Schatgraven - Dolfijnwellness

p.22-27 edu3-06 22-05-2004 20:14 Pagina 23
Workshops
12 september: actieve lezing
bij Educare. € 5,-
Aanvang 8 uur.
Interactieve workshops en
meerdaagse trainingen voor
ouders en leerkrachten.
Vijf eenvoudige strategieën
die inspireren om deugden
als liefde, rechtvaardigheid,
geduld en moed in praktijk
te brengen.
Annelies Wiersma
050 5279139
Willy Hensen 073 5517063
www.virtuesproject.nl
Horen van ande-
ren welke goede
eigenschappen je
inzet, geeft
zelfvertrouwen
en veerkracht.
Je weet dan
wie je bent.
© ANTIEN GRIJSEELS
Schatgraven…
in jezelf!
Weten wie je bent
Horen van anderen welke goede eigenschappen je inzet, geeft zelfvertrouwen
en veerkracht. Je weet dan wie je bent. (pagina 24)
Maak de deugden wakker
Ontdek iets in elk kind wat je waardeert en waarvan je geniet. Elk kind heeft
die belangstellende, warme en liefdevolle blik nodig die ‘zegt’: ‘Ik zie je want
jij bent belangrijk voor me.’ (pagina 24)
Deugd van de week
Kies een toevalsdeugd. Lees hardop voor wat er op het kaartje staat en iedereen
vertelt over een keer dat hij deze deugd in de praktijk bracht.
Van struikelblok naar opstapje
Straffen geeft een schuldgevoel en roept meestal een verdedigende houding op.
Benoem het feit en vraag de kinderen hoe ze het goed kunnen maken zodat ze
allebei weer in hun kracht komen en naar elkaar kunt lachen. (pagina 25)
Maak bezinning tot gewoonte
Kinderen zijn van nature mystiek ingesteld. Help kinderen met het zich eigen
maken van de deugden, de basiselementen van spiritualiteit. Laat hen de spirituele
krijger ontdekken die zij in hun diepste wezen zijn. (pagina 25)
Niet boos maar nieuwsgierig
Luister met volledige aandacht naar het hart, de geest en het karakter van het
kind. Volg het en stel vragen: ‘Hoe was dat voor jou? Wat kan je helpen?’ in
plaats van ogenblikkelijk een standpunt in te nemen of een oplossing aan te
dragen.
e d u c a r e 3/2006 [ pagina 23 ]
praktisch
De deugden zijn onze schat-
ten, diep van binnen: bij
ieder van ons aanwezig.
Sommige zijn meteen zicht-
baar, zijn een deel van ons
karakter. Andere deugden
zetten we ook wel in maar
nog niet optimaal. En som-
mige…. liggen nog diep of
zelfs heel diep verborgen te
wachten om gedolven te
worden. Als een diamantje.
Opgraven en dan de vlakjes
slijpen.

p.22-27 edu3-06 22-05-2004 20:14 Pagina 24
Websites
www.virtuesproject.nl
[ pagina 24 ] 3/2006
Persoonlijke
krachten
Elke opvoeder heeft de
beschikking over geneeskrachtige
eigenschappen:
• Zie de goede eigenschappen
in elk kind
• Luister terwijl je je afstemt
op naastenliefde, mededogen en
rechtvaardigheid.
• Spreek met enthousiasme, tact,
eerlijkheid, liefde en zachtaardigheid
• Handel deugdelijk. Kinderen doen wat
ze jou zien doen.
Naar een hoger plan
Liane: “Zes kinderen tussen 5 en 11 jaar, ieder met een eigen karaktertje en toch
ook heel erg gelijk! We gaan in de les de Deugden van de deugdenposter bespreken.
Ik lees ze voor, de kinderen denken erover na. De een voelt zich verbonden
met betrouwbaarheid, de ander met vrijgevigheid. We bespreken hoe we ze kunnen
toepassen. Een kind geeft haar jojo aan een vriendinnetje. Een ander schenkt
een blik van vertrouwen die mij doet wegsmelten. De Deugdenposter is nog maar
net in gebruik, de
plannen zijn groots.
