Mentaal nr.3.indd - Vincent van Gogh

Mentaal | 10
Het kader
De lijst telt liefst 190 namen.
Op het eerste oog lijkt GGZ
NML te kunnen putten uit een
ruim bestand vrijwilligers. Maar
de praktijk wijst uit dat er nog
dagelijks een gebrek is aan
mannen en vrouwen die zich als
vrijwilliger inzetten voor de
cliënten. Hans Stevens (57), de
nieuwe coördinator vrijwilligerswerk
(werkzaam binnen de
dienst P&O) van GGZ NML, wil
dan ook een actiever beleid
gaan voeren. Meer (jonge)
mensen werven, de werkzaamheden
beter in kaart brengen en
de vrijwilligers sterker bij de
organisatie betrekken.
Hans Stevens nieuwe coördinator vrijwilligerswerk van GGZ Noord- en Midden-Limburg
Actiever vrijwilligersbeleid voeren
Het tafereel is veelzeggend. De drie vrijwilligers
die voor het gesprek aanschuiven, geven
Hans Stevens aarzelend een handje. Dus hij
is de nieuwe coördinator vrijwilligerswerk,
de opvolger van Mieke Michels. “Jouw naam
kennen we van de brieven”, trapt Jan van de
Laar af. “Maar nu weet ik ook welk gezicht
er bij hoort.”
Hans Stevens knikt. “Ik ben nog niet in de
gelegenheid geweest om persoonlijk kennis
te maken met alle vrijwilligers. Ik heb wel
iedereen een brief gestuurd dat ik met ingang
van 1 december de nieuwe coördinator ben.
Maar voor het gros ben ik nog een grote on-
bekende. En daar wil ik graag verandering in
brengen. Ik vind het belangrijk dat ook de
vrijwilligers elkaar en de organisatie beter
leren kennen. Er zijn mannen en vrouwen
Mentaal
die zich al jaren inzetten voor een bepaalde
afdeling, maar niet weten uit welke andere
afdelingen GGZ NML verder bestaat en
welke vrijwilligers daar actief zijn.”
Veel voldoening
Hans Stevens werkte jarenlang als leiding-
gevende, maar koos in de herfst van zijn
carrière voor de vacature van coördinator
vrijwilligerswerk. Die vacature was ontstaan
na de verzelfstandiging van het CAB en de
keuze van Mieke Michels om niet langer als
coördinator de kar te trekken. “Ze coördineerde
het vrijwilligerswerk en het maatjesproject.
Bij de verzelfstandiging van het
CAB ging het maatjesproject naar het CAB
en het vrijwilligerswerk
naar GGZ NML. Er ont-
stond een nieuwe situatie
en Mieke heeft vervolgens
besloten om haar taken over te dragen. En
zo kwam ik in beeld als nieuwe coördinator.
Het was niet gepland, maar het kwam op
het juiste moment op mijn pad. Ik was toe
aan iets nieuws.”
Niet gepland was het ook voor Jan (61) en
Annie van de Laar (59). Zij meldden zich in
het voorjaar aan als vrijwilligers van GGZ
NML. “Wij hebben jarenlang vrijwilligers-
werk gedaan in het verpleeghuis waar mijn
demente vader werd verpleegd”, geeft Annie
van de Laar aan. “Dat begon ook bij toeval.
Jan hielp een andere oudere bij het roken
van een sigaretje. De keer erna zwaaide die
man al naar Jan: hij moest weer meehelpen.
Zo hebben we op de afdeling waar mijn
vader verbleef, een aantal vrijwilligersta-
ken overgenomen. Dat gaf ons enorm veel
voldoening. Het verrijkte ons leven. Toen
mijn vader vorig jaar stierf, hebben Jan en
ik afgesproken om voor een andere instelling
vrijwilligerswerk te gaan verrichten. In
Venray, en niet in Bakel, waar het verpleeghuis
lag. Dichtbij huis, zodat we gemakkelijk
klusjes kunnen doen. Mijn zusje deed
al vrijwilligerswerk voor GGZ NML, en zo
rolden wij ook binnen.”
Midgetgolf
Jan van Dijk (66) is al zes jaar als vrijwil-
liger verbonden aan GGZ NML. Iedere
twee weken begeleidt hij samen met Huub
Straatman (63) cliënten bij het midgetgolf,
een sport die hij zelf in competitieverband
beoefent. “De groep is vijftien, zestien
cliënten groot en zij hebben de grootste lol.
