RoMeO Nieuws 2-2008 - Stichting RoMeO

ROMEO
NIEUWS
Nummer 2, juni 2008
Combitocht RoMeO en RTM naar de Grevelingen
Televisie tussen de Rails!
De goederentrams van de RET
Misdaad in de remise???

Inhoudsopgave
Uit het bestuur ................................................................... 2
Twee Rotterdamse stichtingen en één Historische Tram:
Televisie tussen de Rails! ................................................... 3
Misdaad in de remise??? .................................................... 5
Combitocht RoMeO en RTM naar de Grevelingen .............. 7
Raraplaat RoMeO-Nieuws nummer 1 ................................ 9
Nieuwe Raraplaat .............................................................. 9
De goederentrams van de RET ..........................................10
De open dag op 25 mei 2008 ............................................11
Trouwstellen en Onderstellen .......................................... 12
Colofon
ROMEO NIEUWS wordt uitgegeven door de Stichting Rotterdams
Openbaar Vervoer Museum en Exploitatie Oldtimers, Postbus 156,
3000 AD Rotterdam.
Internet: www.stichtingromeo.nl / www.lijn10.nl
E-mail: info@stichtingromeo.nl / info@lijn10.nl
Eindredactie: Paul Boute / Joachim Kost
Tramverhuur: Harry Siebrecht, telefoon 06-53513630
Opmaak en druk: JB&A grafische communicatie, Rotterdam
Datum: juni 2008
Foto’s van:
Ton van der Linde, Bas Schenk, Frans Witkamp, Paul Hekking en
Fotopersbureau Leendert van der Waal v.o.f. e.a.
Artikelen van:
Paul Boute, Ton van der Linde, Henk Mertens, Wim de Boek,
Paul Hekking en Bas Schenk.
Op de cover:
Een deel van de crew van TV-10 en ROMEO-medewerkers.
Sluitingsdata kopij
Uitgave 2008-3 15 september 2008 verschijnt sept./okt. 2008
Gelieve uw kopij digitaal aan te leveren via info@stichtingromeo.nl
2
Uit het bestuur
Beste Romeovrienden en vriendinnen,
De tweede Romeonieuws van dit jaar is weer een gevarieerde. Zo blik-
ken we terug op de samenwerking tussen twee Rotterdamse stichtin-
gen en één historische Tram, televisie tussen de rails. Dit kreeg zijn
weerslag in een TV-productie of soap zo u wilt, die op meerdere zater-
dagen het afgelopen voorjaar te zien was en waar bekende Romeo’ers
nog bekender mee werden.
Hoewel dit blad in juli bij u op de deurmat valt is dit het juni nummer en
juni is ook de maand van het spannende boek. Heel wat thrillers kregen
prominent aandacht in de boekhandel. De vraag is of ook Romeo zijn
spannende momenten beleefde. In ieder geval was daar het Europees
Kampioenschap voetbal, wat zijn eigen spanning meebracht. Of er een
link is tussen spanning, misdaad, voetbal en Romeo daar gaat Misdaad
in de Remise over, een wat ongebruikelijk artikel.
Natuurlijk valt er weer wat te raden en wordt uit de doeken gedaan
wat de raraplaat behelsde van de vorige editie. Doe uw best en mail of
schrijf ons wat u denkt dat het is.
Er is nieuws over de onlangs gehouden Combitocht RoMeO en RTM
naar de Grevelingen.
Een speciaal item wijden wij aan de goederentrams met foto’s uit de
oude doos.
Tot slot een kort artikel –eigenlijk meer een fotoverslag- van de ge-
slaagde open dag in mei.
We wensen u veel lees- en kijk plezier, maar roepen u ook nadrukkelijk
op om kopij te leveren voor de derde editie.
Bestuur en redactie

3
Twee Rotterdamse stichtingen en één Historische Tram:
Televisie tussen de Rails!
