FUNCTIEWAARDERING ONDERWIJSASSISTENTEN ...

vervolg van pagina 1
wijs 56 % vrouwen. Het is een ontwikkeling,
die al jaren aan de gang is. Enkele
jaren geleden heeft het GMV gewaarschuwd
voor de effecten op langere
termijn voor de vervulling van
functies in het onderwijs. Met name
de belangstelling voor managementfuncties
loopt terug. Dat is voor de
ontwikkeling van de scholen als onderwijsorganisaties
niet goed. De onderwijzer
voor het leven komt steeds
minder voor. Bij onderwijzeressen was
dat altijd al zo, omdat er in het verleden
sprake was van vroeger uittreden
wegens huwelijk en zwangerschap. De
afgelopen jaren zagen we juist meer
herintreders en toenemende belang-
Schoolpleidooi
Schoolpleidooi is het onderwijskatern van
het christelijk vakverbond GMV. Schoolpleidooi
wordt uitgegeven door het GMV in
Zwolle, onder verantwoordelijkheid van de
vakgroep Onderwijs GMV. Schoolpleidooi
verschijnt elf keer per jaar als zelfstandig
onderwijskatern en wordt voor leden in het
onderwijs meegezonden met het opinieblad
Pleidooi.
Redactie
Joke de Leeuw
Annelies van Rhee
Johan Bakker (eindredacteur)
Jan Westert (hoofdredacteur)
Fotografie
Marcel Minnée, Rufus
Kopijdatum
De sluitingsdatum voor de kopij van het eerstvolgende
nummer is: vrijdag 1 augustus 2003.
Redactieadres
GMV
Postbus 547
8000 AM Zwolle
Telefoon (038) 421 86 49
Fax (038) 421 86 29
e-mail: redactie@gmv.nl
Vakgroep Onderwijs GMV
De voorzitter van het bestuur is mr J.J. van
der Tol. Correspondentie voor het bestuur
zenden aan het GMV in Zwolle.
jaargang 5
nummer 5
juni 2003
ISSN 1566-8282
stelling voor deeltijdwerk in het onderwijs.
Het is een onontkoombare
ontwikkeling, maar gelijktijdig een
ontwikkeling met veel impact op de
schoolorganisatie.
Rolmodel
Inmiddels blijft het effect van de vervrouwelijking
van het onderwijs niet
beperkt tot arbeidsmarktontwikkelingen,
maar worden ook vragen gesteld
naar de gevolgen van de ontbrekende
man voor de klas. Volgens Tavecchio
zouden jongens meer mannen in hun
leven moeten hebben, voor het rolmodel
dat zij nodig hebben. Een man
gaat anders met jongens om en daagt
ze uit tot meer exploratief gedrag. De
feminisering van het onderwijs heeft
een pseudo-voordeel geschapen, zowel
in de bemensing als in de sfeer.
Meisjes doen het wel goed op de
school, maar nog altijd niet in de
maatschappij. Paul Jungblutt, onderwijsonderzoeker,
is het daarmee niet
eens. Dat meisjes zo goed presteren,
heeft vooral te maken met een verdere
verschoolsing van het onderwijs, waar
ijver hoger wordt aangeslagen dan de
aansluiting op het vervolgonderwijs
en de beroepswereld. Tavecchio wijst
op Amerikaanse en Engelse literatuur,
waarin een relatie wordt gelegd tussen
achterstand in schoolprestatie
van jongens en het tekort aan mannen
voor de klas. Maar ook hij onderkent,
dat de achterstanden niet onmiddellijk
daaruit hoeven te volgen. Waarschijnlijk
is Jungblutt over de relatie
onderwijsprestaties en feminiene cultuur
dichter bij de kern. In het Nederlands
onderwijs heerst een feminiene
cultuur. Zachte waarden als bescheidenheid,
samenwerken, zorg voor anderen
en conflictmijdend gedrag zijn
dominant aanwezig. Daardoor eisen
we niet het uiterste van leerlingen.
Feminiene cultuur?
Het is volgens mij te gemakkelijk om
het grote aantal vrouwelijke docenten
de schuld te geven van de bovengeschetste
ontwikkeling. Eenzijdigheid
is nooit goed. Alleen maar mannen
betekent in de school een andere cultuur
dan uitsluitend vrouwen. Het
wordt tijd dat er meer mannelijke belangstelling
voor de school komt.
Door de veranderingen op de arbeidsmarkt
wordt onderwijs ineens weer
een aantrekkelijke optie. Desondanks
is er ook de vraag naar de cultuur van
zachte waarden in het onderwijs. Is
2
het onderwijs niet te lang blijven steken
in andere waarden dan prestaties.
In welke mate wordt de leerling uitgedaagd
tot prestaties? Het zou goed
zijn, als we in het onderwijs meer onderscheid
durven te maken tussen gelijke
kansen en gelijkwaardig zijn in
talent. Het begrip talent is ook met
het oog op de kennissamenleving een
begrip, dat meer aandacht verdient in
de onderwijskundige benadering. Voor
het orthodox-christelijk onderwijs
kan ik mij voorstellen, dat de zachte
waarden voortvloeien uit de levensbeschouwing.
Dan is het de vraag of we
de waarden, die ook in die cultuur exclusief
benadrukt werden, in het pedagogisch
klimaat toch niet teveel als
vanzelfsprekend zijn gaan ervaren.
Het wordt tijd om als christelijke
scholen weer eens stevig na te denken
over ons onderwijskundig en pedagogisch
concept, bijvoorbeeld door het
onderwijs te bezien vanuit de emancipatie
van het talent.
westert@gmv.nl