Quickscan Programma Water Greenport regio Boskoop - LTO Noord

QUICK SCAN PROGRAMMA WATER
GREENPORT REGIO BOSKOOP
Arja Doornbos
Projectleider
Versie : 5 oktober 2010
DAW_Samenvatting Greenport Regio Boskoop_jun-12
Pagina 1 van 10

1. Inleiding en opbouw
DAW en Quick Scan
Het Delta Agrarisch Waterprogramma (DAW) is een landelijk initiatief van LTO Nederland waarin vanuit de land- en tuinbouw
een visie wordt neergezet op het toekomstige waterbeleid (Nationaal Waterplan). LTO Nederland zoekt hiermee handvatten
om regie te voeren op de wateragenda, wat uit moet monden in een landelijk waterakkoord van de overheden met het
bedrijfsleven, waarin de landbouw op een duurzame manier in is vertegenwoordigd. Parallel daaraan wordt invulling gegeven
aan (innovatieve) gebiedsprogramma’s
Omdat het watersysteem in de landbouwregio’s sterkt verschilt is voor de analyse van speerpunten gekozen voor een bottumup
benadering op het niveau van landbouwregio’s, in de vorm van een quick scan. Op deze manier worden de belangen per
regio inzichtelijk gemaakt en meegenomen in de landelijke lobby en in de prioritering voor een landbouwinnovatieprogramma.
De resultaten van de quick scan dienen als basis voor het verder vergroten van de bewustwording van de waterproblematiek
en dragen bij aan het creëren van draagvlak in de regio. Met voldoende draagvlak en commitment kan vervolgens worden
samengewerkt aan de invulling en uitvoeren van een (innovatief) gebiedsprogramma.
Op basis van bodemopbouw, geografische ligging en grondgebruik is voor het uitvoeren van de quick scan Nederland
opgedeeld in 16 deelgebieden.
Uitvoering Quick Scan LTO Noord
Voor de Greenport Regio Boskoop is de quick scan verlopen via onderstaande methodiek.
In de maanden juni en juli van 2010 zijn interviews gehouden met zowel een provinciaal LTO Noord medewerker, met
gebiedskennis, een medewerker van het betreffende waterschap en een penvoerder van Projecten LTO Noord, waarbij
zoveel mogelijk relevante informatie werd geïnventariseerd. Hierbij is de focus gelegd op de knelpunten en kansen die er
spelen op het gebied van water en landbouw, zowel landelijk als specifiek gericht op het betreffende deelgebied. Omdat het
gaat om een quick scan; een snelle inventarisatie met een beperkt aantal deskundigen per gebied , levert dit geen compleet,
volledig, beeld op..
Het eindresultaat bevat, als rode draad, ten minste onderstaande informatie:
Gebiedskenmerken; huidige gebruik areaal, ontwikkelingen, bodemopbouw, beschrijving watersysteem
Knelpunten; welke knelpunten op gebied van water(beheer) zijn er nu voor de landbouw, worden er in de toekomst
knelpunten verwacht. Zo ja, op welk schaalniveau (landelijk – regionaal – gebiedsspecifiek)? Hierbij wordt steeds de
uitsplitsing naar knelpunttype waterveiligheid, waterkwantiteit, waterkwaliteit gemaakt
Projecten; globale inventarisatie van relevante waterprojecten in het deelgebied
Speerpunten; de vertaling van knelpunten naar landelijke en regionale acties. Focus op waar er specifiek kansen
liggen voor de landbouw.
Afronding Quick Scan
Na de verslaglegging en de verwerking van de interviews heeft hierop een bestuurlijke terugkoppeling plaatsgevonden. De
eventuele nieuwe informatie die tijdens deze gesprekken naar voren kwam is tevens in dit rapport verwerkt.
Het vervolg
Na het afronden van de quick scan ligt de focus op: communicatie en interactie. Het doel tijdens deze tweede fase is het
vergroten van de bewustwording en daarmee het draagvlak. Daarnaast is de inzet gericht op het uitwerken van kansrijke
ideeën per deelgebied en het ondersteunen van ontwikkelingen en projecten die in lijn zijn met het DAW.
DAW_Samenvatting Greenport Regio Boskoop_jun-12
Pagina 2 van 10

2. Gebiedskenmerken
De regio Boskoop heeft vanwege haar cruciale groene economieën de kwalificatie Greenport gekregen. Deze status biedt de
regio veel kansen, vandaar dat onder andere een Boomteeltpact is opgesteld, welke als doel heeft de bestaande boomteelt te
versterken met inachtneming van de randvoorwaarden en kansen die verband houden met de situering in het Groene Hart
(ruimte, water, recreatie en toerisme).
Tabel 1 Ontwikkeling landbouwarealen Greenport Boskoop (LEI)
DAW_Samenvatting Greenport Regio Boskoop_jun-12
Pagina 3 van 10
Boskoop 2006 Boskoop 2020 % Landelijk 2006 Landelijk 2020 %
grasland 2415 2385 -1 996738 961838 -4
snijmais en voedergew. 199 215 8 232582 220497 -5
aardappelen 184 159 -14 156581 145319 -7
granen 308 266 -14 213615 208911 -2
handelsgewassen 5 6 20 4735 6056 28
ov. akkerbouwgewassen 173 101 -42 147756 101798 -31
akkerbouwm. groenten 57 57 0 52791 56491 7
totaal 3341 3189 -5 1804798 1700910 -6
De bodemopbouw is vrij gevarieerd: een deel is veengrond, gekenmerkt door lange, smalle percelen, een kleiner deel (de
droogmakerijen) heeft een kleiige ondergrond, gekenmerkt door grote vierkante percelen met smalle watergangen.
Teelten:
Vollegrondsteelt; voornamelijk op de nattere veenweidegronden met een drooglegging van ca 0,30 – 0,50. De drainage in
vollegrondsteeltgebieden bevindt zich minimaal 0,20 m onder het polderpeil. Voor begieting wordt meestal gebruik
gemaakt van oppervlaktewater en/of grondwater, soms door middel van regenwaterbassins. In het zuidwesten van het
gebied langs het Noordeinde, loopt een lekriool. Vanwege de grote vraag naar water bevat dit lekriool veel (illegale)
aansluitingen van tuinders.
PCT-teelt; in 2003 was er in het gebied 367 ha openlucht pot- en containerteelt aanwezig. De teelt benodigt
draagkrachtige, kleiige bodem en is daarom op de droogmakerij gesitueerd. De drooglegging bedraagt veelal >1 m en er
wordt op circa 1,2 m-mv gedraineerd. PCT-terrein reageert als volledig verhard terrein waardoor al het overtollige water
kan worden opgevangen in gietwaterbassins (gesloten systeem).
Bedekte (PCT)teelt; ondersteunende functie, voornamelijk voor de PCT-teelt. Hierbij wordt veelal gebruik gemaakt van
een gesloten watersysteem. PCT-teelt is een intensieve teeltwijze waarbij een m 2 soms wel 4 maal per jaar vol staat.
Trends en ontwikkelingen
In de nabije toekomst wordt voor de Greenport Regio Boskoop een verschuiving verwacht van vollegrondsteelt naar PCT.
Daartoe wordt in de Hazerswoudse Droogmakerij (zie fig x) een terrein ontwikkeld van circa 170 ha. Verachte oplevering rond
2020. Een tweede trend is dat steeds meer PCT-teelt in kassen plaatsvindt. Waar in het huidige teeltgebied max. 30% uit glas
mag bestaan, mag op de toekomstige PCT terreinen in de toekomst maximaal 60% met glas worden bebouwd. De PCT-teelt
geeft een sterke impuls aan de economische positie van Boskoop in Europa en de verwachting is dat deze positie de
komende periode nog verder zal toenemen.
Een derde trend is dat doordat veel ondernemers (ca 30%) overwegen te stoppen de bestaande bedrijven in omvang (en
omzet) sterk zullen toenemen.
Waterhuishouding
Het watersysteem van Greenport Regio Boskoop is hoofdzakelijk georganiseerd rondom de Gouwe, een gekanaliseerde
veenrivier met een vast waterpeil van NAP-0,60 meter. De Gouwe dient als belangrijkste bron van inlaatwater voor de

lagergelegen polder en droogmakerijen en dient tevens als afvoer voor het overtollige water. Vanuit de Gouwe stroomt het
water af naar de Hollandse IJssel. In de naastgelegen veengebieden vindt infiltratie plaats met als gevolg een watertekort in
het zomerhalfjaar.
De maaiveldhoogte in het gebied varieert van NAP-5,4 tot NAP-1,55 (diepe ontveende droogmakerijen tot de veenpolders).
Onder de zeeklei bevindt zich een goed doorlatend watervoerend zandpakket. Gemiddeld is de stijghoogte hoger dan het
vigerende zomer- en winterpeil waardoor op verschillende locaties (deels zoute) kwel optreedt.
Het oppervlaktewater wordt gevoed door kwel, neerslag en inlaatwater vanuit de Gouwe. In droge tijden kan het water via de
inlaat vanuit de Hollandse IJssel ook instromen.
Door de bodemopbouw, de kleine drooglegging en de hoge stijghoogte is de kenmerkende ongunstige kavelindeling
verkregen: lange smalle percelen, omgeven door brede watergangen.
Het volledige teeltgebied van de Greenport Regio Boskoop is gedraineerd. Overtollig water wordt per bedrijf afgevoerd en
opgevangen in een put. Indien dit water niet wordt aangesproken voor begieten/infiltratie wordt dit weggepompt naar het
oppervlaktewater. Daarnaast worden de putten gebruikt voor onderwaterdrainage, waarbij de drains onder het slootpeil naar
de putten lopen. Hierdoor zullen de drains een nivellerende werking hebben op de grondwaterstand: verlaging van relatief
hoge grondwaterstanden en verhoging van relatief lage grondwaterstanden.
De boomteelt is aan weerszijden van de Gouwe gesitueerd op de veengronden. Daarnaast in een aantal droogmakerijen.
Omdat binnen de droogmakerijen zout kwelwater voorkomt is het oppervlaktewater in deze droogmakerijen niet geschikt als
bedrijfswater voor de boomteelt.
DAW_Samenvatting Greenport Regio Boskoop_jun-12
Pagina 4 van 10

3. Knelpunten waterbeleid en waterhuishouding
Waterkwantiteit: veiligheid
Instandhouding van de veenkaden: door de hoeveelheid (illegale) inlaten op het lekriool en de toenemende watervraag
van de telers wordt het steeds moeilijker de waterstand in het lekriool en daarmee de grondwaterstand in de kade te
regelen en beheersen. Gevolg is een vergroot risico op een dijkdoorbraak.
Waterkwantiteit: overlast
Inklinking van het veen: Door oxidatie tijdens drainage kan het veen inklinken. Ondernemers voeren daarom veengrond
uit het buitenland aan om het gebied weer op te hogen. Dit is echter geen duurzame oplossing.
Baggerachterstand: Door een grote achterstand in (onderhouds)baggerwerkzaamheden wordt de afvoer van water
afgeremd en de potentiële bergingscapaciteit van de sloten niet volledig benut. De afzet van bagger is daarnaast lastig,
enerzijds vanwege verontreinigingen zoals asbest, het gebrek aan ruimte op aangrenzende (afzet)percelen en het
ontbreken van een baggerdepot.
Afstand tot gemaal: Plaatselijk is de afstand tot het gemaal te groot waardoor, in combinatie met de baggerachterstand,
wateroverlast kan ontstaan ten tijden van piekbelasting.
Lage delen: In lage delen van de polder is de inundatienorm voor boomteelt (1 x 50 jaar, 1% inundatie) niet toereikend.
Dit knelpunt speelt met name in de veenweidegebieden met een drooglegging van > 0,30 meter.
Waterkwantiteit: tekort
Verzilting door toenemende droogte: Door lage rivierafvoeren in droge perioden kan verzilting in de Hollandse IJssel
voorkomen. Door toenemende perioden van droogte in de zomer, intensivering van de openluchtteelt en toename van de
bedekte PCT-teelt kan het zoetwatertekort in de zomer steeds groter worden waardoor meer inlaat vanuit de (verzilte)
Hollandse IJssel nodig is.
Toename areaal zoutgevoelige teelten: De verwachtte verschuiving van vollegrondsteelt naar bedekte teelten en PCT
betekent grotere vraag naar zoet water van goede kwaliteit. Voorkeur voor regenwater i.p.v. inlaatwater.
Wateropslag PCT-gebied: De aanleg van een benodigde wateropslag voor het PCT-terrein is problematisch door
enerzijds zoute kwel en anderzijds hoge grondprijzen.
Waterkwaliteit: emissies
Nutriënten en bestrijdingsmiddelen: De waterkwaliteit binnen het gebied is matig tot slecht o.a. vanwege hoge
concentraties aan nutriënten (N en P) en bestrijdingsmiddelen. Deels te wijten aan (illegale) lozingen van vervuild water.
Verzilting: Een ander effect van de lage rivierafvoeren in combinatie met de voorspelde zeespiegelstijging is dat het
inlaatwater verzilt (zie ook knelpunten waterkwantiteit).
DAW_Samenvatting Greenport Regio Boskoop_jun-12
Pagina 5 van 10

4. Lopende projecten en onderzoeken
Waterveiligheid
Automatische inlaat op het lekriool zodat grondwaterstand beter kan worden gereguleerd
Waterkwantiteit: overlast
Inrichten van een baggerdepot (ideeën fase)
Creëren van draagvlak voor aanleg tweede gemaal op de Gouwe om piekbelasting te ondervangen
Creëren van draagvlak voor inrichten van tijdelijke berging van water in polders
Tegengaan daling maaiveld, meer invloed op peilbeheer uitoefenen
Waterkwantiteit : tekort
Oprekken norm voor waterbassins zodat het nieuwe PCT-terrein geheel zelfvoorzienend kan worden
Onderzoeken mogelijkheden aanleggen gemeenschappelijke waterberging in het Bentwoud
Aanleg extra inlaat vanuit de Oude Rijn om zoetwatertekort aan te kunnen vullen
Waterkwaliteit
Vasthouden van gebiedseigen water ter optimalisatie van gebiedsgebonden ecologie
In voorbereiding: pilot herstructurering polder Zuidwijk. Stoppende en opschalende kwekers nemen deel aan een
gebiedsproces waarbij wordt gezocht naar gemeenschappelijke waterberging met daarin een helofytenfilter. Het gebied
en de sector dragen daarmee bij aan de waterkwaliteit.
DAW_Samenvatting Greenport Regio Boskoop_jun-12
Pagina 6 van 10

5. Speerpunten waterbeleid 2015 – 2021
Nationale Waterbeleid
aandachtsgebied speerpunt opmerkingen
Waterkwantiteit
(overlast)
DAW_Samenvatting Greenport Regio Boskoop_jun-12
Pagina 7 van 10
Onderzoek naar duurzame oplossing tegengaan
Landelijk innovatieprogramma
inklinken veen
Draagvlak creëren inundatienorm verhogen Gezamenlijke actie
ministeries/LTO/waterschappen
Waterkwantiteit (tekort) Mogelijkheid om bij lage rivierafvoeren water uit
Amsterdam Rijnkanaal of IJsselmeer toe te laten
Waterkwaliteit
(prioriteit)
Onderzoeken mogelijkheden voor duurzamer gebruik van
gietwater (toepassen betere meet- en regeltechnieken)
Ontwikkelen van betaalbare mogelijkheden voor het
zuiveren van brijn
Regionale Waterbeleid
aandachtsgebied speerpunt opmerkingen
Opgenomen in het Waterakkoord
Kleinschalige
Wateraanvoervoorzieningen Midden-
Holland
Landelijk innovatieprogramma
Landelijk innovatieprogramma
Waterveiligheid Saneren en reguleren van inlaten bij veendijken. Instrument: stimuleringsbeleid
Waterkwantiteit
(overlast)
Vergroten waterbergingscapaciteit:
aanscherpen baggerbeleid
aanleggen waterbassins
tijdelijke berging in nabije polders
flexibel peilbeheer
Versnellen afvier binnen het gebied:
aanscherpen baggerbeleid
inrichten baggerdepot (faciliterend)
onderzoeken mogelijkheden toepassing bagger
aanleg tweede gemaal
Onderzoek naar duurzame oplossing voor het ophogen
van percelen
Waterkwantiteit (tekort) Gebieden zelfvoorzienend inrichten door normen voor
waterbassins aan te passen
Waterkwaliteit Terugdringen nutriënten en bestrijdingsmiddelen:
reduceren van emissies door zuiveren van het
drainagewater en/of gesloten watersysteem
inzamelen van vuil gietwater via een
calamiteitenleiding
Voorkomen van verzilting van oppervlaktewater:
Zie speerpunten Waterkwantiteit (tekort)
Vasthouden van gebiedseigen water, waardoor
gebiedsgebonden ecologie ontstaat
In huidige project vooral gericht op
terugdringen van watertekort in de
zomer. Voor alle maatregelen moet
eerst voldoende draagvlak zijn
gecreëerd. Flexibel peilbeheer in de
toekomst mogelijk nodig.
Vervolgactie: meer onderzoek naar
alternatieven
Moeilijkheidsfactoren: hoge
grondprijs en zoute kwel

6. Innovatie waterprogramma Greenport Boskoop
Speerpunten Greenport Regio Boskoop
Waterkwantiteit
(overlast)
DAW_Samenvatting Greenport Regio Boskoop_jun-12
Pagina 8 van 10
Onderzoek naar alternatieve manieren om ingeklonken
veengrond op te hogen
Bergingsmogelijkheden in het Bentwoud onderzoeken.
Tevens oplossing voor zoute kwel onderzoeken.
In kaart brengen van mogelijke locaties voor (tijdelijke en
permanente) waterberging. Problemen hoge grondprijzen
en zoute kwel meenemen.
Aanleg individuele waterbassins
Vervolgactie DAW hoe dit onderzoek
uit te voeren
Landschappelijke inpassing in
recreatie- natuurgebied. Speelt
alleen voor het aan te leggen PCTterrein.
Actie waterschap
Inrichten baggerdepot om ondernemers te faciliteren Actie agrarische sector
Onderzoek naar mogelijkheden voor toepassing van
bagger
Actie waterschap /
EFRO-subsidie voor onderzoek naar
ontwateren van bagger voor
toepassing in verhardingen
Actie waterschap
Baggerproblematiek integraal per polder oppakken om
afvoercapaciteit te verdubbelen
Aanleg tweede gemaal naar de Gouwe Actie agrarische sector/waterschap
Waterkwantiteit (tekort) Zie oplossingen waterkwantiteit (overlast)
Focus op water inlaten vanuit de Rijn i.p.v. Gouwe
Waterkwaliteit Waterkwaliteit zal altijd een speerpunt blijven Doorgaande activiteit
Aanleg waterbergingen Actie agrarische sector
Gesloten watersystemen, inclusief zuivering van
drainagewater, invoeren op bedrijven
Actie waterschap
Aanleg van een calamiteitenleiding Actie waterschap
Vasthouden gebiedseigen water, waardoor
gebiedsgebonden ecologie ontstaat
Actie waterschap
Toepassen helofytenfilters (regelen waterkwaliteit op Waterschap/agrarische
lokale schaal)
sector/particuliere initiatieven
Onderzoeken mate van vervuiling door asbest
walbeschoeiingen
Initiatief LTO Noord
Toespitsen waterkwaliteitsnormen uit het Provinciaal Grijs vlak tussen potplanten en
Waterplan op die van de Greenport Boskoop
boomkwekerijen
Algemeen Deel van Boskoop is toe aan herstructurering Rol voor LNV in de vorm van een
grondbank/sierteeltloket?

7. Conclusies en Doorkijk
De uitkomsten van de quick scan zijn divers en meer en minder abstract.
Daarnaast verschillen de speerpunten in detailniveau en fase van elkaar: Er zijn speerpunten die zich nog in de fase van
analyse van problemen bevinden terwijl voor andere speerpunten er al doelmatige oplossingen worden uitgevoerd.
Bij de interpretatie van de resultaten is het goed om te realiseren welke factoren de resultaten van de quick scan mede
bepalen:
De variaties in gebiedskennis, deskundigheid, diepgang.
De beperkte tijd en smalle raadpleging.
Verschil tussen feiten en standpunten (vb. waterverdeling).
Meer of minder uitgekristalliseerd onderzoek (vb. mineralenbenutting versus klimaateffecten).
Problemen en oplossingen die wel kwalitatief zijn benoemd maar (nog) geen kwantitatieve en financiële onderbouwing
kennen (vb. ecologische waterkwaliteit).
Maatregelen en oplossingen waar de doelmatigheid en kostenefficiëntie nog nader bepaald moet worden. (vb. Groen-
Blauwe diensten)
Het ontbreken van een meer integrale afweging van ruimte beslag, watersysteem, functieontwikkeling, mogelijkheden en
consequenties (vb. natuur vs. Landbouw).
Nog te maken doorvertalingen van verwachtte ontwikkelingen naar het watersysteem (vb landbouw 2020).
E.a.
Speerpunten GreenportBoskoop
Toch geeft de quick scan een goede indruk van de speerpunten die er specifiek voor dit gebied gelden.
Voor GreenportBoskoop zijn de meest opvallende:
Oplossingen zoeken tegen oxidatie en inklinken van veen, veiligstellen van veendijken en de acceptatie van de
inundatienorm verhogen.
Maatregelen nemen tegen het zoetwatertekort via aanvoer uit alternatieve bronnen zoals; Rijnwater, IJsselmeer, meer
hergebruik (zelfvoorzienendheid), vergroten waterberging.
Tegen wateroverlast dient het baggerprobleem beter georganiseerd en integraal te worden aangepakt: beleid, depot,
toepassingsmogelijkheden en daarmee ook reductie van emissies. Ook draagvlak nodig voor meer flexibel peilbeheer.
Aan kwaliteitsverbetering dient te worden gewerkt via gesloten systemen (oplossen brijn), zuiveren drainagewater, apart
inzamelen gietwater. Met vasthouden van gebiedseigen water kan verzilting worden beperkt en ecologie verbeteren.
Een meer effectieve aanpak kan worden gerealiseerd via samenwerking en maatwerk van agrarische ondernemers en
waterschappen, rond thema’s als bagger, berging en peilbeheer en het toepassen van Best Practises.
Doorkijk
In de Quick Scan komen meerdere aangrijppunten voor acties en oplossingen naar voren. Bij de uitwerking in het
gebiedsprogramma zullen de mogelijke acties nader bepaald en geadresseerd worden.
Mogelijke acties en oplossingen :
Via een waterakkoord/ overeenkomst het commitment en de verantwoordelijkheid regelen van (gebieds)partijen om samen
problemen goed te analyseren, oplossingen met draagvlak te zoeken, te faciliteren en realiseren.
Werken aan kringlopen, zelfvoorziening, ruimte voor natuurlijke veerkracht…
Ander grondgebruik; (zilte)teelten, Groen-Blauwe diensten, meervoudig grondgebruik,…
Acceptatie bevorderen van minder optimale teeltomstandigheden bij verdroging, vernatting, verzilting,…
Toepassen van efficiëntie technieken: sensor, GPS, teeltwijze, waterbenutting, gesloten kas,……
DAW_Samenvatting Greenport Regio Boskoop_jun-12
Pagina 9 van 10

Kunstmatige oplossingen: ‘pompen’, peilbeheer, waterbuffers, aan-/afvoeren, hergebruiken, doorspoelen, peilgestuurde
drainage, drijvende kas,…
Ruimtebeslag: integraal, landbouw compenseren(ontwikkelmogelijkheden), Groen-Blauwe diensten, meervoudig
ruimtegebruik,…
Waterbergen/bufferen: IJsselmeer, natuurgebieden, peilvlakken, Groen-Blauwe diensten, zelfvoorzienendheid,
multifunctioneel grondgebruik, samenwerken,….
Faciliteren, opschalen en continueren Best Practises, maatwerk per gebied mogelijk maken,……..
De uitwerking van de klimaatontwikkeling op niveau van gebied en bedrijf. Waar komen kritische grenzen in beeld voor
verzilting, verdroging, vernatting, zoetwatervoorraad…..
Meer kennis uit onderzoek naar de praktijktoepassing vertalen in plaats van in onderzoek te blijven hangen is daarbij
cruciaal (minder onderzoeken, meer toepassen…).
De vertaling van de verwachte landbouw ontwikkeling (LEI 2020) naar betekenis voor landbouw en waterhuishouding.
(randvoorwaarden, knelpunten, keerpunten,….)
Actief betrokken zijn bij studies in het kader van de Delta-programma’s < 2014, zoals zoetwatervoorziening.
Onderbouwing verdringingsreeksen.
Uitwerking van haalbare en betaalde Natuur-, TOP- en KRW doelen en GGOR.
Via gedeelde Data Base kunnen speerpunten en maatregelen voor overeenkomstige gebieden en/of knelpunten
vergeleken worden.
De waterbeheerder is bezig met meerdere gebieds-/ water projecten, waarin een actieve rol van de landbouw gewenst is.
Water is een cruciale productiefactor voor landbouw en landbouw heeft belang bij oplossingen die goed aansluiten bij de
landbouw. LTO Noord en Projecten kunnen met de agrarische ondernemers in het gebied bij ontwikkeling en uitvoering een
belangrijke rol vervullen. Door uitwerking van de landbouwbelangen en ideeën onder de vlag van Programma Water komt de
landbouw voor die rol beter beslagen ten ijs.
Dus:
Deze rapportage is startdocument voor het met draagvlak uitwerken van een gebiedsgericht innovatieprogramma, daarbij
bepalen de speerpunten voor het gebied de focus en kunnen de genoemde acties en oplossingen op maat worden
ingezet.
Dit startdocument draagt bij aan de input voor een Delta Agrarische Waterprogramma en de Stroomgebieds
Beheersplannen van 2015-2021.
Klimaatontwikkelingen en de ontwikkelscenario’s van de landbouw (LEI 2020) vragen daarbij om een voortschrijdende
doorvertaling naar waterbehoefte en waterbeheer.
Wateropgaven en landbouwopgaven zijn nauw verweven en vragen een integrale benadering.
Via de verdere ontwikkeling van dit Agrarisch Waterprogramma kan de samenwerking binnen LTO landelijk en regionaal
bijdragen aan meer gezamenlijke focus, synergie en daadkracht ten dienste van een voldoende waterproof landbouw en
landbouwbedrijven.
DAW_Samenvatting Greenport Regio Boskoop_jun-12
Pagina 10 van 10