In 2006 werden plannen gesmeed om
tot een nieuwe Rotterdamse televisie-
productie te komen. Hans Goosen, Paul
Hošek en Jan Vleghaar ontmoetten
elkaar in historisch Delfshaven op een
expositie van kunstenaar Rinus
Blomsteel. Men moest ook aan mij den-
ken. Een opmerking over een tram die
door de gladde boombladeren op de
rails bij de Westzeedijk “de hol” niet op
kwam, bracht Paul Hošek op het lumi-
neuze idee de opnames te maken vanuit
een door de stad rijdende tram! Op de
Rotterdamse Dag van datzelfde jaar
werd in de Laurenskerk contact gelegd
met Harry Siebrecht van de stichting
RoMeO.
Door Wim de Boek
We kregen van de stichting gratis beschikking
over Lijn 10 met als vaste bestuurder Jan
Jager. Inmiddels kwam ook Caroline Dijk, ooit
collega bij Stadsradio Rotterdam, de gelederen
versterken en werd door de stichting Lokale
Omroep Rotterdam SLOR toestemming
verleend om op Rotterdam TV uit te zenden.
Het fenomeen Rotterdamse Ontbijttelevisie
werd de naam van onze stichting.
Bekende Rotterdammers wilden wij in de tram
interviewen op een losse, ietwat alternatieve
manier: Meer human interest met intermezzi
om het zapgedrag van de kijker tegen te gaan.
Daarvoor riepen we ondermeer de hulp in van
Jos Valster, saxofonist/clarinettist met een
grote schare muzikale vrienden om zich heen
die op Lijn 10 zorgden voor een levendige
muzikale noot. Enkele namen die Jos meebracht:
Marjoleijn Meijers (ex-Berini’s) bassist
Evert Willemstijn, slagwerker Ludo Pieters,
accordeonist Marcel Koster en violist bij het
Rotterdams Philharmonisch Orkest Ebred
Reijnen. Alras werd Jan Vleghaar, ook ex
Stadsradio en later bekend van “Glamoer aan
de Maas” op TV Rijnmond, omgetoverd tot
tramconducteur Wijnand de Jager in uniform
met geldwisselaar en pet in bruikleen van het
Openbaar Vervoer Museum Rotterdam. Interviewster
Caroline Dijk werd hostess Desiree
Rombouts en ondergetekende kreeg Willem
Boomer als alias, in de serie chef rollend materieel
in remise Hillegersberg en aldus meerdere
van Wijnand en Desiree. Een heuse soap
was geboren.
Van origine vakbondsman Hans Goosen
speelt Sjakie Rutte die met zijn videocameraatje
heimelijk opnames maakt. Goosen
is bij de stichting Ontbijttelevisie Rotterdam
voorzitter en hoofdredacteur. In beide functies
onderhoudt hij o.a. contacten met de SLOR
die een bescheiden startsubsidie verstrekte
om de productie mede mogelijk te maken.
Tot aan nu heeft de stichting niet meer geld
kunnen vergaren zodat gesproken mag wor-

den van een low budget project. Daaruit valt
op te maken dat alle medewerkers hun inzet
“om niet” verricht hebben. Er werd een lijst
opgesteld van markante te interviewen Rotterdammers.
De tot producent gebombardeerde
Wim de Boek benaderde daarvoor jazzdrummer
Tony Viola, kunstenaar Rinus Blomsteel,
horecaonderneemster Anna Vingerhoets,
Rotterdam Airport directeur Roland Wondolleck,
zanger Kees Korbijn, uitgever Willem
Donker, gemeentearchief directeur Jantje
Steenhuis, burgemeester Ivo Opstelten, radioverslaggever
Jack Kerklaan, dichter Frans
Vogel en ook televisie-persoonlijkheid Quintis
Ristie. Deze Rotterdammers droegen door
hun interessante levensloop en beroep bij interviewster
Caroline Dijk (Desiree) feiten aan
die onze doelgroep van vijftigplussers en oudere
jongeren aan de buis moesten kluisteren.
