Historische kanalen in Groningen - watererfgoed.nl

REPORTAgE
BOVEN gerestaureerde sluis
in het zuiderdiep. Hier is nog
geen scheepvaart mogelijk.
74 17 // 2011 // ANWBWATERSPORT.NL
grens in Duitsland is veel waterrecreatie.
In Oost-Groningen ontbrak die recreatie en
dat moest anders. Verder zijn aan het Zuidlaardermeer
en het zeilmeer Langebosch
bij Veendam nieuwe woonwijken gebouwd,
wijken die zijn gericht op het water. Om
die te ontsluiten hebben we zelfs een heel
nieuw kanaal gegraven. Men is tegenwoordig
trots op de kanalen en dat is lang niet
altijd zo geweest. Het is een herontdekking
van het industriële erfgoed.”
BesCHermd dorpsgeziCHT
Het landschap rond het Kieldiep is veel opener
dan langs het stadse Oosterdiep. Ook
hier is lintbebouwing langs het water, maar
tussen de huizen zijn nu ook de uitgestrekte
akkers van het vlakke Groninger land te
zien. De aardappelplanten staan in bloei en
Tip
langs de route van Turfvaart naar Toervaart zijn horecagelegenheden.
Vanwege de begeleide vaart lijkt het
inlassen van een pauze lastig. een leuke oplossing is
om de mobiele brugwachter ook een kop koffie aan te
bieden en na de appeltaart gezamenlijk de route vervolgen.
u kunt ook het volgende konvooi afwachten.
het graan begint al geel te worden. Schipper Andre heeft inderdaad
niets te veel gezegd, dit moet ongetwijfeld een van de mooiste stukjes
Oost-Groningen zijn. Wie over deze historische kanalen vaart,
ziet aan alles dat het water hier eeuwen lang een hoofdrol heeft
gespeeld. Alle huizen en boerderijen stammen uit de tijd van de
trekschuiten en de turf en staan met hun gevel naar het kanaal. Het
langgerekte dorp Kielwindeweer heeft een beschermd dorpsgezicht
en het is duidelijk waarom. Wiebe vertelt over de bruggen, die er
nog net zo uit zien als toen ze werden aangelegd. Ook deze hebben
een monumentale status, de oudste stamt uit 1891.
Onderweg naar het Zuidlaardermeer brengt Hans Buiter opnieuw
ter sprake hoe de stad Groningen altijd een overheersende rol heeft
gespeeld in het gebied. “Groningen is nog altijd de spin in het web.
Nog steeds moet elke boot die de Oost-Groningse kanalen wil bevaren,
eerst door de stad om er te komen. Alle vaarwegen leiden naar
Groningen.” Wiebes hand gaat echter al omhoog en ook Cor is op
de hoogte van de graafwerkzaamheden aan de zuidkant van het
gebied. “Daar komt binnenkort verandering in”, zegt Wiebe. “Op
dit moment wordt er tussen Ter Apel en Erica een nieuw kanaal
aangelegd over de Hondsrug. Vanaf 2015 zal Oost-Groningen en
het vaargebied in Noord-Duitsland ook via de provincie Drenthe
toegankelijk zijn. Dat wordt prachtig!” Hans pakt de kaart erbij en
meerdere vingers wijzen de plaatsen aan waar het kanaal wordt
gegraven. Zou dat kanaal dan het definitieve einde betekenen van
de hegemonie van de stad Groningen? Het lijkt er wel op.
De Sphinx vaart zojuist langs een oud fabriekspand, midden tussen
de groene akkers. Op de uit rode bakstenen opgetrokken gevel staat
met klassieke letters ‘De Toekomst’. In deze voormalige aardappelmeelfabriek
is tegenwoordig een vlooienmarkt gevestigd. De vloot
gaat verder richting het Zuidlaardermeer, trouw gevolgd door een
persoonlijke brugwachter op zijn scooter.