Jaarverslag 2008 - Stem in de Stad
Jaarverslag 2008 - Stem in de Stad
Jaarverslag 2008 - Stem in de Stad
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Jaarverslag</strong><br />
<strong>2008</strong><br />
Haarlem, voorjaar 2009
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
2
Inhoudsopgave<br />
1 Inleid<strong>in</strong>g 5<br />
2 Aanloopcentrum 7<br />
3 Asielzoekers en Vluchtel<strong>in</strong>gen 11<br />
4 Eetvoorzien<strong>in</strong>g 17<br />
5 Diaconaal Werk 19<br />
6 Multireligieus Haarlem 23<br />
7 Religie, Cultuur en Spiritualiteit 27<br />
8 Extra activiteiten 31<br />
9 Management 33<br />
10 F<strong>in</strong>ancieel overzicht 35<br />
11 Tot slot 37<br />
12 <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> <strong>in</strong> cijfers 39<br />
Bijlage 41<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 3<br />
Inhoudsopgave
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
4
1. Inleid<strong>in</strong>g<br />
Rond het begrip ‘gemeenschap’ is het werk<br />
van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> opgebouwd, ook <strong>in</strong> het<br />
jaar <strong>2008</strong> werd hier ver<strong>de</strong>r aan gewerkt. In<br />
ons werk ervaren we steeds meer dat we<br />
sámen <strong>de</strong>el uitmaken van een<br />
gemeenschap van kwetsbare mensen. De<br />
helper en <strong>de</strong> geholpene, ze hebben elkaar<br />
nodig. Het is geen eenricht<strong>in</strong>gsverkeer,<br />
niemand verheft zich boven iemand.<br />
Helper en geholpene zijn weliswaar niet<br />
gelijk aan elkaar, maar wel gelijkwaardig.<br />
Deze solidaire uitgangspositie is het geheim<br />
van ons werk en vormt <strong>de</strong> basis van onze<br />
diaconale gemeenschap. Hon<strong>de</strong>r<strong>de</strong>n<br />
mensen bezoeken ons centrum: eenzame<br />
mensen, thuis- en dakloze mensen,<br />
verslaaf<strong>de</strong> mensen, mensen <strong>in</strong> <strong>de</strong> goot,<br />
asielzoekers, ex-gevangenen, gewone<br />
mensen - ménsen! Samen vormen zij - met<br />
<strong>de</strong> vrijwilligers en <strong>de</strong> beroepskrachten - een<br />
gemeenschap, die zich wil laten voe<strong>de</strong>n<br />
door <strong>de</strong> verrassen<strong>de</strong> An<strong>de</strong>r, God zelf. De<br />
spijs heet aandacht, genegenheid,<br />
bemoedig<strong>in</strong>g en verzet tegen onrecht. Het<br />
verb<strong>in</strong>dt ons tot een bezield verband,<br />
waar<strong>in</strong> we leren ervaren dat we gelief<strong>de</strong><br />
mensenk<strong>in</strong><strong>de</strong>ren zijn, bem<strong>in</strong>d door Lief<strong>de</strong>.<br />
In <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> pag<strong>in</strong>a’s doen we verslag<br />
van ons diaconale gemeenschapswerk. We<br />
lopen <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen langs,<br />
vertellen wat er gedaan is en geven al een<br />
korte vooruitblik op het jaar 2009. We<br />
hopen dat <strong>de</strong> lezer/es op <strong>de</strong>ze manier een<br />
hel<strong>de</strong>r beeld van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> wordt<br />
gegeven.<br />
Haarlem, voorjaar 2009<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 5<br />
1. Inleid<strong>in</strong>g
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
6
2. Aanloopcentrum<br />
2.1. Inleid<strong>in</strong>g<br />
Het Aanloopcentrum van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> is<br />
<strong>de</strong> basis van al het werk bij <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong>.<br />
Hier komen dagelijks onze gasten b<strong>in</strong>nen.<br />
Zomaar. Voor een kop koffie, een praatje,<br />
wat gezelligheid, of gewoon even niks.<br />
Ie<strong>de</strong>reen is welkom, het is een vrijplaats <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> stad.<br />
Het aanloopcentrum van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
heeft een enerverend jaar achter <strong>de</strong> rug.<br />
Vrijwel alle dagen waren we open (op <strong>de</strong><br />
feestdagen na), d<strong>in</strong>sdag t/m vrijdag ’s<br />
ochtends en ’s middags, zaterdag t/m<br />
maandag alleen <strong>de</strong> middag. Dit jaar<br />
begonnen ook <strong>de</strong> twee nieuwe<br />
coörd<strong>in</strong>atoren voor het Aanloopcentrum,<br />
<strong>in</strong> een duobaan. Zij hebben het<br />
Aanloopcentrum nieuwe energie gegeven,<br />
voor gasten én vrijwilligers.<br />
2.2. Activiteiten en behaal<strong>de</strong> resultaten<br />
Onze gasten<br />
We hebben veel gasten mogen ontmoeten.<br />
Gasten die dagelijks voor <strong>de</strong> gezelligheid<br />
langskwamen, gasten met een psychische<br />
ziekte, gasten die voordat ze naar <strong>de</strong><br />
moskee g<strong>in</strong>gen een kop koffie kwamen<br />
halen, gasten die met verslav<strong>in</strong>g of<br />
dakloosheid kampten. Een diverse groep<br />
mensen, vooral mooie mensen! Steeds<br />
weer blijkt dat er een gemeenschap van<br />
mensen is ontstaan. In het afgelopen jaar<br />
hebben we gemerkt dat <strong>de</strong> <strong>in</strong>tegratie<br />
tussen <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> groepen gasten<br />
natuurlijk verliep.<br />
Een bijzon<strong>de</strong>r moment hebben we<br />
meegemaakt toen één van <strong>de</strong> vaste gasten<br />
kwam te overlij<strong>de</strong>n. Het was zijn wens om<br />
vanuit het aanloopcentrum begraven te<br />
wor<strong>de</strong>n, dat was zijn thuis. Samen met<br />
familie, gasten, vrijwilligers hebben we<br />
afscheid van hem genomen. Zijn kist stond<br />
op <strong>de</strong> plek waar hij altijd zat.<br />
Per week werd het aanloopcentrum<br />
ongeveer 440 keer bezocht, dat zijn bijna<br />
23.000 bezoeken per jaar. Er was een lichte<br />
toename (12%) zichtbaar ten opzichte van<br />
vorig jaar: ‘s ochtends kwamen er<br />
gemid<strong>de</strong>ld 24 gasten (22 <strong>in</strong> 2007) en ’s<br />
middags 49 (43 <strong>in</strong> <strong>2008</strong>). Een groot <strong>de</strong>el zijn<br />
vaste gasten, zij komen regelmatig, en we<br />
kennen hen bij naam. De groep vaste<br />
gasten bestaat uit ongeveer 250 mensen.<br />
Daarnaast zijn er gasten die <strong>in</strong>ci<strong>de</strong>nteel<br />
komen. Door het jaar heen zien we dat het<br />
1 e en het laatste kwartaal van <strong>2008</strong> het<br />
drukst bezocht waren (figuur 2.1.).<br />
Van <strong>de</strong> bezoekers was 26% van allochtone<br />
afkomst en 16% kan als ou<strong>de</strong>re wor<strong>de</strong>n<br />
bestempeld.<br />
Activiteiten<br />
We hebben viermaal samen met <strong>de</strong> gasten<br />
van een maaltijd genoten. Met feestelijk<br />
ge<strong>de</strong>kte tafels was het ie<strong>de</strong>re keer een<br />
gezellig samenzijn.<br />
In september werd door één van <strong>de</strong><br />
coörd<strong>in</strong>atoren samen met een vrijwilliger<br />
‘<strong>de</strong> gesprekstafel’ gestart. Een<br />
laagdrempelige, maan<strong>de</strong>lijkse<br />
gespreksgroep voor gasten van het<br />
Aanloopcentrum. Het blijkt een plek te zijn<br />
voor verrassen<strong>de</strong> en <strong>in</strong>drukwekken<strong>de</strong><br />
ontmoet<strong>in</strong>gen.<br />
Met Allerzielen hebben we samen met<br />
onze gasten stilgestaan bij gelief<strong>de</strong>n die<br />
overle<strong>de</strong>n waren. Met muziek, gedichten<br />
en stilte. Dit maakte veel los. Eén van <strong>de</strong><br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 7<br />
Totaal aantal bezoeken<br />
7000<br />
6000<br />
5000<br />
4000<br />
3000<br />
2000<br />
1000<br />
0<br />
2.1. Totaal aantal bezoeken <strong>in</strong> het aanloopcentrum <strong>in</strong> <strong>2008</strong><br />
(per kwartaal)<br />
1e kw 2e kw 3e kw 4e kw<br />
2. Aanloopcentrum
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
gasten zei: “natuurlijk <strong>de</strong>nk ik veel aan <strong>de</strong><br />
mensen die ik mis, maar dat doe ik altijd<br />
alleen. Wat fijn om dat nu eens samen met<br />
an<strong>de</strong>ren te doen!”<br />
Twee<strong>de</strong> kerstdag was het Aanloopcentrum<br />
geopend, met kerstmuziek waardoor er<br />
spontaan een kerstkoor ontstond.<br />
Met <strong>de</strong>ze activiteiten willen we onze<br />
gasten ook iets bie<strong>de</strong>n op het gebied van<br />
religie en spiritualiteit.<br />
2.3. Menskracht en organisatie<br />
Twee parttime coörd<strong>in</strong>atoren hebben<br />
samen met 51 vrijwilligers en 6 stagiaires<br />
<strong>de</strong> presentie <strong>in</strong> het aanloopcentrum vorm<br />
gegeven.<br />
Coörd<strong>in</strong>atoren<br />
In <strong>2008</strong> zijn <strong>de</strong> 2 nieuwe coörd<strong>in</strong>atoren bij<br />
het Aanloopcentrum begonnen, zij werken<br />
<strong>in</strong> een duobaan, Jody van <strong>de</strong>r Vel<strong>de</strong> (per 1-<br />
1-<strong>2008</strong>) en Petra <strong>de</strong> Vries (per 1-4-<strong>2008</strong>).<br />
Na een <strong>in</strong>werkperio<strong>de</strong> zijn zij vol<br />
enthousiasme, <strong>in</strong> nauwe samenwerk<strong>in</strong>g<br />
met <strong>de</strong> beleidsgroep, aan <strong>de</strong> slag gegaan.<br />
Er zijn o.a. kennismak<strong>in</strong>gsgesprekken<br />
gevoerd met <strong>de</strong> vrijwilligers, en er is een<br />
<strong>in</strong>formatiemap gemaakt voor vrijwilligers<br />
over het reilen en zeilen van het<br />
aanloopcentrum en een welkomstfol<strong>de</strong>r<br />
voor nieuwe vrijwilligers.<br />
Vrijwilligers<br />
Ook dit jaar kon het werk weer doorgang<br />
v<strong>in</strong><strong>de</strong>n dankzij <strong>de</strong> <strong>in</strong>zet van 51 bevlogen<br />
vrijwilligers (bijlage 1). In <strong>2008</strong> vertrokken<br />
er 7 en er kwamen 8 nieuwe enthousiaste<br />
mensen bij. Ze werkten meestal 1 dag<strong>de</strong>el<br />
per week, <strong>in</strong> een vast team, waarbij ze<br />
elkaar aanvul<strong>de</strong>n en on<strong>de</strong>rsteun<strong>de</strong>n. Ons<br />
i<strong>de</strong>aal is 3 vrijwilligers per ochtend en 4 per<br />
middag. Door werv<strong>in</strong>g zijn we <strong>in</strong> <strong>de</strong> loop<br />
van <strong>2008</strong> een heel e<strong>in</strong>d <strong>de</strong>ze richt<strong>in</strong>g op<br />
gekomen. Het is goed om van onze<br />
vrijwilligers te horen dat ze veel geven voor<br />
dit werk, <strong>in</strong> tijd en aandacht, maar ook veel<br />
ontvangen. En zo willen wij dit werk ook<br />
zien, het is we<strong>de</strong>rkerig.<br />
8<br />
De vrijwilligers zijn 5 maal bijeengekomen<br />
voor een me<strong>de</strong>werkers schol<strong>in</strong>gsbijeenkomst.<br />
We bezochten o.a. <strong>de</strong> dag- en<br />
nachtopvang van het Leger <strong>de</strong>s Heils, 2<br />
ervar<strong>in</strong>gs<strong>de</strong>skundigen van St Pandora<br />
vertel<strong>de</strong>n over hun psychische ziekte en<br />
samen met <strong>de</strong> wijkagent werd nagedacht<br />
over <strong>de</strong> veiligheid. Deze ochten<strong>de</strong>n waren<br />
goed voor <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rl<strong>in</strong>ge ontmoet<strong>in</strong>g, het<br />
uitwisselen van ervar<strong>in</strong>gen en<br />
<strong>de</strong>skundigheidsbevor<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g.<br />
In het voorjaar kregen we <strong>de</strong> schokken<strong>de</strong><br />
me<strong>de</strong><strong>de</strong>l<strong>in</strong>g dat één van onze vrijwilligers<br />
een ernstige ziekte (rugwervel-tbc, <strong>de</strong>ze<br />
vorm is niet besmettelijk) had opgelopen <strong>in</strong><br />
het Aanloopcentrum. Samen met <strong>de</strong> GGD<br />
zijn er voorlicht<strong>in</strong>gsmiddagen en avon<strong>de</strong>n<br />
georganiseerd. We zijn heel blij dat <strong>de</strong><br />
vrijwilliger die dit betreft, weer actief kan<br />
en wil zijn <strong>in</strong> het aanloopcentrum.<br />
In mei was er het jaarlijkse vrijwilligersuitje<br />
om een geslaagd seizoen te vieren en<br />
waar<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g uit te drukken voor hun <strong>in</strong>zet.<br />
Beleidsgroep<br />
De beleidsgroep, bestaan<strong>de</strong> uit <strong>de</strong><br />
dagvertegenwoordigers (vrijwilligers), <strong>de</strong><br />
coörd<strong>in</strong>atoren en <strong>de</strong> directie, verga<strong>de</strong>r<strong>de</strong><br />
om <strong>de</strong> 4-6 weken. Er zijn veel on<strong>de</strong>rwerpen<br />
besproken, die betrekk<strong>in</strong>g hebben op <strong>de</strong><br />
doelstell<strong>in</strong>g van het Aanloopcentrum en <strong>de</strong><br />
dagelijkse gang van zaken (waaron<strong>de</strong>r<br />
uiteraard het rookbeleid).<br />
Het functioneren van <strong>de</strong>ze werkgroep werd<br />
als goed ervaren, zowel door <strong>de</strong> staf als<br />
door <strong>de</strong> vrijwillige me<strong>de</strong>werkers.<br />
Stagiaires<br />
Meer<strong>de</strong>re stagiaires hebben meegelopen <strong>in</strong><br />
het Aanloopcentrum. We hebben van<br />
elkaar geleerd. Ze kwamen van<br />
verschillen<strong>de</strong> opleid<strong>in</strong>gen: HBO theologie,<br />
helpen<strong>de</strong> welzijn, sociaal dienstverlen<strong>in</strong>g<br />
en 2 taalstagiaires. Ook hebben<br />
verschillen<strong>de</strong> mid<strong>de</strong>lbare scholieren hun<br />
maatschappelijke stage bij ons gelopen. Wij<br />
zien het als taak om leerplaats te zijn voor<br />
vaak jonge stu<strong>de</strong>nten, en me<strong>de</strong> daardoor<br />
<strong>de</strong> maatschappelijke functie van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong>
<strong>Stad</strong> te accentueren. De komst van <strong>de</strong><br />
coörd<strong>in</strong>atoren maakt dit mogelijk.<br />
2.4. Vooruitblik op 2009<br />
• In 2009 willen <strong>de</strong> coörd<strong>in</strong>atoren hun<br />
netwerk buiten <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
uitbrei<strong>de</strong>n en verdiepen, om <strong>de</strong><br />
kwaliteit van <strong>de</strong> presentie te<br />
verbeteren.<br />
• De toepass<strong>in</strong>g van <strong>de</strong><br />
presentiebena<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het<br />
aanloopcentrum zal wor<strong>de</strong>n uitgewerkt<br />
en geëvalueerd.<br />
• Blijven<strong>de</strong> aandacht zal wor<strong>de</strong>n besteed<br />
aan het op peil hou<strong>de</strong>n van het aantal<br />
vrijwilligers en hun coach<strong>in</strong>g en<br />
schol<strong>in</strong>g.<br />
• Door <strong>de</strong> komst van een straatpastor en<br />
door <strong>de</strong> samenwerk<strong>in</strong>g met <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
Diaconaal Werk zal <strong>de</strong> afstemm<strong>in</strong>g met<br />
<strong>de</strong> an<strong>de</strong>re af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen b<strong>in</strong>nen <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
<strong>Stad</strong> extra aandacht krijgen.<br />
Bezoeker:<br />
Een jonge man van e<strong>in</strong>d 20. Heeft een<br />
relatie en een k<strong>in</strong>d. Hij wordt soms<br />
zomaar agressief. Vlucht dan uit huis om<br />
zijn vriend<strong>in</strong> niks aan te doen. Weet dan<br />
dat hij op straat ellen<strong>de</strong> gaat<br />
veroorzaken. Dan komt hij naar <strong>Stem</strong> <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> <strong>Stad</strong>. Want zegt hij, als ik daar b<strong>in</strong>nen<br />
kom, voel ik zo’n vrien<strong>de</strong>lijke sfeer. Ik<br />
krijg koffie, kan een praatje maken, en<br />
kom tot rust. Daarna ga ik weer naar<br />
huis, en is mijn bui voorbij. Ik ben blij<br />
met <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong>.<br />
Vrijwilliger:<br />
Een gast vraagt even tijd voor een<br />
gesprek. Vertelt over zijn problemen en<br />
wat hem raakt. “Ik stap <strong>in</strong> <strong>de</strong> valkuil van<br />
het zoeken naar oploss<strong>in</strong>gen die ik hem<br />
aanreik. Hij kijkt me aan en zegt heel<br />
dui<strong>de</strong>lijk: ‘Ik heb gevraagd of je naar me<br />
luistert, meer niet!’ Het is een mooi<br />
moment. Ik geef hem terug dat hij gelijk<br />
heeft en hij vertelt het verhaal 3 keer<br />
achter elkaar, alsof hij me wil helpen <strong>in</strong><br />
het goed luisteren. Ik kan bewust<br />
<strong>in</strong>zetten op het er zijn voor hem en <strong>in</strong><br />
het meeleven wat er <strong>in</strong> zijn leven<br />
gebeurt.”<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 9
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
10
3. Asielzoekers en<br />
Vluchtel<strong>in</strong>gen<br />
3.1. Inleid<strong>in</strong>g<br />
Het jaar <strong>2008</strong> is <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Asielzoekers en<br />
Vluchtel<strong>in</strong>gen begonnen met een goed<br />
bezochte nieuwjaarsbijeenkomst,<br />
georganiseerd voor cliënten en<br />
me<strong>de</strong>werkers om samen het nieuwe jaar <strong>in</strong><br />
te lui<strong>de</strong>n. Het werd een vrolijke<br />
bijeenkomst met een gevoel van hoop voor<br />
<strong>de</strong> toekomst.<br />
Dit jaar zou<strong>de</strong>n veel asielzoekers verblijd<br />
