150 jaar Diergaarde Blijdorp - Vrienden van Blijdorp

Nieuwsgierig
afgedekt met een duidelijk zichtbaar trommelvlies
aan de achterkant van zijn kop.
Een mannetje kan ongeveer 50 cm worden
en een vrouwtje 60 cm. Baardagamen kunnen
8 tot 15 jaar oud worden.
Waar komen ze vandaan?
Baardagamen komen uit Australië.
Ze wonen in halfwoestijnen, savannes, en
droge open bossen. In principe is de
baardagame een grondbewoner, maar hij
kan ook erg goed klimmen. Bijna alle
baardagamen die je kunt krijgen in Nederland
zijn gekweekt en zijn dus nooit in Australië
geweest. De baardagame is niet
bepaald een bedreigde diersoort. De hagedissen
komen ook in de natuur nog veel
voor.
Verzorgen
Baardagamen worden gehouden in een
horizontaal terrarium. Voor 1 baardagame
moet het terrarium minimaal 150x50x50
cm groot zijn. Het is beter om 1 mannetje
te hebben met 2 vrouwtjes en dan moet
het terrarium natuurlijk nog wat groter zijn.
Het terrarium moet van voren geopend
kunnen worden. In de natuur komen vijanden
van baardagamen, zoals roofvogels
vanuit de lucht, dus als er een hand vanaf
boven in de bak wordt gestoken, voelt het
dier zich bedreigd. In een terrarium moeten
stenen of droog hout aanwezig zijn als
inrichting. Dat is zowel voor zonneplekjes
als verstop- en schaduwplekjes. Ook moet
er nog genoeg plek zijn om lekker rond te
lopen. Er moeten minstens twee lampen in,
waarvan er 1 warmer is dan de ander. De
warmste moet ultraviolet licht geven. Daarvan
maakt een baardagame vitamine D. Op
de warmste plek zonnen ze tussen de 45
en 50 graden. In de hoeken hoeft het maar
32 graden te zijn. ’s Nachts mag de temperatuur
zakken tot 15 à 17 graden. Op de
bodem ligt calciumzand. Dat is zand met
kalk. Als de baardagame per ongeluk het
zand mee opeet is dat goed voor zijn botten
(gebruik geen gewoon zand, want dat
Stekels duidelijk zichtbaar
gaat erg stinken). Baardagamen eten vooral
kleine beestjes zoals krekels, sprinkhanen,
spinnen, moriowormen en regenwormen,
maar ook groente, fruit en bloemen. Probeer
dit te geven in een verhouding van
75% dierlijk en 25% plantaardig voedsel.
Vooral paardenbloemen vinden ze erg lekker.
Een bakje met vers drinkwater is ook
noodzakelijk, ook al halen ze vrij veel vocht
uit hun voedsel. Over het eten moeten
regelmatig vitamines en mineralen
gestrooid worden. Als dat niet gebeurt,
kunnen ze ziek worden, kleiner blijven of
vergroeiingen krijgen.
Jonge baardagamen
Baardagamen houden een winterrust. Na
de winterrust gaan ze paren. Als een mannetje
een vrouwtje ziet gaat hij knikken
met zijn kop en hij zet zijn baard op als hij
wil paren. Het mannetje bijt het vrouwtje
dan in haar nek en daarna paren ze. Het
vrouwtje wordt na een paar weken dik en
je ziet bulten in haar buik. Het vrouwtje
zoekt een vochtig, warm plekje en graaft
daar een holletje. Daarin legt ze 10 tot 30
eieren. Het vrouwtje maakt het hol weer
dicht en stampt het aan. Als je echt wilt dat
de eieren uitkomen moeten ze eruit
gehaald worden en in een broedstoof worden
gedaan. Een broedstoof is een bak met
een laagje warm water bijna helemaal afgedekt
met een glasplaat. De eieren doe je in
een vochtig substraat (bv een zand/turf
mengsel of vermiculite) vlak boven het
water in afgesloten bakjes om te voorkomen
dat de jonge dieren vlak na het uitkomen
verdrinken. Het moet in de broedstoof
28 tot 32 graden zijn. De eieren van
een hagedis kunnen niet breken. Hagedissen
hebben een ei met een leren buitenkant.
Er kunnen zelfs deukjes in zitten. Na
55 tot 75 dagen komen de eieren uit. Als
het iets te koud was, komen er alleen maar
vrouwtjes uit. Als het iets te warm was,
alleen maar mannetjes. De kleintjes eten al
snel groenvoer. De bak moet elke dag
besproeid worden, want ze drinken dan
nog erg veel. Ze hebben veel vitaminen en
mineralen nodig. Al snel eten ze ook kleine
krekeltjes. Na 1 tot 2 jaar zijn ze volwassen.
Doe ze voor die tijd niet bij hun
ouders, want die eten ze op. Als ze volwassen
zijn mogen de mannetjes niet meer bij
elkaar, want anders gaan ze vechten.
In Blijdorp
In Blijdorp zijn de baardagamen te vinden in
de Rivièrahal. Staand voor het oude komodovaranenverblijf
zijn ze te vinden in een
terrarium dat zich aan de linkerkant om de
hoek bevindt. Blijdorp telt de laatste 2 à 3
jaar twee mannelijke baardagamen. Doorgaans
zitten ze beide in de collectie. Eén
dier heeft een tijdje terug wat verwondingen
aan zijn baard opgelopen door vechten.
Toen is een stuk huid daarvan operatief
verwijderd en tegelijk het botje dat de
baard opzet weggehaald. Hij zit nu achter
de schermen te herstellen en dat gaat
goed. In de jaren ’70 is er geprobeerd te
kweken met deze diersoort in Blijdorp. Er
zijn jongen geweest, maar die werden niet
groot. Doordat er door particulieren nu
erg veel wordt gekweekt ziet de Diergaarde
het nut er niet van in om dit zelf ook
weer te gaan doen. In de jaren ’80 en ’90
zijn er ook nog baardagamen geweest in
Blijdorp. Dat was vaak geen succes omdat
het doorgaans afdankertjes waren.
Dat Blijdorp, ondanks het veel voorkomen
van deze hagedissensoort in particuliere
terraria, toch baardagamen in de collectie
heeft is op verzoek van de educatieve
dienst. Ze worden gebruikt voor blindenrondleidingen.
De reptielenpost plaatst een
dier een uurtje voor de rondleiding in een
bak bij de rondleidingsslangen. Na de
excursie gaat het dier weer terug in zijn
eigen bak. De dieren hebben er geen last
van. Een van de redenen dat deze diersoort
zo populair is bij terrariumhouders is dat ze
nieuwsgierig en erg tam zijn. Ze schijnen de
aandacht bijna op te zoeken. Zo heeft de
baardagame op zijn tijd ook zijn uitje. Voor
hem is zo’n hand van 37 graden een lekker
warm plekje om even te genieten.
13