Jeugdhulpverlening: een recht voor àlle Brusselse jongeren

Scholen en CLB moeten openstaan voor alle jongeren. Ook daar is de hierboven genoemde mentaliteit heel
belangrijk.
Ondanks de verschillende afspraken die worden gemaakt, wordt nog steeds ervaren dat er onvoldoende
afstemming op mekaar is binnen de huidige jeugdhulpverlening. Samenwerking kan nog beter en de voorzieningen
zelf zouden daar nog meer inspanningen rond kunnen doen. De hulpverlening is te versnipperd;
jongeren moeten bij verschillende organisaties aankloppen voor verschillende vormen van hulp en er is geen
echte samenhang.
Er is binnen de hulpverlening te weinig kennis over mensen die legaal of illegaal naar België komen: wie
komt precies en om welke redenen, wat is de impact van migratie en illegaliteit?
Binnen de huidige hulpverlening zouden vragen van jongeren zonder of in een precair verblijfsstatuut beter
moeten worden geregistreerd, zodat we een vollediger zicht krijgen op hiaten en tekorten en duidelijker
signalen kunnen doorgeven aan de verschillende beleidsniveaus.
D) Trajectbegeleiding als rode draad doorheen het geheel
Voor niet-begeleide minderjarigen werd heel recent een voogdijregeling goedgekeurd. Af te wachten valt
hoe dit in de praktijk zal worden omgezet. De trajectbegeleider zou in de eerste plaats een vertrouwensfiguur
moeten zijn.
Voor +18-jarige jongeren is er in feite geen aanbod van trajectbegeleiding. Een aantal hulpverleners nemen
die taak wel voor een deel op zich.
We hebben beschreven hoe het ideaalaanbod voor jongeren zonder of in een precair verblijfsstatuut in
Brussel er zou kunnen uitzien. We hebben enkele elementen aangehaald die reeds aanwezig zijn binnen de
huidige hulpverlening en geanalyseerd welke de grote knelpunten en hiaten zijn. Maar wat kan er nu concreet
gebeuren om het huidige aanbod te verbeteren, in de richting van ons ideaalaanbod te laten evolueren?
We doen een aantal suggesties (27) .
A) Bed-bad-brood-begeleiding en alle nodige informatie
1. Het aantal gesubsidieerde opvangplaatsen voor zowel minderjarige jongeren als voor jongvolwassenen
zonder of in een precair verblijfsstatuut moet worden opgetrokken, over alle opvangcentra heen. Zeker
voor zwangere meisjes en voor jongeren met ernstige medische problemen is er nood aan meer dringende
opvang. Er wordt hier niet geopteerd voor de oprichting van een nieuwe, aparte dienst, maar voor
een uitbreiding van de bestaande diensten.
2. Tijdens het verblijf in de opvangcentra moeten de jongeren zo uitgebreid en correct mogelijk worden
geïnformeerd over de perspectieven die ze hebben. De centra zouden daar dus zelf een goed zicht op
moeten hebben of zich laten informeren door derden.
3. Het onderzoek inzake voedselbedeling van het Steunpunt Mensen zonder Papieren moet verder worden
uitgewerkt (28) . Betere samenwerking, betere kwaliteit van voedsel en een betere toegankelijkheid van de
bestaande initiatieven voor jongeren zonder of in een precair verblijfsstatuut zijn streefdoelen.
B) Werken aan een haalbaar toekomstperspectief
1. De Dienst Vreemdelingenzaken en de Raad van State hebben te kampen met een enorme achterstand in
de dossiers van asielzoekers. Deze diensten zijn qua personeel en qua procedures afhankelijk van de
overheid. We willen dan ook wijzen op de politieke verantwoordelijkheid van de overheid voor deze
achterstand in dossiers, die de toekomstperspectieven van jongeren zonder of in een precair verblijfsstatuut
belemmert.
2. Er kan worden nagedacht over een meer zinvolle invulling van de tijd die jongeren hier doorbrengen (bv.
vorming, werkervaring,…), zodat ze bij een eventuele terugkeer niet met lege handen in het land van
herkomst aankomen.
(27) Met de opsomming van een aantal suggesties willen we geen afbreuk doen aan andere belangrijke zaken die in dit document
werden gesignaleerd. Wel willen we aangeven wat er, realistisch gezien, volgens ons mogelijk is op korte en middellange termijn.
De groep koos in die zin voor een zeker pragmatisme.
(28) Volledigheidshalve willen we hier vermelden dat dit binnen het Regio-Overleg Thuislozenzorg niet als prioritair wordt beschouwd.
Een reden zou kunnen zijn dat het thuislozenpubliek in de enge zin (mensen die wel een verblijfsstatuut hebben) betere toegang
heeft tot de voedselbedeling.