25.09.2013 Views

SK kerstnummer-2007 SK kerstnummer-2007

SK kerstnummer-2007 SK kerstnummer-2007

SK kerstnummer-2007 SK kerstnummer-2007

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

18/<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong><br />

<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong>/19


Kids Allerlei<br />

✴<br />

✴<br />

✴<br />

✴<br />

Winter op het spoor<br />

✴<br />

Normaal gesproken<br />

kun je niet om<br />

een treinlocomotief<br />

heen schaatsen. In het<br />

Spoorwegmuseum kan<br />

dat van 22 december tot<br />

en met 6 januari wél.<br />

Dan staat er namelijk in<br />

het midden van een overdekte ijsbaan een grote locomotief,<br />

vrolijk versierd met kerstverlichting. Als je moe bent van het<br />

schaatsen, kun je luisteren naar verhalen van vertellers in<br />

kostuums uit de tijd van Charles Dickens of lekker zwieren<br />

in een ouderwetse carroussel. Allerlei koren komen zingen<br />

en er zijn natuurlijk kerstbomen en kerstversieringen.<br />

20/<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong><br />

h<br />

Kerstboom zagen<br />

Voor meer informatie:<br />

www.spoorwegmuseum.nl of tel. (030) 230 62 06.<br />

✴<br />

Wil je graag een echt verse kerstboom in<br />

huis? Zo eentje waarvan je kunt ruiken dat hij<br />

zo uit het bos komt? Dan kun je hem, samen<br />

met je ouders, zelf komen omzagen in het<br />

Kuinderbos in het Flevolandse Bant. Daar<br />

staan er wel achthonderd en je mag de mooiste<br />

uitzoeken. Alle bomen tot twee meter<br />

hoog kosten vijf euro en voor elke meter extra<br />

betaal je ook vijf euro. Na het werk staat er<br />

warme chocomel klaar. Staatsbosbeheer geeft<br />

de opbrengst aan een goed doel.<br />

Voor meer informatie:<br />

Werkschuur Kuinderbos, tel. (0527) 23 17 06.<br />

✴<br />

Boekbespreking<br />

✴<br />

Kerst met kinderen<br />

✴<br />

✴<br />

✴<br />

✴h<br />

✴<br />

Ontsnapping in de nacht is onderdeel van de serie The Storykeepers. Deze<br />

‘verhalenvertellers’ zijn mensen uit de eerste groepen christenen die de<br />

verhalen over Jezus levend willen houden. Een paar gevluchte kinderen<br />

zijn bij bakker Ben en zijn vrouw Hanna terechtgekomen. Onderweg<br />

naar een bijeenkomst met andere christenen vertellen ze de kinderen<br />

over Jozef en Maria en de geboorte van Jezus.<br />

De verhalen zijn over het algemeen vrij bijbelgetrouw. De film is<br />

geschikt voor kinderen van verschillende leeftijden. Een paar scènes zijn<br />

misschien wat spannend voor de kleintjes, zoals wanneer Romeinen de<br />

boel kort en klein slaan in Betlehem als ze op zoek zijn naar jongetjes<br />

onder de twee jaar. Meer dan dat laten de makers ook niet zien. Oudere<br />

kinderen kunnen ook hun kennis testen met een quiz.<br />

Saskia van Leeuwen<br />

Titel: Ontsnapping in de nacht<br />

Uitgever: Internationale Bijbelbond,<br />

Amerongen<br />

Bestelnummer: 9789032311742<br />

Prijs: 2 9,95<br />

Warme witte winterweken<br />

h<br />

In Soest kun je van 1 tot en met 23 december de warme witte<br />

winterweken beleven bij tuincentrum ’t Vaarderhoogt. Dan<br />

kun je door een compleet ‘kerstdorp’ lopen met winkeltjes uit<br />

de tijd van Anton Pieck. Er is ook een levende kerststal met<br />

allerlei dieren zoals een kalf, geitjes, lammetjes, konijntjes<br />

en kippen met kuikentjes. In de weekenden kun je je eigen<br />

kerstboompje schilderen, een kaars maken, of andere dingen<br />

komen doen. Koren zingen kerstliederen en je kunt oliebollen<br />

en erwtensoep eten.<br />

Voor meer informatie:<br />

tel. (035) 601 28 83.<br />

kids zoekplaat bladzijde 18/19<br />

Dvd-recensie<br />

✴<br />

Het was een rustige avond voor de herders in de velden van Betlehem. Totdat de hemel openging en er een grote<br />

groep engelen kwam die de geboorte van Jezus aankondigde. Er staat in de Bijbel dat ze God prezen met de woorden<br />

‘Ere zij God’. Op de zoekplaat zie je de engelen die samen een groot orkest vormen. De engelen komen niet<br />

alleen om de geboorte aan te kondigen, maar nemen ook van allerlei baby-spulletjes voor de pasgeboren Jezus<br />

mee. Kun jij ze vinden? Het zijn er 22 in totaal. Als je ze gevonden hebt, schrijf ze dan op en stuur ze vóór 31<br />

december naar: Redactie <strong>SK</strong>, Antwoordnummer 209, 1300 WJ Almere (geen postzegel nodig) of mail de antwoorden<br />

naar redactie@legerdesheils.nl Onder de goede inzenders verloten we tien leuke prijzen.<br />

