150 jaar Diergaarde Blijdorp - Vrienden van Blijdorp

gehuisvest. Op het soortbord bij het
vrouwtje staat met name informatie over
de voortplanting. Bij het mannetje staat
voornamelijk informatie over de jachttechnieken
van een ijsbeer.
Via een sneeuwdecor met ijshol loopt de
bezoeker de publieksruimte van het ijsberenverblijf
in. Al snel waant de bezoeker
zich onder water met drijfijs, schotsen en
een heus wak boven zijn hoofd. Wat je te
zien krijgt als je je hoofd door het wak naar
boven steekt, houden we nog even geheim.
Spannend zal het is ieder geval wel worden!
Uiteraard kunnen de bezoekers het
ijsberenvrouwtje via grote ramen ook
onder water bewonderen.
Smeltend ijs
Zoals gezegd wil Diergaarde Blijdorp in
Arctica niet alleen informatie geven over de
dieren en het natuurlijk leefgebied, maar
het publiek ook bewuster maken van de
gevolgen van het gedrag van mensen op het
klimaat op aarde. Overigens wordt niet
alleen de ‘bijdrage’ van de mens belicht,
maar ook natuurlijke schommelingen in het
klimaat door bijvoorbeeld uitbarstingen van
vulkanen.
In de publieksruimte van het ijsberenverblijf
wordt uitgelegd wat de gevolgen van klimaatverandering
zijn voor ijsberen. Door
de temperatuurstijging bevriest het water
rondom de poolkap later in het seizoen en
smelt weer eerder. Hierdoor wordt de
periode dat de ijsbeer op zeehonden kan
jagen korter en in de (nabije) toekomst te
kort. Door het eerder smelten van het ijs
raken ijsberen geïsoleerd op eilandjes,
waardoor ze geen partner kunnen vinden.
De afstand tussen de eilandjes en het vaste
land wordt te groot zodat ijsberen verdrinken
als ze proberen de afstand te overbruggen.
De gevolgen van de klimaatveranderingen
gaan natuurlijk verder dan de Noordpool,
zij hebben een wereldwijd effect. De ijsbeer
wordt als het ware als ambassadeur
gebruikt om de ingrijpende effecten van het
opwarmen van de aarde te laten zien.
Jachtgedrag - illustratie: Diergaarde Blijdorp
Voor het te laat is!
Met diverse informatiepanelen en videowanden
in de publieksruimte worden
veranderingen in het klimaat en de gevolgen
daarvan aanschouwelijk gemaakt. De
lijst voorbeelden is indrukwekkend:
◗ het poolijs op zowel de Noordpool als
Zuidpool smelt en brokkelt af;
◗ gletsjers in alle delen van de wereld
worden jaar na jaar kleiner;
◗ de eeuwig bevroren toendra’s beginnen
te ontdooien waardoor ze veranderen
in ontoegankelijke moerassen;
◗ het zeeniveau stijgt, waardoor eilanden
zoals de Salomonseilanden onder
de zeespiegel verdwijnen. Ook een
groot deel van ons eigen Nederland
loopt gevaar;
◗ woestijnen breiden uit en andere
gebieden kampen met teveel neerslag.
Met andere woorden, klimaatzones
schuiven op, zelfs in Nederland is dit
te merken doordat steeds meer Zuid-
Europese flora en fauna in ons kikkerlandje
kunnen overleven;
◗ meren zoals het Tsjaad-meer drogen
langzaam in.
Door gebruik te maken van animaties,
kaarten, satellietfoto’s, grafieken, cartoons,
foto’s en doe-dingen wordt geprobeerd de
‘zware’ boodschap op een ‘lichte’ manier
over te brengen op het publiek. We zijn erg
benieuwd hoe het er straks uit komt te
zien.
Zelf doen
De boodschap is duidelijk: de mens moet
nu echt zijn gedrag aan gaan passen. Daarvoor
is bewustwording natuurlijk de eerste
stap en uiteraard zorgen dat men de intentie
krijgt om er nu werkelijk iets aan te
doen. Soms kunnen kleine dingen al grote
gevolgen hebben. Daarom komt er in Arctica
informatie met tips voor bezoekers om
energie te besparen en milieubewuster te
leven. Voorbeelden zijn: de verwarming
graadje lager, elektrische apparaten zoals
TV, computer en beeldscherm niet standby
laten staan, wasgoed aan de waslijn
drogen, douchen met een waterbesparen-
Impressie ijsberenverblijf - illustratie: Diergaarde Blijdorp
de douchekop, consuminder (vervang spullen
als ze kapot zijn en niet omdat het
model niet meer in de mode is) en eet
minder vlees (veehouderij veroorzaakt ontbossing
en een grote CO2-productie). Dit
lijstje zal in Arctica nog een stuk langer zijn
om het tot de bezoekers te laten doordringen
dat ze ook zelf iets aan de opwarming
van de aarde kunnen doen.
Tot slot is aan het einde van Arctica een
evaluatiepaneel gepland. Hoeveel zijn de
bezoekers te weten gekomen over ijsberen
en klimaatverandering? Dit is de ultieme
test voor de educator: is de boodschap
overgekomen en blijft er iets hangen in
onze grijze massa?
Diergaarde Blijdorp wil natuurlijk zelf het
goede voorbeeld geven. Er is een Greenteam
opgericht dat Blijdorp ‘groener’ moet
maken. Overal in de Diergaarde zijn of
worden maatregelen genomen om het
energieverbruik omlaag te krijgen. Ook
produceert de Diergaarde zijn eigen
groene stroom met de zonnecellen op
het dak van het Oceanium en zijn er
warmtepompen die bij warm weer koud
water oppompen om ruimtes te koelen
en het zo opgewarmde water opslaan om
bij kouder weer te gebruiken voor verwarming.
Een windmolen behoort in de
toekomst wellicht tot de mogelijkheden.
Uiteraard is Diergaarde Blijdorp niet als
enige bezig met het milieu en opwarming
van de aarde. De Diergaarde werkt
ondermeer samen met organisaties als
het Wereld Natuur Fonds, Natuur en
Milieu en Hier om gezamenlijk mee te
werken aan een beter milieu. En gaat ook
u uw steentje bijdragen?
19