Mentaal nr.3.indd - Vincent van Gogh

Mentaal
PERSONEELSBLAD VOOR MEDEWERKERS VAN GGZ NOORD- EN MIDDEN-LIMBURG
Marlies Buckx locatieleider Dagactiviteitencentrum Venlo
Renovatie Servaashofboerderij. Plannen projectgroep in vergevorderd stadium.
De wereld wacht. Luud van Erck neemt afscheid.
vertelt in ‘Koersen op kansen’ met welk kernbegrip zij zich het meeste verbonden voelt.
Verder in dit nummer:
Jaargang 2 | Nummer 3 | april 2006

Mentaal | 2
De lente is begonnen
Een nieuwe lente, een nieuw geluid én in dit geval een nieuwe
Mentaal. Door de redactie weer uitgebroed en door steeds meer
medewerkers gevuld. Dat is een belangrijke ontwikkeling waar we als
redactie veel waarde aan hechten.
Omdat het broedseizoen nu toch aanbreekt, willen we u als lezer
aanmoedigen om ons te blijven voorzien van uw inbreng. Hebt u
artikelen, activiteiten, ideeën of suggesties die u in Mentaal terug zou
willen zien, meldt ons dat dan.
Als we uw lezersvraag niet horen of lezen, kunnen we er ook niet
vraaggericht naar handelen.
Er gebeurt veel, heel veel in onze organisatie en dat wordt door u
allemaal gedaan. Onze organisatie is zo ver vertakt in de hele regio
dat jammer genoeg niet iedereen makkelijk kennis kan nemen van al
die activiteiten die op andere plaatsen in de organisatie gebeuren. En
het zijn die, ook alledaagse, prestaties die we graag willen laten zien.
Ondertussen koersen we volop richting een spannende zomer, niet in
de laatste plaats vanwege het WK voetbal. Maar vooral vanwege de
komst van Europsy. Uit tal van Europese landen komen over nog
maar enkele maanden tal van bezoekers naar Venray om daar deel te
nemen aan Europsy.
Een belangrijke gebeurtenis waarmee we het stilstaan bij 100 jaar
psychiatrie afsluiten en de toekomst in Europa ingaan.
Ook over Europsy gaan we uiteraard zo goed mogelijk berichten
zodat u er niets of zo weinig mogelijk van hoeft te missen. Maar
belangrijker is eigenlijk dat u deelneemt. Nu kan het, dus laat deze
kans niet aan u voorbij gaan. Net als de kans om de volgende
Mentaal met ons te vullen.
De redactie
COLOFON
Mentaal | jaargang 2 | Nummer 3 | april 2006
Toneelversie
van
filmklassieker
'Vraaggericht werken
loopt als een
rode draad
door ons werk.'
Renovatie Boerderij:
plannen projectgroep
in vergevorderd
stadium.
Mentaal is het personeelsblad voor medewerkers van de GGZ Noord- en Midden-Limburg en verschijnt elke laatste vrijdag van de maand.
Uitgave Bureau Voorlichting en Communicatie GGZ NML Hoofdredactie Fun Sijbers Eindredactie Eleän Mulder-Verleg Redactie Guido Callens, Ans Swillens en Maartje Janssen
Vormgeving MarksMarks Venlo Reproductie Grafisch centrum Facilitair Bedrijf GGZ Fotografie GGZ Noord- en Midden-Limburg Oplage 2000 exemplaren Redactie-adres: GGZ Noord-
en Midden-Limburg, Voorlichting en Communicatie, E. Mulder-Verleg, Postbus 5, 5800 AA Venray, (0478) 52 71 86, mentaal@ggznml.nl Deadline kopij maartnummer: 15 mei 2006, foto’s
gescheiden van tekst - dus als apart jpg-bestand - aanleveren. Meer info zie www.ggznml.nl of het intranet.
5
8
14
18
INHOUD
Nieuwsberichten 3
Toneelversie van
filmklassieker 4
Zalig zij die staan waar
de druppels vallen 5
Reportage 6
De vernieuwing 8
De ontmoeting 10
Het kader 10
SMAKK Project 12
Kollummerkasie 13
Koersen op kansen 14
Op locatie 16
Open dag GGZ 2006 17
Renovatie boerderij 18
Uitkomstenmanagement
Knipoog 20
Feedback 21
Samenleven in
Servaashof 22
'Een fijne en
interessante dag' 23
Afscheid Piet Jeuken 24
Europsy
Oproep 26
Boekbespreking
Nieuws vd bibliotheek 27
Ondernemingsraad 28
IGG
Personalia 29
Personalia 30
Beeldspraak 31
Max Mentaal 32
Mentaal
Magazijnstellingen
voor de arbeidsactivering
In het magazijn van de arbeidsactivering (DHV-7) zijn nieuwe stellingen geplaatst.
Door in de hoogte te gaan werken, krijg je een beter overzicht over de voorraad.
Tegelijkertijd is door de firma Atlet een nieuwe elektropallet-stapelaar geleverd, die
vanwege de hoogte van de stellingen van een extra lange mast is voorzien.
Lezing
Op woensdag 19 april vindt van 16.00 – 17.30
uur een lezing plaats in restaurant Le Tambourin
op de locatie Stationsweg te Venray. Prof.Dr. M.
Olde-Rikkert, Kenniscentrum Geriatrie UMC St.
Radboud, Alzheimer Centrum Nijmegen, houdt
dan een referaat met als titel ‘Dementie en
geriatrie in beweging’.
Symposium: Norse of nurse practitioner
Op woensdag 26 April organiseert GGZ Noord- en Midden- Limburg
in samenwerking met de Nederlandse Vereniging van Artsen
Somatisch werkzaam in de Psychiatrie (NVASP) een symposium.
Het symposium genaamd Schuivende panelen wordt gehouden in
de schouwburg van GGZ NML en is alleen toegankelijk voor genodigden.
De functie van nurse practitioner binnen de somatische
zorg in de psychiatrie staat tijdens dit symposium centraal. Het
onderwerp wordt van verschillende kanten belicht, met als doel de
bezoeker duidelijk te maken hoe de nurse practitioner kan worden
ingezet om ook in de toekomst een goede somatische zorg in de
GGZ te kunnen waarborgen.
Aanstelling
nieuwe
patiëntenvertrouwenspersoon
De Stichting PVP (patiëntenvertrouwenspersoon)
heeft met ingang van 1 april aanstaande
dhr. P. Geurts aangesteld als opvolger
van dhr. H. Jongeneelen.
De eerste maanden zal dhr. Geurts ingewerkt
worden door zijn collega’s Jongeneelen en
Nijhof.
Allereerst gaan er verschillende sprekers in op de vakinhoudelijke en
juridische aspecten van de introductie van nurse practitioners in de
GGZ. Daarnaast zal een tweetal nurse practitioners vertellen over
de ontwikkelingen in hun opleiding en over hun eigen ervaringen
binnen de GGZ. Tenslotte wordt een patiënt geïnterviewd over
diens ervaringen met de rol van nurse practitioner in de praktijk
van de GGZ.
De conclusie op het einde van de dag moet zijn, dat als men in de
toekomst wil voorkomen een norse practitioner te worden, men
in de praktijk gebruik moet gaan maken van de diensten van een
nurse practitioner.
Nieuws maart 2006
Mentaal | 3

Toneelversie van filmklassieker
Op zondag 12 maart jl. bezocht ik, evenals
honderden anderen collega’s, vrijwilligers
en belangstellenden van GGZ
Noord- en Midden-Limburg, samen met
mijn partner de toneelvoorstelling ‘One
flew over the cuckoo’s nest’ in Venray.
De filmklassieker met Jack Nicholson
zit natuurlijk in het achterhoofd. Als
het doek opengaat, ben ik verrast door
het zeer fraaie decor. Met een paar
hoge wanden is zeer typerend een psychiatrische
afdeling uit vroeger tijden
geschetst. Blikvanger is de glazen verpleegpost,
waar hoofdzuster Ratched
(Simone Kleinsma) zich met haar collega’s
verschanst. De gevangenschap,
de afstandelijkheid van het personeel
en de doelloosheid van het verblijf zijn
met het decor al neergezet.
Hoofdrollen:
Simone Kleinsma en Victor Löw
Voor het eerst zie ik nu ook Bram van der
Vlugt acteren in de rol van meegaande,
zachte psychiater. Ik fluister in het oor van
mijn vrouw dat dit nu de man is achter
Sinterklaas. Zijn stem is onmiskenbaar.
Hij speelt meesterlijk, evenals de rest van
de cast. Ieder weet heel verschillende types
patiënten neer te zetten. Het mooist
vind ik de figuur die zich Christus voelt.
Tijdens het hele stuk staat hij in uiteenlopende
poses langs de muur afgebeeld als de
gekruisigde. Hij komt er alleen vandaan als
anderen de ‘spijkers’ uit zijn handen halen
om deze handen vervolgens verbaasd te inspecteren.
Om hem moet iedereen lachen,
vooral als hij getransformeerd wordt tot
basket (bij het feestje met MacMurphy)
en tot paus, getooid met papieren mijter
en wc-rol-stola bij het huwelijk-voor-éénnacht
van patiënt Billy. De bilspleet die
zichtbaar is aan de achterzijde van zijn
schort en het plassen in zijn broek zijn hilarische
momenten. De humor krijgt in het
thematisch zware stuk sowieso alle kans.
Het meest in rake of eigentijdse opmerkingen,
vaak kleine dingen.
Het is mooi om te zien hoe alle acteurs
in hun rol blijven, ongeacht wat de ander
doet. De professionaliteit is duidelijk
Productie:
Joop van den Ende
zichtbaar. Indrukwekkend is de indiaan
(een Vlaamse acteur?) die ‘s nachts vertelt
over zijn thuis bij de waterval in de natuur.
Hij is de enige met een microfoon. De
rest bereikt het publiek met hun gewone
stemvolume. Het ritme van het verhaal,
dat misschien passend is bij het tempo van
de afdeling, vind ik lastig. Soms duurt het
me wat te lang voordat de gewelddadigheid
van vrijbuiter MacMurphy (Victor Löw)
zich zo heeft ontwikkeld dat het tot de
climax van de electroshock en de lobotomie
leidt. Maar je krijgt niet de kans om je
echt te vervelen.
Aan het eind van het verhaal neemt de
ijzeren hoofdzuster met een streling over
het (geopereerde) hoofd van de vrijbuiter
afscheid van hem. Het is een mooi gebaar.
Daarmee wordt zichtbaar dat zij, als vrouw
van de regels, weliswaar zijn tegenspeler
moest zijn, maar dat zij zich ook door hem
geraakt voelde en veranderd is.
Al met al een fraaie, eigentijdse vertolking
van een klassieker. Zeker de moeite
waard!
Paul Simons
Mentaal
Op 10 mei aanstaande vindt in het
kader van 100 jaar psychiatrie een
dag voor de kloosterordes plaats.
Aan het begin van de vorige eeuw
stichtten de Broeders van Liefde het
St. Servatiusgesticht. Maar ook anno
2006 gaan de Broeders van Liefde
volhardend door met hun werk.
“Je laat geesteszieken niet in de
steek, “ meent broeder René Stockman.
“Ook als hun genezing uitzichtloos
is, laat je ze niet aan hun lot
over.” In 1815 bevrijdde de stichter
van de Broeders van Liefde, Petrus
Jozef Triest, de gekken - zo werden
ze toen genoemd - uit hun ketens
waaraan ze in het Gerard-de-Duivelsteen
in Gent gekluisterd lagen.
Zalig zij die staan waar de druppels vallen
De Broeders van Liefde zetten zich sindsdien
in voor psychiatrische patiënten. Reeds
snel na hun komst in 1894 naar Nederland
werden zij gevraagd voor de psychiatrische
zorg van de katholieken in de provincie Limburg.
In 1906 werd daartoe het ziekenhuis
St. Servaas in Venray gesticht. Enige jaren
later gevolgd door het ziekenhuis St. Bavo
in Noordwijkerhout ten behoeve van de
katholieke geesteszieken in het westen van
Nederland. Ook in de voormalige koloniën
waren de Broeders van Liefde al snel actief.
“Anno 2005 vangen wij ondermeer in
Rwanda en Congo kinderen met oorlogstrauma’s
op. We proberen hen opnieuw
geestelijke evenwicht te bezorgen,” verklaart
René Stockman. Hij is reeds enkele jaren de
energieke generale overste van de Broeders
van Liefde. De Broeders van Liefde halen
ook vandaag hun inspiratie uit liefde voor
de ‘andere’ mens, die ze met professionele
zorg omringen.
In ontwikkelingslanden is de situatie van de
psychiatrische patiënt allesbehalve eenvoudig.
Daar is het de hoofdtaak van iedereen
De Broeders van Liefde halen ook vandaag hun inspiratie uit liefde voor de ‘andere’ mens.
zijn eigen boterham te verdienen. Geesteszieken
kunnen dat niet en bovendien zijn ze
door hun ziekte lastige familieleden.
Door de armoede, onwetendheid en hulpeloosheid
verstoten vele families de geesteszieken
naar de straat. In ontwikkelingslanden
is het lot van geesteszieken vaak
geen prioriteit, die landen hebben andere
kopzorgen. “Begrijpelijk, zegt broeder
Stockman. “Maar wij proberen hen duidelijk
te maken dat die mensen een maatschappelijk
risico vormen. Zonder opvang blijft
voor die mensen immers alleen criminaliteit
over. Je zou dit onze politieke activiteit
kunnen noemen.”
In 2006 zijn de broeders in een vijftiental
projecten in tien ontwikkelingslanden actief
betrokken bij de psychiatrie of verslavingszorg.
“We willen dat ook de meest verstotenen
onder de armen een nieuwe kans
krijgen. Een menswaardig leven is een recht
voor iedereen!”
Ook in Roemenië en Oekraïne waren de
psychiatrische instellingen na de revolutie
er erg slecht aan toe. “Op uitnodiging van de
overheid zijn we gestart met een vormingsprogramma
voor psychiatrische verpleegkundigen.”
Stockman vindt vorming cruciaal voor het
welslagen van de ontwikkelingsprojecten.
“Ook in ons Vormingscentrum te Gent volgen
vele mensen uit de Derde Wereld een
professionele opleiding. Ze krijgen naast de
cursussen psychologie ook spirituele handvatten
mee die hun deskundigheid in zorg
en onderwijs moeten schragen. In onze zorgverlening
benaderen we de zieke mens in zijn
totaliteit en in ons onderwijs willen we ook
waarden doorgeven, ondermeer solidariteit
met de armsten der armen. Want, wees maar
eens én arm én geestesziek.”
Via de stichting Caraes Nederland wordt geld
ingezameld voor de ondersteuning van deze
projecten en wordt er hard aan gewerkt om
de aandacht voor psychiatrie en verslavingszorg
op de agenda van de ontwikkelingsorganisaties
te krijgen.
De onverkorte versie van dit artikel kunt u lezen
op www.ggznml.nl.
Mentaal | 4 Mentaal | 5

