• Het belang van het stomatognatisch systeem in het topvoetbal ...

Als na deze fase – het ontstaan van
het mesoderm – de cohesie tussen de
beide lagen niet optimaal is, dan laten
de beide lagen los (dit is een ‘foutje’
in de natuur dat af en toe voorkomt).
Deze lagen zullen dan ieder hun eigen
tegenpool vormen. Dat betekent dat
uit het endoderm een nieuwe ectodermale
laag ontstaat en uit het ectoderm
een nieuwe endodermale laag. Hier
zien we dus weer encapsis: endoderm
vormt ectoderm en ectoderm vormt endoderm.
Er ontstaan dan twee individuen binnen
eenzelfde placenta. Alleen samen
kunnen beide lagen zich verder ontwikkelen
en een gecontinueerde balans
hebben.
We zien in de verdere ontwikkeling van
het individu continu dualiteiten:
- Aan het begin van de vierde week
ontstaat aan de dorsale zijde van
het embryo in het endoderm in het
midden van het embryo (C4) de neuraalbuis.
Deze ontwikkelt zich naar
caudaal en craniaal.
- Aan het eind van het embryo, aan
de ventrale zijde, ontwikkelt zich op
hetzelfde moment uit het endoderm
een buis die zich vanuit caudale en
craniale zijde naar mediaal gaat en
tezamen komt ter hoogte van C4,
wederom in het midden van het embryo.
- De ectodermale neuraalbuis is open
en bestaat uit grote, goed gevoede
cellen en heeft een klein lumen.
- De endodermale oerdarm is gesloten
en bestaat uit kleine, slecht gevoede
cellen en heeft een groot lumen. 5
Men ziet ook hier weer een tegengestelde
dualiteit binnen de structuren
die uit het endoderm en ectoderm zijn
ontstaan. Als bij één van deze structuren
een fout optreedt, dan gebeurt
hetzelfde bij de andere structuur! De
neuraalbuis en oerdarm blijven altijd
in balans. Zij vormen samen een dualiteit.
- De al eerder genoemde verschuiving
tussen het endoderm naar caudaal
en de craniale verschuiving van het
ectoderm is een doorlopend proces
en wordt verder gestimuleerd door
het ontstaan van het vaatstelsel.
- De eerste venen ontstaan op de 15 e
16
Vakinhoudelijk
25 dgn. oud embryo 30 dgn. oud embryo 35 dgn. oud embryo
Afbeelding 2 De 4 delen van de tractus digestivus
dag in de viscerale laag van het mesoderm
op grond van en wordt geïnduceerd
door het endoderm.
- Op de 21 e dag ontstaan in het parietale
mesoderm de eerste arteriën,
en worden geïnduceerd door de
krachtig ontwikkelende ectodermale
neuraalbuis.
Hier is wederom sprake van een dualiteit,
de eerste venen ontstaan onder
invloed van het endoderm en de eerste
arteriën onder invloed van het ectoderm.
6
- De ontwikkeling van de bloedvaten
versterken de craniale verschuiving
van de neuraalbuis in die mate dat
er een opeenstapeling van neuraal
weefsel ontstaat in het craniale gedeelte
van het embryo, craniaal van
C4, wat later de hersenen worden.
- Ook de caudale verschuiving van
de oerdarm toont een vergelijkbaar
beeld zodat in het caudale gedeelte
van het embryo, caudaal van C4, een
opeenstapeling van oerdarmweefsel
ontstaat. Later worden dit de longen
en darmsysteem.
In het craniale gedeelte van de neuraalbuis
ontstaan vier hersenblazen:
- rhombencehpalon
- mesencephalon
- diencephalon
- telencephalon
Ook de tractus digestivus vertoont vier
verdikkingen, waaruit zich respectievelijk
ontwikkelen:
- longen, bijschildklier, thymus en
schildklier
- maag en duodenum, hieruit ontwik-
kelen zich de lever, pancreas en galblaas
- samensmelting van voorste darm en
einddarm van waaruit zich de dunne
darm en colon ontwikkelt
- de kleine bekkenorganen die ontstaan
uit de verdikking in de einddarm
We zien dus dat de neuraalbuis en
tractus digestivus zich gelijkmatig onder
invloed van dezelfde krachten en
principes in betrekking tot elkaar en in
vergelijkbare vorm ontwikkelen. Het is
een dualiteit. Op verschillende niveaus
zijn ze tegengesteld aan elkaar; in
ontwikkelingsrichting, in de celvorm,
grootte en dergelijke. Ze vormen een
tegengestelde dualiteit waardoor ze in
het systeem steeds in balans zijn.
Wanneer we de bilaminaire embryonale
schijven op de 12 e dag bekijken,
dan zijn er twee cellagen te zien met
ieder een eigen vloeistofholte: het amnion
en de dooierzak. Wederom een
dualiteit.
Aansluitend ontstaat aan de ectodermale
zijde de zogeheten “gastrulatie”,
waarbij een chorda ontstaat met de
vorming van de derde embryonale laag,
het mesoderm. Nu wordt er van een trilaminaire
embryonale schijf gesproken.
Wanneer we deze trilaminaire laag bekijken,
dan zijn er weer verschillende
‘spiegelingen’ te zien. Er zijn twee gedeelten
in de trilaminaire schijf waar
geen mesoderm tussen het ectoderm
en endoderm aanwezig is, namelijk de
prechordale plaat aan de craniale zijde
en de cloacale plaat aan de caudale
zijde.