24.09.2013 Views

Van Harte mei 2012 - H.-Hartziekenhuis Roeselare - Menen

Van Harte mei 2012 - H.-Hartziekenhuis Roeselare - Menen

Van Harte mei 2012 - H.-Hartziekenhuis Roeselare - Menen

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Dankzij de vooruitgang van chemotherapie en<br />

doelgerichte radiotherapie is de genezingskans<br />

van borstkanker groter dan ooit. Toch is<br />

in bepaalde gevallen borstamputatie vereist.<br />

Geschat wordt dat een kwart van de vrouwen<br />

een borstreconstructie laat uitvoeren. In meer<br />

dan 90% van de gevallen kiest men voor de<br />

spiersparende perforator-fl aptechniek (DIEP,<br />

s-GAP). Deze microchirurgische operatie die<br />

in het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> al sinds 1997 wordt<br />

toegepast, kent dan ook heel wat voordelen.<br />

Dr. Marc <strong>Van</strong>devoort, diensthoofd Plastische<br />

Chirurgie, geeft een overzicht.<br />

Na een borstamputatie neemt 75% van de<br />

vrouwen genoegen met een uitwendige<br />

De vrijwillig(st)er<br />

Zoals gebruikelijk vindt u in deze ‘<strong>Van</strong> <strong>Harte</strong>’<br />

heel wat interessante onderwerpen. Elk artikel<br />

illustreert hoe mensen zich hard inzetten<br />

om nog betere zorg, nog betere technieken<br />

en onverwachte mogelijkheden te bieden aan<br />

de patiënten.<br />

Ik zou een korte waardering bij elk onderwerp<br />

kunnen schrijven. Het artikel op pag.<br />

7 – of beter de vrijwilliger zelf – verdient dit<br />

bij uitstek. In onze 21-eeuwse maatschappij<br />

wordt het zich zomaar geven en inzetten even<br />

zeldzaam als opmerkelijk en dan ook des te<br />

waardevoller. Naast die menselijke warmte,<br />

is de vrijwilliger voor een patiënt ook dikwijls<br />

een venster op de thuissituatie. De vrijwilliger<br />

geeft immers zeker geen prikje en komt van<br />

buiten het ziekenhuis, op bezoek bij de patiënt.<br />

In naam van het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> dank ik<br />

hierbij dan ook van harte de vrijwilligers voor<br />

van harte<br />

Nieuwsmagazine van het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> <strong>Roeselare</strong>-<strong>Menen</strong> vzw<br />

prothese, een kwart kiest voor reconstructie.<br />

Dr. <strong>Van</strong>devoort: “Het percentage borstreconstructies<br />

blijft echter stijgen, onder<br />

meer via mond-aan-mondreclame van tevreden<br />

patiënten. De ingreep is weliswaar<br />

niet levensnoodzakelijk, maar voor heel wat<br />

vrouwen betekent het een verbetering van<br />

de levenskwaliteit. Vaak spelen eenvoudige<br />

motieven zoals onder meer vrije keuze van<br />

kledij, gaan zwemmen en zich opnieuw ‘volledig’<br />

vrouw voelen.”<br />

Reconstructie met prothese<br />

De eenvoudigste manier van reconstructie<br />

is het onderhuids inplanten van een prothese.<br />

“Dit kan onmiddellijk na de amputatie<br />

hun unieke waarde en inzet. Omdat ook<br />

hier vorming, ervaring, verwerking en wederzijdse<br />

ondersteuning gevraagd wordt.<br />

Vrijwilligers onderstrepen zelf dat men er niet<br />

zomaar aan kan beginnen. Ze zijn niet enkel<br />

bereid zichzelf te geven, maar ook zich grondig<br />

voor te bereiden op mogelijk gevoelige<br />

situaties. Dit in een vruchtbare samenwerking<br />

met onze diensten patiëntenbegeleiding.<br />

Elk jaar bij de nieuwjaarsreceptie voor vrijwilligers<br />

druk ik mijn grote dank en waardering<br />

uit. Het is goed dit hier nog eens uitdrukkelijk<br />

neer te schrijven, meteen ook voor een breder<br />

lezerspubliek.<br />

dr. Patrick Waterbley,<br />

algemeen directeur<br />

H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> <strong>Roeselare</strong>-<strong>Menen</strong> vzw<br />

jaargang 2 - nr. 2 • <strong>mei</strong> <strong>2012</strong><br />

Reconstructieve borstchirurgie<br />

“Vrouwen kiezen steeds<br />

vaker voor borstreconstructie<br />

na amputatie”<br />

waarbij enkel de borstklier wordt weggenomen<br />

en de huid bewaard. Een andere<br />

methode is het plaatsen van een tijdelijke<br />

opblaasbare prothese om de huid uit te<br />

rekken en die daarna vervangen door een<br />

permanente prothese. Toch past het H.-<br />

<strong>Hartziekenhuis</strong> zelden of nooit deze ingreep<br />

toe. De prothese kan als vreemd materiaal<br />

reacties uitlokken van het lichaam. De kans<br />

op weefselverharding of zelfs kalkafzettingen<br />

waarbij een harde bol ontstaat, bedraagt<br />

15 tot 20% en zelfs 30 tot 40% bij<br />

bestraling. Daarom wordt nagenoeg altijd<br />

voor reconstructie met lichaamseigen weefsel<br />

gekozen.”<br />

(Lees verder op pagina 2)<br />

In dit nummer<br />

1 Reconstructieve borstchirurgie<br />

2 Campus <strong>Menen</strong><br />

- Nieuwe pijnkliniek<br />

3 Medisch nieuws<br />

- Cathlab: vernieuwing en uitbreiding<br />

- DoseAware-stralingsmeetsysteem<br />

in primeur voor België<br />

4-5 Dienst in de kijker: Hemodialyse<br />

6 Nieuwe artsen<br />

CoZo<br />

Reactief<br />

Erkenning endoprothesen<br />

7 Kwaliteit en zorg<br />

- Even voorstellen: Vrijwilligerswerk<br />

- Volledig vernieuwde materniteit<br />

Campus Wilgenstraat<br />

8 Agenda<br />

<strong>mei</strong> <strong>2012</strong> van harte | zorg voor mensen<br />

1


2<br />

Campus <strong>Menen</strong><br />

Nieuwe pijnkliniek<br />

Sinds begin december 2011 beschikt campus <strong>Menen</strong> ook over een pijnkliniek. Zo hoeven chronische pijnpatiënten uit de <strong>Menen</strong>se regio<br />

voor de meeste behandelingen niet langer naar <strong>Roeselare</strong> te komen en is de wachttijd aanzienlijk korter.<br />