wor<strong>de</strong>n met een verblijfsvergunn<strong>in</strong>g op<br />
grond van het Generaal Pardon. Zo ook<br />
meer<strong>de</strong>re cliënten van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong>,<br />
waaron<strong>de</strong>r negen cliënten <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
noodopvang van <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g. Aan jaren van<br />
onzekerheid kwam een e<strong>in</strong><strong>de</strong>. De zorg van<br />
<strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g lag <strong>in</strong> dit jaar vooral bij <strong>de</strong><br />
mensen die (nog) geen verblijfsvergunn<strong>in</strong>g<br />
had<strong>de</strong>n verkregen.<br />
3.2. Activiteiten en resultaten<br />
Afbouw van <strong>de</strong> noodopvang<br />
Beg<strong>in</strong> <strong>2008</strong> verbleven nog 30 mensen <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
noodopvang. Er stroom<strong>de</strong>n 13 mensen uit<br />
vanwege het verkrijgen van een Generaal<br />
Pardon of om an<strong>de</strong>re re<strong>de</strong>nen (tabel 3.1.).<br />
De noodopvang werd gef<strong>in</strong>ancierd door <strong>de</strong><br />
gemeente Haarlem. Met <strong>de</strong> afhan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
van het Generaal Pardon besloot <strong>de</strong><br />
gemeente om het rijksbeleid te volgen en<br />
per 1 januari 2009 geen f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>g meer<br />
beschikbaar te stellen voor <strong>de</strong> noodopvang.<br />
Om <strong>de</strong>ze re<strong>de</strong>n was <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g gedwongen<br />
al <strong>in</strong> <strong>2008</strong> te beg<strong>in</strong>nen haar noodopvang af<br />
te bouwen. Van <strong>de</strong> zeven<br />
noodopvanghuizen met 30 bewoners<br />
waren er e<strong>in</strong>d <strong>2008</strong> nog vier huizen over<br />
met <strong>in</strong> totaal 19 bewoners. Vanwege <strong>de</strong><br />
afbouw van <strong>de</strong> noodopvang gold het hele<br />
jaar een opname-stop en moesten alle<br />
nieuwe aanvragen wor<strong>de</strong>n afgewezen (dat<br />
waren er 29). Wel nam het aantal cliënten<br />
toe door gez<strong>in</strong>suitbreid<strong>in</strong>g: twee van onze<br />
cliënten kregen een baby. In augustus werd<br />
Gabriella geboren en <strong>in</strong> <strong>de</strong>cember kwam<br />
Roman ter wereld. Mooie gezon<strong>de</strong><br />
wereldburgers die wij een gelukkig leven<br />
toewensen<br />
On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> restgroep van 19 mensen waren<br />
3 gez<strong>in</strong>nen met <strong>in</strong> totaal 7 k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren. Voor<br />
<strong>de</strong>ze gez<strong>in</strong>nen wist <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> met <strong>de</strong><br />
gemeente Haarlem tot een<br />
overgangsregel<strong>in</strong>g te komen voor het jaar<br />
2009 zodat er <strong>in</strong> rust gewerkt kan wor<strong>de</strong>n<br />
aan een realistisch toekomstperspectief<br />
zon<strong>de</strong>r mensen met k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren op straat te<br />
hoeven zetten. De noodopvang van <strong>de</strong><br />
af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g zal <strong>in</strong> 2009 ver<strong>de</strong>r wor<strong>de</strong>n<br />
afgebouwd tot een capaciteit van 6 tot 8<br />
bewoners.<br />
De mensen <strong>in</strong> <strong>de</strong> noodopvang wer<strong>de</strong>n<br />
geholpen met allerlei zaken op juridisch<br />
gebied. Het nauwgezet volgen van <strong>de</strong><br />
asielprocedure en alles wat daarbij komt<br />
kijken is een tijdroven<strong>de</strong> en vaak een<br />
langdurige kwestie. Naast juridische hulp<br />
werd ook psychosociale hulp verleend,<br />
belangen behartigd en praktische steun<br />
gegeven rondom huisvest<strong>in</strong>g en medische<br />
zaken.<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 11<br />
3. Asielzoekers en vluchtel<strong>in</strong>gen
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
Op 21 april ontv<strong>in</strong>g <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
Staatssecretaris Albayrak tezamen met<br />
een <strong>de</strong>legatie van raadsle<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> PvdA.<br />
Tij<strong>de</strong>ns een maaltijd, die was bereid door<br />
cliënten uit <strong>de</strong> noodhuizen, werd van<br />
gedachten gewisseld over diverse<br />
Tabel 3.1. Cliënten <strong>in</strong> <strong>de</strong> noodopvang van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> <strong>in</strong> <strong>2008</strong><br />
12<br />
Situatie cliënt Aantal Resultaat<br />
IN NOODOPVANG OP 1 JANUARI <strong>2008</strong>: 30<br />
Noodopvang verlaten <strong>in</strong> <strong>2008</strong>:<br />
Waarvan:<br />
problematieken, waaron<strong>de</strong>r <strong>de</strong> restgroep<br />
van asielzoekers die niet on<strong>de</strong>r het<br />
Generaal Pardon viel en <strong>de</strong> problematiek<br />
van illegaal <strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland verblijven<strong>de</strong><br />
mensen.<br />
Generaal pardon 8 Uitgestroomd naar eigen woonruimte<br />
Reguliere verblijfsvergunn<strong>in</strong>g 2 Uitgestroomd naar eigen woonruimte<br />
Doorstroom naar an<strong>de</strong>re<br />
verblijfplaats<br />
SUBTOTAAL 13<br />
RESTGROEP 17<br />
Aanwas door geboorte <strong>in</strong> <strong>2008</strong> 2<br />
IN NOODOPVANG OP 31-12-08: 19<br />
Waarvan:<br />
Nog <strong>in</strong> bezwaarprocedure 6<br />
Kunnen buiten hun schuld niet<br />
terugkeren<br />
8<br />
Herhaal<strong>de</strong> asielaanvragen 2<br />
Aanvraag om medische re<strong>de</strong>n 2<br />
Generaal pardon 1<br />
TOTAAL 19<br />
3 1 Moe<strong>de</strong>r met 2 k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren bij echtgenoot<br />
<strong>in</strong>getrokken, nog zon<strong>de</strong>r verblijfsvergunn<strong>in</strong>g<br />
1 Na enkele jaren bij ons <strong>in</strong> <strong>de</strong> noodopvang te hebben verbleven nam onze Burun<strong>de</strong>se cliënte Mariam <strong>in</strong> <strong>de</strong> zomer afscheid<br />
om zich met haar twee k<strong>in</strong><strong>de</strong>ren bij haar man te voegen <strong>in</strong> Brabant. We zijn blij voor haar dat zij haar gez<strong>in</strong>sleven nu daar<br />
kan uitoefenen en hopen dat dit het gez<strong>in</strong> rust brengt. Zoals wij ook hopen dat <strong>de</strong> begeer<strong>de</strong> verblijfsvergunn<strong>in</strong>g ook voor<br />
haar <strong>in</strong> het verschiet ligt.
Afhan<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Generaal Pardon<br />
De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g startte <strong>in</strong> 2007, met steun van<br />
<strong>de</strong> gemeente Haarlem, een<br />
on<strong>de</strong>rsteun<strong>in</strong>gsregel<strong>in</strong>g voor mensen die <strong>in</strong><br />
aanmerk<strong>in</strong>g kwamen voor het Generaal<br />
Pardon. Dit bestond uit het verstrekken van<br />
leefgeld en huur aan mensen die het hoofd<br />
niet boven water kon<strong>de</strong>n hou<strong>de</strong>n. Deze<br />
on<strong>de</strong>rsteun<strong>in</strong>gsregel<strong>in</strong>g zette <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
<strong>Stad</strong> <strong>in</strong> <strong>2008</strong> voort voor <strong>de</strong> cliënten<br />
waarvan huisvest<strong>in</strong>g en uitker<strong>in</strong>g nog niet<br />
waren gerealiseerd. 36 mensen wer<strong>de</strong>n <strong>in</strong><br />
<strong>2008</strong> met <strong>de</strong>ze regel<strong>in</strong>g geholpen tij<strong>de</strong>ns<br />
een speciaal daarvoor <strong>in</strong>gesteld spreekuur.<br />
De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g werkte nauw samen met <strong>de</strong><br />
gemeente Haarlem en Vluchtel<strong>in</strong>genwerk<br />
Haarlem om <strong>de</strong> mensen die on<strong>de</strong>r het<br />
Generaal Pardon vielen b<strong>in</strong>nen afzienbare<br />
tijd van een uitker<strong>in</strong>g en huisvest<strong>in</strong>g te<br />
voorzien. Dit proces verliep over het<br />
algemeen naar tevre<strong>de</strong>nheid doordat voor<br />
<strong>de</strong> mensen een voorrangsregel<strong>in</strong>g werd<br />
bedongen <strong>in</strong> <strong>de</strong> toewijz<strong>in</strong>g van<br />
woonruimte. De <strong>in</strong>burger<strong>in</strong>g werd door<br />
Vluchtel<strong>in</strong>genwerk ter hand genomen.<br />
Spreekuur<br />
Vier dagen per week werd er spreekuur<br />
gehou<strong>de</strong>n. Er wer<strong>de</strong>n 610 gesprekken<br />
gehou<strong>de</strong>n met 80 verschillen<strong>de</strong> cliënten<br />
(zowel uit <strong>de</strong> noodopvang als daar buiten).<br />
In verband met een teruglopend aantal<br />
bezoekers van het spreekuur kon e<strong>in</strong>d <strong>2008</strong><br />
het spreekuur op woensdag wor<strong>de</strong>n<br />
gesloten.<br />
Schrijfgroep gestart met vluchtel<strong>in</strong>gen en<br />
asielzoekers<br />
In <strong>2008</strong> is bij <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Kerk en<br />
Asielzoekers een schrijfgroep<br />
“Spiegelschrift” gestart met vluchtel<strong>in</strong>gen<br />
en asielzoekers. Het is ontroerend om <strong>de</strong><br />
gedichten en verhalen te lezen. Gewon<strong>de</strong><br />
levens wor<strong>de</strong>n zichtbaar, maar ook kracht<br />
en uithoud<strong>in</strong>gsvermogen. John Kraan is <strong>de</strong><br />
<strong>in</strong>itiatiefnemer van <strong>de</strong>ze activiteit. Een<br />
aantal van <strong>de</strong>ze verhalen en gedichten zijn<br />
te lezen op onze website<br />
www.stem<strong>in</strong><strong>de</strong>stad.nl.<br />
Deskundigheidsbevor<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g vrijwilligers<br />
In maart werd er een avond georganiseerd<br />
voor <strong>de</strong> vrijwilligers met advocaat Pim<br />
Fischer. De avond g<strong>in</strong>g over <strong>de</strong><br />
mogelijkhe<strong>de</strong>n om voor mensen zon<strong>de</strong>r<br />
verblijfsvergunn<strong>in</strong>g iets te betekenen voor<br />
wat betreft hun wettelijke rechten. Tevens<br />
g<strong>in</strong>g het over solidariteit met <strong>de</strong>ze groep.<br />
Zijn bevlogenheid werkte aanstekelijk en<br />
gaf ons nieuwe moed.<br />
An<strong>de</strong>re activiteiten<br />
In april organiseer<strong>de</strong> <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> i.s.m.<br />
<strong>de</strong> culturele verenig<strong>in</strong>g Afghanistan een<br />
Afghaanse avond met verschillen<strong>de</strong><br />
sprekers, een avond die ook door<br />
verschillen<strong>de</strong> van onze (Afghaanse)<br />
bewoners werd bezocht.<br />
Omdat een aantal van onze bewoners op<br />
termijn mogelijk met terugkeer wordt<br />
geconfronteerd werd <strong>in</strong> juni <strong>de</strong> conferentie<br />
Terugkeer<strong>in</strong>itiatieven bezocht door twee<br />
me<strong>de</strong>werkers van <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g. De<br />
conferentie werd georganiseerd door het<br />
M<strong>in</strong>isterie van Justitie en <strong>de</strong> Verenig<strong>in</strong>g van<br />
Ne<strong>de</strong>rlandse gemeenten. Het bleek een<br />
leerzame conferentie met veel praktische<br />
<strong>in</strong>formatie voor organisaties als <strong>de</strong> onze.<br />
In september <strong>de</strong>ed <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g mee aan <strong>de</strong><br />
campagne Grensgevallen. Dit was een<br />
lan<strong>de</strong>lijke campagne om aandacht te<br />
vragen voor asielzoekers die Ne<strong>de</strong>rland<br />
kort verlaten hebben en hierdoor een<br />
verblijfsvergunn<strong>in</strong>g op grond van het<br />
Generaal Pardon misgelopen zijn. Dit<br />
betreft ook een aantal Haarlemse cliënten.<br />
De campagnebus <strong>de</strong>ed <strong>de</strong> Nieuwe<br />
Groenmarkt aan en <strong>de</strong> asielzoekers en<br />
campagnevoer<strong>de</strong>rs kregen hier een vrolijk<br />
aangekle<strong>de</strong> lunch met een echte<br />
“smartlap” aangebo<strong>de</strong>n. Een paar<br />
Haarlemse cliënten reis<strong>de</strong>n mee met <strong>de</strong><br />
Grensgevallen-bus die <strong>de</strong> rit beë<strong>in</strong>dig<strong>de</strong> bij<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 13
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
<strong>de</strong> Twee<strong>de</strong> Kamer om daar een petitie aan<br />
te bie<strong>de</strong>n.<br />
Om <strong>de</strong> vrijwilligers waar<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g te geven<br />
voor hun, vaak niet ger<strong>in</strong>ge, <strong>in</strong>zet en<br />
betrokkenheid en om elkaar eens buiten<br />
het werk te ontmoeten, hebben we beg<strong>in</strong><br />
zomer een gezellige borrel georganiseerd.<br />
De wens om een jaarlijks uitje te<br />
organiseren voor cliënten en me<strong>de</strong>werkers<br />
werd <strong>in</strong> oktober gerealiseerd. Er werd een<br />
dagje uit georganiseerd naar <strong>de</strong> Zaanse<br />
Schans, alwaar een leuk en educatief<br />
programma was samengesteld met <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
middag een pannenkoekenlunch. Het werd<br />
een gezellige dag.<br />
Op 16 november vond <strong>de</strong> jaarlijkse<br />
diaconale zondag plaats <strong>in</strong> <strong>de</strong> Rooms<br />
Katholieke kerken. De Parochiële<br />
Charitatieve Instell<strong>in</strong>gen kozen voor een<br />
project van <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g. Een aantal<br />
me<strong>de</strong>werkers van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
vertel<strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>de</strong> kerkdiensten over het werk<br />
van <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g voor mensen die buiten het<br />
Generaal Pardon vielen. De opbrengst van<br />
<strong>de</strong> collectes van die zondag was bestemd<br />
voor <strong>de</strong>ze groep mensen.<br />
3.3. Menskracht en organisatie<br />
E<strong>in</strong>d <strong>2008</strong> werd op <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g een<br />
beleidsgroep opgezet om richt<strong>in</strong>g te geven<br />
aan <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g. Deze groep kwam <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
plaats van <strong>de</strong> kerngroep, die zich meer met<br />
operationele zaken bezig hield. Deze zaken<br />
wor<strong>de</strong>n nu besproken <strong>in</strong> het cliëntoverleg,<br />
zodat <strong>de</strong> beleidsgroep zich met <strong>de</strong> grote<br />
lijnen kan bezighou<strong>de</strong>n.<br />
Op 16 <strong>de</strong>cember moest <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
afscheid nemen van <strong>de</strong> voormalige<br />
coörd<strong>in</strong>ator gemeentelijke noodopvang<br />
Barbara Jenner. Door het stopzetten van <strong>de</strong><br />
gemeentelijke f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>g werd haar<br />
contract beë<strong>in</strong>digd en kwam er na 5 jaar<br />
een e<strong>in</strong><strong>de</strong> aan <strong>de</strong> samenwerk<strong>in</strong>g op <strong>de</strong><br />
14<br />
af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g. Barbara was een <strong>in</strong>itiatiefrijke,<br />
stimuleren<strong>de</strong> collega die veel voor <strong>de</strong><br />
af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g en <strong>de</strong> cliënten heeft gedaan. Zij zal<br />
zeer gemist wor<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g. We<br />
namen op een Ch<strong>in</strong>ees/Hollandse wijze<br />
afscheid van haar en wensen haar veel<br />
succes met haar toekomstplannen.<br />
Na het vertrek van Barbara wer<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />
taken op <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g herver<strong>de</strong>eld tussen <strong>de</strong><br />
coörd<strong>in</strong>ator van <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g (0,5 fte) en <strong>de</strong><br />
maatschappelijk werker die is<br />
ge<strong>de</strong>tacheerd vanuit <strong>de</strong> Doopsgez<strong>in</strong><strong>de</strong><br />
gemeente (0,1 fte). Zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong> trouwe <strong>in</strong>zet<br />
van 19 vrijwilligers (vergelijk 21 <strong>in</strong> 2007) en<br />
2 stagiaires zou <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g het werk <strong>in</strong><br />
<strong>2008</strong> niet hebben kunnen doen.<br />
Op 2 maart <strong>2008</strong> overleed Jo van <strong>de</strong> Hoef.<br />
Jo was jarenlang betrokken bij <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
als docente Ne<strong>de</strong>rlandse taal. Ze gaf met<br />
plezier en compassie les aan veel van onze<br />
cliënten en heeft dit, ondanks haar hoge<br />
leeftijd, tot op het laatst van haar leven<br />
gedaan. Haar begrafenis werd door veel<br />
van haar buitenlandse pupillen<br />
bijgewoond. Wij ge<strong>de</strong>nken haar met<br />
dankbaarheid en respect.
