat de polarisatie en
de versplintering overwonnen
kunnen worden.”
De PvdA, zo vindt Ed Groot,
van huis uit econoom,
“heeft zich ontwikkeld tot
een financieel en econo-
misch hele verantwoordelijke
partij. In de jaren ’70 en
het begin van de jaren ’80
waren er in deze partij
weerstanden tegen het weer
gezond maken van de overheidsfinanciën.
Daarna
kreeg je PvdA-ministers
zoals Wim Kok en Wouter
Bos. Wat langer terug had
je Willem Drees. Zij pakten
de zaken stevig aan.”
“Op dit moment staat de
sociale zekerheid onder
grote druk. Dat is opmerkelijk,
want in de grote regelingen
zoals de Wia, de WW,
de bijstand zijn de uitgaven
keurig onder controle. Ik
vrees dat men te kort door
de bocht gaat om de bankencrisis
aan te grijpen om
te gaan snijden in de sociale
regelingen. Achter de
bankencrisis zit een scheefgroei
in de verhouding in
de wereld. De VS heeft te
veel op de pof geleefd en
China, Japan, Duitsland en
Nederland hadden enorme
spaaroverschotten. Wat de
kapitaalmarkten nu willen
zien is dat de pijl naar
beneden gaat, dat een land
bereid is om pijn te lijden.
Maar dat betekent niet dat
Nederland het tekort per se
binnen vier jaar moet wegwerken.”
Daar zit precies het verschil
tussen rechts en links op
dit moment. “18 miljard
bezuinigen is veel meer dan
bijvoorbeeld Duitsland en
Frankrijk doen. Bovendien
zijn inkomenstenverhogin-
Bart van Leeuwen
gen voor de Staat voor de
VVD taboe. De PvdA was
best bereid nog een schep
bovenop de 10 miljard euro
te doen uit ons verkiezingsprogramma.
Dan voldoe je
ruimschoots aan de
Europese normen.”
‘Wat doe je nou?’
De overstap van Ed Groot
heeft gemengde reacties
opgeleverd. “Die varieerden
van: ‘Wat doe je nou’ tot:
‘Spannend en leuk’. Het FD
is een liberale krant. Ik heb
ongeveer 400 mails gehad.
Slechts een paar waren er
uitgesproken negatief. Er
waren er hoop die zeiden:
‘Succes, maar het is mijn
partij niet.” Dat laatste
gold tot voor kort ook voor
Ed Groot: hij was geen partijlid.
“Zo zeldzaam is een overstap
vanuit de journalistiek
naar de politiek ook weer
niet,” zegt hij. Hij noemt
onder andere het voorbeeld
van Hans van Mierlo,
Maarten van Traa, Ton Elias,
José Smits, Pia Dijkstra en
Jan Schinkelshoek die van
journalist Tweede Kamerlid
werden.
Als econoom en ex-FDredacteur
ligt het voor de
hand dat hij affiniteit heeft
met het bedrijfsleven en de
vrije markt. Volgens Ed
Groot betekent dat niet dat
hij automatisch tot standpunten
komt die daarmee in
lijn liggen. “Neem bijvoorbeeld
de AOW. De huidige