Reportage
Verslavingskliniek Paschalis bestaat
veertig jaar en viert dat in het najaar
met een symposium. Luud van Erck
(59) maakte bijna alle veertig jaren
mee. Als stagiair, als klinisch
psycholoog, als coördinator en als
divisiemanager. Medio april maakt
hij gebruik van de regeling (OBU) om
vervroegd uit te treden. Want er is
meer in het leven. Zoals? “Meer
reizen, de wereld ontdekken, mijn
boerderijdieren, stenen slijpen.
En verder zie ik wel wat er op mij
afkomt, of niet.”
De wereld wacht
Luud van Erck neemt na 36 jaar afscheid van verslavingskliniek Paschalis
Luud van Erck maakte in 1970 als stagiair
zijn opwachting bij de verslavingskliniek,
in een periode dat Nederland nog niet
goed wist wat ze met drugsverslaafden aan
moest. “Met de behandeling van alcoholverslaafden
bestond ervaring, met die van
drugsverslaving nauwelijks. Het regime in
die tijd was dat iemand die drugs gebruikte
in de gevangenis belandde. Dat was uiteraard
niet vol te houden. Er gingen dan ook
steeds meer stemmen op om de geestelijke
gezondheidszorg te betrekken bij deze verslavingsproblematiek.
Tegelijkertijd werden
we ook steeds meer, als bijverschijnsel van
de flower power, geconfronteerd met polyverslaafden.
Dat was, op de Randstad na,
een nieuw fenomeen in ons land en zorgde
voor een brede maatschappelijke discussie.
Die combinatie van enerzijds een zoektocht
naar nieuwe, geschikte behandelmethodes
en anderzijds de groei van het aantal mensen
met een verslaving, maakte het werkgebied
zo interessant. Want er moest ontdekt en
ontwikkeld worden. En dat bracht ook met
zich mee dat er een richtingenstrijd ontstond.
Aanhangers van verschillende methodes
probeerden zich zo goed mogelijk te
positioneren en te profileren. Kortom: het
was inhoudelijk een zeer interessante tijd.”
Paschalis heeft steeds gestaan voor een
(cognitief-)gedragstherapeutische benadering,
ingebed in de klinische milieutherapie.
“Daarmee wordt bereikt dat behandelinterventies
niet losjes van elkaar worden
aangeboden, maar als samenhangend arrangement,
zodat een leefwereld ontstaat
waarin wat te leren valt. Onmisbaar daarbinnen
is het aandeel van de psychiatrie en
de systeemtherapie.”
Fusie
Paschalis ontwikkelde zich van een kleine
alcoholkliniek – “we hadden in 1972 achttien
bedden en vijf medewerkers” – tot
een volwassen verslavingskliniek met een
(poli-)klinisch deel en een deeltijdbehandeling.
Twee jaar geleden volgde de lang
verwachte fusie met de ambulante verslavingszorg.
Met steeds meer zorgpartners,
zoals de jeugdzorg, wordt in een netwerk
samengewerkt. De fusie met de ambulante
zorg had volgens Luud van Erck wel ‘tien
jaar eerder mogen plaatsvinden’. “Het is een
goede keuze geweest om te fuseren, maar
ik had liever gezien dat die keuze tien jaar
eerder was gemaakt. Dat was de brede zorg
aan de verslaafde alleen maar ten goede
gekomen. We werken nu twee jaar samen,
maar ik merk dat het langer tijd nodig heeft
om alles goed te zetten.”
Psychiatrie en verslaving
Paschalis kon in veertig jaar in een ruime
mate van zelfstandigheid werken. “We waren
en zijn wel onderdeel van een groter geheel,
maar mede doordat we op een aantal
Mentaal
kilometers afstand van het moederinstituut
zijn gevestigd, konden we ons vrij zelfstandig
ontwikkelen. Bovendien lag en ligt onze
focus vanwege de Korsakovkliniek, op een
grotere regio dan het verzorgingsgebied van
de moederorganisatie. Ook de vanzelfsprekende
oriëntatie op de landelijk onderscheiden
organisatie van de verslavingszorg,
werkte daaraan mee. We
hebben onze eigen indicatietrajecten,
onze eigen
in- en uitstroom. Er
is nog steeds een goede
balans tussen onderdeel
zijn van een groter geheel en zelfstandig
kunnen werken. Dat heb ik altijd als zeer
prettig ervaren.”
In de landelijke discussie dat een verslavingskliniek
wellicht beter af zou zijn buiten
de setting van een psychiatrisch centrum, is
Luud van Erck nooit meegegaan. “De combinatie
psychiatrie en verslaving heeft in mijn
optiek een belangrijke meerwaarde. Het
geeft extra waarde voor de behandeling van
verslaafden. We kunnen expertise en inzich-
Luud van Erck roemt de
medewerkers met wie hij de
voorbije decennia heeft
samengewerkt.
ten delen. Ik heb het nooit zo slim gevonden
om te streven naar volledige zelfstandigheid.
Die discussie speelt landelijk overigens nog
altijd. Ik blijf het belangrijk vinden dat de
verslavingszorg deel uitmaakt van een centrum
voor geestelijke gezondheidszorg.”
Luud van Erck roemt de medewerkers met
wie hij de voorbije decennia heeft samen-
gewerkt. “Op de een of
andere manier hebben
we altijd goede mensen
aan Paschalis weten te
binden. We wisten wat we
zochten, en dat vonden
we meestal. Doordat we met goede teams
hebben gewerkt, konden we onze energie
steken in de inhoud, en ging er geen onnodige
tijd verloren aan ruis in de marge.”
Reizen als passie
Paschalis viert haar veertigjarig bestaan met
een symposium, in het najaar. Een mooi
moment om een carrière af te sluiten. Luud
van Erck neemt medio april – de datum is
nog niet bekend – afscheid van de divisie
verslavingszorg en GGZ NML. Thuis gaat
hij samen met zijn vrouw, die nog parttime
werkt als dialyseverpleegkundige, beginnen
aan een nieuwe fase in hun leven. Een fase
die zal worden gekenmerkt door reizen en
tijd voor hobby’s, zoals stenen slijpen en
de eigen boerderijdieren verzorgen. “Mijn
vrouw en ik hebben reizen en de wereld
ontdekken als grote passie. We zijn onlangs
nog in Mexico geweest, om walvissen
te bekijken. Een geweldige ervaring.” Twee
landen staan bovenaan het verlanglijstje:
Brits Columbia en Alaska. “Vanwege de fascinerende
natuur.”
Naar het Koninkrijk Bhutan, een land in
Azië dat in de Himalaya ligt ingeklemd tussen
China (Tibet) en India, zou Luud van
Erck nog wel een keer willen terugkeren.
“De authentieke cultuur van het land sprak
me aan. Het is een reis terug in de tijd. Er
rijden bijvoorbeeld in het hele land nauwelijks
auto’s. Het leven daar is geënt op de
normen en waarden van het Boeddhisme.
De cultuur is intact gebleven, een mooie
vorm van puurheid.”
Mentaal | 6 Mentaal | 7

