4 - Stichting Milieu Dichterbij

Scheepvaartbedrijf
Rona
Postbus 5683
3008 AR Rotterdam
Mob.:06 - 514 39 722
Tel.: 0049 - 1725992752
www.barwil.com
Visser v/h
J. Van Raalte B.V.
Pannerdenstraat 13/15
3087 CH Rotterdam
Tel.: 010 - 283 61 11
Scheepsreparatiebedrijf
D. v.d. Wetering B.V.
Bunschotenweg 134
3089 KC Rotterdam
Tel.: 010 - 494 39 40
www.weteringrotterdam.com
ik wacht op je
telefoontje!
Nee, je hoeft
chimpansee Patrick
niet te bellen.
Maar je kunt hem
wel helpen! Hoe?
Door je oude
mobiele telefoontje
in te leveren voor
Stichting AAP.
meer weten?
Kijk op www.aap.nl
of bel gratis 0800-1118
Van Weerden Poelmanweg 4
3088 EB Rotterdam
Tel.: 010 - 429 03 33
www.harritrading.nl
Macgregor
B.V.
Albert Plesmanweg 95-97
3088 GC Rotterdam
Tel.: 010 - 283 21 21
Rivium Oostlaan 45
2909 LL Capelle a/d IJssel
Tel.: 010 - 295 11 11
www.iss-shipping.com
Esperanza V.O.F.
Exploitatie van binnenvaart
Albert Schweitzerlaan 55
2922 HB Krimpen a/d IJssel
Tel.: 06 - 535 700 21
Uit sympathie gesteund door:
Breunis
&
James
Verspaning B.V.
Weverskade 60
3147 PA Maassluis
Tel.: 010 - 592 60 90
Fax: 010 - 590 06 45
Quarantaineweg 5
3089 KP Rotterdam
Tel.: 010 - 495 45 44
www.ankeradvies.nl
Brielselaan 69 C
3081 AA Rotterdam
Tel.: 010 - 215 10 53
www.oceanwidesafety.nl
Aploniastraat 15/25
3084 CC Rotterdam
Tel.: 010 - 410 43 20
Fax: 010 - 410 43 21
donkerbv@donker.nl
La Grand E.V.O
Fabrikant van elektrische
verwarmingselementen
en apparaten
voor scheepvaart
en industrieel gebruik.
Opzoomerstraat 21 b
3023 SE Rotterdam
tel. 010-2449966
www.lagrand-evo.nl
Mediterranean
Shipping Company
Westblaak 216 - 218
3012 KP Rotterdam
Tel.: 010 - 217 86 00
Fax: 010 - 433 46 31
General service to shipping & industry
barge cleaning
pushing & towing and seafastening
Bierens de Haanweg 131
3076 DB Rotterdam
Tel.: 010 - 291 09 00
www.walhuis.nl
Albert Plesmanweg 59
3088 GB Rotterdam
Tel.: 010 - 491 33 50
www.weclines.com

De MEGAFOON is een Nieuwsbrief van de Stichting
Milieu Dichterbij en de Vereniging Tegen Milieubederf
Stichting Milieu Dichterbij, K.v.K. nr.: 24379846,
opgericht 28-06-05
Statutaire naam VTM: Vereniging Tegen Milieubederf
In en Om het Nieuwe- Waterweggebied
K.v.K. nr.: 40385009, opgericht 14-11-63
Bezoek adres: Coolsingel 57
3012 AB Rotterdam
Postadres: Postbus 21690
3001 AR Rotterdam
Telefoon: 010- 4771874
E-mail: info@milieudichterbij.nl
vtm@vtm-milieu.nl
Website: www.milieudichterbij.nl
www.vtm-milieu.nl /
Bestuur SMD: Lilian van der Horst
voorzitter / secretaris
Ton Kurvers
penningmeester
Bestuur VTM: Lilian van der Horst
voorzitter / secretaris
010 415 11 88
Fred van der Drift
alg. bestuurslid
010 473 74 93
Karin Zimmerman-Duvaloois
alg. bestuurslid
010 429 36 21
Ton Kurvers, bestuurslid R.O.,
penningmeester
010 415 23 24
Bijdragen van: L. van der Horst, L. Venema,
R. van der Drift, T. Kurvers,
Stichting Stop RW 19 / A4,
J. Ochtman, W. Warnaar.
Eindredactie: R. van der Drift & L. van der Horst
Verschijnt 4 keer per jaar in een oplage van 500
stuks en wordt verspreid onder relaties, overheden
en leden.
Rotterdam, Nr. 4 – 2007
COLOFON
Foto’s op de kaft:
Linksboven: Reine Lucht in Rotterdam-Noord
Linksonder: Wethouder Halbers krijgt schilderij
Rechtsboven: Duurzaam bouwen – earthship
Rechtsonder: Polderlandschap Bergboezem Berkel
INHOUD
Van de voorzitter
Bericht van de “Groene kant” van de Coolsingel
Naar een klimaat van solidariteit
Stichting Milieu Dichterbij
Activiteiten
2
Het is tijd voor een milieu organisatie die het anders doet 3
Wethouder Halbers neemt initiatief voor luchtdebat in Overschie
Duurzame maatregelen van basisscholen op Voorne-Putten /
5
Rozenburg 6
Rotterdamse Aanpak Luchtkwaliteit 7
Luchtkwaliteit in de Weerhaan
Algemeen
7
Klimaatverandering maakt Nederlander duurzamer 8
Permanent tuinieren met permacultuur
Vereniging Tegen Milieubederf
VTM-dossiers
10
Informatieavond bochtafsnijding Delftse Schie gefl opt 11
A4 Midden-delfl and -Feuilleton Nr. 13 Stichting Stop RW 19 / A4 12
Stichting Vlinderstrik ageert tegen de aanleg van de A13/A16 13
Polderkolder : nieuwsbrief Platform Polders Albrandswaard
Inspraak en rechtspraak
15
Lopende procedures
Wetenswaardig
16
Solidaridad 18
Boekbespreking Cradle to cradle 18
Hommeles, voor elke natuurklus 19
WONENisAWARD voor Van Binnen 19
De VTM steunt u bij inspraak en actie 20
Oproep 20
Aanmeld-bon 20
Doelstelling SMD
Stichting Milieu Dichterbij (SMD) is een voortzetting
van het projectbureau Milieucommunicatie Rijnmond,
destijds onderdeel van de Vereniging Tegen
Milieubederf (VTM). De SMD wil een gezonde en
duurzame samenleving bereiken door middel van
een milieu-educatie en -communicatie aanbod aan
de diverse doelgroepen in de samenleving. Het
doel is via kennisoverdracht het milieubewustzijn
te bevorderen. De SMD is een non-profi t organisatie
en werkt volgens de richtlijnen van het CBFkeur
voor kleine organisaties.
Doelstelling VTM
De Vereniging Tegen Milieubederf (VTM) is in 1963
te Vlaardingen opgericht bij Koninklijk Besluit als
Vereniging Tegen Luchtverontreiniging. De VTM
behartigt statutair de belangen van de bewoners
van Rijnmond en omgeving ten behoeve van een
gezond leefmilieu. Zij zet zich in voor het behoud
van natuur en het open landschap en tegen lucht-,
water- en bodemverontreiniging en geluidshinder.
MEGAFOON 1

VAN DE VOORZITTER
BERICHT VAN DE ‘GROENE KANT’ VAN DE COOLSINGEL.
NAAR EEN KLIMAAT VAN SOLIDARITEIT
Deze tijd stemt tot nadenken. Een blik achterom
laat een jaar zien van wezenlijke verandering. Bij de
presentatie in juni van de Milieumonitor van de DCMR
is het al gezegd: “in 2006 was het ondenkbaar dat anno
2007 het milieu gewicht in de bedrijfseconomische
schaal zou leggen”. Klimaat verandering, verpakt
in de internationale superlatief global warming is
huiskamertaal geworden.
Een blik vooruit naar 2008 ziet hoopvolle tekenen van
een breed gedragen Kyoto Verdrag in het voorjaar.
Deels is dat eigenbelang van de laaggelegen
landen, waaronder Holland, ingegeven door de
statistisch onderbouwde vrees voor superstormen
en opgezweepte waterstanden. De internationale
solidariteit is minder waarneembaar voor de
opdrogende landbouwgebieden en gerooide bossen.
Een spartelend ijsbeertje op zoek naar vast ijs is een
aaibaar icoon van de onaangename waarheid, dat de
globe in een versneld tempo verandert. Het beeld van
een chimpansee, verdoofd weggedragen uit een voor
palmolie aanplant vernield oerbos, doet het minder
goed aan de huiskamertafel. De spagaat tussen
sympathie en gedragsverandering, tussen praten
en daden houdt ons in 2008 volop bezig. Duurzaam
bouwen is een nobel streven in de woningbouw, maar
geldt dat ook voor de aanleg van nieuwe wegen? Een
klimaat neutraal aangelegde A4 en 16/13 verbinding
zou een logische invulling zijn van het Clinton Climate
Initiatieve. Desgevraagd blijkt een dergelijk ontwerp de
studietafel nog niet bereikt te hebben. Klimaatneutrale
voorbelasting van weilanden met scheepsladingen
zand voor de aanleg van nieuwe bedrijfsterreinen is
een fi ctie en zou daarom het stadium van de milieu
effect rapportage niet mogen passeren.
Wel collectief verontwaardigd zijn over de chimpansee,
verdreven vanwege onze biobrandstof behoefte, maar
rustig weidevogels en bosvogels verjagen als dit zo
uitkomt in de planologische ontwikkeling?
DANKWOORD
Zal het in 2008 überhaupt
nog wel bespreekbaar
zijn vruchtbare landbouwgrond
af te graven
en naar de stort te rijden
met de beelden van
verdorde oogsten in het
Zuiden op het netvlies?
Is het niet nuttiger koolzaad in te zaaien in de gebieden
die nu het predicaat ‘natuur en recreatie’ krijgen, maar
waar de eerste decennia alleen stekels groeien? Als
publieke mentaliteitsverandering gelijke tred houdt
met toename van politieke solidariteit, blikken we eind
2008 gerustgesteld terug. Dan zijn oude ruimtelijke
concepten langs de klimaatmeetlat gelegd. Getoetst
op globale mens- en omgevingsvriendelijkheid op een
termijn langer dan die van een politieke carrière. Dan
werken gemeenten samen aan regionaal milieu onderwijs,
omdat de jeugd die kennis nodig heeft om mee
te kunnen beslissen over de toekomst van hun wereld.
Dan zijn ook milieu organisaties solidair. De natuurgrootgrondbezitters
met de bestaande natuur en hun
beheerders, de agrariërs. De milieu educatie centra
omarmen nieuwe initiatieven van elkaar. Gemeenten
en provincie draaien bezuinigingen voor onderwijs
en milieu terug. Uit solidariteit met het bedrijfsleven
dat vanuit maatschappelijke betrokkenheid nu veel
projecten sponsort.
Dan, in de aanloop naar 2009 draagt Sarah, het icoon
van milieubewuste scholieren, haar rugzakje naar de
gemeentebestuurders voor een investering in hun
toekomst. Dan staat een CO2 neutraal bouwwerk aan
de stadsrand in de steigers: een earthship. Als teken
van solidariteit tussen overheden, bedrijfsleven sport-
en milieu organisaties.
VTM en SMD wensen u een goed en solidair 2008.
Lilian van der Horst
De Stichting Milieu Dichterbij en de Vereniging Tegen Milieubederf bedanken alle adverteerders in - en
sponsors van deze nieuwsbrief Megafoon. U maakt al jarenlang deze uitgave mogelijk. Wij hopen dat de
inhoud van deze nieuwsbrief ook voor u de juiste nieuwswaarde heeft en de uitgave in het komende jaar
gecontinueerd wordt.
Het bestuur / medewerkers van de Stichting Milieu Dichterbij en bestuur / leden van de Vereniging Tegen
Milieubederf
2 MEGAFOON

