24.09.2013 Views

Van Harte mei 2012 - H.-Hartziekenhuis Roeselare - Menen

Van Harte mei 2012 - H.-Hartziekenhuis Roeselare - Menen

Van Harte mei 2012 - H.-Hartziekenhuis Roeselare - Menen

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Dankzij de vooruitgang van chemotherapie en<br />

doelgerichte radiotherapie is de genezingskans<br />

van borstkanker groter dan ooit. Toch is<br />

in bepaalde gevallen borstamputatie vereist.<br />

Geschat wordt dat een kwart van de vrouwen<br />

een borstreconstructie laat uitvoeren. In meer<br />

dan 90% van de gevallen kiest men voor de<br />

spiersparende perforator-fl aptechniek (DIEP,<br />

s-GAP). Deze microchirurgische operatie die<br />

in het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> al sinds 1997 wordt<br />

toegepast, kent dan ook heel wat voordelen.<br />

Dr. Marc <strong>Van</strong>devoort, diensthoofd Plastische<br />

Chirurgie, geeft een overzicht.<br />

Na een borstamputatie neemt 75% van de<br />

vrouwen genoegen met een uitwendige<br />

De vrijwillig(st)er<br />

Zoals gebruikelijk vindt u in deze ‘<strong>Van</strong> <strong>Harte</strong>’<br />

heel wat interessante onderwerpen. Elk artikel<br />

illustreert hoe mensen zich hard inzetten<br />

om nog betere zorg, nog betere technieken<br />

en onverwachte mogelijkheden te bieden aan<br />

de patiënten.<br />

Ik zou een korte waardering bij elk onderwerp<br />

kunnen schrijven. Het artikel op pag.<br />

7 – of beter de vrijwilliger zelf – verdient dit<br />

bij uitstek. In onze 21-eeuwse maatschappij<br />

wordt het zich zomaar geven en inzetten even<br />

zeldzaam als opmerkelijk en dan ook des te<br />

waardevoller. Naast die menselijke warmte,<br />

is de vrijwilliger voor een patiënt ook dikwijls<br />

een venster op de thuissituatie. De vrijwilliger<br />

geeft immers zeker geen prikje en komt van<br />

buiten het ziekenhuis, op bezoek bij de patiënt.<br />

In naam van het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> dank ik<br />

hierbij dan ook van harte de vrijwilligers voor<br />

van harte<br />

Nieuwsmagazine van het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> <strong>Roeselare</strong>-<strong>Menen</strong> vzw<br />

prothese, een kwart kiest voor reconstructie.<br />

Dr. <strong>Van</strong>devoort: “Het percentage borstreconstructies<br />

blijft echter stijgen, onder<br />

meer via mond-aan-mondreclame van tevreden<br />

patiënten. De ingreep is weliswaar<br />

niet levensnoodzakelijk, maar voor heel wat<br />

vrouwen betekent het een verbetering van<br />

de levenskwaliteit. Vaak spelen eenvoudige<br />

motieven zoals onder meer vrije keuze van<br />

kledij, gaan zwemmen en zich opnieuw ‘volledig’<br />

vrouw voelen.”<br />

Reconstructie met prothese<br />

De eenvoudigste manier van reconstructie<br />

is het onderhuids inplanten van een prothese.<br />

“Dit kan onmiddellijk na de amputatie<br />

hun unieke waarde en inzet. Omdat ook<br />

hier vorming, ervaring, verwerking en wederzijdse<br />

ondersteuning gevraagd wordt.<br />

Vrijwilligers onderstrepen zelf dat men er niet<br />

zomaar aan kan beginnen. Ze zijn niet enkel<br />

bereid zichzelf te geven, maar ook zich grondig<br />

voor te bereiden op mogelijk gevoelige<br />

situaties. Dit in een vruchtbare samenwerking<br />

met onze diensten patiëntenbegeleiding.<br />

Elk jaar bij de nieuwjaarsreceptie voor vrijwilligers<br />

druk ik mijn grote dank en waardering<br />

uit. Het is goed dit hier nog eens uitdrukkelijk<br />

neer te schrijven, meteen ook voor een breder<br />

lezerspubliek.<br />

dr. Patrick Waterbley,<br />

algemeen directeur<br />

H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> <strong>Roeselare</strong>-<strong>Menen</strong> vzw<br />

jaargang 2 - nr. 2 • <strong>mei</strong> <strong>2012</strong><br />

Reconstructieve borstchirurgie<br />

“Vrouwen kiezen steeds<br />

vaker voor borstreconstructie<br />

na amputatie”<br />

waarbij enkel de borstklier wordt weggenomen<br />

en de huid bewaard. Een andere<br />

methode is het plaatsen van een tijdelijke<br />

opblaasbare prothese om de huid uit te<br />

rekken en die daarna vervangen door een<br />

permanente prothese. Toch past het H.-<br />

<strong>Hartziekenhuis</strong> zelden of nooit deze ingreep<br />

toe. De prothese kan als vreemd materiaal<br />

reacties uitlokken van het lichaam. De kans<br />

op weefselverharding of zelfs kalkafzettingen<br />

waarbij een harde bol ontstaat, bedraagt<br />

15 tot 20% en zelfs 30 tot 40% bij<br />

bestraling. Daarom wordt nagenoeg altijd<br />

voor reconstructie met lichaamseigen weefsel<br />

gekozen.”<br />

(Lees verder op pagina 2)<br />

In dit nummer<br />

1 Reconstructieve borstchirurgie<br />

2 Campus <strong>Menen</strong><br />

- Nieuwe pijnkliniek<br />

3 Medisch nieuws<br />

- Cathlab: vernieuwing en uitbreiding<br />

- DoseAware-stralingsmeetsysteem<br />

in primeur voor België<br />

4-5 Dienst in de kijker: Hemodialyse<br />

6 Nieuwe artsen<br />

CoZo<br />

Reactief<br />

Erkenning endoprothesen<br />

7 Kwaliteit en zorg<br />

- Even voorstellen: Vrijwilligerswerk<br />

- Volledig vernieuwde materniteit<br />

Campus Wilgenstraat<br />

8 Agenda<br />

<strong>mei</strong> <strong>2012</strong> van harte | zorg voor mensen<br />

1


2<br />

Campus <strong>Menen</strong><br />

Nieuwe pijnkliniek<br />

Sinds begin december 2011 beschikt campus <strong>Menen</strong> ook over een pijnkliniek. Zo hoeven chronische pijnpatiënten uit de <strong>Menen</strong>se regio<br />

voor de meeste behandelingen niet langer naar <strong>Roeselare</strong> te komen en is de wachttijd aanzienlijk korter.<br />

