Mentaal

Mentaal
M A G A Z I N E VA N G G Z N O O R D - E N M I D D E N - L I M B U R G
Wim de Cloe lid Raad van Bestuur GGZ Noord- en Midden-Limburg
zwaait eind oktober af.
Verder in dit nummer:
Jaargang 2 | Nummer 8 | september 2006
‘De cirkel in mijn
GGZ-leven is rond’
Lang niet gek! Elly Rommen over de musical ‘Te gek...’
Nieuwe zorgcommunicatiesysteem in januari 2007 operationeel. In gesprek met Ted van de Meerendonk.

Kijk op de wijk
Ingezonden foto’s van de nieuwe wijk Servaashof
De tijd van de vakantiekiekjes is voorbij. Maar leg je
camera niet weg. Maak nu de mooiste foto van de
wijk en maak kans op een waardebon van € 25,-.
Foto's kunnen voor 11 september worden ingezon-
den naar info@servaashof.nl of worden afgeleverd
bij het infocentrum Servaashof. Voor eventuele vra-
gen bel met Ton Klinckenberg (0478) 52 72 71.
Mentaal
6
Mentaal | jaargang 2 | Nummer 8 | september 2006
12
20
“Ik wil iets
betekenen voor
andere cliënten”
Lang niet gek!
“Het is mooi
geweest.”
COLOFON
INHOUD
Nieuwsberichten 4
Cliëntenraad RCG Venlo 6
Van de voorzitter 7
Wim de Cloe zwaait af 8
De ontmoeting 11
Lang niet gek! 12
Kollummerkasie
De pluim
Knipoog 14
Reportage 15
Servaashof 18
PIAA 20
Personeelsvereniging 22
IGG 24
Boekbespreking
In memorian 25
Personalia 26
Beeldspraak 27
Max Mentaal 28
Het juiste ambitieniveau
Alle vakantiespullen zijn weer droog opgeborgen, september nadert.
Daarmee ook het einde van het jaar en dus ook de tijd van de goede
voornemens.
Organisatiebreed wordt er hard gewerkt aan doordachte jaarplannen,
passend bij het juiste ambitieniveau. Dat gaan we voor Mentaal
uiteraard ook doen. We gaan een nieuwe redactie samenstellen om
ook de komende jaren Mentaal aan te kunnen blijven passen op alle
veranderingen binnen onze organisatie.
Daarbij gaan we vooral de cultuurveranderingen in de organisatie
volgen, in beeld brengen en weergeven zodat iedereen op de hoogte
kan blijven van de veranderingen.
Maar via Mentaal blijven we u natuurlijk vooral informeren over wat
er in onze organisatie allemaal gebeurt. En dat is veel, zelfs in een
periode die als komkommertijd aangeduid wordt.
Voor u ligt dus weer een goed gevulde Mentaal. En om in de termen
van ons jaarplan te blijven zijn wij planmatig al weer bezig met de
productie van Mentaal voor oktober want de volgende deadline komt
er al weer snel aan.
De redactie
Mentaal is het magazine van GGZ Noord- en Midden-Limburg voor medewerkers en externe relaties en verschijnt elke laatste vrijdag van de maand.
Uitgave Bureau Communicatie GGZ NML Hoofdredactie Fun Sijbers Eindredactie Eleän Mulder-Verleg Redactie Guido Callens, Ans Swillens, Maartje Janssen en Maurice Vormgeving MarksMarks
Venlo Reproductie Grafi sch centrum Facilitair Bedrijf GGZ Fotografi e GGZ Noord- en Midden-Limburg. Oplage 2000 exemplaren Redactie-adres: GGZ Noord- en Midden-Limburg,
Bureau Communicatie, E. Mulder-Verleg, Postbus 5, 5800 AA Venray, (0478) 52 71 86, mentaal@ggznml.nl Deadline kopij oktobernummer: 18 september 2006, foto’s gescheiden van tekst
- dus als apart jpg-bestand - aanleveren. Meer info zie www.ggznml.nl of het intranet.
Mentaal | 3

Presentatie resultaten onderzoek
‘Van de Hoed en de Rand’
Cliënten- en bezoekersraden van RC GGZ-
Weert en GGZ NML besloten enige tijd
geleden binnen hun organisatie een kwaliteitstoetsing
vanuit cliëntenperspectief
te laten uitvoeren. Het ‘Huis voor de Zorg’
en het Cliëntenadviesbureau Noord- en
Midden- Limburg (CAB) voerden dit onderzoek,
onder de titel ‘Van de Hoed en de
Rand’ en gericht op de thema’s ‘bejegening’
en ‘informatievoorziening’, vervolgens in
samenwerking met de betrokken cliëntenraden
uit.
De cliënten- en bezoekersraden hoopten
door middel van de toetsing meer inzicht
te krijgen in de door cliënten en bezoekers
ervaren kwaliteit van zorg.
Inmiddels is het onderzoek afgerond
en kunnen de resultaten gepresenteerd
worden.
Nieuwsgierig?
Op woensdag 13 september a.s. zal de cliëntenraad
van GGZ NML het onderzoeksrapport
officieel aanbieden aan de Raad van
Bestuur.
Iedereen die belangstelling heeft deze bijeenkomst
bij te wonen is op genoemde datum
van harte uitgenodigd van 14.00 tot
16.00 uur in galerie ‘De Hoeve’ in Venlo.
Voor meer informatie en/of aanmelding
voor het bijwonen van de bijeenkomst kunt
u zich aanmelden bij Esther Stoffers, die als
projectleider onderzoek werkzaam is bij Het
Huis voor de Zorg,
tel.nr. 046-4208159,
e-mail: esther.stoffers@huisvoordezorg.nl.
In een volgende uitgave van Mentaal zal
verslag gedaan worden van de resultaten
van het onderzoek.
Nieuwe medewerker Communicatie
Graag stel ik me als nieuwe GGZ NML-medewerker
aan u voor. Mijn naam is Sabine
Nicolasen en sinds 1 augustus jl. ben ik drie
dagen per week werkzaam binnen het Bureau
Communicatie. Na bedrijfscommunicatie
gestudeerd te hebben in Nijmegen, heb ik
het communicatievak in praktijk gebracht in
diverse instellingen voor gezondheidszorg.
Zo ben ik begonnen binnen de zorg voor
mensen met een verstandelijke handicap,
waarna ik als staffunctionaris Communicatie
zeven jaar in een ziekenhuis werkte. Met
name in de laatste functie heb ik het communicatievak
in praktijk in de volle breedte
leren kennen; van het opstellen van communicatieplannen
voor allerhande in- en
externe projecten, de perswoordvoering en
het formuleren en uitdragen van zowel het
in- als externe communicatiebeleid tot het
schrijven van jaarverslagen, nieuwsbrieven,
personeelsbladen en informatiebrochures.
Onder andere aan het ontwikkelen en invoeren
van het intranet en de ziekenhuiswebsite
heb ik met veel plezier gewerkt.
Voor de GGZ NML hoop ik mijn kennis en
ervaring op het gebied van communicatie
dan ook zo breed mogelijk te mogen inzetten.
Bovendien hoop ik zoveel mogelijk
GGZ-collega’s te leren kennen!
Buiten mijn professionele leven ben ik
het grootste deel van de tijd in de weer
als moeder van drie zonen en samen met
hen en man, twee kippen en twee meisjescavia’s
(om het vrouwelijk evenwicht in
huis enigszins te handhaven) woonachtig
in Molenhoek bij Nijmegen. De vrije tijd
breng ik voornamelijk langs de lijn door,
hard juichend voor wie van de drie voetballende
zoons dan ook moet spelen (helaas
meestal zaterdags rond 8 uur ’s ochtends).
In het zeldzame geval dat er daarnaast nog
vrije tijd over is, waag ik me regelmatig aan
het beoefenen van tai chi of het lezen van
literatuur dan wel lectuur, afhankelijk van
het op dat moment aanwezige concentratievermogen
(dus meestal resulterend in
het doorbladeren van de Libelle). Ik hoop
in de toekomst nog vaker, onder andere via
een bijdrage aan Mentaal, met u te mogen
communiceren!
Mentaal
Seizoensevaluatie
Alzheimer Café Venray
Op maandag 14 november 2005 is het Alzheimer Café Venray van start gegaan.
Mensen die op enigerlei manier te maken hebben met dementie kunnen elkaar hier
treffen en vrijuit met elkaar praten over dementie en desgewenst informatie hierover
verkrijgen. Inmiddels hebben de 10 geplande bijeenkomsten plaatsgevonden.
Na de eerste acht bijeenkomsten is een evaluatie uitgevoerd aan de hand van een
door Alzheimer Nederland ontwikkeld formulier voor een landelijk uniforme evaluatie
van Alzheimer Cafés. De resultaten zijn positief. Het Alzheimer Café voorziet
in een duidelijke behoefte en ervaart maandelijks een grote belangstelling vanuit
Venray en omstreken.
Referaat
Op woensdag 20 september 2006 van 16.00
tot 17.30 uur zal in restaurant Le Tambourin,
locatie Stationsweg, een referaat plaatsvinden.
Mevr. C. Bollen, AIOS, houdt dan een referaat
getiteld “Verslaving als chronisch psychiatrische
ziekte”.
Treasurystatuut
vastgesteld
Voor de GGZ NML wordt het steeds belangrijker
om efficiënt met onze financiële middelen
om te gaan (treasury). Denk aan veranderingen
in de bekostigingssystematiek, druk op zorgbudgetten
en nieuwbouw. Om dit in goede
banen te leiden, is onlangs door de Raad van
Bestuur en Raad van Toezicht een treasurystatuut
vastgesteld. In het treasurystatuut worden
normen en richtlijnen vastgelegd op verschillende
terreinen, zoals cash-, financierings-,
renterisicomanagement, managementrapportages,
administratieve organisatie en interne
controle.
Nieuws rondom
verhuizingen
Door de verhuizing van kliniek Venlo open en
gesloten naar het RCG Venlo staan de panden
van DLV 8 en 9 leeg. Deze zullen op korte
termijn worden gesloopt om plaats te maken
voor de nieuwbouw. In het verleden werden
deze panden aangeduidt met de naam Ark en
Eibernest. Vanaf week 34 vinden de sloopwerkzaamheden
plaats. Allereerst de asbestverwijdering
en het afkoppelen van de nutsvoorzieningen.
Vanaf week 35 zal worden gestart met
de daadwerkelijke sloop die naar verwachting
20 werkdagen in beslag zal nemen.
Mentaal | 4 Mentaal | 5
Nieuws september 2006