ACTIVITEITEN
HET IS TIJD VOOR EEN MILIEU ORGANISATIE DIE HET ANDERS DOET
De term milieu educatie en communicatie is vooral bij
insiders vertrouwd. Milieu onderwijs en – voorlichting
bekt beter als er zaken gedaan moeten worden.
Zakenwereld en milieuwereld zijn naar elkaar
toegegroeid.
Van de milieuhoek waar bezuinigingen dreigen naar
klimaatonderwijs. Van de natuurleskist naar klimaatles,
van de wonderen der natuur naar de wonderen
van de energietransitie. De huidige werkvorm van
de SMD neigt naar lesgeven op scholen, naar het
organiseren van workshops voor groepen. Met directe
lijnen naar verantwoordelijke bestuurders en zich
verantwoordelijk voelende bedrijven. De Megafoon
wordt al jaren gesponsord door het – voornamelijk
Rotterdamse en havengerelateerde – bedrijfsleven.
Pecunia non olet, voor wat hoort wat. Op onze website
verschijnen steeds meer namen van bedrijven en
instellingen en fondsen die de uitvoering van projecten
ondersteunen. Een sobere overhead past daarbij. Een
meerjaren structuur ook. Een jaar na de losmaking uit
het provinciale subsidie circuit heeft het concept van
een zakelijke milieu- organisatie zich bewezen. Daar
voèlen wij ons wel bij. Om ook nog wel te váren, is meer
nodig. Het is tijd voor een organisatie van partners in
duurzaamheid, die HIER! dichterbij brengt.
Voor het uitvoeren en uitbreiden van haar activiteiten
heeft de SMD in 2007 een start gemaakt met het
zoeken van partners en bedrijven die de SMD willen
versterken bij het realiseren van haar doelstellingen.
Na een eerste sponsorronde is de SMD blij de volgende
resultaten te kunnen presenteren:
• Het bedrijf Informatique bv uit Bergschenhoek
gaat voor onbepaalde duur de SMD technisch
ondersteunen. Op afstand worden de verschillende
werkstations van de SMD onderhouden en voorzien
van de nieuwste software;
• De afvaltentoonstelling: ‘Afval, mag het ietsje
minder?’ wordt door Cubord reclameborden
uit Rotterdam in een nieuw jasje gestoken. De
bekende borden worden vervangen door doeken
die makkelijk overal te op te hangen zijn;
• Rabobank Rotterdam sponsort in 2008
verschillende Voortgezet Onderwijs-projecten van
de SMD;
• Het Fonds Schiedam Vlaardingen subsidieert
de uitvoeringen van de projecten Reine Lucht en
Geluid in Schiedam, Vlaardingen en Maassluis;
• Het Prins Bernhardfonds en het VSB fonds
subsidiëren de uitgave van de brochure
landschapspaden op Voorne-Putten en
Rozenburg;
• De RAL subsidieert de uitvoeringen van het project
Reine Lucht in vier deelgemeenten van Rotterdam;
• LA’21 subsidieert eveneens het project Reine Lucht
op VO scholen in Rotterdam;
• De Stadsregio Rotterdam subsidiëert de
nieuwe projecten luchtkwaliteit: voor allochtonen,
basisonderwijs en bedrijfsleven.
Momenteel lopen er nog verschillende andere
contacten en trajecten met bedrijven en fondsen die er
veelbelovend uit zien. Wij hopen in het eerstvolgende
nummer van de Megafoon meer bedrijven te kunnen
presenteren.
Lilian van der Horst / Rob van der Drift
MEGAFOON 3

Scheepvaartbedrijf
W. Honkoop B.V.
Dokter W.M Blomsingel 30
2922 CD Krimpen a/d IJssel
Tel.: 06 - 535 94 568
Internationaal Motor Transportbedrijf
IMT B.V.
Industrieweg 2
2921 LB Krimpen aan den IJssel
Tel.: 0180 33 11 55
www.imt-scheepvaart.nl
Vos
Shipbuilding B.V.
Boy Edgarstraat 241
3069 ZA Rotterdam
Tel.: 06 - 55 73 42 19
Direct
Freight
Services
Aelbrechtskade 81 A
3023 JA Rotterdam
Tel.: 010 - 466 57 00
Montagebedrijf
J. Engelsman
Industriestraat198
3126 SA Rotterdam
Tel.: 010 - 28 63 924
Postbus 54191
3008 JD Rotterdam
Tel.: 010 - 48 111 93
www.dewaakvlam.com
Hofhoek 20/48
3176 PD Poortugaal
Tel.: 010 - 506 25 55
Westerkade 2
3116 GJ Schiedam
Tel.: 010 - 42 666 60
Fax: 010 - 27 340 73
info@jbvastgoed.nl
www.jbvastgoed.nl
Beekhuis
Grondverzet
Julianakade 33
3066 AC Rotterdam
Tel.: 010 - 419 36 56
Schoonmakers
die vooruitdenken
’s-Gravelandseweg 256,
3125 BK Schiedam,
tel. 010 - 204 32 00,
fax 010 - 204 32 22,
www.gom.nl, info@gom.nl
De juiste mensen op de juiste plek
Van Leeuwen
en Zn V.O.F.
Cargadoorskade 83
3071 AW Rotterdam
Tel.: 010 - 484 78 74
Wij staan voor u klaar.
24 uur per dag,
365 dagen per jaar,
waar ook ter wereld.
Mariflex Pump Services is dé specialist in
het assisteren bij de overslag van ladingen.
Te land of ter zee, waar ook ter wereld.
Onze pompspecialisten en supervisors zijn op
afroep beschikbaar voor alle denkbare logistieke
handelingen. Of het nu gaat om een scheepslading
of om de inhoud van industriële of petrochemische
installaties aan wal.
Zij analyseren de situatie, komen met oplossingen
en lossen eventuele problemen snel en effectief op.
Dit alles met zo min mogelijk financiële en milieutechnische
gevolgen.
Wilt u meer informatie over onze overslagservices?
Neem dan vrijblijvend contact met ons op.
MariFlex Pump Services B.V.
Office/workshop: Kon.Wilhelminahaven zz.22, Rotterdam Port no 650.
3134 KG Vlaardingen. The Netherlands.
Telefoon. (24hrs.) +31(0)10-434 44 45 Internet: www.mariflex.net
Fax. +31(0)10-23 29 500 E-mail : info@mariflex.net
Sluisjesdijk 48
3087 AH Rotterdam
Tel.: 010 - 428 6430
www.fuglesangs.com
MOL Logistics
Uw lokale partner met
wereldwijd bereik!
www.mol-logistics.nl
Mede mogelijk gemaakt door:
Scheepvaart
Agentschap
Cross Ocean bv
Conradstraat 38
3013 AP Rotterdam
Tel.: 010 - 224 83 00
Vuurdoornlaan 26
2803 BB Gouda
Tel.: 0182 - 52 66 90
VUYK ENGINEERING
ROTTERDAM B.V.
Postbus 1
2900 AA Capelle aan den IJssel
Tel.: 010 4502500
Fax: 010 4587245
vuyk@vuykrotterdam.com
www.vuykrotterdam.com
Moezelweg 181
3198 LS Europoort Rtd
Tel.: 0181 - 233 540
Industrieterrein Seggelant Oost 1
3237 MH Brielle
Tel.: 0181 - 412 500
www.heijmans-transport.nl