Het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> beschikt sinds 2000<br />

over een Multidisciplinair Pijncentrum op<br />

campus Westlaan te <strong>Roeselare</strong>. Patiënten<br />

met bijvoorbeeld rug- of nekpijn of met pijn<br />

van oncologische aard kunnen er terecht<br />

voor gespecialiseerde behandelingen zoals<br />

onder meer echogeleide infiltraties.<br />

Wachttijd gehalveerd<br />

Dr. Bart Billet, anesthesist en coördinerend<br />

arts pijnkliniek <strong>Menen</strong>: “Voor som-<br />

(vervolg van artikel op pag. 1)<br />

Lichaamseigen weefsel<br />

Voor borstreconstructie met lichaamseigen<br />

weefsel was vroeger de LD-flaptechniek<br />

courant, waarbij een grote driehoekige rugspier<br />

naar voor werd gebracht. “<strong>Van</strong>wege<br />

het storende ruglitteken van deze techniek<br />

en vooral het ongemak door verlies van<br />

spieractiviteit van de betrokken spier, wordt<br />

nu bijna altijd gebruik gemaakt van buikweefsel,<br />

omdat de meeste vrouwen dit het<br />

makkelijkst kunnen missen, bijvoorbeeld na<br />

enkele zwangerschappen. De gemiddelde<br />

leeftijd van de patiënten bedraagt immers<br />

45 jaar. Bij te jonge of magere vrouwen<br />

wordt soms weefsel uit de bil gebruikt. Als<br />

drager voor het buikweefsel werd aanvankelijk<br />

één van de rechte buikspieren opgeofferd<br />

voor de reconstructie, de zogenaamde<br />

TRAM-flaptechniek. De opoffering van een<br />

spier veroorzaakte wel vaak buikwandverzwakking<br />

of zelfs liesbreuken.”<br />

van harte | zorg voor mensen <strong>mei</strong> <strong>2012</strong><br />

mige mensen uit de regio <strong>Menen</strong> bleek<br />

de afstand of de wachttijd van soms een<br />

maand een belemmering. Daarom werd<br />

begin december 2011 gestart met een<br />

pijnkliniek in <strong>Menen</strong>. Patiënten kunnen<br />

er op woensdag terecht voor de meeste<br />

ambulante pijnbehandelingen, uitgevoerd<br />

in het operatiekwartier. Enkel voor bijvoorbeeld<br />

ablaties (wegbranden), specifieke<br />

behandelingen en voor consultaties dient<br />

men nog naar <strong>Roeselare</strong> te komen. Sinds-<br />

DIEP-flaptechniek<br />

Nu wordt in 90% van de gevallen de spiersparende<br />

vrije DIEP-flaptechniek aangewend.<br />

“Daarbij wordt enkel huid en vet<br />

vrijgemaakt vanuit de buik en overgeplaatst<br />

naar de borststreek. De moeilijkheid van de<br />

ingreep bestaat vooral uit het losmaken van<br />

de kleine bloedvaten die voor de bloedvoorziening<br />

zorgen. Deze bloedvaten van amper<br />

1 tot 2 mm diameter worden uit de spier<br />

vrijgemaakt, doorgeknipt en microchirurgisch<br />

aangehecht. Dit moet heel secuur gebeuren<br />

om lekken en blokkage te vermijden.<br />

Daardoor duurt de operatie 5 tot 6 uur voor<br />

de reconstructie van één borst en tot 9 uur<br />

voor beide borsten.”<br />

Voordelen<br />

“De voordelen van deze techniek zijn dat de<br />

borst perfect symmetrisch te modelleren is,<br />

warm aanvoelt en evolueert zoals een ge-<br />

dien bedraagt de wachttijd maximaal<br />

14 dagen. De patiënten worden dus<br />

dichter bij huis en sneller behandeld.<br />

Artsen uit de <strong>Menen</strong>se regio krijgen<br />

behandelingsadvies en kunnen nu<br />

ook doorverwijzen in de buurt. Het<br />

team bestaat uit dezelfde artsen en<br />

verpleegkundigen als in <strong>Roeselare</strong>,<br />

dus patiënten die reeds in behandeling<br />

waren, zien dezelfde vertrouwde<br />

gezichten.”<br />

zonde borst. Het slaagpercentage is 98%.<br />

Er is wel een litteken in de onderbuik, maar<br />

die valt binnen de bikinilijn. De ingreep gebeurt<br />

4 tot 6 maanden na de laatste therapie<br />

om over voldoende soepel weefsel te<br />

beschikken. Na de operatie volgt een week<br />

hospitalisatie, waarvan 1 dag in de intensieve<br />

zorgen om de voldoende vascularisatie<br />

te controleren. Na 4 of 5 maanden volgt<br />

dan de tepelreconstructie, een eenvoudige<br />

ingreep onder plaatselijke verdoving.”


