Dossier kleine windmolens - LTO Noord

DOSSIER
Kleine windmolens
Als u zelf elektriciteit wilt opwekken, kan een kleine windmolen een mogelijkheid zijn.
Er zijn veel typen windmolens op de markt, met mast, zonder mast, horizontaal of verticaal. De hoogte kan
variëren van 2 tot ca. 30 meter. De verschillen in opbrengst zijn groot. Doorgaans geldt:
Hoe groter de rotordiameter, hoe hoger de opbrengst
Hoe hoger de mast, hoe hoger de opbrengst
Hoe hoger de gemiddelde windsnelheid, hoe hoger de opbrengst
Windmolens met een gelijk rotoroppervlak zullen dus ongeveer evenveel energie produceren. De prijzen lopen
niettemin sterk uiteen: van € 1.000 tot € 7.000 per m² rotoroppervlak.
De meeste leveranciers geven een te hoog rendement voor hun molen op. Vanwege de geringe hoogte van een
kleine windmolen is de windsnelheid namelijk meestal te laag om optimaal te werken. De windmolens staan stil
wanneer de windsnelheid lager is dan 3 m/s. Zelfs aan de kust of bij het IJsselmeer is de windsnelheid gedurende
ongeveer 50% van de tijd lager dan 3 m/s. Kleine windmolens leveren dus zo'n 50% van de tijd geen energie. De
windsnelheid kan overigens lokaal nog lager liggen door bomenrijen en andere obstakels.
Praktijktesten
Het imago van kleine windmolens is niet goed. Er zijn onder andere testen gedaan op Wageningen UR-
Praktijkcentrum Raalte en in Zeeland (zie bijlage 1). In de praktijktest in Zeeland heeft Ingreenious BV gedurende
één jaar een groot aantal kleine windmolens vergeleken. Uitkomst is dat veel van deze windmolens een lage
productie hebben tegen een hoge investering. Ook kunnen ze gevoelig zijn voor storingen. De beste resultaten
werden in deze studie geboekt door de windmolens van Skystream en Montana. De kosten van deze windmolens
bedragen € 10.700 resp. € 18.500, de opbrengsten waren circa 2.100 resp. 2.700 kWh/jr. Dit valt in het niet bij het
werkelijke gebruik van een melkveehouderijbedrijf (40.000 kWh/jr). Om de 40 MW eigen gebruik op te wekken, zijn
dan zo’n 20 Skystream-molens nodig. De meest gunstige terugverdientijd ligt rond de 27 jaar.
Rendabele windmolens bestaan
De molens die opgesteld staan in Zeeland, zijn niet maatgevend voor de hele sector. Het proefveld in Zeeland is in
feite een verzameling (nieuwe) windmolens, waarvan nog geen praktijkgegevens bekend waren. Er zijn ook andere
fabrikanten met meer ervaring, zoals Gaia en andere molens van Fortis. Gerenommeerde bouwers van
windmolens bevinden zich over het algemeen buiten Nederland (vaak met Nederlandse roots!). Kleinschalige
windmolens kunnen in Nederland rendabel draaien, mits ze op een goede locatie staan en de juiste molen is
geplaatst. Kleine windmolens wekken ook minder weerstand op bij omwonenden en gemeenten.
Vergunningen
Voor het plaatsen van een windmolen is een omgevingsvergunning nodig. De gemeente bepaalt ter plekke het
beleid ten opzichte van windmolens. Grote molens kunnen veel weerstand van omwonenden ondervinden.
Kleinere windmolens van 15-18 meter hoogte vallen minder op, omdat ze niet ver boven een stal of schuur
uitsteken.
Salderen
Bij kleinverbruikaansluitingen (3 x 80A) mag de energie die is opgewekt door een windmolen, worden gesaldeerd.
Dit betekent dat de opgewekte elektriciteit die op dat moment niet voor eigen gebruik nodig is, afgezet kan worden

op het net. Op dagen dat het bedrijf meer stroom nodig heeft dan wordt opgewekt, kan elektriciteit van het net
worden verkregen. Zo wordt de zelfopgewekte elektriciteit volledig 'afgestreept' (gesaldeerd) tegen de afgenomen
elektriciteit. Voor de zelfopgewekte elektriciteit krijgt u namelijk exact hetzelfde tarief als voor de afgenomen
elektriciteit: het leveringstarief inclusief energiebelasting en BTW. Salderen kan maximaal tot het eigen gebruik.
SDE+
Bedrijven met een grootverbruikaansluiting kunnen in aanmerking komen voor een vergoeding uit Stimulering
Duurzame Energieproductie (SDE+). Omdat de kostprijs van groene stroom van zonnepanelen hoger is dan van
grijze stroom, subsidieert de overheid investeringen in onder meer windmolens op het land. De SDE-bijdrage is het
verschil tussen de prijs van groene energie en de prijs van grijze energie.
EIA
De Energie-investeringsaftrek (EIA) is een fiscale regeling waarmee de overheid ondersteunt bij
investeringen in energiebesparende bedrijfsmiddelen en in duurzame energie. Een ondernemer die gebruik maakt
van de EIA, heeft dubbel voordeel: de energiekosten gaan omlaag én er hoeft minder belasting betaald te worden.
Naast de gebruikelijke afschrijving kunt u 41,5% van de investeringskosten van energiebesparende
bedrijfsmiddelen aftrekken van de fiscale winst. Over één of meer jaren betaalt u minder inkomstenbelasting of
vennootschapsbelasting.
Interesse?
Als u overweegt te investeren in kleine windmolens, dan is het allereerst van belang de haalbaarheid voor uw
situatie te onderzoeken:
keuze van de molen
is er een vergunning mogelijk?
Is er gedurende het jaar voldoende wind op de plek en hoogte waar de molen moet komen? Een
windmeting laten doen is erg belangrijk.
LTO Advies kan u helpen een juiste keuze te maken. (Johannes Zijlstra: T: 0513 – 489683, E:
jzijlstra@ltonoordadvies.nl)

Rekenvoorbeeld
Gaia 11 kW met investeringssubsidie
De Gaia is een windmolen die al een jaar of 10 op de markt is, zodat er betrouwbare cijfers over vermogen en
opbrengsten bekend zijn. Hieronder een berekening bij een investeringssubsidie van 35% van de
investeringskosten, zonder SDE+, bij voldoende wind. Bron: CCS (www.ccs.nl)
Eigen verbruik
Eigen verbruik 30000 kWh
Investering
Investering € 72.827 incl BTW
Investeringssubsidie € 25.490
EIA voordeel € 8.011 11% netto voordeel
Netto investering € 39.327 incl BTW
Gemiddelde productie
Windkracht gem 4,5 m/s 19000 kWh/jaar
Windkracht gem 5,5 m/s 30000 kWh/jaar
Windkracht gem 6,5 m/s 40000 kWh/jaar
Energiekosten en subsidie
Leveringstarief € 0,085 /kWh incl. btw Essent, 29nov12, 1 jaar vast
EB tot 10000 € 0,142 /kWh incl. btw Voorlopig EB 2013 n.a.v. Lente akkoord
EB 10.000 - 50.000 € 0,052 /kWh incl. btw (wel 21% btw meegenomen)
EB 50.000 - 1 000.000 € 0,013 /kWh incl. btw
Subsidie SDE+ fase 1 € 0,000 /kWh
Bijlage 1
Besparing & inkomsten levering Energiebelasting Subsidie Totaal
Windkracht gem 4,5 m/s € 1.607 € 983 € 0 € 2.590 Incl. btw
Windkracht gem 5,5 m/s € 2.538 € 2.455 € 0 € 4.993 Incl. btw
Windkracht gem 6,5 m/s € 3.384 € 2.455 € 0 € 5.839 Incl. btw
Jaarlijkse kosten
Onderhoud 968 /jaar incl. btw
Anders 0 /jaar incl. btw
Inflatie/stijging
energieprijs 2% /jaar
energiebelasting 3% /jaar
onderhoudskosten 2% /jaar

Terugverdientijd Netto inkomsten 20 jaar
Windkracht gem 4,5 m/s 20,0 jaar € 7.615
Windkracht gem 5,5 m/s 9,0 jaar € 69.793
Windkracht gem 6,5 m/s 8,0 jaar € 90.348
Resultaten over 20 jaar
Geleverde stroom (kWh) Kosten (€) €/kWh gemiddeld
380.000 € 123.584 € 0,33
600.000 € 123.584 € 0,21
800.000 € 123.584 € 0,15

Bijlage 2
Uitkomsten van de test in Zeeland
In Zeeland zijn veel kleine windmolens getest. De turbines staan op een mast van 12 meter. De windkracht was
gemiddeld slechts 3,7 m/s (jaar 1), 3,8 m/s (jaar 2), 3,7 m/s (jaar 3). Het doel is om de prestaties van de turbines in
de praktijk met elkaar te vergelijken. De resultaten zijn teleurstellend. Geen van de turbines heeft bij deze
gemiddelde windkracht een terugverdientijd onder de 15 jaar.
jaar 1 jaar 2 jaar 3
Netto TVT Netto TVT Netto TVT
kWh jaar kWh jaar kWh jaar
WRE 060 € 18.000 478 164 510 153 549 143
Skystream € 10.742 2085 22 2144 22 2248 21
Airdolphin € 17.548 330 231 336 227 191 399
Swift € 13.208 125 459
Raum ? 558 999
DonQi € 8.114 317 111
WRE 030 € 27.061 389 302 606 194 643 183
Energy
Ball € 4.324 73 258 65 289 27 696
Passaat € 9.239 578 69 660 61 660 61
Montana € 18.508 2687 30 2314 35 2677 30
Turby € 21.350 132 703 224 414 169 549
Ampair € 8.925 230 169 327 119 351 111
Let op: deze windmolens doen mee omdat er nog onvoldoende praktijkgegevens beschikbaar waren over deze
molens! Er zijn ook andere fabrikanten met meer ervaring.

Windkaart van Nederland
(bron: KNMI)
Bijlage 3