Heraut #44 - Ismus

Revolutie
Door Vivian Sanders
5
Het jaar 2011-2012 is een bijzondere voor ismus: zij bestaat 10 jaar. Om dit lustrum te
vieren werd een lustrumcommissie ingesteld die een lustrumthema koos: revolutie. Daardoor
zijn wij dit jaar getrakteerd op verschillende lezingen over revoluties en revolutionaire
activiteiten. Maar wat betekent ‘revolutie’ eigenlijk?
Met een beetje hulp van Wikipedia: “Een revolutie is een plotselinge radicale omslag of verandering.
Het is daarmee de tegenhanger van evolutie, wat een geleidelijke verandering is. De
verandering kan slaan op een plotselinge verandering in de sociale of politieke instellingen,
maar ook op een grote culturele of economische omslag.” Daarom is de term revolutie heel
breed en loopt zij van de Russische tot de seksuele revolutie.
Revoluties doen zich dus voor in alle soorten en maten. Tegen een autoriteit, tegen een systeem,
voor een innovatie, met geweld of juist geweldloos. Een revolutie zonder geweld wordt een
fluwelen revolutie genoemd (niet te verwarren met de Fluwelen Revolutie, die alleen slaat op
de revolutie in Tsjecho-Slowakije in 1989). Naast de politiek-sociale revoluties zijn er ook een
aantal economische of maatschappelijke revoluties, zoals de industriële revolutie en de wellicht
wat minder bekende neolithische revolutie (FYI: dat was de eerste landbouwrevolutie).
De term revolutie komt oorspronkelijk uit de astronomie, waar het de ‘omwenteling van een
hemellichaam om zijn as’ betekent. In de afgelopen paar eeuwen hebben zich tientallen revoluties
voorgedaan. Van de meesten heb je wel eens gehoord en met sommigen (Franse Revolutie)
werd je zowat doodgegooid op school. Hieronder een aantal revolutionaire weetjes die je waarschijnlijk
nog níet weet.
• Het symbool van de Franse Revolutie, Marianne, draagt een Frygische muts. Deze kegelvormige
muts met een naar voren gebogen punt was tijdens de Franse Revolutie een vrijheidssymbool
van de Jakobijnen en wordt daarom ook wel jakobijnenmuts genoemd. De
muts is tegenwoordig vooral bekend als het hoofddeksel van de smurfen.
• Zoals velen zullen weten was de bestorming van de Bastille op 14 juli 1789 het begin van
de Franse Revolutie. Maar waarom werd de Bastille bestormd? Aanleiding hiervoor was dat
koning Lodewijk XVI de populaire minister van Financiën Jacques Necker had ontslagen.