3.4. Vooruitblik op 2009<br />
• Ver<strong>de</strong>re afbouw van <strong>de</strong> noodopvang.<br />
Zoeken naar een toekomstperspectief<br />
voor <strong>de</strong> 19 mensen <strong>in</strong> <strong>de</strong> noodopvang<br />
• Geven van voorlicht<strong>in</strong>g en creëren van<br />
draagvlak <strong>in</strong> Haarlem voor ‘<strong>de</strong><br />
vreem<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g <strong>in</strong> ons mid<strong>de</strong>l’.<br />
E<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk een Generaal Pardon<br />
In maart 2006 krijgt <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
Asielzoekers en Vluchtel<strong>in</strong>gen een<br />
telefoontje van een Irakese jongeman<br />
die uit vreem<strong>de</strong>l<strong>in</strong>genbewar<strong>in</strong>g op straat<br />
is gezet met een aanzegg<strong>in</strong>g om<br />
Ne<strong>de</strong>rland b<strong>in</strong>nen 24 uur te verlaten. Hij<br />
is dakloos en kan niet terug naar Irak. Na<br />
een <strong>in</strong>take krijgt hij gezien zijn situatie<br />
tij<strong>de</strong>lijk een plek toegewezen <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
noodopvang van <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g <strong>in</strong><br />
afwacht<strong>in</strong>g van een ver<strong>de</strong>re bestu<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g<br />
van zijn dossier. Het dossier blijkt een<br />
<strong>in</strong>gewikkel<strong>de</strong>. In 1999 heeft hij asiel<br />
aangevraagd en <strong>in</strong> 2005 is hij<br />
uitgeproce<strong>de</strong>erd. Er gaat veel tijd<br />
voorbij voordat zijn zaak helemaal<br />
hel<strong>de</strong>r is en <strong>de</strong> bewijsstukken boven<br />
water zijn, nodig voor een ver<strong>de</strong>re<br />
procedure. In juni 2006 wordt er een<br />
klacht <strong>in</strong>gediend bij het Europese Hof<br />
voor <strong>de</strong> Rechten van <strong>de</strong> Mens.<br />
On<strong>de</strong>rtussen gaat <strong>de</strong>ze jongeman niet<br />
bij <strong>de</strong> pakken neer zitten. Wonend <strong>in</strong><br />
onze noodopvang werpt hij zich op<br />
verschillen<strong>de</strong> soorten vrijwilligerswerk.<br />
Bij <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> helpt hij bij <strong>de</strong><br />
eetvoorzien<strong>in</strong>g en doet boodschappen,<br />
bij een verpleeghuis wan<strong>de</strong>lt hij<br />
wekelijks met een bejaar<strong>de</strong> man en hij<br />
wordt tra<strong>in</strong>er van pupillen bij een<br />
voetbalclub. On<strong>de</strong>rtussen krijgt hij<br />
Ne<strong>de</strong>rlandse les van een vrijwilliger. Hij<br />
<strong>in</strong>tegreert eigenlijk voorbeeldig. Maar<br />
<strong>de</strong> zorg over het uitblijven van een<br />
verblijfsvergunn<strong>in</strong>g houdt aan.<br />
Hij krijgt medische klachten maar omdat<br />
• Uitzetten van nieuwe beleidslijnen voor<br />
<strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g gebaseerd op <strong>de</strong> nieuwe<br />
ontwikkel<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> ons land rondom<br />
asielzoekers.<br />
• Zoeken van nieuwe<br />
f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>gsbronnen om <strong>de</strong><br />
noodopvang <strong>in</strong> kle<strong>in</strong>e vorm te<br />
cont<strong>in</strong>ueren en nieuwe <strong>in</strong>itiatieven te<br />
kunnen ontplooien<br />
hij onverzekerd is, kan dit niet verholpen<br />
wor<strong>de</strong>n. Het is niet levensbedreigend.<br />
Hij houdt zich goed maar je ziet <strong>de</strong><br />
wanhoop <strong>in</strong> zijn ogen. Hoe lang houdt<br />
hij nog vol?<br />
Beg<strong>in</strong> 2007 komen <strong>de</strong> eerste berichten<br />
over het op han<strong>de</strong>n zijn<strong>de</strong> Generaal<br />
Pardon. De spann<strong>in</strong>g neemt toe, maar<br />
wanneer <strong>de</strong> criteria officieel bekend<br />
wor<strong>de</strong>n gemaakt <strong>in</strong> juni 2007 mag ook<br />
hij zich tot <strong>de</strong> kanshebbers rekenen. Het<br />
grote wachten beg<strong>in</strong>t. De een na <strong>de</strong><br />
an<strong>de</strong>r krijgt een positief bericht, maar<br />
<strong>de</strong> felbegeer<strong>de</strong> envelop valt voor hem<br />
maar niet <strong>in</strong> <strong>de</strong> bus. Hij wordt bijna<br />
wanhopig zólang blijft het bericht uit.<br />
Zou er iets mis zijn en zou hij toch<br />
buiten <strong>de</strong> boot vallen?<br />
In januari <strong>2008</strong> komt het verlossen<strong>de</strong><br />
antwoord: hij krijgt een<br />
verblijfsvergunn<strong>in</strong>g. Met vreug<strong>de</strong>tranen<br />
en taart wordt dit op <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
gevierd. Voordat hij zijn pasje heeft, is<br />
het maart <strong>2008</strong>. Dan kan e<strong>in</strong><strong>de</strong>lijk <strong>de</strong><br />
stap gemaakt wor<strong>de</strong>n naar een<br />
“normaal” leven <strong>in</strong> onze maatschappij:<br />
medische zorg, woonruimte, school en<br />
werk, zaken die voor ons zo normaal<br />
zijn, komen nu ook voor hem b<strong>in</strong>nen<br />
bereik. E<strong>in</strong>d <strong>2008</strong> komen alle<br />
betrokkenen van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> (“dat<br />
is mijn familie”) <strong>in</strong> zijn nieuwe won<strong>in</strong>g<br />
kijken en on<strong>de</strong>r het genot van een door<br />
hem gemaakt feestmaal wordt zijn<br />
nieuwe start <strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland gevierd: een<br />
aanw<strong>in</strong>st voor ons land<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 15
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
16
4. Eetvoorzien<strong>in</strong>g<br />
4.1. Inleid<strong>in</strong>g<br />
De eetvoorzien<strong>in</strong>g was ook <strong>in</strong> <strong>2008</strong> <strong>de</strong> plek<br />
waar dakloze en verslaaf<strong>de</strong> mensen<br />
welkom wer<strong>de</strong>n geheten. Drie keer per<br />
week kon<strong>de</strong>n zij een gratis maaltijd krijgen<br />
<strong>in</strong> een vrien<strong>de</strong>lijke en gastvrije omgev<strong>in</strong>g.<br />
De eetvoorzien<strong>in</strong>g is voor <strong>de</strong>ze mensen een<br />
vertrouw<strong>de</strong> en gewaar<strong>de</strong>er<strong>de</strong> plek<br />
gewor<strong>de</strong>n die niet enkel zorgt voor een<br />
warme maaltijd, maar waar je ook an<strong>de</strong>ren<br />
ontmoet en met me<strong>de</strong>werkers een gesprek<br />
kunt hebben. Soms was het <strong>de</strong><br />
doorvoerroute naar an<strong>de</strong>re af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen van<br />
<strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong>.<br />
4.2. Activiteiten en resultaten<br />
Toename van het aantal bezoekers<br />
De stijgen<strong>de</strong> ten<strong>de</strong>ns <strong>in</strong> het<br />
bezoekersaantal heeft zich ook <strong>in</strong> het jaar<br />
<strong>2008</strong> doorgezet. Er kwamen gemid<strong>de</strong>ld 46<br />
mensen per avond (tegenover 40 <strong>in</strong> 2007).<br />
Daarmee heeft zich <strong>de</strong> afgelopen twee jaar<br />
een stijg<strong>in</strong>g van ruim 30% voorgedaan<br />
(figuur 4.1). In totaal wer<strong>de</strong>n bijna 7000<br />
eenvoudige maaltij<strong>de</strong>n opgeschept<br />
(tegenover 6000 <strong>in</strong> 2007). De re<strong>de</strong>nen van<br />
<strong>de</strong>ze toename zijn vooralsnog niet<br />
helemaal dui<strong>de</strong>lijk. Bekendheid van <strong>de</strong><br />
voorzien<strong>in</strong>g en populariteit dragen zeker<br />
bij. Als mensen <strong>de</strong> weg eenmaal hebben<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0<br />
gevon<strong>de</strong>n blijven ze met enige regelmaat<br />
terugkomen, tenzij hun situatie dusdanig<br />
verbetert dat zij niet meer hoeven te<br />
komen. Ook valt op dat <strong>de</strong> nieuwe<br />
bezoekers passen b<strong>in</strong>nen <strong>de</strong> groep<br />
waarvoor <strong>de</strong> eetvoorzien<strong>in</strong>g is bedoeld, dus<br />
mensen die zelf niet <strong>in</strong> staat zijn een<br />
dagelijkse warme maaltijd te verkrijgen. Er<br />
moesten diverse aanpass<strong>in</strong>gen wor<strong>de</strong>n<br />
getroffen, zoals het bijzetten van tafels en<br />
het oprekken van <strong>de</strong> open<strong>in</strong>gstijd, om het<br />
toegenomen bezoekersaantal te kunnen<br />
herbergen.<br />
4.1. Stijg<strong>in</strong>g aantal bezoekers eetvoorzien<strong>in</strong>g<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 17<br />
Gemid<strong>de</strong>ld aantal bezoekers<br />
per avond<br />
4.2 Eetvoorzien<strong>in</strong>g 2007-<strong>2008</strong><br />
Gemid<strong>de</strong>ld aantal bezoekers per dag<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0<br />
2006<br />
2007<br />
Jaar<br />
<strong>2008</strong><br />
De maan<strong>de</strong>n mei en juni waren iets m<strong>in</strong><strong>de</strong>r<br />
druk bezocht (figuur 4.2), een trend die zich<br />
elk jaar blijkt voor te doen. De twee<strong>de</strong> helft<br />
van <strong>de</strong>cember liep het bezoekersaantal<br />
terug doordat er veel eten beschikbaar was<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> nachtopvang van het Leger <strong>de</strong>s Heils<br />
en an<strong>de</strong>re voorzien<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> <strong>de</strong> stad: <strong>de</strong><br />
kerstgedachte brengt een stroom van gulle<br />
gevers op gang.<br />
jan. feb. mrt april mei juni juli aug. sep. okt. nov. <strong>de</strong>c.<br />
2007<br />
<strong>2008</strong><br />
4. Eetvoorzien<strong>in</strong>g
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
Er v<strong>in</strong>dt geen formele registratie plaats van<br />
namen van <strong>de</strong> bezoekers omdat dit te zeer<br />
drempelverhogend werkt. Wel wordt een<br />
<strong>in</strong>formele namenlijst bijgehou<strong>de</strong>n van bij<br />
ons beken<strong>de</strong> bezoekers die regelmatig<br />
komen. Op <strong>de</strong> bezoekerslijst van <strong>2008</strong><br />
ston<strong>de</strong>n 180 verschillen<strong>de</strong> mensen met<br />
naam genoteerd, maar <strong>de</strong> populatie<br />
bezoekers wordt op boven <strong>de</strong> 200 mensen<br />
geschat aangezien niet alle bezoekers met<br />
naam bekend waren. Sommigen nieuwe<br />
bezoekers vertrokken alweer na een paar<br />
weken doordat zij doorstroom<strong>de</strong>n naar een<br />
woonvoorzien<strong>in</strong>g, een behan<strong>de</strong>lcentrum of<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong>tentie terecht kwamen. Twee<br />
geregel<strong>de</strong> bezoekers zijn overle<strong>de</strong>n.<br />
Wie er komen eten<br />
Het grootste <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> bezoekers (80-<br />
90%) is dakloos en/of verslaafd of is dit<br />
geweest. Het betreft een groep mensen die<br />
moeilijk uit hun probleemsituatie komt en<br />
vaak ook weer terugvalt. Veel mensen die<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> nachtopvang van het Leger <strong>de</strong>s Heils<br />
verblijven, komen eten bij <strong>de</strong><br />
eetvoorzien<strong>in</strong>g. Daarnaast is er een kle<strong>in</strong>e<br />
maar groeien<strong>de</strong> groep allochtonen (met of<br />
zon<strong>de</strong>r verblijfsstatus) en Oost-<br />
Europeanen, zijn er regelmatige bezoekers<br />
met psychische ziekten en mensen zon<strong>de</strong>r<br />
<strong>in</strong>komen of kampend met grote schul<strong>de</strong>n.<br />
Slechts een kle<strong>in</strong> <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> bezoekers van<br />
<strong>de</strong> eetvoorzien<strong>in</strong>g komt overdag ook <strong>in</strong> het<br />
aanloopcentrum.<br />
4.3. Menskracht en organisatie<br />
Naast een coörd<strong>in</strong>ator (0,1 fte <strong>in</strong>gevuld<br />
door <strong>de</strong> adjunct directeur) was een groep<br />
van 23 enthousiaste vrijwilligers actief bij<br />
<strong>de</strong> eetvoorzien<strong>in</strong>g (2 meer dan <strong>in</strong> 2007,<br />
bijlage 1). Zij schepten eten op,<br />
verwelkom<strong>de</strong>n bezoekers, maakten een<br />
praatje en ruim<strong>de</strong>n op. Nieuw was <strong>de</strong> <strong>in</strong>zet<br />
van een vrijwilliger en een stagiaire om als<br />
“mee-eter” aan te schuiven. Dit werd<br />
gedaan om op een laagdrempelige manier<br />
contact te maken met <strong>de</strong> mensen en om zo<br />
nodig beschikbaar te zijn voor aandacht en<br />
18<br />
een luisterend oor. Deze aanpak werd door<br />
bezoekers erg gewaar<strong>de</strong>erd: “ik v<strong>in</strong>d het zo<br />
fijn dat jij mee-eet, dat geeft mij het gevoel<br />
dat het eten goed is en dat je respect voor<br />
ons hebt”. Veel mensen hebben we<strong>in</strong>ig<br />
plekken waarzij hun verhaal kunnen doen.<br />
De eetvoorzien<strong>in</strong>g is zo’n vrijplaats waar<br />
geen eisen of voorwaar<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n gesteld<br />
en waar een oor<strong>de</strong>el achterwege blijft.<br />
Elf cliënten uit <strong>de</strong> noodhuizen van <strong>de</strong><br />
af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Kerk & Asielzoekers werkten<br />
vrijwillig mee <strong>in</strong> <strong>de</strong> voorbereid<strong>in</strong>g, afwas en<br />
opruimen. Deze laatste groep nam <strong>in</strong><br />
aantal af (15 <strong>in</strong> 2007) door <strong>de</strong> afbouw van<br />
<strong>de</strong> noodopvang (zie hoofdstuk 3). Dit<br />
vrijwilligerswerk helpt hen <strong>de</strong> z<strong>in</strong>nen te<br />
verzetten, houdt hen actief en brengt<br />
allerlei boeien<strong>de</strong> contacten met zich mee,<br />
zowel met vrijwilligers als met an<strong>de</strong>re<br />
mensen <strong>in</strong> nood.<br />
4.4. Vooruitblik op 2009<br />
• De eetvoorzien<strong>in</strong>g zal ook <strong>in</strong> het jaar<br />
2009 doorgaan met het verstrekken<br />
van maaltij<strong>de</strong>n.<br />
• Er zal wor<strong>de</strong>n gezocht naar oorzaken<br />
die <strong>de</strong> stijg<strong>in</strong>g van het bezoekersaantal<br />
kunnen verklaren en er zal overleg<br />
plaatsv<strong>in</strong><strong>de</strong>n met <strong>de</strong> gemeente<br />
Haarlem en betrokken <strong>in</strong>stanties.<br />
• Meer vrijwilligers zullen wor<strong>de</strong>n <strong>in</strong>gezet<br />
als “mee-eter”, waarbij er aandacht zal<br />
zijn voor coach<strong>in</strong>g en tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g op het<br />
gebied van aandacht en presentie.<br />
• De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g zal het werk gaan<br />
afstemmen op <strong>de</strong> komst van <strong>de</strong><br />
straatpastor die met <strong>de</strong> doelgroep van<br />
<strong>de</strong> eetvoorzien<strong>in</strong>g zal gaan werken.
