17.09.2013 Views

Galblaas, verwijdering van de - Diaconessenhuis Leiden

Galblaas, verwijdering van de - Diaconessenhuis Leiden

Galblaas, verwijdering van de - Diaconessenhuis Leiden

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Maatschap Chirurgie<br />

Verwij<strong>de</strong>ren <strong>van</strong> <strong>de</strong> galblaas<br />

(cholecystectomie)


<strong>Diaconessenhuis</strong> Lei<strong>de</strong>n<br />

Algemeen<br />

Deze fol<strong>de</strong>r geeft u informatie over <strong>de</strong> galblaasoperatie (cholecystectomie).<br />

Het gaat hierbij om algemene informatie. Het is goed u te realiseren dat<br />

voor u persoonlijk <strong>de</strong> situatie an<strong>de</strong>rs kan zijn dan beschreven.<br />

De galblaas<br />

De galblaas is een klein, peervormig orgaan dat aan <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rkant <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

lever ligt, rechtsboven in <strong>de</strong> buik. De galblaas is door gangetjes verbon<strong>de</strong>n<br />

met <strong>de</strong> lever en met het bovenste ge<strong>de</strong>elte <strong>van</strong> <strong>de</strong> dunne darm (<strong>de</strong><br />

twaalfvingerige darm).<br />

Gal is een vloeistof die <strong>van</strong> essentieel belang is voor <strong>de</strong> vertering <strong>van</strong> vetten.<br />

Gal wordt continu aangemaakt in <strong>de</strong> lever en afgevoerd naar <strong>de</strong> galblaas,<br />

waar het wordt ingedikt en opgeslagen. Zodra er voedsel in <strong>de</strong> darm komt<br />

(in het bijzon<strong>de</strong>r vet voedsel, koffie en chocola), perst <strong>de</strong> galblaas <strong>de</strong> gal via<br />

<strong>de</strong> afvoerbuis naar <strong>de</strong> dunne darm. Wanneer <strong>de</strong> galblaas is verwij<strong>de</strong>rd,<br />

nemen <strong>de</strong> lever en <strong>de</strong> galgangen <strong>de</strong>ze functie over.<br />

Galstenen<br />

De meest voorkomen<strong>de</strong> aandoening <strong>van</strong> <strong>de</strong> galblaas is <strong>de</strong> vorming <strong>van</strong><br />

galstenen. Galstenen geven echter niet altijd aanleiding tot klachten. Alleen<br />

bij klachten <strong>van</strong> <strong>de</strong> galstenen is een <strong>verwij<strong>de</strong>ring</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> galblaas nodig. Ook<br />

kan een operatie nodig zijn wanneer <strong>de</strong> galblaas ontstoken raakt.<br />

Ie<strong>de</strong>reen kan afwijkingen aan <strong>de</strong> galblaas krijgen, maar met name vrouwen<br />

tussen 35 en 55 jaar en mensen die te zwaar zijn, hebben hierop een hoger<br />

risico.<br />

On<strong>de</strong>rzoek<br />

Aan <strong>de</strong> hand <strong>van</strong> uw klachten en aanvullend on<strong>de</strong>rzoek kan <strong>de</strong> arts een<br />

diagnose stellen. Aanvullend on<strong>de</strong>rzoek bestaat meestal uit een echografie.<br />

2


<strong>Diaconessenhuis</strong> Lei<strong>de</strong>n<br />

Dit is een veilig en pijnloos on<strong>de</strong>rzoek waarbij gebruik wordt gemaakt <strong>van</strong><br />

hoogfrequente geluidsgolven. Hiermee kunnen <strong>de</strong> galblaas en <strong>de</strong> zich daarin<br />

bevin<strong>de</strong>n<strong>de</strong> galstenen in beeld wor<strong>de</strong>n gebracht.<br />