Een aparte plaats binnen de stichting en redactie
neemt Paul Hošek in met zijn cameradocumentaire-
en filmervaring. Hošek is bekend
van zijn samenwerking met Sonia Dolz
Herman. Tesamen (Hasten Slowly Films)
maakten zij documentaires over o.a. Valerie
Gergiev (The Master and his Pupil 2003 en diverse
malen bekroond) “Mans Genoeg” 2004,
een documentaire over zangeres Frederique
Spigt. Paul is de man die let op filmgenieke situaties
en momenten. Radiomakers De Boek,
Dijk en Vleghaar hebben door Hošek een nieuwe
dimensie aan hun eigen discipline kunnen
toevoegen. Bij Caroline Dijk resulteerde dat in
een nauwe samenwerking met Paul. Alle afleveringen
van Lijn 10 werden door het tweetal
professioneel gemonteerd. De tien afleveringen
zoals die nu uitgezonden zijn smaken
naar meer.
Wij zijn dan ook vastbesloten met dit project
door te gaan. Meer geld kan een en ander
kwalitatief nog boeiender maken. Er zijn nog
4
volop Rotterdammers die interessant genoeg
zijn om voor de camera te halen dan de tien
die vanaf 1 maart te zien waren op Rotterdam
TV. Frequentie 67+ op de kabel.
Tot slot nog eens de samenwerking met de
Stichting Romeo. Die verliep vlekkeloos.
Altijd was bestuurder Jan Jager van de partij
en loodste hij een bont gezelschap door
Rotterdam. Daarnaast blijkt hij een geboren
acteur te zijn, zoals te zien was in de diverse
afleveringen. Wij zijn niet alleen Jan
Jager dankbaar. Ook met Romeo-voorzitter
Ruud van Middelkoop en bestuursleden Harry
Siebrecht en Paul Nitzsche verliepen de contacten
prima. En de historische Allen Vierasser
Lijn 10 natuurlijk, onze gezamenlijke uitvalsbasis
vanuit de remise Hillegersberg aan de
Kootsekade waar iedereen na afloop van de
opnames met hapjes en drankjes werd ontvangen
door Martin en Astrid Jonkers van Proeflokaal
De Ridder, die de catering verzorgden.
De reacties na de uitzendingen waren lovend.
Daarmee voelt de stichting zich gesterkt met
RoMeO een vervolg te realiseren op een feuilletonreeks
die markante Rotterdammers en
hun stad centraal stellen.
RoMeO Forever bedankt!
Namens de Stichting Ontbijttelevisie
Rotterdam.
Wim de Boek
Met dank aan Fotopersbureau Leendert van
der Waal VOF

Het is vijf voor half negen, op een warme dinsdagavond
als op bureau Hillegersberg de telefoon
overgaat. Rechercheur Wissel, de oranje
stropdas losgeknoopt op het natbezwete overhemd,
klaar met zijn werk en voornemens
naar huis te gaan, neemt de hoorn op: Bureau
Straatweg, Wissel spreekt u... Plichtsgetrouw
had hij in een reflex de telefoon opgenomen.
Maar er was weerzin, immers om kwart voor
negen was de EK-interland Nederland – Italië
op TV. Als rechtgeaard Oranjefan wilde hij die
wedstrijd niet missen.
Een zenuwachtige vrouwenstem klinkt door
de hoorn: ...agent, agent er gaat hier iets niet
goed… Wat bedoelt u mevrouw, baste Wissel
geïrriteerd terug... wattttt gaat errr niet goed?
…Hier..., Wat hierrr...? Nou ja hier bij de remise
aan de Van Hillegaersbergstraat. Maar
wat is er dan… Nou d’r rijdt net een tram, de
remise in, ik hoort een ijselijk gegil, lichtflitsen,
een knal… da’s toch niet normaal? Maar mevrouw,
de remise is toch niet meer in gebruik…
Jawel voor die historische trams, dat moet u
toch bekend zijn? O, ja, wat voor tram was dat
dan wel? Lijn Tien, zo’n vierkante koekdoos,
zo’n ouderwetse gele … die de hele dag voor
dagjesmensen door de stad rijdt. Ik ga wel
5
Misdaad in de remise???