De vernieuwing
‘De gezamenlijke voordeur is een
succes, maar we moeten verder
ontschotten.’ Dat was de belangrijkste
conclusie op 23 februari j.l. tijdens een
bijeenkomst van de Verslavingszorg
waarin de fusie werd geëvalueerd.
Over voordeuren, schotten en wagons
De stand van zaken bij de divisie Verslavingszorg
Want, inderdaad, het is alweer twee jaar
geleden dat voormalig CAD en Paschalis
samen opgingen in de GGZ Noord- en
Midden-Limburg, en daarin nu de divisie
Verslavingszorg vormen. Een fusie die, zo
werd destijds geformuleerd, moet leiden tot
zichtbare vooruitgang in kwaliteit, effectiviteit
en efficiency, en een kwalitatief hoogwaardig
zorgcontinuüm. Maar wat is daar,
twee jaar na dato, van terechtgekomen?
Over die vraag werd gediscussieerd in
groepen waarin de Cliëntenraad, Ondernemingsraad
en verschillende geledingen
van de verslavingszorg vertegenwoordigd
waren: de sociale verslavingszorg, de ambulante
begeleiding en behandeling, de Korsakowkliniek
en verslavingskliniek Paschalis,
de justitiële verslavingzorg en de afdeling
preventie. Deze discussie vond
plaats na een inleiding door divisiemanager
Mirjam Janssen.
Zij schetste in vogelvlucht de
gigantische ontwikkelingen die zich binnen
de (verslavings)zorg hebben voorgedaan
in de voorbije jaren. Om er een paar
te noemen: de overgang naar vraaggerichte
zorg, de concurrentie en noodzaak van
Met de locomotief
zit het wel goed.
ondernemerschap, de financiële plafonds
van de zorgkantoren en de noodzaak om
innovatieve projecten uit te voeren. In een
plenaire bijeenkomst werden de conclusies
uit de discussiegroepen voorgelegd aan een
‘tribunaal’ van het managementteam, inclusief
Geert Derks.
Dit alles gebeurde onder de komische leiding
van ‘Anton de Kale’, voorzitter van de
Bond van Drugsdealers.
De conclusies waren divers,
maar maakten duidelijk dat
fusieprocessen langzaam gaan.
De integratie kliniek-ambulant heeft vorderingen
gemaakt, maar het kan nog veel beter.
De JVZ heeft nog weinig aanbod voor
de talrijke Dubbel-Diagnose cliënten, en de
Sociale Verslavingszorg blijft zich vaak een
‘buitenbeentje’ voelen in de organisatie. Zij
hebben behoefte aan meer ‘slagkracht’ voor
hun cliënten, iets waar de casemanager mogelijk
in kan voorzien.
Hier en daar werd geklaagd over een logge
organisatie, ‘schotten’ tussen de verschillende
afdelingen en de behoefte elkaar
beter te leren kennen. Maar er waren ook
positieve geluiden. De fusie heeft geleid tot
meer psychiatrische aandacht voor de ambulante
cliënt. Het elektronisch patiëntendossier
wordt algemeen als een vooruitgang
ervaren. En over de centrale voordeur was
iedereen heel tevreden. Dus met de locomotief
zit het wel goed. Nu nog al die wagons
verbinden.
G. Callens
Mentaal
Septem is van origine Molukker en spreekt het personeel altijd met
mevrouw of meneer aan, tenzij hij na verloop van tijd de naam kan onthouden.
Septem draagt een paardenstaart en toen ik hem uit een kleine
veldslag op de binnenplaats plukte, gebeurde het volgende.
Septem
Hij was in die knokpartij terecht gekomen
omdat hij, behoorlijk onder invloed, de
binnenplaats opstuiterde en vervolgens
probeerde in deze toestand vrede te stichten.
Vrede kreeg hij niet, wel klappen. Op
het moment dat ik een hevig tegenstribbelende
Septem aan zijn staart naar binnen
sleurde, kwam de al eerder gealarmeerde
politie de hoek om en maakte
een eind aan de veldslag. Dit was voor
een behoorlijk opgefokte Septem reden
om binnen met enkele medebezoekers
een nieuwe kloppartij te beginnen. Bleef
voor mij helaas niets anders over dan
Septem naar buiten te sleuren. Je raadt
het al: wederom aan zijn staart. Een van
de agenten die dit hele gebeuren gezien
had, constateerde heel droogjes dat zo’n
staart best wel handig is.
Op een andere avond tijdens mijn ronde
door de slaapzaal zag ik dat Koos, een psychiatrische
bezoeker met een alcoholproblematiek,
met één voet op het bed stond.
Septem was op dat moment iets aan zijn
broekspijp aan het doen. Een rare situatie,
temeer omdat Koos geen enkel contact
heeft met medebezoekers en nooit meer
dan drie woorden spreekt op een avond.
‘Wat ben jij aan het doen Septem?’, vraag
ik hem. Beiden kijken me aan met een
brede grijns. ‘Ik schrijf de naam van Koos
in zijn broekspijp meneer. Kunnen ze zijn
broek niet meer jatten’. Hierbij knikt hij
In deze rubriek staat het
contact centraal tussen een
behandelaar en een cliënt.
Door Henk van Vorselen
richting medebezoekers. ‘Tof Septem’ zeg
ik, nog onder de indruk van deze intelligentie-explosie.
De grijns wordt nog groter
als Septem mij toevertrouwt dat hij de
naam van Koos al in de andere broekspijp
heeft staan. Voor het geval ze maar één
pijp jatten, constateer ik, maar daar kunnen
zij niets mee. Gesterkt door dit succes
begon Septem de namen van de bezoekers
met een dikke zwarte viltstift op de kastdeuren
te schrijven. Op dat moment was
ik genoodzaakt zijn ‘gereedschap’ in beslag
te nemen, ook op aandringen van medebezoekers.
Zij kenden hun naam niet meer
terug door de vrije vertaling van hun naam
door Septem. Evenals de meeste bezoekers
was ook hij geen echte taalkundige ster.
Mentaal | 8 Mentaal | 9
Deontmoeting

Mentaal | 10
Het kader
De lijst telt liefst 190 namen.
Op het eerste oog lijkt GGZ
NML te kunnen putten uit een
ruim bestand vrijwilligers. Maar
de praktijk wijst uit dat er nog
dagelijks een gebrek is aan
mannen en vrouwen die zich als
vrijwilliger inzetten voor de
cliënten. Hans Stevens (57), de
nieuwe coördinator vrijwilligerswerk
(werkzaam binnen de
dienst P&O) van GGZ NML, wil
dan ook een actiever beleid
gaan voeren. Meer (jonge)
mensen werven, de werkzaamheden
beter in kaart brengen en
de vrijwilligers sterker bij de
organisatie betrekken.
Hans Stevens nieuwe coördinator vrijwilligerswerk van GGZ Noord- en Midden-Limburg
Actiever vrijwilligersbeleid voeren
Het tafereel is veelzeggend. De drie vrijwilligers
die voor het gesprek aanschuiven, geven
Hans Stevens aarzelend een handje. Dus hij
is de nieuwe coördinator vrijwilligerswerk,
de opvolger van Mieke Michels. “Jouw naam
kennen we van de brieven”, trapt Jan van de
Laar af. “Maar nu weet ik ook welk gezicht
er bij hoort.”
Hans Stevens knikt. “Ik ben nog niet in de
gelegenheid geweest om persoonlijk kennis
te maken met alle vrijwilligers. Ik heb wel
iedereen een brief gestuurd dat ik met ingang
van 1 december de nieuwe coördinator ben.
Maar voor het gros ben ik nog een grote on-
bekende. En daar wil ik graag verandering in
brengen. Ik vind het belangrijk dat ook de
vrijwilligers elkaar en de organisatie beter
leren kennen. Er zijn mannen en vrouwen
Mentaal
die zich al jaren inzetten voor een bepaalde
afdeling, maar niet weten uit welke andere
afdelingen GGZ NML verder bestaat en
welke vrijwilligers daar actief zijn.”
Veel voldoening
Hans Stevens werkte jarenlang als leiding-
gevende, maar koos in de herfst van zijn
carrière voor de vacature van coördinator
vrijwilligerswerk. Die vacature was ontstaan
na de verzelfstandiging van het CAB en de
keuze van Mieke Michels om niet langer als
coördinator de kar te trekken. “Ze coördineerde
het vrijwilligerswerk en het maatjesproject.
Bij de verzelfstandiging van het
CAB ging het maatjesproject naar het CAB
en het vrijwilligerswerk
naar GGZ NML. Er ont-
stond een nieuwe situatie
en Mieke heeft vervolgens
besloten om haar taken over te dragen. En
zo kwam ik in beeld als nieuwe coördinator.
Het was niet gepland, maar het kwam op
het juiste moment op mijn pad. Ik was toe
aan iets nieuws.”
Niet gepland was het ook voor Jan (61) en
Annie van de Laar (59). Zij meldden zich in
het voorjaar aan als vrijwilligers van GGZ
NML. “Wij hebben jarenlang vrijwilligers-
werk gedaan in het verpleeghuis waar mijn
demente vader werd verpleegd”, geeft Annie
van de Laar aan. “Dat begon ook bij toeval.
Jan hielp een andere oudere bij het roken
van een sigaretje. De keer erna zwaaide die
man al naar Jan: hij moest weer meehelpen.
Zo hebben we op de afdeling waar mijn
vader verbleef, een aantal vrijwilligersta-
ken overgenomen. Dat gaf ons enorm veel
voldoening. Het verrijkte ons leven. Toen
mijn vader vorig jaar stierf, hebben Jan en
ik afgesproken om voor een andere instelling
vrijwilligerswerk te gaan verrichten. In
Venray, en niet in Bakel, waar het verpleeghuis
lag. Dichtbij huis, zodat we gemakkelijk
klusjes kunnen doen. Mijn zusje deed
al vrijwilligerswerk voor GGZ NML, en zo
rolden wij ook binnen.”
Midgetgolf
Jan van Dijk (66) is al zes jaar als vrijwil-
liger verbonden aan GGZ NML. Iedere
twee weken begeleidt hij samen met Huub
Straatman (63) cliënten bij het midgetgolf,
een sport die hij zelf in competitieverband
beoefent. “De groep is vijftien, zestien
cliënten groot en zij hebben de grootste lol.
We spelen in twee groepen een onderlinge
competitie. De ene groep bestaat uit mannen
en vrouwen die het spelletje enigszins
beheersen, de andere groep is er voor de
beginners. Het is intensief, maar ik krijg er
wel veel voor terug. Dat ik tweewekelijks
een hele avond iets voor hen kan betekenen,
doet mij enorm goed. Het is maar een
kleine moeite, maar ik
doe er de cliënten een
groot plezier mee. Als
iedere Venraynaar zo
een vrijwilligerstaak zou verrichten, was
het gebrek aan helpende handen veel en
“Ik wil weten wat wensen
en pijnpunten zijn
veel minder.”
Grenzen stellen
Jan van Dijk en Jan en Annie van de Laar
weten inmiddels dat als ze geen grens trek-
ken, ze fulltime vrijwilliger kunnen zijn voor
GGZ NML. Jan van de Laar: “Het begon met
één keer in de drie weken op zaterdagavond
een cliënt van het Vincentiushuis begeleiden
naar de avondmis. Vervolgens kreeg ik
de vraag of ik op maandagmiddag met een
andere cliënt van het Vincentiushuis die in
de rolstoel zit, naar de markt in Venray wil
gaan. Daarna of ik op woensdag met een
cliënt wil gaan wandelen. En onlangs kwam
het verzoek of ik een cliënt wilde begeleiden
naar de kapper. Toen heb ik gezegd: nee,
nu is het genoeg. Toen ik thuis was, had ik
eigenlijk al spijt van die opmerking. Want
het is voor mij maar een kleine moeite om
met hem mee te gaan. Toen ik twee dagen
later weer binnenliep in het Vincentiushuis
heb ik aangeboden om alsnog mee te gaan.
Maar de man was al naar de kapper geweest,
dus dat hoefde niet meer.”
Ook Jan van Dijk heeft zijn grenzen gesteld:
iedere twee weken een avond midgetgolf,
en soms een extra activiteit. “Ik ben in de
zomer als begeleider met vier cliënten een
weekeinde naar het Meerdal geweest. Het
was voor hen een geweldige tijd, en ook
ik heb me kostelijk geamuseerd. Het zijn
maar kleine dingen, maar je kunt er zoveel
mee betekenen voor cliënten. Al moet het
wel redelijk blijven. Ik vind dat vrijwilligers
niet overvraagd moeten worden, want dan
haken ze misschien af.”
Projectbasis
Hans Stevens wil de zorg voor en begeleiding
van de vrijwilligers gaan verbeteren.
“Dan voorkomen we dat vrijwilligers worden
overvraagd en kunnen we tijdig antici-
peren als we signalen krijgen dat een vrijwil-
liger het niet meer naar zijn zin heeft. Nu
sta ik als coördinator nog te ver af van de
vrijwilligers. Het liefst zou ik werken met
intermediairs per locatie, als een verlengstuk
van mezelf. Via hen heb ik kortere lijnen
met de vrijwilligers, en hoor ik sneller
wat er leeft.”
Hans Stevens wil de vrijwilligers ook meer
betrekken bij het beleid dat hij gaat uitstippelen.
“Ik wil weten wat wensen en pijnpunten
zijn, ik wil horen wat we kunnen verbeteren
en moeten veranderen. Nu gebeurt dat ad
hoc, ik wil daarin structuur brengen.”
Ook het werven van vrijwilligers staat hoog
op zijn agenda. “We hebben 190 vrijwilligers.
Dat lijkt veel, maar de praktijk wijst
uit dat het voor sommige activiteiten en
voor sommige groepen cliënten erg moeilijk
is om vrijwilligers te krijgen. Voor alles
wat zich in het weekeinde afspeelt, hebben
we bijvoorbeeld veel te weinig begeleiders.
En de leeftijdsopbouw van onze vrijwilli-
gers baart me zorgen. Het gros is 60+. We
moéten verjongen. En dat kan, denk ik, alleen
op projectbasis. Jongeren willen zich
best inzetten, mits er een einddatum is voor
hun werkzaamheden. Ze willen weten waar
ze in tijd aan toe zijn. Dat is een andere ma-
nier van vrijwilligerswerk, en daar moeten
we op gaan inspelen.”
Mentaal | 11