We verwerken ze in
de yogaoefeningetjes,
gaan ze tekenenen
beelden ze
uit met klei. Ik voel
mijn energie stromen
wanneer ik
diep in contact
komt met de kinderen,
om samen naar
een hoger plan te
groeien.”
Meer informatie:
www.yoga-ananda.nl en
www.dhruva.nl
e d u c a r e
Deugdenvibraties
Verzonnen door een leerling v.d. Sequoia Junior
High School, Washington. Elke leerling krijgt een
vel papier dat hij in vieren vouwt. Op het eerste
kwart schrijft hij zijn naam. Op de andere kwarten
schrijft hij drie deugden waaraan de wereld
behoefte heeft. Maak in het midden van het papier
een gat en hang het aan een draad aan het plafond.
Het papier vibreert nu in de lucht, zodat
‘deugdenvibraties’ de klas vullen.
Aandacht geeft kwaliteit
“Kijk naar jonge kinderen. Zij hebben nog geen
(denk)systeem dat de vrije aandacht bestrijdt. Dat is te
zien aan hoe ze opgaan in hun spel… Herinner je de
intensiteit van de zintuiglijke indrukken die je had. De
vreugde en de volledigheid van het moment! Kinderen
hebben geen opvattingen over wat ze doen. Ze worden
meegenomen en hun aandacht wordt door het
leven geleid. Deze tijd geeft ons de vrijheid het werk
te kiezen dat bij ons past. Er zijn zoveel mogelijkheden
dat we de focus kwijt kunnen zijn. We bemoeien ons
teveel met de natuurlijke stroom van het werk.”
Ted Wilson (Venwoude, Lage Vuursche) is de inspirator
achter ‘Werken in Flow’, spiritualiteit in de actie van
het dagelijks leven. "Je leert vervulling te vinden door
je aandacht te richten op wat je nu doet! Wat het ook
is!"

p.22-27 edu3-06 22-05-2004 20:14 Pagina 25
Schatzoeken
Kinderboekenschrijfster Hieke van der Werff
(debuut: ‘Schatkasten’ 2001), heeft kastjes
ontworpen die geschikt zijn om taal, spel,
fantasie en muziek bij jonge kinderen te stimuleren.
Het is een kleurrijke kast met allerlei
geheime laatjes en klepjes. Je kunt hem als
volgt gebruiken: na een liedje mag één van
de kinderen een deurtje of klepje openen en
volgt er een activiteit van ongeveer vijf
minuten. Dit kan een versje met gebaren (bij
een illustratie), een prentenboek of voorlees-
Zo blij met jij…
Afbrekers en opkikkers
Taal kan ons maken of breken. Horen
wat je fout doet, haalt je uit je kracht.
Je voelt je beschaamd, terechtgewezen
en de energie vloeit uit je weg of je
komt in opstand, in verzet. Horen wat
je goed doet, geeft je kracht, brengt je
verhaal, een spelletje, een poppenkastverhaal,
een liedje of een trucje zijn. Ook kan de kast
gevuld worden met allerlei materiaal m.b.t.
een bepaald thema of een bepaalde deugd.
De leidsters en peuters in de kinderopvang die
er al mee werken zijn laaiend enthousiast!
Hieke geeft nu ook cursussen aan leerkrachten
in de onderbouw. Zie www.schatgoed.nl
‘Schatkasten’ gaat over een meisje Lisa dat erg
verlegen is die vriendschap sluit met een jongen
Dennis die dyslexie heeft. Elke woensdag
gaan Lisa en Dennis bij Lisa's buurvrouw Esta
Een onderwijzeres liet haar
leerlingen over ieder kind
schrijven welke eigenschap
hij of zij in de ander waardeerde.
Ze plakte voor elk
kind alle uitspraken van de
anderen onder elkaar en
gaf die aan hen in een
mooie versierde envelop.
Het effect was verbluffend,
de kinderen straalden!
in een flow waardoor je nóg meer
goed kunt gaan doen. Zelfs dingen die
eerst nog niet lukten, gaan ineens lukken.
