16e nieuwsbrief van de KNNV afdeling Amsterdam is uit

AMSTERDAM,
DIE GROENE STAD
Zondagmorgen 30 oktober wintertijd aan de “Natuurboulevard” naar Muiden
Nieuwsbrief No.16 KNNV-Amsterdam
Begin november 2011
REDACTIE BLAADJE: Rob van Dijk & Tobias Woldendorp: t_woldendorp@kpnplanet.nl
REDACTIE WEBSITE: Geert Timmermans: webmaster@amsterdam.knnv.nl
REDACTIE NIEUWSBRIEF Paul van Deursen: ledenadministratie@amsterdam.knnv.nl
Bij de 16e Nieuwsbrief.
Herhaalde oproep bijdragen te leveren aan de Nieuwsbrief in welke vorm dan ook:
zowel digitaal als op papier!! Deze keer gericht op de leden, die aan excursies
hebben meegedaan. Fotoverslagen van harte welkom!
Paul van Deursen
Wittenburgerkade 74
1018 LK Amsterdam
ledenadministratie@amsterdam.knnv.nl 020 6855047
ONZE KOMENDE AKTIVITEITEN in november
Zaterdag 5 november 2011, Wandelexcursie naar Bennerbroekerbos en Overplaats, Leyduin en
Woestduin door Peter Heijtel.
Deze gebieden zijn rijk aan paddenstoelen.
Vertrek: Amsterdam CS de trein van 9:41 uur en
Sloterdijk om 9:46 uur naar Haarlem.
Verzamelen voor station Haarlem rond 10 uur.
Vervolgens stappen we over op bus 50 of 51 om
10.13 uur.
Uitstappen halte Linnaeushof te Bennebroek.
Het is een hele dagexcursie dus brood en
drinken meenemen.
Terug met bus 90 naar Station Haarlem.

Donderdag 17 november 2011, excursie Amsterdamse Bos door Ria Simon.
Onthulling van de plaquette KNNV-jubileumboom op
18 april 2004 bij het bezoekerscentrum de Molshoop
in het Amsterdamse Bos(foto Geert Timmermans).
Mini excursie van 2 uur in het Amsterdamse Bos.
Zoals elk jaar om deze tijd gaan we kijken naar
paddenstoelen, vooral houtzwammen. Meestal
vinden we zo‟n 30 soorten.
Verzamelen om 13:00 uur bij Bezoekerscentrum
“De Molshoop” bij de ingang van het bos aan de
van Nijenrodeweg. Te bereiken met de buslijnen
170 en 172.
Red: Kunnen we meteen zien hoe de
Fladderiep erbij staat
WINTERTIJD
Afgelopen zondag ging de wintertijd in. Reden om een rondje Amsterdam te maken op deze sombere
morgen. En zo winters bleek het niet te zijn. Er bloeiden nog veel planten b.v. in de mini stadswildernis
Zeeburgerpad, hoek Veelaan. waar de typische stadsexoten nog in bloei staan:
Japanse duizendknoop (Fallopia japonica) en de vlinderstruik (Buddleja davidii)
Mini-stadswildernis Zeeburgerpad, hoek Veelaan
Bij de Diemerzeedijk leek het een beetje lente: ereprijs, dovenetel, smeerwortel, scherpe boterbloem

maar ook berenklauw, gele honingklaver, teunisbloem en vele anderen waren er nog….
WAARNEMINGEN
Paul van Deursen In de loop van september had ik een bijzondere waarneming. Op een prachtige stille
avond fietsend door het Twiske hoorde ik een alarmgepiep, dat een beetje deed denken aan jonge futen,
die echter nergens te zien waren. Het kwam uit het water bij een houten bruggehoofdje. Er moest kennelijk
iets “gered” worden, dus vooroverhangend naar het water iets eruit gevist. Even later had ik een uitgeput,
piepjong wezeltje in mijn hand, oogjes dicht en doorweekt. Wat was wijsheid? Na verloop van enige tijd
vond ik jonge joggers, die een smart Phone bleken te hebben en de dieren ambulances van de regio voor
mij google-den en belden voor advies. Dierenambulance Amsterdam had niet zo snel door dat een
wezeltje ook een dier is en had geen advies of hulp. Dierenambulance Zaanstreek was onbereikbaar.