Het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> beschikt sinds 2000<br />

over een Multidisciplinair Pijncentrum op<br />

campus Westlaan te <strong>Roeselare</strong>. Patiënten<br />

met bijvoorbeeld rug- of nekpijn of met pijn<br />

van oncologische aard kunnen er terecht<br />

voor gespecialiseerde behandelingen zoals<br />

onder meer echogeleide infiltraties.<br />

Wachttijd gehalveerd<br />

Dr. Bart Billet, anesthesist en coördinerend<br />

arts pijnkliniek <strong>Menen</strong>: “Voor som-<br />

(vervolg van artikel op pag. 1)<br />

Lichaamseigen weefsel<br />

Voor borstreconstructie met lichaamseigen<br />

weefsel was vroeger de LD-flaptechniek<br />

courant, waarbij een grote driehoekige rugspier<br />

naar voor werd gebracht. “<strong>Van</strong>wege<br />

het storende ruglitteken van deze techniek<br />

en vooral het ongemak door verlies van<br />

spieractiviteit van de betrokken spier, wordt<br />

nu bijna altijd gebruik gemaakt van buikweefsel,<br />

omdat de meeste vrouwen dit het<br />

makkelijkst kunnen missen, bijvoorbeeld na<br />

enkele zwangerschappen. De gemiddelde<br />

leeftijd van de patiënten bedraagt immers<br />

45 jaar. Bij te jonge of magere vrouwen<br />

wordt soms weefsel uit de bil gebruikt. Als<br />

drager voor het buikweefsel werd aanvankelijk<br />

één van de rechte buikspieren opgeofferd<br />

voor de reconstructie, de zogenaamde<br />

TRAM-flaptechniek. De opoffering van een<br />

spier veroorzaakte wel vaak buikwandverzwakking<br />

of zelfs liesbreuken.”<br />

van harte | zorg voor mensen <strong>mei</strong> <strong>2012</strong><br />

mige mensen uit de regio <strong>Menen</strong> bleek<br />

de afstand of de wachttijd van soms een<br />

maand een belemmering. Daarom werd<br />

begin december 2011 gestart met een<br />

pijnkliniek in <strong>Menen</strong>. Patiënten kunnen<br />

er op woensdag terecht voor de meeste<br />

ambulante pijnbehandelingen, uitgevoerd<br />

in het operatiekwartier. Enkel voor bijvoorbeeld<br />

ablaties (wegbranden), specifieke<br />

behandelingen en voor consultaties dient<br />

men nog naar <strong>Roeselare</strong> te komen. Sinds-<br />

DIEP-flaptechniek<br />

Nu wordt in 90% van de gevallen de spiersparende<br />

vrije DIEP-flaptechniek aangewend.<br />

“Daarbij wordt enkel huid en vet<br />

vrijgemaakt vanuit de buik en overgeplaatst<br />

naar de borststreek. De moeilijkheid van de<br />

ingreep bestaat vooral uit het losmaken van<br />

de kleine bloedvaten die voor de bloedvoorziening<br />

zorgen. Deze bloedvaten van amper<br />

1 tot 2 mm diameter worden uit de spier<br />

vrijgemaakt, doorgeknipt en microchirurgisch<br />

aangehecht. Dit moet heel secuur gebeuren<br />

om lekken en blokkage te vermijden.<br />

Daardoor duurt de operatie 5 tot 6 uur voor<br />

de reconstructie van één borst en tot 9 uur<br />

voor beide borsten.”<br />

Voordelen<br />

“De voordelen van deze techniek zijn dat de<br />

borst perfect symmetrisch te modelleren is,<br />

warm aanvoelt en evolueert zoals een ge-<br />

dien bedraagt de wachttijd maximaal<br />

14 dagen. De patiënten worden dus<br />

dichter bij huis en sneller behandeld.<br />

Artsen uit de <strong>Menen</strong>se regio krijgen<br />

behandelingsadvies en kunnen nu<br />

ook doorverwijzen in de buurt. Het<br />

team bestaat uit dezelfde artsen en<br />

verpleegkundigen als in <strong>Roeselare</strong>,<br />

dus patiënten die reeds in behandeling<br />

waren, zien dezelfde vertrouwde<br />

gezichten.”<br />

zonde borst. Het slaagpercentage is 98%.<br />

Er is wel een litteken in de onderbuik, maar<br />

die valt binnen de bikinilijn. De ingreep gebeurt<br />

4 tot 6 maanden na de laatste therapie<br />

om over voldoende soepel weefsel te<br />

beschikken. Na de operatie volgt een week<br />

hospitalisatie, waarvan 1 dag in de intensieve<br />

zorgen om de voldoende vascularisatie<br />

te controleren. Na 4 of 5 maanden volgt<br />

dan de tepelreconstructie, een eenvoudige<br />

ingreep onder plaatselijke verdoving.”


