Straat 83, interne liaison Geriatrie - AZ Sint-Lucas

Infobrochure voor studenten
Interne Liaison geriatrie
Straat 83
W2
AZ Sint Lucas
Groenebriel 1
9000 Gent
1

INHOUDSOPGAVE
1 ALGEMENE GEGEVENS 4
2 INLEIDING 4
3 ZORGPROGRAMMA VOOR DE GERIATRISCHE PATIËNT 5
3.1 De interne liaison binnen het zorgprogramma voor de geriatrische patiënt 5
3.1.1 Doel 5
3.1.1 Doelgroep geriatrische liaison 6
3.1.3 Pluridisciplinair team 6
4 WERKING INTERNE LIAISON GERIATRIE 7
4.1 Screeningstraject 7
4.1.1 Initiële screening: Geriatrisch Risico Profiel (GRP) 7
4.1.2 Afnemen van ‘Geriatrische screening’ (GS) 8
4.1.3 Adviesaanvraag binnen het intern liaisonteam 9
4.1.5 Adviesverlening 10
4.2 Overzicht van de gevalideerde en betrouwbare meetinstrumenten gebruikt in de
‘Geriatrische screening’. 11
Barthel index 11
NRS-IS 11
CAM 12
OLD 12
MMSE 12
Lawton 13
Socios 13
4.3 Zelfontwikkelde assessment methoden gebruikt in de ‘Geriatrische Screening’ 13
Checklist overvoeding 13
Logopedische checklist 13
Emotioneel welbevinden (observatielijst) 14
4.4 Gevalideerde testen gebruikt bij een verdere screening 14
Verdere screening door de diëtiste van het interne liaisonteam 14
NRS-BS 14
Verdere screening door de psychologe van het interne liaisonteam 15
COTESS 15
NPI-Q 15
Verdere screening door de logopediste van het interne liaisonteam 15
Boston naming test 15
TASH 15
T.T. 16
AAT 16
FDO 16
ACE-R 16
2

4.5 Pluridisciplinair overleg 17
Bijlagen 18
3

1 Algemene gegevens
De burelen van het intern liaisonteam geriatrie bevinden zich in Campus Sint Lucas, straat 83
Contactgegevens
: InterneliaisonG@azstlucas.be
AZ Sint Lucas - Groenebriel 1 - 9000 Gent - postvak 206 (campus Sint Lucas)
: 09/224 56 22 - 09/224 56 17 – 09/224 56 18
2 Inleiding
Door de vergrijzing van de bevolking stijgt het aantal patiënten met een geriatrisch profiel.
Concreet betekent dit dat het aantal zorgbehoevende ouderen toeneemt.
De demografische evolutie (zie tabellen 1 en 2) vertaalt zich in de ziekenhuispopulatie.
Het aantal geriatrische patiënten –ook op niet geriatrische afdelingen- neemt toe.
Een aanpassing van de aard en de diversiteit van de gezondheidsstructuren was nodig.
Het zorgprogramma voor de geriatrische patiënt werd dan ook uitgebouwd binnen ons
ziekenhuis.
2000 2020 2050
Mannen 5.029.011 5.271.844 5.400.062
Vrouwen 5.251.659 5.451.984 5.552.519
Totale bevolking 10.280.670 10.723.828 10.952.581
Leeftijdsgroep 60 en meer 2.249.411 2.927.831 3.557.633
Leeftijdsgroep 80 en meer 376.786 608.609 1.134.667
Tabel 1 Vooruitzichten voor de toekomstige bevolking, België, 2000- 2050
BRON: NIS, Mathematische demografie: Bevolkingsvooruitzichten 2000-2050
Verhouding 60+ ten opzichte van 20-59
jarigen
Verhouding 80-jarigen ten opzichte van
60-jarigen
Tabel 2 Afhankelijkheidsgraad en intensiteit van de vergrijzing, België, 2000-2050
BRON: NIS, Mathematische demografie: bevolking en veroudering
2000 2020 2050
40,1% 53,0% 68,9%
16,8% 20,8% 31,9%
4

3 Zorgprogramma voor de geriatrische patiënt
Algemeen bestaat het zorgprogramma voor de geriatrische patiënt uit vijf onderdelen
1. een erkende dienst voor geriatrie;
2. een dagziekenhuis geriatrie;
3. een interne liaison;
4. een externe liaison;
5. een geriatrisch consult.
Het zorgprogramma voor de geriatrische patiënt is gericht op het pluridisciplinair diagnostisch en
therapeutisch proces, alsook op de revalidatie en de opvolging van de geriatrische patiënt.
Tevens waarborgt het zorgprogramma in samenspraak met de huisarts en de andere
zorgverstrekkers, het opsporen van geriatrische patiënten, alsook de continuïteit van de zorg.
Het hoofddoel van het zorgprogramma bestaat erin via een pluridisciplinaire aanpak te streven
naar een optimaal herstel van de functionele performantie en een zo groot mogelijke
zelfredzaamheid en levenskwaliteit van de oudere persoon.
3.1 De interne liaison binnen het zorgprogramma voor de geriatrische patiënt
3.1.1 Doel
De doelstelling van de interne liaisonfunctie bestaat uit het aanbieden van een
complementaire, geriatrische benadering aan elke gehospitaliseerde geriatrische patiënt, die
niet op een dienst geriatrie verblijft.
De leden van het team stellen, elk vanuit hun competentiedomein, de geriatrische principes en
de geriatrische deskundigheid ter beschikking aan de behandelende geneesheerspecialist en
de teams van de dienst waar de patiënt verblijft.
Hierbij wil de interne liaison een tweedelijnfunctie vervullen door niet de zorg over te nemen,
maar te ondersteunen met raad en advies.
5

3.1.2 Doelgroep
Elke in het ziekenhuis opgenomen patiënt ouder dan 75 jaar dient geëvalueerd te worden om
na te gaan of hij voldoet aan de kenmerken van de geriatrische patiënt en/of de interne
liaisonfunctie al dan niet moet ingeschakeld worden.
3.1.3 Pluridisciplinair team
Het team bestaat uit een verantwoordelijke arts/geriater, de vaste leden en ad hoc leden.
- De vaste leden van het team zijn
o 1FTE dienstverantwoordelijke
o 1 FTE sociaal verpleegkundige
o 1 FTE ergotherapeute
o 0,50 FTE psychologe
o 0,25 FTE logopediste
o 0,25 FTE diëtiste
- Ad hoc leden
o Ontslagmanager / externe liaison
o Apotheker
6

