17.09.2013 Views

Galblaas, verwijdering van de - Diaconessenhuis Leiden

Galblaas, verwijdering van de - Diaconessenhuis Leiden

Galblaas, verwijdering van de - Diaconessenhuis Leiden

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Maatschap Chirurgie<br />

Verwij<strong>de</strong>ren <strong>van</strong> <strong>de</strong> galblaas<br />

(cholecystectomie)


<strong>Diaconessenhuis</strong> Lei<strong>de</strong>n<br />

Algemeen<br />

Deze fol<strong>de</strong>r geeft u informatie over <strong>de</strong> galblaasoperatie (cholecystectomie).<br />

Het gaat hierbij om algemene informatie. Het is goed u te realiseren dat<br />

voor u persoonlijk <strong>de</strong> situatie an<strong>de</strong>rs kan zijn dan beschreven.<br />

De galblaas<br />

De galblaas is een klein, peervormig orgaan dat aan <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rkant <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

lever ligt, rechtsboven in <strong>de</strong> buik. De galblaas is door gangetjes verbon<strong>de</strong>n<br />

met <strong>de</strong> lever en met het bovenste ge<strong>de</strong>elte <strong>van</strong> <strong>de</strong> dunne darm (<strong>de</strong><br />

twaalfvingerige darm).<br />

Gal is een vloeistof die <strong>van</strong> essentieel belang is voor <strong>de</strong> vertering <strong>van</strong> vetten.<br />

Gal wordt continu aangemaakt in <strong>de</strong> lever en afgevoerd naar <strong>de</strong> galblaas,<br />

waar het wordt ingedikt en opgeslagen. Zodra er voedsel in <strong>de</strong> darm komt<br />

(in het bijzon<strong>de</strong>r vet voedsel, koffie en chocola), perst <strong>de</strong> galblaas <strong>de</strong> gal via<br />

<strong>de</strong> afvoerbuis naar <strong>de</strong> dunne darm. Wanneer <strong>de</strong> galblaas is verwij<strong>de</strong>rd,<br />

nemen <strong>de</strong> lever en <strong>de</strong> galgangen <strong>de</strong>ze functie over.<br />

Galstenen<br />

De meest voorkomen<strong>de</strong> aandoening <strong>van</strong> <strong>de</strong> galblaas is <strong>de</strong> vorming <strong>van</strong><br />

galstenen. Galstenen geven echter niet altijd aanleiding tot klachten. Alleen<br />

bij klachten <strong>van</strong> <strong>de</strong> galstenen is een <strong>verwij<strong>de</strong>ring</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> galblaas nodig. Ook<br />

kan een operatie nodig zijn wanneer <strong>de</strong> galblaas ontstoken raakt.<br />

Ie<strong>de</strong>reen kan afwijkingen aan <strong>de</strong> galblaas krijgen, maar met name vrouwen<br />

tussen 35 en 55 jaar en mensen die te zwaar zijn, hebben hierop een hoger<br />

risico.<br />

On<strong>de</strong>rzoek<br />

Aan <strong>de</strong> hand <strong>van</strong> uw klachten en aanvullend on<strong>de</strong>rzoek kan <strong>de</strong> arts een<br />

diagnose stellen. Aanvullend on<strong>de</strong>rzoek bestaat meestal uit een echografie.<br />

2


<strong>Diaconessenhuis</strong> Lei<strong>de</strong>n<br />

Dit is een veilig en pijnloos on<strong>de</strong>rzoek waarbij gebruik wordt gemaakt <strong>van</strong><br />

hoogfrequente geluidsgolven. Hiermee kunnen <strong>de</strong> galblaas en <strong>de</strong> zich daarin<br />

bevin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> galstenen in beeld wor<strong>de</strong>n gebracht.<br />