Cathlab: vernieuwing en uitbreiding<br />

Het Cathlab op de campus Wilgenstraat<br />

werd eind 1990 opgericht en behoort<br />

inmiddels tot de vooraanstaande cathlabs<br />

in België. In het Cathlab gebeuren<br />

onderzoeken en ingrepen aan het hart,<br />

voornamelijk via de lies door middel van<br />

een katheter. De huidige twee zalen<br />

worden volledig vernieuwd en uitgebreid<br />

met een extra zaal. De grotere capaciteit<br />

en nieuwste technologieën laten<br />

toe complexere ingrepen uit te voeren.<br />

Het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> beschikt sinds<br />

eind1990 over een Cathlab. Toen werden<br />

er in één zaal enkel coronarografieën<br />

uitgevoerd, waarbij men met kontrastvloeistof<br />

vernauwingen van de kransslagaders<br />

opspoort. <strong>Van</strong>af 1993 paste men<br />

er ballondilatatie toe om die vernauwingen<br />

te herstellen, in 2000 werd een tweede<br />

zaal in gebruik genomen. Dr. Francis<br />

Stammen, cardioloog: “Door de komst<br />

van nieuwe behandelingstechnieken van<br />

hart- en vaataandoeningen kende het<br />

Cathlab een snelle groei. Inmiddels worden<br />

ook stents ingebracht (veertjes die<br />

de slagaders openhouden), hartritmestoornissen<br />

opgespoord via elektrofysiologisch<br />

onderzoek (EFO) en hersteld<br />

door radiofrequente ablatie, pacemakers<br />

gestoken en sinds augustus<br />

2010 zelfs hartkleppen<br />

vervangen. Dit<br />

alles voornamelijk via de<br />

lies en onder plaatselijke<br />

verdoving, dus zonder<br />

de borstkas te moeten<br />

openen.”<br />

Performante<br />

systemen<br />

Door het intensieve gebruik<br />

van het Cathlab,<br />

drong een vernieuwing<br />

en uitbreiding zich op.<br />

De twee bestaande zalen worden volledig<br />

heringericht en uitgerust met nieuwe performante<br />

systemen, bovendien komt er een<br />

extra zaal bij. Dr. Stammen: “Het nieuwe<br />

Cathlab wordt voorzien van een speciale<br />

luchtzuiveringsinstallatie en geïntegreerde<br />

bekabeling voor een optimale steriele werking.<br />

Voorts wordt de bestralingsbelasting<br />

opgemeten en verschijnt alle gewenste informatie<br />

op één groot scherm, door de arts<br />

indeelbaar naargelang de ingreep.”<br />

Complexere ingrepen<br />

Midden februari <strong>2012</strong> werd de eerste nieuwe<br />

zaal al in gebruik genomen, tegen dit<br />

Medisch nieuws<br />

najaar is het nieuwe Cathlab volledig af. Dr.<br />

Stammen: “De hogere gemiddelde leeftijd<br />

van de patiënten vereist steeds vaker risicovolle<br />

ingrepen zoals ablaties en hartklepvervanging.<br />

De extra zaal zal dan ook eerder<br />

daartoe worden gebruikt dan om het aantal<br />

ingrepen nog te verhogen.” De dienst Cathlab<br />

beschikt over 4 interventioneel cardiologen,<br />

3 elektrofysiologen, 13 gespecialiseerde<br />

verpleegkundigen en 2 technici. In 2011<br />

werden bijna 5000 ingrepen uitgevoerd bij<br />

ruim 3700 patiënten. Het betreft onder meer<br />

3550 coronarografieën, 1100 dilataties, 280<br />

EFO’s, waarvan 180 met aanvullende ablatie<br />

en 200 pacemakerimplantaties.<br />

DoseAware-stralingsmeetsysteem in primeur voor België<br />

Eind januari <strong>2012</strong> startte het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong><br />

als eerste in België met het<br />

gebruik van DoseAware, aanvankelijk in<br />

testfase. Onder het motto ‘Meten is weten’<br />

informeert dit digitaal meetsysteem<br />

artsen en verpleegkundigen in de diensten<br />

interventionele radiologie en Cathlab<br />

continu over de ioniserende stralen<br />

waaraan men wordt blootgesteld.<br />

Het DoseAware-systeem bestaat uit<br />

een basisstation en digitale dosismeters<br />

die als badges worden gedragen. Deze<br />

sturen draadloos de gemeten dosis<br />

door naar het basisstation die de actuele<br />

waarden in real time weergeeft op<br />

een display en bijhoudt. Ir. Ludo Vereecken,<br />

directeur Techniek en Exploitatie:<br />

“Zo wordt de onzichtbare röntgenstraling<br />

toch zichtbaar gemaakt. Bovendien<br />

is het met het Dose Manager-software-<br />

pakket mogelijk om terug te kijken in de tijd<br />

en na te gaan bij welke onderzoeken de<br />

meeste dosissen worden gemeten. Naast<br />

de actuele dosiswaarde wordt ook de totaal<br />

geaccumuleerde dosiswaarde bijgehouden<br />

per gebruiker. Stralingsfysicus Griet<br />

D’Hollander volgde de dosimetrie tijdens de<br />

testfase op.”<br />

Werkgewoontes wijzigen<br />

Inmiddels zijn de eerste testresultaten bekend.<br />

Ir. Vereecken: “Dankzij het systeem<br />

merkt men onmiddellijk het effect van het<br />

dragen van beschermende mobiele loodschermen<br />

of van het aannemen van andere<br />

werkposities bij de tafel waarop de patiënt<br />

ligt. Door de verhoogde bewustwording<br />

van de stralingsdosis, laat het DoseAwaresysteem<br />

toe de werkgewoontes en posities<br />

aan te passen om zo minder straling op te<br />

lopen. Indirect draagt het systeem ook toe<br />

bij om de patiënt aan een zo laag mogelijke<br />

dosis bloot te stellen als redelijkerwijze mogelijk<br />

is voor de gewenste medische kwaliteit<br />

van onderzoek of therapie.”<br />

Met de invoering van dit systeem zet het<br />

H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> andermaal een baanbrekende<br />

stap vooruit in de veiligheid van<br />

patiënten en professionelen.<br />

<strong>mei</strong> <strong>2012</strong> van harte | zorg voor mensen 3


4<br />

Dienst in de kijker<br />

Het grootste hemodialysecentrum van België<br />

Nierpatiënten die niet in aanmerking komen voor transplantatie of in afwachting daarvan kunnen terecht in hemodialysecentra. In drie sessies<br />

per week van telkens vier uur nemen dialysetoestellen er de bloedzuiverende nierfunctie over. Met jaarlijks een totaal van 37.000 dialysesessies,<br />

waarvan 27.000 in het ‘moedercentrum’ te <strong>Roeselare</strong> en 10.000 in de CAD’s (zie kaderstuk) beschikt het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> over<br />

het grootste hemodialysecentrum van het land. Een team van 6 nefrologen (nierspecialisten) en 90 gespecialiseerde verpleegkundigen en<br />

zorgkundigen staat er in voor de behandeling en zorg van zo’n 300 dialysepatiënten.<br />