✴<br />

✴<br />

Engelen bestaan!<br />

“En plotseling voegde zich bij de engel een groot hemels leger dat God<br />

prees met de woorden: ‘Eer aan God in de hoogste hemel en vrede op aarde<br />

die Hij liefheeft’”<br />

(Lucas 2: 13-14).<br />

Het is weer kerstfeest! Gezegend kerstfeest voor u<br />

allen!Het was een engel die Maria het nieuws bracht<br />

dat zij een kind ter wereld zou brengen, Jezus, de<br />

Redder van de wereld. De Redder van degenen die in<br />

Hem geloven, maar ook van hen die Hem verwerpen.<br />

Een menigte engelen kwam in de kerstnacht vanuit<br />

de hemel en zong de glorie van God. Het was prachtige<br />

muziek, hemelse muziek. Wat een nacht!<br />

Mijn vrouw heeft als hobby het verzamelen van<br />

engelfiguren. In feite is onze kerstboom versierd met<br />

engelen. Verder kunt u engel-versieringen aantreffen<br />

in elke hoek van onze huiskamer. Toen wij in<br />

Engeland woonden, waren er mensen die zeiden, dat<br />

‘Engeland’ is afgeleid van ‘engel land’ of het land<br />

van de vele engelen. Het is een feit dat, als je oude<br />

gebouwen in Engeland bezoekt, je opmerkelijk vaak<br />

engelmotieven aantreft op plafonds en muren.<br />

Engelen zijn boodschappers van God. Volgens de<br />

Bijbel zijn engelen er om de gelovigen te dienen. De<br />

opwekkingsprediker John Wesley zegt dat engelen<br />

ons dienen en ons bescherming, zorg en goedheid<br />

schenken.<br />

Wellicht hebben wij ons nooit gerealiseerd dat engelen in bepaalde<br />

omstandigheden voor ons hebben gezorgd. Hoewel we engelen niet kunnen<br />

zien, werken zij voor ons welzijn; zij dienen ons in tijden van nood.<br />

We leven in een wereld die verscheurd wordt door conflicten, terrorisme,<br />

natuurrampen en andere calamiteiten. Herinnert u zich nog de momenten<br />

in uw eigen leven van verdriet, pijn en verwarring? Dan weet u dat<br />

op zulke momenten de aanwezigheid van iemand die voor u zorgt en u<br />

bijstaat, van levensbelang is. Het gaat dan niet altijd om woorden, maar<br />

om het gevoel van nabijheid.<br />

Wij hebben dat zelf ervaren. Het was op een vroege maandagmorgen dat<br />

mijn vrouw en ik bericht kregen uit Indonesië dat onze enige dochter,<br />

van wie wij zoveel houden, al drie dagen vermist was. Vrienden belden<br />

ons op en verzekerden ons van hun zorg, medeleven en gebed. Generaal<br />

Shaw Clifton, de internationaal leider van het Leger des Heils, liet ons<br />

telefonisch weten dat veel mensen ons met hun gebed omringden en<br />

God baden voor de bescherming van onze dochter. Op de vijfde dag zond<br />

God zijn engelen die onze dochter redden uit het dorp waar zij verborgen<br />

werd gehouden. Andere engelen, in de personen van heilsofficieren uit<br />

Bandung, brachten haar terug in het Leger des Heils-hostel voor meisjes<br />

waar zij momenteel woont. Engelen dienden als vertegenwoordigers van<br />

God in deze soort uitzonderlijke situatie.<br />

Een bekende uitdrukking in kersttijd is: ‘Immanuel<br />

– God met ons’. Het kind Jezus, wiens geboortedag<br />

wij vieren met Kerst, is niet een zomaar vage<br />

herinnering, maar een realiteit, een teken van<br />

voortdurende zorgzame aanwezigheid van God in ons<br />

midden. Alleen van Jezus kunnen wij zeggen dat Hij<br />

exact weet wat wij doormaken.<br />

Jezus Christus, die meer dan tweeduizend jaar geleden<br />

werd geboren, is altijd bij u – zoals hij ook bij ons<br />

was in die afschuwelijke tijd dat onze dochter werd<br />

vermist. Jezus is waarlijk God en waarlijk mens. Dat<br />

werd heel duidelijk in de Hof van Getsemane, vlak<br />

voordat hij zou sterven aan het kruis van Golgotha. In<br />

die situatie verscheen Hem een engel die Hem kracht<br />

gaf (Lucas 22:43). Het is opvallend dat de engel verscheen<br />

voordat melding gemaakt wordt van de doodsangst van Jezus.<br />

De aanwezigheid van de engel nam zijn angst niet weg, maar gaf Hem<br />

kracht om zijn moeilijke weg te gaan.<br />

Engelen nemen moeilijkheden en verzoekingen niet weg, maar geven<br />

ons kracht in perioden van pijn en strijd<br />

De apostel Petrus werd door een engel gered uit de gevangenis van<br />

Herodus in Caesarea (Handelingen 12:7-10). De apostel Paulus bevond<br />

zich onder extreme omstandigheden op een schip op een woeste<br />

zee. Paulus’ situatie scheen uitzichtloos te zijn. Plotseling stond er een<br />

engel bij hem die zei: “Wees niet bang Paulus, je moet voor de keizer<br />

verschijnen, en daarom heeft God je in zijn goedheid het leven van alle<br />

opvarenden geschonken” (Handelingen 27:24). De engel redde hem van<br />

een ramp.<br />

Wij vieren Kerst niet alleen als een bron van vreugde en troost, maar<br />

ook als bron van goddelijke vergeving van onze zonden. Door<br />

Gods vergeving mogen we een nieuwe start maken en krijgen we<br />

nieuwe hoop. Laten we dat kerstgeschenk van zijn vergeving aannemen.<br />

Ik wens u een hoopvol, liefdevol en blij kerstfeest toe.<br />

Commissioner Roy Frans<br />

Commandant van het Leger des Heils in Nederland en Tsjechië<br />

<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong>/21


22/<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong><br />

Dichter voor een betere wereld<br />

Huub Oosterhuis<br />

Theoloog, filosoof, dichter,<br />

neerlandicus én hartstochtelijk<br />

vernieuwer van de liturgie<br />

(het programma) van kerkelijke<br />

erediensten. Een man met een<br />

passie voor God en mensen, die een<br />

hekel heeft aan stelligheid en het<br />

‘opgeheven vingertje’.<br />

Voor Oosterhuis geen dogma’s,<br />

vooroordelen en kerkelijke<br />

instituties. Die tijd heeft de<br />

voormalig pater-jezuiet al ver achter<br />

zich liggen, nadat hij in 1970 door<br />

het Vaticaan uit de Jezuietenorde<br />

werd ontslagen. Aanleiding was een<br />

conflict over het celibaat. Een kerkelijke<br />

instelling waarmee hij niet kon<br />

en wilde leven. Het kostte hem zijn<br />

priesterschap, maar dat had hij er<br />

voor over. Huub Oosterhuis trouwde<br />

en werd vader van twee kinde-<br />

“Ik hoop dat mijn liederen mensen bewuster maken”<br />

ren, dochter Trijntje en zoon Tjeerd.<br />

Beiden kozen voor een carrière in de<br />

muziek en boeken, als zangeres en<br />

muzikant, grote successen. Sindsdien<br />

is Oosterhuis naast de beroemde theoloog<br />

en dichter bij een wat jonger<br />

publiek ook steeds vaker ‘de vader<br />

van…’.<br />

Het schrijven zit Huub Oosterhuis<br />

overigens al sinds zijn jeugd in het<br />

bloed. Zijn eerste gedichten waren<br />

Mariagedichtjes die hij als jongetje<br />

van tien jaar door zijn vader met<br />

de schrijfmachine achterop mooie<br />

Mariaplaatjes liet tikken. “Die<br />

gedichtjes waren gebeden om vrede<br />

in het diepst van de oorlog. Mijn eerste<br />

echte gedicht maakte ik toen ik<br />

vijftien was. Ik keek op een ochtend<br />

eind november uit het raam en zag<br />

dat het gesneeuwd had. Prachtig.<br />

En toen schreef ik een gedicht dat<br />

sneeuw heette, ‘sneeuw in het haar<br />

van de bomen’, dat soort regels. En<br />

toen het af was dacht ik: dit is geloof<br />

ik een echt gedicht en dat vind ik<br />

nog steeds. Van toen af heb ik altijd<br />

gedichten geschreven. Het gedicht<br />

was er dus eerder dan het lied. In<br />

mijn studententijd heb ik veel cabaretteksten<br />

geschreven op melodieën<br />

van Toon Hermans en Franse chansonniers.<br />

Aan het kerklied ben ik<br />

begonnen in 1958. Ik werd gevraagd<br />

om iets te maken voor kerkdiensten<br />

die tot dan toe altijd in het Latijn<br />

werden gehouden, maar daar snapte<br />

niemand meer iets van. Ik kende<br />

veel volksliedjes uit mijn hoofd,<br />