GGZ Noord- en Midden-Limburg heeft onlangs bij brancheorganisatie
GGZN een projectplan ingediend in het kader van
de overheid beleidsmaatregel ‘Dwang & Drang’. Het ministerie
van VWS stelt extra subsidiegelden beschikbaar voor
organisaties die actief aan de slag gaan om dwangmaatregelen
in de GGZ tegen te gaan. Intern gaan twee werkgroepen,
SMAKK
Projectperiode: 2006-2007-2008.
Aanleiding
• Separeren staat de laatste jaren steeds
meer ter discussie en wordt in toenemende
mate als een inhumane behandelmethode
gezien. Nederland neemt ten
aanzien van het separeerbeleid een aparte
positie in binnen Europa. Uit onderzoek is
gebleken dat Nederland meer dan in omringende
landen gebruik maakt dwang en
drangmethoden (o.a. L.J. van der Werf,
signaleringsplannen; naar minder agressie
en dwang in de klinische psychiatrie
-1998). In de landen om ons heen zijn diverse
technieken ontworpen om drastisch
minder te hoeven te separeren. Naast
meer individuele begeleiding, verbeterde
separeermethoden en preventie maakt
ook het sneller ingrijpen met gedwongen
medicatie deel uit van dit pakket. In
Nederland wordt de uitspraak van het Europese
Gerechtshof, dat gedwongen toediening
van medicatie een grotere schending
is van de lichamelijke integriteit dan
separeren, nogal eens gebruikt om relatief
erg terughoudend hierin te zijn.
• Hulpverleners en cliënten van GGZ NML
een voor de kortdurende en een voor de langdurende zorg,
het project “SMAKK” nu op de rails zetten. Een projectleider
is nog niet aangewezen.
De belangrijkste informatie over het project vindt u
hieronder.
Project ‘Separatie:
Minder, Anders, Korter
en Kundiger’
Een project in het kader van terugdringen maatregelen “Dwang&Drang”
voelen zich niet tevreden met de historisch
gegroeide werkwijzen binnen de organisatie.
Bij de uitvoerende professionals
leeft de behoefte om beleid en uitvoering
ten aanzien van separeren te herzien, veranderen
en verbeteren. Door het invoeren
van integraal doorgevoerde nieuwe benaderingen
kan het aantal separaties sterk
worden teruggedrongen.
• De cliëntenraad van GGZ Noord- en
Midden-Limburg heeft nadrukkelijk uitgedragen
dat het terugdringen van separaties
voor hen het belangrijkste speerpunt
is voor het jaar 2006.
• Het bestuur en management van GGZ
Noord- en Midden-Limburg benoemt
vraaggericht en evidence based gericht
werken als speerpunten in het Strategisch
Beleid en wenst om die reden de actuele
maatschappelijke trends en ontwikkelingen
met betrekking tot “dwang en drang”
actief te volgen en te vertalen in actie.
• Wat betreft de kortdurende zorg gaan, in de
jaren 2005 en 2006, drie nieuwe Regionale
Centra GGZ van start (Roermond, Venlo
en Venray). De voor deze RCG’s opgestel-
de zorgvisie, met als kerntitel “Ambulant
tenzij....”, impliceert onder meer het zo
min mogelijk toepassen van dwang en
drangmaatregelen i.c. separatie.
Projectdoelstelling
Enerzijds het terugdringen van het aantal
separaties en anderzijds het vergroten van
de deskundigheid in het omgaan met separaties
met het oog op het verkorten van
de duur van separaties en het anders=beter
omgaan met dreigende crisissituaties.
Projectresultaten
a. Het totaal aantal separaties op instellingsniveau
wordt met jaarlijks met minimaal
10% teruggebracht, in de jaren
2006-2007-2008.
b. De gemiddelde duur van separaties
neemt jaarlijks met minimaal 10% af
over de jaren 2006-2007-2008.
c. Alle bij separaties betrokken medewerkers
worden in de loop van 2006 en 2007
bijgeschoold in het probleemoplossend
vermogen aangaande dreigende ontwrichting
van behandelsituaties. Een en
Mentaal
ander conform de daarvoor ontwikkelde
scholingsmethodiek voor personeel van
KIB’s (Klinieken Intensieve Behandeling).
d. Realisatie van een gesloten kliniek als
pilotmodel, waarin het zoeken naar
en werken aan alternatieven ter voorkoming
van separatie zodanig centraal
staan, dat er op 1 januari 2008 sprake is
van afname van separaties die de helft
hoger ligt dan de afname bij andere klinische
opname-afdelingen van de organisatie.
De registratiegegevens uit 2005 worden gebruikt
als nulmeting (580 separaties, 105
afzonderingen, 52 fixaties, 13 geneesmiddelen).
Een nadere uitwerking vindt plaats
in het Plan van Aanpak dat in ontwerp is.
Competenties krijgen een
gezicht en betekenis
Afgelopen week werd ik aangenaam en blij verrast met
een artikel in Dagblad de Limburger. Nou gebeurt me
dat wel vaker maar deze keer was het bijzonder. Het
artikel beschreef het reilen en zeilen in de nieuwe
kledingzaak “het Wevertje”. Een initiatief van, voor en
door cliënten, die op een creatieve manier in hun eigen
behoeften voorzien, tot actie komen en ondernemend
zijn. Daarmee zijn ze de levende praktijk van de kern- en
managementcompetenties die GGZ NML zo mooi
geformuleerd heeft;
1. Vraaggericht handelen; ze hebben zelf de vraag naar
betaalbare kleding en het kunnen omgaan met een
uiterst beperkt budget opgepikt en van een passend
antwoord voorzien.
2. Resultaatgericht handelen; de winkel is effectief
opgezet, er zijn klanten en de openingstijden worden
verruimd.
3. Ondernemen; behoeft dat nog toelichting?
Project: SMAKK
Separatie: Minder, Anders, Korter en Kundig
Werkgroep Langdurige zorg
- projectleider
- psychiater
- behandelaars
- cliëntvertegenwoordiger
Raad van Bestuur
Stuurgroep
(betrokken management)
Werkgroep Kortdurige zorg
- projectleider
- psychiater
- behandelaars
- cliëntvertegenwoordiger
Kollummerkasie
4. Leren en ontwikkelen; met vallen en opstaan komen
de cliënten vooruit. Daar leren ze van en ze ontwikke-
len hun vaardigheden.
Ziedaar een praktijkvoorbeeld dat zonder conferenties,
studiedagen en dikke notities tot stand is gekomen,
maar dat er gekomen is omdat een groepje mensen de
drive en de motivatie heeft om ergens de schouders
onder te zetten. Niet alleen omdat het moet, maar omdat
ze zien dat het kan en omdat ze het leuk vinden.
De handen worden in elkaar geslagen en er wordt met
veel energie gewerkt aan het initiatief.
En daar durven ze trots voor uit te komen. Zelfs met
naam en foto in de krant. En terecht. Want als je zoiets
voor elkaar krijgt in een omgeving waarin vaak nagedacht
wordt over waarom iets vooral niet kan, dan ben
je bewezen competent. Dan heb je iets in je mars en dan
moet je daar voor uit komen. Dan zou je zelfs op het TVjournaal
mogen komen. Maar misschien is de directe
waardering in de eigen omgeving wel belangrijker.
Competente cliënten; Ellen, Nancy en alle anderen:
PETJE AF.. (en niet verkopen dat petje!!)
Mentaal | 12 Mentaal | 13
Projectleider
PROJECTORGANISATIE
column

Mentaal | 14
KoersenopKansen
In deze rubriek vertellen leiding-
gevenden over kernbegrippen die
passen in het kader van Koersen op
Kansen, zoals gewenste kwaliteiten
of vaardigheden voor de organisatie
(competenties).
Ditmaal Marlies Buckx,
locatieleider
Dagactiviteitencentrum
(DAC) Venlo,
over vraaggericht handelen.
Met welk begrip voel jij je het meeste
verbonden?
'Vanaf het begin van het bestaan van het
DAC – lang voordat ze binnen GGZ Noord-
en Midden-Limburg bezig waren met
vraaggerichtheid – werken de medewerkers
van het DAC vraaggericht. Wij gaan
hier uit van de wensen en behoeften van
de bezoeker. Aan de hand van hun vraag
,,
Vraaggericht
gaan wij kijken naar de mogelijkheden die
wij binnen ons aanbod hebben. Wanneer
we het niet hebben en er is genoeg vraag
naar, dan gaan we zelf iets creëren zodat
we aan de vraag kunnen voldoen.’
Welke affiniteit heb je met het begrip
vraaggerichtheid?
‘Als ik het puur vanuit mezelf bekijk, voel
ik me prettig als er aan mijn vraag tegemoetgekomen
wordt. Dit kan natuurlijk
niet altijd. Een vraag kan ook ‘nee’ inhouden.
Maar als het een ‘ja’ is, voel ik me
prettig en zit ik lekker in m’n vel en ben ik
ook gemotiveerd dingen te ondernemen
en te doen. Ik denk dat voor de bezoeker
hetzelfde geldt. Als ze een ‘ja’ krijgen op
hun vraag, dan zie je dat ze zich gemoti-
Mentaal
veerd voelen, ze willen er aan gaan staan.
Als je echter moet sleuren en trekken, dan
zie je dat het animo dalende is. Het gaat
erom dat de bezoeker tevreden is. Je moet
voortdurend in dialoog blijven met de bezoeker
over wat hij of zij wil in het kader
van een zinvolle dagbesteding.’
Wat heb je gedaan om het begrip
vraaggerichtheid te integreren in je doen
en laten?
‘Door Koersen op Kansen sta je bewuster
stil bij wat vraaggericht handelen nu is. Tijdens
het symposium Vragenderwijs heeft
het DAC een workshop gehouden over
vraaggerichtheid. Je hoort dan van alle
kanten dat wij al vraaggericht bezig zijn.
Natuurlijk hebben wij een enorme keuze-
mogelijkheid van actviteiten waaruit
mensen kunnen kiezen. Maar komt er een
geheel nieuwe vraag en hebben we de kundigheid
in huis, dan komen we graag aan
de vraag tegemoet. Alles – voor zover we
de middelen hebben – is in principe mogelijk.
Er zijn bijvoorbeeld bezoekers die vragen
of ze binnen het DAC vrijwilligerswerk
mogen doen. Wanneer zij de know how en
deskundigheid in huis hebben of kunnen
ontwikkelen, dan honoreren wij zo’n vraag.’
Hoe draag je vraaggericht werken over?
‘Het overdragen van vraaggericht werken
naar mijn medewerkers hoef ik niet te
doen. Dat is altijd al de cultuur geweest
werken loopt als
een rode draad
binnen ons team. Iedereen werkt vraaggericht.
Iedere medewerker doet dat en weet
dat. Vraaggericht werken heeft altijd al als
een rode draad door ons werk heengelopen.
We zijn begonnen als een heel klein
DAC met alleen een inloop. We zijn uitgegroeid
tot wat we nu zijn door vragen van
bezoekers naar allerlei activiteiten op
(re-)creatief, educatief en arbeidsmatig
gebied.
Het is niet moeilijk om erover te vertellen.
Vraaggerichtheid is heel normaal.’
door ons werk.
,,
Mentaal | 15