De behan<strong>de</strong>lingsmogelijkhe<strong>de</strong>n<br />

Er zijn twee metho<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> galblaas te verwij<strong>de</strong>ren, <strong>de</strong> laparoscopische<br />

cholecystectomie en <strong>de</strong> gewone (conventionele) cholecystectomie. Uw<br />

behan<strong>de</strong>lend arts zal met u bespreken wat in uw geval het beste is. Een<br />

galblaasoperatie duurt meestal één tot an<strong>de</strong>rhalf uur. De anesthesioloog<br />

geeft u informatie over <strong>de</strong> anesthesie.<br />

De laparoscopische cholecystectomie<br />

Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> voorbereiding op <strong>de</strong>ze operatie wordt er een neus/maagson<strong>de</strong> en<br />

soms een blaaskatheter ingebracht. Dit gebeurt wanneer u al on<strong>de</strong>r narcose<br />

bent. Meestal wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze direct na <strong>de</strong> operatie weer verwij<strong>de</strong>rd.<br />

Bij <strong>de</strong> operatie maakt <strong>de</strong> arts gebruik <strong>van</strong> een vi<strong>de</strong>ocamera en speciale<br />

instrumenten om <strong>de</strong> galblaas te verwij<strong>de</strong>ren zon<strong>de</strong>r een grote snee in <strong>de</strong><br />

buik te maken. In plaats daar<strong>van</strong> maakt hij enkele kleine sneetjes.<br />

Een laparoscoop is een lange rechte buis waarop een kleine vi<strong>de</strong>ocamera is<br />

gemonteerd en een lichtbron. Voordat <strong>de</strong> laparoscoop in <strong>de</strong> buikholte wordt<br />

gebracht wordt <strong>de</strong> buikholte opgevuld met kooldioxi<strong>de</strong>, een onschuldig gas.<br />

Dit is nodig om een goed overzicht te verkrijgen. Dit gas kan het mid<strong>de</strong>nrif<br />

enigszins prikkelen. Via een zenuwbaan die in <strong>de</strong> richting <strong>van</strong> <strong>de</strong> schou<strong>de</strong>r<br />

loopt, kan dit ertoe lei<strong>de</strong>n dat u na <strong>de</strong> operatie geduren<strong>de</strong> enkele dagen een<br />

gevoelige schou<strong>de</strong>r heeft.<br />

Dit verdwijnt <strong>van</strong>zelf en u hoeft zich hierover geen zorgen te maken.<br />

Via een sne<strong>de</strong> <strong>van</strong> circa 2 centimeter bij <strong>de</strong> navel wordt <strong>de</strong> laparoscoop in <strong>de</strong><br />

buikholte gebracht. Met <strong>de</strong> laparoscoop kan <strong>de</strong> arts in <strong>de</strong> buik kijken via een<br />

vi<strong>de</strong>omonitor. Nu wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re sne<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> buikwand gemaakt. Ie<strong>de</strong>re<br />

sne<strong>de</strong> wordt gebruikt om een speciaal instrument in <strong>de</strong> buikholte te<br />

brengen, om <strong>de</strong> galblaas te pakken, te bewegen en te verwij<strong>de</strong>ren. Na het<br />

verwij<strong>de</strong>ren <strong>van</strong> <strong>de</strong> galblaas wordt soms een wonddrain achtergelaten.<br />

Het kan voorkomen dat <strong>de</strong> arts tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> operatie vaststelt dat het niet (op<br />

een veilige manier) mogelijk is <strong>de</strong> galblaas laparoscopisch te verwij<strong>de</strong>ren.<br />

Dat kan omdat bijvoorbeeld <strong>de</strong> galblaas ernstig ontstoken is of omdat er te<br />

veel littekenverklevingen in <strong>de</strong> omgeving <strong>van</strong> <strong>de</strong> galblaas zijn. Dan is het<br />

nodig om op <strong>de</strong> conventionele manier <strong>de</strong> galblaas te verwij<strong>de</strong>ren.<br />