4 Werking Interne Liaison Geriatrie
4.1 Screeningstraject
Het screeningstraject is onder te verdelen in drie grote stappen:
- Initiële screening: Geriatrisch Risico Profiel (GRP)
- Afnemen van de Geriatrische screening (GS)
- Adviesverlening
4.1.1 Initiële screening: Geriatrisch Risico Profiel (GRP)
Bij opname van elke 75-plusser zullen de verpleegkundigen van de afdeling deze
vragenlijst invullen. De GRP kan men vinden op het verpleegkundig anamnese
document (in ORBIS op het tabblad ‘risicoprofiel’). Deze vijf vragen gaan over de
toestand van de patiënt vóór opname. Het invullen gebeurt ten laatste de dag na
opname van de patiënt tijdens de ochtendshift.
Geriatrisch Risico Profiel JA NEEN
1. Cognitieve stoornis (bv. desoriëntatie, dementie, delirium) 2 0
2. Alleenwonend of geen hulp mogelijk door inwonende partner/familie 1 0
3. Moeilijkheden bij stappen of transfers of gevallen in het voorbije jaar 1 0
4. Hij/zij werd gehospitaliseerd in de afgelopen 3 maanden 1 0
5. De patiënt gebruikt ≥ 5 geneesmiddelen 1 0
Totaalscore:
Bij Tabel 3 Geriatrisch risicoprofiel
Bij een score van ≥ twee wordt het interne liaison team verwittigd via dect (5622) of via
mail (interneliaisonG@azstlucas.be), binnen de 48 uur na opname van de patiënt. Bij de
afdelingen die met ORBIS werken heeft het interne liaison team zelf zicht op de GRP
score
Het anamneseblad is een onderdeel van het zorgdossier. Deze blauwe mappen die je
7

op elke afdeling kan vinden, bevatten bijkomende informatie die van nut kan zijn om
een algemeen beeld te vormen van de patiënt.
Het zorgdossier bestaat onder andere uit
Medicatieformulier
Medische instructies – medische instructies spoed
Multidisciplinair overleg
Overzichtsblad
Dagelijkse zorgen
Klevers
Eventueel NTR code, antico – schema, HGT, resultaten bladderscan,
aandacht voor de correctheid van de gegevens, brieven mee te geven bij
ontslag.
4.1.2 Afnemen van ‘Geriatrische screening’ (GS)
Nadat de verpleegafdeling contact heeft opgenomen met het ILG- team* om de
patiënten door te geven die een score van ≥ twee hebben, bezoeken wij deze
patiënten.
* ILG zoekt zelf de GRP score op in Orbis bij die afdelingen die gestart zijn met het
elektronisch patiëntendossier (str 37, str 55, str 64, str 67 en str 74)
De ‘verkenner’ maakt een elektronische GS aan via volgende stappen op PC
- Interdep op ‘ clstfile (I)
- Project Interne Liaison Geriatrie
- Map ‘Inventaris’
- Map’ Elektronische GS’
- Document ‘ Blanco GS’ openen en opslaan als naam-voornaam-opnamenr-GS.doc in
map ‘Elektronische GS’.
Tijdens ons bezoek voeren we een gesprek met de patiënt aan de hand waarvan wij
verschillende testen kunnen invullen. Tijdens het bezoek zijn er ook steeds een aantal
observatiepunten waar we aandachtig voor zijn.
Deze testen en observaties zijn gebundeld in de ‘Geriatrische screening’ (= GS).
In bijlage 1 ziet u hoe deze GS er uitziet.
8

Het bezoek wordt enkel uitgevoerd door de ‘verkenners’ van het intern liaisonteam
geriatrie (Karen Vanoverbeke, Bart Claeys of Ann Van den Bossche), en dit maximum
achtenveertig uur na contactname met het intern liaisonteam geriatrie (op weekdagen).
Via deze screening proberen we te inventariseren en inzicht te krijgen in specifieke
geriatrische problemen (naast het acute probleem, de reden van opname).
Na het bundelen van de informatie wordt een advies geformuleerd omtrent aanwezige
geriatrische problemen.
4.1.3 Adviesaanvraag binnen het intern liaisonteam
De ‘verkenner’ (verpleegkundige of ergotherapeut) van het intern liaisonteam vraagt
een bijkomend of aanvullend advies aan een lid van het team op basis van de
Geriatrische screening (GS).
De ‘verkenner’ brengt de nodige discipline(s) van ons team via mail op de hoogte. Men
maakt hiervoor gebruik van een standaardsjabloon.
Via de volgende stappen op PC kom je bij het document ‘adviesaanvraagformulier’
o Verkenner
o Interdep on ‘clstfile’(I-schijf)
o Project Interne Liaison Geriatrie
o Map ‘aanvraagformulieren’
o Vul het aanvraagformulier in
o Kies de discipline voor wie de aanvraag is
o Bestand
o Verzenden naar
o Emailadres (als bijlage)
De adviesaanvraag gaat niet naar de verpleegafdeling!
4.1.4 Opstellen van een advies
Aan de hand van de gegevens op de GS documenten wordt een advies opgesteld.
Via de volgende stappen op je PC kom je bij het standaarddocument ‘advies/
aanbevelingen’. De identificatiegegevens van de patiënt zullen automatisch ingevuld
zijn.
9

o Med Lucas
o Gebruikersnaam en wachtwoord invoeren
o Selecteer de afdeling waar de patiënt ligt
o Klik op de naam van de patiënt
o Klik icoon ‘witte envelop’aan
o De diëtiste en/of logopediste en/of psychologe en/of ergotherapeute en/of
verpleegkundige vullen op hun beurt desgewenst het advies aan en brengen
de verantwoordelijke ‘verkenner’ op de hoogte via mail zodra het advies
volledig is
4.1.5 Adviesverlening
Nadat de patiënt is bezocht door ‘de verkenners’ van het intern liaisonteam geriatrie
wordt door hen een advies opgesteld. Dit advies heeft betrekking op de verschillende
items die we bevragen (zelfredzaamheid, voeding en gewicht, geheugen,
gemoedstoestand, vallen en mobiliteit, zicht en gehoor, en/of al bestaande hulp thuis).
De ‘verkenner’ is aldus verantwoordelijk voor de afwerking van het patiëntendossier.
Er wordt een onderscheid gemaakt tussen een ‘voorlopig’ en ‘definitief’ advies.
Een ‘voorlopig’ advies is het advies opgesteld door de verkenner, zonder bijkomend
assessment van de niet-verkenner(s).
Wanneer alle nodige disciplines van het intern liaisonteam hun bevindingen en resultaten
gerapporteerd hebben en het advies dusdanig hebben aangevuld, spreken we over het
‘definitief’ adviesdocument. Dit advies kan worden beschouwd als het ‘eindresultaat’.
Deze resultaten worden in de loop van de volgende dag overlopen met de
dienst/dagverantwoordelijke van de desbetreffende afdeling.
Er wordt ook steeds een standaardsjabloon gemaild naar de behandelend arts en de
afdeling om hen op de hoogte te brengen dat het advies te raadplegen is in Med Lucas.
Het overmaken aan de afdelingen gebeurt maximum tweeënzeventig uur na
contactname met het intern liaisonteam geriatrie (op weekdagen).
10

