bijlage 7 Risico bepaling GGD Rivierenland - Videoarchief ...

Industrie na 1950, bovengrond
(lutum 19,2%, OS 4,6%)
Buitengebied, bovengrond
(lutum 21,0%, OS 4,6%)
Wegbermen, bovengrond
(lutum 28,6%, OS 4,9%)
0,0208 0,045 0,04
0,0200 0,043 0,04
0,0147 0,030 0,04
Asbest
Voor Neder Betuwe geldt dat hergebruik van grond wordt afgekeurd indien het gehalte aan asbest
hoger is dan 30 mg/kg ds. De interventiewaarde van asbest in de bodem bedraagt 100 mg/kg.
Destijds is gekozen voor een interventiewaarde op het niveau van het verwaarloosbaar risico, vanuit
het principe dat gestreefd moet worden naar een zo laag mogelijke blootstelling. Omdat de
interventiewaarde op zo’n laag niveau ligt, is aanpassing hiervan op grond van de laatste inzichten
(aanscherping normstelling asbest) niet nodig. Tot een gehalte van asbest van 100 mg/kg ds valt geen
risico te verwachten voor de gezondheid. De waarde die de gemeente Neder-Betuwe hanteert
beschermt de gezondheid dus voldoende en zou, met betrekking tot het gezondheidsrisico, ook nog
ruimer gesteld kunnen worden.
DDT/DDE/DDD
Volgens de Nota Bodembeheer moet in verdachte boomgaarden (boomgaarden die actief waren in de
periode tussen 1945 en 1973) bij grondverzet of herontwikkeling een bodemonderzoek worden
uitgevoerd. Volgens de Nota Bodembeheer wordt als terugsaneerwaarde de interventiewaarde
gehanteerd in woonwijken/bedrijventerreinen.
Blootstelling aan DDT/DDD/DDE vindt met name plaats door gewasconsumptie. De humaan
toxicologische maximale waarden voor DDT, DDE en DDD zijn respectievelijk 24 mg/kg ds, 14 mg/kg
ds en 33 mg/kg ds (tabel 5). De interventiewaarde (op basis van ecologische risico’s) voor DDT
bedraagt 1,7 mg/kg d.s. en voor DDE bedraagt deze 2,3 mg/kg. Dit betekent dat de
interventiewaarden ruim onder de humaan toxicologische maximale waarden liggen. Met het hanteren
van een terugsaneerwaarde voor DDT en DDE tot de interventiewaarden is daarom de gezondheid
voldoende beschermd.
De interventiewaarde van DDD bedraagt 34 mg/kg ds en ligt dus op het niveau van de humaan
toxicologisch maximale waarde. Met het hanteren van de interventiewaarde als terugsaneerwaarde is
de gezondheid daarom voldoende beschermd.
Tabel 5: Humaan toxicologisch maximale waarden en interventiewaarden van DDT,DDE en DDD voor
standaardbodem
Humaan toxicologisch maximale waarde
(mg/kg ds)
‘Wonen met tuin’
DDT 24 1,7
DDE 14 2,3
DDD 33 34
7
Interventiewaarde
(mg/kg ds)
Chloordaan, beta-HCH, gamma-HCH, heptachloor, heptachloorepoxide
In de Bodemkwaliteitskaart regio Rivierenland (CSO project 09K083, rapportage d.d. 12 september
2011) staan de bodemconcentraties in de zones ‘Fruitteelt’ en ‘’Geen fruitteelt’ van de volgende
bestrijdingsmiddelen (met correctie voor de detectielimiet): chloordaan, beta-HCH, gamma-HCH,
heptachloor en heptachloorepoxide.
Voor deze stoffen geldt dat blootstelling voornamelijk plaats vindt door middel van consumptie van
verontreinigd gewas en in mindere mate door ingestie van grond en inhalatie van binnenlucht.
Heptachloorepoxide vormt hierop een uitzondering. Hiervoor geldt dat de voornaamste
blootstellingsroute inhalatie van binnenlucht is.
De 90-percentielwaarden van de bestrijdingsmiddelen overschrijden de generieke Maximale Waarden
Wonen niet. In tabel 6 zijn de Serious Risk Concentrations (humane interventiewaarden), de
Interventiewaarden en de humaan toxicologische maximale waarden (scenario ‘wonen met tuin’)
weergegeven. De humaan toxicologische maximale waarden zijn afkomstig uit het RIVM rapport