5. Diaconaal Werk<br />
5.1. Inleid<strong>in</strong>g<br />
De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Diaconaal Werk is er voor<br />
mensen die te maken hebben met<br />
armoe<strong>de</strong> en sociale uitsluit<strong>in</strong>g. Door mid<strong>de</strong>l<br />
van een spreekuur wordt geprobeerd om <strong>in</strong><br />
<strong>de</strong> wirwar van problemen<br />
aanknop<strong>in</strong>gspunten te v<strong>in</strong><strong>de</strong>n om het leven<br />
weer op <strong>de</strong> rit te krijgen. Waar mogelijk<br />
wor<strong>de</strong>n mensen teruggeholpen naar <strong>de</strong><br />
reguliere hulpverlen<strong>in</strong>g.<br />
In <strong>2008</strong> bleef het spreekuur nagenoeg even<br />
druk bezocht als het voorgaan<strong>de</strong> jaar,<br />
mensen met allerlei soorten problemen en<br />
afkomstig uit een diversiteit aan lan<strong>de</strong>n.<br />
Het jaar kenmerkte zich ver<strong>de</strong>r door een<br />
heroriëntatie op het doel en <strong>de</strong> werkwijze<br />
van <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g. Dit resulteer<strong>de</strong> <strong>in</strong> een<br />
nieuw beleidsplan dat <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> jaren<br />
zal wor<strong>de</strong>n uitgevoerd.<br />
5.2. Activiteiten en resultaten<br />
Cliënten van het spreekuur<br />
Van <strong>de</strong> 223 mensen die op het spreekuur<br />
kwamen waren er 117 nieuw. 116 mensen<br />
kwamen maar voor 1 of 2 keer en daarvan<br />
waren er 64 mensen die kwamen voor een<br />
(her)<strong>in</strong>dicatie voor <strong>de</strong> Voedselbank. Onze<br />
“trouwste” bezoeker kwam 78 keer<br />
b<strong>in</strong>nenlopen. Dit is een meneer met veel<br />
psychiatrische klachten, die er veel steun<br />
aan heeft om even b<strong>in</strong>nen te lopen en een<br />
praatje met een van <strong>de</strong> vrijwilligers te<br />
maken.<br />
Tabel 5.1. Aantal cliënten en gevoer<strong>de</strong> gesprekken<br />
<strong>2008</strong> (2007)<br />
Aantal cliënten 223 (228)<br />
Aantal gesprekken 890 (986)<br />
Twaalf cliënten verbleven illegaal <strong>in</strong><br />
Ne<strong>de</strong>rland. Dit zijn mensen die geen<br />
toegang hebben tot <strong>de</strong> reguliere<br />
hulpverlen<strong>in</strong>g. We zagen velen die door het<br />
Generaal Pardon een status kregen en dat<br />
het aantal mensen met problemen rondom<br />
hun illegaliteit ten opzichte van verle<strong>de</strong>n<br />
jaar verm<strong>in</strong><strong>de</strong>r<strong>de</strong> van 46 naar 12. In<br />
overeenstemm<strong>in</strong>g met voorgaan<strong>de</strong> jaren<br />
werd het spreekuur druk bezocht door<br />
mensen met een buitenlandse afkomst: <strong>de</strong><br />
bezoekers van het spreekuur had<strong>de</strong>n 33 (!)<br />
verschillen<strong>de</strong> nationaliteiten (van 47<br />
bezoekers was <strong>de</strong> nationaliteit onbekend).<br />
De grootste groep blijft <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs<br />
74, met daarnaast groepen Marokkanen<br />
17, Soedanezen 15, Ethiopiërs 8, Irakezen<br />
8, Turken, 6, Afghanen 6, Polen 5,<br />
Armeniërs 5 en enkel<strong>in</strong>gen uit een<br />
diversiteit van an<strong>de</strong>re lan<strong>de</strong>n.<br />
Hulpvragen<br />
De bezoekers van het spreekuur kwamen<br />
met heel diverse problematiek. Gezien het<br />
grote aantal bezoekers van buitenlandse<br />
afkomst is het niet verwon<strong>de</strong>rlijk dat er<br />
veel mensen vastliepen <strong>in</strong> adm<strong>in</strong>istratieve<br />
zaken. Vooral nieuwe Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs en<br />
illegalen raken het spoor gauw bijster <strong>in</strong><br />
onze bureaucratisch georganiseer<strong>de</strong><br />
samenlev<strong>in</strong>g. 101 mensen (tabel 5.2) <strong>de</strong><strong>de</strong>n<br />
een beroep op <strong>de</strong> spreekuurvrijwilligers<br />
met allerlei adm<strong>in</strong>istratieve vragen,<br />
telefoontjes, brieven en formulieren. Zij<br />
kon<strong>de</strong>n door advies, or<strong>de</strong> op zaken stellen<br />
en bemid<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g vaak wor<strong>de</strong>n ver<strong>de</strong>r<br />
geholpen.<br />
Er was ook veel leed rondom f<strong>in</strong>anciële<br />
moeilijkhe<strong>de</strong>n en schul<strong>de</strong>n. In totaal<br />
kwamen 57 mensen hulp zoeken voor <strong>de</strong>ze<br />
f<strong>in</strong>anciële problematiek. We verwezen<br />
mensen zoveel mogelijk door naar <strong>de</strong><br />
reguliere schuldhulpverlen<strong>in</strong>g. Soms<br />
kon<strong>de</strong>n we acute nood lenigen met wat<br />
boodschappen. Mensen die niet te eten<br />
had<strong>de</strong>n kon<strong>de</strong>n we of naar <strong>de</strong> Voedselbank<br />
verwijzen of naar <strong>de</strong> eetvoorzien<strong>in</strong>g van<br />
<strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong>.<br />
Voor 12 mensen kon<strong>de</strong>n we een bezoek<br />
aan een huisarts regelen of hen aan<br />
medicijnen helpen. Dit was mogelijk<br />
doordat wij via het Koppel<strong>in</strong>gsfonds<br />
toegang had<strong>de</strong>n tot eerste lijn medische<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 19<br />
5. Diaconaal Werk
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
zorg. Enkele patiënten, waar on<strong>de</strong>r een<br />
illegale Turkse met een ernstige<br />
astmatische aandoen<strong>in</strong>g en een<br />
Marokkaanse meneer zon<strong>de</strong>r<br />
verblijfsvergunn<strong>in</strong>g met reuma waren erg<br />
geholpen met hun voortduren<strong>de</strong><br />
voorzien<strong>in</strong>g van medicijnen via dit fonds.<br />
Ook kon<strong>de</strong>n mensen wor<strong>de</strong>n<br />
doorverwezen naar <strong>de</strong> huisartsenpost <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
dagopvang van het Leger <strong>de</strong>s Heils.<br />
Door 15 mensen werd gevraagd om een<br />
slaapplek of woonruimte. In Haarlem is dat<br />
een zeer moeilijk oplosbaar probleem. We<br />
kunnen <strong>in</strong> pr<strong>in</strong>cipe alleen verwijzen naar <strong>de</strong><br />
nachtopvang van het Leger <strong>de</strong>s Heils, maar<br />
mensen komen vaak op het spreekuur<br />
omdat zij daar niet terecht kunnen of niet<br />
willen verblijven on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> daar aanwezige<br />
groep mensen. Er zijn nauwelijks<br />
alternatieven.<br />
Een groep van 23 mensen werd door<br />
persoonlijke gesprekken <strong>in</strong>tensief begeleid<br />
<strong>in</strong> complexe situaties. We wer<strong>de</strong>n<br />
<strong>de</strong>elgenoot van hun zorgen. Deze<br />
begeleid<strong>in</strong>g varieer<strong>de</strong> bijvoorbeeld van het<br />
begelei<strong>de</strong>n van een sterven<strong>de</strong> jonge man <strong>in</strong><br />
het Hospice en zijn achterblijven<strong>de</strong> illegaal<br />
<strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland verblijven<strong>de</strong> vriend<strong>in</strong>, tot het<br />
on<strong>de</strong>rsteunen van een jonge werknemer bij<br />
zijn conflict met zijn baas over <strong>de</strong><br />
arbeidsvoorwaar<strong>de</strong>n. Een man die zijn<br />
gez<strong>in</strong> niet meer kon on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n werd<br />
doorverwezen en aan het werk geholpen<br />
bij een werkgever waardoor hij zijn<br />
zelfrespect weer terug kreeg. Een<br />
jongeman, die niet meer terug durf<strong>de</strong> naar<br />
zijn kamer <strong>in</strong> het huis waar een moord op<br />
zijn vriend was gepleegd, werd begeleid <strong>in</strong><br />
het zoeken van een oploss<strong>in</strong>g. Veel<br />
verhalen van wanhoop, chaos en<br />
eenzaamheid.<br />
Tabel 5.2. Meest gestel<strong>de</strong> hulpvragen van cliënten<br />
Soort vraag Aantal cliënten<br />
Vastlopen <strong>in</strong> adm<strong>in</strong>istratieve zaken 101<br />
F<strong>in</strong>anciële problematiek 57<br />
Toegang tot medische zorg 12<br />
Dakloosheid 15<br />
Multi-problematiek 23<br />
20<br />
Voedselbank Haarlem<br />
Ook <strong>in</strong> <strong>2008</strong> voer<strong>de</strong> <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
werkzaamhe<strong>de</strong>n uit voor <strong>de</strong> Voedselbank.<br />
Er wer<strong>de</strong>n 64 gesprekken gevoerd <strong>in</strong><br />
verband met een <strong>in</strong>dicatie of her<strong>in</strong>dicatie.<br />
Er waren veel mensen, die tegelijkertijd op<br />
<strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g hulp zochten voor hun<br />
f<strong>in</strong>anciële problemen of die hun an<strong>de</strong>re<br />
zorgen met ons wil<strong>de</strong>n <strong>de</strong>len.<br />
Daarnaast werd <strong>de</strong> cliëntadm<strong>in</strong>istratie<br />
gevoerd voor <strong>de</strong> Voedselbank. Met 240<br />
klanten, en daaron<strong>de</strong>r een groot verloop,<br />
lever<strong>de</strong> dit <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g veel werk op dat<br />
groten<strong>de</strong>els werd uitgevoerd door<br />
stagiaires: wekelijks opstellen van <strong>de</strong><br />
klantenlijst, nabellen van cliënten, etc.<br />
In november besloot <strong>de</strong> voedselbank om<br />
een computerprogramma <strong>in</strong> gebruik te<br />
nemen om <strong>de</strong> adm<strong>in</strong>istratie efficiënter te<br />
laten verlopen. Hiermee werd het mogelijk<br />
om <strong>de</strong> <strong>in</strong>take digitaal te verwerken. De<br />
<strong>in</strong>voer<strong>in</strong>g van alle bestaan<strong>de</strong> klanten <strong>in</strong> dit<br />
systeem kostte veel extra menskracht van<br />
<strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g. Het resultaat was dat er voor<br />
2009 een goed en werkbaar systeem is,<br />
dat optimaal gebruikt kan gaan wor<strong>de</strong>n.<br />
5.3. Menskracht en organisatie<br />
In <strong>2008</strong> werd een beleidsgroep opgericht,<br />
bestaan<strong>de</strong> uit 3 vrijwilligers, <strong>de</strong> coörd<strong>in</strong>ator<br />
en <strong>de</strong> adjunct directeur, die richt<strong>in</strong>g geeft<br />
aan <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g en het beleid bepaalt.<br />
De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g beschikte tot <strong>de</strong> zomer over<br />
een HBO stagiaire (4 dagen per week) en<br />
drie vrijwilligers die samen met <strong>de</strong><br />
af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gscoörd<strong>in</strong>ator het spreekuur<br />
draai<strong>de</strong>n. Een van onze vrijwilligster die het<br />
don<strong>de</strong>rdagspreekuur draai<strong>de</strong> verhuis<strong>de</strong><br />
naar Almere. Om <strong>de</strong>ze en an<strong>de</strong>re re<strong>de</strong>nen<br />