4.2 Overzicht van de gevalideerde en betrouwbare meetinstrumenten
gebruikt in de ‘Geriatrische screening’.
Barthel index
Screenen van: Graad van zelfredzaamheid (BADL).
Afname door: Verpleegkundige of ergotherapeute van het interne liaisonteam geriatrie.
Info: Deze lijst kan worden ingevuld aan de hand van het patiëntendossier, informatie
Richtlijn vallen
van de verpleging en/of van de patiënt / familie.
* Uit: Milisen K. en al. (2009) Valpreventie. Bij geriatrische patiënten opgenomen in het
ziekenhuis. 2009. Herent, Acco.
Screenen van: Risico op vallen
Afname door: Verpleegkundige of ergotherapeute van interne liaisonteam geriatrie.
Info: ! Indien de patiënt niet wordt beschouwd als een risicopatiënt is het alsnog
belangrijk om educatieve maatregelen te overwegen.
Daarnaarst is het aangewezen het risico op een valincident telkens aan bod te laten
komen tijden de (multidisciplinaire) overlegmomenten of wanneer de
gezondheidstoestand van de patiënt verandert.
NRS-IS
Nutritionele Risicoscreening – Initiële screening
Screenen van: Risico op ondervoeding
Afname door: - Verpleegkundige van de verpleegafdeling.
- Verpleegkundige of ergotherapeut van intern liaisonteam geriatrie.
Info: Aan de hand van een korte checklist kan men opsporen of er een risico op
ondervoeding is. Indien er een risico op ondervoeding is, kan de diëtiste van het intern
liaisonteam een verdere bevraging of testing doen.
11

CAM
Confusion Assessment Method
Screenen van: Vermoeden van delirium (tijdelijke verwardheid).
Afname door: Verpleegkundige of ergotherapeut van interne liaison geriatrie.
Info: Voor het invullen van de CAM-test wordt enerzijds de verpleging bevraagd en
anderzijds wordt een aantal observatiepunten genoteerd.
Door deze test kan men een tijdelijke verwardheid opsporen. Deze verwardheid kan
verschillende oorzaken hebben (ziekenhuisopname, onderliggend lichamelijk lijden,
anesthesie, plots toedienen of onttrekken van medicatie,…).
Indien de patiënt positief scoort worden een aantal tips gegeven naar het behandelend
team op welke manier om te gaan met een verwarde patiënt.
OLD
Screenen van: vroege symptomen van Alzheimerdementie.
Afname door: Verpleegkundige of ergotherapeut van interne liaison geriatrie.
Info: Met behulp van de Observatielijst voor vroege symptomen van dementie kunnen
vroege signalen van Alzheimerdementie gedetecteerd worden. De OLD is oorspronkelijk
ontwikkeld voor huisartsen en is bruikbaar in een regulier consult. De OLD is eenvoudig te
scoren. De deelaspecten cognitie, het dagelijks functioneren en het gedrag worden
beoordeeld. Bij een positieve OLD-score kan worden overgegaan tot de afname van de
MMSE.
MMSE
Gestandaardiseerde Mini Mental State Examination
Screenen van: Cognitieve problemen (al dan niet tijdelijk)
Afname door: Verpleegkundige of ergotherapeut van intern liaisonteam geriatrie.
Info: Aan de hand van deze test kan men eventuele problemen met betrekking tot het
geheugen, oriëntatie, taal, aandacht, concentratie en constructieve vaardigheden
opsporen.
Bij het interpreteren van de resultaten wordt er rekening gehouden met factoren die de
score kunnen beïnvloeden zoals: pijn, vermoeidheid, medicatie, tijdelijke verwardheid,
leeftijd, opleidingsniveau, enzovoort. Een afwijkende MMSE-score wordt gerapporteerd
aan de behandelende arts en er wordt geadviseerd de cognitie van de patiënt verder
op te volgen.
12

Lawton
Screenen van: Graad van zelfstandigheid (IADL) voor opname.
Afname door: Verpleegkundige of ergotherapeut van intern liaisonteam geriatrie.
Info: In deze test worden acht items gescoord: telefoongebruik, winkelen, voedsel
bereiden, huishouden, wassen, vervoer, gebruik van geneesmiddelen en financieel
beheer.
Na de bevraging hebben we een beter zicht op wat de patiënt nog alleen kon doen
thuis en waarvoor hij/zij al hulp nodig had.
Socios
Screenen van: Sociale thuissituatie
Afname door: Verpleegkundige of ergotherapeut van interne liaison geriatrie.
Info: Aan de hand van het gehele gesprek en de afname van de Lawton kunnen
bepaalde problemen op sociaal vlak worden opgespoord.
4.3 Zelfontwikkelde assessment methoden gebruikt in de ‘Geriatrische
Screening’
Checklist overvoeding
Voor patiënten met overgewicht (BMI ≥ 28,5) wordt door de diëtiste, na overleg met de
behandelende arts, een advies opgesteld.
Er volgt een voedingsanamnese waarbij na vaststellen van het probleem, het
voedingsplan wordt opgesteld dat aangeeft welk dieet ingesteld zal worden. Het dieet
wordt grondig uitgelegd aan de hand van een dieetblad en –schema (de patiënt kan
deze meenemen naar huis).
Logopedische checklist
Er werd een logopedische checklist opgenomen in de ‘Geriatrische screening’. Slechts
enkele items dienen bevraagd te worden, de overige items kunnen achteraf worden
ingevuld aan de hand van observaties tijdens het gesprek.
13