Mentaal | 16
In deze rubriek willen we aan de
hand van een aantal vragen een
beeld krijgen van verschillende
afdelingen binnen GGZ Noord-
en Midden-Limburg.
Wie zijn jullie en wat doen jullie?
“Wij zijn het GGZ Centrum in Roermond.
Wij zijn een enthousiast team dat gestart is
in oktober 2004 en gestalte heeft gegeven
aan een poli en een deeltijdbehandeling, die
nauw met elkaar samenwerken. Wij behandelen
zowel individueel als groepsgericht.
Onze therapieën zijn gericht op de behandelniveaus:
steunend, pragmatisch structurerend,
klachtgericht directief, focaal inzichtgevend
en explorerend. Onze visie bestaat uit
vraaggericht werken, waarbij de cliënt (indien
mogelijk) maximaal wordt betrokken bij de
behandeling die hij/zij aangaat. Onze ambities
richten zich met name op snel en flexibel (iedere
nieuwe aanmelding wordt binnen 24 uur
gezien), contextgericht en innovatie.
Wij zijn allen aangenomen als pioniers,
hetgeen zich uit in enthousiasme, een open
en constructieve houding ten aanzien van
nieuwe ideeën en de ruimte om deze ideeën
verder te ontwikkelen. Om dit te realiseren
zijn we ons allen ervan bewust dat we elkaar
nodig hebben. Betrokkenheid wordt daarom
ook gevraagd van huishoudassistente tot
het duaal management.”
Hoeveel mensen werken er bij jullie?
“30.”
Op locatie
Team GGZ Roermond
GGZ Roermond
Wat vinden jullie van het gebouw?
“De sfeer in het gebouw is open en transparant,
waarvan veel cliënten zeggen dat
zij dit als vriendelijk en prettig ervaren. In
het begin leek het gebouw voor ons groot
en leeg, inmiddels vergt het door de grote
aanwas van cliëntèle veel passen en meten
om elk plekje optimaal te benutten.”
Waar wordt er bij jullie over gemopperd?
“Er wordt gemopperd over de druk die wordt
ervaren vanuit het management om te voldoen
aan productie-eisen enerzijds, anderzijds
om de tijd te mogen krijgen om het
innovatief en vraaggericht werken verder te
ontwikkelen.
Daarnaast ervaren wij als werknemers,
door de hoge eisen die wij aan onszelf
stellen om de zorg waar te maken waar
we voor staan, een grote druk. Alert zijn
om van pauzes gebruik te maken is dan
ook belangrijk.”
Populaire ruimtes?
“Voor ons is dat de kantoortuin waar medewerkers
van verschillende disciplines in
een grote ruimte hun eigen werkzaamheden
verrichten, maar ook makkelijk en snel met
elkaar kunnen overleggen. Dit maakt dat je
snel en flexibel kunt inspelen op de vragen
van de cliënt.
In de zomer kunnen onze cliënten gebruik
maken van het prachtige stadspark dat 100
meter verderop ligt.”
Hebben we nog iets leuks meegemaakt?
“Ab op de Laak geeft zojuist aan dat hij voornemens
is om te gaan borrelen met varkens,
wat zijn bureau ook wel uitstraalt.”
Vaste rituelen?
“Vanwege onze pioniersgeest zijn wij nog
niet in staat om vaste rituelen te ontwikkelen.
Wel zijn er plannen om te gaan borrelen
op de vrijdagmiddag na het werk.”
Wie is de beste geklede medewerker?
Wij hebben veel medewerkers van diverse
pluimage, woonachtig van Margraten tot
Nijmegen en Eindhoven. Daardoor zijn er
ook uiteenlopende kledingstijlen zichtbaar.
Als we dan toch iemand moeten noemen
als beste geklede medewerker; opteren wij
voor Ger Lijnders. Niet alleen vanwege zijn
kleding, maar vooral vanwege zijn haren
waarvan wij sterk vermoeden dat hij deze
bijpassend verft.”
Mentaal
Op 18 maart jl. gaven diverse onderdelen van GGZ Noord- en Midden-
Limburg acte de présence op de landelijke open dag van de zorg.
In Venray presenteerde de langdurige zorg
zich met diverse workshops en presentaties.
De Servaashof en de toekomstige inrichting
van de zorg stonden centraal. In
het activiteitencentrum werd verteld over
ontmoetingsprojecten van psychiatrie en
maatschappij in de voormalige boerderij.
Zo’n 200 belangstellenden brachten een
bezoek aan het hoofdgebouw en aan het
infocentrum Servaashof. Bouwcoördinator
Peter Platzbeecker leidde diverse groepen in
het heerlijke maartzonnetje rond over het
terrein om over de nieuwbouw te vertellen.
Soms namen aanwezige medewerkers zelf
even de kans om presentaties bij te wonen
en zo meer over het werk van anderen te
weten te komen.
In Venlo was het Mutsaersoord de gehele
dag geopend. De 75 gasten die de ‘berg’ op
kwamen, vormden een gemengd publiek.
Deels omwonenden die uit nieuwsgierigheid
kwamen, deels medewerkers in de zorg die
Open dag GGZ 2006
zich oriënteerden op een nieuwe baan. Maar
ook oud-cliënten en familie van medewerkers.
Nancy van Laarschot: ‘Wij zijn tevreden
over het bezoekersaantal . Het was voor
ons ook erg leuk om mensen rond te leiden.
Je vertelt weer eens op een andere manier
over je werk. Aan het eind van zo’n dag ben
je wel erg moe. Het is best intensief!’
Het GGZ-centrum in Roermond ontving
een dertigtal bezoekers. Hoewel dit aantal
enigszins teleurstellend was, vond Ger
Lijnders het wel belangrijk om te doen. ‘We
ontvingen mensen met gerichte zorgvragen,
mensen die op zoek waren naar een
baan binnen de GGZ, medewerkers van
collega-instellingen en verwijzers. Het was
leuk voor beide partijen om nader kennis te
maken. De bezoekers waren tevreden over
de ontvangst, de entourage en het enthousiasme
dat medewerkers uitstraalden,’ aldus
de leidinggevende van het GGZ-centrum.
Aan de open dag was bekendheid gegeven
via posters, direct mail, advertenties, internet,
een persbericht en publicatieborden
langs de openbare weg. Tijdens de dag
werd de gloednieuwe brochure ‘Krachtig op
Koers’ uitgedeeld aan belangstellenden.
Mentaal | 17

Mentaal | 18
Renovatie Boerderij
De plannen van de projectgroep
Renovatie Boerderij krijgen steeds
meer vorm. In de projectgroep zitten
vertegenwoordigers van de cliënten-
raad, het activiteitencentrum, diverse
zorgafdelingen en het management-
team. De projectgroep heeft de
opdracht een samenhangend plan te
maken voor huisvesting in de oude
Servaashof-boerderij van een restau-
rant, kinderboerderij, consumerrun
inloopcentrum, cliëntenraad, het
informatiecentrum en enkele andere
voorzieningen. De hout- en metaal-
werkplaatsen worden samengebracht
in het voormalige “koetshuis” naast
de boerderij.
Plannen projectgroep in vergevorderd stadium
Mentaal
De toekomstige boerderij moet een centrum
worden voor ontmoeting en initiatieven
van en voor cliënten. Daarnaast
kunnen verenigingen uit de wijk gebruik
gaan maken van de boerderij. In drie werkgroepen
wordt toegewerkt naar een totaal
programma van eisen voor de architect:
1. Werkgroep kinderboerderij en centrum
voor Natuur en Milieu-educatie
2. Werkgroep consumerrun inloop
3. Restaurant en multifunctionele
ruimten.
Kinderboerderij en Natuur en
milieueducatie centrum
De kinderboerderij zal ondergebracht worden
in de stallen en de directe omgeving
van de boerderij wordt ingericht voor weiland,
moestuin en bloementuin. De huidige
bloemisterij blijft gehandhaafd. Tevens
bekijkt een initiatiefgroep van basisscholen
en gemeenten om in combinatie met de
kinderboerderij een centrum voor natuur
en milieu-educatie op te richten. Hiervan
kunnen vooral basisscholen gebruik gaan
maken. Cliënten die hierin geïnteresseerd
zijn, kunnen betrokken worden bij het maken
van lesmateriaal en de uitvoering van
voorlichtingsactiviteiten.
Consumerrun centraal uitgangspunt
De betrokkenheid van cliënten staat centraal
in de ontwikkeling van de boerderijplannen.
Dat komt vooral tot uitdrukking
in de consumerrun inloop. De cliëntenraad
heeft voor deze inloop het initiatief geno-
men. De consumerrun inloop moet een
plek worden waar cliënten elkaar kunnen
ontmoeten, allerlei activiteiten kunnen
ondernemen en nieuwe initiatieven kunnen
nemen. Het bijzondere van deze inloop
is dat cliënten zelf beheer voeren over
de ruimte en de activiteiten. Omdat er nu
al behoefte aan is, wordt er binnenkort gestart
met de consumerrun inloop vooruitlopende
op de renovatie van de boerderij.
Deze wordt tijdelijk ondergebracht in het
houten gebouw tegenover de boerderij.
Hier kan ook alvast ervaring opgedaan
worden voor de toekomstige inloop in de
gerenoveerde boerderij.
Restaurant en multifunctionele ruimten
Het huidige restaurant “le Tambourin”
wordt overgebracht naar de gerenoveerde
boerderij. Dit restaurant is bestemd voor
cliënten, familie, personeel en bezoekers
van de kinderboerderij en NME-centrum.
Andere voorzieningen die in de boerderij
worden gehuisvest zijn: servicewinkel,
kantoor en vergaderruimten voor de cliëntenraad,
informatiecentrum en een tentoonstellingsruimte.
Tevens worden er
ruimten gecreëerd die door meerdere groepen
voor verschillende activiteiten zijn te
gebruiken. Deze multifunctionele ruimten
zijn links van de hoofdingang gesitueerd.
Planning
De projectgroep zal eind maart de plannen
van de verschillende werkgroepen gaan
samenvoegen in een totaalplan dat dan ter
goedkeuring aan de Raad van Bestuur
wordt voorgelegd. In de uitvoering van de
plannen moet voorrang gegeven worden
aan de verhuizing van de werkplaatsen en
de consumerrun-inloop. Indien alles volgens
planning verloopt, kunnen beide
voorzieningen omstreeks maart 2007 het
nieuwe onderkomen betrekken. De renovatie
van de boerderij voor het restaurant,
de multifunctionele ruimten en de kinderboerderij
start volgens planning in juni
2007 en duurt tot omstreeks mei 2008.
Informatie
Nadere inlichtingen over de renovatie van
het boerderijcomplex zijn te verkrijgen bij
de voorzitter van de projectgroep renovatie
Boerderij, Karel Buddemeijer,
tel. 0478-531460.
Mentaal | 19

Mentaal | 20
Uitkomsten
Management
Op 22 november 2005 was de start-
conferentie ‘Uitkomstenmanagement
GGZ NML’. Geheel volgens schema
kon op 14 februari 2006 de eerste
werkconferentie plaatsvinden.
De drie pilotteams presenteerden hun mis-
sie en visie en verdere vorderingen mid-
dels een powerpointpresentatie, waarbij
het ene stroomdiagram nog mooier was
dan het andere. Duidelijk werd dat de drie
teams het heel serieus hebben opgepakt
en er, ondersteund door medewerkers van
het Trimbos-instituut, met veel inzet en en-
thousiasme mee aan de slag zijn gegaan.
Het beschrijven van het zorgproces bracht
meer helderheid. Dit betekende voor het
ene team een volgende stap. Voor het an-
dere team betekende dit een stap terug
om zich te bezinnen en de zaken weer op
een rijtje te krijgen.
Stan Janssen, van Kwaliteitsinstituut CBO
en het Radboud-ziekenhuis Nijmegen, was
gastspreker en gaf een inleiding over hoe
je de voortgang van een verbetertraject
meet. Onderwerpen hierbij waren bijv. de
principes van meten, hoe werkt het, wat
wel en wat niet te doen bij meten, het
maken van eenvoudige meetinstrumenten,
enz. Hierna gingen de teams aan de slag
met brainstormen over het meetplan en
de veranderinterventies die bruikbaar zijn
voor het behalen van hun doelen. Aan het
Pilot uitkomstenmanagement
pilotteams De Klocht, Heuvel C en De Distel
einde van de middag presenteerden de teams
hun ideeën over het meten en over kansrijke in-
terventies om mee te beginnen. De ideeën van
De Distel waren al zo concreet dat er dezelfde
avond reeds mee gestart kon worden.
Voor de informatieuitwisseling tussen de deel-
nemende teams is er inmiddels een gezamen-
lijke map ‘Uitkomstenmanagement’ op de
computer, zodat men van elkaars vorderingen
op de hoogte kan blijven. Deze informatie is
alleen voor de teams van De Klocht, De Distel
en Heuvel C toegankelijk.
Onder het motto ‘Zonder doel geen goals’ ne-
men de teams de volgende stap in het traject.
Jos van Beveren
uitkomstenmanagement = resultaten verbeteren door te leren van ervaringen +
Mentaal
Feedback
Rieky van der Putten start in 1993 als freelance
ontwerper in Venray en houdt zich
vooral bezig met vormgeving en lay-out van
logo’s, huisstijlen, brochures, jaarverslagen
en andere media. Maar bij de ontwikkeling
van een huisstijl ontstaat ook de behoefte
aan toepassingen. Denk hierbij aan gevelbelettering,
autobelettering, lichtbakken,
reclameborden, bewegwijzering enz. In
eerste instantie besteedt Rieky dit werk uit.
Nadeel hiervan is dat levertijd en kwaliteit
minder beheersbaar zijn. Zo ontstaat in
1999 Studio Accent. Door de samenwerking
met echtgenoot Marcel Goemans ontstaat
een fullservice reclamebureau, van ontwerp
tot realisatie in eigen beheer.
Door mond op mond reclame en tevreden
klanten zet ondanks de recessie de groei
In deze rubriek geven samenwerkingspartners van de GGZ NML feedback op de
dienstverlening vanuit onze organisatie. Deze maand: Studio Accent
Studio Accent is een klein reclamebureau dat zich bezighoudt met grafische
vormgeving en signmaking.
door. De realisatie van een eigen bedrijfspand
wordt een feit, waar op dit moment
met een enthousiast team van vier vakbekwame
personen gewerkt wordt.
‘De eerste contacten met het toenmalige
Vincent van Gogh Instituut waren met
Cor Cornelissen en Ton Klinckenberg van
het Facilitair Bedrijf, aldus Marcel. Het
VvGI wilde de nieuwbouw aankondigen
via houten bouwborden op de hoeken van
het Servaasterrein. De borden zouden maar
een paar jaar dienst doen. Inmiddels zijn de
houten bouwborden vervangen door grote
aluminium billboards waarop Servaashof,
website en evenementen gepromoot worden.
Ze dienen nu als universeel communicatiemedium
voor GGZ Noord- en Midden-
Limburg.’
Studio Accent
Rieky vervolgt: ‘Op dit moment lopen de
meeste opdrachten via Bureau Communicatie
van GGZ NML. Onze diensten voor
de GGZ NML bestaan voornamelijk uit het
produceren en monteren van visuele uitingen.
Bij een opdracht proberen wij altijd mee
te denken over de toepassing, kwaliteit, uitstraling
en levensduur waardoor je een verantwoorde
prijs-kwaliteitverhouding krijgt.
Denk bijvoorbeeld aan entreebelettering bij
Annaterrein en Servaashof, uitwerking, productie
en plaatsing van plattegronden op de
terreinen, beurstoepassingen,en inrichting
Informatiecentrum Servaashof .’
‘Wat wij leuk vinden aan de samenwerking
met GGZ NML is de prettige en informele
manier waarop je met elkaar omgaat, het
vertrouwen en de ruimte die je krijgt waardoor
een project met extra aandacht en zorg
kan worden uitgevoerd.’
‘Soms is het een race tegen de klok. Maar
tot nu toe is alles nog op tijd klaar gekomen.
Dat is ook het stukje uitdaging in ons werk
dat ons aanspreekt. Een leuke anekdote om
te vertellen is de onthulling van het billboard
bij de Servaashof in december 2004.
Het was voor ons een race tegen de klok om
het op tijd gereed te hebben want alles zat
tegen. En daarbij stormde het ook nog en
het was ijskoud . Het bord zou om 16.00 uur
onthuld worden. Dit is ons op het nippertje
gelukt. Als de delegatie goed had gekeken,
hadden ze ons weg zien rijden. Op een ander
moment belt Bureau Communicatie op
of het bord bij de KGT al staat. ‘Hoezo’?,
vraag ik. Nou, omdat om 11.00 uur het gerestaureerde
pand heropend wordt. Snel de
printer aan, even alle zeilen bijzetten en om
10.50 is het noodbord geplaatst.’
‘Onze verwachting voor de toekomst
is goed. De GGZ NML gaat met ons
een raamcontract sluiten voor een
duurzame samenwerking. Hier zijn we
heel blij mee. Dat betekent dat jullie
tevreden zijn.’
Mentaal | 21