oude melodieën, ook uit Valerius’<br />

Nederlandtsche Gedenck-Clanck en op<br />

die melodieën heb ik mijn eerste<br />

kerkteksten gemaakt. Daar was eind<br />

jaren vijftig veel behoefte aan. Toen<br />

in de katholieke kerk iets van vernieuwing<br />

doorbrak en de kerkdiensten<br />

langzaam maar zeker helemaal<br />

in het Nederlands gehouden werden,<br />

heb ik als een gek geschreven<br />

om de ontwikkelingen bij te houden<br />

of zelfs een beetje voor te zijn”.<br />

Huub Oosterhuis schreef zijn gedichten<br />

aanvankelijk voor jonge mensen<br />

die niet veel van de Bijbel afwisten<br />

Daarbij liet hij zich vooral inspireren<br />

door de Psalmen. ”Vooral de meer<br />

politieke psalmen, waarin geprotesteerd<br />

wordt tegen onrecht en uit-<br />

buiting zoals in Psalm 14 en Psalm<br />

82. De roep om gerechtigheid is het<br />

grote thema van heel veel psalmen<br />

en ik hoop dat mijn liederen mensen<br />

iets bewuster maken van wat er om<br />

hen heen aan onrecht gebeurt”.<br />

De taal van de gedichten en liederen<br />

van Huub Oosterhuis zijn voor<br />

sommige mensen niet altijd direct te<br />

begrijpen, waardoor ze als moeilijk<br />

worden ervaren. Iets waar hij zich<br />

ook van bewust is: “Soms begrijp ik<br />

dat wel. Heel veel mensen, vooral<br />

van katholieke huize, hebben nooit<br />

in de Bijbel gelezen, dus die moeten<br />

eerst worden bijgepraat, bijgeleerd.<br />

Zelf probeer ik het ook zo helder en<br />

duidelijk mogelijk te houden”. Toch<br />

heeft Oosterhuis het idee dat mensen<br />

nog steeds een open oor voor poëzie<br />

hebben: “Dat moet je niet onderschatten.<br />

Er zijn veel mensen, een minderheid<br />

van de Nederlandse bevolking<br />

natuurlijk, maar toch veel mensen die<br />

gevoelig zijn voor poëzie. De laatste<br />

tientallen jaren is een mediacultuur<br />

ontwikkeld die zo ‘plat’ is en je oren<br />

doofschettert, dat het beste gedicht<br />

daar niet tegen op kan. Als ik bijvoorbeeld<br />

een spreekbeurt houd, zal ik<br />

geen gelegenheid voorbij laten gaan<br />

om mensen met poëzie in contact te<br />

brengen. Soms luistert een zaal van<br />

pakweg vijfhonderd mensen ademloos<br />

naar een gedicht van Lucebert<br />

of Nijhoff.”<br />

‘Onrecht’ is een telkens terugkerend<br />

thema in het leven van Huub<br />

Oosterhuis. Het is waarschijnlijk<br />

daarom ook dat hij zich altijd maatschappelijk<br />

en politiek betrokken<br />

heeft gevoeld en daaraan ook handen<br />

en voeten wilde geven. Daarom<br />

richtte hij in 1972 de Populier op,<br />

een centrum voor politiek (waaruit<br />

De Balie is voortgekomen) en in 1989<br />

De Rode Hoed, het centrum voor<br />

cultuur, religie en politiek. Voor de<br />

Tweede Kamerverkiezingen in 2006<br />

was hij lijstduwer voor de SP en een<br />

groot pleitbezorger voor het Generaal<br />

Pardon dat mede door zijn inspanningen<br />

direct na de verkiezingen op<br />

de politieke agenda kwam en inmiddels<br />

een feit is.<br />

Ook als het om zingeving gaat, ziet<br />

Oosterhuis een verbinding met recht<br />

en onrecht. Zeker in deze tijden waarin<br />

spiritualiteit meer dan ooit ‘in’ lijkt<br />

te zijn. Huub Oosterhuis ziet het dan<br />

ook mede als zijn taak om ‘de spiri-<br />

tualiteit van de Bijbel’ door te geven:<br />

“Die spiritualiteit is niet gericht op<br />

een hiernamaals, maar op een wereld<br />

waar brood en recht en liefde is voor<br />

allen.”<br />

Kerken kunnen daar volgens hem<br />

nog steeds een rol in spelen. “Ze<br />

hebben de plicht om mensen op hun<br />

zoektocht te woord te staan en te wijzen<br />

op de spiritualiteit van de Bijbel.<br />

Kerken moeten goede dingen organiseren,<br />

leerhuizen, lieddagen, maar<br />

ook hulp aan asielzoekers, vluchtelingen<br />

in veiligheid brengen, tegen de<br />

verharding in”.<br />

Kerst is voor Huub Oosterhuis een<br />

mooi en zinvol feest: “Voor veel mensen<br />

met een christelijke achtergrond<br />

is het de enige dag of nacht in het jaar<br />

dat zij naar een kerk gaan. Daar is<br />

ook niks tegen als er dan maar goed<br />

gezongen wordt en een goed verhaal<br />

wordt verteld. Het kerstverhaal, zoals<br />

het in het Evangelie volgens Lucas,<br />

het tweede hoofdstuk, verteld wordt,<br />

is geen soft-sprookje, maar een begin<br />

van een hoopvol groot verhaal over<br />

de geboorte van de Messias. Dat wil<br />

zeggen over een nieuwe wereld die<br />

komen zal, door Jezus het Koninkrijk<br />

van God genoemd. Nogmaals niet in<br />

de hemel, in het hiernamaals, maar<br />

hier op aarde, voor onze kinderen.<br />

Als het over muziek gaat, blijkt Huub<br />

Oosterhuis van vele markten thuis.<br />

“Ik houd van alle soorten muziek,<br />

jazzsaxofonisten,<br />

de pianoconcerten<br />

van Ravel en naar de muziek van<br />

mijn zoon natuurlijk. Tjeerd<br />

maakt prachtige melodieën<br />

en Trijntje zingt ze heel<br />

mooi.” De eerste gedachte<br />

die echter bij hem opkomt als het<br />

over ‘muziek uit de hemel’ gaat, zijn<br />

de Mariavespers van de Italiaanse<br />

Renaissance-componist Claudio<br />

Monteverdi, grote koren, zang in<br />

Engelse kathedralen en de ‘Nieuwe<br />

Wereld’ symfonie van Antonin<br />

Dvorak. “En dan met name de solo<br />

van de althobo in het tweede deel”.<br />

Kerst viert Huub Oosterhuis dit jaar,<br />

net als altijd, met twee diensten in<br />

De Rode Hoed. “Daarmee begint het<br />

feest. En verder vier ik op de vijfentwintigste<br />

december de geboorte van<br />

mijn zoon, net als God, en ga ik mijn<br />

kleinkinderen knuffelen”.<br />

Huub Oosterhuis is een veelzijdig en<br />

druk mens. Met pensioen gaan zit<br />

er dan ook nog niet in. “Dat doe ik<br />

pas op 1 november 2033, dan word ik<br />

honderd”.<br />

Jurjen Sietsema<br />

<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong>/23


24/<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong><br />

Allerlei<br />

kerst<br />

Kortingsbon<br />

Kortingsbon<br />

‘Zie ze vliegen’<br />

Museum Park Orientalis<br />

Bij inlevering van deze bon ontvangt u<br />

een gratis setje ansichtkaarten van het<br />

museumpark.<br />

Kersttentoonstelling<br />

Zie ze vliegen<br />

Museumpark Orientalis staat tot en met 6 januari 2008<br />

in het teken van engelen. In de kersttentoonstelling Zie<br />

ze vliegen waant de bezoeker zich in engelachtige sferen.<br />

Naast de kunsttentoonstelling zijn er tijdens de weekenden<br />

en de schoolvakantie<br />

extra activiteiten en op<br />

de avonden van 26, 27<br />

en 28 december is er een<br />

speciaal ‘engelenprogramma’.<br />

Dit jaar presenteert<br />

Orientalis zijn<br />

mooiste kerstgroepen<br />

rond het thema engelen.<br />

De tentoonstelling legt<br />

de nadruk op de rol die<br />

engelen spelen in verschillende culturen, perioden en religies.<br />

Hedendaagse kunstenaars laten hun interpretatie van<br />

de engelenfiguur zien.<br />

Locatie:<br />

Museumpark Orientalis, Profetenlaan 2,<br />

Heilig Landstichting, tel.: (024) 382 31 10,<br />

www.museumparkorientalis.nl<br />

Openingstijden:<br />

1 december <strong>2007</strong> – 6 januari 2008:<br />

11.00 – 16.00 uur<br />

26-28 december: 16.00 – 19.00 uur<br />

Entree:<br />

e 5,00 tot en met 12 jaar,<br />

tijdens de kerstavonden e 4,00<br />

e 9,50 vanaf 13 jaar,<br />

tijdens de kerstavonden e 7,00<br />

IJssculpturenfestival<br />

Voor de vierde keer is de stad Eindhoven het toneel van het<br />

Nederlandse IJssculpturenfestival, dat van begin december tot en<br />

met 10 februari op het Fens-terrein gehouden wordt. Als thema<br />

is gekozen: Wereldwonderen uit de klassieke oudheid. Uit ruim driehonderdduizend<br />