kwam na <strong>de</strong> zomer het d<strong>in</strong>sdag en<br />
don<strong>de</strong>rdagspreekuur te vervallen. In het<br />
najaar verwelkom<strong>de</strong>n we een Mbostagiaire<br />
en 3 nieuwe vrijwilligers waar een<br />
<strong>in</strong>werk en tra<strong>in</strong><strong>in</strong>gstraject voor werd<br />
gestart. De MBO stagiaire richtte zich met
name op <strong>de</strong> adm<strong>in</strong>istratie voor <strong>de</strong><br />
voedselbank.<br />
Vanaf september werd Petra <strong>de</strong> Vries,<br />
coörd<strong>in</strong>ator aanloopcentrum, voor 6 uur<br />
per week toegevoegd aan <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g om<br />
<strong>de</strong> beleidsmatige zaken op <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g op<br />
te pakken. Door <strong>de</strong>ze <strong>in</strong>zet kon<strong>de</strong>n plannen<br />
ver<strong>de</strong>r wor<strong>de</strong>n uitgewerkt zoals het<br />
strategisch plan en <strong>de</strong> opzet van schol<strong>in</strong>g<br />
voor nieuwe vrijwilligers.<br />
5.4. Vooruitblik op 2009<br />
• Ver<strong>de</strong>re uitwerk<strong>in</strong>g van een beleidsplan<br />
voor <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> vier jaar.<br />
• Voortzett<strong>in</strong>g van het 3-dagelijkse<br />
laagdrempelige spreekuur en zo<br />
mogelijk weer meer<strong>de</strong>re dagen open.<br />
• Aantrekken van meer vrijwilligers<br />
hiervoor, met speciale aandacht voor<br />
hun coach<strong>in</strong>g en tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g. De<br />
vrijwilligers wor<strong>de</strong>n zo beter toegerust<br />
om <strong>de</strong> spreekuren draaien.<br />
• Meer en meer doorverwijzen van<br />
cliënten naar <strong>de</strong> formulierenbriga<strong>de</strong> en<br />
an<strong>de</strong>re reguliere hulpverlen<strong>in</strong>g zoals<br />
maatschappelijk werk, loket en<br />
schuldhulpverlen<strong>in</strong>g.<br />
• Intensievere begeleid<strong>in</strong>g van een aantal<br />
cliënten, dat het alleen niet redt.<br />
Daartoe zullen extra vrijwilligers<br />
wor<strong>de</strong>n geworven en toegerust om het<br />
sociaal begelei<strong>de</strong>rschap (buddy’s) vorm<br />
te geven.<br />
• Versterken van <strong>de</strong> relatie tussen <strong>de</strong><br />
af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g en lokale diaconieën van zowel<br />
protestante als katholieke zij<strong>de</strong> om<br />
draagvlak te verbre<strong>de</strong>n.<br />
• Lobbyen bij an<strong>de</strong>re organisaties om<br />
misstan<strong>de</strong>n aan te kaarten die tot<br />
armoe<strong>de</strong> en sociale uitsluit<strong>in</strong>g lei<strong>de</strong>n.<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 21
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
22
6. Multireligieus Haarlem<br />
6.1. Inleid<strong>in</strong>g. Het religieuze landschap is<br />
vloeiend gewor<strong>de</strong>n.<br />
In het jaar <strong>2008</strong> werd gestaag<br />
doorgebouwd aan <strong>de</strong>ze boeien<strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong>. Allerwegen kan<br />
geconstateerd wor<strong>de</strong>n dat het spreken<br />
over religie <strong>in</strong> <strong>de</strong> samenlev<strong>in</strong>g toeneemt,<br />
ook <strong>in</strong> onze stad Haarlem. De grote lijnen<br />
uit het WRR-rapport, W.B.H.J. van <strong>de</strong> Donk<br />
e.a., Geloven <strong>in</strong> het publieke dome<strong>in</strong>.<br />
Verkenn<strong>in</strong>gen van een dubbele<br />
transformatie, (Amsterdam 2006), wor<strong>de</strong>n<br />
ook door ons herkend. Op <strong>de</strong>ze<br />
ontwikkel<strong>in</strong>gen speel<strong>de</strong>n wij <strong>in</strong> met diverse<br />
activiteiten, maar constateren tevens een<br />
moeilijkheid, dat namelijk het genoem<strong>de</strong><br />
spreken niet meer louter plaats v<strong>in</strong>dt<br />
Tabel 6.1. Activiteiten van <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
b<strong>in</strong>nen en vanuit <strong>de</strong> vertrouw<strong>de</strong> ka<strong>de</strong>rs van<br />
synagoge, kerk, moskee e.a.. Het religieuze<br />
landschap is vloeiend gewor<strong>de</strong>n en<br />
‘stroomt’ los van <strong>de</strong> traditionele bedd<strong>in</strong>gen<br />
frank en vrij en álle kanten op. Dat is<br />
spannend voor een af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g als <strong>de</strong> onze,<br />
maar ook lastig, want het religieuze pallet<br />
is niet meer zo vastomlijnd.<br />
6.2. Activiteiten en resultaten<br />
Het hele jaar door wer<strong>de</strong>n steeds kle<strong>in</strong>ere-<br />
en grotere activiteiten georganiseerd, met<br />
als doel het proces op gang hou<strong>de</strong>n en<br />
brengen van wat we hierboven<br />
beschreven. Het geeft een olievlekwerk<strong>in</strong>g<br />
van steeds meer mensen die bondgenoot<br />
willen zijn <strong>in</strong> <strong>de</strong> multi-religieuze<br />
ontmoet<strong>in</strong>g .<br />
Datum<br />
Activiteit Aantal<br />
<strong>de</strong>elnemers<br />
23 februari Deelname aan open<strong>in</strong>g nieuwe Turkse Selimiye moskee <strong>in</strong> Haarlem-<br />
Oost<br />
15 april Afghanistan-avond<br />
16 september De (on)macht van ‘heilige’ boeken: Nico ter L<strong>in</strong><strong>de</strong>n over het<br />
Nieuwe Testament (2 <strong>de</strong> <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> bijbel).<br />
23 september De (on)macht van ‘heilige’ boeken: Awraham Soetendorp over<br />
Tenach (<strong>de</strong> joodse bijbel, het Ou<strong>de</strong> Testament).<br />
24 september Avond met Palestijnse boeren rondom <strong>de</strong> olijfboom-plantactie 50<br />
27 september Ochtendconferentie met Paul Scheffer: De stad van aankomst<br />
7 oktober De (on)macht van ‘heilige’ boeken: Abdulwahid van Bommel over<br />
uitleg van <strong>de</strong> Koran.<br />
14 oktober<br />
De (on)macht van ‘heilige’ boeken: Anton Wessels over ‘heilige’<br />
boeken <strong>in</strong> verschillen<strong>de</strong> culturen.<br />
6 november Deelname aan De dag van <strong>de</strong> dialoog<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 23<br />
130<br />
120<br />
90<br />
90<br />
100<br />
6. Multireligieus Haarlem
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
Interreligieuze leesgroep ‘Eigenwijs<br />
Geloven’<br />
De <strong>in</strong>terreligieuze leesgroep ‘Eigenwijs<br />
Geloven’ hield <strong>in</strong> maart en april een cursus<br />
van vier avon<strong>de</strong>n. Het boek ‘Mo<strong>de</strong>rne<br />
Devoties’ stond centraal. Vijftien personen<br />
namen <strong>de</strong>el, waaron<strong>de</strong>r twee personen van<br />
moslim-zij<strong>de</strong>. Resultaat: goe<strong>de</strong><br />
gespreksavon<strong>de</strong>n, maar <strong>de</strong>elname van een<br />
veelkleuriger, godsdienstig gezelschap zou<br />
<strong>de</strong> gesprekken nog meer hebben verdiept.<br />
Serie stadslez<strong>in</strong>gen: De (on)macht van<br />
‘heilige’ boeken.<br />
Een serie van 4 stadslez<strong>in</strong>gen werd<br />
georganiseerd over De (on)macht<br />
van‘heilige’ boeken. Over werk<strong>in</strong>g en uitleg<br />
van bijbel en koran. De avon<strong>de</strong>n wer<strong>de</strong>n<br />
druk bezocht, tussen <strong>de</strong> 100 en 130<br />
personen.<br />
Ochtendconferentie<br />
Op zaterdag 27 september werd een<br />
ochtendconferentie georganiseerd waar <strong>de</strong><br />
beken<strong>de</strong> publicist Paul Scheffer te gast was,<br />
<strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>g met het Haarlems<br />
Dagblad. Frénk van <strong>de</strong>r L<strong>in</strong><strong>de</strong>n was <strong>de</strong><br />
<strong>in</strong>teractieve voorzitter. Het HD <strong>in</strong>terview<strong>de</strong><br />
Paul Scheffer met het oog op <strong>de</strong>ze<br />
ochtendconferentie. Het thema van <strong>de</strong><br />
ochtend was: ‘De stad van aankomst.’<br />
Aanwezig 90 personen. De opkomst viel<br />
wat tegen, kwam dat vanwege <strong>de</strong><br />
zaterdagochtend? Resultaat: zeer boeien<strong>de</strong><br />
24<br />
ochtend met een glashel<strong>de</strong>re <strong>in</strong>leid<strong>in</strong>g van<br />
Scheffer. Het m<strong>in</strong><strong>de</strong>rhe<strong>de</strong>nbeleid <strong>in</strong> een<br />
stad kan niet zon<strong>de</strong>r <strong>de</strong>ze visies. Helaas<br />
waren bestuur<strong>de</strong>rs, raadsle<strong>de</strong>n e.d.<br />
afwezig.<br />
An<strong>de</strong>re activiteiten:<br />
In februari waren we present (met<br />
toespraken van onze kant) bij <strong>de</strong> open<strong>in</strong>g<br />
van <strong>de</strong> nieuwe, Turkse Selimiye-moskee <strong>in</strong><br />
Haarlem-Oost.<br />
Op 15 april organiseer<strong>de</strong>n we een<br />
Afghanistan-avond met gasten uit dat land<br />
en speciale aandacht voor religie en<br />
cultuur.<br />
Op 24 september waren enkele Palestijnse<br />
boeren te gast bij <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> i.v.m. <strong>de</strong><br />
olijfboom-plant actie. Ook hier kon men<br />
constateren hoe religie(s) een rol spelen,<br />
positief én negatief. Een leerzame avond.<br />
Er waren 50 personen aanwezig.<br />
Op 6 november nam <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> <strong>de</strong>el<br />
aan <strong>de</strong> ‘dag van <strong>de</strong> dialoog’. Er kwam een<br />
groep van 8 mensen bijeen rondom een<br />
maaltijd bij <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> terwijl<br />
<strong>in</strong>dividuele me<strong>de</strong>werkers van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
<strong>Stad</strong> weer <strong>de</strong>elnamen aan an<strong>de</strong>re<br />
maaltij<strong>de</strong>n el<strong>de</strong>rs <strong>in</strong> <strong>de</strong> stad.<br />
Evaluatie en samenvatt<strong>in</strong>g<br />
De samenwerk<strong>in</strong>g met <strong>de</strong> diverse<br />
moskeeën op maatschappelijk gebied g<strong>in</strong>g<br />
moeizaam. Onze wens om met <strong>de</strong> moskee<br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> Zoetestraat (naast ons pand!)<br />
diaconie en zakat (<strong>de</strong> liefdadigheid b<strong>in</strong>nen<br />
<strong>de</strong> islam) te ontwikkelen is én blijft een<br />
goed plan, maar <strong>de</strong> werkelijkheid is<br />
weerbarstiger en leert ons dat we veel<br />
geduld moeten oefenen. Daar<strong>in</strong> blijven we<br />
volhar<strong>de</strong>n. De activiteiten van het jaar<br />
<strong>2008</strong> samengevat: het hele jaar door<br />
steeds kle<strong>in</strong>e- en grote activiteiten, met als<br />
doel het <strong>in</strong>terreligieuze proces op gang<br />
hou<strong>de</strong>n en brengen.