Cathlab: vernieuwing en uitbreiding<br />

Het Cathlab op de campus Wilgenstraat<br />

werd eind 1990 opgericht en behoort<br />

inmiddels tot de vooraanstaande cathlabs<br />

in België. In het Cathlab gebeuren<br />

onderzoeken en ingrepen aan het hart,<br />

voornamelijk via de lies door middel van<br />

een katheter. De huidige twee zalen<br />

worden volledig vernieuwd en uitgebreid<br />

met een extra zaal. De grotere capaciteit<br />

en nieuwste technologieën laten<br />

toe complexere ingrepen uit te voeren.<br />

Het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> beschikt sinds<br />

eind1990 over een Cathlab. Toen werden<br />

er in één zaal enkel coronarografieën<br />

uitgevoerd, waarbij men met kontrastvloeistof<br />

vernauwingen van de kransslagaders<br />

opspoort. <strong>Van</strong>af 1993 paste men<br />

er ballondilatatie toe om die vernauwingen<br />

te herstellen, in 2000 werd een tweede<br />

zaal in gebruik genomen. Dr. Francis<br />

Stammen, cardioloog: “Door de komst<br />

van nieuwe behandelingstechnieken van<br />

hart- en vaataandoeningen kende het<br />

Cathlab een snelle groei. Inmiddels worden<br />

ook stents ingebracht (veertjes die<br />

de slagaders openhouden), hartritmestoornissen<br />

opgespoord via elektrofysiologisch<br />

onderzoek (EFO) en hersteld<br />

door radiofrequente ablatie, pacemakers<br />

gestoken en sinds augustus<br />

2010 zelfs hartkleppen<br />

vervangen. Dit<br />

alles voornamelijk via de<br />

lies en onder plaatselijke<br />

verdoving, dus zonder<br />

de borstkas te moeten<br />

openen.”<br />

Performante<br />

systemen<br />

Door het intensieve gebruik<br />

van het Cathlab,<br />

drong een vernieuwing<br />

en uitbreiding zich op.<br />

De twee bestaande zalen worden volledig<br />

heringericht en uitgerust met nieuwe performante<br />

systemen, bovendien komt er een<br />

extra zaal bij. Dr. Stammen: “Het nieuwe<br />

Cathlab wordt voorzien van een speciale<br />

luchtzuiveringsinstallatie en geïntegreerde<br />

bekabeling voor een optimale steriele werking.<br />

Voorts wordt de bestralingsbelasting<br />

opgemeten en verschijnt alle gewenste informatie<br />

op één groot scherm, door de arts<br />

indeelbaar naargelang de ingreep.”<br />

Complexere ingrepen<br />

Midden februari <strong>2012</strong> werd de eerste nieuwe<br />

zaal al in gebruik genomen, tegen dit<br />

Medisch nieuws<br />

najaar is het nieuwe Cathlab volledig af. Dr.<br />

Stammen: “De hogere gemiddelde leeftijd<br />

van de patiënten vereist steeds vaker risicovolle<br />

ingrepen zoals ablaties en hartklepvervanging.<br />

De extra zaal zal dan ook eerder<br />

daartoe worden gebruikt dan om het aantal<br />

ingrepen nog te verhogen.” De dienst Cathlab<br />

beschikt over 4 interventioneel cardiologen,<br />

3 elektrofysiologen, 13 gespecialiseerde<br />

verpleegkundigen en 2 technici. In 2011<br />

werden bijna 5000 ingrepen uitgevoerd bij<br />

ruim 3700 patiënten. Het betreft onder meer<br />

3550 coronarografieën, 1100 dilataties, 280<br />

EFO’s, waarvan 180 met aanvullende ablatie<br />

en 200 pacemakerimplantaties.<br />

DoseAware-stralingsmeetsysteem in primeur voor België<br />

Eind januari <strong>2012</strong> startte het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong><br />

als eerste in België met het<br />

gebruik van DoseAware, aanvankelijk in<br />

testfase. Onder het motto ‘Meten is weten’<br />

informeert dit digitaal meetsysteem<br />

artsen en verpleegkundigen in de diensten<br />

interventionele radiologie en Cathlab<br />

continu over de ioniserende stralen<br />

waaraan men wordt blootgesteld.<br />

Het DoseAware-systeem bestaat uit<br />

een basisstation en digitale dosismeters<br />

die als badges worden gedragen. Deze<br />

sturen draadloos de gemeten dosis<br />

door naar het basisstation die de actuele<br />

waarden in real time weergeeft op<br />

een display en bijhoudt. Ir. Ludo Vereecken,<br />

directeur Techniek en Exploitatie:<br />

“Zo wordt de onzichtbare röntgenstraling<br />

toch zichtbaar gemaakt. Bovendien<br />

is het met het Dose Manager-software-<br />

pakket mogelijk om terug te kijken in de tijd<br />

en na te gaan bij welke onderzoeken de<br />

meeste dosissen worden gemeten. Naast<br />

de actuele dosiswaarde wordt ook de totaal<br />

geaccumuleerde dosiswaarde bijgehouden<br />

per gebruiker. Stralingsfysicus Griet<br />

D’Hollander volgde de dosimetrie tijdens de<br />

testfase op.”<br />

Werkgewoontes wijzigen<br />

Inmiddels zijn de eerste testresultaten bekend.<br />

Ir. Vereecken: “Dankzij het systeem<br />

merkt men onmiddellijk het effect van het<br />

dragen van beschermende mobiele loodschermen<br />

of van het aannemen van andere<br />

werkposities bij de tafel waarop de patiënt<br />

ligt. Door de verhoogde bewustwording<br />

van de stralingsdosis, laat het DoseAwaresysteem<br />

toe de werkgewoontes en posities<br />

aan te passen om zo minder straling op te<br />

lopen. Indirect draagt het systeem ook toe<br />

bij om de patiënt aan een zo laag mogelijke<br />

dosis bloot te stellen als redelijkerwijze mogelijk<br />

is voor de gewenste medische kwaliteit<br />

van onderzoek of therapie.”<br />

Met de invoering van dit systeem zet het<br />

H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> andermaal een baanbrekende<br />

stap vooruit in de veiligheid van<br />

patiënten en professionelen.<br />

<strong>mei</strong> <strong>2012</strong> van harte | zorg voor mensen 3


4<br />

Dienst in de kijker<br />

Het grootste hemodialysecentrum van België<br />

Nierpatiënten die niet in aanmerking komen voor transplantatie of in afwachting daarvan kunnen terecht in hemodialysecentra. In drie sessies<br />

per week van telkens vier uur nemen dialysetoestellen er de bloedzuiverende nierfunctie over. Met jaarlijks een totaal van 37.000 dialysesessies,<br />

waarvan 27.000 in het ‘moedercentrum’ te <strong>Roeselare</strong> en 10.000 in de CAD’s (zie kaderstuk) beschikt het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> over<br />

het grootste hemodialysecentrum van het land. Een team van 6 nefrologen (nierspecialisten) en 90 gespecialiseerde verpleegkundigen en<br />

zorgkundigen staat er in voor de behandeling en zorg van zo’n 300 dialysepatiënten.<br />