kilogram ijs en vierhonderdduizend kilogram<br />

sneeuw zal een team van China’s beste ijskunstenaars onder andere<br />

de Kolossis van Rhodos, de pyramide van Cheops en andere bouwwerken<br />

uit de tijd van Alexander de Grote optrekken. Van de zeven<br />

‘nieuwe wereldwonderen’ zijn de Chinese Muur, de Taj Mahal, het<br />

Colosseum en de Amsterdamse grachtenpanden te zien.<br />

Locatie:<br />

Parkeerterrein restaurant Fens, Keizersgracht 6, Eindhoven<br />

Openingstijden:<br />

Dagelijks van 10.30 – 17.30 uur<br />

Nieuwjaarsdag: 13.00 – 17.00 uur<br />

Entree:<br />

e 4,50 van 4-12 jaar<br />

e 8,50 vanaf 13 jaar<br />

Tentoonstelling<br />

Kerstmis op het Loo<br />

In Paleis Het Loo is traditiegetrouw van 18 december <strong>2007</strong> tot en met 6<br />

januari 2008 de sfeervolle presentatie Kerstmis op Paleis Het Loo te zien.<br />

Met feestelijk gedekte tafels en groenversiering geeft het museum de<br />

bezoekers een indruk van driehonderd jaar kerstfeest bij de Oranjes.<br />

De kersttafels zijn op authentieke wijze gedekt, met prachtige damast,<br />

glinsterend kristal, ragfijn suikerwerk en gekonfijte vruchten. In de<br />

Audiëntiezaal is een tafel gedekt met acht imposante zilveren kandelabers<br />

in Louis-XVI stijl uit de late 18e eeuw. Door het hele paleis staan<br />

kerstbomen in verschillende stijlen opgesteld. Daarnaast staat Het Loo<br />

deze winter in het teken van de tentoonstelling Kinderen van Oranje met<br />

meer dan vijftig vorstelijke kinderportretten uit de zestiende tot en met<br />

de twintigste eeuw.<br />

Locatie:<br />

Koninklijk Park 1, Apeldoorn, tel.: (055) 557 24 00 of<br />

www.paleishetloo.nl<br />

Openingstijden:<br />

dinsdag t/m zondag en op beide<br />

kerstdagen: 10.00 – 17.00 uur<br />

Entree<br />

e 3,00 6 t/m 17 jaar<br />

e 9,00 vanaf 18 jaar<br />

Gemarineerde schaaldiertjes met zoetzure tomaat<br />

Geroosterd en gevuld lam<br />

Allerlei<br />

Nodig: 6 uitgeperste limoenen, 100 ml gembersiroop, 500 gram cherrytomaten, 3-4 el zonnebloemolie, 2 bosuitjes in dunne ringetjes gesneden,<br />

2 el fijngesneden dille, zout, peper, 200 gram Hollandse garnalen, 200 gram rivierkreeftjes, 2 bakjes zeekraal<br />

Bereiding: Breng 150 ml limoensap met gembersiroop aan de kook en laat het twee minuten zachtjes pruttelen. Prik<br />

de tomaten in met de punt van een scherp mesje, leg ze naast elkaar in een schaal en bestrooi ze met zout en peper.<br />

Schenk de hete gembersiroop over de tomaten, houd twee eetlepels siroop achter. Laat de tomaten in gembersiroop<br />

afkoelen en bewaar ze afgedekt in de koelkast. Klop twee eetlepels limoensap, twee eetlepels gember siroop, de olie,<br />

de peper en het zout tot een marinade. Schep de uiringetjes, dille, garnalen en rivierkreeftjes erdoor en marineer<br />

het mengsel minimaal één uur afgedekt in de koelkast. Leg de zeekraal in een zeef, schenk er kokend water over en<br />

laat het uitlekken. Laat de tomaten uitlekken op keukenpapier. Leg op acht borden een bergje zeekraal en schep de<br />

garnalen en rivierkreeftjes erop. Leg er een trosje tomaten naast.<br />

Nodig: 2 kg lamsschouder, 25 gram boter, 2 tl meel, 120 ml druivensap (wit), 150 ml runderbouillon, zout, zwarte peper en waterkers<br />

voor de garnering.<br />

Vulling: 65 gram boter, 1 kleine gesnipperde ui, 1 teentje geperste knoflook, 50 gram rijst, 150 ml kippenbouillon, een halve tl tijm,<br />

4 gehalveerde, schoongemaakte lamsniertjes, 275 gram spinazieblaadjes, zout en zwarte peper.<br />

Bereiding vulling:<br />

Smelt 25 gram boter, voeg de ui toe en kook het drie minuten. Voeg de knoflook en rijst toe en laat het ongeveer twee minuten koken,<br />

tot de rijst doorzichtig lijkt te worden. Voeg al roerend de bouillon, het zout en de peper en tijm toe. Doe er een deksel<br />

op en laat het nog ongeveer achttien minuten koken tot de rijst gaar is en het vocht is opgenomen. Tijdens het<br />

koken zo nu en dan roeren. Schep het mengsel over in een schaal en roer het los met een vork.<br />

Smelt 25 gram boter in een braadpan en bak de niertjes om en om lichtbruin. Zorg dat ze binnenin lichtroze blijven.<br />

Laat ze afkoelen en snijd ze in stukjes. Voeg zout en peper toe en vermeng ze met het rijstmengsel.<br />

Kook de spinazie in de rest van de boter ongeveer één minuut. Giet ze af en laat ze afkoelen op een bord.<br />

Lam Leg het vlees op een werkblad en bestrooi het met zout en peper. Spreid de spinaziebladen over het vlees en leg<br />

daarop de vulling. Rol het vlees op en zet het vast met een vleespen en bind het dicht met katoen. Leg de rol in een<br />

ovenschaal en smeer hem in met boter en gemengde kruiden. Rooster het vlees anderhalf tot twee uur in een voorverwarmde oven<br />

(190°C) tot bij het prikken het vleesvocht lichtroze is. Leg de vleesrol op een snijplank en dek hem af met folie en laat hem ongeveer<br />

twintig minuten liggen. Breng het kooknat in de ovenschaal aan de kook en strooi het meel erin. Laat het al roerend ongeveer drie<br />

minuten koken. Voeg het druivensap en de bouillon toe en laat het nog vijf minuten tot jus koken. Garneer het vlees met waterkers en<br />

gebruik de jus bij het serveren.<br />

Charlotte met frambozenschuimijs<br />

Nagerecht<br />

Hoofdgerecht<br />

Nodig: 250 ml slagroom, 300 gram Griekse yoghurt, 300 gram (diepvries)frambozen, 125 gram schuimkransjes met<br />

musket in grove stukken, lange vingers, 125 gram verse frambozen, 50 gram pure chocolade (geschaafd), bakpapier.<br />

Voorgerecht<br />

Bereiding:<br />

Klop de slagroom stijf. Voeg de Griekse yoghurt toe en klop alles goed door. Spatel eerst de diepvriesframbozen en<br />

daarna de stukken schuim erdoor. Bekleed de bodem van een diepe ronde schaal (2,5 liter) met bakpapier. Zet de lange<br />

vingers met de suikerkant naar buiten tegen elkaar tegen de wand van de schaal. Schep het frambozen-schuimmengsel<br />

in het midden en strijk de bovenkant glad. Laat de charlotte in de diepvriezer in vier uur stevig worden. Leg een platte<br />

schaal op een diepe schaal, keer ze samen en laat de charlotte op de schaal glijden. Verwijder het bakpapier van de bovenkant en<br />