WETHOUDER HALBERS NEEMT INITIATIEF VOOR LUCHTDEBAT IN OVERSCHIE
“Waarom geen overkapping over de rijksweg, dan kun
je er gewoon langs wonen?” Deze oplossing voor een
levensgroot probleem in Overschie kwam van een
bewoner tijdens het ‘luchtdebat’ op 29 oktober jl. in
het Airport Hotel. Portefeuillehouder Van Dongen van
Ruimtelijke Ontwikkelingen wist waarom niet. “Dan
moet ik de Oost Sidelinge slopen als we het aantal
rijbanen willen behouden. De Overschiese Kleiweg
komt dan wel erg dicht bij de rijksweg te liggen”.
“Waarom moet het Park Zestienhoven gekapt worden?
Dat is juist aangelegd voor een stuk gezondheid
voor de mensen langs de A20. Bomen kappen is in
deze deelgemeente schering en inslag”, ergerde zich
de lokale columnist. Berco Verhoek van de dienst
Stedebouw was er zo zeker niet van dat groen zo
gezond is. “Dat wordt pas twee jaar onderzocht. Het
is nog te vroeg om er iets van te zeggen”. Gemor in
de zaal. Groene professoren zoals Brunekreef en
Tonneick hadden hun aanbevelingen al 5 jaar geleden
klaar. Voor het zuiveren van de uitlaatgassen van de
A13 is een bos ter grootte van de provincie Utrecht
nodig. Maar om meer zuurstof ‘op neus niveau’ te
krijgen zouden groene klimopschermen langs de
geluidsschermen het leven langs de A13 een stuk
prettiger maken. Van Dongen zag het groenscherm
meer in het licht van de discussie over al dan niet
doorzichtige geluidsschermen. “Die discussie hebben
we jarenlang gevoerd en die wil ik best weer voeren.”
Portefeuillehouder van der Have van Milieu trachtte
met een “daar is nog geen uitslag over” zich eruit
te redden. Wethouder Halbers ( Haven en Milieu)
toonde zich daadkrachtiger. “Ik zal wethouder Bolsius
(Buitenruimte) aanspreken.
De in mei aangetreden wethouder VVD wethouder
Halbers had het initiatief genomen voor het luchtdebat
in Overschie. Stichting Gezond Overschie had hier
subsidie voor aangevraagd. Nadat L.Venema het project
Reine Lucht presenteerde op het stadhuis tijdens een
commissievergadering, gaf hij de DCMR hiervoor de
opdracht. Met discussieleider Mario Bakker (DCMR)
en de presentaties van Rita Slob (GGD) over de relatie
met de volksgezondheid, Sjef van Elshout (DCMR) over
de huidige en toekomstige situatie en Berco Verhoek
( dS+V) over de gevolgen voor bouwplannen, kregen
een vijftigtal aanwezigen een duidelijk beeld van het
probleem luchtvervuiling. “Het staat op de vijfde plaats
van de stedelijke ergernissen, milieu is het gesprek
aan de keukentafel”, aldus Halbers. Een pakket
maatregelen, waaronder de schoonste stadsbussen
in Europa, toont de eigen verantwoordelijkheid van de
gemeente. “We marchanderen niet met de normen voor
luchtkwaliteit. We tonen aan dat Nederland serieus de
luchtvervuiling bestrijdt en trachten zo vijf jaar uitstel te
krijgen voor de invoering van de strengere Europese
regels.” Het gaat tenslotte om het vestigingsklimaat.
Nieuwe bedrijven zien Rotterdam niet als een goede
plek om hun werknemers te laten wonen.”
Ondanks de verbetering in de afgelopen jaren is de
huidige situatie niet geruststellend. De concentraties
Stikstofoxiden en fi jn stof dalen niet zo snel als vijf
jaar gelden werd verwacht. Grafi eken van de DCMR
toonden pieken langs de A20 en A13 en ook verhoging
rond het vliegveld. De uitstoot van de binnenvaart op
de Schie vervuilt zelfs de lucht in polder Schieveen. De
mogelijke aanleg van de A 4 en 16/13 verbinding moet
voorkomen dat in 2020 170.000 auto’s over de A13
rijden, waardoor 30% vast zal staan. “Met die nieuwe
wegen erbij raken de mensen opgesloten in harde
structuren”, waarschuwde een bewoonster voor een
eenzijdige voorstelling van zaken.”Het verkeer neemt
alleen maar toe, de klachten zullen zich verplaatsen
naar de bewoners langs de nieuwe wegen.” “dS+V
meent dat de wet dat verbiedt. “De wegen kunnen alleen
dan aangelegd worden als zij de luchtverontreiniging
ter plekke niet verergeren.”
Milieuwinst voor Overschie in de toekomst, houdt
Halbers zijn gehoor voor. Maar kan de huidige situatie
niet verbeterd worden en wel voor de mensen nu? Rita
Slob (GGD) was duidelijk: van een hoge concentratie
fi jn stof tijdens een korte perioden herstellen we vrij
snel. We leven korter door de langdurige blootstelling
aan uitlaatgassen met gemiddeld minder stikstofoxiden
en fi jn stof. Daar heeft iedereen last van. De uitstoot is
dan wel onder de normen. Daardoor zou het juridisch
mogelijk zijn in Kleinpolder Zuid-West te bouwen.
Maar of dat ook moreel en maatschappelijk politiek
gezien wenselijk is? Rita Slob had daar duidelijk haar
twijfels over. Deelgemeentebestuurder Van Dongen
niet. “Er komen daar minder mensen te wonen dan
nu, er zijn minder blootgestelden aan luchtvervuiling
en dat is een milieuwinst.”
Wethouder Harbers vertrouwde op Overschienaars
die de plannen kritisch volgen. “Het contact met de
bewoners is gelegd, we zullen vaker met elkaar in
gesprek komen”.
Een schilderij “made in Overschie’ aan de wand van
zijn werkkamer zal hem daaraan herinneren. Het
pronkstuk, resultaat van een SMD workshop over
luchtkwaliteit in september, werd hem door Lily Venema
MEGAFOON 5

overhandigd. Gezond Overschie toonde zich blij verrast
met de meevoelende Rotterdamse milieuwethouder.
Marianne Bissegger overhandigde hem een CD van
de tv uitzending Netwerk in juni, waarin bewoners
en een huisarts spraken over gezondheidsklachten
DUURZAME MAATREGELEN VAN BASISSCHOLEN OP VOORNE-PUTTEN / ROZENBURG
De SMD heeft in 2007 13 keer het project ‘Sarah’s
Wereld’ en ‘Sarah en de school’ uitgevoerd op
basisscholen op Voorne-Putten / Rozenburg . Tijdens
‘Sarah en de school’ gaan kinderen in de school op
onderzoek uit om te kijken hoe het is gesteld met
de milieuvriendelijkheid van het schoolgebouw. De
kinderen worden ingedeeld in verschillende teams
rond de onderwerpen energie, water, afval en
leefbaarheid. Aan de hand van vragenlijsten worden
deze onderwerpen nader bekeken.
Hoe zuinig is de school in het verbruik van gas,
water en energie? Wat doet de school om afval te
vermijden? Wat doet de school om de schoolbuurt
leefbaar te houden? Al deze zaken komen aan bod in
het onderzoek.
Nadat de vragenlijsten zijn ingevuld gaan de teams
keuzes maken. Het team schrijft zaken op die de
school en de klas zouden kunnen veranderen om het
in Overschie. En nu nog het beloofde rekeningrijden
doorvoeren. Daar is Overschie echt en op korte termijn
meegeholpen.
Lilian van der Horst
milieu te sparen. Het moet hierbij gaan om uitvoerbare
dingen (windmolens op daken van scholen zijn niet
direct haalbaar). Het lijstje met mogelijkheden wordt
gepresenteerd aan de directeur van de school die
toezeggingen kan doen of uit kan leggen dat sommige
zaken bijvoorbeeld niet zullen lukken.
Een doorsteek van toezeggingen / opmerkingen van
de verschillende scholen:
• Het overgaan op het gebruik van groene stroom wordt
door meerdere scholen overwogen en besproken
in de verschillende onderwijsverenigingen en -
stichtingen;
• Instructie aan kinderen over de werking van de
spoelonderbreker op de wc’s (kinderen weten vaak
niet hoe die te gebruiken);
• Ontwerpen van stickers bij lichtknoppen en pc’s met
een reminder om zaken uit te doen wanneer deze
niet worden gebruikt;
• Aan de taak van de klassendienst / weekdienst
wordt de rol van energiehelper toegevoegd;
• Rooster instellen om afval rond de school regulier
op te ruimen;
• Onderzoek naar isolatieplaten, radiatorfolie achter
radiatoren;
• Lampen vervangen door spaarlampen;
• Inkoop van milieuvriendelijke schoonmaakmiddelen;
• Kinderen die hebben deelgenomen aan Sarah’s
Wereld willen wat zij geleerd hebben presenteren
aan andere klassen / groepen;
• Isoleren van ondergrondse verwarmingsbuizen;
• Kinderen willen posters ontwerpen waarbij de school
en de kinderen worden opgeroepen om zuinig om
te gaan met energie, water, papier enz.;
• Dubbelzijdig kopiëren wordt de standaard.
Kleine aanpassingen aan de school en bewustwording
bij kinderen hoe om te gaan met onze natuurlijke
bronnen kunnen ervoor zorgen dat scholen
milieuvriendelijker worden. Daarnaast kan het scholen
geld opleveren. Dubbele winst: goed voor het milieu,
goed voor de portemonnee!
In 2008 staat ‘Sarah en de school’ wederom gepland
in ons activiteitenprogramma.
Rob van der Drift
6 MEGAFOON