Het Haarlems Beraad van Religies<br />
Nauw verbon<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
Multireligieus Haarlem is het Haarlems<br />
Beraad van Religies (begonnen als Raad van<br />
Religies te Haarlem). Dit beraad g<strong>in</strong>g haar<br />
twee<strong>de</strong> jaar <strong>in</strong>. <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> faciliteert<br />
<strong>de</strong> Raad(on<strong>de</strong>rdak, pr e.a.) en <strong>de</strong> directeur<br />
van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> is haar voorzitter. Legt<br />
<strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Multireligieus Haarlem zich toe,<br />
zoals boven werd omschreven, op een<br />
aanbod van studie en bez<strong>in</strong>n<strong>in</strong>g naar <strong>de</strong><br />
stad, <strong>de</strong> Raad heeft <strong>de</strong> concrete<br />
ontmoet<strong>in</strong>g tussen mensen van<br />
verschillen<strong>de</strong> religies als doel, én het<br />
(mee)vieren van elkaars religieuze feesten.<br />
Deze werkver<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g tussen bei<strong>de</strong> organen<br />
is praktisch en voorkomt overlapp<strong>in</strong>gen.<br />
In <strong>de</strong> Raad zijn <strong>de</strong> zes wereldreligies<br />
vertegenwoordigd en één persoon namens<br />
<strong>de</strong> ‘spiritueel ongebon<strong>de</strong>nen’. Ze kwam <strong>in</strong><br />
het jaar <strong>2008</strong> twee-maan<strong>de</strong>lijks bijeen. We<br />
bouw<strong>de</strong>n ver<strong>de</strong>r aan een sfeer van<br />
we<strong>de</strong>rzijds vertrouwen, dat lukte goed en<br />
we groei<strong>de</strong>n aan elkaar.<br />
Tabel 6.2. Activiteiten van het Beraad van Religies<br />
Datum Activiteit<br />
28 januari Nieuwjaarsreceptie<br />
27 september Deelname aan Suikerfeest <strong>in</strong> <strong>de</strong> Furkan-moskee<br />
1 november Deelname aan Djiwali-feest van <strong>de</strong> H<strong>in</strong>does<br />
Activiteiten van het Haarlems Beraad van<br />
Religies<br />
Op zondag 28 januari was er een<br />
nieuwjaarsreceptie van <strong>de</strong> Raad <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
Vishal (kunstcentrum) aan <strong>de</strong> Grote Markt.<br />
De receptie werd druk bezocht. De le<strong>de</strong>n<br />
van <strong>de</strong> Raad hiel<strong>de</strong>n allen een korte<br />
toespraak over vre<strong>de</strong> en licht.<br />
De le<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Raad g<strong>in</strong>gen door om<br />
elkaar te vertellen wat <strong>de</strong> rol van hun<br />
religie voor hun leven betekent en hoe<br />
men zichzelf ziet <strong>in</strong> een veran<strong>de</strong>ren<strong>de</strong><br />
samenlev<strong>in</strong>g.<br />
Verschillen<strong>de</strong> religieuze feesten wer<strong>de</strong>n<br />
gezamenlijk gevierd (tabel 6.2).<br />
Op 25 november waren le<strong>de</strong>n van <strong>de</strong> Raad<br />
aanwezig bij <strong>de</strong> onthull<strong>in</strong>g van een nieuw<br />
glas-<strong>in</strong>-lood raam <strong>in</strong> <strong>de</strong> Grote of S<strong>in</strong>t<br />
Bavokerk Kerk door Hare Majesteit<br />
Kon<strong>in</strong>g<strong>in</strong> Beatrix. Omdat enkele le<strong>de</strong>n<br />
speciaal uitgenodigd waren, was een kort,<br />
maar geanimeerd gesprek met Hare<br />
Majesteit mogelijk. De kon<strong>in</strong>g<strong>in</strong> prees <strong>de</strong><br />
<strong>in</strong>zet van <strong>de</strong> Raad.<br />
Het hele najaar prepareer<strong>de</strong>n we ons op <strong>de</strong><br />
zgn. ron<strong>de</strong>-tafel-gesprekken. Zittend <strong>in</strong> een<br />
kr<strong>in</strong>g bespreken we actuele on<strong>de</strong>rwerpen<br />
en belichten die vanuit ie<strong>de</strong>rs religie. Op 27<br />
november was <strong>de</strong> eerste try-out o.l.v. een<br />
onafhankelijk gesprekslei<strong>de</strong>r.<br />
12 november Deelname aan geboortedag van Bahaú’llah (stichter van <strong>de</strong> Baha’i)<br />
25 november Ontmoet<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> le<strong>de</strong>n met Hare Majesteit Kon<strong>in</strong>g<strong>in</strong> Beatrix<br />
27 november Eerste try-out ron<strong>de</strong>-tafel-gesprekken<br />
22 <strong>de</strong>cember Deelname aan Chanoeka-feest van <strong>de</strong> joodse gemeenschap<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 25
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
6.3. Menskracht en organisatie<br />
De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g werd gecoörd<strong>in</strong>eerd door <strong>de</strong><br />
pastor-directeur van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong>,<br />
on<strong>de</strong>rsteund door een werkgroep<br />
bestaan<strong>de</strong> uit vier vrijwilligers (bijlage 1).<br />
6.4. Vooruitblik op 2009<br />
Af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Multireligieus Haarlem<br />
• In januari en februari een serie van drie<br />
avon<strong>de</strong>n over H<strong>in</strong>doeïsme, Zen-<br />
Boeddhisme en Taoïsme.<br />
• Een twee<strong>de</strong> keer leesgroep Eigenwijs<br />
geloven.<br />
• Het opzetten van De stad van aankomst<br />
(nieuwkomers wegwijs maken <strong>in</strong><br />
religieus en cultureel Haarlem).<br />
• Een symposium met <strong>de</strong> beken<strong>de</strong><br />
schrijver Ka<strong>de</strong>r Abdolah <strong>in</strong> mei.<br />
• Deelname aan <strong>de</strong> Haarlemse Marokkoweek<br />
<strong>in</strong> november.<br />
• Activiteiten <strong>in</strong> ons aanloopcentrum<br />
rondom <strong>de</strong> <strong>in</strong>terreligieuze dialoog.<br />
Haarlems Beraad van Religies<br />
• In het nieuwe jaar wordt doorgegaan<br />
met ron<strong>de</strong>-tafel-gesprekken. Het i<strong>de</strong>aal<br />
is om een ‘tapijt’ van discussie over <strong>de</strong><br />
stad te leggen, wellicht <strong>in</strong><br />
samenwerk<strong>in</strong>g met enkele Haarlemse<br />
media.<br />
• Het vieren van elkaars religieuze<br />
feesten <strong>in</strong> voor- en najaar.<br />
• Het uitwerken van ‘De <strong>Stad</strong> van<br />
Aankomst’, o.a. door het aanleggen van<br />
een contactpersonen-netwerk met <strong>de</strong><br />
moskeeën.<br />
26
7. Religie, Cultuur en<br />
Spiritualiteit<br />
7. 1. Inleid<strong>in</strong>g<br />
In <strong>de</strong>ze af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g zijn we voortdurend op<br />
zoek naar nieuwe ontwikkel<strong>in</strong>gen en trends<br />
<strong>in</strong> onze samenlev<strong>in</strong>g en onze cultuur.<br />
Diaconie immers v<strong>in</strong>dt niet plaats <strong>in</strong> een<br />
luchtledige ruimte, maar mid<strong>de</strong>n <strong>in</strong> het<br />
vaak verwar<strong>de</strong> leven van alle dag.<br />
Z<strong>in</strong>gev<strong>in</strong>g, religie en levensbeschouw<strong>in</strong>g<br />
krijgen, gezien het karakter van onze<br />
organisatie speciale aandacht, zowel<br />
b<strong>in</strong>nen als buiten <strong>de</strong> beken<strong>de</strong> bedd<strong>in</strong>gen<br />
van <strong>de</strong> christelijke kerk(en). De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g is<br />
er ook om <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntiteit van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
te bewaken en ver<strong>de</strong>r te ontwikkelen.<br />
Daartoe is een beleidsgroep gevormd, <strong>in</strong><br />
het voorjaar van 2009 zal <strong>de</strong>ze haar<br />
werkzaamhe<strong>de</strong>n afron<strong>de</strong>n.<br />
Ook <strong>in</strong> het jaar <strong>2008</strong> lieten velen zich weer<br />
voe<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> drukbezochte activiteiten.<br />
2. Activiteiten en resultaten<br />
<strong>Stad</strong>slez<strong>in</strong>gen en filmcyclus<br />
De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Religie Cultuur en Spiritualiteit<br />
organiseer<strong>de</strong> <strong>in</strong> het voorjaar <strong>de</strong> eerste serie<br />
stadslez<strong>in</strong>gen die <strong>de</strong> aandacht trokken tot<br />
over <strong>de</strong> Haarlemse grenzen heen. Het<br />
thema was: De Men<strong>in</strong>gmakers. Te gast<br />
waren beken<strong>de</strong> persoonlijkhe<strong>de</strong>n uit <strong>de</strong><br />
wereld van <strong>de</strong> media. In november werd,<br />
nu al weer voor <strong>de</strong> <strong>de</strong>r<strong>de</strong> keer een<br />
filmcyclus georganiseerd i.s.m. <strong>de</strong><br />
Filmschuur met als thema ‘De keuze’. Het<br />
waren <strong>in</strong>hou<strong>de</strong>lijk heel sterke films met<br />
goe<strong>de</strong> voor- en nagesprekken door kundige<br />
filmkenners. Het feit dat <strong>de</strong> zaal van 110<br />
personen steeds was uitverkocht zegt iets<br />
over <strong>de</strong> aantrekk<strong>in</strong>gskracht van <strong>de</strong>ze<br />
diaconaal-culturele activiteit (tabel 7.1.).<br />
Vre<strong>de</strong>sgebed voor <strong>Stad</strong> en Wereld<br />
Het maan<strong>de</strong>lijks vre<strong>de</strong>sgebed voor stad en<br />
wereld werd door zo’n 35 mensen per keer<br />
bezocht. Op 1 <strong>de</strong>cember vier<strong>de</strong>n we het 25<br />
jarig jubileum, een activiteit i.s.m. <strong>de</strong><br />
Groenmarktparochie. De heer Bernt<br />
Schnei<strong>de</strong>rs, burgemeester van Haarlem,<br />
hield een stimuleren<strong>de</strong> toespraak. Er waren<br />
150 aanwezigen. In 1983 begon Greet<br />
Scholte het Vre<strong>de</strong>sgebed. Haar actie hield<br />
<strong>in</strong> dat zij het voor elkaar kreeg dat na <strong>de</strong><br />
sirenes <strong>de</strong> kerkklokken van alle kerken <strong>in</strong><br />
Haarlem g<strong>in</strong>gen lui<strong>de</strong>n. Vanaf toen tot nu,<br />
ie<strong>de</strong>re eerste maandag van <strong>de</strong> maand van<br />
12.30 - 13.00 uur. Lien Kenselaar is al heel<br />
lang <strong>de</strong> stuwen<strong>de</strong> kracht.<br />
Werken van barmhartigheid en<br />
broodbankactie<br />
In <strong>de</strong> Grote- of S<strong>in</strong>t-Bavokerk aan <strong>de</strong> Grote<br />
Markt bev<strong>in</strong>dt zich een zogenaam<strong>de</strong><br />
‘broodbank’. Vroeger, eeuwen terug<br />
kregen <strong>de</strong> armen van <strong>de</strong> stad hier brood en<br />
spek uitgereikt. De diaconie van <strong>de</strong><br />
Protestantse Gemeente Haarlem<br />
organiseert i.s.m. <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> rond<br />
<strong>de</strong>ze broodbank al enige jaren activiteiten<br />
over ‘<strong>de</strong> werken van barmhartigheid’ uit<br />
Matteus 25. In <strong>2008</strong> (rond <strong>de</strong> advent) stond<br />
het bezoeken van (psychisch) zieken<br />
centraal. Er werd een avond over <strong>de</strong><br />
dichter Gerrit Achterberg georganiseerd<br />
(80 bezoekers) met een lez<strong>in</strong>g door Wouter<br />
van Ewijk, directeur van <strong>de</strong> Geestgron<strong>de</strong>n.<br />
M.m.v. en <strong>in</strong> <strong>de</strong> Grote Kerk een forum over<br />
<strong>de</strong> <strong>in</strong>zet voor psychisch-zieke mensen.<br />
‘Kerk en Bajes’<br />
Sommige kerken <strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland zijn ‘kerk<br />
met stip’, d.w.z. dat zij speciale aandacht<br />
hebben voor ex-ge<strong>de</strong>t<strong>in</strong>eer<strong>de</strong>n. De<br />
Ontmoet<strong>in</strong>gskerk (PKN) <strong>in</strong> Haarlem-<br />
Schalkwijk is zo’n kerk én <strong>de</strong><br />
Groenmarktparochie. On<strong>de</strong>r <strong>de</strong> titel ‘kerk<br />
en bajes’ wer<strong>de</strong>n twee avon<strong>de</strong>n<br />
georganiseerd over <strong>de</strong>ze thematiek: op 18<br />
maart over ‘vergeld<strong>in</strong>g, vergev<strong>in</strong>g en<br />
verzoen<strong>in</strong>g vanuit bijbels perspectief<br />
m.m.v. Anne Kooi, Sjirk Altena, en Jaap<br />
Smit. En op 25 maart over ´wat kan een<br />
kerkelijke parochie of gemeente betekenen<br />
voor mensen die <strong>in</strong> <strong>de</strong> gevangenis hebben<br />
gezeten’ m.m.v. Anne Kooi en Arjan<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 27<br />
7. Religie, Cultuur en Spiritualiteit
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
Noordhoek. Er waren 20 mensen aanwezig<br />
per avond.<br />
Stiltecentrum<br />
In samenwerk<strong>in</strong>g met <strong>de</strong><br />
Groenmarktparochie kon het Stilte<br />
Centrum elke werkdag (14.00 – 16.00 uur)<br />
Tabel 7.1. Activiteiten van <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
28<br />
haar <strong>de</strong>uren openen voor mensen die een<br />
kaarsje wil<strong>de</strong>n bran<strong>de</strong>n of behoefte<br />
had<strong>de</strong>n aan stilte. Dit werd mogelijk<br />
gemaakt door een groep van 26 trouwe<br />
vrijwilligers (bijlage 1). Per middag maakten<br />
15-25 mensen gebruik van <strong>de</strong>ze<br />
mogelijkheid.<br />
Datum Activiteit Aantal<br />
<strong>de</strong>elnemers<br />
13 februari Serie: De Men<strong>in</strong>gmakers: Leo Fijen, programmamaker bij <strong>de</strong> KRO-TV.<br />
100<br />
20 februari Serie: De Men<strong>in</strong>gmakers: Annemiek Schrijver, programmamaakster bij <strong>de</strong><br />
IKON-TV<br />
27 februari Serie: De Men<strong>in</strong>gmakers: Anto<strong>in</strong>e Bodar, bekend Ne<strong>de</strong>rlandse RK-priester.<br />
5 maart Serie: De Men<strong>in</strong>gmakers: Andries Knevel, programmamaker bij <strong>de</strong> EO-TV.<br />
18 maart ‘Kerk en Bajes’: Anne Kooi, Sjirk Altena, en Jaap Smit. over ‘vergeld<strong>in</strong>g,<br />
vergev<strong>in</strong>g en verzoen<strong>in</strong>g vanuit bijbels perspectief.<br />
‘Kerk en Bajes’: Anne Kooi en Arjan Noordhoek over ´wat kan een<br />
kerkelijke parochie of gemeente betekenen voor mensen die <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
gevangenis hebben gezeten’<br />
4 november Filmcyclus ‘De keuze’: 4 Maan<strong>de</strong>n, 3 weken, 2 dagen<br />
11 november Filmcyclus ‘De keuze’: The div<strong>in</strong>g bell and the butterfly<br />
18 november Filmcyclus ‘De keuze’: It's a free world<br />
25 november Filmcyclus ‘De keuze’: Juno<br />
26 november ‘Broodbankactie’: avond rond <strong>de</strong> dichter Gerrit Achterberg en een lez<strong>in</strong>g<br />
door Wouter van Ewijk, psychiater en directeur van <strong>de</strong> Geestgron<strong>de</strong>n.<br />
29 november ‘Broodbankactie’:forum over psychisch ziek zijn <strong>in</strong> <strong>de</strong> Grote Kerk<br />
1 <strong>de</strong>cember Jubileumvier<strong>in</strong>g Vre<strong>de</strong>sgebed 150<br />
90<br />
120<br />
100<br />
20<br />
20<br />
110<br />
110<br />
110<br />
110<br />
80<br />
90
7.3. Menskracht en organisatie<br />
De af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g werd gecoörd<strong>in</strong>eerd door <strong>de</strong><br />
pastor-directeur van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> en<br />
on<strong>de</strong>rsteund door een grote groep<br />
vrijwilligers, actief op diverse terre<strong>in</strong>en<br />
(bijlage 1). In <strong>2008</strong> kwam ook 0,3 fte (12<br />
uur per week) beschikbaar doordat <strong>de</strong><br />
coörd<strong>in</strong>atoren van het aanloopcentrum<br />
één <strong>de</strong>r<strong>de</strong> <strong>de</strong>el van hun tijd aan activiteiten<br />
aan <strong>de</strong>ze af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g mochten beste<strong>de</strong>n. Dit<br />
resulteer<strong>de</strong> <strong>in</strong> diverse z<strong>in</strong>geven<strong>de</strong><br />
activiteiten <strong>in</strong> het aanloopcentrum<br />
(hoofdstuk 2).<br />
7.4. Vooruitblik op 2009<br />
Deze voe<strong>de</strong>n<strong>de</strong> en z<strong>in</strong>gevend activiteiten<br />
zullen ook <strong>in</strong> het jaar 2009 wor<strong>de</strong>n<br />
voortgezet, maar ze zullen on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> loep<br />
wor<strong>de</strong>n gelegd door een beleidsgroep.<br />
Deze groep zal kijken naar <strong>de</strong> <strong>in</strong>terne<br />
samenhang, naar <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong><br />
doelgroepen, naar samenwerk<strong>in</strong>g met<br />
an<strong>de</strong>ren en naar het beleid geduren<strong>de</strong> een<br />
aantal jaren. Een grotere cohesie tussen <strong>de</strong><br />
verschillen<strong>de</strong> on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>len en <strong>de</strong> groepen<br />
die reeds ‘<strong>in</strong> huis’ zijn bij <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
behoren tot <strong>de</strong> beleidsvoornemens.<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 29
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
30
8. Extra activiteiten<br />
Af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Straatpastoraat<br />
<strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> heeft <strong>in</strong> <strong>2008</strong> voldoen<strong>de</strong><br />
kerken en fondsen bereid gevon<strong>de</strong>n om<br />
een nieuwe af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Straatpastoraat op te<br />
kunnen richten. De straatpastor zal een<br />
vooruitgeschoven post op straat zijn die<br />
zich gaat richten op dakloze (en vaak<br />
verslaaf<strong>de</strong>) mensen en an<strong>de</strong>ren die op <strong>de</strong><br />
grens van het absolute bestaansm<strong>in</strong>imum<br />
