Wijkondernemingen. Tijdschrift over de - tijd voor samen

44
TijdschrifT THEMa Wijkondernemingen
Buurthuis wordt
wijkonderneming
In het voorjaar van 2012 zijn
acht buurthuizen onderzocht die
door bewoners worden beheerd.
Wat blijkt? Zelfbeheer leidt
tot meer ondernemerschap.
‘als armoede het probleem is,
is vrijwilligerswerk geen
oplossing.’ aldus, Pierre Mehlkopf
van de Meevaart in de Indische
buurt in amsterdam.
De bewoners in de bezochte buurthuizen zijn
zelf verantwoordelijk voor de exploitatie van hun
buurthuis, de programmering en het operationele
beheer. En dat doen ze allemaal, zonder uitzondering,
met een grote gedrevenheid en een enorme wil
tot zelfbestuur. Wel bestaan er tussen de bezochte
buurthuizen grote verschillen in doelstelling, werkwijze
en financiering.
Wat opvalt, is de verschuiving van een buurthuis
naar een “wijkonderneming”. Dit “nieuwe” buurthuis
is niet alleen de huiskamer van de wijk, maar
ook de plek waar wijkbewoners zich ontwikkelen,
kennis opdoen en nieuwe contacten leggen. Het
buurthuis biedt bewoners een betere plek in de
samenleving, een grotere sociale omgeving en meer
kans op betaald werk.
De buurthuizen willen qua inkomsten niet afhankelijk
zijn van de overheid. Daarom gaan ze ook op
zoek naar andere inkomstenbronnen. Dit doen ze op
een ondernemende en bedrijfsmatige manier. Met
de inkomsten worden de activiteiten in het buurthuis
en het buurthuis zelf draaiende gehouden. Op
die manier komen de inkomsten op allerlei manieren
weer ten goede aan de ontwikkeling van of de
sociale cohesie in de buurt.
Het is de impliciete bedoeling van elk buurthuis om
de wijk vooruit te helpen. Als er geld, ruimte en tijd
is worden er, al naar gelang de behoeften, nieuwe
activiteiten opgezet. Bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding,
samen eten of computercursussen voor
ouderen. Op activiteitenniveau wordt er doorgaans
niet over winst of verlies gesproken. Wel wordt
men zich er langzamerhand steeds meer van bewust
dat het buurthuis niet alleen een buurthuis, maar
ook een wijkonderneming is. Voorbeelden hiervan
zijn De Meevaart in Amsterdam en Wijkhuis West in
Roosendaal.
Wat is zelfbeheer?
Zelfbeheer is in de eerste plaats een gevoel van autonomie:
baas in eigen tent. De acht buurthuizen
hebben ook bewoners in het bestuur. Dat zijn soms
ook bestuurders van buiten de wijk. Zij zijn de ambassadeurs
van het buurthuis en vormen de schakel