De nieren beschikken bij de geboorte over<br />

ongeveer 1 miljoen bloedzuiverende onderdeeltjes,<br />

de nefronen waarvan het aantal en<br />

de functie afneemt met de leeftijd. Door de<br />

veroudering van de samenleving neemt het<br />

aantal nierpatiënten elk jaar met 3 tot 5%<br />

toe. Belangrijkste oorzaken zijn suikerziekte<br />

(50%) en aderverkalking van de kleine nierbloedvaten<br />

(30%).<br />

Nier(functie)vervanging<br />

Dr. Bart Maes, nefroloog: “Bij nieren die<br />

nog slechts 15% of minder functioneren,<br />

spreekt men van terminale nierinsufficiëntie.<br />

Zonder behandeling overlijdt de patiënt<br />

binnen de 6 maand. Minder dan de helft<br />

van de patiënten komt in aanmerking voor<br />

niertransplantatie. Daartoe mogen er geen<br />

actieve tumoren, vaatverkalking of infecties<br />

zijn. De dienst Nefrologie volgt een 180-tal<br />

niertransplantpatiënten op, met een gemiddelde<br />

leeftijd van 55 jaar. Daarnaast zijn er<br />

nierfunctievervangende therapieën. Ruim<br />

50 jongere, zelfredzame patiënten verrichten<br />

thuis zelf peritoniale dialyse of buikspoeling.<br />

Het grootste deel van de patiënten,<br />

in totaal bijna 300, komt echter wekelijks<br />

van harte | zorg voor mensen <strong>mei</strong> <strong>2012</strong><br />

driemaal naar het dialysecentrum voor een<br />

vier uur durende bloedzuiveringssessie. De<br />

gemiddelde leeftijd van de dialysepatiënt is<br />

momenteel 70 jaar, maar neemt elk jaar met<br />

een jaar toe.”<br />

Dialyseverpleegkundigen<br />

Als ‘moedercentrum’ beschikt Campus<br />

Wilgenstraat te <strong>Roeselare</strong> momenteel over<br />

diverse dialysezalen met respectievelijk 13,<br />

tweemaal 15 en sinds september 2011 een<br />

extra zaal met 8 plaatsen voor de behandeling<br />

van de patiënten, zogenaamde ‘posten’.<br />

Twee zalen worden tegen de herfst van dit<br />

jaar vervangen door een gloednieuw dialysecomplex<br />

in de Rode Kruisstraat met 26 posten.<br />

De dienst beschikt ook nog over 6 extra<br />

dialysetoestellen om mobiel op andere afdelingen<br />

te dialyseren. Hoofdverpleegkundige<br />

Geert Lemey: “Elke zaal ontvangt vier verschillende<br />

groepen patiënten die om de twee<br />

dagen in de voor- of namiddag naar het dialysecentrum<br />

komen, waarvan zo’n 90% met<br />

de ziekenwagen. We zijn enkel op zondagen<br />

en met kerst en nieuwjaar gesloten. Gespecialiseerde<br />

verpleegkundigen – die elk zo’n 4<br />

tot 5 patiënten opvolgen, sluiten het dialyse-<br />

toestel aan, controleren de parameters zoals<br />

bloeddruk en toestelwaarden en verrichten<br />

wondzorg. Veel patiënten hebben immers<br />

necroseletsels vanwege slechte doorbloeding.<br />

Nieuwe verpleegkundigen krijgen een<br />

gestructureerde opleiding van 6 maand met<br />

individuele begeleiding op de werkvloer. Het<br />

duurt ongeveer een jaar vooraleer men volwaardig<br />

dialyseverpleegkundige is. Wegens<br />

de grote nood werden recent drie Tunesische<br />

verpleegkundigen in dienst genomen.”<br />

Sterke band<br />

Doordat de patiënten zo frequent naar het<br />

dialysecentrum komen, ontstaat vaak een<br />

sterke band met de dienst. Geert Lemey:<br />

“Iedere patiënt is gehecht aan het eigen<br />

vast plekje, de medepatiënten rondom en<br />

de vertrouwde verpleegkundigen. Vroeger<br />

had elke zaal een eigen vast verpleegteam.<br />

Nu worden de verpleegkundigen volgens<br />

de ervaring verdeeld over de verschillende<br />

zalen. Er is ook een actieve patiëntenvereniging<br />

die onder meer uitstappen en een<br />

jaarlijkse weekreis naar het buitenland organiseert,<br />

begeleid door verpleegkundigen die<br />

de nodige verzorging verzekeren.”


Hoe werkt<br />

hemodialyse?<br />

Tijdens de hemodialyse wordt het<br />

bloed van de patiënt buiten het lichaam<br />

gezuiverd met een kunstnier:<br />

het dialysetoestel.<br />

Het bloed wordt afgetapt via een<br />

fi stel (verwijde ader na operatieve<br />

verbinding met een slagader) of<br />

een katheter (toegangsbuisje). De<br />

kunstnier fi ltert het bloed door het<br />

via een halfdoorlaatbaar membraan<br />

in contact te brengen met spoelwater.<br />

Dat spoel- of badwater is in feite<br />

ultragezuiverd ‘kraantjeswater’ dat<br />

wordt ontdaan van onder meer alle<br />

mineralen en micro-organismen totdat<br />

absoluut neutraal en zuiver water<br />

overblijft. Daartoe beschikt het<br />

H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> over een speciale<br />

waterzuiveringsinstallatie die elke<br />

dag 2.300 liter van dat badwater<br />

produceert. Daartoe zijn dagelijks<br />

ook ruim 100 liter speciale additieven<br />

nodig. Doordat het badwater<br />

voortdurend ververst wordt, blijft het<br />

tijdens de hele, gemiddeld vier uur<br />

durende procedure onzuiverheden<br />

aan het bloed onttrekken. Een technische<br />

ploeg van 2 medewerkers<br />

(een derde in opleiding) zorgt voor<br />

de opvolging van de badwaterinstallatie<br />

en het herstel en onderhoud<br />

van de dialysetoestellen.<br />

Zorgtraject nierpatiënten:<br />

uniek in de wereld!<br />

Hemodialyse<br />

Op 1 juni 2009 werd in België een speciaal zorgtraject ingevoerd om mensen die chronisch<br />

nierpatiënt dreigen te worden vroegtijdig op te sporen en op te volgen. Dit systeem<br />

is uniek in de wereld.<br />

Mensen die nog slechts 45% van de normale nierfunctie en/of dagelijks meer dan 1<br />

gram eiwitverlies in de urine hebben, komen in aanmerking voor het zorgtraject. Dr. Bart<br />