De nieren beschikken bij de geboorte over<br />

ongeveer 1 miljoen bloedzuiverende onderdeeltjes,<br />

de nefronen waarvan het aantal en<br />

de functie afneemt met de leeftijd. Door de<br />

veroudering van de samenleving neemt het<br />

aantal nierpatiënten elk jaar met 3 tot 5%<br />

toe. Belangrijkste oorzaken zijn suikerziekte<br />

(50%) en aderverkalking van de kleine nierbloedvaten<br />

(30%).<br />

Nier(functie)vervanging<br />

Dr. Bart Maes, nefroloog: “Bij nieren die<br />

nog slechts 15% of minder functioneren,<br />

spreekt men van terminale nierinsufficiëntie.<br />

Zonder behandeling overlijdt de patiënt<br />

binnen de 6 maand. Minder dan de helft<br />

van de patiënten komt in aanmerking voor<br />

niertransplantatie. Daartoe mogen er geen<br />

actieve tumoren, vaatverkalking of infecties<br />

zijn. De dienst Nefrologie volgt een 180-tal<br />

niertransplantpatiënten op, met een gemiddelde<br />

leeftijd van 55 jaar. Daarnaast zijn er<br />

nierfunctievervangende therapieën. Ruim<br />

50 jongere, zelfredzame patiënten verrichten<br />

thuis zelf peritoniale dialyse of buikspoeling.<br />

Het grootste deel van de patiënten,<br />

in totaal bijna 300, komt echter wekelijks<br />

van harte | zorg voor mensen <strong>mei</strong> <strong>2012</strong><br />

driemaal naar het dialysecentrum voor een<br />

vier uur durende bloedzuiveringssessie. De<br />

gemiddelde leeftijd van de dialysepatiënt is<br />

momenteel 70 jaar, maar neemt elk jaar met<br />

een jaar toe.”<br />

Dialyseverpleegkundigen<br />

Als ‘moedercentrum’ beschikt Campus<br />

Wilgenstraat te <strong>Roeselare</strong> momenteel over<br />

diverse dialysezalen met respectievelijk 13,<br />

tweemaal 15 en sinds september 2011 een<br />

extra zaal met 8 plaatsen voor de behandeling<br />

van de patiënten, zogenaamde ‘posten’.<br />

Twee zalen worden tegen de herfst van dit<br />

jaar vervangen door een gloednieuw dialysecomplex<br />

in de Rode Kruisstraat met 26 posten.<br />

De dienst beschikt ook nog over 6 extra<br />

dialysetoestellen om mobiel op andere afdelingen<br />

te dialyseren. Hoofdverpleegkundige<br />

Geert Lemey: “Elke zaal ontvangt vier verschillende<br />

groepen patiënten die om de twee<br />

dagen in de voor- of namiddag naar het dialysecentrum<br />

komen, waarvan zo’n 90% met<br />

de ziekenwagen. We zijn enkel op zondagen<br />

en met kerst en nieuwjaar gesloten. Gespecialiseerde<br />

verpleegkundigen – die elk zo’n 4<br />

tot 5 patiënten opvolgen, sluiten het dialyse-<br />

toestel aan, controleren de parameters zoals<br />

bloeddruk en toestelwaarden en verrichten<br />

wondzorg. Veel patiënten hebben immers<br />

necroseletsels vanwege slechte doorbloeding.<br />

Nieuwe verpleegkundigen krijgen een<br />

gestructureerde opleiding van 6 maand met<br />

individuele begeleiding op de werkvloer. Het<br />

duurt ongeveer een jaar vooraleer men volwaardig<br />

dialyseverpleegkundige is. Wegens<br />

de grote nood werden recent drie Tunesische<br />

verpleegkundigen in dienst genomen.”<br />

Sterke band<br />

Doordat de patiënten zo frequent naar het<br />

dialysecentrum komen, ontstaat vaak een<br />

sterke band met de dienst. Geert Lemey:<br />

“Iedere patiënt is gehecht aan het eigen<br />

vast plekje, de medepatiënten rondom en<br />

de vertrouwde verpleegkundigen. Vroeger<br />

had elke zaal een eigen vast verpleegteam.<br />

Nu worden de verpleegkundigen volgens<br />

de ervaring verdeeld over de verschillende<br />

zalen. Er is ook een actieve patiëntenvereniging<br />

die onder meer uitstappen en een<br />

jaarlijkse weekreis naar het buitenland organiseert,<br />

begeleid door verpleegkundigen die<br />

de nodige verzorging verzekeren.”


Hoe werkt<br />

hemodialyse?<br />

Tijdens de hemodialyse wordt het<br />

bloed van de patiënt buiten het lichaam<br />

gezuiverd met een kunstnier:<br />

het dialysetoestel.<br />

Het bloed wordt afgetapt via een<br />

fi stel (verwijde ader na operatieve<br />

verbinding met een slagader) of<br />

een katheter (toegangsbuisje). De<br />

kunstnier fi ltert het bloed door het<br />

via een halfdoorlaatbaar membraan<br />

in contact te brengen met spoelwater.<br />

Dat spoel- of badwater is in feite<br />

ultragezuiverd ‘kraantjeswater’ dat<br />

wordt ontdaan van onder meer alle<br />

mineralen en micro-organismen totdat<br />

absoluut neutraal en zuiver water<br />

overblijft. Daartoe beschikt het<br />

H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> over een speciale<br />

waterzuiveringsinstallatie die elke<br />

dag 2.300 liter van dat badwater<br />

produceert. Daartoe zijn dagelijks<br />

ook ruim 100 liter speciale additieven<br />

nodig. Doordat het badwater<br />

voortdurend ververst wordt, blijft het<br />

tijdens de hele, gemiddeld vier uur<br />

durende procedure onzuiverheden<br />

aan het bloed onttrekken. Een technische<br />

ploeg van 2 medewerkers<br />

(een derde in opleiding) zorgt voor<br />

de opvolging van de badwaterinstallatie<br />

en het herstel en onderhoud<br />

van de dialysetoestellen.<br />

Zorgtraject nierpatiënten:<br />

uniek in de wereld!<br />

Hemodialyse<br />

Op 1 juni 2009 werd in België een speciaal zorgtraject ingevoerd om mensen die chronisch<br />

nierpatiënt dreigen te worden vroegtijdig op te sporen en op te volgen. Dit systeem<br />

is uniek in de wereld.<br />

Mensen die nog slechts 45% van de normale nierfunctie en/of dagelijks meer dan 1<br />

gram eiwitverlies in de urine hebben, komen in aanmerking voor het zorgtraject. Dr. Bart<br />

