Sibert Holla, boegbeeld van CHN neemt afscheid - CIHN

10
huisartsenkring
Samenwerking CIHN
en Huisartsenkring
‘We zijn een team’
Een goed huwelijk, zo is de relatie tussen de CIHN en de Huisartsenkring te omschrijven. Partners die ieder hun eigen belangen en verantwoordelijkheden
hebben, soms ook onderlinge spanning kennen, maar elkaar op dossiers aanvullen. Aan het woord zijn Herman Verblackt (bestuurslid CIHN en voorzitter CHN)
en Guido Adriaansens (voorzitter Huisartsenkring Nijmegen e.o.).
Adriaansens (A): ‘In het land gaat het nogal eens fout tussen huisartsenkring
en zorggroep vanwege conflicterende belangen, vooral
in tijden van bezuinigingen.’
Verblackt (V): ‘Er bestaat altijd een zekere spanning tussen autonome
huisartsen en de coöperatie waarvoor ze ANW-diensten verrichten.’
A: ‘Wat laat je prevaleren, het belang van de individuele huisarts
of dat van de coöperatie? Voor een goede balans staan in
Nijmegen de Kring - als belangenbehartiger van de huisartsen -
en de coöperatie bestuurlijk los van elkaar. Wél zijn er belangrijke
dwarsverbanden. Zo kan de Kring bestuursleden voor de CIHN
voordragen.’
V: ‘We hebben vier keer per jaar regulier overleg en er is veel contact
over en weer.’
A: ‘Bij bepaalde projecten waarin de wederzijdse belangen groot
zijn, trekken we samen op. Kwaliteit van registratie - het ADEPD -
is een goed voorbeeld hiervan.’
V: ‘Samen met zorggroep Syntein hebben we dit project opgezet
en gaan we aan de slag.’
A: ‘Je ziet: we werken ook met andere partijen nauw samen. Momenteel
proberen we met de thuiszorgorganisaties tot een eerstelijns
visie te komen over geïntegreerde zorg in de wijken.’
V: ‘Zonder overdrijven: ik denk dat onze organisatie een goed
voorbeeld is van hoe het ook kan. Samenwerken en toch de twee
takken van sport gescheiden houden.’
Gedeelde belangen...
V: ‘Tijdens de huisartsenmanifestatie in Amsterdam hebben we de
huisartsenpost overdag geopend om spoedgevallen op te vangen.
Casuïstiekbespreking
Onder de loep: casus van een patiënte met een AAAA (acuut abdominaal aneurysma van de aorta). Over hoe achter een onduidelijke melding een héél acuut
probleem schuil kan gaan.
Situatie
00.30 uur: een jonge vrouw belt over haar moeder. Die heeft haar net
telefonisch laten weten dat ze hevige buikpijn en pijn in de rug heeft.
Ze voelt zich er niet goed bij en vraagt haar dochter snel hulp te regelen.
‘Laat maar een ambulance komen,’ zegt ze. Meer informatie
heeft de dochter niet. De triagist belt de patiënte. Die is tot twee keer
toe in gesprek. In overleg met de telefoonarts wordt er een U2 van
gemaakt; binnen een half uur moet de visitearts op de stoep staan.
Bij aankomst kan de patiënte de deur niet meer openen. In de tijd die
verstrijkt tussen het forceren van de deur en de inzet van een ambulance
verslechtert de patiënt snel. Kort na opname in het ziekenhuis
overlijdt ze.
Diagnose achteraf
Er blijkt sprake te zijn geweest van een hevige acute inwendige bloeding
als gevolg van een scheur in een aneurysma. Bij een aneurysma
is de vaatwand van de buikaorta al langere tijd verzwakt, beschadigd
door vaatwandverkalkingen en vervolgens ineens verwijd.
De situatie is te vergelijken met wat er gebeurt bij een kapotte buitenband
van een fiets: door de druk puilt de binnenband naar buiten,
waarbij de zwelling langzaam toeneemt, tot de band klapt.
Een AAAA leidt tot een ernstige bloeding aan de achterkant van de
buikholte. Het gaat gepaard met vrij acuut optredende hevige pijn in
de buik die meestal ook naar de rug uitstraalt. Door het bloedverlies
ontstaan al snel tekenen van shock. De doorbloeding van de benen
vermindert gelijktijdig fors, wat kan leiden tot een koud gevoel en
pijn. De hevigheid van de bloeding en de snel toenemende shock zijn
vaak fataal. Snel operatief ingrijpen kan levensreddend zijn, maar
ook dan is het sterftecijfer hoog.