Dierenambulance regio Waterland/Purmerend wist alleen te vertellen, dat deze dieren in de natuur
thuishoren en hadden evenmin advies of hulp.
Uit arren moede maar het diertje in mijn lunchbox met wat tissues gelegd, waar het prompt in slaap viel,
en mee naar huis genomen. De avond AH had luxe kattenvoer en kattenmelk, wat er bij het inmiddels
opgedroogde wezeltje vreselijk kon waarderen.
Na een uur zoeken op het web kwam ik bij de frettenopvang terecht, die mij nuttige adviezen konden
geven. Het simpele feit, dat ik het diertje uit het water had gevist en in mijn hand had gehad, zou al reden
van verstoting door de moeder zijn geweest. Het meenemen was dus de enige optie.
Maar hoe verder? Zeker geen huisdier dus opvoeden tot volwassenheid en dan terug naar het Twiske.
De enige professionele opvang met marterachtigenlicentie (ja, dat bestaat!), die ik kon vinden, was
Middelburg. Dus een dagje vrij reizen naar Middelburg besteden.
Op het laatste moment toch nog eens gebeld met de Vogelopvang De Toevlucht aan de Bijlmerweide,
waar mijn botulisme-eenden altijd naartoe gingen. En ja, ook zij hadden een materachtigenopvanglicensie
en zowaar ervaring met dieren uit het Twiske.
Wezeltje achterop de fiets naar de Bijlmer, waar hij/zij goed werd opgevangen.
Ruim twee en een halve week later een telefoontje: mijn wezeltje kon met een maatje vrijgelaten worden in
het Twiske.
Deze keer met de auto naar de Bijlmer en met open ramen naar het Twiske (wat een lucht!).
Doos open en de vrijheid tegemoet. Maar ook het harde leven. Geen eendagskuikens meer in de voerbak.
Zelf je prooi vinden!!
Opgedroogd en levendig en nieuwsgierig!!!

De moraal van het verhaal: informatie en communicatie over opvang van marterachtigen is voor veel
verbetering vatbaar m.n. bij de dierenambulances
.
Vindplaats Het Twiske
Eén minuut voor de vrijlating:
De onderste wezel is “de mijne”
Trees Kaizer:
op 29 oktober ving ik op licht een Bruine eenstaart
(Drepana curvulata) zie
http://waarneming.nl/waarneming/view/61483260 op
vlindernet.nl staat dit over de vliegtijd:
Vliegtijd en gedrag
Half april-eind augustus in twee generaties. Zowel de
mannetjes als de vrouwtjes zijn ´s nachts actief en
komen op licht. Eind oktober is dan behoorlijk laat…
De Vlinderstichting meldt dat er ook van andere
soorten late meldingen binnenkomen.
Andere interessante link:
http://www.vlinderstichting.nl/actueel.php?id=8&nieu
wsid=645
Martin Melchers
Zaterdag nacht om 23.45 uur 8-10-2011 is een edelhert (bok tweede/derdejaars) gefotografeerd in het
Diemerpark t.h.v. de hockey velden. De fotograaf was niet te achterhalen maar er was ruim voldoende
locatieherkenning om de foto als betrouwbaar te
kenschetsen.
Zondag ochtend 9-10-2011 is een edelhert (bok tweede
jaars) langs de Bloemendalergouw verdoofd en
afgevoerd naar een herten opvang. Getuigen zijn o.a. de
politie en de Dierenambulance.
Maandag 10-10-2011 moest ik, als zelf benoemde
edelherten specialist,"live" iets over het edelhert zeggen
op AT 5 en heb vooraf research verricht. Waren er nu
twee of was het een edelhert.
Edelherten zwemmen uitstekend dus de mogelijkheid
bestond dat het Diemerpark hert 's nachts over het
Buiten IJ naar Waterland was gezwommen. Ik ging dus
voor een edelhert en heb ook de "verdover" nog
gesproken.
Nu krijg ik net, 31-10--2011, een telefoontje van de man die het edelhert langs de Bloemendalergouw
heeft verdoofd met de mededeling dat er in de polder achter het Muiderslot bij Muiden een edelhert (bok)
is waargenomen. Wie het gebied Diemerzeedijk/Muiden kent weet dat daar voor een goed zwemmend
hert geen noemenswaardige hindernissen zijn. Het is dus niet uitgesloten dat er in het weekeinde van 8/9
oktober twee edelherten tegelijk aan de oost kant van Amsterdam liepen te schuimen. Vast vrienden die
de weide wereld in wilde trekken.