Rotterdam
werkt aan een
beter klimaat
Met subsidie van de RAL (Rotterdamse Aanpak
Luchtkwaliteit) mag de SMD in verschillende
Rotterdamse deelgemeenten het project Reine
Lucht voor burgers uitvoeren. In de deelgemeenten
Overschie en Rotterdam Noord is het project inmiddels
uitgevoerd (zie ook het stukje ‘Luchtkwaliteit in de
Weerhaan’ elders in de Megafoon).
De uitvoering in Overschie (waar de Megafoon in
nummer 3 al over berichtte) kreeg nog een staartje:
SMD werd uitgenodigd voor een symposium over
luchtkwaliteit op 29 oktober. Hierbij was de Rotterdamse
wethouder Marc Harbers aanwezig. Tijdens dit
symposium waren de schilderstukken van de workshop
Reine Lucht in Overschie in de zaal opgesteld.
Aan het eind van de avond kreeg SMD de gelegenheid
om de wethouder een schilderstuk aan te bieden. Dit
doek hangt nu in de werkkamer van de wethouder op
het Stadhuis aan de Coolsingel.
Op 12 november 2007 is de themadag “Reine Lucht”
georganiseerd voor een groep van ruim 20 Surinaamse
dames en heren van Tori Oso. Tijdens deze dag is door
SMD meer duidelijkheid gegeven over luchtverontreiniging
en over de gevolgen voor de gezondheid. Ook
is er gesproken over
maatregelen die
genomen worden
om luchtverontreiniging
te voorkomen
en wat mensen er
zelf aan kunnen
doen. De dames
en heren toonden
zich zeer betrokken
bij dit onderwerp
en de vergelij-
Schilderen
in de
Weerhaan
ROTTERDAMSE AANPAK LUCHTKWALITEIT
In december worden er twee avonden gehouden over
luchtkwaliteit in Hoek van Holland en in Kralingen.
In Hoek van Holland komen behalve de presentatie
van SMD ook sprekers van de DCMR en GGD. Eind
november wordt daar een nieuw meetpunt voor
luchtkwaliteit offi cieel geopend en daar is tijdens deze
avond extra aandacht voor. Het verslag volgt in de
volgende Megafoon.
Voor 2008 is er opnieuw subsidie aangevraagd voor
uitvoering van thema avonden over Reine Lucht. Er
zijn nog meer deelgemeenten in Rotterdam waar de
luchtkwaliteit niet optimaal is en waar SMD graag alle
ins-and-outs over luchtkwaliteit en gezondheid voor
burgers en deelraadsleden op een rijtje wil zetten.
Lily Venema
LUCHTKWALITEIT IN DE WEERHAAN
king met de situatie in Suriname werd veel gemaakt.
De dames waren van plan om de informatie door te
geven aan hun kinderen en kleinkinderen omdat
deze generaties en die na hen vooral last zullen
krijgen van gevolgen van de luchtverontreiniging.
Na het informatieve gedeelte gingen de deelnemers
met elkaar praten over oplossingen. De Schiedamse
kunstenaar Ron Offerman hielp de deelnemers bij
het uitbeelden van hun ideeën in een schilderij.
Deelnemers zijn dus zelf aan de slag gegaan met
verf en kwast! Dit alles in een zeer gezellige sfeer
met een drankje en een heerlijke lunch, welke door
de Surinaamse gastvrouwen klaargemaakt was. De
schilderijen zijn ware kunstwerken geworden. Ze
worden eerst in centrum ‘de Weerhaan’ tentoongesteld.
Later komen ze mogelijk in de bibliotheek in of in de
Stadswinkel te hangen. Tijdens de themadag kregen
we bezoek van Leontine van der Meer, huishoudens
en bedrijven van de DCMR . Zij oordeelde dat
dit soort kleinschalige projecten zeer nuttig is.
Lily Venema
MEGAFOON 7

ALGEMEEN
KLIMAATVERANDERING MAAKT NEDERLANDER DUURZAMER
Duurzaamheid stijgt op consumentenagenda
De veranderingen in het klimaat hebben bijna 60
procent van de Nederlandse bevolking aan het
denken gezet over duurzame ontwikkeling. Meer
dan de helft heeft zijn leven al gebeterd. Dat blijkt
uit de Duurzaamheidmonitor 2007, een onderzoek
waarvan een deel werd uitgevoerd in opdracht van
het overheidsprogramma Leren voor Duurzame
Ontwikkeling (LvDO). Ruim 1300 Nederlanders namen
deel aan het onderzoek. Over de klimaatverandering
maakt de Nederlander zich méér zorgen dan over
andere problemen, zoals de internationale veiligheid
of de kwaliteit van de gezondheidszorg.
Gaf vorig jaar nog een kwart van de ondervraagden
aan dat ze vaak duurzame producten kochten, dit jaar
is dat aantal gestegen naar een derde. En het aantal
mensen dat zelden tot nooit duurzame producten
koopt, daalde van 20% naar 7%. “Duurzaamheid staat
nu hoog op de agenda bij de consument”, concludeert
Arjan Klopstra van het programma Leren voor
Duurzame Ontwikkeling (LvDO) van SenterNovem.
“Daarbij hebben de voelbare veranderingen in het
weer en berichten in de media een belangrijkere rol
gespeeld dan de fi lm van Al Gore. Maar die had wel
invloed op de agendasetting, en speelt misschien wel
een grotere rol op de achtergrond.”
Gedragsverandering
Meer dan de helft van de ondervraagden (52%) leeft
daadwerkelijk duurzamer dan een jaar geleden. Vooral
in het energieverbruik en bij keuzes in het huishouden
hebben ze hun gedrag veranderd (zie tabel). Gevraagd
naar de redenen waarom ze duurzame producten
kopen, antwoordt 83% van de respondenten dat ze
de toekomst belangrijk vinden. Datzelfde percentage
Top-5 van gedragsverandering
Hoe heeft u uw gedrag veranderd? (meerdere antwoorden mogelijk)
vindt het milieu/klimaat belangrijk en 72% voelt zich
verantwoordelijk voor milieu/klimaat. 60% voelt zich
goed bij een duurzame aankoop. Groepsdruk (‘anderen
doen het ook’), schuldgevoel, schaamte of angst voor
de gevolgen voor niet-duurzame aankopen zijn minder
belangrijk. (resp. 8%, 17%, 7% en 21%). Wanneer de
prijzen van duurzame producten zouden dalen, zou
dat voor 80% van de respondenten een stimulans zijn
om (nóg) duurzamer te gaan leven.
1. Energie (energiebesparing, verwarming, isolatie) 84%
2. Huishouden (scheiding afval, koopgedrag, waterbesparing) 79%
3. Mobiliteit (vervoermiddel om naar werk of op vakantie te gaan) 35%
4. Financieel/economisch (groen beleggen/sparen, minder consumeren) 22%
5. Anders 4%
8 MEGAFOON

Bijna elke deelnemer aan het onderzoek beschikt thuis
over dubbel glas. Ook oplaadbare batterijen en een hrketel
zijn in veel huishoudens aanwezig. Maar bijna
iedereen heeft tevens een energievretende vriezer
en/of een wasdroger, tweederde van de huishoudens
gebruikt wasverzachter. Volgens Arjan Klopstra van
LvDO willen consumenten wel duurzame aankopen
doen, maar is de bereidheid om gedrag te veranderen
nog vrij laag. “Duurzaamheid is belangrijk en mag
ook wel iets meer kosten. Maar het gemak dient nog
steeds de mens. Dingen die een heel ander gedrag
vragen, zoals het ophangen van de was in plaats
van drogen, zijn moeilijk. Dat zie je ook terug in de
mobiliteitskeuze.”
Betrouwbare informatie
Informatie over duurzaam gedrag is het meest
geloofwaardig als die afkomstig is van milieu- of
consumentenorganisaties (62%). Fabrikanten
daarentegen worden het minst geloofwaardig
geacht; 51% van de ondervraagden staat daar
neutraal tegenover en 30% vindt die informatie zelfs
ongeloofwaardig. Informatie die door de overheid
wordt verstrekt, wordt door 43% geloofd.
Voorbeeldfunctie
Wel heeft de overheid volgens
de respondenten een belangrijke
voorbeeldfunctie. Ruim tweederde van
de deelnemers aan het onderzoek zegt
dat de overheid het goede voorbeeld
moet geven als het gaat om duurzame
ontwikkelingen.
Onderzoeksopzet
Het onderzoek bestond uit 62 vragen over
de houding van Nederlanders ten opzichte
van duurzaamheid in zowel gedrag als
opvattingen. Deelnemers uit het internet panel
hebben de vragen in drie rondes beantwoord.
In totaal vulden 1359 personen de enquête
geheel in. Het onderzoek is uitgevoerd door
Flycatcher Internet Research in opdracht van
stichting iNSnet en met steun en participatie
van het programma Leren voor Duurzame
Ontwikkeling (LvDO). Andere deelnemende
organisaties zijn Wageningen Universiteit, de
ASN Bank, milieuorganisatie De Kleine Aarde
en de Provincie Utrecht.
Over Het programma Leren voor Duurzame
Ontwikkeling (LvDO)
LvDO ondersteunt initiatieven om de samenleving
te leren duurzaamheid een belangrijke rol te geven
bij de keuzes die dagelijks gemaakt worden. Daarbij
gaat het dan vooral om rijksoverheid, provincies,
waterschappen en het onderwijs. Het programma
wordt uitgevoerd door SenterNovem, in opdracht van
7 ministeries, de provincies en de waterschappen.
Over iNSnet
iNSnet – InterNetwork for Sustainability (Internetwerk
voor duurzaamheid) is een stichting die integrale
duurzame ontwikkeling ondersteunt en ontwikkelt. De
stichting biedt daartoe een internet platform dat een
overzicht biedt van nieuws en actuele ontwikkelingen
op gebied van duurzaamheid. iNSnet ziet duurzame
ontwikkeling als een geïntegreerd instrument om de
kwaliteit van het leven te verbeteren.
Bron: Senternovem
Rob van der Drift
MEGAFOON 9