Maes, nefroloog: “De helft van de dialysepatiënten wordt laattijdig doorverwezen omdat<br />

er aanvankelijk weinig specifi eke klachten zijn. Nochtans kunnen bepaalde bloedwaarden<br />

wijzen op dreigend nierfalen. Nieren produceren immers EPO, het enzyme renine<br />

dat de bloeddruk regelt en actief vitamine D. Verminderde nierfunctie veroorzaakt dan<br />

onder meer bloedarmoede, hoge bloeddruk en botproblemen. Aan de hand van een<br />

bloedproef wordt een diagnose en de ernst van de aandoening vastgesteld en een<br />

ambulant geïndividualiseerd opvolgingsplan opgesteld met minstens tweemaal per jaar<br />

een bezoek aan de nefroloog. Bedoeling is om het Eindstadium Renaal Falen (ESRD)<br />

met nood tot dialyse te vermijden of zo lang mogelijk uit te kunnen stellen. In totaal zijn<br />

er in Vlaanderen zo’n 8.000 zorgtrajectpatiënten, waarvan de dienst Nefrologie van het<br />

H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> er 700 opvolgt.”<br />

De waterzuiveringsinstallatie produceert elke dag 2300 l spoelwater.<br />

Jaarlijks 10.000 dialyses<br />

in CAD-satellietcentra<br />

Het dialysecentrum in Campus Wilgenstraat is één van de 26 erkende ‘moedercentra’<br />

voor hemodialyse in Vlaanderen. Daarnaast kunnen patiënten die verder van <strong>Roeselare</strong><br />

wonen, terecht in door het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> gesuperviseerde satellietcentra: de zogenaamde<br />

Collectieve Auto Dialyse (CAD)-centra in de eigen Campus <strong>Menen</strong>, in het Tieltse<br />

St.-Andriesziekenhuis (sinds begin 2003), in het St.-Rembertziekenhuis te Torhout<br />

(sinds <strong>mei</strong> 2004) en in het St.-Augustinusziekenhuis te Veurne (sinds december 2004).<br />

Oorspronkelijk waren de CAD-centra bedoeld als ‘low care’ centra waar patiënten min<br />

of meer zelfstandig hun dialyse konden uitvoeren. Met de stijging van de leeftijd van de<br />

patiënten zijn de CAD’s stilaan geëvolueerd naar bijna dezelfde ‘high care’-zorg als het<br />

moedercentrum. De vier CAD’s staan in voor de behandeling van 60 tot 70 patiënten,<br />

samen goed voor jaarlijks zo’n 10.000 dialysesessies waarvan 3.600 in <strong>Menen</strong>, 3.000<br />

in Tielt, 2.800 in Veurne en ruim 1.000 in Torhout.<br />

<strong>mei</strong> <strong>2012</strong> van harte | zorg voor mensen 5


6<br />

Nieuwe artsen<br />

dr. Inge <strong>Van</strong> haute Klinische biologie<br />

Dr. Inge <strong>Van</strong> haute vervoegde op 1 <strong>mei</strong> <strong>2012</strong><br />

het artsenteam Klinische biologie en is<br />

sindsdien werkzaam in het klinisch laboratorium<br />

van het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong>: Ardolab<br />

te <strong>Roeselare</strong>. Na haar studies geneeskunde<br />

(1995) volgde dr. <strong>Van</strong> haute haar<br />

specialistenopleiding tot klinisch bioloog<br />

aan het Universitair Ziekenhuis te Gent,<br />

CoZo: snelle en veilige<br />

uitwisseling van<br />

medische info<br />

Het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> trad als eerste ziekenhuis buiten Gent<br />

toe tot het in 2007 opgerichte GZO (Gents Ziekenhuisoverleg)netwerk,<br />

dat inmiddels uitgroeide tot CoZo (Collaboratief Zorgplatform).<br />

CoZo laat zorgverleners toe snel en veilig medische<br />

informatie te raadplegen en uit te wisselen om hun patiënten een<br />

optimale behandeling te kunnen bieden.<br />

Voor een optimale behandeling is het belangrijk dat de zorgverleners<br />

alle beschikbare medische informatie van hun patiënten snel<br />

kunnen raadplegen. Chris <strong>Van</strong> der Beken, directeur ICT: “Die informatie<br />

zit vaak verspreid over verschillende ziekenhuizen. Huisartsen<br />

dienen dan bijvoorbeeld telkens in te loggen met aparte<br />

codes per ziekenhuis om aan de nodige informatie te raken, wat<br />

uiteraard niet praktisch is. Daarom richtten de vier Gentse ziekenhuizen<br />

in 2007 het GZO-netwerk op. Het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> trad<br />

