Bestek Dakafwerkin - DuboLimburg

BOUWEN VAN EEN NIEUW KANTOOR LOKALE
POLITIE SCHOTEN
B E S T E K
HOOFDSTUK III DEEL A3 DAKAFWERKING
GEMEENTE SCHOTEN
Provincie Antwerpen
Verbertstraat 3, 2900 Schoten
T 03 680 09 65 F 03 680 29 13
DOSSIERNUMMER X2 16
14 maart 2006
HUISWERK Architecten bvba
Contactpersoon: Dirk Somers
Familiestraat 72, 2060 Antwerpen
T 03 271 11 64 F 03 272 18 23
info@huis-werk.be www.huis-werk.be

14-10-2010
DEEL A3 TIMMER- EN DAKWERKEN .......................................................... 3
LOT 21 TIMMERWERKEN .......................................................................................................... 3
20.00.00 ...................................................................................................................................................... 3
Schrijnwerk, Algemeen ............................................................................................................................... 3
22.20.03 ...................................................................................................................................................... 4
Dakafwerkingen, muurafdekplaat in multiplex ............................................................................................ 4
23.30.02 ...................................................................................................................................................... 5
Dak- en wandconstructie, onderstructuur, kepers ...................................................................................... 5
24.11.02 ...................................................................................................................................................... 6
Gevelafwerkingen beplating op houten latten, PE-film, vlakke vezelcementplaat ..................................... 6
24.11.04 ...................................................................................................................................................... 7
Gevelafwerkingen beplating op houten latten, PE-film, multiplexplaat ...................................................... 7
LOT 23 ONDERDAKEN, DAKELEMENTEN, DAKISOLATIE... .................................................. 9
23.41.10 ...................................................................................................................................................... 9
Dakafwerkingen, systemen voor plat dak, algemeen, thermisch isolerend ............................................... 9
23.41.10.191 ............................................................................................................................................. 10
Dakafwerkingen, isolatieplaten, Minerale wol, thermisch isolerend ......................................................... 10
34.30.00 .................................................................................................................................................... 10
Daken, sandwichpanelen, thermisch isolerend, algemeen ...................................................................... 10
34.30.01 .................................................................................................................................................... 12
Daken, sandwichpanelen, MW, thermisch isolerend ............................................................................... 12
LOT 27 DAKWATERAFVOER .................................................................................................. 14
25.28.20 .................................................................................................................................................... 14
Dakafwerkingen, spuwers, algemeen (overstortbeveiliging) .................................................................... 14
25.28.20 .................................................................................................................................................... 14
Dakafwerkingen, spuwers, aluminium ...................................................................................................... 14
27.41.10 .................................................................................................................................................... 16
Hemelwaterafvoer, afvoerbuizen, algemeen ............................................................................................ 16
27.31.10.43 ............................................................................................................................................... 16
Hemelwaterafvoer, afvoerbuizen, aluminium ........................................................................................... 16
LOT 33 DAKAFWERKINGEN ................................................................................................... 17
30.31.00 .................................................................................................................................................... 17
Dakafwerkingen, golfplaten, algemeen .................................................................................................... 17
30.31.11 .................................................................................................................................................... 18
Dakafwerkingen, golfplaten, vezelcement ................................................................................................ 18
33.21.00 .................................................................................................................................................... 19
Dakafwerkingen, baanvormig, algemeen ................................................................................................. 19
33.21.10.731.051...................................................................................................................................... 20
Dakafwerkingen, baanvormig, EPDM ...................................................................................................... 20
LOT 32 DAKAFWERKING EN DAKBEVEILIGING ................................................................... 20
32.02.01 .................................................................................................................................................... 20
Dakafwerkingen, systemen voor plat dak, hellingsbeton ......................................................................... 20
32.11.04 .................................................................................................................................................... 21
Dakdoorvoeren, plat dak .......................................................................................................................... 21
18.93.10 .................................................................................................................................................... 21
Gevelafwerkingen, muurafdekelementen, alg. ......................................................................................... 21
18.93.11.43 ............................................................................................................................................... 23
Gevelafwerkingen, muurafdekelementen, aluminium .............................................................................. 23
39.10.10 .................................................................................................................................................... 24
Valbeveiliging daken ................................................................................................................................ 24
HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A 2/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc

DEEL A3 TIMMER- EN DAKWERKEN
LOT 21 TIMMERWERKEN
14-10-2010
20.00.00
Schrijnwerk, Algemeen
OMVANG
Hiervoor is van toepassing het Algemeen bestek voor de uitvoering van private bouwwerken - Deel 2 :
Technische Voorschriften, opgemaakt door en te verkrijgen bij : De Koninklijke Federatie der
Architectenverenigingen van België, Ernest Allardstraat 21 - 1000 Brussel (tel : 02.512 34 52 - fax : 02.502
82 04). Met inachtname van de navolgende aanvullingen en/of wijzigingen welke primeren t.o.v. de
bepalingen van het hier bedoelde algemeen bestek. De schrijnwerker controleert voor de aanvang van zijn
werken de kwaliteit en de uitvoering van de basisstructuur waarop hij dient aan te sluiten. Indien deze niet
pas, niet verticaal of abnormaal onregelmatig is, worden aannemer en architect hiervan onmiddellijk
verwittigd. Vloeren, wanden en daken dienen perfect vlak te zijn en berekend op hun vaste en mobiele
belasting; wanneer de schrijnwerker de voorgeschreven afmetingen onvoldoende acht, wordt de architect
hiervan in kennis gesteld voor de contractondertekening. Verdere detailplans worden in onderling overleg
opgemaakt door de architect of de schrijnwerker voor de aanvang der werken.
MATERIAAL
De materialen beantwoorden aan de voorschriften van STS 31 deel 1(1967) "Timmerwerk" en van STS 32
(1967) "Dakschrijnwerk".
De bebording moet geschikt zijn voor het aanbrengen van een waterdichte afdichtingslaag en voorzien zijn
van alle toebehoren voor de plaatsing en bevestiging, voor het uitvoeren van randafwerkingen met af- en
uitrondingen nodig voor het naderhand aanbrengen van de afdichting.
Alle hout dient van1e kwaliteit te zijn, rode noorse grenen of oregon naar keuze, droog, zonder fouten, losse
kwasten of spint, geschaafd en geschuurd waar zichtbaar of nodig i.f.v. de afwerking. Alle hoeken en
kantjes van de zichtbare delen dienen lichtjes gebroken te zijn. Hout om te schilderen in meranti o.d.
zonder wieren of onregelmatigheden in de structuur.
Spaanderplaten mogen nergens verwerkt worden tenzij uitdrukkelijk anders vermeld. Platen met
laminaatafwerking steeds verlijmd op multiplex. Multiplexplaten steeds watervast verlijmd, zonder wieren
samenstelling OKOUME of minstens gelijkwaardig. Waar zichtbaar of om te schilderen extra geschuurd.
Indien de mogelijkheid bestaat zal de aannemer telkens opteren voor een plaat zonder toegevoegde
formaldehyde.
Het verwerkte hout is rechtdradig (maximaal 5 % helling) volgens STS 52.02.3.
Het is vrij van hart, spint, losse kwasten, tussenschors, scheuren, onechte kernen met verrotting,
dubbelspint, trekgroei, vellingsbreuken, wonden, wormsteken, wormgang, rot, vuur, merg- en wankanten.
Ingegroeide gezonde kwasten met een diameter groter dan 20 mm zijn niet toegelaten.
Radiaal gemeten over een basis van 40 mm bedraagt het aantal groeiringen minstens 15.
Hout met holten en scheuren met witte, gele of gekleurde inhoudstoffen, die na verwerking op het oppervlak
komen te liggen wordt geweigerd..
De vochtigheid in de kern van het te verwerken hout is maximaal 18% met een tolerantie van 3 % en
bovendien verenigbaar met de afwerking.
Het houtvochtgehalte bij het verlaten van de werkplaats dient aangepast te zijn aan het binnenklimaat waarin
de trap wordt geplaatst :
- verwarmde ruimten : 6 - 10 % (gemiddeld 8 %).
- niet verwarmde ruimten : 8 - 12 % (gemiddeld 10 %).
HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A 3/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc

14-10-2010
Bij risico op insectenaantasting dient het hout te worden verduurzaamd
door een houtverduurzamingsprocédé van het type B met een gehomologeerd B-produkt met een
technische goedkeuring.
Alle hout voor daktimmerwerken, vloer- of wandconstructies dat volledig verdwijnt onder een afwerking, zal
voor de levering op de werf behandeld worden met een kleurloos, schimmel en insektendodend produkt,
volgens de geldende normen en uitgevoerd door een erkend station. Leveringsbon van dit station te
bezorgen bij levering van het hout op de werf.
UITVOERING
Alle verbindingen tussen balken, gordingen, kepers steeds volgens de regels van het goede vakmanschap,
met dunne gesloten voegen. Waar hout aansluit op metselwerk of beton, zal dit steeds gebeuren met
tussenvoeging van 1 of 2 compriband-strips o.d. zodat een perfect luchtdichte aansluiting bekomen wordt.
Waar nodig i.f.v. de thermische isolatie o.d., wordt de voeg opgespoten met polyurethaan.
Toebehoren
Alle handelingen, materialen en toebehoren die tot de goede uitvoering van het werk behoren, en
waarvoor geen bijzondere bepalingen voorkomen in plannen of lastenboeken, zullen in de prijs begrepen
zijn. Alle metalen onderdelen zoals draagschoenen, ankers, bouten, draadstangen... in contact met de
buitenlucht of de spouw zullen perfect onroestbaar zijn.
Afwerking
Nagels zonder kop worden waar nodig ingedreven en opgestopt met GUPA o.d.
Zichtzijden van balken, platen of planken mogen niet beschadigd worden door hameraftekeningen. Waar
een degelijke afwerking, technisch of esthetisch, dit vereist, of op vraag van de architect, zal een extra
afwerklat of een opspuiting met siliconen of thiokol voorzien worden, inbegrepen in de totaalprijs. Alle
naden en voegen van later te schilderen delen als deurkaders en plinten worden afgewerkt met een
overschilderbare voegkit op basis van acrilaat. Alle zichtbaar blijvend hout wordt voor de voorlopige
oplevering gereinigd en indien nodig geschuurd.
CONTROLE/KEURINGS-ASPEKTEN
Volgende houtgebereken hebben afkeuring tot gevolg :
- rot.
- onregelmatigheden in de houtstructuur.
- sporen van vroegere insectenaantasting.
- verkleuring en strepen.
- schorsingsluitsels en harsgallen.
- kwasten (losse en gezonde vast ingegroeide).
- gaten.
- spleten tussen de vezels.
De aannemer verbindt er zich toe in zijn atelier steeds een temperatuur van 18 tot 20°C te behouden. Het
schrijnwerk zal uitsluitend in het atelier worden voorbereid.
Het bewijs van herkomst dient voorgelegd vóór de plaatsing van het schrijnwerk, tesamen met het ATGattest
van het houtduurzamingsprodukt.
22.20.03
Dakafwerkingen, muurafdekplaat in multiplex
OMVANG
De werken omvatten :
- leveren en plaatsen van beplanking
- leveren van alle hulpstukken en materialen
opruimen, verwijderen afval en opkuis van de werf.
HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A 4/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc

14-10-2010
MATERIALEN
De platen zijn van multiplex voor buitenschrijnwerk en zijn van de klasse 72-100 (STS 04-5).
Ze zijn bestand tegen een tijdelijke blootstelling aan het buitenklimaat, d.w.z. dat zowel de houtsoort, de
verlijming als de binnen- en buitenlagen aan die voorwaarden moeten beantwoorden.
- Type : WBP-multiplex
- Dikte : 18 mm.
UITVOERING
De platen worden op ieder steunpunt vastgeboord.
De afstand tussen twee bevestigingspunten mag niet groter zijn dan 30 cm op de omtrek van de platen en
30 cm op de tussensteunpunten.
De platen worden geplaatst met een lichte helling min. 2% naar de binnenzijde van de muur toe.
TOEPASSING
Afdekken van de spouwmuur langs de dakrand van de plat dakconstructie met een plank, breedte 35cm.
MEETCODE
lm
23.30.02
Dak- en wandconstructie, onderstructuur, kepers
OMVANG
De werken omvatten :
- leveren en plaatsen van kepers
- leveren en plaatsen van isolatie
- leveren en plaatsen van dampremmende folie
- leveren en plaatsen van alle bevestigings en verankeringsmaterialen
- plaatsen van eventuele stutten en stellingen
- ontruiming en opkuis van de werf
MATERIALEN
Kepers:
Kenmerken van het hout :
- Houtsoort : Noords Grenen (PNG) nr. 414 van NBN 199.
Het hout voldoet aan de voorschriften van STS 52.04 en is van schrijnwerkerskwaliteit en STS 04.06.8
(1994).
- Houtkeus : 2de keus volgens NBN 272.
- Houtverdeling : geschaafd.
- Volume massa : 500 kg/m3 (bij een houtvochtgehalte van 12 %).
- Duurzaamheidsklasse : II/III.
- Kleur : kern heldergeel tot bruinrood; spint geel-wit tot wit.
- Nerf : matig fijn.
- Draad : recht en regelmatig.
- Tekening : gevlamd op dossekwartier fijn gestreept.
De kwasten zijn fel gekleurd (donkerbruin tot zwart).
- Diktetolerantie : 1 mm.
- Afmeting van de kepers: 80x50mm
Isolatie:
Glaswol 80mm dik cfr. spouwisolatie.
UITVOERING
De kepers worden met een as-op-as tussenafstand van max. 600mm tegen de muur geschroefd of geboord.
Het keperwerk wordt rechtsreeks op de muur geschroefd. Hiertussen wordt 80mm glaswol geplaatst.
Langs vensteropeningen en zijranden wordt steeds een keper geplaatst.
HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A 5/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc

TOEPASSING
Opstaande gevels atria
Boord onder luifel
MEETCODE
Per m2 muur- en dakoppervlak
24.11.02
Gevelafwerkingen beplating op houten latten, PE-film, vlakke vezelcementplaat
OMVANG
De werken omvatten :
- Leveren en plaatsen van verzaagde platen in vezelcement gevelafwerking.
- Platen, dwarse latten en dampdoorlatende folie inbegrepen.
- Aluminium druipprofielen noodzakelijk voor de aansluitingen en naden
- Alle schroeven, moeren en hulpstukken voor een goede plaatsing
MATERIALEN
Tengellatten
Houtsoort : Noords Grenen (PNG) nr. 414 van NBN 199.
Het hout voldoet aan de voorschriften van STS 52.04 en is van
schrijnwerkerskwaliteit en STS 04.06.8 (1994).
Houtkeus : 2de keus volgens NBN 272.
Houtverdeling : ongeschaafd voor de tengellatten en dwarse latten.
Ongeschaafd en fijnbezaagd voor de beplanking.
Volume massa : 500 kg/m3 (bij een houtvochtgehalte van 12 %).
Duurzaamheidsklasse : II/III.
Kleur : kern heldergeel tot bruinrood; spint geel-wit tot wit.
Nerf : matig fijn.
Draad : recht en regelmatig.
Tekening : gevlamd op dossekwartier fijn gestreept.
De kwasten zijn fel gekleurd (donkerbruin tot zwart).
Diktetolerantie : 1 mm.
Houtverduurzaming: Houtverduurzamingsprocédé A3 volgens STS 04, STS 23 en STS 52.
14-10-2010
Dampdoorlatende folie:
Dampdoorlatend membraan bestaande uit een geperforeerde dampdoorlatende polyethyleenfilm van hoge
densiteit, extra sterk non-woven. Geleverd in rollen van 1,50 m breed en 100 m lang.
Materialen : 100% PE-film hoge densiteit
Gewicht : 60 gr./m2
Kleur : zwart
Waterdampdoorlaatbaarheid : >2000g/m2.24h (NF)
Dampweerstand : 0,3 m2.h.mm.Hg/g (Sd = 0,02m)
Luchtdoorlaatbaarheid : 60 N
Rek : > 15%
Breukweerstand : 600 kPa
Brandeigenschappen : voldoet aan DIN 4102-B2
Dikte : 0,2 mm
Vezelcementplaten:
De platen zijn samengesteld uit portland cement, minerale vulstoffen, natuurlijke
versterkingsvezels en toeslagstoffen. De basisplaten worden geproduceerd op een Hatschek-machine en
worden dubbelgeperst en luchtgedroogd. Vervolgens wordt een watergedragen
acrylaatdispersie met korrelstructuur aangebracht op de beeldzijde en een transparante dampdichte coating
op de rugzijde. De platen wordt afgewerkt met een kleurloze waterwerende
HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A 6/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc

impregnering.
Karakteristieken:
Dikte : 8 mm _
- Densiteit : 1.650 kg/m©¯
- Buigsterkte2: 24 N/mm2 dwars en 17 N/mm langs
- Elasticiteitsmodulus : 15.000 N/mm2
- Porositeit : 20 %
- Hygrische beweging (0-100%, gemiddelde langs/dwars) : 1,0 mm/m
- Thermische beweging : 10*10-6 m/mK
- Warmtegeleidingscoëfficiënt : 0,6 W/mK
- Waterdampdiffusieweerstandsgetal 0-50% : 350 / 50-100% : 140
- Vorstbestendigheid volgens DIN 52104 : vorstbestendig
- Brandreactie volgens NBN-S21-203 : A1 en volgens NEN-6064 : Klasse 1
- Bestand tegen levende organismen (insecten, schimmels, bacteriën, ongedierte, etc.)
- Waterbestendig (in rechtstreekse buitentoepassingen enkel verticaal gebruiken)
14-10-2010
UITVOERING
De uitvoering beantwoordt aan de voorschriften van de STS 23 (1978) "Houtbouw" en (1983) "Houtbouw -
addendum en toelichtingen"..
De onderlaag bestaat uit tengellatten 22 x 32 mm die bevestigd worden op de kepers. De tengellatten
houden de dampdoorlatende folie op zijn plaats. Ze vormen een volledig lattenwerk met een horizontale
tussenafstand van max. 30cm
Gevels:
Op het verticale lattenwerk wordt een beplating getimmerd bestaande uit grijze vezelcementplaten. De
platen worden verwerkt in zo groot mogelijke gehelen teneinde een glad ondervlak te bekomen. Zie hiervoor
de geveltekeningen.
De naden tussen de platen worden als een schaduwvoeg van 1cm uitgevoerd en volgens de voorschriften
van de fabrikant van profielen voorzien.
TOEPASSING
Opstaande gevels atria
MEETCODE
Per m2 / beplating, tengelatten en pe-folie inbegrepen
Meting gevels
24.11.04
Gevelafwerkingen beplating op houten latten, PE-film, multiplexplaat
OMVANG
De werken omvatten :
- Leveren en plaatsen van verzaagde platen in multiplex.
- Platen, dwarse latten en dampdoorlatende folie inbegrepen.
- Alle schroeven, moeren en hulpstukken voor een goede plaatsing
MATERIALEN
Tengellatten
Houtsoort : Noords Grenen (PNG) nr. 414 van NBN 199.
Het hout voldoet aan de voorschriften van STS 52.04 en is van
schrijnwerkerskwaliteit en STS 04.06.8 (1994).
Houtkeus : 2de keus volgens NBN 272.
Houtverdeling : ongeschaafd voor de tengellatten en dwarse latten.
Ongeschaafd en fijnbezaagd voor de beplanking.
Volume massa : 500 kg/m3 (bij een houtvochtgehalte van 12 %).
Duurzaamheidsklasse : II/III.
HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A 7/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc

Kleur : kern heldergeel tot bruinrood; spint geel-wit tot wit.
Nerf : matig fijn.
Draad : recht en regelmatig.
Tekening : gevlamd op dossekwartier fijn gestreept.
De kwasten zijn fel gekleurd (donkerbruin tot zwart).
Diktetolerantie : 1 mm.
Houtverduurzaming: Houtverduurzamingsprocédé A3 volgens STS 04, STS 23 en STS 52.
14-10-2010
Dampdoorlatende folie:
Dampdoorlatend membraan bestaande uit een geperforeerde dampdoorlatende polyethyleenfilm van hoge
densiteit, extra sterk non-woven. Geleverd in rollen van 1,50 m breed en 100 m lang.
Materialen : 100% PE-film hoge densiteit
Gewicht : 60 gr./m2
Kleur : zwart
Waterdampdoorlaatbaarheid : >2000g/m2.24h (NF)
Dampweerstand : 0,3 m2.h.mm.Hg/g (Sd = 0,02m)
Luchtdoorlaatbaarheid : 60 N
Rek : > 15%
Breukweerstand : 600 kPa
Brandeigenschappen : voldoet aan DIN 4102-B2
Dikte : 0,2 mm
Multiplexplaten:
De platen zijn van multiplex voor buitenschrijnwerk en zijn van de klasse 72-100 (STS 04-5).
Ze zijn bestand tegen een tijdelijke blootstelling aan het buitenklimaat, d.w.z. dat zowel de houtsoort, de
verlijming als de binnen- en buitenlagen aan die voorwaarden moeten beantwoorden.
- Type : WBP-multiplex Grenen met grenen fineer
- Dikte : 18 mm.
De platen hebben eenzelfde uitzicht als de lijfplaten van de sandwichpanelen van de luifel.
UITVOERING
De uitvoering beantwoordt aan de voorschriften van de STS 23 (1978) "Houtbouw" en (1983) "Houtbouw -
addendum en toelichtingen"..
De onderlaag bestaat uit tengellatten 22 x 32 mm die bevestigd worden op de kepers. De tengellatten
houden de dampdoorlatende folie op zijn plaats. Ze vormen een volledig lattenwerk met een horizontale
tussenafstand van max. 30cm
Op het verticale lattenwerk wordt een beplating getimmerd bestaande uit multiplexplaten. De platen worden
verwerkt in zo groot mogelijke gehelen teneinde een glad ondervlak te bekomen.
De naden tussen de platen worden tegen elkaar aan geplaatst met een profilering.
TOEPASSING
Boord onder luifel
MEETCODE
Per m2 / beplating, tengelatten en pe-folie inbegrepen
Meting gevels
HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A 8/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc

LOT 23 ONDERDAKEN, DAKELEMENTEN, DAKISOLATIE...
23.41.10
Dakafwerkingen, systemen voor plat dak, algemeen, thermisch isolerend
OMVANG
De werken omvatten :
- de verkenning en de voorbereiding van de ondergrond.
- de levering en de verwerking van de materialen, met inbegrip van het eventuele dampscherm.
- de levering en de plaatsing van de plaatsings- en bevestigingstoebehoren.
- de eventuele voorlopige beschermingsmaatregelen.
14-10-2010
ALGEMENE BESCHRIJVING - MATERIALEN
De isolatiematerialen hebben een ATG-goedkeuring voor dakafdichting.
De dampschermen zijn van de dampschermklasse E1 tot E4 zoals vermeld in WTCB TV 183 'Het Platte Dak'
(1992), waarbij de volgende materialen in aanmerking kunnen worden genomen :
- E1 : PE of PVC
- E2 : PE (dikte > 0,1 mm), PVC (dikte > 1 mm), V50/16 bitumen-glasvlies
- E3 : V3 of V4 gewapend bitumen, APP of SBS polymeerbitumen of een PIB-folie
- E4 : meerlaagse polymeerbitumen.
ALGEMENE BESCHRIJVING - UITVOERING
De uitvoering van de dakisolatie wordt uitgevoerd overeenkomstig de ATG-goedkeuring en volgens de
voorschriften vermeld in WTCB TV 183 'Het Platte Dak' en WTCB TV 191 'Het platte dak - aansluitingen en
afwerking'.
De plaatsing van het dampscherm wordt geplaatst in overeenstemming met de plaatsing van de
isolatieplaten en de aard van de ondergrond. In elk geval zullen de voegen zorgvuldig afgekit en/of
afgekleefd worden in overeenstemming met de voorschriften van de fabrikant en met het oog op het
garanderen van de vereiste dampschermklasse.
COORDINATIE
Vooraleer de dakisolatie aan te brengen, gaat de aannemer van de afdichting na of de draagkonstruktie in
overeenstemming is met de plannen en de voorschriften en een onberispelijke uitvoering van de werken
verzekerd kan worden. Zoniet stelt hij de architekt daarvan tijdig in kennis, die de noodzakelijke maatregelen
zal treffen.
Voorafgaandelijk aan de werken zal een
studie van de windbelasting op het platte dak volgens WTCB TV 183 (1992) of NBN B03-002(1)(1988)
voorgelegd worden.
hygrothermische studie van de dakopbouw volgens WTCB TV 134 'Bepalen van de dakopbouw...'(1980)
voorgelegd worden.
De aannemer-afdichting is ertoe gehouden de werken, ten laatste 5 dagen na bevel tot aanvang, uit te
voeren.
Alle schade, voortvloeiend uit een laattijdige aanvang van de dakwerken zullen ten zijner laste worden
gelegd.
KONTROLE/KEURINGS-ASPEKTEN
De aannemer legt een geldig ATG-certificaat voor.
MEETCODE
Per m2,
netto dakoppervlak = de loodrechte projektie van de dakvlakken begrepen binnen de buitenomtrek van het
dak, d.w.z. de bovenranden en de zijranden. Openingen groter dan 1 m2 worden afgetrokken.
HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A 9/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc

HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
10/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010
23.41.10.191
Dakafwerkingen, isolatieplaten, Minerale wol, thermisch isolerend
OMVANG
De werken omvatten :
- De voorbereiding van de ondergrond
- De levering en de verwerking van de isolatiematerialen, met inbegrip van de eventuele scheidingslagen
en omtrekisolatie.
- De levering en de plaatsing van de plaatsings- en bevestigingstoebehoren
- De eventuele voorlopige beschermingsmaatregelen.
MATERIALEN
De isolatieplaten bezitten een ATG voor toepassing op de betrokken ondergrond.
- Materiaal : drukvaste goed beloopbare rotswol opgebouwd uit 3 densiteiten, voor 40% bestaande uit
gerecycleerd rotswolmateriaal
- Dikte : 2x100 mm.
- lu volgens NBN B 62-002 : 0,040 W/mK.
- Mechanische sterkte : Weerstand bij verdeelde belasting volgens EN 12089 : dL-dB < 5 mm.
- Druksterkte bij 10 % volgens EN 826 : min. 50 kPa
- Puntlast (ø 80 mm) volgens EN 12430 : min. 200 kPa
- De platen zijn waterafstotend, hygroscopisch, niet-capillair en onbrandbaar.
UITVOERING
De platen worden geschrankt in 2 lagen op de vorm geplaatst met de dampschermzijde naar de onderkant.
De randen en spleten worden opgespoten met een aangepast voegvullend en thermisch isolerend en
onbrandbaar schuim.
Na afloop van de werken worden de nodige beschermingsmaatregelen getroffen, alsook de nodige
bevestigingen om de isolatieplaten op hun plaats te houden.
De isolatieplaten worden geplaatst volgens de ATG. Op de aankleefbare ondergrond en tegen de opstanden
wordt een hechtprimer aangebracht. (300g/m2) Voor zeer zuigende ondergronden worden twee lagen
aangebracht. Daarop worden de platen met koudlijm pasta volledig gekleefd (1000g/m2).
Op de overgangen tussen dak en luifel vooraan wordt het pasverschil uitgevuld met rotswol in driehoekige
doorsnede.
TOEPASSING
Betondaken.
MEETCODE
Per m2.
Netto Dakoppervlak. Openingen groter dan 0,5 m2 worden afgetrokken.
34.30.00
Daken, sandwichpanelen, thermisch isolerend, algemeen
OMVANG
Onderstaande artikelen betreffen tweeschalige dakbeschotplaten waarbij tussen 2 lijfplaten isolatie in het
fabriek voorzien wordt.
De werken omvatten :
- Het voorbereiden van het legvlak.
- De levering, de voorbereiding en de plaatsing van de sandwichpanelen, met inbegrip van de tengellatten
en bijbehorende speciale stukken, dakvoetprofielen, verankeringen, verbindingselementen, ...
- Het maken van eventuele dakdoorgangen.
- Het afwerken van de dwars- en langsvoegen.
MATERIALEN

HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
11/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010
De sandwichpanelen zijn zelfdragend en geschikt voor een dakbedekking met zink.
De panelen bestaan uit een volle kern van isolerend materiaal, aan twee zijden bekleed met een plaat.
Tussen houten ribben waarop de platen ofwel onder druk verlijmd en geniet, ofwel met spijkers of
houtdraadbouten worden bevestigd bevindt zich het isolatiemateriaal. In dit geval worden de spijkers of
bouten degelijk ingedreven of gedraaid, zodat de kop dieper ligt dan het bovenvlak van de beplating.
UITVOERING
De plaatsing, en de verwerking dienen te gebeuren volgens de voorschriften van de fabrikant.
De elementen dienen droog en vrij van een vochtige ondergrond (ongeveer 15 cm) te worden opgeslagen.
Ze dienen op een afstand te worden ondersteund die overeenkomt met de maximaal toelaatbare
gordingafstand. Indien zij worden bedekt door een zeil dient dit aan de onderzijde te worden teruggeslagen
ten einde de noodzakelijke verluchting te bekomen.
De opslagperiode op de werf zal zo kort mogelijk gehouden worden.
De sandwichpanelen worden haaks op de richting van de ondersteuningen, geplaatst evenwijdig aan de nok.
Elk element moet op elke ondersteuning met een opleglengte van minstens 50 mm te worden opgelegd.
Bij opleggingen op staal of een steenachtig materiaal dient onder het paneel een strook drukverdelend vilt,
dikte 2 mm, of gelijkwaardig te worden aangebracht.
De eindvoegen van de beplatingselementen liggen in de as van de balken.
Bij het monteren worden de sandwichpanelen vastgezet op de ondersteuningen met de door de fabrikant
voorgeschreven bevestigingsmiddelen.
Uitkragingen in de lengterichting van het element tot 300 mm behoeven geen extra voorzieningen.
Grotere overkragingen en oversteken in dwarse zin van het dakpaneel mogen enkel worden gerealiseerd in
overleg met de fabrikant.
Het afdichten van de dwarsvoegen van het onderdak gebeurt met een bitumenpasta of siliconenkit.
Uitsparingen mogen in de panelen worden aangebracht, mits de ribben niet te onderbreken. Grote sparingen
mogen enkel worden uitgevoerd in overleg met de fabrikant in daarvoor speciaal voorziene platen (met
raveel). De sparingen worden steeds met zorg en daarvoor geschikt materiaal uitgesneden.
De afwerking van de langsvoegen dient zo snel mogelijk te gebeuren na de plaatsing van de panelen. Alle
openstaande voegen zullen met daartoe geschikt montageschuim opgevuld worden.
De onderzijde van de panelen blijft na plaatsing in zicht en wordt met extra zorg behandeld.
COORDINATIE
De aannemer dak bezorgt voor de uitvoering aan de architect :
Een studie, opgesteld in functie van :
- De bevestiging van de dakelementen aan de onderlinge constructie.
- Uitvoeringstekeningen en -details.
- Een staal.
Na montage van de sandwichpanelen dient het dak zo spoedig mogelijk van een dakbedekking te worden
voorzien. In elk geval dienen de gepaste maatregelen te worden genomen om de elementen te beschermen
tegen neerslag, door het regendicht afwerken van naden en nok.
Na montage van de panelen dienen de onder de kap gelegen ruimten tijdens het verdere bouwproces
voldoende te worden geventileerd. Eveneens dienen alle voorschriften i.v.m. ventilatie tussen dakbedekking
en sandwichpanelen strikt te worden nageleefd.
Eventuele gootoversteken en oversteken over kopgevels moeten aan de onderzijde van het element worden
beschermd tegen het indringen van regenwater .
De uitvoering van dit artikel is te coördineren met volgende posten :
- Daken/structuren, systemen, algemeen.
- 30400 - Dakafwerkingen, zink, algemeen.
CONTROLE/KEURINGS-ASPECTEN
De platen die voor en/of na plaatsing beschadigd zijn, abnormale vervorming vertonen of aangetast zijn door
vocht zullen niet verwerkt worden.
- Attesten m.b.t. de brandweerstand zullen voorafgaandelijk aan de plaatsing aan de architect worden
bezorgd.
- Een ATG-technische goedkeuring zal worden voorgelegd.

HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
12/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010
34.30.01
Daken, sandwichpanelen, MW, thermisch isolerend
MATERIALEN
Type 1
De elementen dragen een ATG-goedkeuring.
De zelfdragende isolerende sandwichpanelen zijn opgebouwd uit 2 lijfplaten, tussenin voorzien van een kern
van minerale wol.
- Totale Breedte : 1200 mm
- Totale Dikte : 194 mm (170mm isolatie).
- Brandweerstand : Rf 1/2 h.
Kenmerken van de samenstellende delen :
Lijfplaat (hemelzijde) :
- Materialen : watervaste multiplex
- Type : watervast verlijmd / minimum aan kwasten
- Dikte : 12mm
- E-modus : 10.000 N/mm2
Langsribben :
- Materialen : Europees naaldhout(RNG) kwaliteit 58 volgens STS 04.2
- Sectie : 45 mm x 150 mm.
- Afwerking : 4-zijdig geschaafd.
- Behandeling: verduurzaamd met een schimmel- en insektenwerend product volgens STS.04.
Isolatiekern :
- Materialen : minerale wol.
- l rekenwaarde :

HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
13/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010
voegen een Rf van 1/2h heeft. Bij een dakdoorbreking of schouw wordt het onderdakwater volgens de
voorschriften van de fabrikant afgevoerd.
COORDINATIE
Alle details voor de afwerking worden in samenspraak met de leverancier en op basis van de typedetails van
de architect opgesteld en voor de uitvoering voorgelegd.
TOEPASSING :
Type 1
Alle daken van de atria
Type 2
De daken van de luifel aan de westgevel
MEETCODE
Plaatopeningen groter dan 1m2 worden afgetrokken.
Per m2.