Cliëntenraad RCG Venlo
Staand, van links naar rechts: Jacqueline Baetsen, Hellen Greijn, Piet Linssen en Annet Aarts.
Geknield, van links naar rechts: Willem Janssen en Wim Laumen.
De Cliëntenraad van het RCG Venlo is aan de
slag gegaan. Wie zijn de Cliëntenraadsleden?
En wat is hun drijfveer?
Annet Aarts (43)
“Ik wil iets betekenen voor andere cliënten,
zeker nu verschillende afdelingen samen op
een nieuwe locatie gaan werken. De cliënten
hebben een stem nodig, en die wil ik voor
hen kunnen zijn. Ik wil voor mezelf én voor
de andere cliënten opkomen.”
Wim Laumen (49)
“Tijdens de huiskamergroep kwam ter sprake
of ik interesse had me aan te sluiten bij
de Cliëntenraad. Daar had en heb ik zeker
interesse in. Toen ik zelf opgenomen was,
wist ik niet van het bestaan van een Cliëntenraad
af. Dat ervaar ik nu, achteraf, als een
gemis. Daarom wil ik me ervoor inzetten
dat de cliënten van het RCG Venlo wel een
Cliëntenraad hebben.”
Hellen Greijn (38)
“Ik maak sinds begin 2004 deel uit van de
Cliëntenraad GGZ NML. Dat werk zal ik ook
blijven doen. Daarnaast ga ik aan de slag
voor de Cliëntenraad van het RCG Venlo.
Ik vind het belangrijk dat cliënten een aanspreekpunt
hebben. En voor mezelf heeft
het een therapeutische werking. Ik ben als
mens gegroeid door het cliëntenwerk. Ik voel
me meer waard sinds ik dit werk doe.”
Willem Janssen (50)
“Cliënten moeten een goede vertegenwoordiging
hebben naar het management en daar
wil me sterk voor maken. De stem van de
cliënt moet worden gehoord. Daarnaast ben
ik voorzitter van de bezoekersraad van het
DAC.”
Piet Linssen (71)
“Ik vind het belangrijk dat er een intermediair
is tussen management en organisatie
enerzijds en cliënten anderzijds. Als cliënten
klachten, problemen of vragen hebben, dan
moeten ze daar ergens mee terecht kunnen.
Ik ben lid geweest van de Cliëntenraad
van het Riagg, dus ik weet uit ervaring dat
cliënten behoefte hebben aan een actieve
Cliëntenraad.”
Jacqueline Baetsen (37)
“Ik ben vanuit het Cliënten Advies Bureau
Noord- en Midden-Limburg (CAB) ondersteuner
van de Cliëntenraad van het RCG
Venlo. Ik heb voorheen bij het Riagg in Rotterdam
gewerkt, dus bij een zorgaanbieder.
Nu sta ik de zorgvragers ter zijde. Dat is toch
een heel andere manier van werken. Ik ben
ook ondersteuner van de Cliëntenraad van
de Verslavingszorg van GGZ NML, van de
Familieraad van GGZ NML en van de Cliëntenraad
van het Riagg Midden-Limburg.”
Mentaal
Het is dit jaar een lange hete zomer
met veel spektakel. Als ik dit schrijf,
zitten we midden in een paar regenachtige
dagen, maar de maanden
juni en juli hebben warmterecords
gebroken die niet meer teniet gedaan
kunnen worden door een wat mindere
nazomer.
In sportief opzicht kwam in juni de oranjekoorts
de gemoederen van veel Nederlanders
verhitten en de politiek liet zich ook niet onbetuigd
met een echte, maar opmerkelijke
kabinetscrisis. Bijna 16 miljoen landgenoten
keken vanaf de denkbeeldige tribune naar
het schouwspel, hadden kritiek op het in hun
ogen falen van de hoofdrolspelers, maar konden
als de bekende stuurlui aan wal weinig
constructiefs bijdragen.
In juli liep de buitentemperatuur nog hoger
op, maar was verder de vakantierust over
ons land neergedaald. Het afgelasten van de
Nijmeegse Vierdaagse zorgde nog voor spectaculair
nieuws. Voor de media was overigens
de komkommertijd al aangebroken. En
plotseling was daar dan, voor de journalisten
als een geschenk uit de hemel, de brief van
NU ’91 over de GGZ-patiënt uit Venray die
al enkele maanden op een gesloten kamer
verblijft en slechts naar buiten kan via een
buitenkooi. Radio, TV en schrijvende pers
kwamen massaal verhaal halen.
Over het algemeen is de berichtgeving in de
pers goed verlopen. In die zin dat de situatie
van de specifieke patiënt werd gepresenteerd
als een noodsituatie die overigens ook niet
op zich staat en evenmin uniek is voor Venray.
Er zouden in ons land enkele tientallen
Complexiteit
vergelijkbare situaties in GGZ-instellingen
zijn. Niettemin is het altijd vervelend om
met een probleemsituatie in het nieuws te
komen.
GGZ Noord- en Midden-Limburg is een
brede, geïntegreerde instelling voor geestelijke
gezondheidszorg waarbij wij met name
meervoudige complexe problematiek niet
schuwen. Sterker nog, het moet voor ons
een uitdaging zijn om oplossingen te kunnen
bieden voor patiënten waarmee men
elders niet goed raad weet. Dat is immers
de implicatie van onze ambitie (zie ons
beleidsplan Koersen op Kansen) om een
vooraanstaande positie in te nemen tussen
de GGZ-instellingen in ons land. Het
gevolg is dat je regelmatig alle kennis en
deskundigheid die in huis is, moet mobiliseren
om complexe patiënten op de juiste
wijze op te vangen en te behandelen. Een
enkele keer betekent dat helaas ook dat
je tegen de grenzen aanloopt van je eigen
expertise en naar een noodoplossing moet
grijpen. Machteloosheid dus. Even weet
je het niet, maar dat wil niet zeggen dat je
de moed opgeeft en niet doorgaat met het
zoeken naar wel aanvaardbare en passende
oplossingen.
De brief van NU ’91 heeft publiekelijk een
Van de voorzitter:
probleem gesignaleerd dat bij alle belanghebbende
instanties, zoals inspectie en ministerie,
al geruime tijd bekend is. Niet duidelijk is
vanuit welke invalshoek de brief geschreven
is. Gaat het om het belang van de eigen leden
(het veiligheidsaspect), om het belang van de
patiënt(en) (de humane behandeling) of het
belang van de eigen discipline (de vepleegkunde
die geen oplossing weet)? Ik hoop dat
NU ‘91 niet slechts vanaf de tribune heeft
geroepen, maar dat men het speelveld betreedt
en samen met ons nadenkt over een
adequate oplossing voor deze extreem moeilijke
patiënten.
De komende tijd zal de Raad van Bestuur
samen met diverse professionals uit onze organisatie
zich verder beraden hoe wij nu en
in de toekomst beter in staat kunnen zijn om
ook voor extreem moeilijke patiënten een
opvang te bieden die de toets van de humaniteit
kan doorstaan. Het is echter een illusie
te denken dat een organisatie die juist voor
de meest complexe problematiek een oplossing
wil bieden, niet zo nu en dan (tijdelijk)
tegen de grenzen van haar mogelijkheden
aanloopt en haar toevlucht moet nemen tot
noodmaatregelen.
Toine van der Sanden
Voorzitter Raad van Bestuur
Mentaal | 6 Mentaal | 7

Wim de Cloe zwaait eind oktober af bij GGZ NML
‘De cirkel in mijn GGZ-leven is rond’
Zijn vader had hem voorbestemd om de modezaak thuis over te nemen. Maar Wim de
Cloe wist na de opleiding aan de Hogere Textielschool zeker wat hij niét wilde: de
mode in. Via het Franciscus Gasthuis in Rotterdam, het Maasziekenhuis in Boxmeer,
de Ziekenhuizen Noord-Limburg en Stichting Zorgcircuits werd Wim de Cloe op 1 juli
2003 lid van de Raad van Bestuur van GGZ NML, na de fusie met Stichting
Zorgcircuits. Eind oktober maakt hij gebruik van de regeling om vervroegd met
pensioen te gaan. Maar eerst wacht hem een bijzonder moment: de offi ciële opening
van het RCG Venlo. Wim de Cloe tekende al op 1 december 1996 de samenwerkingso
vereenkomst voor de vorming van een regionaal centrum voor de geestelijke
gezondheidszorg in de regio Venlo. Tien jaar (!) later staat het RCG Venlo er. En Wim
de Cloe zal het openingswoord voor zijn rekening nemen. “De cirkel is rond.”
De zoon uit een middenstandsgezin met een modewinkel
die op zijn 27ste hoofd van de afdeling
radiologie wordt van het Franciscus Gasthuis in
Rotterdam. Thuis hadden ze dat ongetwijfeld
anders gezien.
“Mijn vader had inderdaad verwacht dat ik
de modezaak zou overnemen. Ik heb ook een
opleiding aan de Hogere Textielschool in Til-
De GGZ NML delegatie
burg gevolgd, maar ik vond het niet leuk. Het
boeide me niet. Tijdens mijn militaire dienstplicht
heb ik mijn intellectuele honger gestild
en heel veel gelezen en gestudeerd. Mijn vader
had in de gaten dat ik er niets voor voelde
om de modezaak over te nemen en spoorde
me aan om een studiereis door Canada en de
Verenigde Staten te maken. Wellicht dat ik op
andere gedachten zou komen. Maar door het
vele lezen, onder meer over psychologie en fysiologie,
kreeg ik steeds meer interesse in de
zorg. Terug in Nederland heb ik de opleiding
tot fysiotherapie gedaan, omdat de anatomie
en fysiologie van het menselijk lichaam me
intrigeerde. Na de propedeuse kon ik aan de
slag op de afdeling radiologie van het Fran-
Mentaal
ciscus Gasthuis in Rotterdam. En na een jaar
stage aan de Daniel de Hoedt kliniek werd ik,
27 jaar, hoofd van de afdeling radiologie van
het Franciscus Gasthuis.”
U bleef twaalf jaar bij het Franciscus Gasthuis,
zette de opleiding radiologie op en gaf invulling
aan de nieuwbouw van het ziekenhuis. Toch besloot
u ook om nog te gaan studeren.
“Ik heb in de avonduren de universitaire opleidingen
pedagogiek en psychologie afgerond.
Waarom? Omdat ik mijn kennis wilde verrijken,
maar ook omdat ik wist dat er moment
zou komen dat ik toe was aan een nieuwe
uitdaging. Dat moment kwam midden jaren
tachtig. De nieuwbouw van het Franciscus
Gasthuis was klaar en ik betrapte me er op dat
ik dacht ‘en wat nu?’ Ik had een nieuwe uitdaging,
een nieuwe impuls nodig. Die vond ik
in Boxmeer, bij het Maasziekenhuis. Ik werd
er eerst hoofd onderzoek en behandeling, en
later directeur patiëntenzorg. Dat heb ik vijf
jaar gedaan. In 1990 maakte ik de overstap
naar de Ziekenhuizen Noord-Limburg, het
huidige VieCuri. Ik was er adjunct-directeur
P&O en adjunct-directeur patiëntenzorg.”
Als voorzitter van de Raad van Bestuur van
Stichting Zorgcircuits werkte u aan een concept
dat bekend werd onder de naam Mensana. Een
ambitieus plan, maar het kwam nooit tot volle
wasdom. Een teleurstelling?
“Ik kan een boek schrijven over Mensana.
Ik vind het gedachtegoed van Mensana
nog steeds geweldig. Het VvGI, Riagg Midden-Limburg
en de Stichting Zorgcircuits
zouden een geïntegreerd zorgnetwerk voor
de geestelijke gezondheidszorg in Noord- en
Midden-Limburg opzetten. Wat de drie partijen
bond, was de Stichting RIBW Noord- en
Midden-Limburg. Die Stichting zou gefaseerd
moeten overgaan in de Stichting Mensana,
waarin alle facetten van de GGZ een plaats
zouden krijgen. Een pracht van een plan, met
de cliënt als grote winnaar. Maar het kwam
niet van de grond, onder meer omdat de interne
communicatie binnen het toenmalige
VvGI ernstig stagneerde. Dat leidde tot een
contraproductieve situatie. Het plan plofte uit
elkaar, de Riagg Midden-Limburg trok zich terug,
en de voorzitter van de Raad van Bestuur
van het VvGI verdween van het podium. Ja,
dat was een teleurstelling. Maar ik was eerder
verbaasd dan teleurgesteld. Verbaasd, omdat
persoonlijke belangen van mensen het wonnen
van algemene zaken en van het algemeen
belang van de GGZ in Noord- en Midden-
Limburg. Dat vond ik beschamend.”
Die mening was ook Toine van der Sanden bij zijn
aantreden in augustus 2002 toegedaan.
“Ja, we waren het snel met elkaar eens dat
het te gek voor woorden was dat we in deze
regio geen geïntegreerd zorgnetwerk voor
de GGZ van de grond kregen. Dat konden
we maatschappelijk niet verantwoorden. In
december 2002 hadden we al een intentieverklaring
tussen de Stichting Zorgcircuits
en het VvGI klaar. Op 1 juli 2003 was de
GGZ-Groep Noord- en Midden-Limburg
een feit, in december dat jaar kwam ook
het CAD erbij. De Riagg Midden-Limburg
kregen we helaas niet meer aan boord. Het
ploffen van Mensana had te diepe littekens
achtergelaten. Maar met het RCG Weert, het
GGZ-Centrum in Roermond, het RCG Venlo
en RCG Venray hebben we wel vier regionale
centra waar de geestelijke gezondheidszorg
geïntegreerd wordt aangeboden. Dat is de
winst geweest.”
Het RCG Venlo wordt op 6 september offi cieel
geopend. U tekende al tien jaar geleden, op 1 december
1996, de samenwerkingsovereenkomst
voor het plan daarvoor.
“Die samenwerkingsovereenkomst voor het
RCG Venlo is één van mijn eerste acties geweest
als voorzitter van de Stichting Zorgcircuits.
En als alles was gelopen zoals gepland,
dan was het RCG Venlo er al ruim voor de
millenniumwissel geweest. Had gemakkelijk
gekund. Maar ik ben blij dat het er nu wel
is, al heeft het tien jaar moeten duren. Het
RCG Venlo gaat een geweldig succes worden,
ik geloof in de structuur en opzet. En ik vind
het mooi dat ik op 6 september het openingswoord
mag doen. Daarmee is voor mij de cirkel
in mijn ‘GGZ-leven’ rond. Het RCG Venlo
was één van mijn eerste grote initiatieven in
de geestelijke gezondheidszorg, en de opening
van het RCG Venlo zal één van mijn laatste
offi ciële daden zijn voordat ik met vervroegd
pensioen ga. Een speciaal moment.”
Wat gaat u na uw pensionering doen?
“Allereerst een lange reis maken, door Chili
en Argentinië naar Vuurland. En dan ga ik me
bezinnen. Collega’s die in dezelfde situatie
hebben gezeten, raden me aan om de eerste
tijd niets te doen. Ik heb alle verzoeken tot
dusver dan ook afgewimpeld. Kom volgend
jaar maar een keer terug. Natuurlijk, ik weet
waar mijn interesses liggen. Ik wil graag betrokken
blijven bij bijvoorbeeld de vorming
Mentaal | 8 Mentaal | 9