Mentaal | 22
Grootte van nieuwe
gebouwen LBV en FPA
al zichtbaar
De bouw van de LBV en FPA is nu drie maanden bezig. Het
grondwerk is uitgevoerd. We hebben geen geluk gehad met
de weersomstandigheden. Vorst en regen hebben voor een
aantal onwerkbare dagen gezorgd.
Aan de hand van de afmeting van de bouwput voor de LBV
krijgen we al een idee van de grootte van het gebouw. De
omvang van de bouwput voor de FPA is ook bepaald door
het parkeerterrein dat verdiept achter en gedeeltelijk onder
de FPA komt.
De aannemer is nu bezig met het uitzetten van de funde-
ringen en het leggen van de begane grond vloer van de LBV.
Voor de FPA wordt begonnen met het uitzetten van de funderingen,
het storten van de palen voor de parkeervoorziening.
Zo zullen we in de komende periode zien dat de gebouwen
steeds verder boven het maaiveld uit gaan komen.
Het enige verschil
Foto gemaakt vanaf de zolder van pavilljoen A in week 10.
‘Bij mij
Op de bouwplaats van de nieuwe gebouwen voor de Langdurende
Begeleiding en Verzorging (LBV) en de Forensisch Psychiatrische
Afdeling (FPA) is al steeds meer te zien. Na het
afgraven van vele kubieke meters grond is het nu de beurt aan
het storten van het beton voor de funderingen. Willem Kemper
is er als bouwkundig opzichter nauw bij betrokken. Waar
houd je je eigenlijk niet mee bezig, vraag ik hem tijdens het
interview over zijn werk. ‘Ik ben bij alles betrokken, alle lijnen
komen samen bij mij. Ik houd in de gaten of dat wat de architect
heeft bedacht hier ook echt gebouwd wordt. Of de aannemer
de gebouwen maakt zoals het beschreven is. Ik heb contacten
met allemaal: van architect tot constructeur en van aannemer
tot opdrachtgever’.
‘Het werk is heel afwisselend. Honderden verschillende situaties
doen zich tijdens de bouw voor. Zo ben ik bijvoorbeeld
betrokken bij het precies bepalen van de plaats van de nieuwe
gebouwen. Maar ook controleer ik of de weersomstandigheden
het toelaten om het beton te kunnen storten. Ik denk ook mee
Mentaal
Willem Kemper, bouwkundig opzichter
komen alle
lijnen samen’
over oplossingen omdat in de bouw vooraf nu eenmaal niet alles is te
voorzien. Het is voortdurend anticiperen en controleren. Dat is mijn
rol. Ik help de aannemer om het gebouw van de grond te krijgen.’
Elke dag schrijft Willem in zijn opzichters dagboek en maakt foto’s
van de bouw. Voor de verslaglegging aan de architect en opdrachtgever
GGZ NML.
Willem Kemper is zeer te spreken over de sfeer rondom de bouw van
het nieuwe psychiatrisch centrum. ‘We maken zeven verschillende
gebouwen van heel mooie materialen. De toekomstige gebruikers
kunnen bijna niet wachten tot het klaar is. Regelmatig komen mensen
van GGZ NML een kijkje nemen. Het verwachtingspatroon is
hoog. Dat is niet zo gek, als je weet dat wat GGZ NML laat maken
uniek is. Qua concept, maar ook wat betreft architectuur. Ik wil daar
mijn bijdrage aan leveren, het beste geven. Het is prettig werken met
professionele mensen zoals van aannemer Heijmans. Mijn insteek is
samen zo’n bouw te maken en er met de betrokken mensen ook drie
leuke jaren van te maken. Ik ben gelukkig op mijn plaats’.
NIEUWS
Introductiedag
nieuwe
medewerkers
‘Een fijne en interessante dag’
Al ruim een jaar organiseert de afdeling
P&O een introductiedag voor nieuwe
medewerkers. Het is een maandelijks terugkerende
dag, waaraan verschillende
medewerkers en de medezeggenschapsorganen
meewerken. De dag is in het leven
geroepen om nieuwe medewerkers een
prettig welkom te geven en ze te informeren
over GGZ NML. Met de introductiedag
wordt een signaal gegeven dat GGZ NML
de (nieuwe) medewerkers als zeer belangrijk
ziet. Dat je als medewerker deel
uitmaakt van een team dat groter is dan
alleen je collega’s op de eigen afdeling.
De introductiedag wordt door de nieuwe
medewerkers over het algemeen als zeer
positief ervaren. Onlangs heb ik zelf als
nieuwe medewerker deel mogen nemen
aan de introductiedag en ik vond het
een erg interessante en leuke dag. Ook
de andere nieuwe medewerkers waren
zeer positief en spraken van ‘een prachtig
initiatief dat zeker voortgezet moet
worden’. De dag zat goed in elkaar en de
sprekers vertelden erg enthousiast.
De nieuwe medewerkers krijgen op de
introductiedag informatie aangereikt
over de historie van de organisatie, over
de verschillende divisies en over de ondersteunende
diensten. Daarnaast wordt
op deze dag duidelijk gemaakt wat GGZ
NML van jou als medewerker verwacht,
maar ook wat jij als medewerker van de
organisatie mag verwachten. De organisatie
van deze dag ligt vanaf het begin bij
-Moniek Bos (P&O). Zij draagt het project
wegens drukke werkzaamheden nu over
aan Gitty Raedts (Mobiliteitsbureau P&O),
die het vast net zo succesvol voortzet.
Loes Kersten
Korteberichten
Mentaal | 23

Mentaal | 24
Maatschappelijk werker worden was bepaald
geen jongensdroom voor Piet Jeuken, maar
het werd wel zijn levensroeping. “Thuis
hadden we een winkel, in het centrum van
Venray. Ik wist niet precies wat ik wilde,
maar ik wist wel dat er thuis in het bedrijf
geen toekomst voor mij was. Dus toen mijn
vader op een dag zei ‘Piet, ga eens een baan
zoeken’, was ik niet verrast. Het was niet
zozeer wat hij zou gaan zeggen, maar wanneer
hij het zou zeggen.”
Piet Jeuken belandde via de toenmalige
administratieve HBS op de medische administratie
van broeder Bonitus. De dag:
2 november 1965. “Ik had eigenlijk bij de
afdeling boekhouding gesolliciteerd, maar
daar was geen plaats voor mij. Op de medische
administratie konden ze mij wel
gebruiken.”
Daar hield hij ook de administratie van een
tandarts bij. “En kwam ik voor de eerste keer
in contact met cliënten. Ik zag hoe mensen
iets konden betekenen voor anderen. Dat
sprak mij enorm aan. Vanaf dat moment
ben ik me steeds meer gaan interesseren in
die richting. Ook ik wilde iets voor anderen
kunnen betekenen. Ja, je kunt zeggen dat
ik toen het licht in mijn leven zag. Ik was 20
jaar. En dat licht is nooit meer uitgegaan.”
Netwerk
Als maatschappelijk werker gaf Piet Jeuken
Op de dag van de arbeid zet Piet Jeuken (61) na ruim veertig jaar geestelijke gezondheidszorg een
punt achter zijn werkzame leven. Een mooiere symboliek is amper mogelijk. Op 1 mei stapt de
maatschappelijk werker officieel over de drempel van een nieuw leven. Een leven waarmee hij nog
geen ervaring heeft. Wat blijft zijn vooral mooie en warme herinneringen aan ruim vier decennia
werken en liefde voor mensen die het moeilijker hadden dan hijzelf.
Liefde voor de mens
die het moeilijk had
Maatschappelijk werker Piet Jeuken zwaait na ruim veertig jaar af
al vrij snel invulling aan wat later bekend
werd als vermaatschappelijking. “Dat kwam
al in de jaren zeventig op gang. Als maatschappelijk
werkers verleenden wij zowel
materiële als immateriële hulpverlening.
Heel breed van opzet. We brachten de financiële
huishouding van cliënten op orde,
maar keken ook naar hun netwerken. Hoe
ziet dat netwerk eruit, welke rol neemt de
cliënt daarin in en wat moet er gebeuren om
hem terug te laten keren?”
Oslo
IJkpunt was een bezoek aan een werkconferentie,
in 1972 in Oslo. “Ik maakte daar
kennis met het feit dat de cliënt niet een
op zichzelf staand persoon
is, maar deel uitmaakt
van een groter
geheel. In Nederland
was de cliënt ziek en
hij moest worden genezen. Daardoor bleven
positieve en goede elementen on(der)belicht
en kwamen die ook niet aan bod in het behandelproces
van de cliënt. Als je ziek was,
dan was je ook helemaal ziek. Bovendien
was de omgeving van de cliënt in die tijd
van minder belang. We zijn vervolgens meer
tijd gaan besteden aan de cliënt en zijn omgeving.
We gingen al meer systeemgericht
denken en handelen. Wie liet de cliënt thuis
achter, hoe werd daar op gereageerd, hoe
Ik stap na ruim
veertig jaar in een leven
dat ik niet ken.
zagen zij de toekomst? Het verhaal achter de
cliënt. Vaak ging een opname gepaard met
relatieproblemen. Spanningen, toestanden,
ruzies. Daarin bemiddelden wij en gingen
met de echtparen en/of gezin aan de slag.
We konden ons ook verder bekwamen via
de VO-opleiding. In feite zagen we het leven
van een cliënt als een grote puzzel. Wij probeerden
hem of haar alle stukjes weer op de
juiste plaats te laten leggen. En daarin lag
onze meerwaarde.”
De brede erkenning voor het belang van
het maatschappelijk werk kwam pas later.
“Ik zal nooit meer vergeten dat de PIT werd
opgericht. De eerste PIT-verpleegkundigen
waren voormalige hoofden van de afdeling
verpleging. Toen zij
met hun PIT-werk begonnen,
kwamen ook
zij tot de ontdekking
dat een cliënt een gezin
achterliet. ‘Piet’, zei één van de verpleegkundigen,
‘ik begrijp nu wat je al die jaren hebt
bedoeld’. Dat deed me goed.”
Zinvolle dagbesteding
Terugkijken doet Piet Jeuken met veel voldoening,
zorgen heeft hij over de toekomst
van het maatschappelijk werk in de behandelsector
van GGZ NML. “Als de stelling ‘ambulant,
tenzij’ klopt, moet dit dus leiden
tot een zo kort mogelijke opname. En des
Mentaal
te meer zal de rol van het maatschappelijk
werk onontbeerlijk zijn. Immers, de cliënt
moet zo snel mogelijk terug naar de eigen
omgeving die daar op zal moeten worden
voorbereid. In de huidige tijd is een zinvolle
dagbesteding en een sterk sociaal netwerk
heel belangrijk geworden. Maar tegelijkertijd
constateer ik ook dat er een spanningsveld
zit tussen financiën en zorgverlening.
Eigenlijk zou het zo moeten zijn dat het
aantal klinische bedden wordt afgebouwd
en er daardoor meer geld beschikbaar komt
voor vermaatschappelijking. De contacten
met familie en het netwerk blijven ontzettend
belangrijk. Het vergt inzicht, ervaring
en gevoel om met familie van cliënten om
te gaan. Daar heb je kennis voor nodig. Als
dat contact niet goed wordt ingevuld, kun
je veel kapot maken.”
Dorpskrant
Na ruim veertig jaar zal Piet Jeuken zijn
leven anders gaan inkleuren. Alhoewel, anders.
“Ik krijg meer tijd om dingen te doen
die ik nu ook al doe. Wat? Nou, ik ben betrokken
bij het gemeenschapshuis in mijn
woonplaats Overloon, ik ben bestuurslid
van de plaatselijke voetbalvereniging en
ik maak al zeker dertig jaar deel uit van de
redactie van de Overloonse dorpskrant. Na
23 maart, mijn laatste werkdag, krijg ik alle
ruimte om daar meer tijd in te steken. Hoef
ik de interviews niet meer ’s avonds te doen,
maar kan het ook overdag. Ik wil ook lid blijven
van de Stichting Beschermingsbewind,
zodat de navelstreng met mijn werkzame
leven niet in één keer helemaal wordt doorgeknipt,
En verder zie ik wel wat er op me
afkomt. Dat maakt het ook wel een beetje
spannend. Ik stap na ruim veertig jaar in een
leven dat ik niet ken.”
De afscheidsreceptie van Piet Jeuken vindt plaats op donderdag
23 maart van 16.00 tot 17.30 uur in het gebouw van de deel-
tijdbehandeling, gelegen aan de locatie Stationsweg, De Korte
Dijk 7. Uw aanwezigheid wordt zeer op prijs gesteld.
Mentaal | 25

