Knobbels en bobbels.pdf - diergeneeskunde.nl
Knobbels en bobbels.pdf - diergeneeskunde.nl
Knobbels en bobbels.pdf - diergeneeskunde.nl
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Knobbels</strong> <strong>en</strong> Bobbels<br />
Gerald van d<strong>en</strong> Top<br />
Universiteitskliniek voor Paard<strong>en</strong><br />
Faculteit Dierg<strong>en</strong>eeskunde<br />
Universiteit Utrecht<br />
Hoe ontstaat e<strong>en</strong> tumor?<br />
straling<br />
“aa<strong>nl</strong>eg” door<br />
bepaalde g<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
virus<br />
… maar als dat niet lukt …<br />
•blijft heel lokaal<br />
•groeit niet hard<br />
tumor = zwelling<br />
cancer = kreeft/ krab<br />
goedaardig<br />
… de reparatie…
•groeit agressief de<br />
omgeving in<br />
•kan uitzaai<strong>en</strong><br />
kwaadaardig<br />
Met welke<br />
tumor hebb<strong>en</strong><br />
we dan te<br />
mak<strong>en</strong>?<br />
… we onderzoek<strong>en</strong> het weefsel…<br />
dunne naald<br />
biopt<br />
pons biopt<br />
excisie biopt<br />
wolf in<br />
schaapskler<strong>en</strong><br />
We onderzoek<strong>en</strong> het paard…<br />
kijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> voel<strong>en</strong><br />
… we bekijk<strong>en</strong> het weefsel onder de<br />
microscoop…
… we mak<strong>en</strong> e<strong>en</strong> röntg<strong>en</strong>foto…<br />
of e<strong>en</strong> ct-scan…<br />
… of e<strong>en</strong> <strong>en</strong>doscopie…<br />
welke tumor<strong>en</strong> zi<strong>en</strong> we het meest?<br />
• het sarcoid<br />
• de melanoom<br />
• het plaveiselcelcarcinoom<br />
abnormale inw<strong>en</strong>dige<br />
lymfekonoop<br />
… of e<strong>en</strong> echo…<br />
…of e<strong>en</strong> andere laboratorium test…<br />
PCR<br />
• meest voorkom<strong>en</strong>d<br />
• van bindweefsel <strong>en</strong><br />
huidcell<strong>en</strong><br />
• zaait niet uit<br />
• “goedaardig”<br />
• komt vaak terug na<br />
wegsnijd<strong>en</strong><br />
Sarcoid
Veroorzaakt door e<strong>en</strong> virus wat bij de koe<br />
wratt<strong>en</strong> veroorzaakt:<br />
Bovine Papilloma Virus (BPV)<br />
verschill<strong>en</strong>de uitingsvorm<strong>en</strong><br />
Verschill<strong>en</strong>de uitingsvorm<strong>en</strong><br />
fibroblastisch<br />
occult<br />
verruceus<br />
e<strong>en</strong> paard moet er “aa<strong>nl</strong>eg” voor hebb<strong>en</strong><br />
nodulair<br />
de meeste paard<strong>en</strong><br />
krijg<strong>en</strong> dus ge<strong>en</strong><br />
sarcoid<strong>en</strong>!<br />
Verschill<strong>en</strong>de uitingsvorm<strong>en</strong><br />
malvol<strong>en</strong>te vorm is e<strong>en</strong> vorm die<br />
heel explosief groeit
Wild vlees?<br />
Nee! Sarcoid !<br />
Melanom<strong>en</strong><br />
• gaan uit van de pigm<strong>en</strong>tcell<strong>en</strong><br />
• voornamelijk schimmels<br />
• kan ook bij vos- <strong>en</strong> bruinkleurig<strong>en</strong><br />
• meer dan 70% van de schimmels ouder<br />
dan 15 jaar heeft melanom<strong>en</strong><br />
in het oog<br />
onder de staart<br />
Schimmel?<br />
Nee! Sarcoid !<br />
in de mondhoek<strong>en</strong><br />
Is e<strong>en</strong> melanoom kwaadaardig?<br />
• de meeste paard<strong>en</strong> overlijd<strong>en</strong><br />
meestal eerder aan ouderdom<br />
• als e<strong>en</strong> melanoom erg groot wordt<br />
kan hij problem<strong>en</strong> gev<strong>en</strong><br />
• sommige vorm<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />
uitzaai<strong>en</strong><br />
• bij vos- <strong>en</strong> bruingekleurde<br />
paard<strong>en</strong> hoog risico op<br />
kwaadaardigheid
Plaveiselcelcarcinoom<br />
• gaat uit van de huid of het slijmvlies<br />
• begint soms met e<strong>en</strong> wrat<br />
• virusinfectie<br />
• zo<strong>nl</strong>icht (UV)<br />
• g<strong>en</strong>etisch?<br />
• langdurige ontsteking<br />