Juni 2008, het is de jaarlijkse maand van het spannende boek. Is er een relatie
tussen deze gebeurtenis en de Stichting Romeo? Wel weten we dat Romeo is
verbonden aan de historie van de stad, van ons Rotterdam. Maar dat is ook de
misdaad, het kwaad van alledag. Misschien ligt daar de verbinding. Het verleden.
Spanning genoeg, zeker op de bovenleiding. Zonder spanning geen railvervoer,
geen misdaad zonder spanning.
even kijken mevrouw, als u daar op staat, waar
woont U zelf? Op nr. 61 schuin tegenover,
naast het café... en uw naam mevrouw wat is
uw naam: Brenda Visch, agent, Visch met sch.
O.K. sprak Wissel ik ben zo bij de remise, en u,
u blijft paraat voor nadere informatie.
Verzin een list, dacht Wissel, die er een begin
van de smoor in kreeg, omdat hij dé wedstrijd
in rook zag opgaan. Hij pakte zijn dienstpistool,
deed het in de holster dat aan de riem
rond zijn corpulente buik onzichtbaar onder
een dun grijs jack hing, sloot de deur van het
bureau waar hij nog de enige was en liep naar
de hoek van de Kootsekade, ging rechtsaf en
stapte op de ingang van de remise af. Uit het
raam van het huis schuin tegenover de ingang
en rechtsboven het café hing een vrouw met
een slobberig oranjeshirt met korte mouwen
uit het raam. De blote linkerarm werd gesierd
met de tattoo van een schedel. De open mond
van de vrouw had veel weg van een niet goedbezette
fietsstalling. Door de raam van het
café zag hij het mega-tv scherm, en aan de
bar al de nodige opwinding over wat die avond
komen ging. Wat gek, dat die lui daar niet hadden
gehoord wat die vrouw wél had gehoord,
dacht Wissel.
De deur van de remise stond open, of beter
gezegd … niet geheel dicht. De groene deuren
stonden in V-vorm naar binnen en lieten
een mansbrede opening over… Wissel, de
hand op de holster... stak zijn hoofd erdoor
en keek de remise in. Van achter hem, uit het
café, klonk het Wilhelmus. De wedstrijd stond
op punt van beginnen. De remise leek leeg,
althans wat betreft personen. Er stonden heel
wat trams, oude en nog oudere, een blauwe,
maar meestal geel en heel in de verte stond
iets dat leek op een van de eerste metrostellen.
Overal schel, fel tl-licht. Een muffe stoffige
lucht drong zijn neusgaten binnen. De vloer
van de remise was oneffen en hier en daar tussen
de rails waren open diepe ruimten, zoals
je die in autogarages ook wel aantreft. Geen
geluid klonk van binnen uit de remise. Je mot
naar binne gaan.. gilde de vrouw achter hem
vanuit het openstaande raam. Naar binne...!
Een langgerekt veelstemmig Oeiiiiiiiiiiiiiiiii uit
het café verried een verloren gegane doelkans.
Verdomme… dacht Wissel chagrijnig…
dat heb ik weer!
Met zijn linkerschouder schoof Wissel de linkerkant
van de open deur wat verder opzij en
stapte voorzichtig en onderzoekend de grote
ruimte van de remise binnen. De ogen, van
rechts naar links, speurde hij het panorama
voor zijn ogen af. Hels cafégefluit, maar minder
hard nu, drong van achter door de deur
zijn oren binnen. Een overtreding komt nooit
alleen, dacht hij? Het lijkt daar spannender
dan hier.
Ik zie heel die Lijn Tien niet? Rechercheur Wissel
gaat verder naar binnen. Links lijken zich
kantoorruimten te bevinden. Verderop een
bordje met een pijltje: toiletten. Misschien bevinden
zich daar mensen... Hij loopt langs het
gat in de vloer van de remise.