Herbert Minter. Voor het eerst het nieuwe fietspad gefietst voorbij de Vijfhoek
over de zuiderzeedijk naar Muiden. Mooie uitzichten. Als je na Muiden,
vergeet niet om te kijken naar het Muiderslot,naar het oosten weer naar het
IJsselmeer fietst, kun je na een wit dijkhuis op de dijk klimmen. Dan heb je
uitzicht op een baai wit van de knobbelzwanen en grote groepen brilduikers
(ook baltsend) terwijl op de weilanden grauwe ganzen, brandganzen en
kolganzen grazen. Overal waar ik kolganzen zag, hadden ze minstens twee
en vaak wel vier jongen bij zich.
KEUZE UIT AKTIVITEITEN VAN ANDERE ORGANISATIES
Zondag 6 november 14.00-15.30 uur
Parkenserie: het Beatrixpark
Te midden van de hectiek van de Zuidas en de RAI ligt een park waar je even tot rust komt. Op deze
wandeling gaan we vooral kijken naar coniferen en winterkenmerken van loofbomen, maar ook naar
kunst en historie. Locatie/vertrekpunt: Parkingang Diepenbrockstraat, tegenover Herman
Heijermansweg. Georganiseerd door: IVN Amsterdam. Meer informatie bij: Henk Wolters, 020-664 45 06.
http://www.vriendenbeatrixpark.nl/
Aanmelden: Ja >>> Klik hier om aan te melden
Zondag 13 november 13.00 uur
Arboretum lezingmiddag Symboliek van bomen en planten/boomaantastingen
Op zondag 13 november organiseert stichting arboretum De Nieuwe Ooster een lezingmiddag in het
arboretum. Deze middag worden twee lezingen gehouden.
De eerste lezing is van één van de gidsen van onze stichting Maarten van Bodegraven. Maarten vertelt
over symboliek van bomen en planten. Welk verhaal schuilt er achter deze plant?
De tweede lezing gaat over boomaantastingen zoals zwammen en schimmels. Deze lezing wordt
gehouden door Simen Brunia, boomtechnisch adviseur bij Copijn boomspecialisten BV.
Voor deze lezingmiddag wordt een bijdrage gevraagd van € 5,- (donateurs stichting €3,-), dit is inclusief
koffie/thee in de pauze. U kunt zich opgeven via de mail of telefoon. Voor aanmeldingen en meer
informatie: Stichting Arboretum De Nieuwe Ooster: tel. 06 – 44 324 426. info@arboretumdenieuweooster.nl
www.arboretum-denieuweooster.nl Zie ook voor andere activiteiten!
Zondag 13 november 10.00 uur
IVN-Natuurwandeling op het Vogeleiland
Het is nu volop herfst. Bomen verliezen hun bladeren. Waarom gebeurt dat eigenlijk? En hoe komt het
dat de hulst haar blad behoudt en dit blad niet bevriest. Dit zijn vragen waar de IVN natuurgidsen het
antwoord op weten. Kom met ons mee en we vertellen erover. Vertrekpunt: de grote parkeerplaats aan
de Nieuwe Meerlaan (Amstelveen) ter hoogte van het Vogeleiland, 0m 10:00 uur.