Maes, nefroloog: “De helft van de dialysepatiënten wordt laattijdig doorverwezen omdat<br />

er aanvankelijk weinig specifi eke klachten zijn. Nochtans kunnen bepaalde bloedwaarden<br />

wijzen op dreigend nierfalen. Nieren produceren immers EPO, het enzyme renine<br />

dat de bloeddruk regelt en actief vitamine D. Verminderde nierfunctie veroorzaakt dan<br />

onder meer bloedarmoede, hoge bloeddruk en botproblemen. Aan de hand van een<br />

bloedproef wordt een diagnose en de ernst van de aandoening vastgesteld en een<br />

ambulant geïndividualiseerd opvolgingsplan opgesteld met minstens tweemaal per jaar<br />

een bezoek aan de nefroloog. Bedoeling is om het Eindstadium Renaal Falen (ESRD)<br />

met nood tot dialyse te vermijden of zo lang mogelijk uit te kunnen stellen. In totaal zijn<br />

er in Vlaanderen zo’n 8.000 zorgtrajectpatiënten, waarvan de dienst Nefrologie van het<br />

H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> er 700 opvolgt.”<br />

De waterzuiveringsinstallatie produceert elke dag 2300 l spoelwater.<br />

Jaarlijks 10.000 dialyses<br />

in CAD-satellietcentra<br />

Het dialysecentrum in Campus Wilgenstraat is één van de 26 erkende ‘moedercentra’<br />

voor hemodialyse in Vlaanderen. Daarnaast kunnen patiënten die verder van <strong>Roeselare</strong><br />

wonen, terecht in door het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> gesuperviseerde satellietcentra: de zogenaamde<br />

Collectieve Auto Dialyse (CAD)-centra in de eigen Campus <strong>Menen</strong>, in het Tieltse<br />

St.-Andriesziekenhuis (sinds begin 2003), in het St.-Rembertziekenhuis te Torhout<br />

(sinds <strong>mei</strong> 2004) en in het St.-Augustinusziekenhuis te Veurne (sinds december 2004).<br />

Oorspronkelijk waren de CAD-centra bedoeld als ‘low care’ centra waar patiënten min<br />

of meer zelfstandig hun dialyse konden uitvoeren. Met de stijging van de leeftijd van de<br />

patiënten zijn de CAD’s stilaan geëvolueerd naar bijna dezelfde ‘high care’-zorg als het<br />

moedercentrum. De vier CAD’s staan in voor de behandeling van 60 tot 70 patiënten,<br />

samen goed voor jaarlijks zo’n 10.000 dialysesessies waarvan 3.600 in <strong>Menen</strong>, 3.000<br />

in Tielt, 2.800 in Veurne en ruim 1.000 in Torhout.<br />

<strong>mei</strong> <strong>2012</strong> van harte | zorg voor mensen 5


6<br />

Nieuwe artsen<br />

dr. Inge <strong>Van</strong> haute Klinische biologie<br />

Dr. Inge <strong>Van</strong> haute vervoegde op 1 <strong>mei</strong> <strong>2012</strong><br />

het artsenteam Klinische biologie en is<br />

sindsdien werkzaam in het klinisch laboratorium<br />

van het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong>: Ardolab<br />

te <strong>Roeselare</strong>. Na haar studies geneeskunde<br />

(1995) volgde dr. <strong>Van</strong> haute haar<br />

specialistenopleiding tot klinisch bioloog<br />

aan het Universitair Ziekenhuis te Gent,<br />

CoZo: snelle en veilige<br />

uitwisseling van<br />

medische info<br />

Het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> trad als eerste ziekenhuis buiten Gent<br />

toe tot het in 2007 opgerichte GZO (Gents Ziekenhuisoverleg)netwerk,<br />

dat inmiddels uitgroeide tot CoZo (Collaboratief Zorgplatform).<br />

CoZo laat zorgverleners toe snel en veilig medische<br />

informatie te raadplegen en uit te wisselen om hun patiënten een<br />

optimale behandeling te kunnen bieden.<br />

Voor een optimale behandeling is het belangrijk dat de zorgverleners<br />

alle beschikbare medische informatie van hun patiënten snel<br />

kunnen raadplegen. Chris <strong>Van</strong> der Beken, directeur ICT: “Die informatie<br />

zit vaak verspreid over verschillende ziekenhuizen. Huisartsen<br />

dienen dan bijvoorbeeld telkens in te loggen met aparte<br />

codes per ziekenhuis om aan de nodige informatie te raken, wat<br />

uiteraard niet praktisch is. Daarom richtten de vier Gentse ziekenhuizen<br />

in 2007 het GZO-netwerk op. Het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> trad<br />

