Woonzorgcomplex Zuyderborgh - Gebouw van het Jaar

Woonzorgcomplex Zuyderborgh
schaal 1:500
Gevel kerkhof-zijde

Fragment uit mijn dagboek
Onder de royale bomen van het entreeplein door, zag ik haar zitten. Mijn zus en ik hadden
hier afgesproken, op het pleintje, en wilden moeder verrassen. Op de achtergrond hoorden
we muziek, “Gretchen am Spinnrade” van Schubert. Toen we door de grote glazen openstaande
puien dwars door de ruimte naar de achterliggende binnentuin keken zagen we een
groepje oudere bewoners op het terras zitten genieten van de muziek. “Zou moeder daar ook
tussen zitten? Ze houdt immers ook zo van klassieke muziek?”.
“Laten we gaan kijken” zei ik.
Over de balustrade naar beneden kijkend genoten enkele bewoners zichtbaar van de muziek
en de activiteiten die deze met zich meebracht. Vanaf de galerijen naar de woningen
op de eerste en tweede verdieping klonk een applausje. Wij stonden nu midden in de binnentuin
en konden zien hoe gezellig men het had.
De bewoners van de groepswoningen zaten verspreid in de tuin, ieder genietend in zijn
eigen wereld. Rond deze binnentuin lagen de groepswoningen waar ouderen die de regie
over hun dagbesteding enigszins verloren hadden werden bijgestaan door verzorgers en
hulpvaardige vrijwilligers. Je zag hen buiten op het terras voor de woonkamers bezig met het
voorlezen van de krant aan de aandachtig luisterende bewoners die genoten van hun kop
koffie en petits-fours. Andere bewoners hadden een plekje gevonden in de zon, een plekje
in de schaduw, in de buurt van hun eigen woning of een intiem deel van de buitenruimten,
de bewoners hadden het stukje binnentuin ontdekt waar zij op dit moment behoefte aan
hadden.
Moeder zat er overigens niet tussen.
We namen de trap naar de eerste verdieping en liepen over de loopbrug. We keken rechts in
de richting van de zuiderstraat. We zwaaiden naar de buurvrouw van onze moeder.
Halverwege de verbindingsbrug bleven we staan. We keken over het entreeplein aan onze
linkerhand in de richting van de prachtige kerk. Tussen het entreeplein en de kerk ligt het
kerkhof. Zoals in veel Zuid-Nederlandse dorpen werden ook hier de doden tussen de levenden
begraven.
Vaak verbaasde ik me erover tijdens mijn vakanties wanneer ik over Zuid-Franse marktpleintjes
liep, dat één van de pleinwanden gevormd werd door de muur of het hek van het
kerkhof, en dat leven en dood zo vanzelfsprekend naast elkaar aanwezig waren. De sfeer
van de Zuid-Franse dorpjes vonden we hier ook terug, in het complex waar mijn moeder
woonde. Pleintjes, terrassen, bomen, onderdoorgangen, doorkijkjes, alles wat het wonen
aangenaam maakt, waardoor je je geborgen voelt in een veilige sociale inbedding, was hier
ook aanwezig.
Moeder woonde zelfstandig in een appartement aan de Sint Jozeflaan. We liepen naar het
appartement. Mijn zus had de sleutel, we konden haar dus echt verrassen.
We hadden pech… moeder was er niet. We keken naar buiten door het raam dat uitkeek op
het centrale toegangsplein met haar lommerrijke invulling. Onder het groepje haagbeuken,
dat de architecten van de nieuwbouw zorgvuldig bewaard hadden, zat ze regelmatig op een
bankje een boek te lezen om tussen de regels door stilletjes haar nieuwsgierigheid te bevredigen
door precies te aanschouwen wie er kwam en wie er ging. Daar was ze nu niet. “Dan
zit ze waarschijnlijk toch hierboven op het terras” zei mijn zus. We gingen de woning uit en
liepen terug in de richting van de hoofdentree, naar één van de twee grote dakterrassen die
centraal waren gelegen. Het terras was door een glazen gevel gescheiden van het toegangsplein
zodat je zicht had op zowel het entreeplein als op de binnentuin. Het was een heerlijk
plekje, beschut tegen de regen en de wind.
Toen we over de loopbrug liepen hoorde we haar al luid “converseren”. Vanaf de loopbrug
konden we moeder gade slaan zonder dat ze ons zag. Wat had ze het goed!
Temidden van haar vriendinnen, met taartjes op tafel, onder de luifel van het dakterras,
had ze het hoogste woord. “Laten we snel naar haar toegaan” zei ik. Toen we op het terras
aankwamen, waar een gezellig zitje omrand was door kleurig bloeiende kuipplanten, spreidde
ze haar armen open om ons met haar gebruikelijke hartigheid te begroeten.

Begane grond
1. keuken groepswoning
2. woonkamer groepswoning
3. gang groepswoning
4. gemeenschappelijke ruimte
doorsnede A
3 .
2 .
1 .
4 .
schaal 1:500
schaal 1:500

Zicht op binnentuin vanaf de straat.
gevelfragment Zuiderstraat
doorsnede B
doorsnede C
doorsnede D
A
B
C D
schaal 1:500