Indien de patiënt positief scoort op één van de items kan de logopediste van het intern
liaison team een bezoek brengen aan de patiënt om een verdere screening en
adviesverlening te doen.
Deze checklist werd opgesteld door de logopediste en afasiologe An Vandenbulcke.
Emotioneel welbevinden (observatielijst)
Ook de psychologe van het team, Caroline Serrure, stelde een observatielijst samen die
peilt naar het emotioneel welbevinden. De items dienen niet actief bevraagd te worden
bij de patiënt maar dienen gebruikt te worden als aandachtspunten/observatiepunten
tijdens het gesprek.
4.4 Gevalideerde testen gebruikt bij een verdere screening
Hieronder krijgt u een overzicht van een aantal gevalideerde en betrouwbare
meetinstrumenten gebruikt door de diëtiste, psychologe en/of logopediste van het
interne liaisonteam geriatrie indien zij in consult worden gevraagd door een van de
andere leden van het team.
Verdere screening door de diëtiste van het interne liaisonteam
NRS-BS
Nutritionele risicoscreening – bijkomende screening
Deze test screent het risico op ondervoeding. Eerst wordt de NRS-IS (initiële screening)
afgenomen. Indien deze positief is kan de diëtiste een bijkomende screening doen (NRS-
BS). Bij een bijkomende screening houdt de diëtiste zowel rekening met de
voedingstoestand als met de ziekte-ernst. Bij patiënten met risico op ondervoeding volgt
een uitgebreid assessment. Het evalueren van de voedingstoestand en het afnemen van
een voedingsanamnese stellen de diëtiste in staat om het behandelingsplan op te
stellen, dat vervolgens in actie treedt.
14

Verdere screening door de psychologe van het interne liaisonteam
COTESS
Cognitieve testbatterij voor senioren
Deze neurologische testbatterij screent naar mogelijk cognitieve stoornissen.
Het is een testbatterij die bestaat uit zeven onderdelen:
o Aandacht
o Taal
o Geheugen
o Redeneren
o Praxie
o Somatognosie
o Tijdrelatering
De test kan in zijn geheel worden afgenomen of men kan enkel de onderdelen
gebruiken die van toepassing zijn voor een bepaalde patiënt.
Deze test is een veel uitgebreidere test dan de MMSE, waardoor men informatie krijgt die
kan helpen tot het stellen van een differentiaaldiagnose.
NPI-Q
Neuropsychiatrie Inventory Questionnaire
Verdere screening door de logopediste van het interne liaisonteam
Boston naming test
Deze test wordt gebruikt bij het opsporen van taalkundige problemen
De test bestaat uit 60 prenten die moeten benoemd worden. Dit zijn zowel woorden die
men veel gebruikt (bv: bed, boom, huis,…), als woorden die men minder gebruikt (bv:
neushoorn, iglo, muilkorf,…).
TASH
Taalscreening na hersenletsel
Deze taaltest wordt afgenomen bij patiënten met een verworven hersenletsel (= niet
aangeboren), in de eerste tot en met zesde week na het verwerven van het letsel.
Deze test bestaat uit drie onderdelen waarbij men zowel taalbegrip als taalgebruik
screent.
15

T.T.
Token Test
Deze taaltest onderzoekt het taalbegrip zonder een beroep te moeten doen op de
intelligentie / geheugen.
De test gaat het werkgeheugen, de perceptie en de aandacht na. Men kan ook
bepalen of de persoon een afasie heeft en wat de ernst van de afasie is.
AAT
Akense afasie test
Dit onderzoeksinstrument, ontworpen door de Akense school, heeft als doel het stellen
van een differentiaaldiagnose afasie/geen afasie, het bepalen van de ernst van de
afasie, het bepalen van de soort afasie en het beschrijven van de stoornis in de
verschillende taalmodaliteiten en op verschillende linguïstische niveaus.
Deze test bestaat uit zes onderdelen.
FDO
Frenchay Dysartrie Onderzoek
Deze spraaktest onderzoekt de verschillende parameters van het spreken:
o Ademhaling
o Lippen
o Kaak
o Tong
o Stem
o Beïnvloedende factoren
o Reflex
o Velum
o Verstaanbaarheid
Aan de hand van deze test kan de logopediste vaststellen of de persoon in aanmerking
komt voor taaltherapie.
ACE-R
Addenbrooke’s Cognitieve Examination Revised
Deze test heeft als doel om cognitieve problemen te diagnosticeren
16

NSVO
Nederlans Verstaanbaarheids Onderzoek
4.5 Pluridisciplinair overleg
Tweemaal per week vindt er op de dienst een pluridisciplinair overleg plaats. Naast de
leden van het ILG is ook de geriater aanwezig. Hierbij worden die patiënten overlopen
waarvoor er aanvraag geriatrie werd gedaan en ook die patiënten waarvoor
aanvullend advies van de geriater is aangewezen.. Dit overleg dient om de toestand te
bespreken, eventuele problemen op te lossen en het verdere traject te bepalen.
17

5 Bijlagen
INTERNE LIAISON GERIATRIE
Geriatrische screening (GS) op
Naam:
Afdeling / kamer:
Opnamedatum:
Opnamenummer:
Patiëntennummer:
Behandelende arts: Dr.
GS afgenomen door:
Vermoedelijke ontslagdatum:
Reden van opname
Medische voorgeschiedenis (info Medlucas + vpk dossier)
Eerdere opnames voor
Eerdere ambulante opnames voor
Eerdere consulten ILG:
Woonsituatie
Voor opname:
Na opname:
(doel van patiënt)
Thuis
alleen
met partner
met familielid:
Service flat
alleen
met partner
ROB / RVT / WZC:
Andere:
Terug naar huis / thuisvervangend milieu
Plaatsing
Andere:
Type / omschrijving woning:
Huis met trappen
patiënt gebruikt trappen nog
patiënt gebruikt trappen niet meer
Appartement
met lift
zonder lift (op de verdieping)
Bungalow
Andere:
Geriatrisch Risico Profiel (GRP)* Toestand voor opname JA NEEN
1. Cognitieve stoornis (b.v. desoriëntatie, dementie, delirium) 2 0
2. Alleenwonend of geen hulp mogelijk door inwonende partner/familie 1 0
3. Moeilijkheden bij stappen of transfers of gevallen in het voorbije jaar 1 0
4. Hij/zij werd gehospitaliseerd in de afgelopen 3 maanden 1 0
5. De patiënt gebruikt ≥ 5 geneesmiddelen 1 0
TOTAALSCORE
* Zoals gescoord op de afdeling.
Contactpersonen
Naam 1
Relatie
TEL/GSM
Naam 2
Relatie
TEL/GSM