Dan hoort Wissel geritsel. Er wriemelt wat
langs de vloer. Hij schrikt en slaakt een ijselijke
gil. Er schiet iets grijs over zijn schoenen. Er
glibbert wat harigs langs de blote huid van zijn
been net boven zijn rechtersok. En nog een,
en nog eens in de ruimte eronder… er snellen
drie,vier grote grijze ratten over de grond.
Getverrr… Achter hem het flauw geschreeuw
van de vrouw dat door de deur hem achterna
komt, daar heb je het wéérrrr agent... Dat gegil,
van d’rnet. Ach mens...houdt je m… mom-

pelt Wissel, nog niet bekomen van de schrik.
Hij kijkt op: Lijn Tien, hij staat frontaal voor de
oude stadstram… vanachter het glas dat de
buitenwereld van de bestuurder scheidt... kijkt
een lijkwit hologig bezweet gezicht hem aan
… de rechercheur kent hem, herkent dan zich
zelf… zijn hart klopt in zijn keel. In de verte valt
ergens een zwaar stuk gereedschap met veel
herrie op de grond. Goal!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!, gejuich
…istelrooij… één-nul, Nederland leidt!!!!!!!!
Pfff... wat doe ik hier, ik werk te hard geloof ik
…en te lang.
Wissel vermant zich, zijn oog richt zich op
het werkgat in de vloer waar los gereedschap
ligt... Er druppelt een lichtrode vloeistof vanonder
uit Lijn Tien het gat in. Bloed!… flitst het
door zijn hoofd.
Hij springt voor zijn postuur en toestand nog
redelijk vlot in het gat en gaat op de druppende
substantie af… alweer duidelijk maar nog weer
verder weg en zachter opnieuw Goal!!!!!!!!!!,
gejuich …Sneijder... twéé-nulll als in een reflex
draait hij nieuwsgierig zijn hoofd naar de deur
die echter het zicht op de buitenwereld en het
café ontneemt. Au!…een lichtflits, dan wordt
alles donker.
Hallo meneer... Wat is er aan de hand, wat
doet u hier? …zachte klappen op de wangen
van Wissel.
Een kop koud water over het gezicht met de
enorme bult. Langzaam wordt de wereld van
6
Wissel minder vaag… boven hem de man die
hem zojuist uit zijn bewusteloosheid heeft gewekt.
Hij ligt in het stof van een werkplaats,
tl-licht doet zeer aan zijn ogen, de gloeiende
pijn aan de bult en een dof gevoel in het hoofd.
Wie..wie bent U? Ik, ik ben Schindler, Schindler,
met sch..., ik ben een van de bestuurders
van de historische trams. Ik kom hier net binnen
rijden en zie U hier in dit gat liggen, werkelijk
niet alledaags. Dat bloed…mompelt Wissel.
Dat is geen bloed meneer, dat is rode lak,
er is kennelijk een potje omgevallen dat men
vergeten is op te ruimen.
Kom, voorzichtig, dan help ik u dit gat uit en
laat me even naar u kijken of u verder geen
schade hebt opgelopen, ik ben weliswaar
tandarts geweest maar heb ook nog wel wat
ander medisch verstand …
Rechercheur Wissel staat weer op de remisevloer.
De Romeo trambestuurder -in zijn werkzame
leven tandarts- vraagt hem aan te kijken
en te zeggen hoeveel vingers hij ziet…ehhh
elf nee ehh twee. Schindler: kent u die mop
van die naald en die speld die in het zwembad
lagen..zegt die naald ik ga eruit... waarom
vraagt de speld? Ik heb water in mijn oog!
Wissel lacht. U hebt uw gevoel voor humor
nog niet verloren en bent er goed van afgekomen
maar ik zou morgen toch nog even naar
de dokter gaan. En nu, nu pakken we op de
goede afloop een borrel in het café op de hoek
schuinover. Goed idee, sprak Wissel nog wat
onzeker.
Ze drongen zich het drukke overvolle café in.