balanceren. Deze mensen zijn eenzaam en<br />
hebben vaak behoefte aan<br />
onvoorwaar<strong>de</strong>lijke aandacht, een<br />
luisterend oor en gesprekken of activiteiten<br />
rondom z<strong>in</strong>gev<strong>in</strong>g en levensvragen. Wij zijn<br />
erg blij dat wij beg<strong>in</strong> 2009 met <strong>de</strong> werv<strong>in</strong>g<br />
van een pastor kunnen starten.<br />
Diaconale activiteiten rond ou<strong>de</strong>ren<br />
De ‘diaconale werkgroep ou<strong>de</strong>ren i.o ’<br />
organiseer<strong>de</strong> op 10 september een<br />
filmmiddag voor ou<strong>de</strong>ren-bezoekers van <strong>de</strong><br />
kerken. De <strong>in</strong>dr<strong>in</strong>gen<strong>de</strong> film Away from her<br />
werd twee keer vertoond voor een groep<br />
mensen van resp. 45 en 50 personen. De<br />
werkgroep heeft aansluitend haar<br />
doelstell<strong>in</strong>g en activiteiten geëvalueerd.<br />
Conclusie: er is heel veel werk op dit<br />
gebied, en dat zal gezien <strong>de</strong> vergrijz<strong>in</strong>g van<br />
<strong>de</strong> samenlev<strong>in</strong>g zeker toenemen. Maar,<br />
<strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> heeft op dit moment te<br />
we<strong>in</strong>ig capaciteit om een diaconaal<br />
ou<strong>de</strong>renwerker aan te stellen om samen<br />
met vrijwilligers <strong>de</strong>ze taak aan te vatten.<br />
We hou<strong>de</strong>n het zeker warm, en straks <strong>in</strong><br />
een nieuw en groter gebouw - wie weet.<br />
Diaconaal jongerenwerk<br />
In overleg met diverse jongerenwerkers<br />
van <strong>de</strong> kerken <strong>in</strong> Haarlem hebben we<br />
tij<strong>de</strong>ns een aantal bijeenkomsten<br />
besproken hoe we jongeren kunnen<br />
betrekken bij ons diaconale werk. Dit naar<br />
aanleid<strong>in</strong>g van het succesvolle project<br />
Haarlem-meets-Harlem <strong>in</strong> 2007. Wij<br />
realiseer<strong>de</strong>n ons dat jongeren zich alleen<br />
een blijven<strong>de</strong> plek kunnen verwerven<br />
b<strong>in</strong>nen <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> wanneer zij als<br />
groep kunnen functioneren en daar<strong>in</strong><br />
voldoen<strong>de</strong> aandacht en begeleid<strong>in</strong>g krijgen.<br />
Vooralsnog heeft <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
onvoldoen<strong>de</strong> menskracht om <strong>de</strong>ze<br />
begeleid<strong>in</strong>g te bie<strong>de</strong>n en daarom<br />
on<strong>de</strong>rzoeken wij <strong>de</strong> mogelijkhe<strong>de</strong>n om<br />
<strong>de</strong>ze capaciteit b<strong>in</strong>nenshuis te halen. In<br />
2009 hopen wij hier meer over te kunnen<br />
zeggen.<br />
Deelname aan ste<strong>de</strong>lijke- en an<strong>de</strong>re<br />
activiteiten<br />
<strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> heeft elk jaar een standje<br />
op het multiculturele<br />
Haarlemmerhoutfestival, dit jaar op zondag<br />
15 juni. Op 31 oktober organiseer<strong>de</strong>n we <strong>in</strong><br />
Haarlem, samen met <strong>de</strong> lan<strong>de</strong>lijke PKN<br />
(Protestantse Kerk <strong>in</strong> Ne<strong>de</strong>rland) een<br />
zogeheten kennisnetwerkdag voor mensen<br />
die werken <strong>in</strong> <strong>de</strong> diaconale sfeer.<br />
<strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> media<br />
Met een zekere regelmaat verschijnen er<br />
artikelen over <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
plaatselijke en lan<strong>de</strong>lijke pers. Ze staan<br />
zoveel mogelijk vermeld op onze website,<br />
on<strong>de</strong>r het hoofdje In <strong>de</strong> media.<br />
Bezoeken van bevrien<strong>de</strong> organisaties<br />
Dit jaar ontv<strong>in</strong>gen we 13 belangstellen<strong>de</strong><br />
groepen. Dit waren meest <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen uit<br />
Haarlem, maar ook diaconale groepen uit<br />
b<strong>in</strong>nen en buitenland (waaron<strong>de</strong>r Engeland<br />
en Kenia).<br />
Vaak bezoekt men ons omdat men <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
eigen stad of plaats soortgelijk werk willen<br />
beg<strong>in</strong>nen, of om het eigen werk te toetsen,<br />
of gewoon voor een uitstapje naar onze<br />
stad Haarlem. Zelf gaan we ook zo nu en<br />
dan bij bevrien<strong>de</strong> organisaties op bezoek.<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 31<br />
8. Extra activiteiten
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
32
9. Management<br />
9.1. Personele zaken<br />
Personele ontwikkel<strong>in</strong>gen<br />
De eerste maan<strong>de</strong>n van <strong>2008</strong> kon <strong>de</strong><br />
vacature <strong>in</strong> ons aanloopcentrum wor<strong>de</strong>n<br />
opgevuld <strong>in</strong> <strong>de</strong> personen van Jody van <strong>de</strong>r<br />
Vel<strong>de</strong> en Petra <strong>de</strong> Vries (aanstell<strong>in</strong>g <strong>in</strong><br />
duoverband). Met veel enthousiasme<br />
namen zij hun werkzaamhe<strong>de</strong>n ter hand<br />
nadat het aanloopcentrum het vele<br />
maan<strong>de</strong>n zon<strong>de</strong>r coörd<strong>in</strong>ator had moeten<br />
stellen. In <strong>de</strong> loop van het jaar werd Petra<br />
<strong>de</strong> Vries voor 6 uur per week aan <strong>de</strong><br />
af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Diaconaal Werk toegevoegd om<br />
beleidsmatige on<strong>de</strong>rsteun<strong>in</strong>g te bie<strong>de</strong>n.<br />
E<strong>in</strong>d <strong>2008</strong> moesten wij tot onze spijt het<br />
dienstverband van Barbara Jenner<br />
beë<strong>in</strong>digen. Geduren<strong>de</strong> vijf jaar zette<br />
Barbara zich met hart en ziel <strong>in</strong> voor<br />
asielzoekers en wist zij diverse activiteiten<br />
en projecten ten behoeve van asielzoekers<br />
van <strong>de</strong> grond te tillen. Haar aanstell<strong>in</strong>g<br />
werd betaald door <strong>de</strong> Gemeente Haarlem<br />
<strong>in</strong> het ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> noodopvang voor<br />
Asielzoekers, maar met <strong>de</strong> uitvoer<strong>in</strong>g van<br />
het Generaal Pardon kwam aan <strong>de</strong>ze<br />
f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>g een e<strong>in</strong><strong>de</strong> en kon<strong>de</strong>n wij haar<br />
aanstell<strong>in</strong>g niet meer voortzetten.<br />
Jurjen Beumer (pastor directeur) g<strong>in</strong>g voor<br />
drie maan<strong>de</strong>n met studieverlof. Zijn<br />
afwezigheid werd <strong>in</strong>tern opgevangen.<br />
T<strong>in</strong>eke L<strong>in</strong>tjens (coörd<strong>in</strong>ator Kerk &<br />
Asielzoekers) was twee maan<strong>de</strong>n door<br />
ziekte afwezig. Wij waren heel blij dat Evert<br />
Klaver (vrijwilliger van <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g) kon<br />
waarnemen met behulp van een<br />
kortdurend dienstverband.<br />
Overzicht me<strong>de</strong>werkers<br />
In <strong>2008</strong> waren 8 mensen <strong>in</strong> dienst bij <strong>Stem</strong><br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> met een dienstverband van 4,65<br />
fte. Dit is gelijk aan het dienstverband <strong>in</strong><br />
2007. De functie van pastor-directeur, die<br />
een direct dienstverband heeft met <strong>de</strong><br />
Protestantse Gemeente Haarlem, is hier<strong>in</strong><br />
niet meegenomen.<br />
Het mooie aantal van 152 vrijwilligers<br />
(tabel 11.1) maakte het vele werk van <strong>Stem</strong><br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> mogelijk (vergl. 2007: 143).<br />
Tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g en <strong>de</strong>skundigheidsbevor<strong>de</strong>r<strong>in</strong>g<br />
Voor <strong>de</strong> nieuwe vrijwilligers werd een<br />
oriëntatiecursus ontwikkeld van 3 dag<strong>de</strong>len<br />
met daar<strong>in</strong> aandacht voor <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntiteit en<br />
het gedachtegoed van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> en<br />
omgang met gasten en bezoekers van ons<br />
centrum. Dit was zeer succesvol en zal<br />
volgend jaar opnieuw wor<strong>de</strong>n<br />
georganiseerd. In 2009 zullen we het<br />
tra<strong>in</strong><strong>in</strong>gsbeleid voor vrijwilligers van <strong>Stem</strong><br />
<strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> ver<strong>de</strong>r gaan vormgeven.<br />
Anneke Abma startte een leerroute Urban<br />
Mission. Er was ver<strong>de</strong>r een tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g voor <strong>de</strong><br />
stafle<strong>de</strong>n over coach<strong>in</strong>g van vrijwilligers.<br />
Public Relations<br />
De website www.stem<strong>in</strong><strong>de</strong>stad.nl is een<br />
snel en a<strong>de</strong>quaat medium. Dankzij onze<br />
web-beheer<strong>de</strong>r Cor Vronik is <strong>de</strong> website up<br />
to date gebleven. Aan ver<strong>de</strong>re door<strong>de</strong>nk<strong>in</strong>g<br />
van <strong>de</strong> <strong>in</strong>zet van dit medium zijn we,<br />
vanwege tijdgebrek, niet toegekomen.<br />
Zoals gebruikelijk verscheen er ook dit jaar<br />
weer twee keer <strong>de</strong> <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> -<br />
Nieuwsbrief. We krijgen altijd veel lof over<br />
<strong>de</strong>ze edities. Rond en na <strong>de</strong> verhuiz<strong>in</strong>g (zie<br />
on<strong>de</strong>r) zullen we alle pr-activiteiten<br />
opnieuw tegen het licht hou<strong>de</strong>n, en<br />
wellicht een nieuwe huisstijl beg<strong>in</strong>nen?<br />
Verhuisplannen<br />
Het zal nog even duren, maar <strong>de</strong><br />
bouwplannen voor <strong>de</strong> nieuwe behuiz<strong>in</strong>g<br />
van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> vor<strong>de</strong>ren gestaag.<br />
Zoals bekend zal <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>Stad</strong> over enkele<br />
jaren een nieuw on<strong>de</strong>rkomen v<strong>in</strong><strong>de</strong>n <strong>in</strong> het<br />
V<strong>in</strong>centius-complex aan <strong>de</strong> Nieuwe<br />
Groenmarkt, een hon<strong>de</strong>rd meter<br />
westwaarts van <strong>de</strong> plek waar <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
<strong>Stad</strong> op dit moment haar activiteiten<br />
ontplooit. De aanvraag voor een<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 33<br />
9. Management
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
bouwvergunn<strong>in</strong>g is <strong>in</strong> <strong>de</strong>cember <strong>in</strong>gediend.<br />
Als er geen vertrag<strong>in</strong>g optreedt, zal na <strong>de</strong><br />
bouwvak <strong>in</strong> 2009 met <strong>de</strong> verbouw<strong>in</strong>g<br />
kunnen wor<strong>de</strong>n gestart. Het is het streven<br />
dat nog <strong>in</strong> 2010 <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> van <strong>de</strong><br />
nieuwe behuiz<strong>in</strong>g gebruik kan maken.<br />
De verbouw<strong>in</strong>g van het V<strong>in</strong>centius-complex<br />
tot een nieuw on<strong>de</strong>rkomen van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong><br />
34<br />
<strong>Stad</strong> is een gezamenlijk project van <strong>de</strong><br />
V<strong>in</strong>centiusverenig<strong>in</strong>g, het S<strong>in</strong>t Jacobs<br />
Godshuis en <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong>, tene<strong>in</strong><strong>de</strong> op<br />
<strong>de</strong>ze historische plek ook <strong>in</strong> <strong>de</strong> toekomst<br />
<strong>de</strong> diaconale functie, die voorziet <strong>in</strong> sociale<br />
no<strong>de</strong>n, te blijven vervullen.
10. F<strong>in</strong>ancieel overzicht<br />
Tabel 10.1. Verkorte jaarreken<strong>in</strong>g <strong>2008</strong><br />
Balans per 31 <strong>de</strong>cember <strong>2008</strong> <strong>2008</strong><br />
€<br />
Activa<br />
Tabel 10.2. Verkorte staat van baten en lasten<br />
Werkelijk Begrot<strong>in</strong>g Werkelijk<br />
<strong>2008</strong><br />
€<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 35<br />
<strong>2008</strong><br />
€<br />
2007<br />
€<br />
Baten 515.369 429.507 449.139<br />
Lasten<br />
Mutaties<br />
(454.618) (447.127) (434.074)<br />
bestemm<strong>in</strong>gsreserves (48.485)<br />
38.121<br />
1.505<br />
Bedrijfsresultaat 12.266 20.501 16.570<br />
Rentebaten<br />
6.622<br />
4.000<br />
5.363<br />
Resultaat 18.888 24.501 21.933<br />
De baten <strong>in</strong> <strong>2008</strong> lagen zo’n 15% hoger dan<br />
<strong>in</strong> 2007, <strong>de</strong> lasten stegen met 4,7% (tabel<br />
10.2). De grootste f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>gsbronnen <strong>in</strong><br />
<strong>2008</strong> waren <strong>de</strong> gemeente Haarlem (25%) 2<br />
en <strong>de</strong> hoofdparticipanten (22%), te weten<br />
Dekenaat Haarlem (<strong>de</strong>kenale commissie<br />
diaconie), V<strong>in</strong>centius, Diaconie<br />
Protestantse Gemeente Haarlem,<br />
Groenmarktparochie en S<strong>in</strong>t Jacobs<br />
Godshuis (figuur 10.3).<br />
2 De bijdrage van <strong>de</strong> Gemeente Haarlem betreft groten<strong>de</strong>els <strong>de</strong><br />
f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>g van <strong>de</strong> noodopvang voor asielzoekers.<br />
2007<br />
€<br />
Vaste activa 9.348 11.362<br />
Vlotten<strong>de</strong> activa 334.321 257.720<br />
Totaal 343.669 269.082<br />
Passiva<br />
Eigen vermogen 102.989 84.101<br />
Bestemm<strong>in</strong>gsreserves 134.562 108.078<br />
Voorzien<strong>in</strong>gen 50.000 30.000<br />
Kortlopen<strong>de</strong> schul<strong>de</strong>n 56.118 46.903<br />
Totaal 343.669 269.082<br />
Een groot <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> baten mochten<br />
slechts besteed wor<strong>de</strong>n aan specifieke,<br />
door <strong>de</strong> subsidiegevers aangegeven,<br />
activiteiten. De <strong>in</strong> <strong>2008</strong> op <strong>de</strong>ze<br />
doelsubsidies gerealiseer<strong>de</strong> overschotten<br />
en tekorten wer<strong>de</strong>n toegevoegd<br />
respectievelijk onttrokken aan <strong>de</strong><br />
betreffen<strong>de</strong> bestemm<strong>in</strong>gsreserves.<br />
Er kon een resultaat van € 18.888 wor<strong>de</strong>n<br />
toegevoegd aan het vermogen (tabel 10.1<br />
en 10.2). Omdat <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> te maken<br />
heeft met fluctueren<strong>de</strong> geldstromen achtte<br />
10. F<strong>in</strong>ancieel overzicht
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
het bestuur het wenselijk om <strong>de</strong> bestaan<strong>de</strong><br />
reserve ver<strong>de</strong>r uit te bouwen die <strong>de</strong><br />
cont<strong>in</strong>uïteit van <strong>de</strong> activiteiten van <strong>de</strong><br />
af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> <strong>de</strong> toekomst kan waarborgen.<br />
Ook kon er € 20.000 opzij wor<strong>de</strong>n gezet als<br />
voorzien<strong>in</strong>g voor <strong>de</strong> toekomstige<br />
verhuiz<strong>in</strong>g <strong>in</strong> 2010.<br />
36<br />
10%<br />
13%<br />
12%<br />
8%<br />
9%<br />
32%<br />
8%<br />
10%<br />
6% 1%<br />
17%<br />
Fig. 10.3. Baten <strong>in</strong> <strong>2008</strong> uit diverse bronnen<br />
(totaal € 515,620)<br />
25%<br />
22%<br />
Gemeente Haarlem: € 122,422 (25%)<br />
Hoofdparticipanten: € 113,591 (22%)<br />
Inci<strong>de</strong>ntele <strong>in</strong>komsten: € 89,567 (17%)<br />
Locale fondsen: € 62,476 (12%)<br />
Particuliere giften: € 47,877 (9%)<br />
Fig. 10.4. Lasten <strong>in</strong> <strong>2008</strong> (totaal: € 454,618)<br />
6% 1%<br />
51%<br />
Fig. 10.5. Lasten <strong>in</strong> <strong>2008</strong>, doorberekend per af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g<br />
1% (totaal: € 454,618)<br />
6%<br />
2%<br />
16%<br />
44%<br />
Kerken en diaconieën: € 42,687(8%)<br />
Lan<strong>de</strong>lijke fondsen: € 29,600 (6%)<br />
Or<strong>de</strong>n en congregaties: € 7,400 (1%)<br />
Personeelskosten: € 232,041 (51%)<br />
Kosten af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen: € 145,917 (32%)<br />
Algemene kosten: € 45,179 (10%)<br />
Huisvest<strong>in</strong>gskosten: € 27,998 (6%)<br />
Afschrijv<strong>in</strong>gen: € 3,483 (1%)<br />
Asielzoekers en Vluchtel<strong>in</strong>gen: € 202.635 (44%)<br />
Diaconaal Werk: € 71.604 (16%)<br />
Aanloopcentrum: € 60,634 (13%)<br />
Multireligieus Haarlem: € 46,570 (10%)<br />
Eetvoorzien<strong>in</strong>g: € 35.242 (8%)<br />
Religie, Cultuur en Spiritualiteit: € 27.484 (6%)<br />
Nieuwsbrief en PR: € 6.966 (2%)<br />
Afschrijv<strong>in</strong>gen: € 3.483 (1%)<br />
In <strong>de</strong> personeelskosten zijn <strong>de</strong> kosten van<br />
<strong>de</strong> pastor-directeur van <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
niet <strong>in</strong>begrepen. Hij heeft een<br />
dienstverband met <strong>de</strong> protestantse<br />
gemeente Haarlem.<br />
De volledige jaarreken<strong>in</strong>g <strong>2008</strong>, die<br />
voorzien is van een goedkeuren<strong>de</strong><br />
accountantsverklar<strong>in</strong>g, is op aanvraag<br />
verkrijgbaar bij <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong>.