van de Stichting Venray Museum, waarin
het museum van GGZ NML en het Freulekeshuus
opgaan. Het lijkt me ook leuk en
zinvol om bijvoorbeeld Ondernemingsraden
te begeleiden. Ik heb diep respect hoe leden
van Ondernemingsraden met Raden van Bestuur
in de slag zijn om op te komen voor de
belangen van afdelingen en collega’s. Dat is
vaak ondankbaar werk. Bovendien: zij doen
dat naast hun eigenlijke job, voor de Raad
van Bestuur is het inhoudelijk één van de
hoofdtaken.”
Er zijn twee type mensen die met pensioen gaan:
zij die er naar hunkeren, en zij die met frisse tegenzin
afzwaaien. Tot welke categorie behoort
u?
“Ik ben daar ambivalent in. Verstandelijk
weet ik dat het verstandig is om met pensioen
te gaan. De organisatie staat op de rails, en
kan met een Raad van Bestuur die bestaat uit
twee leden, prima verder. Bovendien: na tien,
elf jaar GGZ vind ik het ook wel welletjes.
Maar emotioneel ligt het iets anders: GGZ
NML is toch ook mijn organisatie geworden.
Toine, Geert en ik hebben de voorbije jaren,
op overigens een uiterst plezierige en boeiende
wijze, werk voor vier verzet. We hebben
veel gepresteerd, en daar ben ik trots op. Dat
laat je niet één, twee, drie los. En ik wil hoe
dan ook iets met mijn kennis en ervaring
gaan doen. Ik voel me te jong en te vitaal om
thuis op de bank te gaan zitten.”
Wat heeft u in al die jaren gezondheidszorg geleerd?
“Dat de samenleving in het algemeen en organisaties
in het bijzonder niet maakbaar zijn.
In de jaren zestig geloofde ik daar nog in, nu
zeg ik: dat is een illusie. Ook voor een zorgorganisatie
als GGZ NML is het illusie om
te denken dat je alles 100% kunt beheersen
en regisseren. Er zijn zoveel factoren die ons
kunnen beïnvloeden zonder dat we daar grip
op hebben, dat we eigenlijk naar een andere
vorm van besturen moeten. Welke vorm,
dat weet ik niet. Maar niet meer besturen op
geleide van productie-informatie en louter
resultaten als cijfers en uitkomsten, zoals we
Wim de Cloe (Rotterdam, 19 december 1946) is getrouwd met Judy en woont
in Boxmeer. Samen hebben ze drie kinderen: Daphne (30, Amsterdam, fi lm- en
tv-wetenschappen), Miriam (29, Boxmeer) en Daan (27, Eindhoven, werktuig-
bouwkundig ingenieur). Miriam heeft een verstandelijke beperking en woont in
een huis met 24 uurs begeleiding, van zorgorganisatie Dichterbij. Judy is docente
Spaans en voorzitter van de Centrale Cliëntenraad van Dichterbij.
Wim de Cloe neemt op 25 oktober (receptie intern) en 26 oktober (openbare
receptie) afscheid van GGZ NML.
dat gewend zijn en nu nog steeds doen. Die
vorm komt voort uit de hang naar het volledig
beheersen van onze activiteiten en onze
omgeving. Maar nogmaals, die beheersbaarheid
is een illusie.”
Mentaal
Blonde Trudy was het prototype van een inwoonster van de als fout bekend
staande volksbuurt. Haar witte, in mijn ogen morsdode haren, af en
toe met blauwe of rode streng, waren zichtbaar gekweld door de jarenlange
watervallen van waterstofperoxide. Lange nagels, de ene keer nog fraaier
gestileerd en gepierced dan de andere keer.
Praatpaal
Een deel van haar overdadig aanwezige
make up had door tatoeages een semipermanent
karakter gekregen. Doch her
en der waren door verzakkingen de lijntjes
niet meer zo esthetisch verantwoord. Maar
goed dat haar vriend haar regelmatig verraste
op een laserbehandeling, alwaar een
en ander weer gecorrigeerd kon worden en
zij voor haar eigen gevoel de eeuwige jeugd
bezat. Dit hoewel de jaarringen onder haar
ogen nauwelijks nog weg te moffelen waren
en toch aangaven dat ze tegen de 50
moest lopen. Soms was ik bijna getuige van
dergelijke correcties. Ze placht dan zwaar
toegetakeld met blauwe ogen en een bloeddoorlopen
huid binnen te komen en mij
triomfantelijk aan te kijken met de woorden:
”Lief hé, van Johnnie gekregen”.
Trudy genoot van haar onregelmatige bezoekjes
aan mij. Meestal zat zij als een verstilde
stervende zwaan in de wachtruimte,
haar hoofd diep gebogen in haar rechterhand,
niet op- of omziend. Zij was de vleesgeworden
vertwijfeling en wanhoop. Bij
binnenkomst zakt ze neer te in haar fauteuil
en een lange van wereldleed doortrokken
zucht te slaken en haar rechterhand op
het voorhoofd te leggen om na een gepaste
stilte van één minuut het woord te nemen
en in een laag tempo, duidelijk gearticuleerd
te zeggen: ”Je moest eens weten hoe
verschrikkelijk ik mij voel”, ...... om daarna
weer in stilzwijgen te vervallen en mij een
reactie te ontlokken terwijl ze mij bijna triomfantelijk
aankijkt. Maar nog voordat ik
eindelijk besloten heb deze stilte te doorbreken
en het woord wil nemen, is ze me
voor om de oorzaak van haar gevoel met
haar wedervaren te onderbouwen. “Weet
je wat die lieve schat van een dochter tegen
mij zei”? Daar ik geen enkel idee heb,
schud ik nee in de wetenschap dat ik spoedig
zal worden ingewijd in deze huiselijke
tragedie. Na weer een gepaste stilte neemt
zij het woord vanuit haar tot in het diepst
van haar wezen gekrenkte ziel waarbij ze
de indruk wekt dat zelfs het daglicht haar
ondraaglijk overkomt. ”Ze zei: Ga met
die uitgelebberde koeienrimpelkont van
In deze rubriek staat het
contact centraal tussen een
behandelaar en een cliënt.
Door Huub van Eijck.
die bank, want daar lig ik. Kun je je dat
voorstellen, mijn eigen vlees en bloed. Ik
heb alles voor haar gedaan. Hoe vind je dat
nou?” Maar nog voor ik haar antwoorden
kan, neemt ze weer het woord vanuit haar
kwelling en ellende. ”Is dit nu mijn dank?
Haar bloedeigen moeder die er altijd voor
haar is? Die ondankbaarheid.” Om vervolgens
weer terug te keren naar de uitgangshouding
van het begin van het gesprek.
Ze heeft een arsenaal aan houdingen, een
inloopklerenkast aan non-verbale signalen
om verdriet, vertwijfeling en Weltschmerz
te verwoorden.
Trudy heeft een praatpaal nodig. Zo heet
dat en toevallig ben ik dat. Als ik een poging
of aanzet doe om te reageren op een
van haar vragen of opmerkingen weet ze
feilloos mij de mond te snoeren met een
volgende vraag of gevoelsbeschrijving. “Ik
ben zo blij dat ik bij je terecht kan”, eindigt
ze meestal het gesprek, “Ik heb er veel aan
gehad”... Mij in twijfel achterlatend.
Mentaal | 10 Mentaal | 11
Deontmoeting