Voor meer informatie: IVN Amstelveen. www.ivn.nl/amstelveen
Zondag 13 november 13.30-15.30 uur
Bomen in de stad
Op zondag 13 november organiseert de Biologie Vereniging Amsterdam in samenwerking met de afdeling
Natuur en Milieu Educatie (NME) van stadsdeel Nieuw-West een korte cursus Bomen in de Stad. Half
november is het vaak een beetje grauw en donker. Een buitenexcursie is dan niet altijd aantrekkelijk,
zeker als het zulk weer is als afgelopen zomer. Daarom doen we iets binnen. Els Couenberg in het
dagelijks leven adviseur voor bomen en groen in de stad. In 2010 heeft ze voor de Bomenridders van
Amsterdam Zuid een korte cursus gemaakt, waarin de ins en outs van het leven in de stad voor bomen
worden uitgelegd: hoe ze groeien, welke bedreigingen er zijn, wanneer ze zelf gevaarlijk worden, hoe
oud ze kunnen worden, hoe je ze kunt helpen en hoe je ze juist niet helpt. De excursie is voor iedereen
toegankelijk en gratis: wel graag van tevoren opgeven. Voorkennis is niet nodig. De cursus wordt
gehouden in NME-centrum De Drijfsijs in het Sloterpark (President Allendelaan 4). Voor aanmeldingen en
meer informatie: Biologie Vereniging Amsterdam, Els Couenberg. bva@natura-ingenium.nl
http://wandelendblad.wordpress.com

Zondag 13 november 11.00 uur
IVN-Winters Amstelpark
Wat er ook in de winter valt te zien. Het Amstelpark vindt zijn oorsprong in de Floriade van 1972, de
internationale tuinbouwtentoonstelling die één keer in de tien jaar ergens in Nederland wordt
gehouden. Internationale- en nationale inzenders hebben het park toen ingericht met sfeervolle
presentaties. Na de Floriade, is getracht de originele inzendingen zoveel mogelijk te behouden. Vandaar
dat u in dit park nog een grote verscheidenheid aan bloemen, planten en bomen aantreft. De
kinderboerderij en speeltuin, het treintje en diverse horecagelegenheden geven volop gelegenheid tot
recreëren. De combinatie van natuur, cultuur, kunst en recreatie maakt van dit park een unieke
publiekstrekker met tussen de 800.000 en één miljoen bezoekers per jaar. Vertrekpunt: hoofdingang
Amstelpark, om 11:00 uur.
Voor meer informatie: IVN Amsterdam, Wil van Hal: tel. 023 – 5441818, of Janneke Dijs: tel. 020 –
6268953. www.ivn.nl/amsterdam
Zaterdag 26 november 10.30-13.00 uur
Help de kastanjes in het Sarphatipark
Het afgevallen blad van de kastanjes verzamelen, afvoeren en verbranden
is een eerste stap om er voor te zorgen dat de kastanjes volgend jaar
minder last hebben van de mineermot.
Volgend voorjaar wordt dat opgevolgd door het aanbrengen van
mottenvallen, waarmee we het aantal nieuwe motten verkleinen.
Pak een hark en help mee! Wij zorgen voor de materialen en koffie en
thee. Meer weten? Groen Gemaal, Sarphatipark vlakbij de ingang Eerste
Jan van der Heijdenstraat. 020-664 13 50 of mail
groengemaal@wijkcentrumceintuur.nl.
Uitnodiging beschermersavonden november 2011
Ook dit najaar organiseren wij weer onze Beschermersavonden. Vorig jaar was de belangstelling tijdens
de twee bijeenkomsten zo groot dat we er nu vier organiseren op vier verschillende plaatsen.
Dinsdag 22 november in de Amstelstroom te Ouderkerk a/d Amstel, Kerkstraat 2.
Woensdag 23 november in het Buurtnest te Uithoorn, Arthur van Schendellaan 59.
Maandag 28 november in Huize Lydia te Amsterdam, Roelof Hartplein 2.
Woensdag 30 november in de Meent te Amstelveen, Orion 3-5.
U bent op ieder van deze avonden vanaf 19.30 uur van harte welkom. Voelt u zich vrij om introducés mee
te nemen. We kunnen nog vele nieuwe beschermers gebruiken.
Voor de pauze praten wij u bij over de ontwikkelingen van het afgelopen jaar en onze plannen voor de
komende jaren.
2011 was ons laatste jaar als voorbeeldgebied. In de afgelopen maanden heeft het bestuur deze periode
uitgebreid geëvalueerd. Wat hebben we voor elkaar gekregen en wat niet? We hebben successen
geboekt en teleurstellingen te verwerken gekregen. En we hebben onze lessen geleerd voor de toekomst.
Dat alles willen we graag met onze achterban delen. Al is het alleen al om te weten of u zich kunt vinden in
de voorgenomen accentverschuivingen in ons beleid voor de toekomst.
Als u zich wilt voorbereiden: vanaf 15 november is de uitgebreide verantwoording die wij hebben gemaakt
voor de staatssecretaris van EL&I te vinden op de homepage van onze website
www.beschermersamstelland.nl
Na de pauze vertonen wij nog één keer onze documentaire „Op de bres voor Amstelland‟. Na de
succesvolle première in juni heeft de film in september haar eerste openlucht voorstelling mogen beleven.