garneer de charlotte met de verse frambozen en het chocoladeschaafsel.<br />

<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong>/25


26/<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong><br />

Musicalster<br />

werkt nu voor<br />

Leger des Heils<br />

Vijf jaar lang, acht voorstellingen per week, speelde<br />

ze in de musical Cats in het Winter Garden Theatre op<br />

Broadway. Verkleed als de poes Spikkelmikkelmies<br />

tapdanste en zong ze de sterren van de hemel en in<br />

haar rol leerde ze muizen en kakkerlakken breien en<br />

borduren. Ze had de tijd van haar leven, omdat ze<br />

deed waarin ze goed is, samen met haar showbusiness<br />

vriendinnen. “Het was een enorm voorrecht om een<br />

licht van God in dat wereldje te zijn.”<br />

Carol beschrijft hoe het er voor elke voorstelling in<br />

kleedkamer zestien uitzag. “Elf vrouwen van verschillende<br />

leeftijd, etniciteit, karakter en religie zaten daar<br />

bij elkaar om zich te schminken en om te kleden.<br />

Vanzelf word je heel close met elkaar. De andere<br />

meiden wisten dat ik christen was en vroegen me<br />

vaak welke ‘vreemde les’ ik ’s zondags in de kerk had<br />

geleerd. God gaf me geweldige kansen om over zijn<br />

Carol Jaudes<br />

liefde te praten met een heel aandachtig publiek.”<br />

Op een avond werd iemand van de cast uit de kleedkamer<br />

weggeroepen, omdat er telefoon voor haar<br />

“Telefoontje op kerstavond veranderde mijn leven”<br />

Als klein meisje was de Amerikaanse<br />

Carol Jaudes heel verlegen en niemand<br />

had gedacht dat zij later op Broadway<br />

zou schitteren in de musical Cats.<br />

Het onverwachte telefoontje dat ze op<br />

kerstavond 1998 kreeg, zou haar leven<br />

een verrassende wending geven.<br />

verschuilde me altijd achter de benen van<br />

mijn vader”, herinnert Carol zich. “Later<br />

“Ik<br />

ontdekte ik tijdens mijn studie dat acteren en<br />

zingen mij heel gemakkelijk afgingen. Op het toneel<br />

kan ik die schroom van mij afgooien.”<br />

Het decor voor haar jeugd was een stadje in de staat<br />

Illinois. “Het was geweldig om in het Dilley gezin op<br />

te groeien. We waren zo’n typisch jaren-zestig-familie.<br />

Vader, moeder, drie kinderen en onze hond Happy.”<br />

Het fundament waarop zij haar leven bouwde, is gebaseerd<br />

op twee belangrijke peilers. De eerste is haar<br />

christelijke opvoeding en een actieve betrokkenheid<br />

bij de kerk. “We gingen elke zondag naar de kerk,<br />

ook als we vakantie hadden. Daarnaast leerden mijn<br />

ouders mij dankbaar te zijn voor alles wat we hadden,<br />

altijd vriendelijk te zijn en het beste van het leven<br />

te maken”, vertelt Carol. In haar ontmoetingen met<br />

mensen die niet zulke goede herinneringen aan hun<br />

kindertijd hebben, heeft ze ontdekt dat haar jeugd<br />

niet zo ‘gewoon’ was als ze dacht. “God heeft altijd<br />

centraal gestaan in mijn leven, maar ik wist niet wat<br />

zijn plan met mij was.”<br />

Als actrice, zangeres en danseres speelde ze rollen<br />

in musicals als Oklahoma, Dames at Sea, My one and<br />

Only and Ret, Hot and Cole. Daarvoor reisde ze door<br />

heel Amerika en stond ze zelfs in theaters in het West<br />

End in Londen. “Als ik op tournee was, had ik altijd<br />

mijn Bijbel bij me, maar eigenlijk zei Gods Woord<br />

me niet zoveel. Als ik door een stad wandelde en een<br />

Methodistenkerk zag, ging ik er naar binnen, waardoor<br />

ik me met thuis verbonden voelde.”<br />

Door vriendelijk, goed en gul te zijn dacht de jonge<br />

vrouw dat ze daarmee de wereld kon verbeteren en dat<br />

het haar uiteindelijk wel een plaats in de hemel zou<br />

opleveren. Die opvatting veranderde toen zij zo’n jaar<br />

of dertig was en een vriendin haar vroeg of ze Jezus<br />

wel in haar leven had aangenomen. “Mijn antwoord<br />

was ‘nee’, want tot dan toe had ik deze kerngedachte<br />

van het christelijk geloof niet begrepen. Door het aannemen<br />

van die uitnodiging, hadden de woorden in de<br />

Bijbel ineens iets tot me te zeggen. Ik werd een nieuwe<br />

schepping in Christus. Toen begreep ik wat het was<br />

om opnieuw geboren te worden. Ik ben geen theoloog,<br />

maar actrice, toch weet ik nu wat een verschil het<br />

maakt als je een persoonlijke relatie met Jezus hebt.”<br />

was. Toen ze terug kwam, vertelde ze dat haar ouders<br />

betrokken waren bij een ernstig auto-ongeluk. “Ze<br />

schminkte zich af en deed haar kostuum uit terwijl wij<br />

haar probeerden te troosten. Ik herinner me haar snelle<br />

‘dag’ en het geluid van haar voetstappen toen ze de<br />

trap af en meteen weer op rende. Ze keek om de hoek<br />

van de deur en riep: “Carol, wil je voor mijn vader en<br />

moeder bidden?” waarna ze weer snel verdween. Op<br />

een stukje papier schreef ik ‘Susan’s vader en moeder’<br />

en plakte dat op de spiegel, terwijl ik stil bad.”<br />

Een week later kwam een ander lid van de cast naar<br />

haar kleedtafel. Ze pakte Carol’s schrijfblok en schreef<br />

haar naam op, scheurde het blaadje eruit en plakte dat<br />

ook op de spiegel. “Het duurde niet lang of mij spiegel<br />

zat vol met namen. Veel van mijn vriendinnen geloofden<br />

niet, maar toch hield ik van hen en respecteerde<br />

ik hun mening. Op hun beurt hadden zij respect voor<br />

mijn geloof en kreeg ik liefde van hen terug.”<br />