• in principe e<strong>en</strong> kwaadaardige tumor<br />
• op het oog, op de g<strong>en</strong>italiën, in de mond, in e<strong>en</strong><br />
wond<br />
op de g<strong>en</strong>italiën • ruin<strong>en</strong> <strong>en</strong> h<strong>en</strong>gst<strong>en</strong><br />
Hoe kunn<strong>en</strong> we paard<strong>en</strong><br />
rond de 20 jaar<br />
behandel<strong>en</strong>?<br />
• waarschij<strong>nl</strong>ijk e<strong>en</strong><br />
infectie: paard<strong>en</strong><br />
wratt<strong>en</strong>virus<br />
we zalv<strong>en</strong> het sarcoid…<br />
• bij e<strong>en</strong> occult sarcoid<br />
• met acylovir<br />
• koortslip zalf<br />
• waarom het werkt?<br />
• zalv<strong>en</strong><br />
• wegsnijd<strong>en</strong><br />
• laser<br />
• bevriez<strong>en</strong><br />
• verwarm<strong>en</strong><br />
• bestral<strong>en</strong><br />
• chemotherapie<br />
• immuuntherapie<br />
…of we snijd<strong>en</strong> de tumor weg
uim omsnijd<strong>en</strong><br />
• bij e<strong>en</strong> sarcoid kan nog steeds virus aanwezig zijn<br />
in de normale cell<strong>en</strong> rondom de tumor<br />
• tumorcell<strong>en</strong> zijn niet zichtbaar <strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> er<br />
misschi<strong>en</strong> ook nog<br />
we snijd<strong>en</strong> dus ruim weg<br />
… soms is amputatie nodig… … soms is amputatie nodig…<br />
… soms is amputatie nodig…<br />
…<strong>en</strong> mak<strong>en</strong><br />
we e<strong>en</strong> stoma<br />
…<strong>en</strong> mak<strong>en</strong><br />
we e<strong>en</strong> stoma<br />
… soms is amputatie nodig…<br />
• grote tumor in- of op<br />
het oog<br />
• alternatief bij het irismelanoom:<br />
Laser?
Bevriez<strong>en</strong> (cryochirurgie)<br />
occult sarcoid<br />
sarcoid<strong>en</strong> aan het (onder)be<strong>en</strong><br />
plaveiselcelcarcinom<strong>en</strong> op het hoornvlies
chemotherapie<br />
• remt celdeling<br />
• doodt tumorcell<strong>en</strong><br />
• injectie in de tumor<br />
• implanter<strong>en</strong> van<br />
“beads”<br />
• zeer giftig:<br />
kankerverwekk<strong>en</strong>d<br />
2 maand<strong>en</strong> na de eerste injectie<br />
voor<br />
• voor sarcoid<strong>en</strong><br />
Immuno-therapie<br />
• opwekk<strong>en</strong> van de afweer<br />
• Bacillus Calmette-Guérin<br />
• 4 maal behandel<strong>en</strong> met 3<br />
wek<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong>tijd<br />
• vervolg<strong>en</strong>s <strong>en</strong>kele maand<strong>en</strong><br />
afwacht<strong>en</strong><br />
na 4x BCG
Na 4x BCG<br />
Complicaties na BCG<br />
• koorts<br />
• lusteloosheid<br />
(Forse) zwelling dik be<strong>en</strong><br />
(einschuss)<br />
Wordt mijn paard weer beter?<br />
• Hangt af van de soort tumor<br />
• Hangt af van het stadium waarin de<br />
ziekte verkeert<br />
• Hangt af van de soort behandeling<br />
Wordt mijn paard weer beter?<br />
Sarcoid<strong>en</strong><br />
• Acyclovir zalv<strong>en</strong> 50%<br />
• wegsnijd<strong>en</strong> 50%<br />
• cryotherapie 75%<br />
• BCG 80%<br />
Melanom<strong>en</strong><br />
• meest paard<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
oud<br />
• bij uitzaaiing<strong>en</strong> slechte<br />
prognose<br />
Plaveiselcelcarcinom<strong>en</strong><br />
• p<strong>en</strong>istumor<strong>en</strong><br />
+ /- 50%<br />
• op de oogbol 70% (< 1cm 2 : 90%)
Wat moet ik do<strong>en</strong> als ik e<strong>en</strong><br />
knobbel of bobbel niet vertrouw?<br />
• bel altijd de dier<strong>en</strong>arts<br />
• maakt e<strong>en</strong> afspraak met e<strong>en</strong> specialist<br />
• wacht niet te lang<br />
• kijk niet of het groeit!<br />
vrag<strong>en</strong>?<br />
+<br />
•Paard<strong>en</strong>Sport, maart 2011<br />
•Brochure over sarcoid<strong>en</strong><br />
Het is niet altijd wat het lijkt!<br />
Tijgerhond
Change language