Herman Verblackt (l.) en Guido Adriaansens, partners in huisartsenzorg. Foto: Rob Gieling
Dat is een vanzelfsprekendheid.’
A: ‘Praktische bezwaren wijken voor het gemeenschappelijk belang.
Door de dwarsverbindingen is de afstand tussen Kring en
coöperatie niet zo groot als elders. In beide organisaties ligt de
beslissingsbevoegdheid bij de ledenvergadering en die leden zijn
in beide gevallen dezelfde huisartsen. De afstand tussen leden en
bestuur moet je wel continu bewaken.’
V: ‘We betrekken huisartsen in alles wat we doen. Zo kennen de
Illustratie: Sibert Holla
Aneurysma
thoraxale
aorta
normaal
hart
abdominale
aorta
aneurysma
middenrif
Handelswijze
De triagist begint het gesprek met een ABCDE-check. Bij een bloedend
aneurysma ontstaan vooral problemen in de C (circulatie). Juist
het herkennen daarvan is lastig. Wanneer een patiënt aangeeft zich
niet goed te voelen zijn er aanvullende vragen nodig om de situatie
beter in te kunnen schatten: is de patiënt bleek, klam, heeft hij het
bijeenkomsten van onze postcommissies
een enorme opkomst. Huisartsen voelen
zich duidelijk betrokken: zeker tachtig
procent doet mee met het EPD en van alle
HAP’s in Nederland verzorgen op onze
post de meeste artsen hun eigen dienst.’
A: ‘Mede door de uitstekende randvoorwaarden.’
V: ‘We hebben de werkdruk verminderd
en er zijn meer waarnemers, met name
voor de opvang van zelfverwijzers van de
SEH.’
... en soms wat
spanning
A: ‘Spannend item is de nascholing. Veel
huisartsen zijn het er niet mee eens als de
CHN een reanimatiecursus zou verplichten.’
V: ‘Terwijl we als zorginstelling wel aan
alle kwaliteitseisen moeten voldoen. Van
ons wordt geëist dat wij ten minste monitoren
of de huisartsen nog bevoegd en bekwaam zijn.’
A: ‘Het woord “verplicht” is the bottleneck. Oplossingen vinden
we door meer out of the box te denken in termen van stimuleren.
Leg in een van de spreekkamers een pop neer en vertoon op een
screen de digitale nascholing. Daarmee kan de huisarts tijdens
een visitedienst kort oefenen, eventueel samen met de chauffeur.’
V: ‘Goed idee! Dat ga ik meteen in het bestuur bespreken!’
gevoel weg te zakken? Bij deze patiënte was het niet
mogelijk deze vragen te stellen. Het C-probleem als
zodanig is daarom ook onvoldoende onderkend.
Wat betreft de pijn als ingangsklacht biedt de Telefoonwijzer
weinig uitsluitsel. Onder buikklachten
staat ‘bekend met aneurysma’ genoemd als U1-criterium.
In deze casus had die vraag de triagist niet
verder geholpen: de patiënt was niet bekend met een
zwakke plek in de aorta.
De Triagewijzer is specifieker; onder het kopje ‘buikpijn
en rugpijn’ worden ‘klachten passend bij een
aneurysma’ nader omschreven als ‘hevige tot onhoudbare
pijn met uitstraling naar de rug’. Toepassing
van deze criteria in combinatie met de beschikbare
gegevens had moeten leiden tot een
U1-urgentie en directe inzet van een ambulance. De
CHN is nog bezig met de overgang van de Telefoonwijzer
naar de Triagewijzer. Helaas zijn veel triagisten
- mogelijk ook op andere posten - nog onvoldoende
bekend met het nieuwe criterium in de Triagewijzer.
Leerpunten
• De ABCDE-systematiek is van cruciaal belang voor
het herkennen van acute beelden.
• Binnen deze systematiek zijn C-problemen het meest lastig te herkennen
bij telefonische triage; in scholing zal hier voortdurend
aandacht aan geschonken worden.
• De nieuw geformuleerde U1- en U2-criteria in de Triagewijzer worden
in scholing nog eens extra onder de loep genomen.