In het theater leerde zij ook haar huidige man Chris<br />

Jaudes en het Leger des Heils kennen. Hij is namelijk<br />

trompettist en lid van het Leger. Carol besloot ook<br />

heilssoldaat te worden. “Ik moest wel wennen aan de<br />

uniformen en het quasi-moderne taalgebruik. Nadat<br />

ik dat had geaccepteerd, ontdekte ik mensen die heel<br />

toegewijd waren en hun geloof in God beleefden en<br />

voorleefden zoals Hij dat wil.”<br />

Toen hun dochter geboren werd en zij meer aandacht<br />

<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong>/27


28/<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong><br />

aan haar wilden besteden, besloten de Jaudes om niet<br />

op tournee te gaan, dus de vijf jaar in Cats kwamen<br />

goed uit. Toen Carol weer een andere rol wilde gaan<br />

spelen, bleven de deuren voor het eerst in twintig jaar<br />

gesloten. Het was nooit moeilijk voor haar geweest<br />

om werk te vinden, maar nu werd ze niet voor een<br />

tweede auditie teruggevraagd. “Na twee jaar begon<br />

ik me af te vragen wat God van me wilde en vroeg ik<br />

Hem mij dat duidelijk te maken.”<br />

Het telefoontje dat zij op kerstavond 1998 kreeg, was<br />

voor haar Gods antwoord. Kolonel Bill Hunter van het<br />

Nationaal Hoofdkantoor in New York besprak daarin<br />

met haar zijn idee over het opzetten van een afdeling,<br />

waar bepaalde vormen van toneel zouden worden<br />

gebundeld en aangestuurd. “Om toneel en dans met<br />

een christelijke boodschap te gebruiken, was helemaal<br />

nieuw voor me. Toch wist ik dat dit de deur was<br />

die God voor mij gemaakt en geopend had.”<br />

Om te beginnen startte ze de toneelgroep TAM<br />

(Territorial Arts Ministries). “Ons gezamenlijke doel<br />

is om een perfecte voorstelling te verzorgen, waardoor<br />

God de kans krijgt om mensenlevens te veranderen<br />

door ons spel.”<br />

Een droom kwam voor Carol uit toen Gil Elvren de<br />

one-woman show The World’s Greatest Romance voor<br />

haar schreef en regisseerde. Daarin speelt ze drie<br />

wereldvrouwen: Susannah Wesley, Fanny Crosby en<br />

Evangeline Booth.<br />

Na negen jaar is Carol Jaudes nog steeds met veel<br />

plezier in dienst van het Leger des Heils. Ze geniet er<br />

elke dag van om woorden en muziek te gebruiken om<br />

Gods liefde bekend te maken. Kerst is voor haar een<br />

drukke tijd, evenals voor Chris, die de kindermusical<br />

How the Grinch stole Christmas begeleidt. “Twaalf shows<br />

per week en elke keer weer een uitverkochte zaal met<br />

kinderen.”<br />

Muziek is voor de voormalige musicalster een gave van<br />

God, die ze ook mocht gebruiken toen ze niet zoveel<br />

aandacht voor Hem had. “Muziek is iets geweldigs en<br />

God gebruikt het op zoveel verschillende manieren.”<br />

Carol is steeds weer verbaasd als mensen geïnteresseerd<br />

zijn in haar levensverhaal. “Dit is niet mijn verhaal,<br />

maar een verslag van Gods perfecte plan en zijn<br />

leiding in mijn leven. Ik heb nog heel veel voorstellingen<br />

te geven. God’s show - zijn werk in mijn leven - is<br />

nog lang niet afgelopen!<br />

Ruud Tinga<br />

Bijbelleesrooster<br />

za<br />

zo<br />

Romeinen 15:1-6<br />

Romeinen 15:7-13 (Tweede Advent)<br />

ma Psalm 50<br />

di Jesaja 2:1-5<br />

wo Jesaja 2:6-9<br />

do Jesaja 2:10-22<br />

vr Jesaja 3:1-7<br />

za Jesaja 3:8-15<br />

zo Psalm 146 (Derde Advent)<br />

ma Jesaja 24:1-13<br />

di Jesaja 24:14-23<br />

wo Jesaja 25:1-5<br />

do Jesaja 25:6-12<br />

vr Jesaja 26:1-6<br />

za Jesaja 26:7-19<br />

zo Jesaja 26:20-27:6 (Vierde Advent)<br />

ma Matteüs 1:1-17<br />

di Matteüs 1:18-25 (Eerste Kerstdag)<br />

wo Psalm 119:1-8 (Tweede Kerstdag)<br />

do Psalm 119:9-16<br />

vr Psalm 119:17-24<br />

za Psalm 119:25-32<br />

Oudejaarsconcert D-Light<br />

Locatie:<br />

De Wijngaard, Kanaalstraat 8, Oost-Souburg,<br />

www.de-wijngaard.nl<br />

Kerstshow Piekfijn<br />

Theater de Lampegiet in<br />

Veenendaal presenteert op kerstavond<br />

24 december de kerstshow<br />

Piekfijn. Bram Rebergen zal onder<br />

andere samen met zanger Ralph van<br />

Manen en gitarist Wim Rebergen een<br />

komische, indringende, kwetsbare en<br />

humoristische kerstshow presenteren.<br />

Kaarten à £ 2,50 zijn te reserveren via<br />

www.theaterdelampegiet.nl of aan de<br />

kassa van het theater, Kerkewijk 10,<br />

Veenendaal.<br />

Het gospelkoor D-Light geeft op 28 december<br />

een avondvullend oudejaarsconcert met verschillende<br />

muziekstijlen waaronder black<br />

gospel, soul, R&B, jazz-swing en close harmony.<br />

Het programma omvat een uitgebreid repertoire,<br />

variërend van intense ballads tot uitbundige ‘groovy’<br />

nummers. De dertig vocalisten worden begeleid door<br />

een zes man sterke band, waarbij ‘extra kleur’ aan de<br />

klanken wordt gegeven<br />

door blazers en cello.<br />

Groot mannenkoor kerstconcert<br />

Het traditionele Groot Mannenkoor Kerstconcert bij Kaarslicht zal dit jaar op woensdag<br />

19 december worden gehouden in de Immanuelkerk in Maassluis. Honderden<br />

stemmen zullen klinken, waaronder die van The Amsterdam Staff Songsters<br />

onder leiding van Roel van Kesteren. Ook zullen het Randstedelijk Mannenkoor, het<br />

Hollands Christelijk Mannenkoor en het Christelijk Mannenkoor Prins Alexander<br />