Elly Rommen over de musical ‘Te gek...’
Lang niet gek!
Elly Rommen werkt als vrijwilliger en ervaringsdeskundige bij het
Cliëntenadviesbureau (CAB) in Venray. Samen met enkele andere bevlogen
creatievelingen was ze verantwoordelijk voor de productie van de kindermusical
‘Te gek...’, die in het voorjaar twee avonden in een uitverkochte schouwburg
werd opgevoerd. De musical laat zien dat mensen die anders zijn, ook maar
gewone mensen zijn, waar je niet met een boog omheen hoeft te lopen.
De musical vertelt het verhaal van twee
schoolkinderen die verliefd zijn op elkaar.
Dat is allemaal prachtig, tot er een kink in de
kabel komt wanneer blijkt dat de vader van
het jongetje is opgenomen in een psychiatrische
kliniek. Vanaf dat moment vinden de
ouders van het meisje de jongen niet meer
zo’n goede partij voor hun dochter en ook op
school krijgt de jongen het zwaar te verduren.
Papa is immers ‘gek’. Gelukkig leren de
partijen elkaar uiteindelijk beter kennen en
komt het toch nog allemaal goed.
Beeldvorming
“De musical is inmiddels genomineerd voor
de kindercultuurprijs van ‘De Kinjerkraom
L1 tv’”, vertelt Elly niet zonder trots. “Maar
laten we bij het begin beginnen. Vorig jaar
zomer namen communicatieadviseur Maurice
Ambaum en CAB-medewerkster Ernie
Hofmans het initiatief tot het schrijven van
een musical over de psychiatrie. Een kindermusical,
want juist kinderen staan nog aan
het begin van hun levenspad en daar moet
de beeldvorming op een goede manier beginnen.
Hoe ga je met elkaar om als mens, ook
als die mens in eerste instantie zo anders
lijkt te zijn.”
Fanatiek
“Na de zomervakantie begonnen we met
de casting en er bleek enorme animo te zijn
om mee te doen. Ruim 70 kinderen meldden
zich voor de audities, waarna er uiteindelijk
28 kinderen werden geselecteerd.”
Met deze groep kinderen werd vanaf november
wekelijks fanatiek gerepeteerd en in de
laatste weken voor de opvoering zelfs meerdere
keren per week. Elly was in deze periode
onmisbaar als coördinator van de productie.
Ze regelde de contacten tussen ouders,
productiemensen, kinderen, schouwburg,
kortom alles en iedereen. Ze schreef de brieven,
kopieerde de scripts en zorgde zelfs voor
de verkoop van de kaartjes. Desalniettemin
vond ze het een heerlijke tijd.“De kinderen
waren enorm enthousiast en zaten vol energie.
Het was een genot om dat mee te maken!
Maar het belangrijkst van alles is dat we op
zo’n humoristische manier het onderwerp
‘psychiatrie’ bespreekbaar konden maken!”
Boodschap
Dat de strekking van het verhaal ook de kinderen
raakte, was voor Elly erg belangrijk. Ze
vertelt: “Op een gegeven moment werden de
kinderen geïnterviewd door de plaatselijke
krant en uit wat ze vertelden klonk zo duidelijk
dat ze de verhaallijn goed doorhadden
en precies snapten welke boodschap erachter
zat. Eén van de hoofdrolspelertjes is wat
stevig en klein en hij zei in een discussie met
enkele andere spelertjes: ‘...kijk naar mij, als
je het hebt over anders zijn.’ Dat vond ik zó
mooi. Hieruit bleek dat hij echt begrepen had
wat we wilden zeggen met de musical!”
Mentaal
Succes
Toen na maanden van voorbereiding de
uitvoering eindelijk de schouwburg in kon
voor het grote publiek, resulteerde dat in
twee avonden theater voor een uitverkochte
zaal. “Een enorm succes!”, vertelt Elly, “de
kinderen hebben het er nog steeds over. Als
ik ze tegenkom vragen ze meteen wanneer
er weer iets georganiseerd gaat worden en of
ze weer mee mogen doen. Maar helaas, we
gaan ons nu op andere vormen van informatieverstrekking
en beeldvorming richten, dus
heel snel zal er geen nieuwe kindermusical
komen.”
Neemt niet weg dat de musical nog een
belangrijke rol blijft spelen als het gaat om
het informeren van de ‘gewone burger’. De
videoband van de musical maakt namelijk
deel uit van een lespakket van ‘Het Huis voor
de Zorg’ (een instantie waar iedereen met
vragen over welke vorm van zorg dan ook
terecht kan) en kan in dit verband bekeken
worden door basisscholen in heel Limburg.
“Zelf blijf ik als ervaringsdeskundige betrokken
om daar waar nodig, uitleg te geven”,
besluit Elly. “Een dankbare taak!”
Mentaal | 12 Mentaal | 13

Een
PLUIM voor...
Marian Heldens
Sanne Lindeboom kreeg de pluim van Martien
Janssen en geeft hem door aan Marian Heldens.
Sanne stuurde ons daarover de volgende tekst:
‘Martien, verrassend deze opsteker. Wel heel leuk.
Bedankt! Marian Heldens krijgt van mij de pluim. Zij
werkt als receptioniste in het hoofdgebouw. Ik heb
haar vooral leren waarderen tijdens mijn bereikbare
diensten. Als er op afdelingen personele problemen
zijn, komt zij regelmatig met, voor mij onbekende,
namen van medewerkers die ik kan bellen. Ook bij
spoedzaken biedt ze spontaan haar hulp, die dan ook
bruikbaar is. Kortom, het is een prettig idee te weten
dat als Marian in dienst is, je iemand treft die mee
kan denken en oplossen.
Ziezo de vakantiefoto’s zijn ingeplakt, de laatste
korrels strandzand zijn uit de auto verdwenen en de
herfst is begonnen.
Het straatbeeld is ook veranderd; de lome zomerstilte
wordt vervangen door de drukte van alledag. Mensen
haasten zich weer van of naar hun werk, de schooljeugd
komt voorbij en het lijkt net of iedereen weer meer
haast heeft dan nog maar enkele weken geleden.
Het vakantiegevoel slijt snel.
Ben je goed en wel onthaast, word je weer onderworpen
aan de stress en hektiek van alledag. De agenda
dwingt weer tot keuzes en tijdsafbakening. De telefoon
rinkelt weer onophoudelijk en de post stroomt met
grote stromen binnen.
Nou had ik me, toen ik op dat heerlijke terras zat,
voorgenomen om het wat rustiger aan te doen. Even
net wat meer tijd te nemen om zaken goed af te
Marian, van harte gefeliciteerd.
Kollummerkasie
werken en me niet op te laten jagen.
Maar dat was toen.
Nu is hier en nu is anders.
Vreemd toch, want als ik enkele weken geleden dat
gevoel gehad heb zouden er toch ook anderen moeten
zijn die dat ook gehad hebben.
Maar zijn zij ook dat gevoel al kwijt geworden?
Hebben zij het gevoel met de laatste tentharingen ook
al weer opgeborgen tot volgend jaar.
Jammer toch dat dat vakantiegevoel zo vergankelijk
is. Nieuwsperikelen, oorlogen en aanslagen verdringen
het gevoel snel voor de realiteit van alledag.
Rest nog wel dat aangename gevoel dat me bekruipt
als ik de foto’s weer bekijk. Een herinnering aan een
heerlijke zomer dat ik koester. In het vooruitzicht dat
het ook volgend jaar weer zomer wordt.
column
Mentaal
Reportage
De media stonden bol van de berichten,
eind juli. ’t Kluwe, de afdeling voor
langdurig verblijf aan Stationsweg 46
waar een zeer sterk gedragsgestoorde
cliënt wordt verpleegd, stond in het
middelpunt van de berichtgeving.
Wat hierin echter nauwelijks aan bod
kwam was wat het verblijf van deze
cliënt voor de medewerkers betekent.
Daarom belichten Marjos Bardoel, Kim
Fokkens, Mathijs van Gaal
(verpleegkundigen) en Thies Kleeven
(leidinggevende) namens het team hier
hun kant van het verhaal.
Mediaberichten
van binnenuit toegelicht
De casus: een jonge man van Afrikaanse afkomst,
al een aantal jaren in Nederland en
al vrij snel in de psychiatrie terechtgekomen
vanwege zijn gedrag en ziektebeeld. Hij werd
opgenomen met psychoses, als iemand die
ook met zijn gedrag zijn omgeving imponeert.
Inmiddels verblijft de cliënt anderhalf
jaar op ‘t Kluwe. Zijn ziekte verliep in
eerste instantie niet anders dan bij anderen.
Na verloop van tijd veranderde de situatie
echter; hij was steeds vaker ongeoorloofd
afwezig, zijn ziekteverloop werd grilliger en
de man was steeds vaker en in toenemende
mate ook gericht agressief tegen medewerkers.
“Daarbij was separatie helaas steeds
vaker noodzakelijk. Ook langdurig, anders
dan wij gewend zijn.”
Veiligheid
Het team was zelf niet tevreden met deze
gang van zaken. Maar omdat de man gevaarlijk
was tegenover de medewerkers,
bleven maatregelen noodzakelijk. Ter ontlasting
van het team werd hij een poosje opgenomen
in de KIB (kliniek voor intensieve
behandeling in Eindhoven), een situatie die
verre van ideaal was. “Als team wilden en
konden we daarna weer verder, maar de tijd
was te kort om opties echt te onderzoeken.
Van het KIB in Eindhoven kregen we aanwijzigen
hoe we als team verder zouden
kunnen. Tips om de cliënt veilig te verplegen
en beter te benaderen en van daaruit
de goede momenten uit te breiden.” Het
werkte niet. Integendeel, het voortschrij-
den van het ziektebeeld en het wederzijds
geschonden vertrouwen maakten dat er
zelden goede momenten waren. Ook door
de toegenomen angst bij het personeel. De
cliënt bleef verbaal en fysiek erg agressief.
“We hebben toen gezocht naar praktische
oplossingen binnen de afdeling. Veiligheid
voor de medewerkers was daarbij ons vertrekpunt.”
Beveiligen
Het team van de afdeling werd uitgebreid
met 1,5 formatieplaats om de cliënt intensiever
te kunnen begeleiden. Om het verblijf
voor zowel medewerkers, de andere cliënten
als de cliënt zelf veilig te maken werd de
afdeling aangepast. (lees verder op pag. 16) >
Mentaal | 14 Mentaal | 15