TOT SLOT<br />
‘... Lief<strong>de</strong> is een werkwoord en wil wor<strong>de</strong>n<br />
gedaan. Lief<strong>de</strong> ligt op <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>m van ons<br />
hart en is daar neergelegd en <strong>in</strong>geschapen<br />
door Degene die zichzelf lief<strong>de</strong> noemt, God<br />
zelf. Die lief<strong>de</strong> ont<strong>de</strong>kken als <strong>de</strong> brandstof<br />
van ons leven, dat is <strong>de</strong> menselijke<br />
opdracht bij uitstek. Daarvoor zijn<br />
warmteplekken nodig, kerken en an<strong>de</strong>re<br />
spirituele plaatsen van hoop.<br />
Warmteplekken <strong>in</strong> onze goe<strong>de</strong> stad<br />
Haarlem, waar we eraan her<strong>in</strong>nerd wor<strong>de</strong>n<br />
dat we uit goed hout gesne<strong>de</strong>n zijn, dat we<br />
gelief<strong>de</strong> mensen zijn, geschapen door <strong>de</strong><br />
eeuwige en barmhartige God die ons<br />
bem<strong>in</strong>t als geen an<strong>de</strong>r. Dat doen we en<br />
proberen wij, samen met an<strong>de</strong>re partners<br />
en bondgenoten, ten dienste van mensen<br />
<strong>in</strong> nood. ...’<br />
Ge<strong>de</strong>elte uit een meditatie tij<strong>de</strong>ns een<br />
vier<strong>in</strong>g ter ere van het vijfentw<strong>in</strong>tigjarig<br />
jubileum van het Vre<strong>de</strong>sgebed voor <strong>Stad</strong> en<br />
Wereld op 1 <strong>de</strong>cember <strong>2008</strong>.<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 37<br />
11. Tot slot
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
38
12. <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> <strong>in</strong> cijfers<br />
Tabel 11.1. Aantal vrijwilligers <strong>in</strong> <strong>2008</strong><br />
Af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Aantal<br />
vrijwilligers<br />
Algemeen<br />
15<br />
(bestuur, secretariaat, fac. diensten)<br />
Aanloopcentrum 51<br />
Asielzoekers en Vluchtel<strong>in</strong>gen 19<br />
Eetvoorzien<strong>in</strong>g 34<br />
Diaconaal werk 9<br />
Religie, Cultuur en Spiritualiteit 20<br />
Multireligieus Haarlem 4<br />
TOTAAL 152<br />
Tabel 11.2. Aantal gasten / hulpvragers die gebruik<br />
maakten van <strong>de</strong> af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> <strong>2008</strong><br />
Af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g / activiteit Aantal gasten<br />
hulpvragers<br />
Aanloopcentrum<br />
250<br />
(regelmatige bezoekers)<br />
Asielzoekers en vluchtel<strong>in</strong>gen 80<br />
Diaconaal werk 223<br />
Eetvoorzien<strong>in</strong>g 200<br />
TOTAAL diaconale relaties 753<br />
Tabel 11.3. Gemid<strong>de</strong>ld aantal gasten per activiteit<br />
<strong>in</strong> <strong>2008</strong><br />
Af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g /<br />
activiteit<br />
Aanloopcentrum<br />
(gemid<strong>de</strong>ld per dag)<br />
Eetvoorzien<strong>in</strong>g<br />
(gemid<strong>de</strong>ld per avond)<br />
Stiltecentrum<br />
(gem. per middag)<br />
Vre<strong>de</strong>sgebed<br />
(gemid<strong>de</strong>ld per keer)<br />
<strong>Stad</strong>slez<strong>in</strong>g<br />
(gemid<strong>de</strong>ld per keer)<br />
Filmavond<br />
(gemid<strong>de</strong>ld per keer)<br />
Frequentie Aantal<br />
gasten<br />
Dagelijks 73<br />
3 x per week 46<br />
5 x per week<br />
1 x per mnd<br />
7 x <strong>in</strong> <strong>2008</strong><br />
4 x <strong>in</strong> <strong>2008</strong><br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 39<br />
18<br />
35<br />
100<br />
110<br />
12. <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> <strong>in</strong> cijfers
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
40
Bijlage: Me<strong>de</strong>werkers <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong> op 31-12-<strong>2008</strong><br />
Bestuur:<br />
Berna<strong>de</strong>tte Meertens (voorzitter)<br />
Simon Dijkstra (secretaris)<br />
Gerard Bobeldijk (penn<strong>in</strong>gmeester)<br />
Ans Captijn-van <strong>de</strong>n Berg<br />
Els Hulsebos-Robanus Maandag<br />
Krijn Kramer<br />
Directie:<br />
Jurjen Beumer (directeur)<br />
Ans van Keulen (adjunct directeur)<br />
On<strong>de</strong>rsteunen<strong>de</strong> me<strong>de</strong>werkers:<br />
Ida Schouten (secretaresse)<br />
Wilma Greil (me<strong>de</strong>werker Fac. Dienst)<br />
Vertrokken <strong>in</strong> <strong>2008</strong><br />
Osman Anez (me<strong>de</strong>werker. Fac. Dienst)<br />
Akram Mohammed Omar (me<strong>de</strong>werker<br />
Fac. Dienst)<br />
Patrick Bugajewski (me<strong>de</strong>werker Fac.<br />
Dienst)<br />
Vrijwilligers:<br />
Adrie Vliem<br />
Cor Vronik (website en computers)<br />
Christa Makkes<br />
Louis Zuurendonk<br />
Lies Kraan<br />
Marlies Vogel<br />
Roos Timmermann<br />
Re<strong>in</strong>y L<strong>in</strong>d<br />
Tonny Cottaar<br />
Af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Aanloopcentrum:<br />
Jody van <strong>de</strong>r Vel<strong>de</strong>: Coörd<strong>in</strong>ator<br />
Petra <strong>de</strong> Vries: Coörd<strong>in</strong>ator<br />
Stagiaires<br />
Mara Oud<br />
Simone Seggel<strong>in</strong>k<br />
Vrijwilligers:<br />
Ada Gehrels<br />
Agnes van Bekkum<br />
An Planken<br />
Annemieke van Galen<br />
Bas van Vliet<br />
Cees Riedijk<br />
Dicky van Delft<br />
Dora Zonneveld<br />
Duke Buist<br />
Eke van Dijk<br />
Fiet Veenendaal<br />
Hanny Groeneveld<br />
Henk Kroon<br />
Henny Spier<strong>in</strong>gs<br />
Henny Zomer<br />
Ine Hensbergen<br />
Ineke Hogendijk<br />
Jaap B<strong>in</strong>nema<br />
Jan van Houten<br />
John Kraan<br />
Kees Bulthuis<br />
Kitty Feenstra<br />
L<strong>in</strong>a Fa<strong>in</strong>e<br />
Maap Barentsen<br />
Maartje Tempelaars<br />
Marian van Tol<br />
Marianne Vaandrager<br />
Marieke <strong>de</strong> Vries<br />
Marij Frons<br />
Marja Denzler<br />
Marlies Vogel<br />
Monique van Baaren<br />
Nel Versluis<br />
Peter I<strong>de</strong>nburg<br />
Ria Rijkhoff-van Rullen<br />
Rie Faber<br />
Roos Tromp<br />
Sab<strong>in</strong>e Buiskool<br />
Silvia Meijer-Visser<br />
Susan <strong>de</strong> Bru<strong>in</strong><br />
Tariq Basha<br />
T<strong>in</strong>eke Kieft<br />
T<strong>in</strong>eke Kooiman<br />
T<strong>in</strong>eke van Kru<strong>in</strong><strong>in</strong>gen<br />
Tjitske Kuijken<br />
Trudy Dijt<br />
Trudy van <strong>de</strong>r Poel<br />
Truus Kooij<br />
Wil van Riessen<br />
Wil Willemsen<br />
Vertrokken <strong>in</strong> <strong>2008</strong><br />
Pia Valk (stagiaire)<br />
Mohammed Ali (stagiaire)<br />
Gerda Bajema<br />
Hanneke Gerritsma<br />
Joke Lautenslager<br />
Lies Kraan<br />
Margriet Bongertman<br />
Martha Kasanrawi<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 41
Oecumenisch diaconaal centrum <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong><br />
Af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Asielzoekers en Vluchtel<strong>in</strong>gen:<br />
T<strong>in</strong>eke L<strong>in</strong>tjens (coörd<strong>in</strong>ator)<br />
Wilna Wierenga 3 (ge<strong>de</strong>tacheerd<br />
maatschappelijk werker)<br />
Vrijwilligers:<br />
42<br />
Allard Krudop<br />
André Mul<strong>de</strong>r<br />
Anne Veldhuizen<br />
Dorien Janknegt<br />
Els Pot<br />
Evert Klaver<br />
Henk Timmerman<br />
Jan Vreeken<br />
Lya Ploeg<br />
Marga Ger<strong>de</strong>s<br />
Mira Blankevoort<br />
Patrick Fuchs<br />
Ria <strong>de</strong> Roo<strong>de</strong><br />
Vrijwilligers (Ne<strong>de</strong>rlandse taal docenten):<br />
Dicky Demper<br />
Feikje Dijkstra<br />
Gerrie Willekes<br />
Goos Blok<br />
John Kraan (begelei<strong>de</strong>r schrijfgroep)<br />
Ronald van het Westen<strong>de</strong><br />
Vertrokken <strong>in</strong> <strong>2008</strong>:<br />
Barbara Jenner (projectme<strong>de</strong>werker)<br />
Melle Eshuis (stagiaire)<br />
Henny van Ee<strong>de</strong>n<br />
Jeanne Fransen<br />
Wieke Ubels<br />
Wim Perre<br />
Overle<strong>de</strong>n <strong>in</strong> <strong>2008</strong>:<br />
Jo van <strong>de</strong>r Hoef<br />
Af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Diaconaal Werk:<br />
Stagiaires:<br />
Vrijwilligers:<br />
Anneke Abma (coörd<strong>in</strong>ator)<br />
Petra <strong>de</strong> Vries (beleidsme<strong>de</strong>werker)<br />
Ellen van Riessen<br />
Ad<strong>in</strong>e Mansholt<br />
Annet Rogier<br />
3 Ge<strong>de</strong>tacheerd vanuit <strong>de</strong> Doopsgez<strong>in</strong><strong>de</strong> Gemeente<br />
Ans Boerigter<br />
Aukje Hoekema<br />
M. Hooykaas<br />
Bea Piscaer<br />
Cees Riedijk<br />
Frida Silvis<br />
Nel Versluis<br />
Vertrokken <strong>in</strong> <strong>2008</strong>:<br />
Re<strong>in</strong>ier Kervel (stagiaire)<br />
Anneke Hoffenaar<br />
Af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Eetvoorzien<strong>in</strong>g:<br />
Ans van Keulen (coörd<strong>in</strong>ator)<br />
Vrijwilligers (opscheppers):<br />
Aagje Nicolaas<br />
Anita Lokhorst<br />
Antonie Vermeer<br />
Bert van W<strong>in</strong>ger<strong>de</strong>n<br />
Bob van <strong>de</strong> Berg<br />
Chris Gulickx<br />
Cor<strong>in</strong>e Gerritsma<br />
David van Rest<br />
Ellen van Selms<br />
Frank Jacobs<br />
Henk Niemeijer<br />
Henny Polhuis<br />
Janneke Mul<strong>de</strong>r<br />
Jessica Hoogenboom<br />
Kat<strong>in</strong>ka van <strong>de</strong>n Berg<br />
Krijn Scheeres<br />
Liesbeth Spigt<br />
Martha Botter<br />
Nol Gerritsma<br />
Theo van Dijk<br />
T<strong>in</strong>eke <strong>de</strong> Vries<br />
Trudy Deit<br />
Vrijwilligers mee-eten<br />
Ad<strong>in</strong>e Mansholt<br />
Vertrokken <strong>in</strong> <strong>2008</strong>:<br />
Pia Valk (stagiaire)<br />
Betty Teeuwen<br />
Vrijwilligers (keukenme<strong>de</strong>werkers):<br />
Abi Anagre<br />
Andronik Mikolian<br />
Jamshed Hashemi
Ismael Abdourahman<br />
Karim Merzakhail<br />
Mahboob Akrami<br />
Michael Telo<br />
Sardar Salih<br />
Teddy Tilahun<br />
Yusuf Mohammed Omar<br />
Zajir Zangojan<br />
Vertrokken vrijwilligers<br />
Akram Mohammed Omar<br />
Arthur Barsegyan<br />
Hashem Osman<br />
Nver Adyan<br />
Af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g Religie, Cultuur en Spiritualiteit:<br />
Jurjen Beumer (coörd<strong>in</strong>ator)<br />
Jody van <strong>de</strong>r Vel<strong>de</strong> (af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>gsme<strong>de</strong>werker)<br />
Vrijwilligers beleidsgroep:<br />
Aart Mak<br />
Krijn Kramer<br />
Wim Blüm<br />
Vrijwilligers Stiltecentrum:<br />
Wachters vanuit <strong>de</strong> Groenmarktkerk:<br />
Aad Zwetsloot<br />
An Bosman<br />
Corrie Zwetsloot<br />
Frits Rohl<strong>in</strong>g<br />
Geertje Bloemsma<br />
Gerard Sl<strong>in</strong>gerland<br />
Joke Rhee<br />
Lenie v.d. Eijkhoff<br />
Mia Zwart<br />
Nel Stevens<br />
Paul <strong>de</strong> Beijer<br />
Ria Rais<br />
Peter Schrijen<br />
Ton Emmelkamp (coörd<strong>in</strong>ator)<br />
Vertrokken <strong>in</strong> <strong>2008</strong>:<br />
Jozef Nelis<br />
Wachters vanuit <strong>Stem</strong> <strong>in</strong> <strong>de</strong> <strong>Stad</strong>:<br />
An Planken<br />
Dan Rutgers van <strong>de</strong> Loeff<br />
Gerda Bajema<br />
Grijt Fed<strong>de</strong>ma<br />
Maap Barentsen (contact persoon)<br />
Liesbeth Maas<br />
Louise Koster<br />
Margreet Dokter<br />
Nel Jelluma<br />
Nel Versluis<br />
Nelleke Hoogendijk<br />
Piet Muller<br />
Vrijwilligers Vre<strong>de</strong>sgebed:<br />
Agnes van Bekkum<br />
Cor Vronik<br />
Frans Frowijn (en lez<strong>in</strong>gen)<br />
Lien Kenselaar<br />
Vrijwilliger filmcyclus:<br />
John Kraan<br />
Af<strong>de</strong>l<strong>in</strong>g multi-religieus Haarlem:<br />
Jurjen Beumer (coörd<strong>in</strong>ator)<br />
Vrijwilligers (werkgroep):<br />
Dick Kooiman<br />
Goos Blok<br />
Henk Kroon<br />
Will Verhoef<br />
Raad van Religies:<br />
Aart Mak, secretaris (Christendom)<br />
Ab<strong>de</strong>l Dokhane (Islam)<br />
Ad<strong>in</strong>e Mansholt (Boedhisme)<br />
Dilek Üyük (Islam)<br />
Ernest Spronck (spiritueel ongebon<strong>de</strong>n)<br />
Hanny <strong>de</strong>n Ottolan<strong>de</strong>r (Jo<strong>de</strong>ndom)<br />
Jan<strong>in</strong>e Kooij (Bahaï)<br />
<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2008</strong> 43