optreden. Verdere medewerking wordt verleend door panfluitiste<br />

Liselotte Rokyta, trompettisten Henk-Jan Drost en<br />

Maurice Veldhuizen en de organist Martin Mans. Het geheel<br />

staat onder leiding van dirigent Arjan Breukhoven. Het<br />

concert begint om 20.00 uur. Kaarten zijn verkrijgbaar via<br />

info@arjanbreukhoven.nl telefonisch via (010) 421 18 82.<br />

Kerstcircus Ahoy<br />

Internettip<br />

Allerlei<br />

Het Kerstcircus Ahoy<br />

staat bekend om zijn<br />

gevarieerde programma<br />

met spectaculaire acts van de<br />

crème de la crème uit de circuswereld.<br />

Een keur aan internationale<br />

artiesten treedt op, onder<br />

wie de Italiaanse dompteur<br />

Elvis Errani met zijn olifantenact<br />

en de grondacrobaten van<br />

de Russiche groep Rubtsovi. De<br />

Chinese Shaolin Truppe geeft<br />

een demonstratie van de eeuwenoude<br />

Chinese vechtkunst.<br />

Locatie:<br />

Ahoy, Ahoyweg 10, Rotterdam,<br />

www.kerstcircus.nl<br />

Data en tijden:<br />

21 december: 20.00 uur<br />

22 en 23 december: 16.00 uur<br />

24 t/m 30 december: 12.00 en<br />

16.00 uur<br />

Op de site www.kerstmarkten.nl<br />

is een overzicht<br />

te vinden van de data<br />

en plaatsen in Nederland, België<br />

en Duitsland waar kerstmarkten<br />

georganiseerd worden. Tevens<br />

vindt u op de site informatie over<br />

hotels, arrangementen en (meerdaagse)<br />

trips.<br />

<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong>/29


30/<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong><br />

Kerstfeest roept bij<br />

mij herinneringen op<br />

aan mijn kinderjaren.<br />

In Glasgow speelde ik<br />

als negenjarige jongen<br />

voor het eerst op<br />

een brassinstrument<br />

in het jeugdmuziekkorps<br />

van het Leger<br />

des Heils. December<br />

betekende ’s avonds<br />

kerstliederen spelen<br />

op straat.<br />

Kerst is een tijd van<br />

herinneringen<br />

Met onze Leger des Heils-pet op en warm gekleed<br />

tegen de ijzige kou en soms ook sneeuw, trokken<br />

we erop uit. Altijd was daar het vooruitzicht<br />

van een warm drankje en lekkere snacks na afloop, als we<br />

met verkleumde koude vingers weer in het Leger des Heilsgebouw<br />

terugkwamen.<br />

We speelden onze vrolijke melodieën en mensen stonden<br />

bij de deur te luisteren. Het geld rinkelde in onze collectebussen<br />

en in de straten van Glasgow weerklonk regelmatig:<br />

‘Prettige kerstdagen’ of ‘Gezegend kerstfeest’.<br />

De muziek sprak van de Verlosser, van hoop, vergeving,<br />

verzoening, welbehagen in mensen en de hemel. Ik vond<br />

dat prachtig.<br />

We hadden het heel koud. Natuurlijk hoorde ik de verhalen<br />

over bevroren ventielen van brassinstrumenten, maar dat<br />

kon ik nauwelijks geloven, totdat het mijzelf overkwam.<br />

Het in het donker bij straatlantaarns turen naar je muziek<br />

bij temperaturen onder nul is niet al te best voor je<br />

ventielen.<br />

Maar toch was het dat waard. We zaten met elkaar in<br />

dezelfde situatie. Op de een of andere manier voelden we<br />

onszelf vereerd om in deze moeilijke omstandigheden en<br />

met pijnlijke handen ons muzikale getuigenis te geven.<br />

Wij waren dappere muzikanten, die de elementen durfden<br />

te trotseren. Wij waren geen ‘softies’ of ‘mooi-weer-muzikanten’.<br />

Sinds die bewuste koude kerstperioden, heb ik<br />

nog vele andere kerstfeesten meegemaakt. Ik heb in vijf<br />

verschillende continenten gewoond en weet bijvoorbeeld<br />

uit ervaring wat het is om Kerst te vieren op het zuidelijk<br />

halfrond, vaak bij klam en warm weer.<br />

Eén ding is gelijk gebleven. Of het nu de ijzige kou van<br />

Schotland is of het bloedhete zomerweer van Nieuw-<br />

Zeeland of Zimbabwe, ik heb altijd met vreugde en dankbaarheid<br />

“ja” gezegd tegen Jezus, tegen Gods gave van<br />

een Verlosser voor mijn zonden en tegen zijn voortdurende,<br />

liefdevolle oproep aan mij om iedere dag in de in zijn voetsporen<br />

te volgen. Volgt u Hem al?<br />

Een gelukkig en gezegend kerstfeest en nieuwjaar voor u<br />

allen.<br />

Generaal Shaw Clifton<br />

Internationaal leider van het Leger des Heils<br />

Leger des Heils-muziek uit nood geboren<br />

Muziek als uit de hemel gezonden<br />

U zult ze vast wel eens zijn tegengekomen.<br />

De muzikanten van het<br />

Leger des Heils. In deze tijd zijn<br />

ze vooral rond de kerstpotten in de<br />

winkelcentra te vinden. Ze spelen<br />

daar kerstliederen. De muzikanten<br />

zijn heilssoldaten met een muzikale<br />

opdracht. Muziek speelt al<br />

vanaf de stichting een belangrijke<br />

rol in de diensten van het Leger des<br />

Heils. De samenzang wordt in veel<br />

kerkelijke gemeenten begeleid door<br />

brassbands. Het is een typisch<br />

Leger des Heils-verschijnsel dat uit<br />

nood geboren werd.<br />

“April 1878. De respectabele burgers<br />

van Salisbury hadden er schoon genoeg<br />

van. Sinds zes maanden werd de rust in<br />

het slaperige Engelse stadje verstoord<br />

door een groep ‘hooligans’ die onder de<br />

dekmantel van religie, in de openlucht<br />

zong en preekte. Na zo’n openluchtbijeenkomst<br />

marcheerden de leden van<br />

de Christian Mission (de ‘hooligans’) in<br />

een bonte stoet naar een winkel die ze<br />

als missiezaal hadden ingericht om er<br />

een kerkdienst te houden. Ze werden<br />

aangevoerd door de voorgangers van de<br />

Christian Mission, zogenaamde ‘evangelisten’.<br />

Deze mensen en hun aanhang<br />

waren de inwoners van Salisbury een<br />

doorn in het oog. Er verscheen dan ook<br />

al snel een anoniem stuk in de plaatselijke<br />

krant. Ene ‘walg’ verhaalde vol<br />

afschuw over de ‘chaotische figuren’ die<br />

door de straten paradeerden. Ze zongen<br />

opwekkingsliederen die regelmatig<br />

door geschreeuw, gefluit en komische<br />

straatliedjes werden onderbroken. In de<br />

zomer van dat jaar keerden woedende<br />

inwoners zich tegen de ‘indringers’ toen<br />

die zich vertoonden voor de kathedraal<br />

van Salisbury.”<br />

Deze eerste regels uit het standaardwerk<br />

over de Leger des Heilsmuziek, ‘Play the<br />

music play’ van kolonel Brindley Boon,<br />

geven een goed beeld van de sfeer<br />

waarin de mensen van William Booth<br />

hun evangelisatiewerk moesten doen. Ze<br />

laten ook zien dat de Christian Mission<br />

(waaruit later het Leger des Heils zou<br />

ontstaan) vooral vijanden maakte door<br />

zijn chaotische manier van optreden.<br />

Bovendien vermengden ze geestelijke<br />

liederen met straatliedjes, waarmee ze<br />

menig rechtgeaard burger tegen de haren<br />

instreken. William Booth zag zich dan ook<br />

voor de vraag gesteld hoe hij de aandacht<br />

positief op zijn mensen gericht kon krijgen<br />

en die vervolgens kon vasthouden<br />

zodat ze de boodschap van het Evangelie<br />

konden overdragen op de luisteraars.<br />

Het antwoord kwam in de personen van<br />

Charles Fry en zijn drie zoons, Fred, Ernest<br />

en Bert. Zij stonden op een zondagavond<br />

met hun muziekinstrumenten (twee cornetten,<br />

een ventieltrombone en een<br />

euphonium) samen met de (inmiddels)<br />

heilssoldaten op de markt in Salisbury.<br />

De toeschouwers geloofden hun ogen en<br />

oren bijna niet en luisterden. Deze keer<br />

aandachtig. Degenen die toen dachten<br />

dat dit een nieuwe nagel aan de doodskist<br />

van het Leger des Heils zou zijn,<br />

konden niet vermoeden dat nu, meer<br />

dan honderdentwintig jaar later, er een<br />

wereldwijde gemeenschap van tienduizenden<br />

Leger des Heils-muzikanten zou<br />

bestaan. Het zijn heilssoldaten die in<br />

hun vrije tijd brassbands vormen met<br />

als taak de samenzang te begeleiden<br />

en muziekstukken te spelen die mensen<br />

moeten bepalen bij het grote wonder<br />

van Gods werk in mensenlevens. De<br />

muziekstukken die de brassbands spelen<br />

zijn speciaal voor gebruik in het Leger des<br />

Heils geschreven.<br />

Zo zijn de Fry’s de stamvaders van<br />

de Leger des Heils-muziek geworden.<br />

Niemand had hen gevraagd om er te<br />

staan. Toch waren ze er om door hun<br />

muziek de boodschap van het Evangelie<br />

van Jezus Christus te brengen en zo de<br />

harten van de mensen te openen. Muziek<br />

als uit de hemel gezonden.<br />

Jurjen Sietsema<br />

