SK

SK nummer 7-2008
2
Redactueel
Muziek
Best leuk
- taal van de ziel
Waarom kijken we niet naar elkaar zoals kinderen dat
doen? Kinderen zien geen verschil in afkomst, huidskleur
of religie. Kinderen zien elkaar als speelkameraadjes en
zelfs verschillen in taal lijken ze gemakkelijk te overbrug-
gen.
Een fotoproject bracht Amsterdamse kinderen van een
joodse en islamitische school bij elkaar. De leerlingen van
groep zeven kregen de opdracht om thuis twaalf weken
lang foto’s te maken van familie, geloof en vrije tijd. Ze
bezochten elkaars school en gebedsruimte.
"De kinderen vonden het leuk. Het waren de ouders die
niet allemaal stonden te juichen toen het project werd
voorgesteld”, aldus directrice Irmgard Ritfeld van de isla-
mitische school El Kadisia.
De initiatiefnemers kozen bewust voor kinderen van
groep zeven. “Rond die leeftijd gaan kinderen hun iden-
Na een dag hard werken, een flinke
inspanning of een emotionele gebeurtenis
kunnen we het soms zo nodig hebben:
luisteren naar rustgevende muziek.
Even ontspannen met een kop koffie of thee
en dan de radio of cd-speler aan.
Als we actief, uitgelaten of misschien
boos zijn, dan draaien
we de volumeknop open en is
de muziek van een heel ander
karakter. Snerpende gitaarklanken,
opzwepende ritmes en een
zanger die het uiterste van zijn
stembanden vraagt.
Muziek is misschien wel het wonderlijkste
dat er bestaat. Want
wat is muziek nu eigenlijk? Als we
deze vraag aan een wetenschapper
zouden voorleggen, dan zal
die ons vertellen dat het geluiden,
klanken en tonen zijn, afgewisseld
met stiltes die opeenvolgend
of tegelijkertijd plaatsvinden
of lucht die in trilling wordt
gebracht.
“Mooi”, denken we dan, “maar
dat vertelt nog lang niet wat
muziek echt is, wat het met me
doet.” Muziek is een lastig uit te
leggen fenomeen.
We kunnen het alleen maar uitleggen
door het te laten horen.
Net zoals we dat ook bij elkaar
doen. “Moet je eens horen wat
een prachtige muziek dit is.” Hoe
groot is dan soms de teleurstelling
als de ander het niet beleeft
zoals wij.
Muziek is heel persoonlijk. De
een houdt van klassieke muziek
terwijl de ander misschien liever
naar heavy metal of smartlappen
luistert. Er is echter wel een
titeit creëren, deze positieve ervaring kunnen ze meene-
men in hun toekomstbagage.”
De vooroordelen die de kinderen hadden, zijn vaak inge-
fluisterd door ouders en broers en zussen. Er wordt een
kunstmatige tweedeling gemaakt die helemaal niet nodig
is. Het lijkt wel of we, als we ouder worden, de ander die
anders denkt of gelooft, niet meer hoeven te begrijpen.
Dat er dan geen respect meer hoeft te zijn of dat we
elkaar zelfs mogen haten.
algemene uitspraak die we over
muziek kunnen doen: muziek
raakt onze ziel. Voor de een zijn
daar violen voor nodig, voor de
ander een scheurende gitaar.
Sterker nog, muziek wordt wel
de taal van de ziel genoemd. De
taal waarin we uiten wat we niet
kunnen zeggen. Muziek heeft
dus alles met emoties te maken.
Emoties die vaak worden versterkt
als we muziek vergezeld
laten gaan van woorden.
Soms kunnen we de tekst van
een liedje dat we voor het eerst
hoorden toen we tiener of puber
waren, nog woord voor woord
nazingen. Ook al hebben we het
jarenlang niet gehoord. De woorden
roepen allerlei gevoelens op
en brengen ons in gedachten
terug naar onze jeugd. Misschien
raakt de tekst ons omdat we ons
herkennen in de gevoelens die
er in worden bezongen. Het gaat
dan dus eigenlijk over onszelf.
Er is talent voor nodig om gevoelens
zo onder woorden te brengen
dat anderen zich erin kunnen
herkennen.
In de Bijbel, het Woord van God,
komen we ook iemand tegen die
dat kan. Het is David, de dichter
van een aantal liederen die in de
Bijbel psalmen worden genoemd.
David schreef ze weliswaar niet
allemaal, maar wel een flink aantal.
De kracht van deze psalmen
is dat ze Davids gevoelens zo
weergeven dat ze nu nog steeds
gelezen worden en veel mensen
aanspreken. Waarom? Omdat ze
over ons gaan. Over onze diepste
wensen, onze blijdschap en
onze frustraties, maar meer nog
over welke rol God speelt in relatie
tot die gevoelens. Wat Hij
kan betekenen als het water ons
tot aan de lippen staat of als we
van blijdschap niet weten waar
we met onszelf naartoe moeten.
Zoals in Psalm 23, waarvan de
eerste regels luiden:
De Heer is mijn herder,
het ontbreekt mij aan niets.
Hij laat mij rusten in groene weiden
en voert mij naar vredig water,
hij geeft mij nieuwe kracht
en leidt mij langs veilige paden
tot eer van zijn naam.
Al gaat mijn weg
door een donker dal,
ik vrees geen gevaar,
want U bent bij mij,
uw stok en uw staf,
zij geven mij moed.
Het enige dat we bij de psalmen
van David missen, is de melodie
omdat die niet is opgeschreven.
Als we echter lezen waar de tekst
over gaat en hoe deze ons kan
raken, dan vormt de melodie zich
als vanzelf. Gewoon vanuit onze
emoties. Want muziek is emotie.
De taal van onze ziel.
Jurjen Sietsema
De elfjarige Jossi Bahara zag het project in het begin ook
niet zitten, maar hij is daarop teruggekomen. “Ik hoop
dat moslims nu zien dat joden wel leuk zijn.” Kaoutar
Moufid heeft ontdekt dat er eigenlijk helemaal niet
zoveel verschillen zijn.
De ander zien door de ogen van een kind geeft een heel
ander beeld van onze medemens. Dan ontdekken we dat
die ander wel leuk is en dat er eigenlijk niet zoveel ver-
schillen zijn. Dat heet: kijken met je hart.
SK nummer 7-2008 3