in 2010 als eerste niet-Gents ziekenhuis tot dit platform toe, dat<br />

inmiddels uitgroeide tot CoZo, een samenwerkingsverband van<br />

23 Vlaamse ziekenhuizen. CoZo maakt ook deel uit van het nationale<br />

eHealth-project.”<br />

Uitbreiding<br />

Het CoZo-netwerk is sterk beveiligd met het oog op de bescherming<br />

van de privacy van de patiënt. Chris <strong>Van</strong> der Beken: “De<br />

patiënt moet bovendien toestemming geven aan de arts om de<br />

informatie op te vragen. Niet alleen breidt het aantal deelnemende<br />

ziekenhuizen uit, ook de mogelijkheden van het CoZo-netwerk<br />

nemen toe. Zo zullen huisartsen dit jaar nog het zogenaamde<br />

summier medisch dossier (SUMEHR) van hun patiënten kunnen<br />

uploaden naar het systeem.”<br />

van harte | zorg voor mensen <strong>mei</strong> <strong>2012</strong><br />

met onder meer stage in het Bloedtrans fusie centrum<br />

Oost-Vlaanderen. In 2001 werd zij erkend als klinisch<br />

bioloog. Zij volgde tevens een opleiding met bijzondere<br />

specialisatie immunohematologie en transfusie en behaalde<br />

in 2001 haar ‘Diplôme d’Université de Transfusion<br />

Sanguine’ aan de Universiteit Parijs VI, Pierre et<br />

Marie Curie. Dr. <strong>Van</strong> haute zal in Ardolab dan ook actief<br />

zijn binnen het departement hematologie.<br />

Enig erkend West-Vlaams centrum voor endoprothesen<br />

Dr. Paul Dujardin, dr. Michel Danneels en dr. Gert Heyvaert van de<br />

dienst Long- en Vaatheelkunde en dr. Frederik Rosseel van Radiologie<br />

zijn als enigen in onze provincie erkend door het RIZIV voor<br />

het plaatsen van gefenestreerde endoprothesen. Bij deze ingreep<br />

wordt bij patiënten met een complex aorta- aneurysma (verbreding<br />

Reactief: revalidatie na<br />

kankerbehandeling<br />

Uit diverse onderzoeken blijkt dat vermoeidheid de meest<br />

voorkomende klacht vormt na een oncologische behandeling.<br />

Uit deze nood is het concept van oncologische revalidatie<br />

ontstaan. Daartoe startte in september 2007 ‘Reactief’,<br />

een revalidatieprogramma na de behandeling van kanker.<br />

De doelstelling van Reactief is om alle lichamelijke en psychologische<br />

restklachten aan te pakken en zo de levenskwaliteit<br />

te verbeteren. Dit gebeurt door een combinatie van<br />

individueel gerichte lichaamstraining, groepstraining en psychologische<br />

begeleiding. Dankzij de groepsdynamiek worden<br />

er onder meer nieuwe vriendschappen gesmeed en is er extra<br />

motivatie. Het programma duurt twaalf weken en wordt<br />

driemaal per jaar gestart. Indien u interesse heeft om deel te<br />

nemen, contacteert u best uw behandelende arts.<br />

Enkele getuigenissen<br />

“Dankzij Reactief leerde ik terug actief leven en heb ik verschillende<br />

hechte vrienden leren kennen, waar ik nu nog altijd een<br />

actieve fi etsvakantie mee plan! ” M.D.<br />

“Niet alleen fysieke training, maar ook gevoelsmatige aspecten,<br />

met soms aangrijpende en verkeerd begrepen reacties<br />

van de buitenwereld, kwamen aan bod tijdens groepsgesprekken.<br />

Tevens heeft Reactief mij terug de wil en de kracht<br />

gegeven om mijn beroepsactiviteiten te hervatten. Alles aan<br />

het concept was prima… bedankt! Ik kan alleen maar zeggen<br />

aan alle mogelijke kandidaten: doen! D.D.<br />

van de buikslagader met uitbreiding tot aan de nierslagaders) via<br />

twee kleine sneetjes in de liezen een inwendige versteviging, een<br />

zogenaamde endoprothese, geplaatst. Eén van de grote voordelen<br />

bij deze minder invasieve ingreep is het snellere herstel in vergelijking<br />

met de klassieke heelkundige ingreep van openbuikchirurgie.


Even voorstellen:<br />

Vrijwilligerswerk<br />

Een meerwaarde<br />

voor de patiëntenzorg<br />

Naast de professionele zorg door artsen,<br />

verpleegkundigen en andere medewerkers<br />

kan het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> en WZC<br />

Westerlinde rekenen op ruim 80 vrijwilligers<br />

die tal van activiteiten verrichten in<br />

diverse afdelingen. Zonder personeelsvervangend<br />

werk te verrichten, betekenen<br />

zij toch een meerwaarde voor de patiëntenzorg.<br />

Zelf houden ze er een zinvolle<br />

invulling van vrije tijd en heel wat dankbaarheid<br />

van de patiënten en hun familie<br />

aan over. Een echte win-winsituatie dus.<br />

Het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> begon met structureel<br />

vrijwilligerswerk in 1993. Eerst in de<br />

afdeling pediatrie en WZC Westerlinde,<br />

vanaf 1998 ook in de palliatieve zorg, later<br />

in diverse afdelingen. Het vijwilligerswerk<br />

wordt mee georganiseerd door Present,<br />

het vroegere Caritas Gemeenschapsdienst.<br />

Present organiseert ook vorming,<br />

bijvoorbeeld voor mensen die in de palliatieve<br />

zorgeenheid wensen te helpen.<br />

Diverse activiteiten<br />

Inmiddels zijn er vrijwilligers in heel wat<br />

afdelingen aan de slag. Voorbeelden zijn<br />

ondersteuning bieden bij de ergoactiviteiten<br />

van geriatrische patiënten te <strong>Menen</strong>.<br />

Familie ontvangen of een babbeltje doen<br />

met de patiënten in de palliatieve zorgeen-<br />

Na de verloskamers vorig jaar,<br />

werden dit jaar de kamers van de<br />

materniteit op de Campus Wilgenstraat<br />

volledig in een nieuw<br />

kleedje gestoken. Daarbij primeren<br />

comfort en huiselijke sfeer. In<br />

februari <strong>2012</strong> werden de eerste<br />

8 vernieuwde kamers in gebruik<br />

genomen, tegen augustus <strong>2012</strong><br />

is de renovatie compleet.<br />

De eerste fase van de ingrijpende<br />

werkzaamheden begon in september<br />

2011. Tijdens de werken<br />

werden zeven comfortkamers<br />

tijdelijk in de verpleegafdeling Interne<br />

ondergebracht. Hoofdverpleegkundige<br />

Chantal Lein: “Alle<br />

kamers werden van de vloer tot<br />

heid. Bewoners van het Woon- en Zorgcentrum<br />

Westerlinde helpen bij de voeding en<br />

animatie. Op de afdeling Pediatrie gezelschapsspelletjes<br />

spelen, verhaaltjes voorlezen<br />

of kindjes begeleiden tot in het operatiekwartier.<br />

Bij de dienst Onthaal de nieuw<br />

opgenomen patiënten begeleiden naar hun<br />

kamer. Communiebedeling op zondag via<br />

de Pastorale dienst, boekenbedeling van de<br />

bibliotheek, administratieve ondersteuning<br />

bieden op het directiesecretariaat te Schiervelde…<br />

Iedere vrijwilliger kan dus zeker een<br />

taak vervullen volgens de eigen interesses.<br />

Zinvolle invulling vrije tijd<br />

In totaal zijn er momenteel 86 vrijwilligers<br />

actief in het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong>. Patrick<br />