LOT 27 DAKWATERAFVOER
HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
14/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010
25.28.20
Dakafwerkingen, spuwers, algemeen (overstortbeveiliging)
OMVANG
Leveren en plaatsen van alle elementen nodig voor noodevacuatie van dakwater, met behulp van spuwers.
De werken omvatten :
- De levering en plaatsing van de buizen, de bevestigingshaken, de beugels, de kragen, de lassen of
lasnaden, de ellebogen, …
- Het solderen of bevestigen van de elementen.
MATERIALEN
De materialen beantwoorden aan de voorschriften van STS 33 en NBN 306.
De galvanische koppels door contact van twee verschillende materialen zijn verboden. Bij de waterafvoer,
wordt het metaal met de grootste positieve elektrochemische spanning, altijd het meest stroomafwaarts
geplaatst.
In ieder geval zijn rechtstreekse aanrakingen, dus zonder isoleermiddel, verboden tussen
zink en ijzer (staal);
zink en koper (niet vertind);
gegalvaniseerd staal en ijzer (staal);
gegalvaniseerd staal en koper (niet vertind);
aluminium en tin, koper, lood en zink;
zink en bitumineuze dakbedekking.
Voor zink, gegalvaniseerd staal, koper en aluminium, is rechtstreeks contact met eiken- of kastanjehout, met
gips of met vochtige mortel (niet verhard) niet toegelaten. Rechtstreekse aanrakingen met geïmpregneerd
hout zijn niet toegestaan.
UITVOERING
De spuwers worden geplaatst volgens de voorschriften van NBN 306 (1955).
De minimale doorsnede van de afloopbuis wordt bepaald in functie van het maximum af te voeren debiet
Volgende minima zijn evenwel altijd van toepassing :
5 cm diameter voor de ronde buizen.
De spuwers lopen licht horizontaal en steken minimaal 20cm uit tov het gevelvlak.
CONTROLE/KEURINGS-ASPECTEN
Alle elementen die voor of tijdens de uitvoering werden beschadigd, worden geweigerd.
25.28.20
Dakafwerkingen, spuwers, aluminium
MATERIALEN
De aannemer gebruikt hanggoten in aluminium met de volgende kenmerken :
Het aluminium beantwoordt aan de voorschriften van de EN 485-1 :
- Dikte : min. 0,8 mm.
- Oppervlaktebehandeling : goudkleurig geanodiseerd
- Vorm : rond
- Afmeting : 50mm
UITVOERING
De buizen worden voorzien van een kopplaat voor bevestiging op het vlak.
De buizen steken 20cm uit het gevelvlak.
TOEPASSING
Alle afvoeren

MEETCODE
Met inbegrip van beugels en hulpstukken.
Per stuk.
HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
15/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010

HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
16/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010
27.41.10
Hemelwaterafvoer, afvoerbuizen, algemeen
OMVANG
- Leveren en plaatsen van alle elementen nodig voor de zo vertikaal mogelijke afvoer van dakwater,
met behulp van buizen, naar de notering.
- De werken omvatten :
- De levering en plaatsing van de buizen, de bevestigingshaken, de beugels, de kragen, de lassen of
lasnaden, de ellebogen, …
- De aansluiting op de verdere elementen afwaarts.
- Het solderen of bevestigen van de elementen.
- De levering van bochtstukken.
MATERIALEN
De materialen beantwoorden aan de voorschriften van STS 33 en NBN 306.
De galvanische koppels door contact van twee verschillende materialen zijn verboden. Bij de waterafvoer,
wordt het metaal met de grootste positieve elektrochemische spanning, altijd het meest stroomafwaarts
geplaatst.
In ieder geval zijn rechtstreekse aanrakingen, dus zonder isoleermiddel, verboden tussen
zink en ijzer (staal);
zink en koper (niet vertind);
gegalvaniseerd staal en ijzer (staal);
gegalvaniseerd staal en koper (niet vertind);
aluminium en tin, koper, lood en zink;
zink en bitumineuze dakbedekking.
Voor zink, gegalvaniseerd staal, koper en aluminium, is rechtstreeks contact met eiken- of kastanjehout, met
gips of met vochtige mortel (niet verhard) niet toegelaten. Rechtstreekse aanrakingen met geïmpregneerd
hout zijn niet toegestaan.
UITVOERING
De afvoerbuizen worden geplaatst volgens de voorschriften van NBN 306 (1955).
De minimale doorsnede van de afloopbuis wordt bepaald in functie van het maximum af te voeren debiet
Volgende minima zijn evenwel altijd van toepassing :
10 cm diameter voor de ronde buizen.
De buizen worden verbonden door ineenschuiven over voldoende lengte zonder solderen of door
ineenschuiven en solderen, waarbij een uitzettingsvoeg wordt voorzien om de 6 m.
De buizen worden geplaatst buiten het gebouw.
Ze moeten waterdicht zijn bij een druk die overeenstemt met een waterkolom die gelijk is aan de hoogte van
de buis.
De afvoerbuizen lopen steeds vertikaal en blijven op dezelfde afstand van het afgewerkte vlak van de muur.
Desnoods worden speciale haken gebruikt.
De ronde buizen worden met behulp van een gesoldeerde neus op de beugels gehouden.
COORDINATIE
In de periode tussen het plaatsen van de dakgootbekleding en van de afvoerbuizen worden maatregelen
getroffen om het hemelwater niet op de muren te laten aflopen.
CONTROLE/KEURINGS-ASPECTEN
Alle elementen die voor of tijdens de uitvoering werden beschadigd, worden geweigerd.
27.31.10.43
Hemelwaterafvoer, afvoerbuizen, aluminium
MATERIALEN
De aannemer gebruikt hanggoten in aluminium met de volgende kenmerken :
Het aluminium beantwoordt aan de voorschriften van de EN 485-1 :

- Dikte : min. 0,8 mm.
- Oppervlaktebehandeling : gemoffeld in RAL betongrijs
- Vorm : vierkant
- Afmeting : 90 x 90 mm
HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
17/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010
UITVOERING
De buizen worden over ten minste 3 cm ineengeschoven en niet gesoldeerd.
De draagstukken zijn haken van aluminium van 3 mm x 20 mm doorsnede.
Bevestiging met schroefbeugels in alu (zelfde afwerking) en volgens NBN 657 (450 g zink/m2) in de muur
verankerd.
De buizen worden bovenaan voozien van een T-stuk dat horizontaal aansluit op het tapgat en vertikaal zorgt
voor een verluchting.
TOEPASSING
Alle afvoeren
MEETCODE
Met inbegrip van beugels en hulpstukken.
Per lm.
LOT 33 DAKAFWERKINGEN
30.31.00
Dakafwerkingen, golfplaten, algemeen
OMVANG
De werken omvatten :
- Het ter plaatse opmeten van de afmetingen, of uitvoering volgens plan.
- De levering en plaatsing van de platen en speciale platen, met inbegrip van de latten en hulpstukken
of bevestigingselementen.
- De levering en plaatsing van de nokken, hoeken, killen, knikken, aansluitingen op andere
dakbedekkingsmaterialen, gevelaansluitingen.
- Het wegnemen van alle afval, verpakkingsresten, …
- De voorlopige bescherming van de niet bedekte delen van het dak.
- Het plaatsen en achteraf verwijderen van de beschermingsmaatregelen eigen aan het werk.
- De plaatsing en het wegnemen van stellingen en afdekzeilen nodig bij het plaatsen van de platen.
ALGEMENE BESCHRIJVING - UITVOERING
De werken worden uitgevoerd overeenkomstig de eisen van STS 34, deel 1, aangevuld met de voorschriften
van de fabrikant.
De dakbedekking zal worden verwerkt volgens een aan de platen aangepaste wijze, o.a. voor wat betreft de
keuze van de bevestigingsmiddelen. Hiertoe zullen de voorschriften van de fabrikant gevolgd worden.
In het bijzonder zal aandacht worden besteed aan de minimale dakhelling die de fabrikant garandeert, en de
bijkomende maatregelen die hiervoor worden opgelegd.
COORDINATIE
Gezien de risico's op waterinfiltraties dient de regendichte aansluiting (bv loodslabbe) te worden verzekerd
ter hoogte van de dakdoorbrekingen (schouwen, dakvlakramen, …) Hierbij zal het nodige worden gedaan
om het gebeurlijk indringende water naar buiten of naar de goot af te voeren.
CONTROLE/KEURINGS-ASPECTEN
Vooraleer de dakbedekking aan te brengen, gaat de aannemer na of de draagkonstruktie in
overeenstemming is met de plannen en de voorschriften en of een onberispelijke uitvoering van de werken
verzekerd kan worden. Zoniet stelt hij de architect daarvan tijdig in kennis, zodat die de noodzakelijke
maatregelen zal treffen.

HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
18/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010
Doen de gebreken zich voor over meer dan 1/3e van het totale oppervlak, dan dient het dak integraal te
worden vervangen.
De aannemer-dakdekker is ertoe gehouden de werken, binnen de 5 dagen na bevel tot aanvang uit te
voeren. Alle schade, voortvloeiend uit een laattijdige aanvang van de dakwerken zullen ten zijner laste
worden gelegd.
30.31.11
Dakafwerkingen, golfplaten, vezelcement
MATERIALEN
golfplaten
De geprofileerde basisplaat wordt vervaardigd volgens het Hatschek-procédé. Hierbij wordt een waterige
oplossing van Portland cement, minerale toeslagstoffen, procesvezels en wapeningsvezels grondig
gemengd.
In de platen wordt geen asbest verwerkt.
Deze golfplaat wordt ook gekenmerkt door de cijfers 177/51, welke de golfbreedte en golfhoogte weergeven.
Kenmerken van de plaat:
- veiligheidsstrips in elke golf
- er wordt gebruik gemaakt van de ongekleurde versie lichtgrijs
- voldoet aan de norm EN NBN 494 en bezit het BENOR keurmerk
- bestendigheid tegen chemische invloeden
- diffusieopen en licht
- brandklasse A1
kepers
Kenmerken van het hout :
- Houtsoort : Noords Grenen (PNG) nr. 414 van NBN 199.
Het hout voldoet aan de voorschriften van STS 52.04 en is van schrijnwerkerskwaliteit en STS 04.06.8
(1994).
- Houtkeus : 2de keus volgens NBN 272.
- Houtverdeling : geschaafd.
- Volume massa : 500 kg/m3 (bij een houtvochtgehalte van 12 %).
- Duurzaamheidsklasse : II/III.
- Kleur : kern heldergeel tot bruinrood; spint geel-wit tot wit.
- Nerf : matig fijn.
- Draad : recht en regelmatig.
- Tekening : gevlamd op dossekwartier fijn gestreept.
De kwasten zijn fel gekleurd (donkerbruin tot zwart).
- Diktetolerantie : 1 mm.
- Afmeting van de kepers: 60x50mm
bakgoot
Bakgoot uit WBP multiplex 18mm langs 2 zijden uitgetimmerd met afschot met daarop een EPDM
dakdichting cfr. de platte daken. Tapgaten volgens plan.
UITVOERING
De platen worden in zo groot mogelijke lengtes verwerkt.
De golfplaten worden bevestigd op een structuur van kepers, geplaatst evenwijdig een de nok elke 100cm.
De nok wordt niet met een hulpstuk afgewerkt. De goot wordt uitgevoerd als een verdiepte bakgoot uit
EPDM. Op de kopse zijden wordt de aansluiting tussen muur en golfplaat afgewerkt met een loodslabbe.
TOEPASSING
Op de carport en de fietsenstalling.
MEETCODE

Per m2, hulpstukken en randafwerkingen inbegrepen.
Lm bakgoot
33.21.00
Dakafwerkingen, baanvormig, algemeen
OMVANG
- De werken omvatten :
- De verkenning en de voorbereiding van de ondergrond
- De levering en de verwerking van de materialen, met inbegrip van de eventuele
scheidingslagen.
- De levering en de plaatsing van de plaatsings- en bevestigingstoebehoren
- De tapgaten doorheen de muren of het dakvlak
- De eventuele voorlopige beschermingsmaatregelen.
ALGEMENE BESCHRIJVING - MATERIALEN
De dichtingsmaterialen hebben een ATG-goedkeuring voor dakafdichting.
HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
19/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010
ALGEMENE BESCHRIJVING - UITVOERING
De uitvoering van de dakafdichting wordt uitgevoerd overeenkomstig de ATG-goedkeuring en volgens de
voorschriften vermeld in WTCB TV 183 'Het Platte Dak' en WTCB TV 191 'Het platte dak - aansluitingen en
afwerking'.
De rollen (voor polymeerbitumen APP en SBS) zullen verticaal vervoerd en op een vlakke en gladde
vloerbodem opgeslagen worden.
In ieder geval zal de plaatsing onderbroken, en voorlopig beschermd, worden bij regen, sneeuw, mist of als
de omgevingstemperatuur minder dan +5 ˚C bedraagt. In dit laatste geval echter, en mits bijzondere door de
fabrikant bepaalde voorzorgen, mag het werk met de instemming van de architect voortgezet worden.
De rollen zullen met zorg moeten behandeld worden om beschadiging van de buitenkant te vermijden.
Bovendien wordt aangeraden bij temperaturen onder +5 ˚C de rollen zeer behoedzaam te behandelen.
De stroken zullen spanningsvrij geplaatst worden op een ondergrond die aan de volgende voorwaarden
voldoet :
Bij nieuwe ondergronden :
De ondergrond zal droog zijn en een temperatuur van meer dan 2 ˚C hebben.
Hij zal goed glad, vlak en vast zijn.
Voegen van draagvloerelementen of van cellenbeton zullen gepast overbrugd worden.
Hij zal vrij zijn van alle vreemde stoffen of lichamen (vet, kiezel, olie...).
Hij zal chemisch en mechanisch met de dakdichting verenigbaar zijn.
Hij zal beantwoorden aan de voorschriften van de NBN B46-001 (1991).
COORDINATIE
Vooraleer de dakbedekking en/of -afdichting aan te brengen, gaat de aannemer van de afdichting na of de
draagkonstruktie in overeenstemming is met de plannen en de voorschriften en een onberispelijke uitvoering
van de werken verzekerd kan worden. Zoniet stelt hij de architekt daarvan tijdig in kennis, die de
noodzakelijke maatregelen zal treffen.
De aannemer-afdichting is ertoe gehouden de werken, ten laatste 5 dagen na bevel tot aanvang, uit te
voeren. Alle schade, voortvloeiend uit een laattijdige aanvang van de dakwerken zullen ten zijner laste
worden gelegd.
CONTROLE/KEURINGS-ASPEKTEN
De aannemer-afdichting legt een geldig ATG-certificaat voor.
De aannemer afdichting blijft gedurende een periode van 10 jaar, na de voorlopige oplevering, aansprakelijk
voor een volledige waterdichtheid. In geval van dakafdichting is de aannemer tevens verantwoordelijk voor
plooi- en/of blaasvorming. Gedurende deze periode van 10 jaar zijn alle leveringen en eventuele
herstellingswerken ten laste van de aannemer.
Doen de gebreken zich voor over meer dan 1/3e van het totale oppervlak, dan dient het dak integraal te
worden vervangen.
MEETCODE

HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
20/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010
Per m2,
netto dakoppervlak = de loodrechte projektie van de dakvlakken begrepen binnen de buitenomtrek van het
dak, d.w.z. de bovenranden en de zijranden. Openingen groter dan 1 m2 worden afgetrokken.
33.21.10.731.051
Dakafwerkingen, baanvormig, EPDM
MATERIALEN
Het EPDM-afdichtingssysteem bezit een ATG voor toepassing op de betrokken ondergrond.
De eindlaagafwerking van de dakbedekking behoort tot klasse A1 of vertoont de eigenschappen van de
klasse Broof (t1) bepaald in de beschikking 2001/671/EG, of zijn conform aan de beschikking 2000/553/EG.
De voorschriften van de fabrikant aangaande materiaal en plaatsingsvoorwaarde worden strikt in acht
genomen. De dakafdichtingsbaan is getest volgens U.E.A.t.c.-richtlijnen voor elastomeer dichtingsbanen en
heeft een B.U.t.g.b.-goedkeuring.
Het materiaal zal beschikken over een lichte kleur: lichtgrijs of vergelijkbaar.
UITVOERING
Het afdichtingssysteem wordt geplaatst volgens de ATG waarbij de plaatsingsopbouw wordt uitgevoerd
volgens de voorschriften van de fabrikant.
Het afdichtingssysteem wordt zo verkleefd dat het de windlasten op de plek weerstaat.
Het dakkleed wordt naar boven geplaatst tegen de opstaande dakrand en doorgetrokken tot over de volle
breedte van de buitenmuur. De afwerking gebeurd door een afdekkap in gemoffeld aluminium.
CONTROLE
Na de uitvoering zal de dakdekker een door de fabrikant opgemaakt certificaat voorleggen aan de bouwheer;
meer bepaald een certificaat van goede uitvoering en met 10 jaar fabriekswaarborg (zonder voorbehoud) op
materiaal en arbeidsloon wat betreft de waterdichtheid van het daksysteem.
TOEPASSING
Platte daken
MEETCODE
Per m2 netto dakoppervlak (openingen groter dan 1 m2 worden afgetrokken)
LOT 32 DAKAFWERKING EN DAKBEVEILIGING
32.02.01
Dakafwerkingen, systemen voor plat dak, hellingsbeton
OMVANG
Leveren en plaatsen van hellingsbeton met een afschot van minimum 1,5 cm/meter.
MATERIAAL
Ongewapend beton.
Het beton is van de sterkteklasse C25/30 2b, consistentieklasse S3 of F3, maximale korrelgrootte D van de
granulaten volgens NBN B15-001 (2de uitgave, 1992). De water-cement-factor en het cementgehalte
worden bepaald afhankelijk van de blootstellingsklasse, zoals beschreven in de norm NBN B15-001 (2de
uitgave, 1992).
Het gebruik van toeslagstoffen is onderworpen aan de voorafgaandelijke goedkeuring van de architect.
UITVOERING
Voor de uitvoering worden ter plaatse de passen en de hellingsrichting duidelijk uitgezet.
Minimum dikte van 3cm.

HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
21/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010
Op de dakwelfsels worden bevestigingspunten voorzien voor valbeveiliging. De punten staan aangeduid op de
dakenplannen. Op deze plaatsen moet er een opstorting van 20cm dik beton uitgevoerd worden, dewelke
uitgespaard wordt in het hellngsbeton.
CONTROLE
Na de uitvoering wordt gecontroleerd of er op het betonnen vlak geen waterplassen blijven staan. De
uitvoering wordt hernomen tot een perfecte afwatering bestaat.
TOEPASSING
Alle daken met als ondergrond een betonplaat.
MEETCODE
Per m2 uitgaande van een gemiddelde dikte van 5 cm.
32.11.04
Dakdoorvoeren, plat dak
OMVANG
- In deze werken zijn voorzien
- leveren en plaatsen van verluchtingsschouw of buis met mof
- alle aanwerking aan het dak
- binnenafwerking met rooster
- eventuele aansluiting op verluchtingskanaal
MATERIAAL
Alle materiaal voor de afwerking van de randen is identiek aan het materiaal van de dakbedekking en
geleverd door dezelfde firma.
De verluchtingsroosters binnen zijn uit geanodiseerd aluminium voorzien van een muggengaas.
UITVOERING
Als aangeduid op de plannen, worden verluchtingen door het dak voorzien. Hiertoe wordt een pe buis
geplaatst gelijk met de onderzijde van de plafondafwerking. Indien het een verluchtingsbuis in een schacht
betreft blijft de buis 10cm onder het dak doorsteken voor latere aansluiting. Over deze pe buizen wordt
boven op het dak een opstaande tap voorzien aangewerkt aan het bestaande dakkleed. Daarover wordt
een zwart pe buisje met afdekkap geschoven.
COORDINATIE
Alle details voor de afwerking worden in samenspraak met de leverancier en op basis van de typedetails van
de architect opgesteld en voor de uitvoering voorgelegd.
TOEPASSING
Doorvoeren voor technieken en verluchtingen volgens lot technieken
MEETCODE
Per stuk. (VH)
Alles inbegrepen
18.93.10
Gevelafwerkingen, muurafdekelementen, alg.
OMVANG
Definitie :
Worden begrepen in dit artikel de voorschriften voor de uitvoering van muurafdekelementen al of niet
volgens een detailplan.
Inbegrepen : hoeken, beëindigingen en ontmoetingen.
Inbegrepen in deze artikelen zijn de elementen die zowel droog (muurkapprofielen : aluminium-,
polyesterprofielen, …) als nat (muurdekstenen en muurkappen) worden geplaatst.

Specifieke voorschriften gelden voor de uitvoering van dakranden.
HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
22/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010
De werken omvatten :
- De verkenning en de voorbereiding van de draagconstructie
- Het opnemen van de afmetingen na de voltooiïng van de ruwbouw.
- De werkhuistekening.
- De levering en plaatsing van een spouwafdekking, een metalen afsluiting of een houten afsluiting.
- De levering en de voorbereiding van de materialen, en meer bepaald :
- De muurafdekelementen (inbegrepen hoeken, beëindigingen en ontmoetingen.
- De eventuele verbindingselementen met de andere bouwelementen (b.v. ankers, doken, …).
- De levering en plaatsing van aansluiting en dichtingen ter hoogte van voegen en overgangen.
- De levering en de plaatsing van de plaatsings- en bevestigingstoebehoren.
- De eigenlijke uitvoering van de muurafdekelementen,
- Het wegnemen van alle deeltjes (b.v. metalen bramen, deeltjes), afkomstig van de plaatsing
(doorboring, …).
- Het materieel voor de uitvoering, de bescherming en de bewaring van het werk.
- Het plaatsen en verwijderen van de voor de werken nodige beschermingen, afdekzeilen,
- Het opruimen en schoonmaken van de bouwplaats.
ALGEMENE BESCHRIJVING - MATERIALEN
De afdekelementen moeten aan de volgende voorschriften voldoen :
- Ze worden voorzien van een druiplijst of waterlijst in de richting van de waterafvoer.
- Hun zichtvlakken hebben gave kanten en zijn vrij van afgeschilferde randen en hoeken.
- Vrij zijn van gebreken die mettertijd afbreuk kunnen doen aan hun duurzaamheid.
- Vrij zijn van alle losse elementen en iedere onzuiverheid (vet, olie, roest, …).
- Ontdaan zijn van alle steenkorst of aarde, afgeschaald tot op de kern en volkomen gereinigd.
- Ze worden tijdig geleverd #op paletten. #in een stevige verpakking.
ALGEMENE BESCHRIJVING - UITVOERING
Het werk wordt uitgevoerd volgens :
- NBN B 24-301 (1980) - Ontwerpen en berekening van metselwerk (1ste uitg. + erratum).
- NBN B 24-401 (1981) - Uitvoering van metselwerk (1ste uitg.).
- TV 191 (1994) - Het platte dak aansluitingen en afwerking. O.a. § 6.4.2. Muurkappen en dekstenen.
De elementen worden gedurende het transport vlak gestapeld en bedekt met een zeil. Tijdens hun verblijf op
de werf, worden ze vlak gestapeld, beschermd tegen de weeromstandigheden, op een beschutte
geventileerde plaats of onder een dekzeil.
Alle muurafdekelementen die een geheel vormen worden terzelfdertijd opgetrokken.
De nodige voorzorgen worden genomen om een verzorgd en onbesmeurd uitzicht te geven en dit te
behouden.
De afdekelementen moeten recht (of in boogvorm), vlak en horizontaal worden uitgevoerd. De voegen
moeten overal even dik en rechtlijnig zijn.
De aannemer zal erop toezien dat de visuele lijn van de elementen, de voegen en de bevestigingen
gerespecteerd worden.
COORDINATIE
De architect maakt principeplan op. De aannemer is verplicht na te gaan of de elementen kunnen geleverd
worden in de afmetingen voorgeschreven in de aanbestedingsdokumenten.
De muurafdekelementen worden opgetrokken volgens de voorafgaand aan de uitvoering afgesproken
aanduidingen, waarbij de werkhuistekeningen (detailtekenening) ter goedkeuring van de architect
voorgelegd worden.
CONTROLE- EN KEURINGSASPECTEN
De aannemer is verplicht na te gaan of de afdekelementen, de hulpstukken, de bevestigingsmiddelen, …
kunnen geleverd worden in de vormen, afmetingen en modellen.

HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
23/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010
Vooraleer de afdekelementen en alle bijbehorende hulpstukken te bestellen, is de aannemer verplicht na te
gaan of deze kunnen geleverd worden in de afmetingen, type, kleur en oppervlakte behandeling
voorgeschreven in de aanbestedingsdokumenten. Zo ondermeer wordt voorafgaandelijk nagegaan of de
maatafstemming past met de draagstrukturen en de keuze en plaatsing van de bevestigingsmiddelen.
De muurconstructie moet voldoende sterk en dik zijn om de verankeringselementen van de afdekelementen
veilig te kunnen vastgieten ten overstaan van de krachten waaraan ze zullen worden onderworpen, te weten
afrukking, buiging, schuifkrachten, …
Voor de controle-proeven van de technische karakteristieken, wordt verwezen naar de methoden
beschreven in de TV 146 (1983), NBN B15-223 (1990), NBN B15-203 (1990).
Alle stenen die gekloven of gebroken zijn of die hoek- of randschade vertonen bij de voorlopige oplevering,
worden geweigerd en door de aannemer op eigen kosten vervangen.
In het zichtvlak voorkomende beschadigde muurdekstenen worden op kosten van de aannemer vervangen.
Voor het uitzicht, de kleur(en) en de oppervlaktestaat wordt verwezen naar drie voor te leggen monsters
(contractuele monsters), die het gemiddelde uitzicht en de twee grensuitzichten van de levering moeten
vertonen. Deze monsters moeten bovendien alle bijzonderheden (aders, gaten, draden, …) bevatten die niet
als gebreken worden beschouwd en waarvan de aanwezigheid niet tot afkeuring kan leiden.
18.93.11.43
Gevelafwerkingen, muurafdekelementen, aluminium
MATERIALEN
De aannemer gebruikt voorgevormde aluminium profielen met de volgende kenmerken :
- Vorm : met enkele afschuining eenzijdig voorzien van een druiplijst.
- Aluminiumsoort : Volgens prEN 508-2 (1991) en TC 132 standards.
- Profiellengte : in stukken van maximum 2500 mm.
- Profielhoogte : 45 mm.
- Profielbreedte : 40mm opleg op de muur.
De profielen hebben een druiprand van 15mm t.o.v. de gevel, waardoor er een verminderde kans op
lekstrepen ontstaat en een oplopende oplegging.
Kenmerken van de oppervlaktebehandeling zichtzijde :
Oppervlaktebehandeling :
Bij alle dakranden op betonsteen: door coating volgens de richtlijnen van de Aluminium Painters Association
(APA) van polyester- of polyurethaanlakken bestemd voor buitentoepassing die electrostatisch onder
poedervorm worden aangebracht.
- Laagdikte : 60 tot 80 µ.
RAL-kleur betongrijs te specifieren
- Glans : mat.
Bij alle dakranden op messing: goudkleurige geanodiseerde afwerking volgens QUALANOD.
In optie wordt een anti-klimprofiel voorzien voor de dakranden bij de carport, in hoekprofiel aangebracht.
UITVOERING
De plaatsing gebeurt verplicht volgens een aan de oppervlaktebehandeling en het plaattype aangepaste
wijze, o.a. voor wat betreft de keuze van de bevestigingsmiddelen, de plaatsing en de voeguitvoering.
Hiertoe zullen de voorschriften van de fabrikant gevolg worden.
De muurkappen worden vastgeklikt op roestvrijstalen draagprofielen die degelijk in die wanden zijn
vastgevezen.
Tussen de stukken laat de aannemer een voegopening van minimum 2 mm.
De dichtheid van de naden wordt zo verzekerd dat eveneens de vrije uitzetting van de elementen moet
verzekerd zijn.
De profielen dienen bij voorkeur horizontaal op de dichting geplaatst te worden, met eventuele inschuiving
van verbindingsstukken om sporen van afsijpeling op de gevel te vermijden.

HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
24/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010
Stukken kleiner dan de helft van de standaardlengte worden niet verwerkt.
Het versnijden van de platen moet altijd in het atelier gebeuren met gereedschappen aangepast aan de
dikte. Hierbij moet men erover waken dat er geen gensters spatten op de coating. Alle mogelijke
verontreinigingen (vijlsel, spanen) moeten verwijderd worden voor en na plaatsing. Indien toch op de werf
dient versneden te worden, zullen de nodige maatregelen mbt corrosiebescherming genomen te worden.
Hiertoe zullen de voorschriften van de fabrikant gevolgd worden.
De bevestiging gebeurt met aangepaste beugels volgens de voorschriften van de fabrikant.
De profielen worden op de afdichting bevestigd op 100 mm van de voegen en maximum om de 400 mm, dit
in het midden van de staart.
Bevestigingstype : volgens de voorschriften van de fabrikant
Het hellende en horizontale vlak van de voeg moet door middel van siliconemastiek afgedicht worden
Bij flexibele verbingen, gebeurt de aansluiting tussen de afdichting en het profiel met een extra afdekstrook.
Over de voegopening wordt een zelfklevende strook crêpe papier overgeplakt alvorens bij middel van de te
lassen strook dakdichtingsbaan de waterdichte flexibele verbinding tot stand te brengen.
De specialen stukken (zoals : beëindigingen, ontmoetingen en aansluitingen, …) bestaan uit speciale
elementen eigen aan het uitgevoerde systeem. Deze zijn eventueel door elementen vervolledigd waarvan de
uiteindelijke vorm bepaald wordt na opmeting op de werf. Deze elementen worden in het atelier gemaakt uit
speciaal geplooide stukken.
Er worden de volgende uitvoeringen onderscheiden:
- Type zonder antiklimprofiel gemoffeld
- Type zonder antiklimprofiel geanodiseerd
- Type met antiklimprofiel gemoffeld
MEETCODE
Per lm volgens type.
Als lengte neemt men de lengte van de dakrand. De lengte wordt doorgemeten over erin voorkomende
uitzettingsvoegen, overloopleidingen e.d. onderdelen heen.
Speciale stukken zoals : hulpstukken en eindstukken, ontmoetingen, omtrekstukken en aansluitingen
inbegrepen.
39.10.10
Valbeveiliging daken
OMVANG
De werken omvatten:
- De verkenning en de voorbereiding van de draagconstructie
- Het opnemen van de afmetingen na de voltooiïng van de ruwbouw.
- De valbeveiligingsmiddelen (inbegrepen hoeken, beëindigingen en ontmoetingen.
- De eventuele verbindingselementen met de andere bouwelementen (b.v. ankers, doken, ankerplaten
…).
- De levering en plaatsing van aansluiting en dichtingen ter hoogte van voegen en doorgangen.
- De levering en de plaatsing van de plaatsings- en bevestigingstoebehoren.
- Het materieel voor de uitvoering, de bescherming en de bewaring van het werk.
- Het plaatsen en verwijderen van de voor de werken nodige beschermingen, afdekzeilen,
- Het opruimen en schoonmaken van de bouwplaats.
MATERIALEN
Het systeem is conform de bepalingen van NBN-EN365, EN795 en het ARAB en is gekeurd door EDTC. De
gepaste NL-talige gebruiksaanwijzing wordt voorzien. Het systeem heeft tot doel personen te beveiligen bij
val van hoger gelegen vlakken.
Verankeringspunten:

HUISWERK ARCHITECTEN/POS X216/BESTEK/Versie A
25/25
DEELA3 DAKAFWERKING.doc
14-10-2010
De ankerpunten dienen stevig bevestigd te worden aan de dakstructuur. Afhankelijk van de onderconstructie
wordt gekozen voor een specifieke bevestigingswijze. De verankeringssteunen mogen maximaal 7,5m uit
elkaar liggen. Het ankerpunt en het geheel moeten weerstaan aan 2000daN. De levenslijn is uitgerust met
een opspanelement om een juiste afstelling te bekomen.
Levenslijnen:
Het systeem bestaat uit verankeringspunten waardoor een horizontale lijn uit RVS 8mm loopt.
Uiteindesteunen, tussensteunen, bochtsteunen vervaardigd uit inox, en voorzien van een voetplaat
150x150mm met opgelaste stang van 16mm of buisprofiel 48mm voorzien van glijpunten en/of
bevestigingspunten voor de inox spankabel. De ankerpunten dienen stevig bevestigd te worden aan de
dakstructuur.
Afdichtingen:
De verankeringen zijn voorzien van een mantel die de waterdichting verzorgt, en compatibel is met de
toegepaste dakbekleding. In geval van bevstiging op een houten dak moet een soepele mantel worden
gebruikt, om schade aan het dakkleed te voorkomen.
UITVOERING
De verankeringspunten dienen aan de ruwbouwelementen verankerrd te worden, en wel op zulke wijze dat:
-bij de holle welfsels: er 20cm volle betondikte beschikbaar is, dewelke met wapening aan de constructie
verankerd is. Hiervoor worden plaatselijke verdikkingen in de druklaag voorzien dewelke verankerd worden
door wapening die doorloopt in de langsvoegen tussen de welfsels. De verankeringen zijn steeds voorzien
van een thermische onderbreking tussen voetplaat en beton.
-bij gelamelleerde houten liggers: hier wordt een lijfplaat op de zijkant van de ligger gemonteerd waarop het
buisprofiel gelast zit.
-bij volle bakstenen muren: hier wordt de verankering in de volle basteek geboord en chemisch verankerd
met 2-componenenten product.
CONTROLE- EN KEURINGSASPECTEN
Het geheel van verankeringen en plaatsingsmethode moet gehomologeerd zijn door de leverancier conform
de bepalingen van de NBN van het beveiligingssysteem. De plaatser zal de richtlijnen van de fabrikant strikt
volgen.
Na plaatsing zullen de verankeringen en bevestigingen getest worden door een erkend organisme. Een
schriftelijk rapport van deze test wordt overhandigd. Voor tussensteunen wordt getest op een trek van
750kg/15sec., voor eindsteunen op 1000kg/15sec.
TOEPASSING
Zoals aangeduid op de plannen: op de daken van het hoofdgebouw en de carport.
MEETCODE
Groepsprijs