Je voelt ruimte om je te ontwikkelen.
Opbouwende taal helpt je in je
kracht te staan en te blijven. ‘Wat zou
jou nu helpen om meer geduld in
praktijk te brengen?’ ‘Hoe zou jij rekening
kunnen houden met de anderen
die wel stil willen werken?’ ‘Waar kun
jij de moed vandaan halen om toch te
beginnen met je werk?’ ‘Wat kun jij
doen zodat ik je de volgende keer
meteen kan geloven in wat je zegt?’
Opmerkingen die uitnodigen die goede
eigenschappen te laten zien die het
gedrag veranderen. Handreikingen,
‘stepping stones’ in een woelige rivier
zodat het kind de kracht en de moed
voelt om zich te ontwikkelen.
spelen. Esta maakt kasten waarin ze een schat
verstopt. Esta belooft Lisa en Dennis ook een
schatkast, maar de kast is opeens verdwenen!
Lisa en Dennis laten het er niet bij zitten en
gaan samen op zoek naar hun schatkast. De
kast blijkt meegenomen te zijn door een bekende
van Esta! Maar hoe krijgen ze hun kast nu
terug? Een prachtig boek dat kinderen bewust
maakt van tal van leermomenten en deugden!
Hieke van der Werf: Schatkasten
120 bladzijden, vanaf 9 jaar.
ISBN 90 5579 580 1, € 11
Ik steun jou
Nederland is een land met een rijk verleden en
een veelbelovende toekomst. We leven in ons land
samen met meer dan 16,34 miljoen mensen uit 96
culturen. Iedere cultuur heeft een geschiedenis,
een verhaal. Fascinerend en interessant: als we
elkaar horen en zien! Jammer dat de onderlinge
verschillen ons toch vaak uit elkaar drijven en
angst inboezemen. In het deugdenboek voor
onderwijzers staan tal van reflectievragen en
ideeën voor activiteiten om met de leerlingen bij
dit onderwerp stil te staan. Hoe kunnen mensen
die verschillend zijn toch met elkaar opschieten?
Hoe zou het zijn als elk instrument in een orkest
hetzelfde klonk? Laat kinderen een poster of tekening
maken van hun eigen cultuur. Wat is typisch
Nederlands, Marokkaans, Turks, Nigeriaans,
Indisch, Surinaams? Wat waardeer je het meest
aan de cultuur die je van huis uit meegekregen
hebt? Wat waardeer je het meest van de culturen
die je op school en in je omgeving hebt leren kennen?
Wat zou je graag van een bepaalde cultuur
willen weten?
Deugdenboek voor onderwijzers
ISBN 90 77770 07 0, € 22.50
e d u c a r e 3/2006 [ pagina 25 ]

p.22-27 edu3-06 22-05-2004 20:14 Pagina 26
Mijn doel is bereikt!
Observeer jezelf een paar dagen. Waar word ik nou zo moe van? Hoe
kan ik dat veranderen? Wat geeft me energie? Schrijf het eens een
poosje op en ga er dan eens goed voor zitten.
Ontdekking: je krijgt energie als iets goed lukt. Als je het gevoel heb
dat je op de goede weg bent. Dat je moe wordt van uitzichtloosheid.
Het gevoel iets niet te kunnen ontstaat als je doelen
veel te groot zijn. Het is beter om grote doelen
in behapbare stukken op te delen. Opeens ben
je dan op dreef.
Realiseer je dat je elke dag een stukje verder bent
gekomen. Het hoeft vandaag niet af. Door het
afronden van je kleine doel, ontstaat er ruimte om
te kunnen relaxen. Je doel voor vandaag is
bereikt!
Geïnspireerd door het boek Adempauze van Linda Kavelin Popov.
Volgende nummer!
Spelend Leren Samenwerken
[ pagina 26 ] 3/2006
e d u c a r e
Light my fire!