Omdat <strong>de</strong> arts <strong>de</strong> galblaas niet kan zien voordat <strong>de</strong> laparoscoop is<br />

ingebracht, zijn sommige situaties niet te voorspellen. Deze kunnen alleen<br />

maar wor<strong>de</strong>n ont<strong>de</strong>kt als <strong>de</strong> operatie al is begonnen. Daarom moet u altijd<br />

rekening hou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> kans dat er een conventionele cholecystectomie<br />

moet wor<strong>de</strong>n uitgevoerd, terwijl er een laparoscopische operatie was<br />

voorgesteld.<br />

Wanneer dit gebeurt tij<strong>de</strong>ns een dagopname, zult u langer in het ziekenhuis<br />

moeten blijven dan oorspronkelijk was gepland. U gaat dan na <strong>de</strong> operatie<br />

niet terug naar <strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling dagverpleging, maar naar een an<strong>de</strong>re af<strong>de</strong>ling.<br />

3


<strong>Diaconessenhuis</strong> Lei<strong>de</strong>n<br />

De conventionele (gewone) cholecystectomie<br />

Bij <strong>de</strong>ze operatie maakt <strong>de</strong> arts een sne<strong>de</strong> die tien tot vijftien centimeter<br />

lang kan zijn, mid<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> bovenbuik of aan <strong>de</strong> rechterkant on<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />

ribbenboog, om langs die weg <strong>de</strong> galblaas te verwij<strong>de</strong>ren.<br />

Galwegstenen<br />

Indien blijkt dat er nog galstenen in <strong>de</strong> galwegen zitten, wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze<br />

geopend om <strong>de</strong> stenen te verwij<strong>de</strong>ren. De galwegen wor<strong>de</strong>n daarna weer<br />

gesloten en er blijft in <strong>de</strong> galwegen een dunne drain achter, die via een<br />

aparte steekopening door <strong>de</strong> buikwand naar buiten wordt geleid. Hierdoor<br />

kan <strong>de</strong> gal naar buiten lopen. Het afvloeien <strong>van</strong> <strong>de</strong> gal voorkomt dat er in<br />

het begin een te hoge druk in <strong>de</strong> galwegen heerst. Behalve <strong>de</strong>ze<br />

galwegdrain wordt er veelal ook een wonddrain in <strong>de</strong> buik achtergelaten die<br />

eveneens via een aparte opening in <strong>de</strong> buikwand naar buiten wordt geleid.<br />

Mogelijke complicaties<br />

Geen enkele operatie is zon<strong>de</strong>r risico’s. Zo is ook bij <strong>de</strong>ze operatie <strong>de</strong><br />

normale kans op complicaties aanwezig, zoals een nabloeding,<br />

wondinfectie, trombose of longontsteking. Deze complicaties komen zel<strong>de</strong>n<br />

voor. Ze kunnen vrijwel altijd goed behan<strong>de</strong>ld wor<strong>de</strong>n, al kunt u daarvoor<br />

misschien enkele dagen langer in het ziekenhuis moeten blijven.<br />

Een ernstige complicatie bij <strong>de</strong>ze operatie is beschadiging <strong>van</strong> <strong>de</strong> galwegen.<br />

Dit gebeurt gelukkig maar zel<strong>de</strong>n. De kans hierop is bij <strong>de</strong> laparoscopische<br />

cholecystectomie groter dan bij <strong>de</strong> conventionele operatie. De gevolgen<br />

hier<strong>van</strong> zijn afhankelijk <strong>van</strong> <strong>de</strong> aard <strong>van</strong> het letsel en het tijdstip waarop dit<br />

wordt vastgesteld. Een hersteloperatie kan nodig zijn.<br />

Opname in het ziekenhuis<br />

Soms kan <strong>de</strong> operatie in dagopname wor<strong>de</strong>n uitgevoerd, maar in an<strong>de</strong>re<br />

gevallen moet u enkele dagen in het ziekenhuis verblijven. Uw arts<br />

bespreekt dit vooraf met u.<br />

Gang <strong>van</strong> zaken rond <strong>de</strong> operatie<br />

Nuchter zijn<br />

U mag op <strong>de</strong> dag <strong>van</strong> <strong>de</strong> operatie niet gegeten hebben vóór <strong>de</strong> operatie. U<br />

eet voor het laatst op <strong>de</strong> avond vóór <strong>de</strong> operatie tot uiterlijk 24.00 uur). Tot<br />