PERMANENT TUINIEREN MET PERMACULTUUR
Kruidenspiraal
Permacultuur is een samenvoeging van de begrippen
permanent en argiculture. Het geeft aan dat het land
altijd bewerkt zou moeten worden en dus nooit braak
ligt. Voormalig SMD medewerker Suzanne Stolk
volgde onlangs een cursus en is erg enthousiast
over permacultuur. In dit artikel vertelt zij over haar
kennismaking met permacultuur.
Een paar jaar geleden was ik op de afdeling met
afgeprijsde boeken van Vroom & Dreesmann en
viel mijn oog op de kaft van een boek. De kleurige
voorkant toonde een huis in een groene omgeving
met een regenboog op de achtergrond. Niet alleen
het beeld trok mijn aandacht ook de titel “Tuinen van
overvloed” sprak me aan. De ondertitel “Permacultuur
als duurzame inspiratie voor de leefomgeving” maakte
me helemaal nieuwsgierig: permacultuur, wat zou men
daar nou mee bedoelen?
Filosofi sch
Ik besloot het boek te kopen. Het was interessant,
maar bleek vooral fi losofi sch te zijn. Hoe permacultuur
praktisch in zijn werk ging bleef voor mij nog wat
vaag. Later kwam ik de term steeds vaker tegen
op het internet. In Nederland bleken verschillende
permacultuur tuinen te zijn.
Mijn vriend en ik besloten er een in Friesland te
bezoeken tijdens onze fi etsvakantie. Slecht weer
gooide roet in het eten; we hadden geen zin om om te
rijden voor een bezoek aan de tuin.
Permacultuur school
Permacultuur bleef ons interesseren. Vorig jaar
ontdekte we een downloadbare korte cursus op internet
en er bleek een Permacultuur School Nederland te zijn
opgericht. Omdat we eind 2007 van een fl at naar een
huis met tuin verhuizen, schreven we ons in september
in voor een weekendcursus permacultuur in Twello.
Wat is het?
Permacultuur houdt in dat je de vruchtbare aarde
optimaal gebruikt en dan vooral voor het verbouwen
van voedsel. Dat houdt niet in dat je alleen aan
permacultuur kunt doen als je een tuin hebt, op een
balkon en in de vensterbank kun je immers ook van
alles laten groeien!
Permacultuur kent drie ethische uitgangspunten:
Zorg voor de aarde
Zorg voor de mens
Delen van de overvloed
Het aanleggen van een permacultuur tuin begint bij het
goed observeren van de natuur. Je kijkt welke functies
elk element vervult. Neem een kip. Een kip levert mest,
eieren, vlees en veren en doet aan grondbewerking. Dit
noem je de output. De input bestaat uit de voeding van
de kip. Elk element van een tuin wordt op deze wijze
bekeken. Daarna ga je kijken naar de verschillende
zones waaruit een tuin opgebouwd kan worden.
Dingen die je vaker nodig hebt, komen dichter bij de
woning. Denk bijvoorbeeld aan een kruidenspiraal.
Het is handig om deze zo dicht mogelijk bij de keuken
te hebben.
Veel geleerd
Tijdens de basisweekend permacultuur hebben we
enorm veel geleerd en ook al een ontwerp gemaakt
voor onze eigen tuin. Vanaf 2008 gaan we ermee aan
de slag!
Een bijna volledig verslag van de cursus is (in het
Engels) te lezen op de website www.voeten.com
Informatie over de Permacultuur School Nederland
en de opleidingen die zij verzorgen, vindt u op
www.permacultuur.eu
Suzanne Stolk
Een permacultuur tuin is geen strakke tuin
10 MEGAFOON

De VTM is de oudste
nog bestaande
milieuvereniging in
Nederland. Voor de
oprichting in 1963 was
een speciaal Koninklijk
Besluit nodig.
VTM-DOSSIERS
INFORMATIEAVOND BOCHTAFSNIJDING DELFTSE SCHIE GEFLOPT
Met op de achtergrond zijn chef, de heer R.L de
Jager, is de projectleider van de bochtafsnijding
van de Delftse Schie, de heer A. van Bennekom 27
september jl. jammerlijk ten onder gegaan. Wat een
verhelderende informatieavond had moeten worden,
werd in een stampvol Museum Oud Overschie een
avond vol onbeantwoorde vragen.
Reeds snel werd duidelijk dat het de Provincie ontbrak
aan lokale kennis en dat de presentatie te mager
was om overtuigend over te komen. Door de gehele
presentatie zat de druk die door de politiek op dit project
gezet is. Hetgeen vorig jaar van start is gegaan als
onderzoeksproject blijkt door het coalitieakkoord van
het nieuwe provinciebestuur in de praktijk omgebogen
te zijn in een uitvoeringsproject. Wat gepresenteerd
werd beperkte zich tot het doel en de tijdsplanning van
het project. Als project moest dan alleen de nieuwe
MEGAFOON 11

vaarweg gezien worden, terwijl de gehele nieuwe
infrastructuur van het gebied buiten beschouwing
werd gelaten.
Bij het doel van het project werden lastenverminderingen
voor de omgeving aangegeven zoals minder
lawaai en minder vervuiling, terwijl deze problematiek
niet eens van te voren in kaart was gebracht.
In de tijdsplanning was onderscheid gemaakt tussen
die op korte en die op lange termijn: korte termijn was
dit en volgende jaar, terwijl de lange termijn 2009 en
later betrof. Met 2008 snel in het vooruitzicht is 2009
amper als lange termijn te zien, zodat alles in een snel
tempo uitgevoerd moet worden.
Ook zou door de bochtafsnijding de scheepvaart
een veiligere route krijgen. Veel meer voor de hand
liggende oplossingen, zoals handhaving van de huidige
regelgeving (snelheidsbeperking) en het weren van
bovenmaatse schepen was dan ook niet onderzocht.
Vele malen zijn de pogingen om tot een bochtafsnijding
te komen mislukt omdat daaraan de vervanging
cq verplaatsing van de Hoge Brug gekoppeld was.
Immers, alleen de bochtafsnijding zou het probleem
van de binnenvaart niet oplossen. Door de fl essenhals
van de Hoge Brug zou er altijd een capaciteitsprobleem
blijven bestaan. Daar ondertussen de Hoge Brug
tot Rijksmonument is verheven heeft men slinks de
bochtafsnijding en de problematiek van de Hoge Brug
gescheiden.
Dat die ontkoppeling inderdaad zorgelijk is blijkt wel uit
een uitspraak van mevr. A. Jorritsma-Lebbink, voorzitter
van de Koninklijke Schuttevaer, op haar jaarrede van
de 158ste Algemene Vergadering dd. 10 mei jl.: “ De
Provincie heeft onlangs 27 miljoen euro vrijgemaakt
voor de aanleg van een nieuwe Julianasluiskolk bij
Gouda en de bochtafsnijding bij Overschie. Beide
projecten staan al twintig jaar op onze wensenlijst. Nu
nog een oplossing voor de verplaatsing van de
Hoge Brug en we zijn er.” Duidelijk, als het niet in
één keer gaat, dan eerst de bochtafsnijding maar, dan
komt later die brug wel.
Op tal van vragen kon geen adequaat antwoord
gegeven worden, en beperkte men zich tot, “dat
noteren we”, “dat nemen we mee”, “oh ja, is dat zo?”
en “dat weet ik niet”.
Zelfs over een sheet van de presentatie m.b.t. de
oudheidkundige staat van de Oost Abtspolder, kon de
projectleider geen volledige uitleg geven.
Nee, was het antwoord op de vraag of er dan ook
grotere schepen gingen varen, terwijl later op de avond
als vanzelfsprekend werd gesproken over langere
schepen die dan toegang tot de Schie konden krijgen.
Zij die zich geroepen voelen kunnen ook plaats
nemen in een soort klankbordgroep. Zij komen slechts
2 maal per jaar bijeen, terwijl de snelheid van het
project dusdanig is, dat belangrijke beslissingen hen
dus voorbij gaan. De plaats van de groep binnen het
project werd in het geheel niet aangegeven.
Er werd door iemand uit de zaal nog een zinsnede
aangehaald hetgeen de Deelgemeente dd. 27 april
2005 aan Gedeputeerde Staten heeft geschreven
inzake de inrichting van “Kethels eiland”, nl. “Daartoe
wordt voorgesteld een inrichtingsmodel uit te
werken met een combinatie van water, jachthaven,
woonboten, recreatie, natuur en woningbouw”. Een
en ander maakt nogmaals duidelijk dat het onderwerp
van de avond veel te eenzijdig was en dat de zorg
van de bewoners over de toekomst van dit unieke
stukje Overschie in het geheel niet aan bod kwam.
Zou het daarom zijn dat, hoewel uitgenodigd, niemand
van de Deelgemeente aanwezig was? Nu zal in de
wettelijk voorgeschreven inspraakprocedure de zaken
rechtgezet moeten worden.
Jammer, deze avond was een gemiste kans.
Ton Kurvers
A4 MIDDEN-DELFLAND -FEUILLETON NR. 13 STICHTING STOP RW 19 / A4
Pot-ver-drie! Andere nette woorden hebben wij niet
voor de recente onthulling door Pieter Winsemius
over de ambtelijke studie van een jaar geleden naar
alternatieven voor de A4 Midden-Delfl and. Het tracé
van dit alternatief loopt via Naaldwijk langs de kust en
de Tweede Maasvlakte naar het zuiden. De weg zou
in één klap een einde kunnen maken aan meerdere
bereikbaarheidsproblemen bij Den Haag en Rotterdam
en daarmee een veel betere oplossing bieden dan
de A4 Midden-Delfl and. Hè, was dat nou niet het
alternatief van de heren Van der Chijs en Westland
waarover wij al in december 2004 de onderstaande
artist’s impression maakten (naar aanleiding van de
uitkomsten van berekeningen waaruit bleek dat de
12 MEGAFOON