Hé wat zie jij er uit ... zei een vrouw in Oranjeshirt
met de tattoo van een schedel op haar
linkerarm, ik zei toch dat het niet pluis is daarbinne...
waarom kijk je ook niet uit…ik hebt je
toch gewaarschuwd. Haar mond wijd open
ontlokt Schindler de uitspraak: werk genoeg
vanavond. Ohhhhhhhhhhhh de hele zaak
houdt de adem in wanneer een Italiaanse inzet
op de doellijn wordt gestopt... twee pils
voor ons roept Schindler en een borrel erbij,
we hebben het nodig. Een oorverdovend gejuich
neemt de volle caféruimte nog meer in
beslag...goalllllllllllllll, van Bronckhorst…ongelofelijk!
schreeuwt de commentator door de
zaak. Dan een schot, een knal, de vrouw met
de tattoo stort geschrokken in katzwijm in elkaar,
een champagnekurk tussen de tanden
geklemd. De glazen lopen vol met de schuimende
wijn, het bier wordt opzij gezet: Wissel
heft met zijn redder het glas op een enerverende,
spannende avond.
Paul P. Boute

ROTTERDAM – De Combitocht op
Hemelvaartsdag, 1 mei, van RoMeO en
RTM met een historische elektrische
RET-vierasser, historische ZWN- en
RET-bus, een stoomtramrit door de
duinen en over de Brouwersdam en een
rondvaart over de Grevelingen, mag
zeer geslaagd worden genoemd.
Carnisselande
’s Morgens om 10.15 uur vertrok RET-vierasser
515 met bijwagen vanaf het Willemsplein
via de Erasmusbrug door Rotterdam Zuid en
IJsselmonde naar Carnisselande, het eindpunt
van lijn 25 in Barendrecht, vlak bij de Oude
Maas. De deelnemers hadden onderweg veel
te zien en wagenvoerder Jan Jager gaf zonodig
op een aangename manier toelichting.
Bij het eindpunt Carnisselande stonden twee
bussen te wachten: de historische ,,Gele rijder”
1155 van de ZWN, en de Kromhoutbus
770 van de RET, die vorig jaar de Jan Voermanprijs
kreeg toegekend. Voor de liefhebbers
was het een verrassing dat deze bus, die na
de restauratie nog maar weinig kilometers had
gemaakt, werd ingezet en dat was dus smullen.
De meeste passagiers kozen dan ook
voor een plaats in die bus. De bustocht voerde
via de Heinenoordtunnel naar de Hoekse
Waard, waar vanaf de afslag Oud-Beijerland
een landelijke route werd gevolgd langs plaatsen
waar vroeger de stoomtram van de RTM
voorbijreed. Via Klaaswaal, Numansdorp en
Zuid-Beijerland werd vlakbij de Haringvlietbrug
de A29 bereikt.
Koffiestop
Na een langzaam rijdende file over de
Grevelingendam overwonnen te hebben,
volgde een koffiestop op het busstation in
Oude Tonge. Daar vandaan ging het langs
Middelharnis, over Dirksland, langs Stellendam,
Goedereede en Ouddorp naar De Punt
7
Combitocht RoMeO en RTM naar de Grevelingen
Eerste editie geslaagd!

van Goeree, waar de stoomtram als stond te
wachten. Helaas was het ondertussen gaan
regenen, maar iedereen zat droog, dus dat
drukte de pret niet. De rit met de stoomtram
eindigde op Middelplaat Haven, op Zeeuws
grondgebied een kleine drie kilometer van
het dorp Scharendijke. Vervolgens stapten de
deelnemers over op het MS Grevelingen voor
een uitgebreide rondvaart over de Grevelingen,
of thans formeel het Grevelingenmeer.
Ondanks het druilerige weer was dit een nostalgische
belevenis, alsof men in de jaren vijftig
van de vorige eeuw weer op een RTM-veer
zat. Na de rondvaart kwam de stoomtram van
de RTM en de RET-bus de passagiers weer
ophalen. Bij de remise van de RTM aangekomen
kreeg men de gelegenheid de remise en
het museum te bezichtigen.
