ZERKEGEMNAAR WINT DE TOUR - gemeente Jabbeke

VAN SPIN- EN LEERSCHOOL TOT KLIMTOREN
VBS De Klimtoren heeft reeds een lange en bewogen geschiedenis achter zich liggen. Honderdtachtig jaar
geleden lag de spin- en leerschool aan de basis van de school zoals we die nu kennen. Ter gelegenheid
van dit honderdtachtigjarig bestaan werd een mooi geïllustreerd boek uitgegeven dat een blik op zowel
geschiedenis als toekomst biedt. Een korte refl ectie...
De Belgische Onafhankelijkheid in 1830 en de daaropvolgende
jaren werden gekenmerkt door de vrijheid van
onderwijs. Dit betekende dat iedereen een school kon
openen of onderwijs kon verzorgen, zonder tussenkomst
van de overheid. Het katholieke episcopaat nam het besluit
om in elke parochie een kosteloze lagere school te
stichten. Pastoors overal te lande namen het initiatief om
met de hulp van "godvruchtige juffrouwen", broeders of
zusters een lagere school op te richten. In 1831 gaven de
koster Joannes Callewaert en zijn zoon reeds les aan de
kinderen van de gemeente Jabbeke. Ze brachten de kinderen
‘christelijke lering’ bij en leerden hen schrijven en
lezen. In Jabbeke was er tevens een spin- en leerschool
voor meisjes langs de Gistelsteenweg, geleid door juffrouw
Regina Mestdagh. In deze werkschool werden de meisjes
geoefend in het spinnen, weven, breien of kantklossen,
maar leerden tevens rekenen, schrijven en lezen.
In 1879 kwam wat men noemde de ‘ongelukswet’, waarbij
godsdienst en christelijke leer uit de gemeentelijke lagere
school werden geschrapt. Dit leidde tot de opening van diverse
katholieke scholen. Dat was tevens de reden waarom
Christian du Bus de Gisignies een vrije basisschool liet
bouwen aan het klooster in de Kapellestraat. De school
opende haar deuren op 1 oktober 1880 (de huidige kleuterschool).
Tot op die datum had een hondertal jongens en
meisjes uit Jabbeke en omstreken vrij katholiek onderwijs
genoten in het klooster.
De staat nam in 1886 de lagere meisjesschool aan onder
het bestuur van juffrouw M. Bauw. Een jaar later kwam de
gediplomeerde zuster Antoinette haar vervangen. In 1896
werd een derde klas opgericht voor jongens van 6 tot 10
jaar.
In 1869 zorgden de inspanningen van juffrouw Mathilde
De Vos ervoor dat er een kapel bij het klooster werd gebouwd.
Tussen 1872 en 1874 deed de kapel dienst als kerk
(op dat ogenblik was men bezig met de bouw van een
nieuwe kerk te Jabbeke).
Het klooster werd in 1917 opgeëist, waarbij de kapel tijdens
de Eerste Wereldoorlog dienst deed als infi rmerie
van het Lazaret en als onderkomen voor de lichtgewonden.
Na de Eerste Wereldoorlog wordt de Vrije Lagere
School in 1920 met vier klassen heraangenomen door de
staat voor de duur van tien jaar. Er werd lesgegeven door
twee gediplomeerde zusters en twee zusters hulponderwijzeressen.
De vierde graadsklas werd in 1922 met geld van het
klooster opgericht. Negen jaar later werden de oude
meisjesklassen omgevormd tot vier klassen, een turnzaal
en een bibliotheek. In 1935 werden er twee nieuwe lokalen
voor de jongens gebouwd en in 1946 kwamen er nog
eens drie bij, samen met een nieuwe speelplaats in de tuin
van de zusters (heden de ‘kleine speelplaats’).
In 1938-1939 was de vakantieperiode een heel stuk korter
dan op vandaag. Het schooljaar duurde tot en met de
eerste week van augustus en een nieuw schooljaar werd
ingezet tijdens de tweede week van september. Vanaf het
schooljaar 1939-1940 was er in augustus geen school meer.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog eindigde het schooljaar
reeds halfweg juli.
24
Zicht vanuit de Kapellestraat
u
In februari 1951 startte men met de bouw van een
meisjesschool met acht klassen
In 1951 startte men met de bouw van een nieuwe
meisjesschool, bestaande uit acht klassen. In 1962 werd de
kapel omgebouwd tot refter. De jongens- en meisjesschool
fusioneerden in 1975 en een jaar later besliste het schoolcomité
om vanaf 1 september 1976 gemengd onderwijs
in te voeren. Deze periode werd tevens gekenmerkt door
het opstarten van de ‘vernieuwde wiskunde’.
In 1988 nam vzw Vrije School Jabbeke de beslissing om
het oude schoolgebouw, waarin de lessen van het vierde,
vijfde en zesde leerjaar plaatsvonden, te slopen voor de
bouw van een totaal nieuwe kleuterschool. Vanaf die periode
maakte men gebruik van de gemeentelijke sporthal
als turnzaal.
Tot 2002 waren er een kleine driehonderd kinderen op de
school ingeschreven, een aantal dat geleidelijk aan opliep.
Dit was mede het resultaat van nieuwe woonwijken te
Jabbeke. Meer kinderen betekende echter ook de nood
aan meer klassen en ruimte.
In 2004 en 2005 werd dan ook ernstig op zoek gegaan
naar uitbreidingsmogelijkheden. De enige optie was
het verbouwen van de zolder van de lagere school. De
eerste stappen voor een plan bij de architect waren reeds
genomen, toen bleek dat de drie zusters die het klooster
nog bewoonden, dienden te verhuizen. De zolderplannen
werden opgeborgen en het kloostergebouw werd aangekocht.
Op 1 juli 2005 kon worden gestart met de eerste werken,
een gesubsidieerde verbouwing van het klooster tot drie
nieuwe kleuterklassen, een leraren- en zorglokaal, een
lokaal van de ouderraad en een uitbreiding van de eetzaal.
Hiervoor kon de school beroepen op heel wat vrijwilligers
en op 1 oktober 2006 kon de offi ciële opening
worden gerealiseerd.
Anno 2011 telt de school reeds 415 kinderen en is de
school nog steeds bezig met verbouwingen. In 2010 werd
in het oude kloostergebouw een nieuwe computerklas ingericht
(voorheen de slaapkamers van de drie zusters). Op
zaterdag 26 november werd er met 250 ouders, vrienden,
personeel en het bestuur van de Klimtoren het 180-jarig
bestaan gevierd. Op deze avond werd ook het boek "180
jaar Klimtoren, van spin- en leerschool tot Klimtoren"
voorgesteld.
Bron: Naslagwerk ‘180 jaar VBS De Klimtoren - van spin- en leerschool tot
De Klimtoren’.
Het naslagwerk ‘180 jaar VBS De
Klimtoren - van spin- en leerschool
tot De Klimtoren’ met talloze illustraties,
foto’s en de rijke geschiedenis
van de school kunt u aankopen bij
VBS De Klimtoren, Kapellestraat 16
te Jabbeke. - www.klimtoren.be.
De inhuldiging van de nieuwe
Erfgoed
kleuterschool in 1988 Stefaan Desmedt
25