Wispelweagen - Mei 2013 - Jaargang 42 - Terwispel
Wispelweagen - Mei 2013 - Jaargang 42 - Terwispel
Wispelweagen - Mei 2013 - Jaargang 42 - Terwispel
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Wispelweagen</strong> Januari <strong>2013</strong><br />
onder de grond worden ze omhoog geperst. Wij merken er gelukkig niks van, want dan<br />
kunnen alle huizen ook in elkaar zakken.<br />
We zien dat op de t.v. wel eens na een aardbeving. Maar ik dwaal af van mijn verhaal over<br />
onze eigen omgeving, en kwam op het punt dat in bepaalde tijd alles snel kan veranderen.<br />
Vraag het maar aan de grootouders die er nog leven, hoe zag het er hier uit voor de oorlog<br />
waar oude mensen zo graag over praten. En nog eerder was Friesland vanuit Holland<br />
moeilijk te bereiken. Maar toen was de natuur wel rijker dan nu.<br />
Als we ons eigen dorp nemen, we hebben enkele jaren op de Klidze gewoond. Het was er<br />
rijk aan weidevogels. Neem het stuk tussen de Alde Dyk en de Griene Dyk, Daar broedden<br />
toen vele paren Kieviten, Grutto, tureluur, watersnip en scholekster. Als de kieviten er nog<br />
voorkomen, maar ook de andere weidevogels, dan zijn het enkele. De watersnip is<br />
verdwenen, en de Leeuwerik zie je helemaal niet meer. Dat gebied tussen de beide wegen<br />
was soms in het voorjaar geel van de dotterbloemen, een prachtig gezicht. Helaas, ze zijn zo<br />
goed als verdwenen, en die er nog zijn die groeien dan langs de slootkanten, aan de randen<br />
van de weilanden.<br />
De oorzaak is vaak overbemesting, vooral kunstmest wat deze en meer planten niet kunnen<br />
verdragen. De scholeksters is een andere oorzaak, die trekken tegen de winter vaak naar de<br />
kust, vooral het Wad. Daar brengen ze de winter door, daar leven ze van kleine<br />
schelpdieren, maar ook wel grotere zoals mossels. De kleine schelpdieren kunnen ze<br />
kraken, als de mossels een beetje open staan steken ze hun scherpe snavel er tussen,<br />
gebruiken die als een breekijzer, draaien de snavel wat om zodat die als een breekijzer werk.<br />
Er komt meer ruimte tussen de kleppen, zo slobberen ze de weekdieren uit hun huis. Maar<br />
de kleine weekdieren wat het juiste voedsel is voor de scholeksters die zich in de bodem van<br />
de Waddenzee ophouden verdwijnen massaal door toedoen van de vissers. Ze slepen een<br />
groot net door de bovenlaag van de zeebodem waardoor die totaal wordt omgewoeld.<br />
Pagina 21