Dirksland
Om 17.00 uur vertrokken de bussen weer naar
Rotterdam, weer over Goeree Overflakkee en
door de Hoekse Waard. Bij het voormalige
tramstation, thans busstation, van Dirksland
werd nog even gestopt om het de deelnemers
mogelijk te maken de bussen naast elkaar te
fotograferen op historische grond. Daarna ging
het linea recta naar Carnisselande en via Metrostation
Slinge, over de Laan op Zuid naar
het Willemsplein: aankomst 18.45 uur. De
deelnemers stapten uit met een voldaan gevoel.
Zij hadden een onvergetelijke dag achter
de rug met een tocht, die voor herhaling vatbaar
is.
Paul Hekking
8

Het fotoraadsel in het vorige nummer
van het RoMeO-Nieuws was in eerste
aanleg zelfs voor sommige leden van de
Werkgroep Historie een lastige. Dat er
aan de rails werd gelast was duidelijk.
De houten schotten, die de vlambogen
van het lassen aan het zicht van omstanders
onttrokken, kunnen de ouderen
onder ons zich ook vast nog wel
herinneren. De RET-lasauto was van het
merk Krupp.
Op de foto was duidelijk een singel te
zien, maar welke singel in Rotterdam
werd op een dergelijke wijze door twee
tramsporen gekruist?
De oplossing: Het Proveniersplein nabij de
Provenierssingel!
Vanaf 27 juni 1907 voerde het tracé van tramlijn
6 via beide zijden van de Provenierssingel
naar het Proveniersplein en vandaar via de
Het betreft een foto van railreiniger 2202
op een onbekende plaats. Wie kan opheldering
geven wanneer en waar deze
opname is gemaakt?
Ter verduidelijking voor de eventuele
antwoorden het volgende: Het zal omstreeks
1941 zijn dat de foto gemaakt is,
dus in oorlogstijd.
9
Raraplaat RoMeO-Nieuws Nummer 1
westzijde van de Spoorsingel. Het water van
de Provenierssingel stond toen nog in verbinding
(via de Proveniersbrug) met dat van de
Stationssingel, die nog niet was gedempt.
Met ingang van 1 juli 1935 werd het eindpunt
van lijn 22 van de Walenburgerweg verplaatst
naar het Proveniersplein. Tussen beide sporen
van lijn 6 werd een derde haltespoor aangelegd,
dat via een overloopwissel en een overloopspoor
bereikt kon worden. Dit overloopspoor
is het spoor waar de lassers op de foto
druk mee in de weer zijn en liep door tot het
spoor op de Provenierssingel n.z.
Op bijgaande tekening uit de RET-Railatlas
is deze situatie weergegeven. Op 24 februari
1943 verdween de tram van de Spoorsingel
nadat een nieuw en nu nog bestaand tracé via
de Stationssingel was aangelegd. Uiteraard
betekende dit ook een aanpassing van de getoonde
situatie op het Proveniersplein.
Nieuwe Raraplaat
De witte banden om de palen duiden daar op,
als ook de witte treeplanken van de wagen.
Ook de Turco reclame moet uit die tijd stammen,
immers in 1942/1943 kregen de railreinigers
de reclame van Cliever Toffees.
Wat betreft de plaats dacht ik in eerste instantie
aan de Eendrachtsweg, omdat Turco in die
tijd aldaar gevestigd was en wel op nr. 35. Op
de foto is echter te zien dat het om driecijferige
nummerbordjes gaat en bovendien is het
aantal nummers op de Eendrachtsweg hooguit
75. De huisnummering op de Eendrachtsweg
is naar ik weet nooit gewijzigd en zou het toch
35 zijn, dan klopt dat niet met de gevel op de
achtergrond. Verder is nog op te merken dat
het haltebord volgens mij twee lijncijfers vermeldt
en dat het een dubbelsporige baan is. Ik
ben benieuwd wie het weet.