De behan<strong>de</strong>lingsmogelijkhe<strong>de</strong>n<br />

Er zijn twee metho<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> galblaas te verwij<strong>de</strong>ren, <strong>de</strong> laparoscopische<br />

cholecystectomie en <strong>de</strong> gewone (conventionele) cholecystectomie. Uw<br />

behan<strong>de</strong>lend arts zal met u bespreken wat in uw geval het beste is. Een<br />

galblaasoperatie duurt meestal één tot an<strong>de</strong>rhalf uur. De anesthesioloog<br />

geeft u informatie over <strong>de</strong> anesthesie.<br />

De laparoscopische cholecystectomie<br />

Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> voorbereiding op <strong>de</strong>ze operatie wordt er een neus/maagson<strong>de</strong> en<br />

soms een blaaskatheter ingebracht. Dit gebeurt wanneer u al on<strong>de</strong>r narcose<br />

bent. Meestal wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze direct na <strong>de</strong> operatie weer verwij<strong>de</strong>rd.<br />

Bij <strong>de</strong> operatie maakt <strong>de</strong> arts gebruik <strong>van</strong> een vi<strong>de</strong>ocamera en speciale<br />

instrumenten om <strong>de</strong> galblaas te verwij<strong>de</strong>ren zon<strong>de</strong>r een grote snee in <strong>de</strong><br />

buik te maken. In plaats daar<strong>van</strong> maakt hij enkele kleine sneetjes.<br />

Een laparoscoop is een lange rechte buis waarop een kleine vi<strong>de</strong>ocamera is<br />

gemonteerd en een lichtbron. Voordat <strong>de</strong> laparoscoop in <strong>de</strong> buikholte wordt<br />

gebracht wordt <strong>de</strong> buikholte opgevuld met kooldioxi<strong>de</strong>, een onschuldig gas.<br />

Dit is nodig om een goed overzicht te verkrijgen. Dit gas kan het mid<strong>de</strong>nrif<br />

enigszins prikkelen. Via een zenuwbaan die in <strong>de</strong> richting <strong>van</strong> <strong>de</strong> schou<strong>de</strong>r<br />

loopt, kan dit ertoe lei<strong>de</strong>n dat u na <strong>de</strong> operatie geduren<strong>de</strong> enkele dagen een<br />

gevoelige schou<strong>de</strong>r heeft.<br />

Dit verdwijnt <strong>van</strong>zelf en u hoeft zich hierover geen zorgen te maken.<br />

Via een sne<strong>de</strong> <strong>van</strong> circa 2 centimeter bij <strong>de</strong> navel wordt <strong>de</strong> laparoscoop in <strong>de</strong><br />

buikholte gebracht. Met <strong>de</strong> laparoscoop kan <strong>de</strong> arts in <strong>de</strong> buik kijken via een<br />

vi<strong>de</strong>omonitor. Nu wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re sne<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> buikwand gemaakt. Ie<strong>de</strong>re<br />

sne<strong>de</strong> wordt gebruikt om een speciaal instrument in <strong>de</strong> buikholte te<br />

brengen, om <strong>de</strong> galblaas te pakken, te bewegen en te verwij<strong>de</strong>ren. Na het<br />

verwij<strong>de</strong>ren <strong>van</strong> <strong>de</strong> galblaas wordt soms een wonddrain achtergelaten.<br />

Het kan voorkomen dat <strong>de</strong> arts tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> operatie vaststelt dat het niet (op<br />

een veilige manier) mogelijk is <strong>de</strong> galblaas laparoscopisch te verwij<strong>de</strong>ren.<br />

Dat kan omdat bijvoorbeeld <strong>de</strong> galblaas ernstig ontstoken is of omdat er te<br />

veel littekenverklevingen in <strong>de</strong> omgeving <strong>van</strong> <strong>de</strong> galblaas zijn. Dan is het<br />

nodig om op <strong>de</strong> conventionele manier <strong>de</strong> galblaas te verwij<strong>de</strong>ren.<br />