Natuur Muziek Schilderen Stevig in je schoenen staan
(Kamp)vuur Voelen wat voor jou zinvol is Keuzes maken Meditatie
Koper drijven Smeden Je kwaliteiten inzetten Dansen
Omgaan met conflicten Verhalen vertellen Emotioneel Lichaamswerk
Het vuur herkennen in de mensen om je heen en niet te vergeten…
in jezelf!! Deze zomerweek biedt jongeren de gelegenheid om ervaringen
op te doen. Door een grote variatie in het programma wordt
jij je meer bewust van het vuur dat in jou leeft en hoe je dit vuur
zichtbaar maakt voor de mensen om je heen. Het deugdenproject
doet mee aan dit gloednieuwe initiatief van netwerkorganisatie
Kumararigpa. Welke deugden laaien bij jou het vuur aan?
Meer informatie op www.venwoude.nl
Het Deugdenproject
Het Deugdenproject biedt vijf eenvoudige
manieren om te leven met meer eerbied en
doelgerichtheid, om onze kinderen vol integriteit
en mededogen groot te brengen, om
een cultuur van karaktervorming te ontwikkelen
op onze scholen, om te inspireren tot
dienstbaarheid en uitmuntendheid op ons
werk. Het project helpt volwassenen en kinderen
om dagelijks bij leermomenten stil te
staan en kansen te benutten. De vraag is
steeds: ‘Welke deugd kan ons nu helpen?’
Leerkrachten en ouders steunen hun kinderen
door de deugden in herinnering te brengen die in een bepaalde situatie
ontbreken. Of door deugden te benoemen die kinderen laten zien.
Kinderen krijgen zo meer begrip voor hun aangeboren deugden en
voor de deugden die ze nog verder kunnen ontwikkelen. Ze zullen de
deugd die opgemerkt werd een volgende keer gemakkelijker gebruiken.
Volwassenen leren om naar kinderen te luisteren zodat de kinderen
zelf een oplossing voor een probleem of dilemma vinden. Zo
groeien de volwassenen en de kinderen in de stroom van hun ervaring.
Sfeer van vredelievenheid
Annelies: “Mijn zoontje was 2 jaar oud en continu op zoek naar grenzen. Ik
liep vast in de opvoeding, vertelde hem honderd keer wat er niet mocht, vermoeiend
en slecht voor ons humeur. In het deugdenboek las ik dat er in elke
situatie een kans ligt om een deugd te ontwikkelen. Nu ik het heel anders doe
is de sfeer in huis volkomen veranderd."
Martine: “De kinderen stelden zelf voor om één deugdenkaartje te kiezen en
daar dan de hele week extra aandacht aan te besteden. De volgende zondag
zouden we dan terugkijken hoe het gegaan was. Terwijl we naar zwemles
reden, begonnen ze er zelf over te vertellen en kon ik verschillende deugden
die ik in hen zag noemen. Er heerst ineens meer vredelievendheid in huis.”
Tekst: Annelies Wiersma; Willy Hensen; Evelien Stadt; Liane Mols.
Foto’s: Annelies Wiersma; Antien Grijseels; Admar Kwant; Remkje Mulder, Speeldernis; Irene Muller Schoof

p.22-27 edu3-06 22-05-2004 20:14 Pagina 27
IN DE STROOM
Ik blijf in de stroom,
als ik dicht bij mezelf blijf.
Als ik me niet laat afleiden
door alle dingen die er om me heen gebeuren.
Alle ideeën die er bij mij opkomen
van mogelijkheden om te doen.
Ik blijf in de stroom
als ik de onrust om me heen klein maak:
door op te ruimen,
weg te gooien wat ik niet meer nodig heb.
Door elke dag een doel te stellen:
een haalbaar stapje
op weg naar mijn grotere ideaal
en blij te zijn
met deze stap.
Ik blijf in de stroom
als ik kan accepteren
dat meer nu niet nodig is,
als ik mezelf zie in wie ik ben
mezelf voel in wat ik werkelijk voel.
Besef wat ik weet en niet weet
en vorm geef aan wat ik wil,
in het groot én in het klein.
Zo blijf ik in de stroom:
met een doel voor ogen,
maar ook met ruimte om te ontvangen
wat de stroom mij brengt.
Evelien Stadt