in 2010 als eerste niet-Gents ziekenhuis tot dit platform toe, dat<br />

inmiddels uitgroeide tot CoZo, een samenwerkingsverband van<br />

23 Vlaamse ziekenhuizen. CoZo maakt ook deel uit van het nationale<br />

eHealth-project.”<br />

Uitbreiding<br />

Het CoZo-netwerk is sterk beveiligd met het oog op de bescherming<br />

van de privacy van de patiënt. Chris <strong>Van</strong> der Beken: “De<br />

patiënt moet bovendien toestemming geven aan de arts om de<br />

informatie op te vragen. Niet alleen breidt het aantal deelnemende<br />

ziekenhuizen uit, ook de mogelijkheden van het CoZo-netwerk<br />

nemen toe. Zo zullen huisartsen dit jaar nog het zogenaamde<br />

summier medisch dossier (SUMEHR) van hun patiënten kunnen<br />

uploaden naar het systeem.”<br />

van harte | zorg voor mensen <strong>mei</strong> <strong>2012</strong><br />

met onder meer stage in het Bloedtrans fusie centrum<br />

Oost-Vlaanderen. In 2001 werd zij erkend als klinisch<br />

bioloog. Zij volgde tevens een opleiding met bijzondere<br />

specialisatie immunohematologie en transfusie en behaalde<br />

in 2001 haar ‘Diplôme d’Université de Transfusion<br />

Sanguine’ aan de Universiteit Parijs VI, Pierre et<br />

Marie Curie. Dr. <strong>Van</strong> haute zal in Ardolab dan ook actief<br />

zijn binnen het departement hematologie.<br />

Enig erkend West-Vlaams centrum voor endoprothesen<br />

Dr. Paul Dujardin, dr. Michel Danneels en dr. Gert Heyvaert van de<br />

dienst Long- en Vaatheelkunde en dr. Frederik Rosseel van Radiologie<br />

zijn als enigen in onze provincie erkend door het RIZIV voor<br />

het plaatsen van gefenestreerde endoprothesen. Bij deze ingreep<br />

wordt bij patiënten met een complex aorta- aneurysma (verbreding<br />

Reactief: revalidatie na<br />

kankerbehandeling<br />

Uit diverse onderzoeken blijkt dat vermoeidheid de meest<br />

voorkomende klacht vormt na een oncologische behandeling.<br />

Uit deze nood is het concept van oncologische revalidatie<br />

ontstaan. Daartoe startte in september 2007 ‘Reactief’,<br />

een revalidatieprogramma na de behandeling van kanker.<br />

De doelstelling van Reactief is om alle lichamelijke en psychologische<br />

restklachten aan te pakken en zo de levenskwaliteit<br />

te verbeteren. Dit gebeurt door een combinatie van<br />

individueel gerichte lichaamstraining, groepstraining en psychologische<br />

begeleiding. Dankzij de groepsdynamiek worden<br />

er onder meer nieuwe vriendschappen gesmeed en is er extra<br />

motivatie. Het programma duurt twaalf weken en wordt<br />

driemaal per jaar gestart. Indien u interesse heeft om deel te<br />

nemen, contacteert u best uw behandelende arts.<br />

Enkele getuigenissen<br />

“Dankzij Reactief leerde ik terug actief leven en heb ik verschillende<br />

hechte vrienden leren kennen, waar ik nu nog altijd een<br />

actieve fi etsvakantie mee plan! ” M.D.<br />

“Niet alleen fysieke training, maar ook gevoelsmatige aspecten,<br />

met soms aangrijpende en verkeerd begrepen reacties<br />

van de buitenwereld, kwamen aan bod tijdens groepsgesprekken.<br />

Tevens heeft Reactief mij terug de wil en de kracht<br />

gegeven om mijn beroepsactiviteiten te hervatten. Alles aan<br />

het concept was prima… bedankt! Ik kan alleen maar zeggen<br />

aan alle mogelijke kandidaten: doen! D.D.<br />

van de buikslagader met uitbreiding tot aan de nierslagaders) via<br />

twee kleine sneetjes in de liezen een inwendige versteviging, een<br />

zogenaamde endoprothese, geplaatst. Eén van de grote voordelen<br />

bij deze minder invasieve ingreep is het snellere herstel in vergelijking<br />

met de klassieke heelkundige ingreep van openbuikchirurgie.


Even voorstellen:<br />

Vrijwilligerswerk<br />

Een meerwaarde<br />

voor de patiëntenzorg<br />

Naast de professionele zorg door artsen,<br />

verpleegkundigen en andere medewerkers<br />

kan het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> en WZC<br />

Westerlinde rekenen op ruim 80 vrijwilligers<br />

die tal van activiteiten verrichten in<br />

diverse afdelingen. Zonder personeelsvervangend<br />

werk te verrichten, betekenen<br />

zij toch een meerwaarde voor de patiëntenzorg.<br />

Zelf houden ze er een zinvolle<br />

invulling van vrije tijd en heel wat dankbaarheid<br />

van de patiënten en hun familie<br />

aan over. Een echte win-winsituatie dus.<br />

Het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> begon met structureel<br />

vrijwilligerswerk in 1993. Eerst in de<br />

afdeling pediatrie en WZC Westerlinde,<br />

vanaf 1998 ook in de palliatieve zorg, later<br />

in diverse afdelingen. Het vijwilligerswerk<br />

wordt mee georganiseerd door Present,<br />

het vroegere Caritas Gemeenschapsdienst.<br />

Present organiseert ook vorming,<br />

bijvoorbeeld voor mensen die in de palliatieve<br />

zorgeenheid wensen te helpen.<br />

Diverse activiteiten<br />

Inmiddels zijn er vrijwilligers in heel wat<br />

afdelingen aan de slag. Voorbeelden zijn<br />

ondersteuning bieden bij de ergoactiviteiten<br />

van geriatrische patiënten te <strong>Menen</strong>.<br />

Familie ontvangen of een babbeltje doen<br />

met de patiënten in de palliatieve zorgeen-<br />

Na de verloskamers vorig jaar,<br />

werden dit jaar de kamers van de<br />

materniteit op de Campus Wilgenstraat<br />

volledig in een nieuw<br />

kleedje gestoken. Daarbij primeren<br />

comfort en huiselijke sfeer. In<br />

februari <strong>2012</strong> werden de eerste<br />

8 vernieuwde kamers in gebruik<br />

genomen, tegen augustus <strong>2012</strong><br />

is de renovatie compleet.<br />

De eerste fase van de ingrijpende<br />

werkzaamheden begon in september<br />

2011. Tijdens de werken<br />

werden zeven comfortkamers<br />

tijdelijk in de verpleegafdeling Interne<br />

ondergebracht. Hoofdverpleegkundige<br />

Chantal Lein: “Alle<br />

kamers werden van de vloer tot<br />

heid. Bewoners van het Woon- en Zorgcentrum<br />

Westerlinde helpen bij de voeding en<br />

animatie. Op de afdeling Pediatrie gezelschapsspelletjes<br />

spelen, verhaaltjes voorlezen<br />

of kindjes begeleiden tot in het operatiekwartier.<br />

Bij de dienst Onthaal de nieuw<br />

opgenomen patiënten begeleiden naar hun<br />

kamer. Communiebedeling op zondag via<br />

de Pastorale dienst, boekenbedeling van de<br />

bibliotheek, administratieve ondersteuning<br />

bieden op het directiesecretariaat te Schiervelde…<br />

Iedere vrijwilliger kan dus zeker een<br />

taak vervullen volgens de eigen interesses.<br />

Zinvolle invulling vrije tijd<br />

In totaal zijn er momenteel 86 vrijwilligers<br />

actief in het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong>. Patrick<br />