str 83 interne Liaison geriatrie 120104.docx 19
FYSIEK DOMEIN
BARTHEL INDEX Screening BADL
Aandachtgebied
Items
Functiescore
Voorwaarde
Darm
(ontlasting)
Incontinent
Af en toe een ongelukje
Continent
0
1
2
Voorgaande week:
Indien klysma noodzakelijk is = ‘incontinent’.
Af en toe = 1 x per week.
Blaas
(urine)
Incontinent of catheter
Af en toe een ongelukje (max 1 x per
24 uur)
Continent (gedurende meer dan 7
dagen)
0
1
2
Voorgaande week:
Af en toe = 1 x per dag.
Patiënt die zijn/haar catheter zelf kan verzorgen =
‘continent’.
Heeft hulp nodig 0 Voorgaande 24-48 uur:
Uiterlijke Onafhankelijk voor wat betreft
Verwijst naar persoonlijke hygiëne zoals
Verzorging verzorging van gezicht, tanden, haar 1 tandenpoetsen, scheren en wassen. Hierbij benodigde
en bij scheren
attributen mogen worden aangereikt.
Afhankelijk 0 Met hulp = kan zich afvegen en enige van
Toiletgebruik
Heeft enige hulp nodig maar kan
sommige dingen zelf
Onafhankelijk (op en af, uit- en
aankleden, reinigen
1
2
bovenstaande handelingen uitvoeren.
Onafhankelijk = in staat om naar toilet te gaan, zich
voldoende uit te kleden, te reinigen, aan te kleden en
weg te gaan.
Niet in staat (niet zelfstandig) 0 Hulp = voedsel wordt fijngemaakt; patiënt eet zelf.
Eten
Heeft hulp nodig bij snijden,
smeren,…
1
In staat om normaal voedsel (ook hard voedsel) te
eten: het eten mag gekookt en geserveerd worden
Onafhankelijk 2 door anderen maar mag niet worden fijngemaakt.
Niet in staat (niet zelfstandig) 0 Afhankelijk = niet in staat om te zitten; er wordt
Transfer (van
bed naar stoel
en terug)
Veel hulp (1 à 2 personen /
lichamelijk)
Weinig hulp (met hulp van woorden of
lichamelijk)
1
2
gebruik gemaakt van een tillift.
Veel hulp = een sterk, getraind persoon of 2 gewone
persoon; patiënt kan rechtop zitten.
Weinig hulp = een persoon voor toezicht of enige
Onafhankelijk 3 hulp.
Kan zich niet verplaatsen 0 Hulp = ongetraind persoon, inclusief toezicht en
Mobiliteit
Onafhankelijk, maar maakt gebruik
van een hulpmiddel (rolstoel,…)
Loopt met hulp van 1 persoon (hulp
met woorden of lichamelijk)
1
2
morele steun.
Onafhankelijk = kan zich verplaatsen in huis of op
afdeling; hulpmiddel mag worden gebruikt.
Een patiënt in rolstoel moet zonder hulp met hoeken
Onafhankelijk 3 en deuren kunnen omgaan.
Afhankelijk 0 De helft (50%) = alleen hulp bij knopen,
Aan- en
uitkleden
Heeft hulp nodig maar kan +/- de helft
(50%) zelf
Onafhankelijk
1
2
ritssluitingen, … Kan enkele kledingsstukken zelf
aandoen.
Onafhankelijk = in staat kleren te kiezen en aan te
doen.
Niet in staat 0
Trappen lopen
Heeft hulp nodig (woorden,
lichamelijk of hulpmiddel)
Onafhankelijk naar boven en naar
beneden
1
2
Onafhankelijk = kan eventueel hulpmiddelen zelf
dragen
Baden/ Afhankelijk 0 Onafhankelijk = zonder toezicht of hulp in en uit bad
Douchen Onafhankelijk 1 stappen en zichzelf wassen.
Score 0 – 9 : ernstig beperkt / hulpbehoevend
Score 10 – 19: matig beperkt / hulpbehoevend
Score 20 : ADL- zelfstandig
Patiëntscore
TOTAALSCORE /20
Interpretatie / opmerkingen

str 83 interne Liaison geriatrie 120104.docx 20
ALGEMENE BEVRAGING/OBSERVATIE
Sensorische observaties
ERGOTHERAPIE
Positionering
Ergotherapie aan huis
Is er een auditief probleem?
Is er een visueel probleem?
Ja Hoorapparaat: links rechts
Neen
Aanwezig in ZH / Nazicht of reiniging vereist
Ja Gecorrigeerd door een bril bril aanwezig in ZH
Neen
Niet gecorrigeerd door een bril: draagt geen bril
bril is niet aangepast
bril niet aanwezig in ZH
Andere:
Stoelgangpatroon Normaal Obstipatie Diarree
(Kunst)gebit
Is er een goede positionering van de
patiënt?
Zijn er reeds ADL-hulpmiddelen aanwezig
thuis van voor opname?
Zoals bv: zetelverhoger, steunbaren aan
wc, leesloep, been heffer,…
(=Andere dan loophulpmiddelen,
ziekenhuisbed en PAS)
Wordt een van volgende items positief
gescoord:
Valrisico.
Draaglast > draagkracht mantelzorger.
Cognitieve / mentale achteruitgang
waardoor zelfstandig funtioneren
moeilijker gaat.
Patiënt nadert een ontslag maar heeft
ergotherapie nodig? (ADL- of
transfertraining, hulpmiddelen,…).
Fysieke achteruitgang.
Onaangepast wonen.
Geen gebit Onvolledig (kunst)gebit Volledig (kunst)gebit
Kunstgebit Aangepast Niet aangepast
Aanwezig in ZH
Ja Stop
Neen Hoe wijkt de zit- of lighouding af van
Neen
Ja
Neen Stop
het normale?
Ja Komt patiënt volgens u in aanmerking
voor ergo aan huis?
↓ ↓
Ja Neen
↓ ↓
Uitleg omtrent ‘Ergotherapie Stop
@ huis’ en meegeven van brochure
(+ en voorstel tot aanmelding).

str 83 interne Liaison geriatrie 120104.docx 21
RICHTLIJN VALLEN* Screening
valrisico
De persoon is een risicopatiënt indien
Hij/zij in het ziekenhuis opgenomen is omwille van een val,
Gevallen is in de afgelopen 6 maanden of gevallen tijdens de hospitalisatie.
De gezondheidsmedewerkers oordelen dat hij/zij een verhoogd valrisico heeft.
OF
! Indien de patiënt niet wordt beschouwd als een risicopatiënt is het alsnog belangrijk om educatieve maatregelen te overwegen.
Daarnaarst is het aangewezen het risico op een valincident telkens aan bod te laten komen tijden de (multidisciplinaire) overlegmomenten of
wanneer de gezondheidstoestand van de patiënt verandert.
* Uit: Milisen K. en al. (2009) Valpreventie. Bij geriatrische patiënten opgenomen in het ziekenhuis. 2009. Herent, Acco.
Interpretatie / opmerkingen:
VOEDINGSTOESTAND: ALGEMENE WERKING Screening voedingstoestand
Cfr. vergadering diëtisten-ILG 20/05/08 & 27/10/08
Assessment door diëtist is reeds uitgevoerd (zie aanduiding op verpleegkundig anamnesedocument; luik ‘patiëntenbegeleiding’)
↓ ↓
JA NEEN
↓ ↓
Geen ‘NRS IS/overvoeding’ door ILG ‘NRS IS/overvoeding’ door ILG
Info kan verkregen worden door contact met diëtist
NRS IS: Risico op ONDERVOEDING
NRS-IS werd afgenomen door de verpleegkundigen op de verpleegafdeling JA NEE
Lengte: cm / Gewicht: kg / BMI:
Indien neen, afname NRS-IS door interne liaison geriatrie
BMI < 20,5
Vermagerd laatste 3 maanden (Aantal kilo: )
Ernstig ziek
Minder gegeten laatste week
TOTAALSCORE NRS-IS= /4 punten ( Indien ≥ 2 van de 4 positief adviesaanvraag diëtiste ILG)
Risico op OVERVOEDING
BMI > 28,5
Patiënt wil zelf vermageren
TOTAALSCORE = / 2 punten (Indien score 2/2 punten adviesaanvraag diëtist ILG)
Opmerkingen / Nota’s:

str 83 interne Liaison geriatrie 120104.docx 22
NORTON Screening decubitisrisico
Score op de Norton, zoals die werd afgenomen door de verpleegkundige op de afdeling
Norton werd afgenomen Norton werd niet afgenomen
Datum: Reden:
Score > 14 : geen specifieke maatregelen treffen
Score ≤ 12 : preventieplan (verhoogd decubitusrisico)
Score ≤ 11 : zeer groot decubitusrisico
Score < 5 : er zal decubitus optreden
Zijn er decubituswond(en) aanwezig?
Ja Neen
Zo Ja, waar?
LOGOPEDISCHE SCREENING
Klinische observatie:
TOTAAL SCORE NORTON = / 20 punten
fluctuerend alert/ asymmetrisch aangezicht/ speekselvloed of speekselverlies/ problemen met bijten of kauwen
Zijn er slikproblemen? Ja Neen
Vaak verslikken of frequent hoesten tijdens maaltijdgebeuren
Opname omwille van slikpneumonie
Problemen bij drinken van beker water
Gedragsproblemen bij eten of extreem snel/traag eettempo
Zijn er spraakproblemen ? Ja Neen
Spraak is niet of moeilijk verstaanbaar
Stem klinkt hees
Zijn er taalproblemen? Ja Neen
Onduidelijke zinsbouw, verkeerde woordvolgorde, vervormen van woorden
Opvallende woordvindingsproblemen/ lege taal
Problemen met begrijpen van eenvoudige vragen/ opdrachten
Zijn er communicatie problemen? Ja Neen
Irrelevant of moeilijk te volgen gesprek
Interpretatie:
De vragen kunnen een aanwijzing zijn voor een mogelijks logopedisch probleem.
Indien de patiënt ≥ 1x ja op de vragen scoort adviesaanvraag logopediste ILG
Opmerkingen
Interpretatie / opmerkingen

str 83 interne Liaison geriatrie 120104.docx 23
PSYCHISCH DOMEIN
! Exclusie
Geen afname ‘psychisch domein’ door ILG bij
psychiatrische patiënten (patiënten opgenomen op naam van een psychiater)
neuropatiënten (patiënten opgenomen op naam van een neuroloog)
LUIK A
Is er sprake van een CHRONISCH psychisch probleem?
JA
Wordt de patiënt
behandeld?
JA
NEE
Voldoet deze
behandeling ?
JA Zie luik B
NEE
Advies- aanvraag
psychologe ILG
Adviesaanvraag
psychologe ILG
NEE Zie luik B
Niet gekend Zie luik B
Opmerkingen:
LUIK B
CAM Screening delirium
Kenmerk 1 : acuut optreden en afwisselend verloop
Kenmerk 1 is aanwezig als de volgende twee vragen met ‘ja’ worden beantwoord. De informatie kan meestal worden
verkregenvan een familielid, verzorgende of verpleegkundige.
1 Zijn er aanwijzingen voor een acute verandering in de geestelijke toestand van de patiënt vergeleken met zijn
uitgangssituatie ?
ja neen
2 Fluctueerde het (afwijkend) gedrag gedurende de dag, dat wil zeggen was het wisselend aan- en afwezig of was het
wisselend in ernst ?
ja neen
Kenmerk 2 : concentratiestoorins
Kenmerk 2 is aanwezig als de volgende vraag met ‘ja’ wordt beantwoord.
Had de patiënt moeite met zich te concentreren, bv door snel afgeleid te zijn of door moeite te hebben de aandacht bij het
gesprek te houden ?
ja neen
Kenmerk 3 : ongeorganiseerd denken
Kenmerk 3 is aanwezig als de volgende vraag met ‘ja’ wordt beantwoord.
Was het denken van de patiënt ongeorganiseerd of incoherent ; bv door onsamenhangende of irrelevante conversatie,
een onduidelijke of onlogische gedachtengang of onvoorspelbare veranderingen van onderwerp ?
ja neen
Kenmerk 4 : veranderend bewustzijnsniveau
Kenmerk 4 is aanwezig als de volgende vraag wordt beantwoord met ‘waakzaam’, ‘lethargisch’, ‘stupor’ of ‘coma’.
Hoe zou je in het algemeen het bewustzijnsniveau van de patiënt omschrijven ?
alert (normaal)
waakzaam (hyperalert, overgevoelig voor omgevingsstimuli, schrikgedrag)
lethargisch (slaperig maar makkelijk wekbaar)
stupor (moeilijk wekbaar)
coma (niet wekbaar)
TOTAALSCORE