A54 door het Westland in de spits nagenoeg fi levrij
zou blijven terwijl de A13 vast zou staan)? Was dat
ook niet het alternatief dat in de MER zo makkelijk
werd afgeserveerd omdat het niet aan de gestelde
problemen zou bijdragen (hetgeen weer een gevolg
was van een nogal klein gekozen studiegebied).
De enige reden waarom het alternatief volgens
Winsemius recent onder de pet bleef, was dat men
bang was dat procedures helemaal opnieuw moesten
beginnen en er daardoor vertraging zou optreden.
Nou moet het toch niet nog gekker worden!! Gaat
het nou om een kwaliteitsbesluit, zoals door de exgedeputeerden
Norder en Van Nieuwenhoven steeds
is geroepen en nu ook weer door gedeputeerde Huls
wordt getrompetterd, of gaat het gewoon plat om een
stuk asfalt van 7 kilometer in de stille hoop dat de fi les
daardoor verminderen?
Winsemius zegt, volgens het blad Cobouw, over die
procedures overigens: “Projecten worden niet vertraagd
door de procedures, maar door het bestuurlijk overleg
en pogingen van bestuurders om tijdens de procedure
een “hoekje af te snijden”. Dat laatste zien wij nu al
jaren gebeuren. Het meest recente voorbeeld is het
‘wurgakkoord’, offi cieel heet dit het IODS-convenant,
van vorig jaar juni waarin via een soort handjeklap
allerlei inpassingafspraken (lees: compromissen) voor
de A4 zijn gemaakt. En passant werd daarbij nog even
de Geluid- en Zichtgarantie fors afgezwakt omdat het
de heren bestuurders wel duidelijk was geworden dat
het behoud van het stiltegebied in Midden-Delfl and
best duur zou worden. Tsja, als ‘kwaliteit’ geld gaat
kosten, dan wordt door de bestuurders maar weer een
hoekje afgesneden.
Het is uitstekend dat Winsemius dit nu een keer in het
openbaar zegt. Het is gissen waarom hij er nu pas mee
komt en niet destijds als VROM-minister ‘de ballen’
had om het plan openlijk op tafel te gooien. Was het
misschien omdat hij destijds zelf ook een bestuurder
was …..?
Stichting Stop RW19/A4
STICHTING VLINDERSTRIK AGEERT TEGEN DE AANLEG VAN DE A13/A16
Volgens de Rijksoverheid en de gemeente Rotterdam
moet er een nieuwe snelweg komen, die de A13
met de A16 verbindt. De weg moet 2x2 of zelfs 2x3
rijbanen worden over een lengte van twaalf tot veertien
kilometer. Het kabinet-Balkenende III wil liefst voor
2015 starten met de aanleg en in 2009 het defi nitieve
Tracébesluit nemen.
Naast de VTM verzet ook de Stichting Vlinderstrik zich
tegen de aanleg van de A 13 / A 16. Onlangs stuurde
voorzitter Jan Ochtman een reactie op de plannen
naar de sector B&O van de gemeente Rotterdam. Hij
was uitgenodigd om te reageren op de voorliggende
verschillende varianten hoe de A13 / A16 kan worden
aangelegd.
Zijn reactie:
“Gegeven het feit dat het dagelijks bestuur en het
merendeel van de raad van de deelgemeente
Hillegersberg-Schiebroek onverbloemd voorstanders
zijn van aanleg A13/16, zich alleen maar druk maken
voor ondertunneling in het Lage Bergsche Bos en zoals
gewoonlijk de bewoners in Schiebroek Noord in de kou
laat staan, zult u begrijpen dat ik zeer terughoudend
ben om het dagelijks bestuur mijn mening te geven
over de rijksweg A13/16 en de varianten. Meer
asfalt genereert meer fi les. Dit geldt zeker voor de
A13/16, die een aanzuigende werking zal hebben op
de N471 en de Doenkade. Alle varianten tonen een
volledige aansluiting met de N471. Dit betekent een
megarotonde waar A13/16, Doenkade en N471 bij
elkaar komen. In combinatie met het vliegveld zal bij
een noordwestenwind de bewoners van Schiebroek
noord het zwaar voor de kiezen krijgen. De normen
voor geluidsbelasting en fi jn stof zullen overschreden
worden.
In het traject tussen Anki Verbeek Ohrlaan en N471
vertonen de meeste varianten (1,2,3,5,6) een
bovengrondse ligging van de A13/16 op de huidige
Doenkade. Deze varianten zijn voor ons sowieso
onaanvaardbaar. De Doenkade zal bij deze varianten
richting de bewoners van Schiebroek Noord verschuiven
MEGAFOON 13

Las- en Constructiebedrijf
Jager
Schiedamseweg 96
3411 CH Rotterdam
Tel.: 010 - 533 61 88
Tel.: 010 - 434 04 55
Fax: 010 - 435 47 41
Yara Industrial B.V.
Zevenmanshaven 107, P.O. Box 81
NL 3130 AB Vlaardingen
Tel.: 010 - 23 22 200
Fax: 010 - 23 22 250
info.yara@yara.com • www.yara.nl
Schiedamsedijk 20
3134 KK Vlaardingen
Tel.: 010 - 46 00 660
www.cimcool.nl
Cornusbaan 37
2908 KB Capelle a/d IJssel
Tel.: 010 - 227 01 75
Mob.: 06 - 146 87 683
www.coat-it.nl
Gorter
Bodemonderzoek
Marnixkade 33
3541 BA Rotterdam
Tel.: 010 - 54 83 616
Gierros
Transport & Verhuur B.V.
Geyssendorfferweg 33
3088 GJ Rotterdam
Tel.: 010 - 283 98 58
Lasbedrijf
W. Vos
Giraffestraat 13
3061 AV Rotterdam
Tel.: 010 - 47 33 681
Deltaweg 82
3133 KM Vlaardingen
Tel.: 010 - 435 49 00
www.gamma.com
Wbo!Nbofo
Tijqsfqbjst!boe
!Fohjoffsjoh
Tdpuutusbbu!23
4187!H[!Spuufsebn
Ufm/;!121!.!52:!56!21
Schildersbedrijf
Bergman
Stationstraat 141
3022 GH Schiedam
Tel.: 010 - 471 23 17
Portnumber 610
Schiedamsedijk 2a
3134 KK Vlaardingen
Tel.: 010 - 234 35 55
www.rbtrotterdam.com
Aannemersbedrijf
R. Bijl
Voltastraat 201
3118 JE Rotterdam
Tel.: 010 - 47 31 860
Administratiekantoor
M. Woen
Plomperstraat 28B
3087 BD Rotterdam
Tel.: 010 - 423 35 97
Encon Tank
Cleaning Plants
Kipstraat 7 C
3011 RR Rotterdam
Tel.: 010 - 404 66 00
www.encon.info
Administratiekantoor
F. Wijngaard
Bizonplantsoen 7
3065 FB Rotterdam
Tel.: 010 - 479 36 17
Onderhoudsbedrijf
Harry Visser
Bilderdijkstraat 32
3117 PC Schiedam
Tel.: 010 - 426 29 58
Lifestyle
Gardens
Ontwerp * Aanleg * Onderhoud
Terschellinghoeve 43
3137 GR Vlaardingen
Tel.: 06 - 414 27 009
www.lifestylegardens.nl
Meet- en Regeltechniek
R.A.E. Benelux
Rijndal 20
2904 DC Capelle a/d IJssel
Tel.: 010 - 44 21 49

en het Schiebroekse Park aantasten. Schiebroek
noord wordt toch al onaanvaardbaar geplaagd door
vliegveldlawaai en het lawaai van de Doenkade en dit
is vele malen erger geworden door de onzinnige kap
van 3.500 bomen in het Schiebroekse park onder het
mom van het Verdrag van Chicago. Duizenden bomen
die nog minstens 15 meter konden groeien voordat
zij het 2% hellingsvlak eventueel, waarschijnlijk nooit,
zouden overschrijden, zoals 527 duurzame Beuken,
Eiken en Elzen zijn op misdadige wijze met de grond
gelijk gemaakt en desondanks vertikt het dagelijks
bestuur deze bomen te herplanten. Bomen kunnen
een belangrijke bijdrage leveren aan de bestrijding
van lawaai en luchtvervuiling, maar het dagelijks
bestuur heeft daar geen enkele boodschap aan. Mede
tengevolge van de onzinnige kaalslag en de weigering
om te herplanten zal in Schiebroek noord de normen
voor geluid en fi jnstof worden overschreden.
Alle varianten houden rekening met het eventuele
bedrijventerrein Businesspark Schieveen. Dit is niet
reëel. Aanleg van dit bedrijventerrein is nog lang niet
zeker na de vernietiging van het bestemmingsplan door
de Raad van State. Voor Rotterdam is het bedrijvenpark
Schieveen en de kennisboulevard langs de A13
een belangrijk argument om de A13/16 aangelegd
POLDERKOLDER : NIEUWSBRIEF PLATFORM POLDERS ALBRANDSWAARD
De VTM heeft gereageerd op de startnotitie MER
Buytenland, ter invulling van de 600 ha. natuur- en
recreatie in het kader van de aanleg van de 2de
Maasvlakte. De VTM werkt hierin samen met de
bewoners van de polders Albrandswaard. Wim
Gé Warnaar, samensteller van de nieuwsbrief
Polderkolder, informeert polderbelangstellenden
regelmatig. Hieronder de laatste nieuwsbrief van
oktober:
Polderbewoners en belangstellenden,
Hierbij alweer de 30ste afl evering van deze soap.
Nu de wintertijd is ingegaan en iedereen zijn/haar
best doet het land (boeren) of de tuin (bewoners)
winterklaar te krijgen is het niet allemaal treurigheid en
donkere luchten. Vanuit verschillende kanten worden
initiatieven ontplooid om “onze zaak” op de agenda
te krijgen. Er zijn “lijntjes” uitgezet naar de landelijke
te krijgen. Zonder A13/16 heeft het bedrijvenpark
Schieveen immers geen bestaansrecht omdat dan
een goede ontsluiting van dit park onmogelijk is.
Zonder A13/16 geen bedrijventerrein Schieveen en
zonder bedrijventerrein wordt voor Rotterdam de
verkeerstechnisch veel betere Bogaertsvariant wellicht
aantrekkelijker.
Te uwer informatie stuur ik u de varianten die de minste
schade zullen opleveren (4,7,8). Dat zijn de varianten
met een ondertunneling onder de HSL ten noorden
van de Doenkade. Het mag duidelijk zijn dat wij ons
met al onze te dienste staande middelen zullen blijven
verzetten tegen de aanleg van de A13/16.”
De Stichting Vlinderstrik / (red. Rob van der Drift)
politiek en er worden netwerken aangeboord om
aandacht voor Midden-IJsselmonde te krijgen.
De Noordrand
Leuk ook om te melden in elk geval is een uitwisseling
van ervaringen en documenten met de mensen uit de
Noordrand van Rotterdam, het andere gebied dat ter
discussie staat van de 150 ha. In de Schiezone en de
‘Vlinderstrik’ (welke wordt gevormd door de Zuidpolder
en Schiebroekse Polder) is men ook actief om het
gebied te “redden” van de Provinciale plannenmakers.
Ze hebben al wat procedures bij de Raad van State
gewonnen en zijn goed op de hoogte van de regels
en wetten. Welke expertise ze graag met andere
belanghebbenden delen, dus dat is win-win voor alle
partijen.
De Groene verbinding
Een deelproject van het gebied is ook de ontsluiting
over de A-15 vanuit Charlois, de Groene Verbinding
genaamd. Deze 150 meter lange overspanning over
de Zuidelijke Rondweg en Betuwelijn is volgens de
planning in het 3e kwartaal van 2007 ontworpen (!) en
zal dan ter goedkeuring worden voorgelegd. Met de
aanleg ervan zal in 2009 worden gestart en dat zal
misschien parallel lopen aan de uitbreiding van de A15
MEGAFOON 15

waarover van alles in de krant te lezen was (2 miljard
- 2009) De Groene Verbinding zou worden ontwikkeld
door de Stadsregio Rotterdam maar het is angstvallig
stil over de voortgang van dit project. Dus wachten we
maar af. Mocht u interesse hebben in hoe de “kenners”
denken over de verbreding van de A15 en de inrichting
van het gebied eromheen dan is het verslag van deze
besprekingen in september 2006 wel aardig om door
te lezen. Let wel, het is bijna 1 Mb maar je kunt het
downloaden op

