Download uitgave als PDF - Zuiderlucht

TRANS FORM
ARCHITECTEN
WWW.TRANS-FORM.NL
per voi | viaggi italiani e piu’
Per voi, voor u.
De Umbrische keuken.
Kookcursus op locatie
voor kleine groepen.
www.pervoi.eu
info@pervoi.eu
(043) 32 53 861
BOSCHSTRAAT 48 MAASTRICHT
Op AfSpRAAk 043 325 58 64
Alleen vOOR MAnnen
BOSCHSTRAAT 46 zOndeR AfSpRAAk
Luik is overal
De broers Luc en Jean-Pierre Dardenne. foto Cineart Nederland
Weinig regisseurs waren zo succesvol op het
filmfestival in Cannes als Luc en Jean-Pierre Dardenne.
In 1999 en 2005 wonnen ze de Gouden Palm, afgelopen
najaar kregen ze met ‘Le silence de Lorna’, die nu ook in
Nederland draait, de prijs voor het beste scenario.
“Of we het landschap opfleuren, weet ik niet.”
door Günther Jekubzik
Het meest bepalend voor de broers
Luc en Jean-Pierre Dardenne en hun
films is hun jeugd in Seraing, een
industriële voorstad van Luik: “Basis
van onze thema’s is onze persoonlijke
geschiedenis. Wij zijn opgegroeid in
Seraing, dat net als het Ruhrgebied een
extreme achteruitgang heeft meegemaakt.
Wij hebben een manier van
leven, een solidariteit in enkele jaren
zien verdwijnen. Wat achter bleef waren
afzonderlijke lotgevallen,” vertelt Luc
Dardenne. “Luik staat daarbij symbool
voor een samenleving die in elkaar is
gestort.”
Het zijn steevast de morele vragen die
in hun films naar voren komen. In hun
jongste film Le silence de Lorna moet de
hoofdpersoon beslissen of haar droom
van een snackbar haar een moord waard
is. “Dat zijn universele vragen. Waarom
onderdruk je het leven van iemand
anders en hoe ver wil je daarin gaan?”
De glamourwereld van de
internationale cinéma is waar de
gebroeders Dardenne zich het minste
thuis voelen, hun introvertheid is
befaamd. Maar als je bij Luc Dardenne
aan tafel schuift, kom je gemakkelijk in
gesprek en beveelt hij je zijn favoriete
Italiaanse restaurant in Luik aan.
Het liefst opereren ze in hun eigen
wijk, in het leven van alledag waar
ze niet in het middelpunt van de
belangstelling staan. De ernst waarmee
op hun weinig hoopvolle films wordt
gereageerd, nemen ze niet serieus. Bij
de persoonlijke ontmoeting ligt de
ironie voortdurend op de loer. Op de
vraag welk effect de economische crisis
zal hebben op hun bestaan als cineast,
is het antwoord: “Als het erger wordt,
gaan we musicals maken!” Een naar zijn
mening te lang betoog van Luc wordt
door Jean-Pierre afgebroken met de
woorden: “U moet hem niet geloven. Hij
is een leugenaar.”
Bij alle regisserende broers, zoals de
Coens en de Taviani’s, komt de vraag op
hoe ze samenwerken. Jean-Pierre: “Daar
kun je veel over vertellen, maar eigenlijk
kun je het niet uitleggen. Het gaat om
de magie, die is er of die is er niet.” Luc:
“We praten veel voordat we een plan
voor de film maken. Vervolgens schrijf
ik het scenario, Jean-Pierre leest het.
Met de financiering bemoeien we ons
niet, daarvoor hebben we een goede
producent. We filmen allebei met video
op de opnamelocaties. Tegelijkertijd
begint de casting, die doen we zelf,
tot en met de kleine rollen. Eén tot
anderhalve maand repeteren we dan
de rollen, spelen van alles, nemen dat
op video op en kiezen kostuums, veel
kostuums. De acteurs zeggen dat we
niet goed wijs zijn. Als de acteurs het
goed vinden, vinden wij het niets. Dan
repeteren we verder zonder camera
en technisch team. Het team komt
pas als wij klaar zijn en wij laten hun
dan zien waar ze moeten staan. We
draaien continu. Zo ontwikkelt de film
zich gelijktijdig met het verhaal, soms
draaien we een scene opnieuw, alle
coulissen blijven staan, alle acteurs zijn
altijd beschikbaar. We proberen alles
uit, want de tijd is intelligenter dan wij.
We nemen ons de tijd.”
De aanpak levert een ook voor
de broers steeds weer wisselend
“We proberen alles uit, want de tijd is intelligenter dan wij.”
resultaat op. Luc: “We hadden na de
voorbereiding nog nooit zo’n grote
lacune in onze films als in Lorna. Dat
gat in de handeling moet Lorna ook
in haar leven invullen, en zij vindt een
ongewone oplossing.” De film kent een
meerduidig slot, een sprookjesachtig
einde in het bos. Luc: ”Een vriend
van ons heeft het vergeleken met
32 www.zuiderlucht.eu cultureel maandblad januari 2009