De cliënt kreeg, ruim acht maanden geleden,
via een eigen, aangepaste kamer met
eigen sanitair en een voorziening in de tuin
een specifieke woonomgeving.
“En dat is, in tegenstelling tot wat collega’s
soms onterecht aannemen, iets heel anders
dan separatie.” Direct fysiek contact
kan daardoor worden vermeden. “Maar
je groeit zo ook steeds verder uit elkaar”,
weet het team. “Je bent aan het beveiligen
in plaats van behandelen of verplegen. Als
je als hulpverlener bewaker moet worden is
dat absoluut onbevredigend. Als verpleegkundige
wil je mensen helpen zodat ze, al
is het maar met kleine stapjes, nog vooruit
gaan. In dit geval wordt het echter alleen
erger. Het is gebruikelijk dat je bij dergelijke
ingewikkelde problemen intern onderzoekt
of er nog andere faciliteiten binnen de instelling
zijn. Maar die zijn er in dit geval
niet. Voor deze cliënt is een ándere plek
nodig, met kwalitatief én kwantitatief voldoende
bezetting, zodat hij behandeld kan
worden, therapie kan volgen, buiten kan
lopen. In de tussentijd hebben we zoveel
mogelijk veiligheid gecreëerd.” Inspectie
en management hebben zich uiteraard ook
over het probleem gebogen en gezocht naar
oplossingen of alternatieven, er is expertise
gevraagd aan externe instanties, er is met
alle betrokken behandelaars uitvoerig overleg
geweest. Allen komen tot één conclusie:
er is voor deze patiënt op dit moment, in
deze situatie, binnen de GGZ Noord- en
Midden-Limburg geen betere behandeling
dan die hij nu krijgt.
Maatje te groot
“Als team kregen we van collega’s ook wel
eens opmerkingen over de gang van zaken
rond de cliënt. Maar een andere oplossing
is er tot op dit moment niet gevonden. Ook
niet door anderen. Dat
maakt ons als team wel
eens boos. Makkelijk praten,
als je er verder vanaf
staat! Dit is een afdeling
voor langdurige, complexe
zorg. Als team zijn wij echt
wel gewend om met deze groep cliënten met
heel ingewikkelde problemen en gedragingen
om te gaan. Maar deze is een maatje te groot.
Wij willen niets liever dan betere omstandigheden.
Voor hem. Voor de andere cliënten.
En ook voor onszelf, als medewerkers. Voor
ons is deze situatie niet bevredigend. Je ziet
geen vooruitgang, noch door medicatie, noch
door behandeling. Zelfs geen stabilisatie.
Wij willen graag meer perspectief voor deze
jongeman. Zijn ziekte verloopt grillig. We
krijgen er geen vat op. Op hem ook niet. We
hádden contactmomenten. Nu niet meer.
Dat is te gevaarlijk. De toekomst stemt ook
niet vrolijker. Er zit altijd een deur tussen
ons in. Daar zou je zelf toch ook argwanend
van worden?”
“Als team ben je je er elke
seconde van bewust dat het
fout kan gaan en dat je dus
steeds heel zorgvuldig te
werk moet gaan.”
Incidenten
Sinds de cliënt in zijn eigen ruimte verblijft
is het op de rest van de afdeling relatief rustig.
Wel is er altijd spanning. Want ondanks
alle maatregelen is er toch nog een aantal
forse incidenten geweest.
“Als team ben je je er elke seconde van bewust
dat het fout kan gaan en dat je dus
steeds heel zorgvuldig te werk moet gaan.
Een opmerking over harde muziek kan soms
al teveel zijn. En zoiets gebeurt meerdere
keren op een dag. Het voelt als mens niet
goed om een ander met drie, vier, vijf personen
te moeten benaderen. Soms moeten we
dan zelfs nog meer assistentie vragen om
naar hem toe te kunnen gaan.” Het is ook
voorgekomen dat medewerkers verwondingen
overhielden aan een escalatie. “Je weet
dat een dergelijk risico voorkomt maar het
went nooit. Natuurlijk zijn deze incidenten
gemeld bij arbodienst en management. In
enkele gevallen hebben we ook wel aangifte
gedaan van geweldsincidenten. Verbaal geweld,
agressie en dreigementen hebben in
deze situatie een steeds grotere impact op
de medewerkers. We hebben elkaar als team
dan ook hard nodig. Regelmatig moeten
we ook een beroep doen
op collega’s van andere
afdelingen om de veiligheid
te kunnen waarborgen.
Gelukkig reageren
zij altijd onmiddellijk op
dergelijke verzoeken. Die
samenwerking is gezien de mogelijkheden
optimaal te noemen. Dat steunt ons
enorm.”
Impact op team
Het mag duidelijk zijn dat deze situatie veel
impact heeft op het team. Hoeveel risico kun
je en wil je lopen? En wat doet het met je als
verpleegkundige en als mens? Persoonlijke
waarden en normen komen in de knel. “Wij
zijn er als team van overtuigd dat deze afdeling
voor deze cliënt de beste plek is. Toch is
deze oplossing voor psychiatrische begrippen
in feite onmenselijk. Je wilt toch dat iemand
zo gewoon mogelijk kan wonen en aan het
dagelijkse leven kan deelnemen. De manco’s
in de benadering en de omgang hebben we
Mentaal
leren kennen. Elke oplossing die we de afgelopen
tijd bedacht hebben, bracht weer nieuwe
problemen en veiligheidsrisico’s mee. Daar
werden we regelmatig mee geconfronteerd!
Uiteindelijk is er op deze manier geen goed
perspectief. Dat gaat na al die tijd toch knagen.”
De instelling heeft inmiddels veel geld
geïnvesteerd om allerlei aanpassingen voor
deze cliënt te realiseren en de veiligheid van
medewerkers te waarborgen. Verder is er in
elk geval tot 1 januari 2007 een tijdelijke extra
formatieplaats. “Maar wij vragen ons af hoe
het daarna verder gaat. Nu hebben we een
goed op elkaar ingespeeld team. Maar deze
situatie drukt een nadrukkelijk stempel op
de hele afdeling. Positieve bijkomstigheid is
dat we zelf ook veel geleerd hebben, scherper,
oplettend en nadrukkelijk aanwezig zijn.”
Zelf oplossen
De media-aandacht van de afgelopen tijd
vormde voor het team een opluchting. “Zelfs
binnen de organisatie zijn er mensen die niet
eens weten dat wij zulke patiënten hebben.
Het was onvermijdelijk dat het verhaal een
keer naar buiten zou komen. Het probleem
bestaat in elk geval intern al lang. Als team
hebben we via vakbond Unie ’91 gezocht naar
een oplossing. Vanuit een stuk onvrede, omdat
je als verpleegkundig niet kunt doen waar
je voor bent. Bovendien is er voor ons gevoel
sprake van een bovengemiddeld veiligheidsrisico.
Als team zitten we in een nog steeds verslechterende
situatie die we niet op kunnen
lossen. Eigenlijk zou er een plek moeten zijn
binnen ggz-instellingen waar deze categorie
cliënten op een veilige manier verpleegd kan
worden, met extra voorzieningen en personeel.
Dat zou dan een plek kunnen zijn binnen het
instituut, óf een landelijke afdeling. Helaas is
dat er allebei (nog) niet. De Raad van Bestuur
zoekt uiteraard ook naar oplossingen. Zodat
we het in eerste instantie als organisatie zelf
op kunnen lossen. Het liefst zouden wij op instituutsniveau
een afdeling voor deze cliënten
zien. Voor een kleine groep cliënten die je in
de goede omstandigheden ook adequaat op
kunt vangen, een combinatie van verpleging
met bewaking. Dán kun je ook kijken of er dan
op langere termijn wél vooruitgang in zit.”
Open communicatie
“Hoewel het lang duurde voordat we als
team het gevoel hadden dat onze signalen
intern doordrongen, is er inmiddels gelukkig
een open communicatie. Onderling
binnen het team, maar ook bij het management,
de artsen en de Raad van Bestuur. We
hebben toch ook niets te verbergen? Het is
een reële omstandigheid waar we mee te
maken hebben. We proberen zo goed mogelijk
te anticiperen op mogelijkheden. En
tot er andere oplossingen zijn doen we dat.
Maar wij vragen als team wel maximale aan-
dacht en urgentie voor dit probleem, omdat
wij voor deze cliënt een plek willen waar hij
kan groeien, perspectief heeft en veilig kan
verblijven. Die plek kunnen wij hem binnen
deze omstandigheden jammer genoeg niet
bieden. Bovendien lijkt de omvang van de
problematiek niet uniek en zullen we als
organisatie wellicht vaker met dit soort
problemen te maken krijgen. We moeten
er dan ook voor zorgen dat er ook voor deze
categorie cliënten adequate zorg voorhanden
is, onder verantwoorde omstandigheden
voor de medewerkers.”
Mentaal | 16 Mentaal | 17