Woudweg en omgeving: ontwikkelingen volgen.
Grutto zoekt-boer-actie. Contact met bewoners.
Polder Schieveen. Na de absolute vernietiging
van het bestemmingsplan door de Raad van
State, vervolgprocedures tegen het voorbelasten,
keurvergunningen t.b.v. het bouwen op de Oude
Bovendijk en aanpassing van deze veendijk voor
de functie van verkeersontsluitingsweg. Procedures
tegen de verleende ontheffi ngen fl ora- en fauna
wetgeving. Voorbereiding contra-expertise.
Polder Zestienhoven: bezwaren tegen de totale
kap van het Park Zestienhoven. Toezicht op
juiste interpretatie uitspraak Raad van State na
vernietiging goedkeuringsbesluit van de provincie.
I.s.m. de Bomenridders en bewoners. Bezwaar
tegen ontheffi ng verleend voor het verjagen van
diverse soorten roofvogels, groene en bonte
specht.
Bezwaar wegen het niet-aanwijzen van Delfl and als
habitatgebied in het kader van Natura 2000 waarin
alle bovengenoemde polders liggen.
Zienswijzen/bezwaren tegen de aanleg van 750
ha natte natuur, gekoppeld aan de aanleg van
Maasvlakte II. i.s.m. diverse lokale groepen.
Bochtafsnijding van de Delftse Schie nabij Overschie.
Tegen plan Kethelmeer en komst woonboten.
Golfbaan DOP-NOAP: reactie op startnotitie project
mer Golfbaan.
Deelname aan het Plattelandsparlement.
Infra
A4 Midden Delfl and: bij twijfels aan nut en noodzaak
onderzoek naar juiste verkeersprognoses. Pleidooi
voor een goede inpassing en behoud van het
polderlandschap.
Verbreding Doenkade (N209). Reactie op Startnotitie
mer: geen verslechtering luchtkwaliteit, slechts
deeloplossing fi leprobleem. Verbreding niet t.b.v.
ontsluiting geplande bedrijfsterrein in Schieveen.
Zo ja dan fi nanciering ten laste van dat terrein.
Aanleg A16/13. Inspraakreactie startnotitie mer:
geen oplossing wegens verkeer aantrekkende
werking op termijn. Achtergrondconcentratie luchtvervuiling
blijft te hoog. Barrièrewerking, aantasting
leefomgeving en de aanleg biedt geen oplossing
voor knelpunten in Overschie en Prins Clausplein.
Ondertunneling is de beste oplossing, inclusief
ontmanteling van de A13 door Overschie om
aantasting van Polder Schieveen en de Vlinderstrik
te voorkomen.
A4 Zuid: indien noodzakelijk niet horen, zien of
ruiken, geen aantasting leefomgevingkwaliteit.
Voorkeur voor meer transport over water en per
spoor. Aandringen op additioneel onderzoek. In
samenwerking met de St. Behoud Polderlandschap
Hoekse Waard.
Bedrijfsterreinen
Aanvechten nut en noodzaak bovenregionaal
bedrijfsterrein in de Hoekse Waard, in samenwerking
met de St. BHWP in de Streekplanherziening Zuid-
Holland Zuid
Aanvechten nut en noodzaak bedrijfsterrein in
Polder Schieveen, i.s.m. Milieu Defensie
(Weide)vogel en landschapsbescherming
Weidevogelbescherming door behoud open polder
landschap en aangepast beheer.
Zienswijze Natura 2000: inbreng SOVON inventarisatie
met gegevens over de vogelsoorten, waarvan 1% van
de wereldpopulatie in Delfl and voorkomt.
Klacht aan het Europese Hof tegen Nederland
vanwege het niet-aanwijzen van Delfl and als weide/
watervogelhabitatgebied. Klacht wordt verder uitgewerkt
in samenwerking met weidevogelgroepen.
• Vermelding Grutto op de Bijlage I Europese Vogelrichtlijn.
Contacten met Eur. Cie.
• Lobby om de teloorgang van agrarische landschappen
aan de kaak te stellen.
• Monitoring gevolgen van de klimaatsverandering
voor fl ora, fauna, bodem en water.
Gezondheid en Milieu
Samenwerking met het landelijk Platform Gezondheid
en Milieu. Lobby om gezondheidseffecten van
ruimtelijke plannen op te nemen in een aparte G.E.S.
(gezondheids effect Screening), naast de Milieu Effect
Rapportage. Kritisch volgen van implementatie van
het Verdrag van Arhus o.a. in gemeentelijke (milieu)
voorlichting en milieurechtsgang I.s.m. het Rotterdams
Milieucentrum, Platform Gezondheid en Milieu, St.
Gezond Overschie.
Het Dioxinedossier wordt gevolgd. Kennis over UMTS
straling en gevoeligheid voor elektrische apparaten
wordt bijgehouden.
Duurzaam bouwen
Realisatie van een klimaatneutraal gebouw uit rest-
en natuurlijke materialen. I.s.m. St. OWAZE en
sportaccommodatie ontwikkelaars.
MEGAFOON 17

De Stichting Interkerkelijke Actie voor Latijns Amerika
‘Solidaridad’ is een gezamenlijke activiteit van kerken
in Nederland. In het algemeen bestuur van Solidaridad
zijn vertegenwoordigd de Rooms-Katholieke Kerk,
de Protestantse Kerk in Nederland en enkele
kleinere kerken zoals de Oud-Katholieke Kerk, de
Doopsgezinde Broederschap en de Remonstrantse
Broederschap. Namens deze kerken ondersteunt
Solidaridad projecten in ontwikkelingslanden en
verzorgt voorlichting over ontwikkelingen in die landen
binnen en buiten de kerken.
Solidaridad voert het motto ‘Méér dan hulp!’.
Ontwikkeling ziet zij als ‘werk’. Klein begonnen en in de
afgelopen decennia uitgegroeid tot een breed vertakte
oecumenische actie. Om verzekerd te zijn van een
voldoende en continu aanbod van fairtrade producten
voor de Europese markt heeft Solidaridad haar
historische werkterrein in Latijns Amerika uitgebreid,
eerst naar Afrika en toen naar Azië. Latijns Amerika
blijft daarbij het belangrijkste continent in de relaties,
maar ook in landen als Ghana en India profi teren nu
arbeiders en boeren van sterk verbeterde inkomens,
arbeidsvoorwaarden en milieubescherming.
Solidaridad pleit voor een nieuwe aanpak van
ontwikkelingssamenwerking. Zij wil méér aandacht
voor eerlijke handel. Boeren in ontwikkelingslanden
willen niet afhankelijk zijn van schenkingen. Ze
willen hun eigen inkomen verdienen. De winst van
de boerencoöperatie wordt geïnvesteerd in sociale
voorzieningen zoals scholing en gezondheidszorg.
Cradle to cradle (afval = voedsel) /
Michael Braungart en William McDonough.
Samenvatting
Het huidige milieudenken
spoort aan tot ‘beperken,
hergebruiken en recyclen’,
ofwel: doe meer met minder
om de schade te beperken.
Maar dat leidt, zoals chemicus
Michael Braungart en architect
William McDonough in dit visionaire
boek aangeven, alleen
maar tot het instandhouden
van het productiemodel van ‘cradle to grave’, dat
enorme hoeveelheden afval en vervuiling produceert.
WETENSWAARDIG
SOLIDARIDAD
BOEKBESPREKING
Dat is eerlijk. Dat is duurzaam. Na de Max Havelaar
koffi e en de Oké bananen werkt Solidaridad aan
eerlijke mode. Een cultuuromslag in de modewereld
is hard nodig. De gangbare katoenplantages zijn zeer
vervuilend en in de textielfabrieken werken naaisters
onder erbarmelijke omstandigheden. Hoog tijd
voor eerlijke mode. Met biologische katoen. Zonder
kinderarbeid.
Solidaridad werkt ook aan een programma voor
duurzame energie uit biomassa. Zo wil zij bijdragen
aan de oplossing van het klimaatprobleem. Want
gebruik van biomassa scheelt enorm in de CO2uitstoot.
Een goed voorbeeld hiervan is groene stroom
uit koffi eschillen. De koffi eschil is restafval en niet
eetbaar. Bovendien heeft het niet genoeg waarde om
het grootschalig te verbouwen, zodat de druk op de
natuur niet zal toenemen.
Voor meer informatie over Solidaridad en haar
projecten: www.solidaridad.nl
De visie van Braungart en McDonough klinkt
provocerend: ‘We moeten niet minder consumeren,
maar juist meer.’ Dat kan. Als we ophouden met het
maken van ‘minder slechte’ producten en uitsluitend
nog intelligente producten ontwerpen, gemaakt van
materialen die we steeds weer kunnen teruggeven
aan technische of biologische kringlopen.
Met dit grondbeginsel als richtlijn leggen de auteurs uit
hoe dingen van meet af aan kunnen worden ontworpen.
Puttend uit hun ervaringen met het (her)ontwerpen
van producten voor grote opdrachtgevers als Ford,
Unilever, Nike, Herman Miller, BP en Rohner Textil
bouwen Braungart en McDonough een revolutionaire
argumentatie op om eco-effectiviteit in de praktijk te
brengen.
18 MEGAFOON