<strong>Van</strong> Slambrouck, dienstoverste Verpleging<br />

en coördinator vrijwilligerswerk: “Toch<br />

doen we niet aan actieve recrutering. Het<br />

aantal vrijwilligers houden we doelbewust<br />

beperkt om een goede begeleiding<br />

te kunnen geven. Er is vooraf steeds een<br />

oriënteringsgesprek om te polsen naar de<br />

motivatie, de interesses en om afspraken<br />

te maken. Het vergt een bepaalde disci-<br />

het plafond volledig vernieuwd.<br />

Onder meer de modieuze kleuren<br />

bruin, groen en grijs en de vloer<br />

in houtimitatie benadrukken een<br />

huiselijke, niet-ziekenhuisachtige<br />

sfeer.”<br />

Nieuwe inrichting<br />

Ook de inrichting en het meubilair<br />

is volledig nieuw. Chantal<br />

Lein: “De babybox met houten<br />

wiegbedje bevindt zich achter<br />

een volledig glazen wand. Elke<br />

kamer beschikt voortaan over<br />

een kitchenette, uitgerust met<br />

microgolfoven, koelkast en Senseo-toestel.<br />

De nieuwe doucheruimtes<br />

zijn voorzien van toiletten<br />

met speciaal sproeisysteem voor<br />

intieme hygiëne. Uiteraard<br />

beschikken de kamers over<br />

flatscreen-tv en draadloos<br />

internet, net als overal in het<br />

ziekenhuis overigens. De<br />

extra ruime luxekamers beschikken<br />

ook nog eens over<br />

een aparte zithoek.”<br />

Eens de tweede fase van de<br />

renovatiewerkzaamheden in<br />

augustus van dit jaar is afgewerkt,<br />

beschikt de materniteit<br />

in Campus Wilgenstraat over<br />

2 luxekamers met zithoek,<br />

12 éénpersoonskamers en<br />

twee tweepersoonskamers<br />

om de nieuwe mama’s en<br />

hun kindje te verwelkomen.<br />

Kwaliteit en zorg<br />

pline en engagement om de afgesproken<br />

tijdsinvestering van minstens een 3-tal uur<br />

per week na te komen. Vrijwilligers worden<br />

gedreven door een sociale bewogenheid,<br />

soms vanuit een persoonlijke ervaring en<br />

met de wens om vrije tijd zinvol in te vullen.<br />

De meesten zijn gepensioneerd, de oudste<br />

is 86 jaar! Maar er zijn ook beroepsactieve<br />

mensen zoals leerkrachten, zelfstandigen<br />

en zelfs verpleegkundigen. Er zijn ook enkele<br />

personen met een fysische beperking<br />

ingeschakeld als vrijwilliger.”<br />

Dankbaarheid<br />

Vrijwilligers blijven altijd in de buitenste<br />

cirkel van de zorg en mogen geen personeelsvervangend<br />

werk verrichten. Patrick<br />

<strong>Van</strong> Slambrouck: “De eigenlijke verzorging<br />

gebeurt altijd door professionele<br />

medewerkers, maar het schitterende vrijwilligerswerk<br />

biedt net dat tikkeltje meer.<br />

Buiten een maaltijdbon en een geschenkje<br />

tijdens de nieuwjaarsreceptie is er geen<br />

vergoeding. Tenzij de dankbaarheid van de<br />

patiënten en hun familie. Voor een echte<br />

vrijwilliger is dat de mooiste waardering.”<br />

Volledig vernieuwde materniteit Campus Wilgenstraat<br />

<strong>mei</strong> <strong>2012</strong> van harte | zorg voor mensen 7


8<br />

SecOndeCPR:<br />

basisreanimatie voor middelbare scholieren<br />

Sinds 12 januari <strong>2012</strong> kregen in totaal een 160-tal leerlingen van het 3de jaar ASO van<br />

het Klein Seminarie te <strong>Roeselare</strong> en hun klastitularissen een twee uur durende opleiding<br />

in basisreanimatie. Het project ‘SecOndeCPR’ werd opgestart door vier vrijwilligers van<br />

het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong>: dr. Willem Stockman en dr. Pieterjan Durnez (beiden anesthesist)<br />

en verpleegkundigen Roel Wynendaele en Geert Snijders.<br />

Het initiatief kreeg de naam ‘SecOndeCPR’ wat verwijst naar zowel secondair onderwijs<br />

als het feit dat elke seconde telt bij een hartstilstand. Cijfers tonen aan dat het onmiddellijk<br />

alarmeren van de hulpdiensten en het starten van basisreanimatie de kansen op<br />

een goede afl oop met 20 tot 30% kan verhogen. CPR staat voor cardiopulmonaire<br />

reanimatie, het kunstmatig overnemen van de ademhaling en de bloedsomloop door<br />

mond-op-mondbeademing en hartmassage.<br />

Jong geleerd is oud gedaan!<br />

Roel Wynendaele: “Op 12 januari kregen eerst de klastitularissen de opleiding zodat<br />

zij ons konden assisteren tijdens de eigenlijke lessen. Daarna kreeg elke donderdag<br />

een klas van het 3de jaar ASO van telkens een 20-tal leerlingen een twee uur durende<br />

les, vooral praktisch gericht. Daarbij kwam onder meer het correct alarmeren van de<br />

hulpdiensten, mond-op-mondbeademing, hartmassage, wat te doen bij vestikking en<br />

bloedstelping aan bod. Het is de bedoeling dat dit initiatief een vervolg krijgt zodat in de<br />

toekomst elke Roeselaarse scholier het middelbaar onderwijs kan verlaten met kennis<br />

van basisreanimatie.”<br />

3de Week van hartritme<br />

Ook dit jaar neemt het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> deel aan de Week van het Hartritme. Een kort<br />