Omdat <strong>de</strong> arts <strong>de</strong> galblaas niet kan zien voordat <strong>de</strong> laparoscoop is<br />

ingebracht, zijn sommige situaties niet te voorspellen. Deze kunnen alleen<br />

maar wor<strong>de</strong>n ont<strong>de</strong>kt als <strong>de</strong> operatie al is begonnen. Daarom moet u altijd<br />

rekening hou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> kans dat er een conventionele cholecystectomie<br />

moet wor<strong>de</strong>n uitgevoerd, terwijl er een laparoscopische operatie was<br />

voorgesteld.<br />

Wanneer dit gebeurt tij<strong>de</strong>ns een dagopname, zult u langer in het ziekenhuis<br />

moeten blijven dan oorspronkelijk was gepland. U gaat dan na <strong>de</strong> operatie<br />

niet terug naar <strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling dagverpleging, maar naar een an<strong>de</strong>re af<strong>de</strong>ling.<br />

3


<strong>Diaconessenhuis</strong> Lei<strong>de</strong>n<br />

De conventionele (gewone) cholecystectomie<br />

Bij <strong>de</strong>ze operatie maakt <strong>de</strong> arts een sne<strong>de</strong> die tien tot vijftien centimeter<br />

lang kan zijn, mid<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> bovenbuik of aan <strong>de</strong> rechterkant on<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />

ribbenboog, om langs die weg <strong>de</strong> galblaas te verwij<strong>de</strong>ren.<br />

Galwegstenen<br />

Indien blijkt dat er nog galstenen in <strong>de</strong> galwegen zitten, wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze<br />

geopend om <strong>de</strong> stenen te verwij<strong>de</strong>ren. De galwegen wor<strong>de</strong>n daarna weer<br />

gesloten en er blijft in <strong>de</strong> galwegen een dunne drain achter, die via een<br />

aparte steekopening door <strong>de</strong> buikwand naar buiten wordt geleid. Hierdoor<br />

kan <strong>de</strong> gal naar buiten lopen. Het afvloeien <strong>van</strong> <strong>de</strong> gal voorkomt dat er in<br />

het begin een te hoge druk in <strong>de</strong> galwegen heerst. Behalve <strong>de</strong>ze<br />

galwegdrain wordt er veelal ook een wonddrain in <strong>de</strong> buik achtergelaten die<br />

eveneens via een aparte opening in <strong>de</strong> buikwand naar buiten wordt geleid.<br />

Mogelijke complicaties<br />

Geen enkele operatie is zon<strong>de</strong>r risico’s. Zo is ook bij <strong>de</strong>ze operatie <strong>de</strong><br />

normale kans op complicaties aanwezig, zoals een nabloeding,<br />

wondinfectie, trombose of longontsteking. Deze complicaties komen zel<strong>de</strong>n<br />

voor. Ze kunnen vrijwel altijd goed behan<strong>de</strong>ld wor<strong>de</strong>n, al kunt u daarvoor<br />

misschien enkele dagen langer in het ziekenhuis moeten blijven.<br />

Een ernstige complicatie bij <strong>de</strong>ze operatie is beschadiging <strong>van</strong> <strong>de</strong> galwegen.<br />

Dit gebeurt gelukkig maar zel<strong>de</strong>n. De kans hierop is bij <strong>de</strong> laparoscopische<br />

cholecystectomie groter dan bij <strong>de</strong> conventionele operatie. De gevolgen<br />

hier<strong>van</strong> zijn afhankelijk <strong>van</strong> <strong>de</strong> aard <strong>van</strong> het letsel en het tijdstip waarop dit<br />

wordt vastgesteld. Een hersteloperatie kan nodig zijn.<br />

Opname in het ziekenhuis<br />

Soms kan <strong>de</strong> operatie in dagopname wor<strong>de</strong>n uitgevoerd, maar in an<strong>de</strong>re<br />

gevallen moet u enkele dagen in het ziekenhuis verblijven. Uw arts<br />

bespreekt dit vooraf met u.<br />

Gang <strong>van</strong> zaken rond <strong>de</strong> operatie<br />

Nuchter zijn<br />

U mag op <strong>de</strong> dag <strong>van</strong> <strong>de</strong> operatie niet gegeten hebben vóór <strong>de</strong> operatie. U<br />

eet voor het laatst op <strong>de</strong> avond vóór <strong>de</strong> operatie tot uiterlijk 24.00 uur). Tot<br />