Mentaal | 26
EURO-PSY 13, 14 en 15 Juni 2006
Zoals beloofd zullen we u in elke Mentaal op de hoogte houden van de vorderingen van
het Euro-Psy Rehabilitation Art, Culture en Sport Festival 2006.
Het gaat nu echt gebeuren.
Brainstormen is voorbij!
De eerste informatieavond voor alle mensen die
een workshop gaan geven heeft plaatsgevon-
den. Iedereen was erg enthousiast en is in alle
opzichten bereid om voor de deelnemers een
leuke tweedaagse workshop aan te bieden. In
de periode voor het festival vinden nog meer
bijeenkomsten plaats, omdat er nog workshops
bij gaan komen en alle details goed gecommu-
niceerd moeten worden met iedereen.
Op 30 maart a.s. is er een informatieavond
voor alle vrijwilligers die hun diensten aanbie-
den. Hier kunnen zich nog steeds mensen voor
opgeven, graag zelfs, want er is veel werk te
verzetten tijdens het festival.
De aanmeldingen uit het buitenland komen nu
dagelijks binnen. Ook de aanmeldingen vanuit
GGZ NML en andere organisaties uit Zuid-Oost
Nederland beginnen nu langzaam binnen te
druppelen. Wij hopen dat de uitnodigingen
en informatie die wij hiervoor verspreid heb-
ben goed aankomen bij cliënten en beroeps-
krachten. Komende week worden er posters
verspreid met de interne post, met het verzoek
deze op te hangen.
Het thema van de congresdag is: vermaat-
schappelijkt wonen. Er worden voorbeelden
uit Europa gepresenteerd door ervaringsdes-
kundigen en beroepskrachten waar cliënten
zich in kunnen vinden en zeggen “dit is goed
voor mij”. Vervolgens zal er een dynamische
discussie op gang gebracht worden. Aan de
uitwerking wordt op dit moment nog hard
gewerkt en verdere informatie volgt in de vol-
gende Mentaal.
Het avondprogramma is bijna rond. Het ziet er
naar onze mening erg goed uit. We nodigen
bij deze dan ook iedereen uit deze avonden vrij
te houden om naar het Annaterrein te komen.
OPROEP
Wij zoeken nieuwe leden die zitting willen nemen in de voedingscommissie.
De voedingcommissie komt elke zes weken bij elkaar
om te praten over alles wat binnen de GGZ Noord- en Midden-
Limburg met voeding te maken heeft: feestdagen, menu’s receptuur,
aanbod menukeuze en nog veel meer. Ook de kwaliteit en
beleving van de warme maaltijd komen hierbij aan bod. Aankleding
van de warme maaltijd binnen de afdelingen is namelijk belangrijk
en mede bepalend voor de beleving en de kwaliteit van de maaltijd.
Als de ambiance verhoogd wordt, blijven mensen langer gezond
omdat er meer gegeten wordt en op die manier ondervoeding wordt
tegengegaan. We houden de eisen van onze cliënten goed in de
gaten. Eens in de zes weken wordt een thema besproken, bijv. rauw-
kost of soep. Zo’n eetthema wordt dan gedurende zes weken door
personeel en cliënten die zitting hebben in de Voedingscommissie,
Wat u hier precies van kunt verwachten maken
wij in de volgende Mentaal bekend. Kleine hint:
het wordt een bruisend programma waaraan
ook vele burgers hun medewerking verlenen.
Alle leden van de werkgroep, de mensen van
de kunstwerkplaats en alle andere vrijwilligers
en medewerkers van GGZ NML zijn keihard
aan het werk om er een spetterend festival van
te maken.
Voor wie meer informatie wil, verwijzen we
naar de website: www.europsyvenray.nl
Op de foto ziet u de groep die vorig jaar in
Kreta heeft deelgenomen aan het festival. De
meesten van deze groep zijn actief aan de slag
om er dit jaar iets moois van te maken.
Elly Rommen en Henk Speksnijder
leden voedingscommissie
GGZ Noord- en Midden-Limburg
beoordeeld en eventuele verbeteringen worden doorgevoerd in het
menu en/of receptuur.
Graag zouden wij nog een aantal leden erbij hebben, zowel personeelsleden
als cliënten, die mee willen praten over voeding. Ideeën
of suggesties voor de warme maaltijd, de broodmaaltijd en voor de
Tambourin, die een bijdrage kunnen leveren aan een beter welzijn
van onze cliënten, zijn ook welkom.
René van Bruxvoort
Hoofd voeding en restauratieve dienst
Mentaal
Boekbespreking
Volgens de overlevering zijn er drie manieren om zeker je geld kwijt te raken: de plezierigste,
de zekerste en de snelste. De plezierigste is je met een aantrekkelijke partner in het uitgaans-
leven onder te dompelen. De zekerste is het casino en de snelste is automatiseren. Behalve
dat het gegarandeerd geautomatiseerd geldverlies oplevert, wil al die elektronische informatie
over iemand ook nog wel eens zomaar op straat komen te liggen. Officier van Justitie Tonino,
en verschillende andere justitie- en defensiemedewerkers, vertellen nu andere verhalen dan
automatiseerders die ons zeggen dat het allemaal zeer veilig is.
Gelukkig doet Karin Spaink echt een boekje open over de risico’s van het elektronisch patiën-
tendossier. Zij vertelt in weinig woorden over grote mislukkingen, zoals in 2003 in de regio rond
Apeldoorn en over de ramp met het elektronisch patiëntendossier in het Spaarne ziekenhuis
voorjaar 2005. Die laatste catastrofe vond merkwaardig genoeg precies plaats op de dag dat
de politiek eiste dat een elektronisch patiëntendossier landelijk ingevoerd moest worden om
de gezondheidszorg ‘efficiënter, goedkoper en veiliger ‘ te maken. Maar mega-automatise-
ring mislukt dus nog wel eens. Studiefinanciering, politie-informatie en sociale diensten zijn
zomaar een greep uit de vele voorbeelden die de auteur noemt. In Amerika blijkt inmiddels
20% van alle medicatiefouten te wijten aan verkeerde computergegevens.
Daar waar men zich hield aan het adagium voor succes: ‘hou het eenvoudig’, waren er wel
degelijk successen te melden; de auteur noemt die ook. Evolutie i.p.v. revolutie is het motto
voor slagen.
De auteur stelt vele vragen bij de plannen, vragen die door haar nog niet beantwoord kunnen
worden en het onrustbarende is dat beleidsmakers en automatiseerders die antwoorden nu
ook nog niet kunnen geven. Vandaar dat zij ervoor pleit om de ingeslagen weg voorzichtig te
vervolgen, voortdurend uit te blijven kijken en om steeds op de weg te blijven letten; kortom
om je gezonde verstand te blijven gebruiken.
Bij het rustig en stapsgewijs invoeren van elektronische patiëntendossiers kunnen er grote
voordelen behaald worden, dat is de conclusie van de auteur. Om evenals zij tot dezelfde
gevolgtrekking te kunnen komen wordt dit boekje aanbevolen; achterin is het voorzien van
een handige afko-lijst. De auteur wijst ons in haar werk de plaatsen waar diepe valkuilen
kunnen liggen, diepten waarin veel geld en al je medische privé gegevens terecht kunnen
komen; de vijf euro die zij voor haar werk vraagt is zeker niet te veel om mensen en organi-
saties hiervoor te behoeden. Bovendien helpt haar boekje mensen steeds opnieuw die vragen
te stellen die kritische mensen altijd weer moeten blijven stellen om werkelijke vooruitgang
mogelijk te maken. (Het boekje wordt natuurlijk ook van harte aanbevolen aan iedereen die
zich daadwerkelijk bezighoudt met automatisering). Maar zelfs die vijf euro die het boek kost
kunt u in de zak houden door het uit onze bibliotheek te lenen.
abe
‘Medische geheimen,
risico’s van het elektronisch
patiëntendossier’
78 pagina’s, geen plaatjes
ISBN 90 388 6959 2 NUR 323/811/860
prijs € 5,- Een vederlicht boekje van formaat
Nijgh & van Ditmar (circa 100 gram, afmetingen: 20 x 12,5 x 0,7 cm)
Nieuws van de
bibliotheek
EBMH
De komende periode starten de cursussen
EBMH voor de vakgroepen. Een onderdeel
daarvan is het gericht zoeken naar evidence
based literatuurbronnen. Ter ondersteuning
is in de catalogus rechts onderaan
een indeling Evidence Based Practice
gemaakt, voor het gerichte zoeken naar
evidence bronnen volgens de 4 S’en (in
ons geval 3) uit het cursusboek van Straus,
p. 34. De indeling is hiërarchisch, van se-
cundaire evidence bronnen naar primaire
studies.Handleidingen voor het zoeken in
de verschillende databases zijn te vinden via
de catalogus en direct uit te printen.
Nieuwe e-journals
Het Tijdschrift voor Gezondheidsrecht is
als nieuw online tijdschrift toegevoegd aan
de vakbibliotheek Bohn Stafleu. Het is te
doorzoeken vanaf 1990.
Science is nu ook online (voorheen alleen
gedrukt) toegankelijk vanaf 1995.
Handigste manier van zoeken: klik rechts bo-
venaan op “U zoekt” .. een e-journal, en vul het
betreffende tijdschrift in.
De bibliotheek is geopend van maandag
t/m donderdag van 8.30 tot 17.00 uur.
e-mail: bibliotheek@ggznml.nl
telefoon: (0478) 52 76 45
Mentaal | 27