<strong>Van</strong> Slambrouck, dienstoverste Verpleging<br />

en coördinator vrijwilligerswerk: “Toch<br />

doen we niet aan actieve recrutering. Het<br />

aantal vrijwilligers houden we doelbewust<br />

beperkt om een goede begeleiding<br />

te kunnen geven. Er is vooraf steeds een<br />

oriënteringsgesprek om te polsen naar de<br />

motivatie, de interesses en om afspraken<br />

te maken. Het vergt een bepaalde disci-<br />

het plafond volledig vernieuwd.<br />

Onder meer de modieuze kleuren<br />

bruin, groen en grijs en de vloer<br />

in houtimitatie benadrukken een<br />

huiselijke, niet-ziekenhuisachtige<br />

sfeer.”<br />

Nieuwe inrichting<br />

Ook de inrichting en het meubilair<br />

is volledig nieuw. Chantal<br />

Lein: “De babybox met houten<br />

wiegbedje bevindt zich achter<br />

een volledig glazen wand. Elke<br />

kamer beschikt voortaan over<br />

een kitchenette, uitgerust met<br />

microgolfoven, koelkast en Senseo-toestel.<br />

De nieuwe doucheruimtes<br />

zijn voorzien van toiletten<br />

met speciaal sproeisysteem voor<br />

intieme hygiëne. Uiteraard<br />

beschikken de kamers over<br />

flatscreen-tv en draadloos<br />

internet, net als overal in het<br />

ziekenhuis overigens. De<br />

extra ruime luxekamers beschikken<br />

ook nog eens over<br />

een aparte zithoek.”<br />

Eens de tweede fase van de<br />

renovatiewerkzaamheden in<br />

augustus van dit jaar is afgewerkt,<br />

beschikt de materniteit<br />

in Campus Wilgenstraat over<br />

2 luxekamers met zithoek,<br />

12 éénpersoonskamers en<br />

twee tweepersoonskamers<br />

om de nieuwe mama’s en<br />

hun kindje te verwelkomen.<br />

Kwaliteit en zorg<br />

pline en engagement om de afgesproken<br />

tijdsinvestering van minstens een 3-tal uur<br />

per week na te komen. Vrijwilligers worden<br />

gedreven door een sociale bewogenheid,<br />

soms vanuit een persoonlijke ervaring en<br />

met de wens om vrije tijd zinvol in te vullen.<br />

De meesten zijn gepensioneerd, de oudste<br />

is 86 jaar! Maar er zijn ook beroepsactieve<br />

mensen zoals leerkrachten, zelfstandigen<br />

en zelfs verpleegkundigen. Er zijn ook enkele<br />

personen met een fysische beperking<br />

ingeschakeld als vrijwilliger.”<br />

Dankbaarheid<br />

Vrijwilligers blijven altijd in de buitenste<br />

cirkel van de zorg en mogen geen personeelsvervangend<br />

werk verrichten. Patrick<br />

<strong>Van</strong> Slambrouck: “De eigenlijke verzorging<br />

gebeurt altijd door professionele<br />

medewerkers, maar het schitterende vrijwilligerswerk<br />

biedt net dat tikkeltje meer.<br />

Buiten een maaltijdbon en een geschenkje<br />

tijdens de nieuwjaarsreceptie is er geen<br />

vergoeding. Tenzij de dankbaarheid van de<br />

patiënten en hun familie. Voor een echte<br />

vrijwilliger is dat de mooiste waardering.”<br />

Volledig vernieuwde materniteit Campus Wilgenstraat<br />

<strong>mei</strong> <strong>2012</strong> van harte | zorg voor mensen 7


8<br />

SecOndeCPR:<br />

basisreanimatie voor middelbare scholieren<br />

Sinds 12 januari <strong>2012</strong> kregen in totaal een 160-tal leerlingen van het 3de jaar ASO van<br />

het Klein Seminarie te <strong>Roeselare</strong> en hun klastitularissen een twee uur durende opleiding<br />

in basisreanimatie. Het project ‘SecOndeCPR’ werd opgestart door vier vrijwilligers van<br />

het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong>: dr. Willem Stockman en dr. Pieterjan Durnez (beiden anesthesist)<br />

en verpleegkundigen Roel Wynendaele en Geert Snijders.<br />

Het initiatief kreeg de naam ‘SecOndeCPR’ wat verwijst naar zowel secondair onderwijs<br />

als het feit dat elke seconde telt bij een hartstilstand. Cijfers tonen aan dat het onmiddellijk<br />

alarmeren van de hulpdiensten en het starten van basisreanimatie de kansen op<br />

een goede afl oop met 20 tot 30% kan verhogen. CPR staat voor cardiopulmonaire<br />

reanimatie, het kunstmatig overnemen van de ademhaling en de bloedsomloop door<br />

mond-op-mondbeademing en hartmassage.<br />

Jong geleerd is oud gedaan!<br />

Roel Wynendaele: “Op 12 januari kregen eerst de klastitularissen de opleiding zodat<br />

zij ons konden assisteren tijdens de eigenlijke lessen. Daarna kreeg elke donderdag<br />

een klas van het 3de jaar ASO van telkens een 20-tal leerlingen een twee uur durende<br />

les, vooral praktisch gericht. Daarbij kwam onder meer het correct alarmeren van de<br />

hulpdiensten, mond-op-mondbeademing, hartmassage, wat te doen bij vestikking en<br />

bloedstelping aan bod. Het is de bedoeling dat dit initiatief een vervolg krijgt zodat in de<br />

toekomst elke Roeselaarse scholier het middelbaar onderwijs kan verlaten met kennis<br />

van basisreanimatie.”<br />

3de Week van hartritme<br />

Ook dit jaar neemt het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> deel aan de Week van het Hartritme. Een kort<br />