Wederom onder grote belangstelling. Op de avonden zal de documentaire op dvd te koop zijn. Een perfect
cadeau voor de feestdagen.

ONTMOETING VAN CULTUURHISTORIE EN NATUURHISTORIE
Op het ogenblik hangt er een prachtige tentoonstelling in De Hermitage aan de Amstel Mijn frappeerde
vooral de stillevens, waar veel op te determineren viel m.n. vogels maar ook vissen. Ook interessant te
zien hoe onze voorouders de natuur zagen als supermarkt. Het lijkt wel of alles gegeten werd m.n. vogels.
Aandoenlijk is het Vogelconcert, waaraan als grap een vleermuis is toegevoegd.
http://www.hermitage.nl/nl/tentoonstellingen/rubens_van_dyck_en_jordaens/
Pauwel (Paul) de Vos (1591/92 of 1595–1678 Frans Snijders (1579–1657), Vogelconcert,
Stilleven met wild en kreeft, 1640–1660, detail
BESLUIT
De vogelaar en columnist Jan Strijbos heeft in de jaren twintig en dertig veel artikelen in de krant
gepubliceerd. Zij dochter Hilde van der Stelt-Strijbos, - een van onze KNNV-leden - heeft na veel
speurwerk een groot aantal artikelen gebundeld.
Vooral de stukjes die zich in Amsterdam afspelen, vond ik heel boeiend. Mede gezien het tijdsbeeld en de
vergelijking met het heden.
De komende Nieuwsbrieven wil ik graag als een soort feuilleton artikelen – in stukjes – publiceren.
Het eerste heet
LUCHTGEVECHT BOVEN DE STAD
DE SLECHTVALK OP MEEUWENJACHT
JAN P. STRIJBOS, l Februari 1931
De natuur eischt dat elk schepsel voor zijn leven zal vechten. — En de minderwaardigen gaan daarbij te gronde.
ER was wat aan „'t handje. De brug stond vol menschen, wielrijders waren afgestapt, eenige auto's
hadden gestopt en de inzittenden hadden hun wagen verlaten en zich onder de toeschouwers begeven.
Een drenkeling, een auto-ongeluk misschien? Bij het naderbij komen ontdekte ik al gauw wat de aandacht
hier geboeid hield. Boven het bouwterrein, hoog in de lucht zwierde een groote troep blanke meeuwen,
cirkelde rond in wijde kringen, een compacte massa kapmeeuwen, die in wonderlijke zwenkingen en in
woeste vaart door de lucht schoot. Er onder een plukje spreeuwen, dat dicht opeengedrongen een donker
gekleurd wolkje vormde. In snelle trillende vlucht verhieven ze zich al hooger en hooger boven het
braakliggende land, soms leek het alsof een geweldige windstoot hen plotseling van richting deed
veranderen, maar onmiddellijk daarna hadden ze hun gesloten formatie weer hersteld.
Iedereen vond er iets vreemds aan, de vogels vlogen anders dan gewoonlijk, ze waren geagiteerd en hun
gedrag viel elken toeschouwer op; het was alsof de meeuwen en de spreeuwen door den duivel bezeten
waren. Waarom zouden anders ook zoovele voorbijgangers zich laten ophouden door een doodgewonen
troep meeuwen en een handvol spreeuwen. Maar niemand zag den verwekker van die ongewone onrust,
niemand vermoedde het groote gevaar waaraan de meeuwen waren blootgesteld en toen ik bij het
ontdekken van de loodgrijze figuur, die snel als het weerlicht van onderen tegen de meeuwenbende
opstootte, in een onbewaakt oogenblik m'n enthousiasme den vrijen teugel liet en zonder het zelf te willen
uitriep:
„Een slechtvalk, kijk, nu stoot hij, daar gaat hij", toen had ik in het volgende oogenblik alreeds berouw over
mijn ongevraagde interventie. Enkelen keerden zich om en wierpen een meewarigen blik op den armen
dwaas, die zooveel wartaal uitte, een blik vol medelijden over zooveel verstandsverbijstering. En toen een
der onvermijdelijke slagersjongens met de nuchtere opmerking van „hij zeit wat" kwam, meende ik beter te
doen in de achterhoede te verhuizen en daar het luchtgevecht te volgen.