2 uur vóór <strong>de</strong> operatie mag u hel<strong>de</strong>re vloeistoffen drinken (water, thee of<br />

Roosvicee). Géén koffie, melkproducten, fruitsap of koolzuurhou<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />

dranken. Hierna mag u niets meer innemen. Eventuele medicijnen mag u<br />

altijd met een klein slokje water innemen, uiterlijk tot 1 uur vóór <strong>de</strong><br />

operatie.<br />

Op het afgesproken tijdstip meldt u zich bij <strong>de</strong> receptie bij <strong>de</strong> hoofdingang.<br />

Een verpleegkundige ont<strong>van</strong>gt u op <strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling en voert met u een<br />

opnamegesprek.<br />

Na <strong>de</strong> operatie<br />

U wordt na <strong>de</strong> operatie wakker op <strong>de</strong> uitslaapkamer op <strong>de</strong> operatieaf<strong>de</strong>ling.<br />

4


<strong>Diaconessenhuis</strong> Lei<strong>de</strong>n<br />

Wanneer u voldoen<strong>de</strong> wakker bent, gaat u terug naar <strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling. De<br />

operatie heeft soms tot gevolg dat u direct erna wat misselijk en dorstig<br />

bent. Tegen <strong>de</strong> misselijkheid kunt u medicijnen krijgen.<br />

Om ervoor te zorgen dat u voldoen<strong>de</strong> vocht krijgt heeft u een infuus in <strong>de</strong><br />

arm. Zodra u weer zelf voldoen<strong>de</strong> kunt drinken, wordt het infuus<br />

verwij<strong>de</strong>rd.<br />

Soms zal er een slangetje via uw neus in <strong>de</strong> maag zijn gebracht. Dit zorgt<br />

ervoor dat uw maag leeg blijft en voorkomt dat u moet braken. Meestal is<br />

dit slangetje al verwij<strong>de</strong>rd na <strong>de</strong> operatie en kunt u wat gaan drinken. Als<br />

dat goed gaat kan het drinken en daarna het eten gelei<strong>de</strong>lijk wor<strong>de</strong>n<br />

uitgebreid.<br />

Het slangetje dat soms in het wondgebied is achtergelaten is nodig om<br />

bloed en vocht af te voeren. Zodra er geen vocht meer uit <strong>de</strong> drain komt,<br />

kan <strong>de</strong>ze wor<strong>de</strong>n verwij<strong>de</strong>rd. Meestal is dat na twee of drie dagen.<br />

Als <strong>de</strong> galwegen tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> operatie geopend zijn geweest, is er nog een<br />

twee<strong>de</strong> slangetje. Zoals u heeft gelezen, voert dit <strong>de</strong> gal af. Een week na <strong>de</strong><br />

operatie wor<strong>de</strong>n er enkele röntgenfoto’s gemaakt, waarbij via dat slangetje<br />

contrastmid<strong>de</strong>l in <strong>de</strong> galwegen wordt gespoten. Op <strong>de</strong> foto’s is te zien of <strong>de</strong><br />

gal goed naar <strong>de</strong> darm stroomt en of er geen stenen in <strong>de</strong> galwegen zijn<br />

achtergebleven. Als alles in or<strong>de</strong> is, kan het slangetje wor<strong>de</strong>n verwij<strong>de</strong>rd.<br />

Ontslag uit het ziekenhuis<br />

Na een laparoscopische cholecystectomie kunt u zo mogelijk aan het eind<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> dag weer naar huis. Bij een gewone cholecystectomie is <strong>de</strong><br />

opnameduur langer (drie tot vijf dagen) en zult u op <strong>de</strong> gewone<br />

verpleegaf<strong>de</strong>ling wor<strong>de</strong>n opgenomen.<br />

Bij een operatie in dagbehan<strong>de</strong>ling krijgt u bij ontslag een afspraak mee<br />

voor een telefonische afspraak na 1 tot 3 dagen. Een verpleegkundige <strong>van</strong><br />

<strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling dagverpleging belt u op om te vragen hoe het met u gaat en om<br />

eventuele vragen te beantwoor<strong>de</strong>n. Als u dat wilt wordt er ook een<br />

controleafspraak gemaakt voor enkele weken later.<br />

Adviezen voor thuis<br />

De vermoeienissen die u thuis te wachten staan, wor<strong>de</strong>n vaak on<strong>de</strong>rschat. Hulp<br />

<strong>van</strong>uit uw directe omgeving kan zeker helpen. Al snel zult u merken dat u<br />

gelei<strong>de</strong>lijk meer aankunt.<br />

De wond heeft geen speciale verzorging nodig.<br />

U kunt uzelf na 2 dagen gewoon wassen of douchen. De eerste dagen na <strong>de</strong><br />

operatie is <strong>de</strong> wond nog gevoelig. Een normaal gevolg is dat alle<br />

bewegingen pijnlijk zijn, net als diep a<strong>de</strong>mhalen en hoesten. Ook kunt u <strong>de</strong><br />

eerste dagen een pijnlijke schou<strong>de</strong>r hebben doordat <strong>de</strong> buik opgeblazen is<br />

geweest tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> operatie.<br />

U hoeft geen dieet te volgen. Met veel vet tij<strong>de</strong>ns een maaltijd moet u echter<br />

nog voorzichtig zijn. Probeer steeds meer uit wat u kunt verdragen. Heeft u<br />

klachten na gebruik <strong>van</strong> bepaal<strong>de</strong> voedingsmid<strong>de</strong>len? Laat <strong>de</strong>ze dan weg en<br />

5


<strong>Diaconessenhuis</strong> Lei<strong>de</strong>n<br />

probeer het later nog eens. Het is <strong>de</strong> bedoeling dat u na korte tijd weer eet<br />

wat u gewend was.<br />

Wanneer <strong>de</strong> wond is genezen, mag u alle normale activiteiten weer<br />

hervatten. Na een laparoscopische cholecystectomie kunt u meestal weer<br />

snel aan het werk. Na een conventionele operatie kan het herstel wel eens<br />

wat langer duren. Dit is me<strong>de</strong> afhankelijk <strong>van</strong> het soort werk.<br />

Complicaties<br />

Waarschuw uw behan<strong>de</strong>lend arts wanneer:<br />

• u kou<strong>de</strong> rillingen heeft of koorts boven 38° C;<br />

• u toenemen<strong>de</strong> buikpijn krijgt;<br />

• <strong>de</strong> buikwondjes langer dan an<strong>de</strong>rhalve dag vocht of bloed<br />

afschei<strong>de</strong>n;<br />

• <strong>de</strong> pijn aanhoudt en/of u misselijk blijft;<br />

• er pijn en/of roodheid rond <strong>de</strong> operatie-wondjes ontstaat.<br />

Heeft u nog vragen, stel <strong>de</strong>ze dan gerust aan uw behan<strong>de</strong>lend arts of<br />

huisarts.<br />

Wanneer zich tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> eerste 24 uur na <strong>de</strong> operatie thuis problemen<br />

voordoen, neem dan contact op met <strong>de</strong> polikliniek chirurgie, tij<strong>de</strong>ns<br />

kantooruren bereikbaar via telefoonnummer 071 – 517 83 36, of <strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling<br />

dagverpleging/kort verblijf, telefoonnummer 071 – 517 89 30 (tij<strong>de</strong>ns<br />

kantooruren) of met <strong>de</strong> dienstdoen<strong>de</strong> arts-assistent (buiten kantooruren te<br />

bereiken via 071 – 517 81 78).<br />

Als zich na 24 uur na <strong>de</strong> operatie problemen voordoen, neem dan contact op<br />

met <strong>de</strong> (dienstdoen<strong>de</strong>) huisarts.<br />

Maatschap Chirurgie<br />

Telefoonnummer: 071 - 517 83 36<br />

0611/5016077/DIA969<br />

6

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!