2 uur vóór <strong>de</strong> operatie mag u hel<strong>de</strong>re vloeistoffen drinken (water, thee of<br />

Roosvicee). Géén koffie, melkproducten, fruitsap of koolzuurhou<strong>de</strong>n<strong>de</strong><br />

dranken. Hierna mag u niets meer innemen. Eventuele medicijnen mag u<br />

altijd met een klein slokje water innemen, uiterlijk tot 1 uur vóór <strong>de</strong><br />

operatie.<br />

Op het afgesproken tijdstip meldt u zich bij <strong>de</strong> receptie bij <strong>de</strong> hoofdingang.<br />

Een verpleegkundige ont<strong>van</strong>gt u op <strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling en voert met u een<br />

opnamegesprek.<br />

Na <strong>de</strong> operatie<br />

U wordt na <strong>de</strong> operatie wakker op <strong>de</strong> uitslaapkamer op <strong>de</strong> operatieaf<strong>de</strong>ling.<br />

4


<strong>Diaconessenhuis</strong> Lei<strong>de</strong>n<br />

Wanneer u voldoen<strong>de</strong> wakker bent, gaat u terug naar <strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling. De<br />

operatie heeft soms tot gevolg dat u direct erna wat misselijk en dorstig<br />

bent. Tegen <strong>de</strong> misselijkheid kunt u medicijnen krijgen.<br />

Om ervoor te zorgen dat u voldoen<strong>de</strong> vocht krijgt heeft u een infuus in <strong>de</strong><br />

arm. Zodra u weer zelf voldoen<strong>de</strong> kunt drinken, wordt het infuus<br />

verwij<strong>de</strong>rd.<br />

Soms zal er een slangetje via uw neus in <strong>de</strong> maag zijn gebracht. Dit zorgt<br />

ervoor dat uw maag leeg blijft en voorkomt dat u moet braken. Meestal is<br />

dit slangetje al verwij<strong>de</strong>rd na <strong>de</strong> operatie en kunt u wat gaan drinken. Als<br />

dat goed gaat kan het drinken en daarna het eten gelei<strong>de</strong>lijk wor<strong>de</strong>n<br />

uitgebreid.<br />

Het slangetje dat soms in het wondgebied is achtergelaten is nodig om<br />

bloed en vocht af te voeren. Zodra er geen vocht meer uit <strong>de</strong> drain komt,<br />

kan <strong>de</strong>ze wor<strong>de</strong>n verwij<strong>de</strong>rd. Meestal is dat na twee of drie dagen.<br />

Als <strong>de</strong> galwegen tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> operatie geopend zijn geweest, is er nog een<br />

twee<strong>de</strong> slangetje. Zoals u heeft gelezen, voert dit <strong>de</strong> gal af. Een week na <strong>de</strong><br />

operatie wor<strong>de</strong>n er enkele röntgenfoto’s gemaakt, waarbij via dat slangetje<br />

contrastmid<strong>de</strong>l in <strong>de</strong> galwegen wordt gespoten. Op <strong>de</strong> foto’s is te zien of <strong>de</strong><br />

gal goed naar <strong>de</strong> darm stroomt en of er geen stenen in <strong>de</strong> galwegen zijn<br />

achtergebleven. Als alles in or<strong>de</strong> is, kan het slangetje wor<strong>de</strong>n verwij<strong>de</strong>rd.<br />

Ontslag uit het ziekenhuis<br />

Na een laparoscopische cholecystectomie kunt u zo mogelijk aan het eind<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> dag weer naar huis. Bij een gewone cholecystectomie is <strong>de</strong><br />

opnameduur langer (drie tot vijf dagen) en zult u op <strong>de</strong> gewone<br />

verpleegaf<strong>de</strong>ling wor<strong>de</strong>n opgenomen.<br />

Bij een operatie in dagbehan<strong>de</strong>ling krijgt u bij ontslag een afspraak mee<br />

voor een telefonische afspraak na 1 tot 3 dagen. Een verpleegkundige <strong>van</strong><br />

<strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling dagverpleging belt u op om te vragen hoe het met u gaat en om<br />

eventuele vragen te beantwoor<strong>de</strong>n. Als u dat wilt wordt er ook een<br />

controleafspraak gemaakt voor enkele weken later.<br />

Adviezen voor thuis<br />

De vermoeienissen die u thuis te wachten staan, wor<strong>de</strong>n vaak on<strong>de</strong>rschat. Hulp<br />

<strong>van</strong>uit uw directe omgeving kan zeker helpen. Al snel zult u merken dat u<br />

gelei<strong>de</strong>lijk meer aankunt.<br />

De wond heeft geen speciale verzorging nodig.<br />

U kunt uzelf na 2 dagen gewoon wassen of douchen. De eerste dagen na <strong>de</strong><br />

operatie is <strong>de</strong> wond nog gevoelig. Een normaal gevolg is dat alle<br />

bewegingen pijnlijk zijn, net als diep a<strong>de</strong>mhalen en hoesten. Ook kunt u <strong>de</strong><br />

eerste dagen een pijnlijke schou<strong>de</strong>r hebben doordat <strong>de</strong> buik opgeblazen is<br />

geweest tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> operatie.<br />

U hoeft geen dieet te volgen. Met veel vet tij<strong>de</strong>ns een maaltijd moet u echter<br />

nog voorzichtig zijn. Probeer steeds meer uit wat u kunt verdragen. Heeft u<br />

klachten na gebruik <strong>van</strong> bepaal<strong>de</strong> voedingsmid<strong>de</strong>len? Laat <strong>de</strong>ze dan weg en<br />

5


<strong>Diaconessenhuis</strong> Lei<strong>de</strong>n<br />

probeer het later nog eens. Het is <strong>de</strong> bedoeling dat u na korte tijd weer eet<br />

wat u gewend was.<br />

Wanneer <strong>de</strong> wond is genezen, mag u alle normale activiteiten weer<br />

hervatten. Na een laparoscopische cholecystectomie kunt u meestal weer<br />

snel aan het werk. Na een conventionele operatie kan het herstel wel eens<br />

wat langer duren. Dit is me<strong>de</strong> afhankelijk <strong>van</strong> het soort werk.<br />

Complicaties<br />

Waarschuw uw behan<strong>de</strong>lend arts wanneer:<br />

• u kou<strong>de</strong> rillingen heeft of koorts boven 38° C;<br />

• u toenemen<strong>de</strong> buikpijn krijgt;<br />

• <strong>de</strong> buikwondjes langer dan an<strong>de</strong>rhalve dag vocht of bloed<br />

afschei<strong>de</strong>n;<br />

• <strong>de</strong> pijn aanhoudt en/of u misselijk blijft;<br />

• er pijn en/of roodheid rond <strong>de</strong> operatie-wondjes ontstaat.<br />

Heeft u nog vragen, stel <strong>de</strong>ze dan gerust aan uw behan<strong>de</strong>lend arts of<br />

huisarts.<br />

Wanneer zich tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> eerste 24 uur na <strong>de</strong> operatie thuis problemen<br />

voordoen, neem dan contact op met <strong>de</strong> polikliniek chirurgie, tij<strong>de</strong>ns<br />

kantooruren bereikbaar via telefoonnummer 071 – 517 83 36, of <strong>de</strong> af<strong>de</strong>ling<br />

dagverpleging/kort verblijf, telefoonnummer 071 – 517 89 30 (tij<strong>de</strong>ns<br />

kantooruren) of met <strong>de</strong> dienstdoen<strong>de</strong> arts-assistent (buiten kantooruren te<br />

bereiken via 071 – 517 81 78).<br />

Als zich na 24 uur na <strong>de</strong> operatie problemen voordoen, neem dan contact op<br />

met <strong>de</strong> (dienstdoen<strong>de</strong>) huisarts.<br />

Maatschap Chirurgie<br />

Telefoonnummer: 071 - 517 83 36<br />

0611/5016077/DIA969<br />

6

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!