Diepput Echo 97-1 september 2009.pdf - Hvv

We vervolgen onze reis over de Fiume
Serchio het Toscaanse heuvelland in.
Tussen de olijfbomen en wijngaarden ligt
de Via della Billona. Op nummer 1885/F
moet Gabriele wonen. Het huis is moeilijk
te vinden, maar via een onverhard pad
komen we aan op onze bestemming; een
oud landhuisje met een slecht onderhouden
tuin en een overleden hooischuur.
De luiken van de ramen zijn dicht en er is
geen bel te bekennen.
Een twijfelachtig “Buongiorno?”, is de
beste opening die in mij opkomt. Ik klop
op een van de luiken en wacht. “Chi e?”,
hoor ik iemand aan de andere kant vragen.
Het is de stem van een oude dame,
duidelijk niet iemand die Gabriele heet.
Ze lijkt totaal verrast door dit zondagse
bezoek. De vrouw komt naar buiten, getooid
in een bloemetjesjurk. Ze lijkt net uit
een Bertolli-reclame te zijn gestapt. In mijn
beste Italiaans probeer ik de absurde situatie
en reden van ons bezoek uit te leggen.
Ze begrijpt het direct en roept naar
boven. “Gabriele!?”. Hij is er! Niels en ik
horen iemand op de eerste etage vluchtig
een wc doortrekken en direct daarop
snelle stappen op een trap. Daar is hij
dan, Gabriele Degl’ Innocenti. Een kleine
rasechte Italiaan van het land; donkere
ogen, donker haar en volle wenkbrauwen.
Zijn ogen stralen trots achter een zwart
brilletje en het kuiltje in zijn wang geeft
hem iets aandoenlijks. Ik geef hem een
jaar of veertig.
Het Bertolli-dametje blijkt zijn moeder te
zijn en samen wonen ze daar, aan de rand
van Lucca. Gabriele voelt zich duidelijk
wat ongemakkelijk door ons plotse bezoek
en begint, gevoed door een enorme portie
enthousiasme en emotie, in het wilde weg
over willekeurige voetbalwedstrijden uit
het verleden te praten. Op de spaarzame
momenten van rust en stilte probeer ik de
reden van ons bezoek uit te leggen. De
beste man raakt zichtbaar geëmotioneerd
en vertelt.
“Voetbal is mijn passie, mijn vrouw, mijn
kind, voetbal is mijn leven. Ik schrijf brieven
naar Brazilië, Argentinië, Hongarije,
België, Engeland, Nederland en nog veel
meer landen. Binnenkort wordt Feyenoord
honderd jaar en ze krijgen van mij een
brief. Vaak krijg ik brieven terug van
aangeschreven clubs, soms een shirt en af
en toe een jubileumboek. Maar nog nooit
heeft iemand de moeite genomen om mij
te bezoeken. Jullie zijn de eerste.”
Zijn trotse oogjes verraden veel van zijn
blijdschap. We zijn dus de eerste bezoekers
aan de Via della Billona. Terwijl
Gabriele een nieuw verhaal begint over de
in 1966 gespeelde wedstrijd tussen Ajax
en Liverpool in de mist en mij elke keer
stevig vastpakt als hij de naam Cruijff of
Swart noemt, geeft het Niels en mij de
gelegenheid over deze bizarre situatie na
te denken.
Gabriele Degl’ Innocenti is voor mij de personificatie
van het Italiaanse leven. Toen ik
net in Italië kwam wonen werd mij geleerd
dat het Italiaanse leven uit drie hoofdzaken
bestaat: la mamma, il calcio e la fede.
Moeder, voetbal en het geloof. Plek 1 staat
vast, dat is zonder twijfel mamma. Voetbal
en het geloof strijden om plek 2.
Dat voetbal zo belangrijk is in Italië, heeft
vooral een politieke oorzaak. Al in de tijd
van Julius Caesar waren de machthebbers
zo sluw om grote volksspelen te organiseren.
Zo hield het volk zich niet bezig met
belangrijkere zaken als politiek en mensenrechten.
De parallel met het heden is
gemakkelijk te trekken. Voetbal is voor het
volk een belangrijke afleiding om zich niet
met de politieke malaise bezig te houden
en tegelijkertijd een instrument voor de
machthebbers (lees: Berlusconi) om het
volk dom en onwetend te houden.
Dat kan ik Gabriele natuurlijk niet
uitleggen. Ook niet dat hij voor mij de
personificatie is van het Italiaanse leven.
Maar een volwassen man die nog steeds
bij zijn ‘mamma’ woont, slechts schrijft
en spreekt over voetbal en vrij vertaald
‘Aartsengel van de Onschuldigen’ heet,
komt toch wel heel dichtbij de omschrijving
van een echte Italiaan.
Nadat we nog enkele wedstrijdverslagen
hebben moeten aanhoren in de ‘tuin’
worden we binnengelaten. De Aarstengel
laat ons zijn boekenkast vol voetbalalmanakken
zien. De rest van de informatie
vindt hij op het internet. Een onverharde
weg naar zijn huis, maar wel internet...
Het is blijkbaar de wereld van nu, infrastructuren
veranderen. Ook laat hij ons
jubileumboeken zien die (voornamelijk
Italiaanse) voetbalclubs hem cadeau hebben
gedaan. Geen Nederlands boek nog.
De kampioenschappen van HVV in een
Italiaanse voetbalalmanak.
In de Nederlandse voetbalalmanak van
Gabriele tel ik slechts acht keer de naam
van HVV. Hem wijzend op zijn gebrekkige
almanak doet hem duidelijk zeer en met
zwarte pen schrijft hij landskampioen schap
nummer negen (1891) en tien (1896) keurig
bij. Nu weten ze dat dus ook in Lucca.
Wanneer ik Gabriele vraag welke club hij
zelf support, knikt hij hoofdschuddend.
Hij houdt van voetbal, historie en verhalen
uit vervlogen tijden, niet zozeer van clubs.
Om zijn woorden kracht bij te zetten,
geeft hij ons een boek. Een boek dat hij
zelf heeft geschreven; ‘Note del Calciofilo
II’, ofwel ‘notities van een voetballofiel
II’, opgedragen aan zijn moeder (op plek
1...), zijn vader en alle voetballofielen.
In zijn boek staan uiteenlopende verhalen
van spelers, wedstrijden en kampioenschappen.
Op de samenhang is geen pijl
te trekken en elk hoofdstuk behandelt tot
in het kleinste detail het gekozen onderwerp.
Het boek weerspiegelt eigenlijk ons
bezoekje, waar Gabriele ook in het wilde
weg en in uiterste precisie verslag deed van
wedstrijden en spelers. ‘Note del calciofilo
deel I’ had hij niet meer te vergeven, maar
deel III zou hij ons spoedig sturen. Nadat
Gabriele iets in de omslag van zijn cadeau
had geschreven, was het tijd om afscheid
te nemen. Een lange terugtocht wachtte en
Niels en ik hadden genoeg te bespreken.
Na een vreemd emotioneel afscheid van
iemand die wij twee uur daarvoor nog niet
kenden, stapten wij op onze fietsjes. Over
de onverharde weg, de Fiume Serchio en
door het Toscaanse heuvelland terug naar
de bewoonde wereld.
september 2009 DIEPPUT ECHO
37