str 83 interne Liaison geriatrie 120104.docx 24
Delirium als zowel kenmerk 1 als kenmerk 2 aanwezig is in combinatie met kenmerk 3 of kenmerk 4 (of zowel 3 als 4).
Positieve CAM
score
Negatieve CAM
score
Stop en rapporteer (adhv adviesaanvraag) aan psychologe ILG
Patiënt voldoet aan ≥ 1 exlusiecriteria
Afname MMSE ≤ 3 maanden, tenzij vermoeden van cognitief deficit of op vraag van het
behandelend team
Gekende dementie
Indien RVO: ontregelde Parkinsonmedicatie/neurostimulator
Patiënt ligt op IZ of nog geen 48 u terug van IZ
Binnen de 48u na reanimatie
Nog geen 48u postoperatief
Patiënt heeft veel pijn heeft en/of is erg vermoeid
Patiënt heeft een slechte prognose
Andere:…………………………..
↓ ↓
JA (≥ 1 exclusiecriteria) NEEN
↓ ↓
Is er een vraag / probleem? Observeert men vroege SS/ dementie ?
(Cf OLD – zie bijlage)
↓ ↓ ↓ ↓
JA NEEN Positieve score Negatieve score
↓ ↓ ↓ ↓
Adviesaanvraag Stop
psychologe ILG MMSE afnemen (zie bijlage) Stop
↓
Gestoorde score (cfr tabel)
of afwijkend gedrag?
↓ ↓
JA NEE
↓ ↓
Adviesaanvraag Stop
psychologe ILG
EMOTIONEEL WELBEVINDEN Observatie klinische risicofactoren
Somatische klachten van vage, polymorfe aard die niet bevestigd worden door technische onderzoeken
Inslaapstoornissen of herhaaldelijk geagiteerd ontwaken
Prikkelbaarheid
Patiënt maakt een lusteloze indruk, heeft in weinig nog zin, mist perspectief, uit allerlei beschuldigingen of is opstandig
Ingrijpende gebeurtenissen die doorheen de levensloop van de patiënt hebben plaatsgevonden én die door de patiënt als negatief ervaren
worden.
Verminderde gezondheidstoestand, met name lichamelijke aandoeningen en vooral de functionele beperkingen daarbij die kunnen leiden
tot meer afhankelijkheid van derden (coping)
Signalen omtrent suïcide
Vermoeden van middelenmisbruik zoals alcohol, benzodiazepines of mishandeling.
Bent u in het algemeen tevreden over uw leven?
Andere observaties:Naar emotioneel welbevinden, persoonlijkheid, gedrag,…:
Mantelzorg: draaglast – draagkracht
! Elke mantelzorger heeft recht op een vraag naar zijn/haar welbevinden. Erkenning geven voor hetgeen de mantelzorger investeert in de
patiënt, houdt een uitnodiging in naar een gesprek over de beleving van de mantelzorger.
Observatielijst doorgenomen.
Bij aanwezigheid van ≥ 1 klinische risicofactor(en) Bespreken met psychologe ILG
Opmerkingen:

str 83 interne Liaison geriatrie 120104.docx 25
ZINGEVING
Is er sprake van een zingevingsproblematiek ? Ja Neen
Is er sprake van een religieuze / spirituele nood ? Ja Neen
Indien de patiënt ≥ 1x ja op de vragen scoort afdeling adviseren om een aanvraag te doen bij de vertegenwoordiger
van de patiënt zijn / haar religie.
Omschrijving probleem / opmerkingen:
SOCIAAL DOMEIN
ALGEMENE WERKING Cfr. Vergadering SD-ILG 22/10/08
Assessment door sociale dienst is reeds uitgevoerd (zie verslag van sociale dienst in MedLucas)
↓ ↓
JA NEEN
↓ ↓
Geen sociale bevraging door ILG Sociale bevraging door ILG
Sociale info kan verkregen worden door contact met SD Eventueel adviesaanvraag sociale
verpleegkundige ILG.
! Uitzonderingen
Geen sociale bevraging door ILG bij
Patiënten opgenomen op de afdeling oncologie (2255)
Nefrologische patiënten (= patiënten opgenomen voor een nerfroloog zie patiëntenetiket)
SOCIALE ANAMNESE
Burgerlijke stand: Ongehuwd Gehuwd Weduw(e)(naar) Gescheiden
Kinderen: Neen Ja, aantal:
Hulp reeds aanwezig voor opname:
Mantelzorg:
Professionele hulp:
Opmerkingen:
LAWTON Screening IADL
Gebruik van telefoon:
Bedient zich van de telefoon op eigen initiatief (zoekt de nummers, kiest ze, enz) 1
Kiest slechts enkel welbekende nummers 1
Neemt de telefoon op maar belt zelf niet op 1
Gebruikt de telefoon helemaal niet 0
Winkelen:
Kan zelfstandig alle nodige boodschappen doen 1
Is alleen voor sommige boodschappen zelfstandig 0
Moet begeleid worden om boodschappen te doen 0
Is volledig onbekwaam om boodschappen te doen 0
Voedsel bereiden:
Kan zelfstandig maaltijden plannen, bereiden en opdienen 1
Kan geschikte maaltijden bereiden, indien hij/zij van ingrediënten voorzien wordt 0
Kan bereide maaltijden opwarmen en opdienen of kan maaltijden bereiden maar is niet in staat om het
aangewezen dieet te volgen
0
De maaltijden moeten voor hem/haar bereid en opgediend worden 0

str 83 interne Liaison geriatrie 120104.docx 26
Huishouden:
Zorgt alleen voor het huishouden of doet het met occasionele hulp (bv voor zwaar huishoudelijk werk) 1
Voert lichte dagelijks taken uit (bv vaat doen, het bed opmaken) 1
Voert lichte dagelijkse taken uit maar op occasionele wijze 1
Vergt hulp voor alle huishoudelijke taken 1
Neemt helemaal niet deel aan de huishoudelijke taken 0
Wassen:
Doet zijn/haar eigen was. 1
Kan het kleine linnengoed wassen maar vergt hulp voor zwaardere linnengoed zoals lakens of handdoeken 1
De was moet door andere gedaan worden 0
Vervoer:
Reist zelfstandig met het openbaar vervoer, de taxi, of bestuurt eigen wagen 1
Gebruikt taxi maar geen openbaar vervoer 1
Gebruikt het openbaar vervoer indien begeleid 1
De verplaatsingen zijn beperkt tot taxi of wagen met hulp van derde 0
Verplaatst zich niet buiten huis. 0
Gebruik van geneesmiddelen:
Neemt zelfstandig geneesmiddelen in op het gewenste uur en in de voorgeschreven dosis 1
Is in staat zelfstandig geneesmiddelen i n te nemen, indien deze op voorhand klaargelegd worden 0
Is niet in staat om zelfstandig geneesmiddelen in te nemen 0
Financieel beheer:
Regelt zelfstandig de financiële zaken (budget, schrijft cheques uit, betaalt huur en de facturen, gaat naar de
bank)
Is in staat dagelijkse aankopen te doen maar heeft hulp nodig voor zijn/haar bankrekening of voor grote
aankopen
Is onbekwaam om geldzaken te regelen 0
Score: / 8
! Indien het gaat om een mannelijke patiënt kunnen de items ‘voedsel bereiden’, ‘ huishouden’ en ‘wassen’ worden weggelaten, aangezien
dit geslachtsgebonden items zijn.
Opmerkingen:
SOCIOS Screening sociale problemen
G \ S S1
S2
S3
S4
G1
Geen wijziging Aanpassing nodig Verhuis nodig
Overlijden verwacht
Pt of mantelzorg regelt alles
zelf
G2
A A A A
Pt of mantelzorg regelt
sommige zaken
G3
A B B B
Pt of mantelzorg regelt niets
zelf
G4
A B B B
Pt of mantelzorg zijn in
conflict
B C C C
A De noodzakelijke last behoort tot de normale informatie, men licht in.
B Men licht in, maar men is bovendien verplicht te controleren of zelf uit te voeren, evenwel zonder problemen met de groep
C Men licht in, men controleert en / of voert zelf uit, maar bovendien is men verplicht te onderhandelen en te arbitreren
Score: + =
1
1