We spelen in twee groepen een onderlinge
competitie. De ene groep bestaat uit mannen
en vrouwen die het spelletje enigszins
beheersen, de andere groep is er voor de
beginners. Het is intensief, maar ik krijg er
wel veel voor terug. Dat ik tweewekelijks
een hele avond iets voor hen kan betekenen,
doet mij enorm goed. Het is maar een
kleine moeite, maar ik
doe er de cliënten een
groot plezier mee. Als
iedere Venraynaar zo
een vrijwilligerstaak zou verrichten, was
het gebrek aan helpende handen veel en
“Ik wil weten wat wensen
en pijnpunten zijn
veel minder.”
Grenzen stellen
Jan van Dijk en Jan en Annie van de Laar
weten inmiddels dat als ze geen grens trek-
ken, ze fulltime vrijwilliger kunnen zijn voor
GGZ NML. Jan van de Laar: “Het begon met
één keer in de drie weken op zaterdagavond
een cliënt van het Vincentiushuis begeleiden
naar de avondmis. Vervolgens kreeg ik
de vraag of ik op maandagmiddag met een
andere cliënt van het Vincentiushuis die in
de rolstoel zit, naar de markt in Venray wil
gaan. Daarna of ik op woensdag met een
cliënt wil gaan wandelen. En onlangs kwam
het verzoek of ik een cliënt wilde begeleiden
naar de kapper. Toen heb ik gezegd: nee,
nu is het genoeg. Toen ik thuis was, had ik
eigenlijk al spijt van die opmerking. Want
het is voor mij maar een kleine moeite om
met hem mee te gaan. Toen ik twee dagen
later weer binnenliep in het Vincentiushuis
heb ik aangeboden om alsnog mee te gaan.
Maar de man was al naar de kapper geweest,
dus dat hoefde niet meer.”
Ook Jan van Dijk heeft zijn grenzen gesteld:
iedere twee weken een avond midgetgolf,
en soms een extra activiteit. “Ik ben in de
zomer als begeleider met vier cliënten een
weekeinde naar het Meerdal geweest. Het
was voor hen een geweldige tijd, en ook
ik heb me kostelijk geamuseerd. Het zijn
maar kleine dingen, maar je kunt er zoveel
mee betekenen voor cliënten. Al moet het
wel redelijk blijven. Ik vind dat vrijwilligers
niet overvraagd moeten worden, want dan
haken ze misschien af.”
Projectbasis
Hans Stevens wil de zorg voor en begeleiding
van de vrijwilligers gaan verbeteren.
“Dan voorkomen we dat vrijwilligers worden
overvraagd en kunnen we tijdig antici-
peren als we signalen krijgen dat een vrijwil-
liger het niet meer naar zijn zin heeft. Nu
sta ik als coördinator nog te ver af van de
vrijwilligers. Het liefst zou ik werken met
intermediairs per locatie, als een verlengstuk
van mezelf. Via hen heb ik kortere lijnen
met de vrijwilligers, en hoor ik sneller
wat er leeft.”
Hans Stevens wil de vrijwilligers ook meer
betrekken bij het beleid dat hij gaat uitstippelen.
“Ik wil weten wat wensen en pijnpunten
zijn, ik wil horen wat we kunnen verbeteren
en moeten veranderen. Nu gebeurt dat ad
hoc, ik wil daarin structuur brengen.”
Ook het werven van vrijwilligers staat hoog
op zijn agenda. “We hebben 190 vrijwilligers.
Dat lijkt veel, maar de praktijk wijst
uit dat het voor sommige activiteiten en
voor sommige groepen cliënten erg moeilijk
is om vrijwilligers te krijgen. Voor alles
wat zich in het weekeinde afspeelt, hebben
we bijvoorbeeld veel te weinig begeleiders.
En de leeftijdsopbouw van onze vrijwilli-
gers baart me zorgen. Het gros is 60+. We
moéten verjongen. En dat kan, denk ik, alleen
op projectbasis. Jongeren willen zich
best inzetten, mits er een einddatum is voor
hun werkzaamheden. Ze willen weten waar
ze in tijd aan toe zijn. Dat is een andere ma-
nier van vrijwilligerswerk, en daar moeten
we op gaan inspelen.”
Mentaal | 11