Het enige verschil
Gerard van Donzel
Er komt heel veel bij kijken
Drie jaar werkt Gerard van Donzel bij
GGZ NML en hij is sinds die tijd ook
betrokken bij de plannen voor Servaashof
in Venray. Als leidinggevende van
de Forensisch Psychiatrische Afdeling
(FPA) heeft hij een grote rol kunnen
spelen bij de nieuwbouwplannen voor
die afdeling. Via het Ontwerpteam Servaashof
werpt hij tevens een kritische
blik vanuit de gebruikers op wat er
nog meer in Servaashof gaat gebeuren.
“Het is leuk om te doen. Je moet aan
veel dingen denken. Twee jaar geleden
hebben we al alles doorgesproken. Nu
wordt gebouwd wat we bedacht hebben.
Wel is het veel extra werk naast het ‘gewone’
werk dat ook door moet gaan. Er
komt heel veel bij kijken.”
Geheel nieuwe FPA kliniek
Gerard vertelt: “Als afdeling bereiden we
ons al geruime tijd voor op de ingebruikname
van de nieuwbouw. We zijn als het
ware een geheel nieuwe FPA-kliniek aan
het neerzetten, inclusief het aannemen
van nieuwe medewerkers. We werken
straks met twee teams voor de 24 cliënten.
Vooruitlopend op de verhuizing werken
we eigenlijk nu ook al met de twee
teams.”
“Elk team bestaat uit verpleegkundigen,
begeleiders en therapeuten. Samen zorgen
zij voor de behandeling van de cliënten.
Ter voorbereiding op de ingebruikname
van de nieuwbouw zijn de teams bezig het
zorgprogramma opnieuw te beschrijven.
Wat is er precies nodig voor de behandeling
van de cliënten en welke differentiatie
komt er tussen de afdelingen, kijkende
naar de behandelfase waarin de cliënt zich
bevindt.”
Voorbijgangers
Hij vervolgt: “Onze taak is de psychiatrische
behandeling van de cliënten, zodat zij na
anderhalf tot twee jaar weer deel kunnen
nemen aan de maatschappij of kunnen
doorstromen naar een vervolgplek. De clienten
van de FPA zijn dan ook als het ware
voorbijgangers. Zij zijn geïnformeerd over de
nieuwbouwplannen. Voor hen is van groot
belang dat zij straks een eenpersoonskamer
met eigen sanitaire voorzieningen krijgen.
Bij het ontwerp van het gebouw is ervoor
gekozen de kamers van de cliënten aan de
buitenzijde te situeren met zicht op het park.
Het gebouw krijgt ook twee afgesloten tuinen,
voor elk team één.”
Ons gebouw
“Als afdeling zijn we nauw betrokken bij keuzes
voor het nieuwe gebouw. Drie verpleegkundigen
en ik vertegenwoordigen als gebrui-
Mentaal
Week 7 Week 13 Week 17
Door de lens van de bouwkundig opzichter
Week 19 Week 21 Week 23
In de rubriek 'Samen leven in Servaashof' tref je elke maand foto’s aan
van de bouw van het psychiatrisch centrum. De foto’s zijn door de lens
van Willem Kemper, de bouwkundig opzichter. Over zijn werk op de
bouw heeft hij in het aprilnummer van Mentaal verteld.
Voor zijn ‘opzichtersdagboek’ maakt hij veel foto’s. In Mentaal mogen
wij daarvan gebruik maken.
Deze maand hebben we zes foto's gekregen die allen gemaakt zijn
kersgroep de FPA, waarmee het Bouwbureau
en de architect overleg heeft. Keuzes worden
voorgelegd over onder meer zonwering, wand-
en vloerafwerking, kleuren en meubilair. De
leden van het gebruikersoverleg zorgen voor
de terugkoppeling naar de werkvloer. Op deze
wijze wordt het gebouw van ons. We proberen
echt alles goed voor te bereiden. Een werkgroepje
doet voorstellen voor de ingebruikname
van het nieuwe gebouw. Ook moeten de
medewerkers het gebouw leren kennen nog
voordat de cliënten verhuizen.”
Als Gerard voor het maken van de foto bij de
nieuwbouw staat, spreekt hij zijn hoop uit
dat het echt wordt wat ieder er van verwacht.
Maar gezien de zorgvuldige voorbereidingen
van de afdeling, het Bouwbureau, de architect
en ieder die zijn bijdrage levert, kijkt hij
met vertrouwen uit naar de ingebruikname
begin 2007.
vanaf eenzelfde punt in gebouw A achter de kapel. Het is een selectie
uit de foto’s die Willem in principe elke week vanaf die plaats maakt.
Soms ontbreken er weken omdat er weinig gebeurd is of omdat de
weersomstandigheden te slecht waren. Op de voorgrond is de bouw
van de FPA te zien, op de achtergrond die van de LBV.
Met dank aan Willem Kemper!
Gebruikersoverleg voor wensen
cliënten en medewerkers
Om ook de inrichting van de nieuwe gebouwen
zoveel mogelijk af te stemmen op
de wensen van de cliënten en medewerkers
starten we met een ‘gebruikersoverleg’ op
het moment dat we beginnen met de uitvoering
van een gebouw. Aan dit overleg
kunnen díe medewerkers en cliënten deelnemen
die straks in dat gebouw komen te
wonen en werken. Zo kennen we nu een
gebruikersoverleg voor de FPA en de LBV.
Wie weten immers beter wat zij wensen
dan zijzelf!
Een gebruikersoverleg is eens per veertien
dagen en alle zaken die van belang zijn
om straks goed in het gebouw te kunnen
wonen en werken komen aan de orde. Samen
met de architect worden o.a. keuzes
gemaakt voor kleuren vloerbedekking, gordijnen
en schilderwerk en de inrichting van
keukens en kasten bepaald. Samen met de
adviseurs bespreken we nog eens welke installaties
in het gebouw komen en hoe die
werken.
Binnenkort start ook het gebruikersoverleg
voor de afdeling Korsakov Wonen. Wij
gaan begin oktober vragen aan de manager
welke cliënten (als dat mogelijk is) en medewerkers
afgevaardigd worden om namens
de toekomstige gebruikers van het gebouw
aan dit overleg deel te nemen. Van de deelnemers
verwachten wij dat ze samen met
hun medecliënten en collega’s overleggen
over de zaken die aan de orde zijn of gaan
komen in het gebruikersoverleg. Indien u
interesse heeft, laat dat dus weten aan uw
manager of leidinggevende.
Mentaal | 18 Mentaal | 19
Bouwbureau

Naar aanleiding van het
afscheid van Jacques Swinkels,
die de laatste jaren
als trajectbegeleider 43
jaar werkzaam was voor de
GGZ-NML, blikt ex-collega
Margaret Derks terug op een
warm afscheid.
“Het is mooi geweest!”
Emotioneel
Hoewel ze ervan overtuigd is in Bart Knops
een waardige en ervaren opvolger van Jacques
te hebben gevonden, was het afscheid van
Jacques behalve een vrolijke, voor haarzelf
toch ook een emotionele aangelegenheid.
“Op 29 juni was het afscheid en we hebben
geprobeerd het in te vullen zoals Jacques dat
graag wilde”, vertelt Margaret. ‘s Ochtends
was er koffi e met gebak voor de cliënten en
dat was werkelijk overweldigend! Er was een
enorme belangstelling van mensen die aangaven
hoeveel Jacques voor hen had betekend;
niet alleen als trajectbegeleider of collega,
maar ook vanuit het vrijwilligerswerk dat hij
deed. In een half uur waren er wel 80 mensen.
Dat te ervaren, heeft Jacques enorm goed
gedaan.”
Verrassing
Nadat Jacques naar huis was gegaan, werd hij
even later ook daar door zijn collega’s verrast.
Met een grote versierde open auto werden
hij en zijn vrouw meegenomen naar een volgende
festiviteit. “Ik kan niet ontkennen dat
hij zich enigszins geneerde om toeterend en
getooid met ballonnen door Venray gereden
te worden, grinnikt Margaret, maar toch vond
hij het volgens mij stiekem ook erg leuk...”
Bij Le Tambourin volgde een wederom zeer
drukbezochte receptie, waar onder andere
manager Karel Buddemeijer en Wim de Cloe,
namens de Raad van Bestuur, Jacques lovend
toespraken. Hij heeft er echt van genoten,
concludeert Margaret voldaan. Alles is naar
verwachting gegaan en dat was na 43 jaar ook
wel verdiend!”
Feestje
“Met een man of veertig zijn we na de receptie
naar de Inloop gegaan, waar we van zes tot
tien uur ‘s avonds gezellig hebben gegeten en
gevierd. Lekker buiten, want het was mooi
weer. Al met al durf ik te stellen dat het een
succes was: veel belangstelling, cadeautjes,
mooie woorden, kortom: top. Het heeft hem
echt goed gedaan. Namens Jacques wordt
iedereen die heeft bijgedragen aan de feestvreugde
dan ook van harte bedankt!”
Opvolging
“Bart Knops als opvolger van Jacques is een
goede keuze, vanwege zowel zijn beroepsmatige-,
alsook zijn levenservaring. Dat speelt
gezien onze cliëntenpopulatie toch een belangrijke
rol. Bovendien was er meteen een
klik, en dat is zeker belangrijk in een klein
team!”
Mentaal
Introductie Bart Knops
Sinds 1 augustus mag Bart Knops zich in opvolging van Jacques Swinkels
trajectbegeleider noemen binnen de afdeling Arbeidsrehabilitatie van de GGZ
NML. Oorspronkelijk geschoold als leerkracht speciaal onderwijs, maakte hij
een jaar na zijn aantreden als leerkracht op een LTS de overstap naar het
groepswerk.
Bij een instelling voor kinderen met sociaal-emotionele
problemen begon hij als
groepsleider in een groep met negen- tot
twaalfjarigen, om dit werk na vierenhalf jaar
in te ruilen voor het werken met verstandelijk
gehandicapten bij een stichting die nu
bekend is onder de naam ‘Dichterbij’. Daar
werkte Bart maar liefst 13 jaar; aanvankelijk
wederom als groepsleider, echter de
laatste zes jaar als trajectbegeleider binnen
het bureau ‘Sterk voor werk’. Na een vijfenhalfjarige
betrekking bij het commerciële
arbeidsreïntegratiebureau Argonaut, waar
hij als reïntegratiedeskundige voor een zeer
brede doelgroep projecten begeleidde en
trainingen verzorgde, kwam Bart als casemanager
tijdelijk te werken bij de afdeling
sociale zaken van de gemeente Venlo. Nadat
een oud-collega Bart tipte dat de GGZ NML
een ervaren opvolger zocht voor trajectbegeleider
Jacques Swinkels, kon een nieuwe
samenwerking snel beklonken worden.
Binnen de afdeling Arbeidsrehabilitatie
zorgt Bart als trajectbegeleider voor een passende,
individuele begeleiding van cliënten
die, gegeven hun psychische beperkingen,
willen werken. Bovendien draagt hij graag
zijn steentje bij aan de plannen die de afdeling
smeedt voor de toekomst, bijvoorbeeld
op het gebied van visieontwikkeling. Wat hij
in dit licht persoonlijk erg belangrijk vindt,
is het scheppen van duidelijkheid naar de
cliënt. Duidelijk zijn in de mogelijkheden,
maar ook reëel zijn wat betreft de onmogelijkheden.
Op het persoonlijk vlak is Bart naar eigen
zeggen gelukkig getrouwd en vader van
drie kinderen. Bovendien is hij muzikaal,
getuige zijn (inmiddels reeds jarenlange)
inspanningen als gitarist van de rockformatie
‘The walk tall’. Voor boekingen van
(ont)spannende rockfeesten weet u dus nu
bij wie u moet aankloppen!
Mentaal | 20 Mentaal | 21