EKG-onderzoek van amper één minuut is voldoende om eventuele hartritmestoornissen<br />

(voorkamerfi brillatie) op te sporen.<br />

- Campus Wilgenstraat<br />

<strong>Roeselare</strong>: maandag 21 <strong>mei</strong><br />

en donderdag 24 <strong>mei</strong> <strong>2012</strong>,<br />

telkens van 14 tot 17 uur.<br />

Mogelijkheid tot<br />

preregistratie via website<br />

(www.mijnhartritme.be)<br />

tot maximum 10 personen<br />

per 30 minuten.<br />

- Campus <strong>Menen</strong>,<br />

in de vergaderzaal van het<br />

kloosterpand: woensdag<br />

23 <strong>mei</strong> <strong>2012</strong> van 14 tot<br />

17 uur. Vrije opkomst.<br />

van harte | zorg voor mensen <strong>mei</strong> <strong>2012</strong><br />

Agenda<br />

In de nabije toekomst vinden volgende activiteiten<br />

van het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> plaats. Noteer alvast in<br />

de agenda! Updates of extra activiteiten vindt u op<br />

www.hhrm.be onder de rubriek Zorgaanbod: ‘Activiteiten’.<br />

Reactief, oncologisch revalidatieprogramma voor<br />

een actief leven na kanker (zie kaderartikel pag. 6):<br />

Cyclus voorjaar loopt van 2 april tot 28 juni <strong>2012</strong> en<br />

cyclus najaar van 10 september tot 29 november<br />

<strong>2012</strong>, telkens maandag- en donderdagnamiddag.<br />

Algemene infoavond ‘Materniteit <strong>Menen</strong>’, samenkomst<br />

aan onthaal Campus <strong>Menen</strong> (Rijselstraat)<br />

om 19.30 uur.<br />

- dinsdag: 5 en 12 juni en 4 en 11 september <strong>2012</strong><br />

- woensdag 20 juni en 19 september <strong>2012</strong>.<br />

Infoavonden ‘Borstvoeding’: vrijblijvende informatieavonden<br />

(19.30 – 21.30 u), bedoeld voor elke<br />

aanstaande mama die reeds 12 weken zwanger is<br />

en haar partner. Locatie: Westlaan 60 te <strong>Roeselare</strong><br />

(aanbellen aan voordeur van de rijwoning). Vooraf inschrijven<br />

is wel verplicht en kan via het secreta-riaat<br />

gynaecologie.<br />

- maandag 4 en woensdag 20 juni <strong>2012</strong>,<br />

- maandag 2 en woensdag 18 juli <strong>2012</strong>,<br />

- maandag 6 en woensdag 22 augustus <strong>2012</strong>.<br />

- maandag 3 en woensdag 19 september <strong>2012</strong>.<br />

Infoavonden ‘Materniteit <strong>Roeselare</strong>’: vrij blij ven de<br />

informatieavonden (19.30 – 21.30 u), bedoeld voor<br />

elke aanstaande mama en haar partner. Locatie:<br />

KATHO Aula 0.1 op Campus Wilgenstraat te <strong>Roeselare</strong><br />

Vooraf inschrijven is niet nodig.<br />

- dinsdag 5 en 12 juni en 4 en 11 september <strong>2012</strong>.<br />

Bezoek de HHRM-website!<br />

Alle praktische informatie voor patiënten,<br />

bezoekers en zorgverleners over de<br />

organisatie, werking en het zorgaanbod<br />

van het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> en alle<br />

openstaande VACATURES vindt u op:<br />

www.hhrm.be<br />

Met de QR-reader<br />

van uw smartphone<br />

kun je via deze<br />

code naar de<br />

elektronische versie<br />

van de nieuwsbrief<br />

gaan.<br />

Reageren op ‘van harte’?<br />

Reacties en opmerkingen over of ideeën voor ons<br />

nieuwsmagazine ‘van harte’ kan u mailen naar<br />

vanharte@hhrm.be of per post versturen naar:<br />

H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> t.a.v. Redactie ‘van harte’,<br />

Wilgenstraat 2, 8800 <strong>Roeselare</strong>.<br />

Colofon<br />

Inhoud: Werkten mee aan deze editie van ‘van harte’: Saskia<br />

Amerlinck, dr. Wim Anné, dr. Reinold Beeuwsaert, dr. Bart<br />

Billet, Joke Corneillie, Johan Cornette, Jean Pierre Desmet,<br />

Patrick Gadeyne, Chantal Lein, Geert Lemey, dr. Bart Maes, Luc<br />

Rosseel, dr. Lorenzo Staelens, dr. Francis Stammen, dr. Willem<br />

Stockman, dr. Stefan <strong>Van</strong>decandelaere, Chris <strong>Van</strong> der Beken,<br />

dr. Marc <strong>Van</strong>devoort, dr. Inge <strong>Van</strong> haute, Patrick <strong>Van</strong>slambrouck,<br />

Ludo Vereecken, dr. Patrick Waterbley en Roel Wynendaele.<br />

Concept en redactie: Bart Huyghe, 09 372 41 59.<br />

Lay-out en realisatie: Apunta, www.apunta.be.<br />

Fotografi e: Jean Pierre Desmet.<br />

Verantwoordelijke uitgever: dr. Patrick Waterbley.<br />

Juridische disclaimer De samenstelling van dit nieuwsmagazine<br />

gebeurde met de grootste aandacht en zorg. Mocht<br />

deze ‘van harte’ om enige reden toch onvolledige of onjuiste<br />

informatie bevatten, dan kan het H.-<strong>Hartziekenhuis</strong> <strong>Roeselare</strong>-<br />

<strong>Menen</strong> vzw niet aansprakelijk worden gesteld voor eender<br />

welke schade die daaruit mocht voortvloeien.<br />

Teksten en afbeeldingen van ‘van harte’ zijn in ongewijzigde<br />

vorm vrij te gebruiken mits bronvermelding en voorafgaande<br />

kennisgeving via vanharte@hhrm.be.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!