EKG-onderzoek van amper één minuut is voldoende om eventuele hartritmestoornissen<br />

(voorkamerfi brillatie) op te sporen.<br />

- Campus Wilgenstraat<br />

<strong>Roeselare</strong>: maandag 21 <strong>mei</strong><br />

en donderdag 24 <strong>mei</strong> <strong>2012</strong>,<br />

telkens van 14 tot 17 uur.<br />

Mogelijkheid tot<br />

preregistratie via website<br />

(www.mijnhartritme.be)<br />

tot maximum 10 personen<br />

per 30 minuten.<br />

- Campus <strong>Menen</strong>,<br />

in de vergaderzaal van het<br />

kloosterpand: woensdag<br />

23 <strong>mei</strong> <strong>2012</strong> van 14 tot<br />

17 uur. Vrije opkomst.<br />

van harte | zorg voor mensen <strong>mei</strong> <strong>2012</strong><br />

Agenda<br />

In de nabije toekomst vinden volgende activiteiten<br />

van het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> plaats. Noteer alvast in<br />

de agenda! Updates of extra activiteiten vindt u op<br />

www.hhrm.be onder de rubriek Zorgaanbod: ‘Activiteiten’.<br />

Reactief, oncologisch revalidatieprogramma voor<br />

een actief leven na kanker (zie kaderartikel pag. 6):<br />

Cyclus voorjaar loopt van 2 april tot 28 juni <strong>2012</strong> en<br />

cyclus najaar van 10 september tot 29 november<br />

<strong>2012</strong>, telkens maandag- en donderdagnamiddag.<br />

Algemene infoavond ‘Materniteit <strong>Menen</strong>’, samenkomst<br />

aan onthaal Campus <strong>Menen</strong> (Rijselstraat)<br />

om 19.30 uur.<br />

- dinsdag: 5 en 12 juni en 4 en 11 september <strong>2012</strong><br />

- woensdag 20 juni en 19 september <strong>2012</strong>.<br />

Infoavonden ‘Borstvoeding’: vrijblijvende informatieavonden<br />

(19.30 – 21.30 u), bedoeld voor elke<br />

aanstaande mama die reeds 12 weken zwanger is<br />

en haar partner. Locatie: Westlaan 60 te <strong>Roeselare</strong><br />

(aanbellen aan voordeur van de rijwoning). Vooraf inschrijven<br />

is wel verplicht en kan via het secreta-riaat<br />

gynaecologie.<br />

- maandag 4 en woensdag 20 juni <strong>2012</strong>,<br />

- maandag 2 en woensdag 18 juli <strong>2012</strong>,<br />

- maandag 6 en woensdag 22 augustus <strong>2012</strong>.<br />

- maandag 3 en woensdag 19 september <strong>2012</strong>.<br />

Infoavonden ‘Materniteit <strong>Roeselare</strong>’: vrij blij ven de<br />

informatieavonden (19.30 – 21.30 u), bedoeld voor<br />

elke aanstaande mama en haar partner. Locatie:<br />

KATHO Aula 0.1 op Campus Wilgenstraat te <strong>Roeselare</strong><br />

Vooraf inschrijven is niet nodig.<br />

- dinsdag 5 en 12 juni en 4 en 11 september <strong>2012</strong>.<br />

Bezoek de HHRM-website!<br />

Alle praktische informatie voor patiënten,<br />

bezoekers en zorgverleners over de<br />

organisatie, werking en het zorgaanbod<br />

van het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> en alle<br />

openstaande VACATURES vindt u op:<br />

www.hhrm.be<br />

Met de QR-reader<br />

van uw smartphone<br />

kun je via deze<br />

code naar de<br />

elektronische versie<br />

van de nieuwsbrief<br />

gaan.<br />

Reageren op ‘van harte’?<br />

Reacties en opmerkingen over of ideeën voor ons<br />

nieuwsmagazine ‘van harte’ kan u mailen naar<br />

vanharte@hhrm.be of per post versturen naar:<br />

H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> t.a.v. Redactie ‘van harte’,<br />

Wilgenstraat 2, 8800 <strong>Roeselare</strong>.<br />

Colofon<br />

Inhoud: Werkten mee aan deze editie van ‘van harte’: Saskia<br />

Amerlinck, dr. Wim Anné, dr. Reinold Beeuwsaert, dr. Bart<br />

Billet, Joke Corneillie, Johan Cornette, Jean Pierre Desmet,<br />

Patrick Gadeyne, Chantal Lein, Geert Lemey, dr. Bart Maes, Luc<br />

Rosseel, dr. Lorenzo Staelens, dr. Francis Stammen, dr. Willem<br />

Stockman, dr. Stefan <strong>Van</strong>decandelaere, Chris <strong>Van</strong> der Beken,<br />

dr. Marc <strong>Van</strong>devoort, dr. Inge <strong>Van</strong> haute, Patrick <strong>Van</strong>slambrouck,<br />

Ludo Vereecken, dr. Patrick Waterbley en Roel Wynendaele.<br />

Concept en redactie: Bart Huyghe, 09 372 41 59.<br />

Lay-out en realisatie: Apunta, www.apunta.be.<br />

Fotografi e: Jean Pierre Desmet.<br />

Verantwoordelijke uitgever: dr. Patrick Waterbley.<br />

Juridische disclaimer De samenstelling van dit nieuwsmagazine<br />

gebeurde met de grootste aandacht en zorg. Mocht<br />

deze ‘van harte’ om enige reden toch onvolledige of onjuiste<br />

informatie bevatten, dan kan het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> <strong>Roeselare</strong>-<br />

<strong>Menen</strong> vzw niet aansprakelijk worden gesteld voor eender<br />

welke schade die daaruit mocht voortvloeien.<br />

Teksten en afbeeldingen van ‘van harte’ zijn in ongewijzigde<br />

vorm vrij te gebruiken mits bronvermelding en voorafgaande<br />

kennisgeving via vanharte@hhrm.be.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!