Mentaal | 22
Mentaal
Nieuw zorgcommunicatiesysteem te bezichtigen PV Bericht van de Personeelsvereniging
De dienst Informatie- & Communicatie
Technologie (ICT) bereidt achter
de schermen de installatie van zeer
geavanceerde informatie- en communicatietechnologie
voor de nieuwbouw
en de gerenoveerde historische panden
in Servaashof voor. Zowel medewerkers
als cliënten zullen daar gebruik
maken van nieuwe, geïntegreerde
ICT-voorzieningen en IP-technologie,
zoals draadloze telecommunicatie,
personenzoeksystemen, verpleegoproepsystemen,
personenbeveiligingssysteem
en brandveiligheidsystemen. Het nieuwe
zorgcommunicatiesysteem zal in januari
2007 operationeel zijn. Wie daar nu al interesse
in heeft, kan in het infocentrum
bij Ton Klinkenberg een testopstelling
zien. Daar zijn ook de nieuwe IP-telefoontoestellen
te bezichtigen, die in het
najaar zullen worden geïntroduceerd.
Een gemiddelde verpleger of verpleegkundige
draagt nu nog een reeks apparaten bij
zich: een Mobiele Alarm Drukker (MAD)
voor de persoonlijke beveiliging, een pieper,
een mobiele telefoon en een Maxer als hij
of zij tevens BHV’er is. Dat worden er voor
alle nieuwe en gerenoveerde gebouwen met
ingang van januari volgend jaar nog één of
hooguit twee. Medewerkers van de FPA en
de LBV krijgen in de nieuwbouw in Servaashof
twee apparaten mee, medewerkers in
de overige gebouwen zoveel mogelijk nog
maar één. Voor medewerkers van de oude
gebouwen die nog niet gerenoveerd zijn,
verandert niets. “Het verschil heeft met de
mate van beveiliging te maken”, verduidelijkt
Ted van de Meerendonk, projectleider
ICT nieuwbouw. “Het was de bedoeling dat
we alle huidige persoonlijke toestellen zouden
vervangen door een nieuwe IP-handset,
waarmee je kunt bellen, boodschappen kunt
uitlezen en die tevens als persoonlijke beveiliging
en pieper zou dienen. Uit testen
is echter gebleken dat we de persoonlijke
veiligheid met de huidige stand van die
techniek onvoldoende kunnen garanderen
in situaties waarbij een hoge mate van
veiligheid noodzakelijk is. Daarom krijgen
medewerkers van de FPA en de LBV in Servaashof
het nieuwe IP-toestel én behouden
ze hun MAD.”
De Maxer voor BHV’ers wordt gehandhaafd.
“Die houden we buiten de infrastructuur
van het nieuwe systeem.”
Nieuwe telefooncentrale
Het nieuwe zorgcommunicatiesysteem zal in
de eerste week van januari operationeel zijn.
“We zitten nu in de detailfase. Dat houdt in
dat we veel testen, de kinderziektes eruit halen
en het systeem verder verfijnen en verbeteren.
We gaan ook de alarmopvolging in
kaart brengen en samen met de managers
bepalen hoeveel nieuwe handsets we nodig
hebben. Het is nog niet precies bekend hoeveel
werknemers er in de nieuwbouw gaan
werken. Dat is voor ons wel van belang in
verband met de alarmopvolging.”
De nieuwe IP-handsets zijn al te bezichtigen
in het Infocentrum. Dat geldt ook voor
de nieuwe IP-telefoontoestellen die in het
hoofdgebouw en de nieuwbouw gebruikt
zullen gaan worden. “We gaan medio september
de huidige telefooncentrale vervangen.
De nieuwe IP-centrale is dubbel uitgevoerd,
zodat we minder kwetsbaar zijn.
Als er één uitvalt, neemt de ander het over.
Alle medewerkers behouden vooralsnog het
type toestel waarmee ze nu bellen, behalve
degenen die in het hoofdgebouw werken.
Daar gaan we, bij wijze van test, werken
met nieuwe IP-toestellen. Dat kan alleen
in het hoofdgebouw, omdat daar voldoende
capaciteit is aan data-netwerk. In de andere
gebouwen is die capaciteit er nu nog niet,
maar die zal er, gefaseerd tijdens de renovatie
en nieuwbouw, wel komen. Het is de
bedoeling dat in de toekomst iedereen met
de IP-toestellen belt.”
Het hoofdgebouw zal als pilot dienen om
de functionaliteit van de nieuwe IP-toe-
stellen uit te proberen. “We kunnen op dit
moment nog niet precies zeggen welke van
de vele nieuwe functies, die door de in ge-
bruik name van de nieuwe centrale mogelijk
zijn, we gaan implementeren. Dit zal uit de
ervaring die we opdoen in het hoofdgebouw
nog moeten blijken.”
Zeker is dat GGZ NML in de nieuwe situatie
met ‘state-of-the-art’ technologie gaat werken.
“Dat moet ook wel,” vindt Ted van de
Meerendonk, “want we moeten er 5 tot 10
jaar mee vooruit kunnen en de ambities binnen
de zorg kunnen blijven ondersteunen!”
Beste leden,
De vakantieperiode nadert zijn einde. Fris en uitgerust weer aan
de slag. Maar op z’n tijd toch ook weer wat ontspanning. In de afgelopen
maand hebben we een bezoek gebracht aan het concert
van André Rieu in Maastricht. Ondanks een wat verlaat vertrek
hebben de deelnemers toch van een prachtig uitstapje kunnen
genieten.
De voorbereidingen voor het programma van het najaar zijn al
weer in volle gang. We willen u dan ook graag attent maken op
een aantal activiteiten die voor de komende periode staat gepland.
In september gaan de bowling- en rikcompetities (o.a. voor
senioren) van start; hier kunt u nog steeds voor inschrijven.
Op zaterdag 30 september a.s. organiseert de PV een dagtocht
naar ’s-Hertogenbosch. We vertrekken die dag met een 50-persoons
bus om 09.00 uur vanuit Venray. Eventueel zijn er ook opstapplaatsen
in Roermond en Venlo, afhankelijk van het aantal
deelnemers per plaats. Het staat de deelnemers vrij om naar keuze
de dag in te vullen. Om 18.30 uur keren we dan weer huiswaarts!
Er is nog een aantal plaatsen beschikbaar in de bus.
Het bezoek aan Night of the Proms in het Sportpaleis van Antwerpen
vindt definitief plaats op donderdag 9 november. Ook hiervoor
zijn nog enkele kaarten beschikbaar (we hebben zitplaatsen
op het middenplein gereserveerd!).
Voor actuele informatie, convocaties en inschrijfformulieren voor
de diverse activiteiten verwijzen wij u naar het Intranet en de
mail van de Personeelsvereniging die tweewekelijks verschijnt
op maandag. Oud-medewerkers worden middels convocaties
aan huis op de hoogte gehouden. Hebt u suggesties, laat het ons
weten !
Tel. secretariaat PV : (52)7112
Emailadres : personeelsvereniging@ggznml.nl
Het Bestuur
Mentaal | 23

Mentaal | 24
Alzheimer Café Venray
Op maandag 11 september 2006 is het Alzheimer Café
Venray weer open voor alle mensen met dementie, hun
partners, familieleden en betrokkenen. Hulpverleners
en andere belangstellenden zijn ook van harte welkom.
Alle gasten leren en profi teren van elkaars kennis en
kunde. Het thema voor deze avond is: De Zorgboerderij.
De gastsprekers, Gerdy Janssen en Annerie Janssen van
zorgboerderij “ De Haam” in Veulen zullen vertellen over
hun mogelijkheden voor mensen met dementie.
Attentie: “Take Care Limburg!” wordt vanaf september
door L1 uitgezonden. Deze 13-delige serie heeft als cen-
traal thema “de vermaatschappelijking van de zorg”. In
een van de afl everingen komt een dementerende man
aan het woord die het Alzheimer Café bezoekt. De op-
names hiervoor worden gemaakt in het Alzheimer Café
Venray van 11 september aanstaande. Het Alzheimer
Café Venray vindt plaats in De Kemphaan, Kennedy-
plein 1 te Venray. Inloop vanaf 19.00 uur en aanvang
programma 19.30 uur. De avond wordt uiterlijk 22.00
uur afgesloten. De toegang is gratis.
Openingstijden Informatiecentrum:
Maandag t/m vrijdag
van 9.00 tot 12.00 uur en van 13.00 tot 16.00 uur.
Informatiecentrum Geestelijke Gezondheid
Stationsweg 46
5803 AC Venray
tel: 0478-52 7066
e-mail: igg@ggznml.nl
Mentaal
IGG Boekbespreking
In memorian
Gerrit Litjens
Vooraankondiging conferentie ”Dwang in Zwang”
Positie psychiatrische patiënten in toenemende mate
onder druk
De laatste jaren is de aanpak van en de visie op de zorg
voor mensen met (ernstige) psychische en/of psychiatrische
problemen ingrijpend veranderd. De beweging van vermaat-
schappelijking heeft verder doorgezet en met de huidige
stelselwijziging in de zorg worden steeds meer overheids-
taken overgeheveld naar de gemeente en de vrije markt.
Tegelijkertijd is er een toenemend accent op veiligheid en de
toepassing van dwang komen te liggen. Sinds de invoering
van de Wet Bopz in 1994 hebben diverse wetswijzigingen
geleid tot meer mogelijkheden om mensen onder dwang op
te nemen en te behandelen en een toename van het aantal
dwangtoepassingen.
Met deze opeenstapeling van maatregelen komt de positie
van mensen met (ernstige) psychische en/of psychiatrische
problemen steeds verder onder druk te staan.
Stichting Haags Wegloophuis “De Vluchthaven” en Stichting
Pandora maken zich ernstig zorgen over deze ontwikkelin-
gen. Daarom organiseren zij op 10 november 2006 de con-
ferentie “Dwang in zwang” om stil te staan bij de effecten
van deze maatregelen voor de doelgroep en te zoeken naar
mogelijke oplossingen.
De conferentie is bedoeld voor sleutelfi guren op het gebied
van wetgeving en zorg voor mensen met (ernstige) psychi-
sche en/of psychiatrische problemen. Tijdens deze middag
schetsen diverse sprekers vanuit verschillende invalshoeken
de betekenis van de huidige ontwikkelingen voor de positie
van mensen met (ernstige) psychische en/of psychiatrische
problemen. Aansluitend gaan politici en beleidsmakers met
elkaar in debat in een forumdiscussie. Wilt u meer weten
en/of deelnemen aan de conferentie dan kunt u contact
opnemen met:
Stichting Haags Wegloophuis “De Vluchthaven”
Eva Huineman, voorzitter Stichting Haags Wegloophuis
“De Vluchthaven”
Telefoon: 070-385 23 43 of
Stichting Pandora
Marijke Knuttel, directeur Stichting Pandora
Telefoon: 020 -685 11 71
Algemene psychiatrie
Tijdschrift voor Psychiatrie 48 (2006) 7, 555-556
112 pagina's
ISBN 90 75886 26 8
Uitgever: KSGV, Tilburg 2005
€ 16,50
In dit boekje zijn zeven teksten verzameld van Guus van Loenen over de zorg voor zingeving
in de geestelijke gezondheidszorg. Van Loenen is hoofd van de dienst geestelijke verzorging
van de GGZ Noord- en Midden-Limburg. De auteur begint zijn boekje met de vraag hoe
het komt dat de term ‘geestelijke gezondheidszorg’ nog steeds gehanteerd wordt en niet
reeds lang vervangen is door de term ‘psychische gezondheidszorg’. Waar voor sommigen
de termen ‘psychisch’ en ‘geestelijk’ synoniemen zijn, maken anderen een onderscheid
tussen deze begrippen.
Geestelijk onderscheidt zich van psychisch niet zozeer door een ander thema, maar eerder
door het innemen van een ander perspectief. Bij het geestelijke gaat het om een zich
terugbuigen over de eigen ervaring en het expliciet zoeken naar de betekenis en de zin
daarvan. Voor Van Loenen is de zorg voor zingeving geen detail in het psychiatrische bedrijf,
maar een essentiële dimensie. Techniek in de geestelijke gezondheidszorg, gegroeid uit het
natuurwetenschappelijke denken, streeft naar het beheersen van psychische stoornissen.
"Deze technische benadering heeft geleid tot belangrijke successen en heeft veel menselijk
leed weggenomen. Techniek in de geestelijke gezondheidszorg dreigt echter te evolueren
tot technocratie. Psychiatrische hulp enkel als techniek opgevat loopt het gevaar de ver-
vreemding die ze juist beoogt op te heffen, nog te vergroten", aldus Van Loenen.
Wie denkt dat dit een boekje bestemd is voor pastors of geestelijke verzorgers heeft het
mis. Met z’n allen hebben we te waken over de humaniteit van de psychiatrie, waarin niet
alleen het objectiveerbare en het beheersbare in de mens een plaats krijgen, maar ook de
mens in zijn subjectieve aspecten. Dit boekje, vooral de eerste vijf teksten, heeft mij sterk
geraakt door zijn vele scherpe en stimulerende refl ecties, die te denken geven over ons doen
en evenzeer over ons laten bij onze hulpverlening aan de psychiatrische patiënt, die toch een
mens is en niet gereduceerd kan worden tot een stel te behandelen hersenen. Kortom: dit
kleine boekje is naar mijn oordeel een groot werk, meer dan waard om aandachtig gelezen
te worden. Het is bovendien geschreven in een heldere en sierlijke stijl.
M. Eneman
Voor de geest staan. Zorg voor zingeving als
taak van de geestelijke gezondheidzorg
Loenen, G. van
Zaterdag 29 juli jl. is Gerrit Litjens,
enkele dagen voor zijn 81e ver-
jaardag, overleden.
Gerrit was in de begin jaren zes-
tig een van de eerste voorzitters
van de personeelsvereniging ge-
durende een periode van 8 jaar.
Destijds werd nog gesproken van het Perso- Perso-
neelsfonds. Het was met name de verdienste van
Gerrit dat in 1967 werd besloten tot oprichting van
het “Gezinszorg Personeelsfonds St. Servatius”. Dit
fonds stelde zich ten doel hulp te bieden ‘in gezin-
nen van gehuwd personeel waarvan de moeder door
ziekte verhinderd is haar werkzaamheden in het ge-
zin te verrichten’. De hulp werd geboden door hier
een eigen gezinsverzorgster voor in te schakelen. Hij
was vervolgens jarenlang voorzitter van dit fonds.
Decennia lang is zijn persoon onlosmakelijk verbon-
den geweest met het (personeels-)verenigingsleven
binnen het toenmalige St. Servatius. Gerrit was vele
jaren lid van toneelvereniging ‘de Kerkdijkers’ en
zong eveneens jarenlang bij het kerkelijk zangkoor
in de St. Servatius-kapel. Hij was midden jaren vijftig
medeoprichter van carnavalsvereniging ‘de Pica’s’,
waarvan hij vervolgens bijna 30 jaar lang voorzitter en
vorst zou zijn. Gerrit was gedurende die tijd organi-
sator, regisseur, initiator, stimulator, drijvende kracht,
stuwende kracht, kortom HET gezicht van de Pica’s.
Het was dan ook mede zijn verdienste dat de Car-
navalsavonden voor het personeel in aantal en wat
betreft kwaliteit uitgroeiden tot ware happenings.
Gerrit nam in 1988 tijdens de viering van het 33-jarig
jubileum formeel afscheid van ‘zijn’ Pica’s. Daarna
bleef hij het carnaval nog steeds trouw als steevast
bezoeker van de pronkzittingen. Bij gelegenheid van
het 50-jarig bestaan van de Personeelsvereniging in
2003 blikte Gerrit met een aantal oud-voorzitters nog
eens genoeglijk terug op die mooie tijd.
Nu is Gerrit dood. Hij zal in onze herinnering blijven
als een groot en gedreven animator binnen het (per-
soneels-)verenigingsleven van St. Servatius.
Joop Giesberts
Voorzitter personeelsvereniging
GGZ Noord- en Midden-Limburg
Mentaal | 25

Mentaal | 26
Personalia
Personalia
Jubilea 25 jaar
In dienst juli 2006
Riet Koch
Evelien Vermazeren
activiteitenbegeleider Circuit ouderen RCG Venlo
1 januari 2006
Personeelsconsulent, Personeel & Organisatie
Albertine Vernooij
Mia van Meijel
Medewerker huishoudelijke zaken, Restauratieve
verpleegkundige Kliniek ouderen RCG Venray
1 januari 2006
Voorzieningen
Peter-Paul van Keijsteren
J.H. Bastiaans
Begeleider, Godsweerdersingel Roermond
bewegingsagoog Intern activiteitencentrum
Vincentiushuis
1 januari 2006
Chris Janssen
Allround technicus, Onderhoud en Onroerend goed
Marijke Flinsenberg - Lehnen
Peter Wijnen
Medewerker service, Keuken
bewegingsagoog intern activiteitencentrum
Vincentiushuis
1 januari 2006
Anouk Verberkt
Verpleegkundige, Korsakov Kliniek
Inge Sprengers
Bart Veldpaus
SPV met crisisdienst Behandeling RCG Venray
1 januari 2006
Mobiliteitsconculent, Personeel & Organisatie
Jacques Oomen
Guido Callens
Psychotherapeut, Angstpoli Roermond
maatschappelijk werker Behandeling & begeleiding
locatie Roermond
1 januari 2006
Willem Verheijen
Begeleider, de Wever
Petra Smit
Corry Vergeldt-Vullings
Stafmedewerker kwaliteit, Stafbureau Raad van
gastvrouw KGT
7 januari 2006
Bestuur
Marije Saämena
Carla Schnellen-van Well
Verpleegkundige, Kliniek 1 RCG Venray
activiteitenbegeleidier IAC
16 januari 2006
Rinske Reijnders
Medewerker service, Keuken
Mieke Rubie-Swinkels
Thea Daniëls
ziekenverzorgende nachtdienst Vincentiushuis
1 februari 2006
Ziekenverzorgende, Heuvel C
Loes van Deurzen
Mariëlle Achten-Peters
Psychologisch assistent, Medisch Specialisten
medisch administratief secretaresse medisch
secretariaat Venray en GAPZ
25 februari 2006
Opleiding
Peter Koenjer
Agnio, FPA
Uit dienst juli 2006
Jubilea 12,5 jaar
Huub Stappers
Dasja Barents-Giantsios
begeleider woonvoorziening Vincentiushuis
16 januari 2006
Miep Wijnands
verpleegkundige Lelie
19 januari 2006
Lianne Cruysen-van der Wijgerde
verpleegkundige Kliniek Volwassenen RCG Venray
1 februari 2006
Rachel Louppen
verpleegkundige (poli)kliniek AK
1 februari 2006
Medewerker maatschappelijke integratie, HOP Venlo
Annemiek Koolen - Linders
Activiteitenbegeleider, Kliniek voor Autisme & ADHD
Cecile van de Ven - Wijnhoven
Bewegingsagoog, IAC
Nina van Bommel
Creatief therapeut, Paschalis
Anne-Sophie Hoedemaekers - Beurskens
Arts, Intern Medisch Centrum
Mia Tielen - Poels
Begeleider, Arcen
José Voermans - Remij
Nieuw hoofd P&O:
de heer Rob Giesberts
Verpleegkundig, Kliniek 2 RCG Venlo
Leo van der Rijt
Verpleegkundige, Nachthoofden Heuvel
Tiny Willems - Spee
Medewerker horecafaciliteiten, Restauratieve
Per 9 januari 2006 is de heer drs. Rob Giesberts in dienst
getreden bij de GGZ Noord- en Midden-Limburg. Hij volgt
de in mei 2005 overleden mevrouw Marjan van de Ven op
als hoofd Personeel en Organisatie.
Voorzieningen
Rachid Ouaday
Medewerker service, Keuken
Jac Bollen
Adm. medewerker patiëntengeldadministratie, Stich-
Dhr. Giesberts is 47 jaar oud en woont samen in Tilburg, de
stad waar hij als economiestudent begon en na het beëin-
ting Beschermingsbewind Venray
Mia van Sinderen - Camps
digen van deze studie zijn eerste werkervaringen ontwik-
Administratief medewerker, Logistiek en Magazijn
kelde in de functie van beleidsmedewerker. Een geboren
Limburger die ook van Brabant is gaan houden. Hij blijft er
Jubilea 12,5 jaar
graag wonen. Zijn hobby’s zijn reizen en de Spaanse taal
onderhouden.
Angelique van Bree
Deeltijd Ouderen RCG Venlo, 1 oktober 2006
Na een diversiteit aan functies in het personeelswerk was
hij toe aan een andere uitdaging. Met de bagage aan staffunctie-ervaringen
wil hij de ambitie gaan waarmaken om
zijn eigen kennis en kunde in dienst te stellen van de me-
Nicole Vermeulen - Sprunken
Heuvel B, 1oktober 2006
Brigitte Kleijnen - Verhaag de
Kliniek Volwassenen RCG Venray, 1 oktober 2006
dewerkers van de afdeling P&O om samen met hen die
Peter Greefkens
ondersteuning te kunnen bieden die gevraagd wordt door
de organisatie. Op de vraag hoe hij deze positie zou willen
invullen is zijn antwoord: ‘Graag zie ik mezelf als een boegbeeld
van P&O. Staan voor wat de afdeling kan en wil in
afstemming met de behoeften van de divisies als klanten.’
De Klocht, 1 oktober 2006
Peter Zandvliet
Geestelijke Verzorging, 1 oktober 2006
Hanneke Peeters
Dit maakt zijn visie op P&O duidelijk: de “accountwerkwijze”
Kliniek Volwassenen RCG Venray 1 oktober 2006
van een ondersteunende dienst. Waarmee hij aangeeft dat
Ron Smits
hij het belangrijk vindt om in gesprek met de managers
’t Kluwe, 1 oktober 2006
wederzijdse behoeften/verwachtingen te leren kennen en
personele resultaten zichtbaar te maken ter ondersteuning
van de patiënten/cliëntenzorg.
Jubilea 25 jaar
Mariet Sijbers - Stappers
Een belangrijk aspect voor hem is dat medewerkers plezier
Heuvel G, 1 oktober 2006
aan hun werk beleven. Zijn slogan is: ‘Iedere werknemer
Madelaine Steiner - van Wijlick
voegt iets toe aan het bereiken van de organisatiedoelstellingen,
maak gebruik van die toevoeging. Structureer een
organisatie zo dat deze ontwikkelkansen geeft aan iedere
medewerker. En probeer ervoor te zorgen dat het organi-
Mutsaersoord, 1 oktober 2006
Jubilea 40 jaar
satiebelang en het medewerkersbelang zo goed mogelijk in
Gien Arts - de Klein
evenwicht worden gebracht.’
Begeleid wonen personeel, 15 september 2006
Mieke Min - Barendse
Kliniek Behandeling en Begeleiding Paschalis,
15 september 2006
Deze maand:
Hommage aan afdelingen Ark en Eibernest
B E
E L
D
S P R
A A K
Ingezonden foto’s van afdelingen of foto’s
gemaakt door onze huisfotograaf over
bepaalde thema’s.

De volgende Mentaal verschijnt in oktober 2006.