Henk Mertens

In het Romeo nieuws van Dec. 2007 heeft U kunnen lezen dat er enkele rijtuigen
geschikt waren gemaakt voor het transport van hout voor de gasgeneratoren van
de autobussen.De rijtuigen 147, 156 en 179 waren echter niet de enigen die voor
het vervoer van goederen waren ingericht. Al in 1940 werden hiervoor de wagens
162 en 171 aan de personendienst ontrokken, later gevolgd door de 154 en in 1943
werden de rijtuigen 127 en 150 toegevoegd en weer later werd de vloot nog verder
uitgebreid.
In het boek van Prof.Duparc, Trammend naar
de Metro is op blz 122 uitvoerig vermeld wat
de specifieke taak was van de diverse wagens.
Een bijzondere taak was m.i. weggelegd voor
de nummers 187,188 en 195. Deze drie rijtuigen
waren in de latere oorlogsjaren belast met
het vervoer van gamellen met voedsel voor het
personeel. Deze gamellen werden opgehaald
bij het abattoir aan de Boezemstraat, waar
speciaal voor dat doel een opstelspoor was
10
De goederentrams van de RET
drie rijtuigen naar de diverse uitdeelpunten
gebracht.Ook de173 is wel eens voor voedseltransport
ingeschakeld, er is een foto bekend
waarop deze wagen met zakken meel geladen
wordt.
In sommige goederentrams was in de kopwand
een luik aangebracht voor het vervoer
van lang staafmaterieel. Zo ook de 162, wat
duidelijk te zien op de foto die op 11 Septem-
aangelegd. De gamellen werden door deze ber 1949 werd gemaakt. Het luik was toen al slag bij het rijtuigenbestand nog twee goede-
weer dichtgelast.Een eveneens na oorlogse
foto (11 Okt. 1949) toont de 162 met de opengewerkte
zijwand.
Een merkwaardige wagen was de 179, die
rondreed met een opbouw aan de achterzijde,
waartoe dat diende is mij niet bekend. Wellicht
weet een van onze lezers dit.
De (niet al te beste) foto dateert van 1942 en
laat het rijtuig zien op de Wolphaertsbocht.
Na de oorlog werden de meeste goederentrams
geleidelijk afgevoerd, maar toch hebben
enkele wagens nog vele jaren als zodanig
dienst gedaan en zelfs in 1969 was hiervan
nog sprake. In dat jaar vermeldt het jaarver-
renwagens en dat waren de Delmez’s 210 en
220.
Overigens was er ook in de RETM periode
sprake van bijzonder vervoer. Tijdens de eerste
wereldoorlog (1914-1918) werden de rijtuigen
154,158,162,168 en een open rijtuig geschikt
gemaakt voor het vervoer van gewonden
t.b.v. Het Roode Kruis in geval ons land
ook in oorlog zou geraken.
De foto laat een demonstratie met een dergelijke
‘’ambulance’’ zien.
Misschien is er in de toekomst nog een taak
weggelegd voor echte goederentrams. In
Amsterdam zijn er al succesvolle proeven gedaan
en in Rotterdam zou dat ook tot de mogelijkheden
kunnen behoren.
Henk Mertens

11
De open dag op 25 mei 2008

12
Trouwstellen en Onderstellen
Exclusief vervoer: historische Rotterdamse
trams brengen u en uw bruiloftsgasten in en
rond Rotterdam snel, veilig en comfortabel
naar en van het stadhuis of een andere
trouwlocatie, zo lang er rails ligt!
Tarieven variëren van € 460 tot € 510 (excl. 6% BTW)
afhankelijk van de te rijden route, de gewenste tram
en de op- en afstapplaatsen.
Meer informatie?
Kijk op www.lijn10.nl of bel naar
06-53513630 (dagelijks na 10.00 uur)
Stichting Rotterdams
Openbaar vervoer Museum
en Exploitatie Oldtimers