Mentaal | 28
1
2
3
4
Berichten
Ondernemingsraad
Arbeidsvoorwaarden GZ-psychologen i.o.
De OR vindt het belangrijk dat er een goed opleidings-
klimaat is in de organisatie. Het voorstel om de
arbeidsvoorwaarden van de GZ-psychologen in
opleiding te veranderen sluit hierbij aan. De OR heeft
ingestemd met het voorstel.
Regeling geweldsincidenten
en schokkende gebeurtenissen
De door de OR geformuleerde aanbevelingen zijn
overgenomen in het Plan van Aanpak dat naar
aanleiding van de evaluatie van deze regeling is
opgesteld. De OR heeft ingestemd met de regeling.
ARBO-dienstverlening
Bij de afwikkeling van de ARBO-dienstverlening bestaat
er nog verschil van mening over de manier waarop
voorzien wordt in de preventie van ‘ongewenste
omgangsvormen’.
De OR wil dat deze taak gedurende 4 uur per week
wordt ingevuld door een interne preventiemedewerker
die samenwerkt met de externe personeelsvertrouwens-
persoon. De OR verwacht dat zodoende veel onnodig
leed en kosten kunnen worden voorkomen.
De bestuurder wil uitdrukkelijk aandacht besteden aan
dit onderwerp in lopende trajecten of via bestaande
informatiekanalen. Wordt vervolgd.
Aanpassing P&O
In de adviesaanvraag ‘herstructurering ondersteunende
diensten’ is aangekondigd dat er o.a. op het gebied van
personeel & organisatie (P&O) nog veranderingen zullen
worden doorgevoerd. Doel hiervan is een kwaliteitsslag
te maken en de organisatie van P&O beter af te
stemmen op de behoeften van de organisatie.
Het hoofd P&O heeft de OR hierover mondeling
geïnformeerd tijdens de overlegvergadering van
februari. Ingegaan is o.a. op de positie en taak van
personeels- en mobiliteitsconsulenten en op de
coördinatie van opleiding en scholing.
De OR verwacht over deze reorganisatie van de dienst
P&O een adviesaanvraag.
Bestuurder beraadt zich er op of hier sprake is van een
adviesplichtig onderwerp.
Hostel Echt
In verband met het wegvallen van de interim manager
in Roermond per 01.01.2006 is aan dhr. L. ’t Hart de
opdracht gegeven om een advies te formuleren over de
positie van Hostel Echt en andere bedrijfsonderdelen in
de regio Roermond. De OR ziet de resultaten van dit
onderzoek met belangstelling tegemoet.
Gang van zaken rondom ASS/ADHD/ZOM
De OR is door de manager van de divisie LSZ en door
de bestuurder op de hoogte gesteld van de ontwikke-
lingen, die voor een deel nog voortvloeien uit de
afbouw van de MFE Roermond.
De OR vindt het wenselijk om in de vorm van een
adviesaanvraag op papier te zetten wat de motieven,
het einddoel, en personele en financiële gevolgen zijn
van deze plannen. Daardoor wordt voor alle betrokke-
nen duidelijkheid gecreëerd. Bestuurder neemt de vraag
van de OR mee.
GAPZ
De Ondernemingsraad blijft in het overleg met
bestuurder aandacht vragen voor de GAPZ (kliniek
ouderenpsychiatrie). De raad vindt dat er in het belang
van de medewerkers snel duidelijkheid moet komen
over de veranderingen die binnen de GAPZ zullen
worden doorgevoerd.
De bestuurder stelt dat er nog geen concrete beslis-
singen zijn genomen over de aanbevelingen van bureau
DNA-Consult en van dhr. Van de Broek uit 2005. Op dit
moment wordt eerst uitvoering gegeven aan het besluit
van de Raad van Bestuur van september 2004, met
betrekking tot de splitsing van de GAPZ in de RCG’s
Venlo en Venray i.o.
5
6
7
Mentaal
IGG
In gesprek over: Psychose
Dit is de titel van de nieuwe brochure uit de serie “ In
gesprek over...” van de Nederlandse Vereniging voor
Psychiatrie (NVvP) met publieksinformatie over psychose.
U vindt er onder andere, kort samengevat, informatie
over de verschijnselen, oorzaken, behandeling , medi-
cijnen en tips voor de cliënt en hun naasten in terug. De
folder is verkrijgbaar bij het Informatiecentrum.
Agenda
Alzheimer Café Venray
Op maandag 10 april 2006 opent het Alzheimer Café Venray weer haar deuren.
Het café is een trefpunt voor mensen met dementie, hun partners, familieleden
en betrokkenen. Hulpverleners en andere belangstellenden zijn ook van harte
welkom. Alle gasten leren en profiteren van elkaars kennis en kunde. Het thema
deze avond is: Informatie over Dag- en Nachtbehandeling. Sprekers zijn
Annemie Vousten en Egbert Kemps, teamleiders Zorggroep Noord- Limburg.
Het Alzheimer Café Venray vindt plaats in De Kemphaan, Kennedyplein 1 te
Venray. Inloop vanaf 19.00 uur en aanvang programma 19.30 uur. De avond
wordt uiterlijk 22.00 uur afgesloten. De toegang is gratis.
Publieksdag Fonds Psychische Gezondheid
Op donderdag 18 mei houdt het Fonds Psychische Gezondheid haar Publieksdag
voor iedereen die affiniteit heeft met psychische gezondheid. Het inspirerende
programma bevat lezingen, workshops, muziek, een film- en literatuurprogramma
en een informatiemarkt.
Bezoekers krijgen de mogelijkheid te discussiëren met ervaringsdeskundigen,
behandelaars en onderzoekers over actuele thema’s in de GGz, over psychische
problemen bij jongeren en werken met een chronische psychiatrische ziekte.
Onder het motto ‘Altijd al willen weten wat er gebeurt op die divan?’ worden
in de zogenoemde behandelkamer psychiaters, psychologen en vaktherapeuten
geïnterviewd over allerlei behandelvormen in de GGz. Het filmprogramma bevat
spraakmakende documentaires uit de afgelopen twee jaar, in het literair pro-
gramma lezen auteurs voor uit eigen werk en vertellen over de achtergrond van
hun boek. Een grote informatiemarkt van patiënten- en familieorganisaties, instel-
lingen, beroepsverenigingen en uitgeverijen maken de Publieksdag compleet.
De dag vindt plaats in het Nieuwegeins Business Center (NBC) te Nieuwegein,
van 10.00 tot 17.00 uur. Toegangsprijs: € 25,00 (donateurs € 5,00 korting). Voor
meer informatie of aanmelding: www.fondspsychischegezondheid.nl
Openingstijden:
Maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 12.00 uur en van 13.00 tot 16.00 uur.
Informatiecentrum Geestelijke Gezondheid
Stationsweg 46, 5803 AC Venray
tel: (0478) 52 70 66, e-mail: igg@ggznml.nl
25-jarig dienstjubileum
Antoinet van der Sterren - Koenen
‘Ik kom nog altijd fluitend naar mijn
werk en dat zal ik altijd blijven doen.’
Antoinet van der Sterren, medewerkster
horecafaciliteiten, is al 25 jaar in dienst bij
GGZ Noord- en Midden-Limburg. Reden
genoeg om wat meer over haar te weten
te komen.
Antoinet is op 16 april 1981 begonnen op
afdeling Den Heuvel op de Noordsingel.
Haar leidinggevende toentertijd was Mia
v. Goch. ‘Ik werkte onder een strak re-
gime, maar ik heb héél veel geleerd, aldus
Antoinet. In die tijd kon op Servaas veel,
op Anna waren de regels strenger. In de jaren
die volgden, heb ik nog op twee andere locaties
gewerkt, maar ik ben toch weer teruggegaan
naar Den Heuvel. Asito, een externe schoon-
maakorganisatie, kwam in beeld. Hier was ik
niet zo blij mee omdat ik een andere werkwijze
gewend was. Door deze veranderingen ben ik in
de avonduren de kappersopleiding gaan volgen.
Ik ging een dag in de week meewerken in de
kapsalon op Den Heuvel. Dat beviel me goed.
In restaurant Le Tambourin kwam een vacature.
Horeca trok mij altijd, vandaar dat ik gesollici-
teerd heb. Ik werd aangenomen en heb ik
afscheid moeten nemen van Den Heuvel. Dit viel
me zwaar, ook omdat ik twijfelde of ik de goede
beslissing genomen had. Maar tot nu toe bevalt
het werken in de Tambourin prima. Het is leuk
om met de mensen op deze manier om te gaan.
De kapsalon heb ik nog niet helemaal vaarwel
gezegd. Ik werk daar nog één keer in de week.
Tja, het is en blijft een hobby van mij.
Ik hoop dat er voor mij in de nieuwbouw op de
Servaashof nog meer uitdaging zit waar ik mijn
energie in kwijt kan.’
Personalia
Mentaal | 29

Mentaal | 30
Personalia
Jubilea 25 jaar
Antoinet van de Sterren - Koenen
Medewerker horecafaciliteiten afdeling Restauratieve
voorzieningen, 16 april 2006
Sjef Martens
Teamleider Logistiek en Magazijn, 16 april 2006
Coen Oudenhoven
Verpl.psych. int. thuiszorg, 1 mei 2006
Sjan van den Bosch
Verpleegkundige ‘t Erf, 1 mei 2006
Blossom Leyendeckers
Medewerker huishoudelijke zaken Korsakov Kliniek
Behandeling, 1 mei 2006
Christa Sanders
Medewerker huishoudelijke zaken De Klocht, 1 mei 2006
Marijke Lukker - Hirs
Maatschappelijk werker Behandeling & Begeleiding
Locatie Venlo, 1 mei 2006
In dienst met ingang van januari 2006
Gertie Janssen - Beerkens
Assistent Verpleegafdeling Arcen
Loes Kersten
Medewerker Bureau Communicatie
Josée Hofstra - Cornielje
Assistent Verpleegafdeling Heuvel A
Chantal Sanders - van den Woldenberg
Assistent Verpleegafdeling Eugène / Annalaan 3-4
Ester van Aken - Aarts
Medewerker service Afdeling Keuken
Karin Schotpoort
Administratie medewerker Afdeling Justiële
Verslavingszorg
Hans van de Water
Manager Ondersteunende diensten
Jean Bos - van Helden
Medewerker service Afdeling Keuken
Moniek Simons
Medisch administratief secretaresse (VK/KK) Behandeling
& Begeleiding Locatie Roermond
Sonja Seegers - van Ophoven
Medisch secretaresse Medisch secretariaat LSZ/LBV
Uit dienst januari 2006
Ruud Janssen
Teamleider Dagopvang
Guido van Herten
Personeelsconsulent Management RCG Venray
Inga Stevens
Behandelmedewerker Mutsaersoord
Achiel Wardenier
Psychiater Behandeling RCG Venray
Emmy Zegers
Begeleider (1) Godsweerdersingel Roermond
Mark Kuijpers
Stafmedewerker Kwaliteitszorg Stafbureau Raad van
Bestuur
Ellen van Hoof - Rompen
Secretaresse Raad van Bestuur
Jos Poelman
EAD
In dienst met ingang van februari 2006
Jan Verheijen
Begeleider MSW Staf Langdurige Structurerende Zorg
Marisca Huët - van Mosseveld
Assistent Verpleegafdeling Arcen
Thijs Claessens
Medewerker ICT service Afdeling
Marèl Lenssen
Administratief medewerker VK/KK Kliniek Behandeling en
Begeleiding Paschalis
Dieny Janssen - van Dijck
Medewerker huishoudelijke zaken Kempke 4
Lana Amen - Al-Atar
Agnio behandelhuis GGZ Centr. Roermond
Uit dienst februari 2006
Femke van Beek
Activiteiten begeleider IAC
Lianne van Goch
Sociaal Psychiatrisch verpleegkundige Bemoeizorg
Zorgwekkende Zorgmijders
Anke Vermeulen
Agnio Opleidingscompartiment
Mathieu Peeters
Verpleegkundige GGC Centrum Roermond
Ingrid Rijniers - Ketelaar
Basiszorgverlener Nachtopvang
Hans Dupont
Projectcoördinator Sociale Verslavingszorg Venlo
Gerda Kateman
Secretaresse opleiding psychiatrie Medisch Specialisten
Opleiding
Asbakken
Deze maand:
B E
E L
D
S P R
A A K

De volgende Mentaal verschijnt in mei 2006.