<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong>/31


32/<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong><br />

Kerststalletjes<br />

Warmte en gezelligheid horen bij Kerst<br />

In Lent, vlakbij<br />

Nijmegen, staat misschien<br />

wel het kleinste<br />

Winterwonderland van<br />

Nederland. Door de open<br />

deur komt de geur van<br />

chocolademelk en koffie<br />

je tegemoet. Kerstmuziek<br />

maakt de sfeer compleet.<br />

Voor Sandra Exterkate is<br />

de opening van het jaarlijkse<br />

Winterwonderland<br />

het hoogtepunt waar<br />

ze het hele jaar naartoe<br />

werkt. In haar ‘Ateljeetje’<br />

staan tientallen kerststallen<br />

en engelen. “Dit jaar<br />

heb ik als thema ‘Engelen’<br />

dus die zie je ook overal.<br />

Zij spelen een duidelijke<br />

rol in het kerstverhaal. Zij<br />

kwamen uit de hemel om<br />

de herders te vertellen over<br />

de geboorte van Jezus. En<br />

zij zongen, daarom hoort<br />

muziek ook helemaal bij<br />

Kerst.”<br />

Alle figuren<br />

die de<br />

b e z o e k e r<br />

hier vindt, hebben<br />

op een of andere<br />

manier met de winter<br />

of de geboorte<br />

van Christus te<br />

maken. De kerststal<br />

is wel favoriet voor<br />

haar. “Ik houd van<br />

de warmte en gezelligheid<br />

rond Kerst<br />

en een geboorteverhaal<br />

spreekt toch<br />

altijd aan.” De meeste figuren in de stallen<br />

zijn gebaseerd op het bijbelverhaal. “Maar bij<br />

een geboorte komt toch iedereen op bezoek,<br />

dus waarom de ganzenhoedster niet?” lacht<br />

Sandra terwijl ze zo’n figuurtje aanwijst. Bij de<br />

grote kerstgroepen staan<br />

ook kamelen en zelfs een<br />

olifant. “Ik leer heel veel<br />

van verzamelaars van<br />

kerststallen en –groepen,<br />

bijvoorbeeld dat een<br />

paard, een kameel en een<br />

olifant de toenmalige bekende wereld symboliseren<br />

waar de wijzen vandaan kwamen. Het<br />

paard staat voor Europa, de olifant voor Azië<br />

en de kameel natuurlijk voor de landen rond<br />

de Middellandse zee. Zo wordt het zichtbaar<br />

gemaakt dat de geboorte van Jezus voor alle<br />

volken is.” Om direct weer te wijzen naar de<br />

vitrine: “Heb je de kleinste stal al gezien?”<br />

Naast een stalletje in de schil van een pistachenootje<br />

staan een paar geboortetafereeltjes<br />

die zo klein zijn, dat ze zomaar over het hoofd<br />

gezien worden. Toch hebben de gezichtjes van<br />

Jozef, Maria en zelfs het kindje Jezus allemaal<br />

hun eigen uitdrukking. “De kleinste tot nu toe<br />

was drie centimeter, maar deze heb ik nog niet<br />

gemeten.” Sandra maakt alle figuren van Fimoklei.<br />

“Dat is wel duur materiaal, maar ik kan er<br />

van alles mee. Het is goed te vormen en heeft<br />

veel verschillende kleuren.” Ze gebruikt geen<br />

mallen, “dus zijn alle figuren uniek.” Ze legt<br />

uit hoe ze voor de schaapjes<br />

de pootjes eerst apart moet<br />

bakken, “anders zakken ze<br />

door de pootjes als ik het<br />

lijfje erop zet”, lacht ze terwijl<br />

ze een klein flesje uit<br />

een vitrine pakt. “Kunnen<br />

jullie je voorstellen wat een gepriegel dit is als<br />

ik hier een stalletje met schaapjes inzet.” Toch<br />

heeft ze drie flesjes staan, die allemaal net een<br />

ander kersttafereeltje bevatten.<br />

Kerst en de stallen spelen het hele jaar een rol<br />

in het leven van Sandra en haar partner. “Ik<br />

kan alles gebruiken om een stal in of omheen<br />

te maken, zoals deze steen, die heeft mijn<br />

vriend voor me gevonden.” De steen toont het<br />

geboortetafereel, terwijl daarboven op een rots<br />

de herders aankomen en nog wat meer naar<br />

boven de wijzen. “Toen mijn vriend hem aan<br />

mij gaf, kreeg ik er al een idee bij hoe ik hem<br />

wilde gebruiken. Dat heb ik vaak. Toch kan het<br />

dan gebeuren dat zo’n steen eerst nog een paar<br />

jaar bij mij in de vensterbank ligt.” Voor haar<br />

begint de Kerst al in de zomer, want dan begint<br />

ze met het beitsen van de houten stallen. “Dan<br />

kan ik dat buiten doen en gelijk genieten van<br />

het mooie weer.” Ze vertelt dat haar dochtertje<br />

van drie altijd wil helpen. “Haar beits is nu nog<br />

wel water”, lacht ze “maar ze is er wel helemaal<br />

bij betrokken en speelt ook vaak dat ze Maria<br />

is of het kindje. Soms ben ik figuurtjes kwijt en<br />

die vind ik dan terug bij haar speelgoed.”<br />

Het gaat Sandra niet alleen om het boetseren<br />

van de figuren en de gezelligheid en knusheid<br />

van Kerst. “Het is toch een bijzonder<br />

geboorteverhaal en zo kan ik het ook aan<br />

anderen vertellen. Soms zet ik in een gezin een<br />

stal op en dan vertel ik direct het hele verhaal<br />

erbij. Dat is mijn manier van delen.” Verbaasd<br />

is ze vaak over de reacties van mensen als ze<br />

met haar stallen op een kerstmarkt staat. “Dan<br />

zeggen ze bijvoorbeeld: ‘Ik heb helemaal niets<br />

met het geloof hoor’ en dan kopen ze toch een<br />

stal. Dan is toch hun aandacht even gevestigd<br />

op het kerstverhaal en dat vind ik heel bijzonder.”<br />

Attie van Wagtendonk<br />

Het ‘Ateljeetje’ van Sandra Exterkate<br />

is iedere eerste vrijdag van de maand<br />

van 15.00 - 18.00 uur geopend of op<br />

afspraak.<br />

Adres:<br />

Griftdijkzuid 49B<br />

6663 BB Lent<br />

Tel.: (024) 323 85 07,<br />

e-mail: info@kerststalletje.nl<br />

www.kerststalletje.nl<br />

<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong>/33


34/<strong>SK</strong> <strong>kerstnummer</strong>-<strong>2007</strong><br />

Opbrengst kerstnachtcollecte voor<br />

opvang in São Paulo<br />

Training voor tienermoeders<br />

São Paulo is een wereldstad, met grootstedelijke problemen, waaronder<br />

armoede. Vooral kinderen en jongeren die op straat leven, worden erdoor<br />

getroffen. Met hulpverlening aan doelgroepen, zoals tienermoeders wil het<br />

Leger des Heils (mee)werken aan een betere toekomst voor hen.<br />

Ieder jaar wordt een collecte gehouden<br />

tijdens de kerst(nacht)diensten<br />

van het Leger des Heils in Nederland.<br />

De opbrengst gaat dit jaar naar een<br />

trainingsproject voor tienermoeders.<br />

Veel van de huidige straatkinderen<br />

in de Braziliaanse metropool São<br />

Paulo vormen de tweede of derde<br />

generatie in hun familie zonder een<br />

eigen adres. Net als hun ouders<br />

en soms hun grootouders zijn ze<br />

op straat geboren en opgegroeid.<br />

Straatkinderen blijven straatkinderen<br />

voortbrengen.<br />

Het Leger des Heils wil deze vicieuze<br />

cirkel doorbreken en jonge moeders<br />

helpen om zelf aan een betere toekomst<br />

voor zichzelf en hun kinderen<br />

te bouwen. Uit contacten met hen<br />

en autoriteiten blijkt duidelijk dat er<br />

nog altijd behoefte is aan structurele<br />

hulp, vooral voor jonge meisjes die<br />

op straat leven en zwanger zijn. Via<br />

het project Rancho do Senhor biedt het<br />

Leger des Heils opvang.<br />

Als het pand klaar is na een grondige<br />

renovatie, is er onderdak voor<br />

twintig tienermoeders. Overdag is<br />

opvang mogelijk voor lotgenoten<br />

die geen slaapplaats kunnen of willen<br />

krijgen bij het project. Alle tieners<br />

kunnen er training krijgen in<br />

allerlei sociale vaardigheden, lessen<br />

over opvoeding en voorlichting over<br />

bijvoorbeeld geboortebeperking.<br />

Daarbij worden docenten, sociaalpedagogisch<br />

werkers, een psycholoog<br />

en een maatschappelijk werker<br />

ingeschakeld.<br />

Met andere organisaties op het<br />

gebied van gezondheids- en verslavingszorg<br />

wil het Leger samenwerken<br />

om de meisjes en hun kinderen<br />

de zorg te bieden die zij nodig hebben.<br />

Voor de kleintjes is er kinderopvang<br />

terwijl de moeders onderwijs<br />

kunnen volgen. Het is de bedoeling<br />

om ook enkele tienermoeders op te<br />

leiden zodat zij zelf weer voorlichting<br />

kunnen geven en uit ervaring<br />

kunnen praten over de problemen<br />

van jonge moeders.<br />

Als u dit project wilt steunen, kunt<br />

u een bijdrage geven tijdens de collecte<br />

in de kerstdiensten van het<br />

Leger des Heils, of een gift overmaken<br />

op giro 37071 ten name van<br />

Leger des Heils, Postbus 3006, 1300<br />

EH Almere, onder vermelding van:<br />

opvang Rancho do Senhor.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!