str 83 interne Liaison geriatrie 120104.docx 27
MEDICATIE
Thuismedicatie Huidige medicatie
Niet gekend
Gekend:
(AB)USES
Roken Neen Ja; aantal:
Medicatie Neen Ja; opmerkingen:
Alcohol Neen Ja; hoeveelheid:
Patiënt gebruikt psychiatrische / slaap medicatie Neen Ja; opmerkingen:
PATIËNTENEDUCATIE
Volgende informatiebrochure(s) is/zijn meegegeven aan de patiënt / familie:
“Valpreventie”
“Ergotherapie werkt”
“Patiënten infobrochure interne liaison geriatrie”
“Afdeling geriatrie”
Andere:
Hygiëne:
Mobiliteit:
Transfer:
Hulpmiddelen:
Voeding:
Uitscheiding:
VRIJE RUIMTE
Toestand van de patiënt voor huidige opname:

str 83 interne Liaison geriatrie 120104.docx 28
BIJLAGEN
OLD Observatielijst voor vroege symptomen van dementie
Vergeten
Herhalen
Taal
Begrip
Oriëntatie in tijd
Façadevorming
Afhankelijkheid
Score systeem:
AFNAME NIET VAN TOEPASSING
1. Vergeet steeds welke dag het is.
2. Vergeet regelmatig gebeurtenissen die
kort geleden gebeurd zijn.
3. Kan recent gehoorde verhalen of mededelingen
niet meer navertellen.
4. Valt vaak in herhaling zonder het zelf te
beseffen.
5. Vertelt regelmatig hetzelfde verhaal tijdens een
gesprek.
6. Kan regelmatig niet op bepaalde woorden
komen.
7. Verliest snel de draad van een verhaal.
8. Aan het antwoord is te merken dat de vraag niet
is begrepen.
10. Haalt tijden door elkaar.
11. Verzint uitvluchten.
Aantal kenmerken dat aanwezig zijn
(aantal keren antwoord ‘Ja’):
12. Toename afhankelijk gedrag t.o.v. vroeger (Bv:
‘head turning’)
0: Geen aanwijzingen voor een beginnende dementie
1-3: Twijfelgeval. Het verdient de aanbeveling de OLD binnen 3
maanden te herhalen.
>3: Duidelijke aanwijzingen voor een beginnende dementie.
Verdere diagnostiek is aangewezen.
Ja Twijfel Neen Niet na te gaan

str 83 interne Liaison geriatrie 120104.docx 29
Gestandaardiseerde MMSE Screening cognitie
AFNAME NIET VAN TOEPASSING
Opleidingsniveau (tot max. 12 j. opleiding= laag, verdere studies na middelbaar onderwijs=hoog):
Ontwikkelingsniveau (cf. discrepantie tussen opleidingsniveau en ontwikkelingsniveau):
Gekende MMSE-score(-s) in het verleden (datum en score, plaats van afname en ondervrager):
1 a Welk jaar is het?
b Welk seizoen is het?
c Welke maand van het jaar is het?
d Wat is de datum vandaag?
e Welke dag van de week is het?
2 a In welke provincie zijn we nu?
b In welke plaats zijn we nu?
c In welk ziekenhuis (instelling) zijn we nu?
d Wat is de naam van deze afdeling?
e Op welke verdieping zijn we nu?
Vragen Noteer Antwoord Score
3 Ik noem nu drie voorwerpen. Wilt u die herhalen nadat ik ze alle drie gezegd heb?
Onthoud ze want ik vraag u over enkele minuten ze opnieuw te noemen.
Noem “appel, sleutel, tafel”, neem 1 seconde per woord.
1 punt voor elk goed antwoord, herhaal maximaal 5 keer tot de patiënt de drie woorden
weet.
4 Wilt u van de 100 zeven aftrekken en van wat overblijft weer zeven aftrekken en zo
doorgaan tot ik stop zeg?
Herhaal eventueel 3 maal als de persoon stopt, herhaal dezelfde instructie, geef maximaal 1
minuut de tijd.
Noteer hier het antwoord
OF
Wilt u het woord “worst” achterstevoren spellen? Noteer hier het antwoord.
5 Noemt u nogmaals de drie voorwerpen van zojuist.
1 punt voor elk goed antwoord. /3
6 Wat is dit? En wat is dat?
Wijs een pen en een horloge aan.
1 punt voor elk goed antwoord.
7 Wilt u de volgende zin herhalen: “Nu eens dit en dan weer dat”.
1 punt als de complete zin goed is.
8 Wilt u deze woorden lezen en dan doen wat er staat?
(Papier met daarop grote letters: “Sluit uw ogen”)
9 Wilt u dit papiertje pakken met uw rechter hand, het dubbelvouwen en het op uw schoot
leggen?
1 punt voor iedere goede handeling.
10 Wilt u voor mij een volledige zin opschrijven op dit stuk papier?
1 punt wanneer de zin een onderwerp en een gezegde heeft en betekenis heeft.
11 Wilt u deze figuur natekenen (zie figuur bijlage.)?
1 punt als figuur geheel correct is nagetekend. Er moet een vierhoek te zien zijn tussen de
twee vijfhoeken.
TOTAAL SCORE / 30
Scoren (op basis van handleiding Kok et al, 2002) en interpreteren (rekening houdend met geslacht, leeftijd en opleidings- en
ontwikkelingsniveau, Portzky & Verleden) van de MMSE. Bij indicatie cognitieve stoornis adviesaanvraag psychologe ILG.
/5
/5
/3
/5
/2
/1
/1
/3
/1
/1

str 83 interne Liaison geriatrie 120104.docx 30
Leesact
Er wordt aan de patiënt gevraagd volgende tekst luidop te lezen:
“Een postbode redde gisteren twee kindjes, Sandra en Jan, uit een brandende woning.
Een buurmeisje, Maria, dat ook ter hulp kwam,
verstuikte hierbij haar voet.
Sandra en Jan waren de kinderen van de burgemeester.
De burgemeester gaf de postbode een beloning.”
Opmerkingen:
Schrijfact
Er wordt aan de patiënt gevraagd een aantal eevoudige zaken te noteren. (Naam, adres, beroep, geboortedatum, burgerlijke stand en aantal
kinderen).
Opmerkingen: