Buikspieren - De Haere

www.de-haere.nl
Buikspieren
De buikspieren zijn zeer vaak betrokken bij bewegingen van het gehele lichaam en komen vooral
in actie bij rompbewegingen. Ze kunnen de romp fixeren waardoor de armen en de benen vrijheid
van beweging hebben. Maar de mens gebruikt deze spieren ook bij alle emoties: we spannen ze
aan als we huilen, lachen, woedend of bang zijn. Ze zijn elke keer actief als we spreken en
meestal als we adem halen.
Buikspieren hebben ook invloed op de bewegingen van de
organen door veranderingen in de spanning. Ze zijn zeer
vaak betrokken bij bewegingen van het gehele lichaam en
komen vooral in actie bij rompbewegingen. Ze kunnen de
romp fixeren waardoor de armen en de benen vrijheid van
beweging hebben.
De buikspieren worden gevormd door vier paar platte
spieren, die om een deel van de buikholte lopen;
1. de rechte buikspieren (m. rectus abdominis)
2. de dwarse buikspieren (m. transversus abdominis)
3. de binnenste buikspieren (m. obliquus internus
abdominis)
4. de buitenste buikspieren, (m. obliquus externus
abdominis)
Samen vormen ze de buikwand met drie over elkaar liggende spierlagen
De rechte buikspier
Er zijn twee rechte buikspieren; links en rechts van de middenlijn van de buikwand. Het zijn
de enige buikspieren die aan de voorzijde liggen en ze vormen een spierlaag voor de buik.
Deze spieren hebben een bekende vorm: ze bestaan uit gedeelten die kunnen
samentrekken (rood) die onderbroken worden door pezen die niet kunnen samentrekken
(wit) Dit geeft deze spieren hun karakteristieke vorm van ‘sixpack’.
Aanhechting
Aan de bovenzijde zitten de rechte buikspieren vast aan het borstbeen en links en rechts aan
het ribkraakbeen van de vijfde, zesde en zevende rib. Ze lopen voor de buikholte recht naar
beneden en worden dan wat smaller. Aan de onderzijde zitten ze vast aan de voorzijde van
het bekken: het schaambeen.
Werking van de rechte buikspier
- De rechte buikspier kan het bekken bewegen. Het schaambeen wordt daarbij
naar het borstbeen getrokken; de onderrug wordt rond gemaakt, de billen vlakken
wat af. Deze beweging van het bekken heet achterover kanteling.
- Hij kan het bekken ook fixeren in een achterover gekantelde stand en hij kan
voorkomen dat het bekken voorover kantelt.
- De rechte buikspier kan het borstbeen en de voorzijde van de borstkas naar het
bekken toe bewegen: daarbij dalen de ribben.
- Tevens kunnen de rechte buikspieren de ribben naar beneden trekken en ze in
deze positie fixeren. Hij kan voorkomen dat de ribben vanuit deze positie
omhooggaan. (Als de ribben op deze wijze naar beneden worden gebracht,
hebben we de neiging om uit te ademen.)
- Op indirecte wijze kan de rechte buikspier delen van de wervelkolom in beweging
brengen. Doordat hij aan het bekken en/of de ribben trekt, maakt hij de rug in het
midden rond. Hij kan de wervelkolom buigen en in deze positie fixeren. Hij kan
pag. 1 van 4
Beerzerveld - Bergentheim – Haarle - Hardenberg – Kloosterhaar - Nijverdal– Vroomshoop - Weerselo

voorkomen dat de wervelkolom in de tegengestelde richting beweegt (het
strekken van de rug).
Omdat de beide rechte buikspieren in de lengterichting voor de romp liggen, bewegen ze
deze op symmetrische wijze direct naar voren.
De schuine en dwarse buikspieren
Links en rechts van de rechte buikspieren liggen drie lagen van
buikspieren, die elkaar bijna geheel bedekken .Van diep naar
oppervlakkig worden deze lagen gevormd door de volgende drie
spieren
1. dwarse buikspier
2. binnenste schuine buikspier
3. buitenste schuine buikspier
Deze driedubbele laag kan bij magere personen dun zijn. Bij zeer
gespierde personen kan deze laag ook buiten het bekken uitsteken.
Dat uitsteken kan ook het gevolg zijn van een vetlaag, wat natuurlijk
heel wat anders is dan een spierlaag.
De buitenste schuine buikspier
Zowel aan de linker- als de rechterkant van de romp ligt een buitenste
schuine buikspier (m. obliquus externus abdominis). Van de drie lagen
buikspieren aan de zijkant van de buikwand is dit de meest
oppervlakkige. Hij ligt direct onder de huid. Er liggen dus twee lagen
buikspieren onder deze spier: de binnenste schuine buikspier en de
dwarse buikspier
www.de-haere.nl
aanhechting
Aan de bovenzijde zit de schuine buikspier vast aan de zijkant en de
voorzijde van de borstkast. Aan de onderzijde zit hij vast aan het bekken
op de plek waar we de handen op de heupen leggen. Hij loopt met
bindweefselvezels door tot aan de liesband die de liesplooi vormt.
Werking van de buitenste schuine buikspier
- Ten eerste kan de buitenste schuine buikspier het bekken en de ribben naar elkaar
toe trekken. Daardoor wordt het bekken ook in deze stand gefixeerd of de beweging
in tegengestelde richting verhinderd.
De buitenste schuine buikspier kan het bekken aan dezelfde zijde naar achteren
draaien.
Ook kan het bekken in deze stand gefixeerd worden of de beweging in de
tegengestelde richting verhinderd worden.
- Ten tweede kan de buitenste schuine buikspier de borstkas naar
het bekken toe bewegen. De ribben dalen daarbij naar het
midden van de romp en de borstkas wordt smaller Als deze niet
van vorm verandert draait de buitenste schuine buikspier de
borstkas naar voren. Wanneer we de ribben laten dalen hebben
we de neiging om uit te ademen.
- Ten derde kan de buitenste schuine buikspier indirect een aantal
wervels bewegen. Doordat hij het bekken en/of de ribben
zijwaarts trekt, kan hij de wervelkolom laten overhellen en naar
achteren draaien ter hoogte van de taille.
pag. 2 van 4
Beerzerveld - Bergentheim – Haarle - Hardenberg – Kloosterhaar - Nijverdal– Vroomshoop - Weerselo

De dwarse buikspier
Er ligt een dwarse buikspier links en rechts van de middenlijn. Van de drie
lagen buikspieren aan de zijkant van de romp is dit de diepste laag. Deze
ligt bijna tegen de buikorganen aan en is er slechts door een vlies van
gescheiden. De beide andere buikspieren bedekken de dwarse buikspier
laagsgewijs.
www.de-haere.nl
aanhechting
Aan de bovenzijde zit de spier vast aan de binnenzijde van het onderste
deel van de borstkast. Aan de onderzijde zit hij vast aan het bekken op
de plek waar we de handen op de heupen leggen.
werking van de dwarse buikspier
- De dwarse buikspier kan de ribben van beide zijden naar elkaar toe trekken. Dit effect
is echter minimaal, want op deze hoogte zijn de spiervezels erg kort.
De binnenste schuine buikspier
Er is een linker en een rechter binnenste schuine buikspier. Van de drie
lagen buikspieren aan de zijkant van de buik is dit de middelste laag. Hij ligt
tussen de dwarse buikspier en de buitenste schuine buikspier.
aanhechting
Aan de bovenzijde zit de binnenste schuine buikspier vast aan de rand van
de borstkast.Aan de onderzijde zit hij vast aan het bekken. Dat is waar we
onze handen op de heupen leggen. Hij loopt door in de liesplooi. In dit lage
gedeelte van de buikwand heeft hij de langste en belangrijkste spiervezels
van de drie spierlagen aan de zijkant.
Werking van de binnenste schuine buikspier
- De binnenste schuine buikspier trekt het bekken zijwaarts in de richting van de
ribben. Deze beweging van het bekken heet een zijwaartse bekkenkanteling. Hij kan
het bekken in de gekantelde stand fixeren of hij kan voorkomen dat het bekken een
kanteling maakt naar de andere zijde.
- De binnenste schuine buikspier kan het bekken draaien. Hij kan het bekken in deze
stand fixeren of hij kan voorkomen dat het bekken in de tegenovergestelde richting
draait.
- De binnenste schuine buikspier kan de voorzijde van de borstkas naar beneden en
naar de zijkant van het bekken trekken. De borstkas plat daarbij wat af en komt meer
in de breedte te liggen. Als de ribben op deze wijze naar beneden worden gebracht
hebben we de neiging om een uitademing te maken. De spier kan de ribben in deze
positie fixeren of hij kan voorkomen dat de ribben weer omhoog gebracht worden.
Buikspieren geven stabiliteit
Zoals hierboven uitgelegd vormen de spieren van de buikstreek een korset aan de voorzijde
van de romp en zijn hierdoor erg belangrijke spieren in ons menselijk lichaam. Dit
spierkorset zorgt voor bescherming van de buikinhoud en de inhoud van het kleine bekken,
denk aan maag, darmen, lever, gal, blaas, eierstokken en baarmoeder. De buikspieren
geven samen met de lage rugspieren meer stabiliteit aan de romp zowel in zittende als
staande houdingen, maar ook bij bukken, tillen, lopen, rennen zorgt het spierkorset voor een
goed coördinatie en stabiliteit in het bekken en de romp.
In het dagelijkse leven gebruik je deze spieren meer dan je denkt. Daarom is het van groot
belang om ze goed in conditie te brengen en te houden.
pag. 3 van 4
Beerzerveld - Bergentheim – Haarle - Hardenberg – Kloosterhaar - Nijverdal– Vroomshoop - Weerselo

Buikspieren trainen
Om de buikspier te trainen zijn er heel wat fitnesscentra, buikspierapparaten en andere
hulpstukken op de markt gebracht. Allemaal prachtig, bijna iedereen begint enthousiast,
maar na verloop van tijd zonder echt resultaat, verdwijnen de apparaten snel naar de
berging.
In de fitnesscentra wordt de buikspiertrainer even kort gedaan, zelden zie je daar mensen op
een matje op de grond liggen. Toch zijn juist die oefeningen meestal de beste oefeningen en
ook het minst risicovol.
Met goede buikspieren kunnen lage rugklachten worden voorkomen. Zijn de klachten reeds
aanwezig dan zal met behulp van o.a. buikspiertraining de juiste balans in de lage rug
moeten worden hersteld, omdat juist de buikspieren helpen het bekken te stabiliseren. Met
het stabiliseren van het bekken krijgt de wervelkolom een stabiele basis en kan daardoor
weer in de juiste houding komen.
Een voorbeeld van een goede buikspieroefening is de volgende:
Deze oefening gebeurt vanuit ruglig. Buig de knieën
en zet de voeten plat op de grond. Vanuit deze positie
worden de knieën richting de borst gebracht. Het is
hierbij belangrijk dat de knieën tegen elkaar gehouden
worden en dat het bekken omhoog komt.
De beweging dient actief plaats te vinden, er mag dus
geen gebruik gemaakt worden van de handen.
Hulp van een fysiotherapeut
Bij het op een goede manier uitoefenen van de buikspieroefeningen merk je al snel resultaat,
aan de ene kant de kracht van de buikspier die toeneemt en aan de andere kant de rug die
steviger en soepeler aanvoelt. Je houding verbetert met deze training.
Luister bij het doen van de oefeningen altijd goed naar uw eigen rug, deze geeft vrijwel direct
aan dat hij teveel belast wordt, middels pijn prikkels, dit duidt er op dat de oefening niet goed
uitgevoerd wordt of kan worden, door onderliggende problematiek (bijv. stijve lage rug).
Dan is het uiteraard zaak om goede alternatieven aan te leren, ga voor advies hiervoor naar
een van de fysiotherapeuten van de Haere. Hij/zij zal dan eerst een uitgebreid
bewegingsonderzoek doen om dan samen met je hulpvraag een nieuw oefenprogramma op
te zetten. De fysiotherapeut zal je ook laten ervaren dat een gezonde, sterke buikspier, iets
anders, meer, is dan dat strakke wasbordje. De buikspier heeft naast de kracht
ondersteunende taak, een ondersteunende taak voor de buikinhoud, een taak bij ademen en
de coördinatie om soepel gecoördineerd te kunnen bewegen.
Er zijn tegenwoordig ook apps verkrijgbaar met buikspieroefeningen,
bijvoorbeeld de gratis app “dagelijkse buiktraining”.
Vraag verder uw fysiotherapeut naar geschikte buikspier oefeningen!
www.de-haere.nl
pag. 4 van 4
Beerzerveld - Bergentheim – Haarle - Hardenberg – Kloosterhaar - Nijverdal– Vroomshoop - Weerselo