Hommeles is gespecialiseerd in het leveren van
materialen en diensten voor het maken van insecten-,
vogel-, en dierenkasten in uw tuin met respect voor de
natuur en het milieu. Hommeles is ontstaan vanuit de
constatering dat mensen graag praktisch met natuur
bezig willen zijn. Aangeboden diensten en producten
HOMMELES, VOOR ELKE NATUURKLUS
Van Binnen natuurlijk wonen is door
het Hoofdbedrijfschap Detailhandel en
de Centrale Branchevereniging Wonen
onderscheiden met de WONENisA-
WARD voor Maatschappelijk Verantwoord
Ondernemen (MVO). De prijs is
in november uitgereikt tijdens het Woonwereldfeest.
Dubbelfeest voor Van Binnen. Het mens-
en milieuvriendelijke winkelcentrum De
Groene Passage waar Van Binnen te
vinden is, viert dit jaar immers haar 10jarig
bestaan.
De WONENisAWARD is bestemd
voor bedrijven die uitblinken met
vernieuwingen die echt werken. De
vakjury prijst Van Binnen:
Vanbinnen heeft het gebruik van duurzame
materialen tot in detail doorgevoerd.
De leveranciers worden hier ook
zorgvuldig op uitgezocht.
WONENisAWARD VOOR VAN BINNEN
hebben zich al bewezen in de praktijk als leuke en
leerzame activiteiten. Hommeles springt in op een
leemte in het huidige standaard Natuur en Milieueducatie
(NME) activiteiten aanbod. Het aanbod van
Hommeles is geschikt voor kinderen en volwassenen.
Voor meer info zie: www.hommelesnme.nl
Zo veel mogelijk wordt de bedrijfskolom van het product
dat men in het assortiment opneemt nagetrokken. De
basis is het werken met producten die herwinbaar
zijn. Vanbinnen wil bijdragen aan woningen met een
gezond binnenklimaat.
Pluspunt
• De winkel oogt niet als ‘geitenwollensokken’ winkel,
maar heeft een frisse en moderne uitstraling. Het
assortiment is bewust breed, hier mee wordt aan
risicospreiding gedaan.
• Ondernemers weten waar ze over praten, maar
zijn ook reëel, er moet ook gewoon omzet
gedraaid worden. Kan ook met klanten die niet zo
geïnteresseerd zijn in duurzaam, maar gewoon een
vloerbedekking zoeken.
• Filosofi e op alle fronten doorgevoerd. Conceptmatig
heel sterk en volledig MVO!
Van Binnen
Mariniersweg 1
Rotterdam
MEGAFOON 19

DE VTM STEUNT U BIJ INSPRAAK EN ACTIE
Gebeurt er in uw omgeving iets waarmee u het niet
eens bent? Wilt u dat laten weten aan de politiek
en de beleidsmakers, maar weet u niet precies hoe
u dat aan moet pakken of zoekt u medestanders?
Via dit project kan de Vereniging Tegen Milieubederf u
steunen bij inspraak over onderwerpen op het gebied van
milieu, ruimtelijke ordening en leefomgevingskwaliteit.
Wij kunnen u het volgende bieden:
milieu-inhoudelijke en administratieve ondersteuning
doorverwijzing naar rechtshulp.
Naam:
Adres:
Postcode en woonplaats:
Telefoonnummer:
E- mailadres:
JA!
MILIEUCONTACT
AANMELD-BON
Ik word lid van de VTM voor €15,- per jaar.
Hiervoor ontvang ik 4 x per jaar de Megafoon.
Ik wacht met betalen op de acceptgiro die mij wordt toegezonden.
DEZE BON OPSTUREN IN EEN GEFRANKEERDE ENVELOP NAAR:
Vereniging Tegen Milieubederf
Postbus 21690
3001 AR Rotterdam
Reageren op artikelen in dit nummer?
Telefoon: 010-4771874
email: info@milieudichterbij.nl / vtm@vtm-milieu.nl
OPROEP
Heeft u interessante (milieu)informatie of mededelingen
die u wilt verspreiden via de Megafoon?
Neem dan contact op met:
Vereniging Tegen Milieubederf
Postbus 21690
3001 AR Rotterdam
Telefoon: 010 - 4771874
(bij afwezigheid: antwoordapparaat)
e-mail: vtm@vtm-milieu.nl
20 MEGAFOON

Sea Serve
Rotterdam BV
Willemskade 18
3016 DL Rotterdam
Tel.: 010 - 2066344
GN Rubbertracks
Grondwerken
Hoofdweg Noord 37
2913 LB
Niewerkerk a/d IJssel
Tel.: 0180-322747
S.B.M. Offshore NV
Karel Doormanweg 66
3115 JD Schiedam
Tel.: 010 - 232 09 00
www.sbmoffshore.com
a KLEUR VOOR K(L)EUR
Adviesbureau Kleur voor K(l)eur verstrekt
in opdracht, met motivatie omklede kleuradviezen
inzake verantwoord kleurgebruik
in openbare ruimtes en op gevelvlakken
Hoogstraat 109b, 3011 PL Rotterdam
Mob.: 06 - 29 25 03 42
Fax: 010 - 413 79 18
www.kleurvoorkleur.nl
MCM Foods B.V.
P.O. Box 23375, 3001 KJ Rotterdam
Phone: 00 31 (0) 10 213 04 88, Fax: 00 31 (0) 10 411 65 45
mail@mcmfoods.com • www.mcmfoods.com
ARB B.V.
Speelautomaten Rotterdam
Verkopen, importeren en exporteren
van amusement- en kansspelautomaten
Schuttevaerweg 9, 3044 BA Rotterdam
Tel.: 010 - 422 04 89 • www.slotmachines4u.nl
McKinnon & Clarke bv
‘s Gravenweg 25-31
2901 LA Capelle a/d IJssel
Postbus 8126
3009 AC Rotterdam
Tel: 0031 (0)10 206 9999
Fax: 0031 (0)10 206 9900
netherlands@mckinnon-clarke.com
www.mckinnon-clarke.nl
Serdijn Ship Repair
Drutenstraat 7
3087 CC Rotterdam
T : +31 (0)10 473 74 00
F : +31 (0)10 473 73 61
E : shiprepair@serdijn.nl
I : www.serdijn.nl
We keep your ships in shape!
Fata
Morgana
Essenlaan 54
2935 SN
Ouderkerk aan den IJssel
Tel.: 0180 68 26 57
ik wacht op je
telefoontje!
Nee, je hoeft
chimpansee Patrick
niet te bellen.
Maar je kunt hem
wel helpen! Hoe?
Door je oude
mobiele telefoontje
in te leveren voor
Stichting AAP.
Mede mogelijk gemaakt door:
Mede mogelijk gemaakt door:
meer weten?
Kijk op www.aap.nl
of bel gratis 0800-1118
ADCO
Shipping & Forwarding B.V.
Albert Plesmanweg 121 - 141, 3088 GC Rotterdam
Tel.: 010 - 28 33 333 • www.adco.nl

Fa van Nieuwkerk
Kraanverhuur
Bergweg Zuid 134B, 2661 CW Bergschenhoek
Tel.: 010 - 418 92 30
Administratieverzorging
Karin van Rijn
Fokkerstraat 11
2811 EN Reeuwijk
Tel.: 0182 - 671 260
Aletta Jacobsstraat 6
3141 XV Maassluis
Tel.: 010 - 592 23 97
www.biozone-nl.com
De Rompslomp
Uw helpende hand bij
de levering van
scheepsbenodigdheden
Mauvelaan 2
3141 KL Maassluis
Tel.: 010 - 591 83 85
www.derompslomp.nl
Met dank aan:
Viking
Life Saving
Equipment B.V.
Mandenmakerstraat 86
3194 DG Hoogvliet
Tel.: 010 - 472 33 88
Fluvia is een jonge internationale logistieke onderneming
die zich specialiseert in het ontwikkelen en aanbieden
van transport over water, opslag van goederen in bulk en
logistieke dienstverlening in havens. Het producten palet
wat wij behandelen bestaat onder andere uit Minerale
Oliën, Eetbare Oliën en Vetten, Oleo-chemicals, Biodiesel
grondstoffen, Biodiesel methyl esters en Chemicaliën.
Brielselaan 85 - 3081 AB Rotterdam
Scheepsreparatie,
Machinefabriek &
Handelsonderneming
D. v/d Wetering B.V.
Bunschotenweg 134
3089 KC Rotterdam
Tel.: 010 - 4943940
06 - 51863073
www.weteringrotterdam.com
info@weteringrotterdam.com
Schoonmaakbedrijf
Delfshaven
Voor bedrijven
en partikulieren
Jan Luykenstraat 10
3027 EC Rotterdam
Tel.: 06 - 12 45 56 06
Tel.: 06 - 12 16 71 40
Nee, je hoeft Javaaap
Abri niet te
bellen. Maar je kunt
hem wel helpen!
Hoe? Door je oude
mobiele telefoontje
in te leveren voor
Stichting AAP.
Mega
Matrassen
Plompstraat 12
3087 BD Rotterdam
Tel.: 010 - 42 92 118
Boone
Sloop- en
Grondwerken
Schuttevaerweg 71
3035 MS Rotterdam
Tel.: 010 - 461 60 84
ik wacht op je
telefoontje!
meer weten?
Kijk op www.aap.nl
of bel gratis 0800-1118
Administratiekantoor
Reginant
Plomperstraat 12
3087 BD Rotterdam
Tel.: 010 - 42 92 118
Keijsers
Scheepvaart BV
Maaskade 107b
3071 NH Rotterdam
Tel.: 06 - 537 198 34